De sociaal-rechercheur
Duivelandse plattelandsvrouwen
gaan 40-jarig jubileum vieren
Schouwse huisvrouwen in
de ban van brandpreventie
JANWILLEM CAPELLE
haarverzorging
Diefstallen
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 24 januari 1986 Nr. 23869
3
Directeur sociale dienst J. A. van den Broeke wil verhalen
over tanden horstelcontrole de wereld uit
ZIERIKZEE - De Interge
meentelijke Sociale Dienst
Schouwen-Duiveland en
Sint-Philipsland heeft
haar sociaal-rechercheur
aangesteld. Eenzelfde aan
stelling in andere delen
van het land heeft de nodi
ge gespreksstof doen op
waaien en vanuit verschil
lende hoeken in de samen
leving werd en wordt de so
ciaal-rechercheur in één
adem genoemd met de tan
denborstelcontrole; het
bespieden van bijstand
moeders en het elkaar ver
klikken bij een mogelijke
constatering van steun-
fraude. Een betreurens
waardige zaak vindt de di
recteur van de sociale
dienst, J. A. van den Broe
ke, die hiermee niet wil
ontkennen, dat de dienst
met de aanstelling van de
rechercheur niet beter uit
de voeten kan bij de opspo
ring van fraude.
,,Ik wil te allen tijde
voorkomen, dat de indruk
gewekt wordt, dat met de
komst van de sociaal-re
chercheur een heksenjacht
wordt ontketend. Mensen,
uitkeringsgerechtigden,
moeten niet voorzichtiger
worden, maar dienen wel
te weten, dat wanneer zij
buiten het boekje gaan, de
kans aanwezig is, dat ze ge
confronteerd worden met
de sociaal-rechercheur",
vertelt Van den Broeke.
Maar voordat het nieuwe
'wapen' ingeschakeld
wordt, moet er nogal wat
gebeurd zijn.
Niet anders
De situatie vóór de komst van de
medewerker was eigenlijk niet veel
anders dan nu. De sociale dienst kent
een zogenaamde buitendienst, die de
door de uitkeringsgerechtigden ver
strekte inkomensgegevens kan na
checken, wanneer om wat voor reden
dan ook enige twijfel bestaat over de
juistheid van de informatie. Die con
trolerende taak van de sociale dienst
is dus zo oud als de instantie zelf en
de intrede van de sociaal-rechercheur
zelf plaatst deze fraude-bestrijding
niet in een breder kader.
Van den Broeke legt uit, dat dit nor
maal onderzoek geen bijzondere spe
cialistische opsporingstechnieken
vergt van de medewerkers. Het wordt
andei's, wanneer er ingewikkelde
zwart-werk-handelingen aan het licht
komen of wanneer er gesjoemeld
wordt met bv's, bijvoorbeeld. Inder
daad vraagt dit opsporingskennis;
een taak waarvoor de medewerkers
niet zijn opgeleid. Juist in dergelijke
gevallen kan de sociaal-rechercheur
met zijn specifieke opleiding duide
lijkheid scheppen".
Overal bevestigen uitzonderingen
de regel. Enige tijd geleden was de
sociale dienst in Zierikzee de instan
tie, die een grootscheepse visserij
fraude in Zeeland aan het licht
bracht. De buitendienst constateerde
bij twee van haar cliënten, dat dezen
extra inkomsten uit de visserij haal
den. Deze ontdekking bracht de zaak
aan het rollen en het bleek, dat er een
grote fraude achterzat. Maar het
werkterrein van de dienst hield op
bij de benadering van de twee uitke
ringsgerechtigden en de zaak moest
uit handen worden gegeven aan de
politie. Het werk van de huidige
sociaal-rechercheur draagt een
grensoverschrijdend karakter, waar
mee de sociale dienst nu eigenhandig
(waar nodig toch met hulp van der
den - red) dergelijke voorvallen kan
uitpluizen.
