streeknieuws
Folkloristisch Danstheater
wervelt door de seizoenen
musicolumn
VS beslissen over sancties
Japan wegens walvisvangst
ERIC DE NOORMAN
5
In Concertzaal Zierikzee
Waar is
de schavuit?
Het wolvenjong
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Dinsdag 11 juuuuri 1986 Nr. 23863
ontgroeningsritueel op het moment
dat het vee de wei weer in mag en de
stallen gereinigd worden.
De zomer
Als men in Zweden. Duitsland en
Polen nog rond de meiboom danst, is
het koren in Roemenië al rijp en wor
den de oogstfeesten gevierd. In Slo
wakije dansen de dorsvlegels en in
het noorden van Hongarije wordt op
ZIERIKZEE - Het Folkloristisch Danstheater komt
zaterdagavond 18 januari voor het derde achtereenvol
gende seizoen naar de Zierikzeese Concertzaal. Onder
auspiciën van Uit op Schouwen-Duiveland zal het gezel
schap uitvoering geven aan het nieuwe programma Sei
zoenen van jaar en leven. De voorstelling begint om 20.00
uur.
De mens heeft de neiging alles in
perioden in te delen en namen te ge
ven aan tijdperken, die in feite niet
nauw begrensd zijn. 'Seizoenen' kent
zo'n afbakening in de lente-zomer-
herfst-winter, die parallel loopt aan
jeugd-puberteit-volwassenheid-
ouderdom.
De lente krijgt gestalte in een Slo
waakse meisjesdans, waarin de res
ten van het oude jaar als een stropop
verbrand worden. Daarna barst het
libido der begerige jongens uit als de
knoppen van de bomen. Via een lief
desduet belandt men bij de 24e april
en het Bulgaarse Sint-Jorisfeest, een
Zondagavond, ergens op Schou
wen-Duiveland. Ondanks de winter
kou spoeden zich toch nog gelovigen
kerkewaarts. Binnengekomen over
valt hen de stilte. Over tien minuten
begint de dienst, maar het orgel
zwijgt. Minuten verstrijken, maar er
verschijnt geen organist. Een lichte
paniek maakt zich van de aanwezi
gen meester. Er is nog geen organist!
Wie kan er dan spelen? Niemand, ja
één, de predikant. En zo ziet de ge
meente de voorganger in hoogkerke
lijke kledij niet de preekstoel, maar
de orgelbank bestijgen en ontlokt de
predikant op Rooyale wijze toch nog
enige gewijde tonen uit het orgel.
Toch zal de dienst nu moeten gaan
beginnen. Hoe zal er nu gezongen
moeten worden? De predikant ziet
het niet zo zitten om een vaste lijn
dienst met het orgel te gaan onder
houden. De organist komt niet. Al
zou men ook aanheffen 'Laat zich 't
orgel overal het lied zou wel in
vervulling gaan in alle andere ker
ken maar niet hier.
Dan ontstaat er een historische
dienst, een dienst zoals een dienst
van enkele eeuwen geleden, een
dienst zonder orgel. Reformatori-
scher kan het niet. De oude vaderen
hadden het niet zo op het orgel. Een
duvelse fluutkaste', noemden ze het
en de Synode van Dordrecht sprak
zelfs uit dat het een 'inventie van de
vorst der duisternis' was.
Vandaar dat men in letterlijke zin
'toonaangevende' figuren aanstelde,
voorzangers, die al dan niet uitge
rust met een zwaai-, tik-, of pikstok
de opdracht hadden het gezang 'te
matigen en te reguleeren'.
Dat laatste was echt wel nodig.
Want fraai gezongen werd er vroeger
niet.
Toen de bekende Engelse predi
kant Spurgeon in Nederland was,
schrok hij van het zingen. 'Ik dacht
dat alle stieren van Bazan op mij af
kwamen tóen de mensen hun psalm
verzen aanhieven', zei hij.
U begrijpt dat de roep om het orgel
als begeleidingsinstrument steeds
groter werd. Maar dat gaf me een
heisa! Wat is er niet gepraat, geschre
ven, geruzied en gevochten om het
zover te krijgen. Het kerkvolk was
verscheurd. Het behoudende deel
was fel tegen het orgel en het voor
uitstrevende deel was fel voor. Van
daag weten we niet beter en het be
houdende kerkvolk bouwt tegen
woordig de mooiste orgels. Als van
daag het orgel zwijgt is het een hele
gebeurtenis, terwijl het eeuwen te
rug heel gewoon was. Het kan verke
ren
Zo kreeg de predikant die bewuste
zondagavond weer een nieuwe taak.
Hij veranderde van organist vóór de
dienst in voorzanger in de dienst.
Het moet heel mooi geklonken
hebben. Oude liederen klonken zoals
ze bedoeld zijn: a capella, zonder be
geleiding, als monnikenzang in een
kloosterkerk.