De directeur wil hiermee onder
meer aangeven, dat een rechercheur
wel andere dingen aan zijn hoofd
heeft, dan het controleren van tan
denborstels, twee- of éénpersoonsla-
kens en de bezoekjes aan de bijstand
moeder. Toch kan de rechercheur ook
bij 'gewone' steunfraude ingescha
keld worden, maar kan dit echter niet
op eigen initiatief. De directeur van
de sociale dienst overlegt een even
tuele actie met zijn personeel en
tracht daarbij tot een weloverwogen
besluit te komen.
Afhankelijk
Dat wel of niet in de arm nemen
van de sociaal-rechercheur is afhan
kelijk van verschillende zaken. Ten
eerste werkt de man of vrouw (de so
ciale dienst is heel voorzichtig met
het verstrekken van gegevens over de
persoon) met de richtlijnen van het
openbaar ministerie in de hand, die
hem minder vrijheden geven, dan
weieens gesuggereerd wordt. Ten
tweede kent de sociale dienst een ver
trouwensrelatie met haar cliënten,
die volgens Van den Broeke slechts in
bijzondere gevallen opzij gelegd
wordt.
Van den Broeke legt uit, dat hij zeer
veel waarde aan de vertrouwensrela
tie met zijn cliënten hecht. Wanneer
bij ons de indruk van fraude is ont
staan, dan vragen wij de betreffende
persoon voor een gesprek. Daarin
kan hij of zij tekst en uitleg geven en
zonodig de fraude-vermoedens onzer
zijds met argumenten ontkrachten".
De directeur geeft voor de vermoe
dens het voorbeeld aan van een wille
keurige uitkeringsgerechtigde, die
zijn levensstijl completeert met een
grote Mercedes en een jacht. In derge
lijke gevallen gaat er bij de dienst
vanzelfsprekend een lampje branden.
'Bijzonder onderzoek'
Als het gesprek de medewerkers
niet van hun vermoedens kan afhel
pen, dan wordt een 'bijzonder onder
zoek' overwogen. Stond de buiten
dienst hier voor 1 januari nog alleen
voor, nu kan de sociaal-rechercheur
zijn kennis en talenten ten dienste
stellen. Deze procedure geeft volgens
Van den Broeke aan, dat de sociaal
rechercheur niet zomaar op pad gaat
en eens een uurtje voor een huis gaat
loeren; op zoek naar fraudegevallen.
De sociale dienst met haar
bijstand-maatschappelijkwerkcrs
heeft door het verlenen van hulp in
financiële zin in eerste instantie een
dienstverlenende functie. Van den
buiten toe lijkt een en ander dan
meer gescheiden.
Naast het beroepshalve aanpakken
van de fraudegevallen door de mede
werkers, bestaat er ook nog de socia
le controle onder de bevolking. Van
den Broeke vindt dit verschijnsel
slechts in sommige gevallen toe te
juichen we moeten geen klikmaat-
schappij krijgen". Maar omdat het
om gemeenschapsgeld gaat, denkt hij
dat juist de extreme gevallen van
fraude gemeld kunnen worden.
Klikbrieven
Dat gebeurt ook. De sociale dienst
kent het fenomeen klikbrieven,
waarin burgers de dienst attenderen
op mogelijke fraudepraktijken van
anderen. Van den Broeke heeft hier
zijn mening over. Wanneer iemand
ons schrijft of spreekt in de trant van
De directeur van de sociale dienst J. A. van den Broeke wil angst over sociaal
rechercheur wegnemen.
Broeke stemt in met de constatering,
dat er toch mensen zijn, die de dien
sten van de instelling niet als hulp
ervaren, maar eerder als controle
rend. De meest ideale situatie, vol
gens de directeur, is dan ook een vol
ledig scheiden van de geldelijke
bijstandverlening en de controleren
de taken. Deze laatste vorm zou bij
voorbeeld ondergebracht kunnen
worden in een aparte organisatie.
,,Als het zo zou zijn, dan blijven de
medewerkers van de sociale dienst
natuurlijk wel ambtenaren, die de
plicht hebben melding van fraude te
doen", aldus Van den Broeke. Naar
'ze doen maar dit en ze doen maar
dat' dan kunnen en willen we hier
weinig mee. In de regel komt hier
geen nader onderzoek naar".
Wanneer het echter om serieuze
brieven gaat, waarin een persoon met
naam en toenaam staat neergeschre
ven, vergezeld van diens mogelijke
onjuiste gegevensverstrekking en ne
venverdiensten, dan ligt de zaak an
ders. „Alleen al, om eventuele du
bieuze aantijgingen tegen de betrok
ken persoon te ontzenuwen, is een na
dere controle zinvol. Met de komst
van de sociaal rechercheur is hierbij
niets veranderd. In eerste instantie is
het weer de buitendienst, die een oog
je in het zeil gaat houden", legt Van
den Broeke uit.
Mocht blijken, dat de informatie in
de klikbrief op waarheid lijkt te be
rusten, dan kan de directeur een bij
zonder onderzoek overwegen, waar
bij de sociaal rechercheur in actie
komt. Van den Broeke benadrukt dat
ook hierbij weer eerst een beroep ge
daan wordt op de vertrouwensrelatie
met de cliënt. Deze basis biedt de van
fraude verdachte persoon de gelegen
heid om 'op te biechten', waarna
eventuele maatregelen kunnen wor
den genomen.
Zoals onderzoek voor meer uitleg
vatbaar is, zijn dat ook de maatrege
len. In de fraude-opsporingsnota
staat geschreven: ,,De maatschappe-
lijke ernst van het delict sociale ze
kerheidsfraude in aanmerking geno
men, is het gerechtvaardigd dat -
indien wordt vervolgd - in het alge
meen niet wordt volstaan met een
geldboete, maar dan minstens een
voorwaardelijke gevangenisstraf
wordt gerequideerd, gecombineerd
met een aan de omstandighedeh aan
gepaste boete". De grens tussen voor
waardelijke en onvoorwaardelijke
straf ligt daar ,,waar in alle redelijk
heid niet meer gesproken kan worden
van een betrekkelijke of incidentele
fraude". Deze regels laat de betrok
ken ambtenaren een zekere mate van
interpretatie-vrijheid.
Het voert te ver, om de trapsgewijze
vervolgingsmaten aan te geven, maar
pas wanneer de delictsduur ten
minste een week, doch minder dan
twee weken is en/of het verzwegen in
komen een bedrag van 500 tot 1000
gulden beloopt, wordt proces-verbaal
opgemaakt. Gevallen van kortere
duur of lagere bedragen worden door
gaans afgedaan met een administra
tieve maatregel, waarbij de sociale
dienst een terugbetalingsregeling
met de cliënten treft.
Actie
Eer de sociaal-rechercheur in actie
komt met zijn opsporingswerkzaam
heden is er sprake van een vaak
'gestructureerde' fraude. Maar de
normen van vervolging of admini
stratieve maatregelen zijn niet geïn
troduceerd met de komst van de re
chercheur en mogen derhalve ook
niet direct in verband worden ge
bracht met zijn functioneren.
Van den Broeke zegt te verwachten,
dat met de indiensttreding van de
sociaal-rechercheur meer fraudege
vallen aan het licht zullen komen.
Ook op Schouwen-Duiveland en Sint-
Philipsland wordt door sommige
mensen met het sociale zeker
heidsstelsel een loopje genomen. Het
aanstellen van de opsporingsambte
naar is hiervan een bevestiging en de
zeven betrokken gemeenten bij de ge
meenschappelijke regeling hebben
danook alle ingestemd met de komst
van de nieuwe medewerker.
De sociaal-rechercheur is er, maar
daarmee is de dienst er nog niet. Nog
steeds vragen de medewerkers zich
af wat onder een zogenaamde econo
mische éénheid verstaan moet wor
den. Zolang dit onduidelijk is, kun
nen de opsporingsambtenaar en de
oude buitendienst gevallen tegenko
men, waarbij de vraag kan worden
gesteld of er sprake is van fraude.
Vormen twee mannen bij elkaar een
economische éénheid; vormen een
bijstand-moeder en een vriend, die
haar af en toe bezoekt diezelfde één
heid? Vragen, waarover een landelij
ke werkgroep zich momenteel buigt
en waarvan Van den Broeke deel uit
maakt. De resultaten laten voorals
nog op zich wachten en tot die tijd is
het aan de jurisprudentie, om te be
palen of er in sommige gevallen spra
ke is van fraude of niet. Als het aan
de Zierikzeese directeur ligt, komt
hierover snel duidelijkheid.
TEKST: AAD VAN DER WOUDEN
FOTO: JOHAN BERREVOETS JR.
M. J. van Bommel-den Hartog verheugd over ledental
OUWERKERK - De afdeling Duiveland van de Neder
landse Bond van Plattelandsvrouwen is opgericht op 8
januari 1946 en bestaat dus nu 40 jaar. Ter gelegenheid
van dit heuglijke feit wordt een feestavond georgani
seerd op vrijdag 21 maart in Ons Dorpshuis te Nieuwer-
kerk.
De presidente van de afdeling, M. J. van Bommel-den
Hartog deelde dit mee op de jaarvergadering in het
dorpshuis in Ouwerkerk.
Zij was zichtbaar verheugd dat juist tijdens deze ver
gadering het ledental de grens van 150 overschreed. Vorig
jaar telde de afdeling 140 leden. Zij zag deze groei als een
symbolisch geschenk aan de jubilerende vereniging.
ring cn het jaarverslag over 1985,
waarbij alle georganiseerde zaken de
revue passeerden.
Dat een zo bloeiende vereniging
ook geen problemen heeft met de fi
nanciën bleek uit het overzicht van de
penningmeesteresse J. J. Slootmakcr-
Manni Door de kascommissic werd
alles in orde bevonden en kon de pen-
ningmeesteresse décharge worden
verleend.
Terugkijkend op 1985 heerst er gro
te tevredenheid bij het bestuur, want
de bijeenkomsten werden bezocht
door gemiddeld 70 leden, terwijl ook
voor de andere georganiseerde activi
teiten veel belangstelling bij de leden
bestaat.
In haar openingswoord riep de pre
sidente de aanwezigen ook op zich te
bezinnen op het thema: Wat kunnen
wij vrouwen doen voor do vrede? Dit
gezien in hot licht van het door de
Verenigde Naties uitgeroepen jaar
voor de vrede.
Mevrouw W. P. van der Linde-
Zoeter, secretaresse van de afdeling,
las het verslag van de jaarvergade-
AMSTERDAM - De handel op c e
Amsterdamse optiebeurs is dondc r-
dagmiddag in verband met een bom
melding voortijdig beëindigd. De
bom-melding bleek na ontruiming
van de koopmansbeurs, waar de op
tiebeurs is gehuisvest, loos alarm.
Mevrouw H. C. Gosens-Zcgers liet
haar verslag van het ziekenpotje ver
gezeld gaan van de oproep door te ge
ven als er zieken zijn, omdat het toch
nog wel eens voorkomt dat het be
stuur het niet of te laat hoort.
Voor dc bestuursverkiezing waren
twee leden aftredend en herkiesbaar,
dc dames M. J. van Bommel-den Har
tog en H. C. Goscns-Zegcrs. Met alge
mene stemmen werden beiden herko
zen cn mevrouw Van Bommel be
dankte ook namens mevrouw Gosens
voor het in hen gestelde vertrouwen.
Mevrouw D. J. A. van Damme-
Geijzel vertelde enkele bijzonderhe
den over de Agrarische commissie,
die is opgericht in 1974; speciaal om
de belangen van de agrarische leden
te behartigen. Zij vestigde ook de
aandacht op een cursus erfbeplanting
en snoeien in de siertuin, die in fe
bruari wordt gegeven.
Over de twee leeskringen vertelde
mevrouw J. Goedegobure-Traas.
Hierbij ging zij in op dc werkwijze
van dc kringen. Beide kringen zijn
vol zodat nieuwe gegadigden op de
wachtlijst komen. Als er zes zijn kan
weer een nieuwe kring worden ge
start.
Mevrouw Y. Koolmees-Schenk
bracht verslag van het wel en wee van
de yoga. Inmiddels is er een
beginners- en een gevorderdengröep
cn dc resultaten zijn voor dc deel
neemsters een stimulans om door te
gaan.
Wit snee is een handwerktechniek
die nog veel in Marken wordt toege
past voor onderdelen van de kleder
dracht. Dit en nog meer wetenswaar
digheden vertelde mevrouw E. N. C.
Scherpbicr-Oudt. Zij volgt de voor-
werksterscursussen van de Bond en
bij voldoende belangstelling gaat zij
dit aan de leden doorgeven.
De presidente bracht "Bondig
Zeeuws in het maartnummer van het
maandblad De Plattelandsvrouw on-
de de aandacht, waarin onder andere
een artikel over onze afdeling wordt
opgenomen.
Huidverzorging
Dat wc zuinig moeten zijn op onze
huid meldde na afloop van de verga
dering Wilfra Bruynzeel, schoon
heidsspecialiste in Zierikzee Zij
hield de aanwezigen voor dat onze
huid voortdurend wordt blootgesteld
aan schadelijke, verontreinigende in
vloeden van buitenaf.
Een demonstratie van een gezichts
reiniging, -verzorging en -make up bij
een van de aanwezige leden, verdui
delijkte een en ander.
Aan het eind van deze, door 66 le
den bezochte, avond bedankte de pre
sidente ieder die medewerking heeft
verleend en de overigen voor hun
aanwezigheid.
Dinsdag 18 februari wordt in de
Oosterhof te Oosterland de volgende
bijeenkomst gehouden.
Mevrouw P. J. de Rooy-Janse uit
Wemeldinge gaat in op haar deelne
ming aan de Wereldvrouwenconfe
rentie van de Verenigde Naties in
Nairobi in juli 1985.
Advertentie
BURGH-HAAMSTEDE - In de Schutse te Burgh-Haamstede is een bijeen
komst gehouden door de Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen, afdeling
Westerschouwcn. De hoofdcommandant van de brandweer te Westerschou-
wen, J. v. Sluyters en de ondercommandant S. de Feiter verzorgden een lezing
over brandpreventie in dc woning. Zij wezen er op dat ook in dit geval de uit
drukking Beter voorkomen dan genezen geldt of, om in brandweertermen te
blijven: Voorkomen is beter dan blussen.
Dat het onderwerp aansloeg bij de
vijfentwintig aanwezige dames,
bleek uit de vele vragen die werden
gesteld.
Van Sluyters begon zijn praatje met
het onderwerp blikseminslag. Hij
legde uit dat een bliksemflits 2Vi cm
dik is en 6V2 tot 16 km lang kan
zijn.Per jaar wordt de aarde 100.000
maal door dc bliksem getroffen En
kele malen daarvan treft de bliksem
een huis. Niettemin is binnen in huis
een van de veiligste plaatsen bij on
weer. Het is wel van belang om zoveel
mogelijk de stekkers uit de stopcon
tacten te trekken en in elk geval geen
elektrische apparaten te gebruiken,
en de ramen en deuren dicht te hou
den.
Voor het geval de bliksem inslaat
adviseerde Van Sluyters de aanwezi
gen om direct het alarmnummer van
de brandweer te draaien 01184-14444.
Nieuwe
correspondent
in Nieuwerkerk
ZIERIKZEE - Met ingang
van heden treedt Ronald van
Bommel te Nieuwerkerk op
als correspondent voor de Zie-
rikzeesche Nieuwsbode in zijn
woonplaats. Hij neemt hier
mee de plaats in van Fija
Koster, die het correspondent
schap geruime tijd heeft ver
zorgd.
De nieuwe correspondent voor
Nieuwerkerk, Ronald van
Bommel.
Verenigingen en particulie
ren uit Nieuwerkerk, die een
bericht willen plaatsen in de
Nieuwsbode, kunnen daarvoor
nu dus terecht bij Ronald. Zijn
adres is Wethouder van Klin-
kenstraat 12, 4306 CT Nieuwer
kerk; zijn telefoonnummer is
01114-2844.
markt .1 brouwershaven 01119-2146
J aarvergadering
Vereniging voor
Openbaar Onderwijs
ZIERIKZEE - De Vereniging voor
Openbaar Onderwijs (VOO) afdeling
Zierikzee houdt dinsdagavond 4 fe
bruari de jaarvergadering in de Bea-
trixschool, Grachtweg 8, aanvang
20.00 uur.
Voor de pauze zullen enkele huis
houdelijke punten worden behan
deld. Gedurende het tweede gedeelte
van de avond zal aandacht worden be
steed aan het thema: Aansluiting Ba
sisonderwijs - Voortgezet Onderwijs.
Behandeld zal worden welke kennis
en vaardigheden een leerling na het
doorlopen van de basisschool zich
heeft eigen gemaakt, of dit aansluit
bij hetgeen van de leerling wordt ver
wacht op de scholen in het voortgezet
onderwijs, welke invloed de invoe
ring van de basisschool hierop heeft
enzovoort.
Inleidingen
Het thema zal worden besproken in
korte inleidingen, verzorgd door: C.
Vaarzon Morel (openbare basisschool
't Kofschip, namens de drie openbare
basisscholen); H. van Dam (School
voor LHNO en MHNO); R. Soesman
(Rijksscholengemeenschap Prof. Zee
man) en F. Scherjon (Technische
School Schouwen-Duiveland).
Na de inleidingen zal er een ge-
dachtenwisseling plaatsvinden tus
sen aanwezigen en inleiders.
SCHUDDEBEURS - Bij het korps
rijkspolitie werden achtereenvolgens
twee aangiften van diefstallen van
een auto gedaan. Het betreft eerst
een VW-Golf, okergeel met het kente
ken 66-MN-50, bouwjaar '76, eigen
dom van J. v. d. V. uit Schuddebeurs.
De auto stond geparkeerd op het ei
gen terrein de Zuiddijksweg, niet af
gesloten met de sleutels in het con
tactslot. De auto werd weggenomen
in de nacht van donderdag op vrij
dag.
De nacht er voor (woensdag op don
derdag) werd de auto ontvreemd van
L. R. uit Weert. Deze auto stond wèl
afgesloten op bungalowpark
Burghstede te Haamstede. Het merk
is Opel-Rekord, kenteken LR-54-RX,
kleur metalic-groen.
Men kan dan rekenen op gratis hulp
verlening.
Vervolgens werd aandacht besteed
aan eenvoudige huisbrandjes zoals
vlam in dc pan. Hij zette uiteen hoe
in zo'n geval gehandeld moet worden.
Afzuigkap uit zetten, gas uit doen en
een deksel over het vuur schuiven.
Zonodig ook de brandweer bellen.
Aandacht werd ook besteed aan het
belang van regelmatige controle van
elektrische bedrading van de appara
ten in huis. Oude snoeren kunnen erg
gevaarlijk zijn. Ook te sterke lampen
in schemerlamp en spotjes kunnen
gevaar opleveren.
Aan het eind van de leerzame mid
dag dankte de voorzitster de brand
weer vertegenwoordigers en bood
hen een enveloppe met inhoud aan
voor de personeelspot van de
Schouwse brandweer.
Uitgever:
B.V. Drukkerij v/h Lakenman Ocht-
man te Zierikzee.
Direktie:
D. L. van 't Leven.
Chef-redaktie:
M. Kaat.
Advertenties en bezorging:
J. van Loon.
Kantoor:
Jannewekken 11, Zierikzee;
postbus 1, 4300 AA Zierikzee;
telefoon: 01110-6551.
Woonhuisaansluitingen:
Advertenties en bezorging (na 18.30
uur): 01119-1660.
Redaktie (na 17.30 uur): 01110-6719,
01110-4669, 01110-5396.
Fotograaf (na 17.30 uur): 01110-3568.
Abonnementen:
Per 3 maanden (bij vooruitbetaling)
1 40,00; per jaar 1 152,50; losse
nummers f 0,80.
De abonnementsprijzen zijn inclu
sief 5% B.T.W.
Verschijnt maandag, dinsdag.
donderdag en vrijdag.
Advertentietarieven:
52 cent per mm; „succesjes" (Mm 4
regels) f 6,40.
Kontrakttarieven op aanvraag.
De advertentieprijzen zijn exclusief
5% BTW