Gelukkig kon de predikant de toon
aangeven anders krijg je zoiets als
het geval Leusden uit 1606 waar
maar niet meer gezongen werd om
dat de koster-voorzanger niet zingen
kon, de predikant vals zong en de ge
meente uit zichzelf niet tot zingen be
kwaam was. Hoeveel predikanten
zijn er niet die niet als voorzanger
zouden kunnen optreden. Dat is niet
hun eigen schuld, maar de oorzaak
ligt in hun opleiding. Ook hierin
kunnen de reformatorische zusters
en broeders wel wat leren van hun
katholieke collega's: elke predikant
zou moeten leren zingen en leren toe
teren. Maar dat is al een oud stok
paardje van me.
Intussend vraagt u zich wel af
waar de organist uithing: was hij
ziek of zat hij in een andere kerk te
preludiëren? Waar was de schavuit?
Nu, dat is uitgezocht. Op dat be
wuste uur zat hij ergens in het land
achtereen heerlijk kopje koffie, met
gedachten vol van aards genot en ze
ker niet in de hogere sfeer waar hij
aanwezig hoorde te zijn.
Wat zou ik zo'n historische dienst
graag hebben meegemaakt. De
prachtige éénstemmige zang klin
kend in de historische ruimte. Het
was onmogelijk geweest. Want als ik
er geweest was zou dit historische ge
beuren niet hebben plaatsgevonden.
Verstaat gij wat gij leest?
Marzas
24 juni het feest van Sint Jan met een
vuurdans gevierd.
In bruinrode tinten treedt het na
jaar aan. Met de melancholieke
klank van cornemusc of doedelzak.
Graan en wijn worden geoogst. Mais
in Portugal, druiven in Frankrijk.
De vatenmakers uit het Duitse wijn
gebied laten hun kuiphaniers dan
sen, de Turken oogsten hun noten,
waarbij de muzieknoten niet verge
ten worden.
En dan komt in wit, grijs en zwart
de winter. Bij de donkere klanken
van de Slowaakse fujara dansen Hon
garen een dans van verstilling en be
zinning. Sardijnen zingen hun klaag
lied over het teloor gegane leven.
Tot plotseling het carnaval, het
feest om de zonnewende, om het len
gen der dagen, om de wederkomst
der jeugd en de lente, in volle hevig
heid losbarst.
Scène uit de Oogstdans uit midden-Roemenië, zoals die in het programma
Seizoenen wordt gedanst.
WASHINGTON - Het Amerikaanse hooggerechtshof gaat een oordeel vel
len over de vraag of de Amerikaanse regering economische sancties in moet
stellen tegen Japan vanwege schending van een internationale overeenkomst
voor de walvisvangst, zo is in Washington bekendgemaakt. De Amerikaanse
regering en de vertegenwoordigers van de Japanse vissers hebben de zaak
aan het hof voorgelegd nadat in augustus een hof van beroep in Washington
had bepaald dat Japan het wal vis verdrag had geschonden, een zaak die inter
nationale milieugroeperingen aanhangig hadden gemaakt. De beslissing zal
waarschijnlijk in juli vallen.
Het hof van beroep is van mening
dat Japanse vissers nog steeds jagen
op met uitsterven bedreigde walvis
sen die door een internationale over
eenkomst worden beschermd. Vol
gens een Amerikaanse wet uit 1979
Woensdag' 15 januari
Nederland 1
09.30 en 13.00 uur Nieuws voor doven
en slechthorenden.
14.30 uur VARA filmclub. Vanmid
dag met: Gil en Julie, tekenfilmserie;
Het waterballet; Het circuskonijntje,
tekenfilm; Doris, tekenfilm; Molletje
als fotograaf, tekenfilm.
14.55 uur Pippi Langkous, serie. Afl.
Pippi in Thka-Tukaland.
15.20 uur Diana, Engelse serie naar
de gelijknamige roman van Dender-
field. Afl.: Kostschool. Jan doet zijn
best'om bij Diana in de gunst te ko
men, hij leert Frans en probeert def
tig te praten...
16.10 uur Mr. Belvedere, Amerikaan
se komische serie.
16.35 uur Sportlaan '80. American
Football.
17.05 uur VARA Clipparade, pro
gramma met de mooiste clips, waarin
de kijker de kans krijgt zelf
zijn/haar favoriete clip aan te kondi
gen.
17.30 uur Journaal.
17.46 uur Smurfen, tekenfilm.
18.00 uur Snorkels, tekenfilmserie.
18.25 uur Engels voor gevorderden.
Follow Through. Les 10a. (herh).
18.55 uur De Fabeltjeskrant, kinder
programma.
19.00 uur VARA's Filmnieuws. Maan
delijkse agenda van nieuwe speel
films in de Nederlandse bioscopen.
19.25 uur Büch. Over boeken, met uit
stapjes naar andere kunstvormen, ge
presenteerd door Boudewijn Büch.
20.00 uur Journaal.
20.28 uur Maatschappij tot redding
van Drenkelingen.
20.35 uur Zeg 'ns AAA, tv-serie. Een
kennis van Mien heeft een autootje
gekocht, het blijkt helaas een mis
koop te zijn. Koos zal dit varkentje
wel even wassen.
21.00 uur Sonja oji woensdag. Sonja
Barend ontvangt gasten, rechtstreeks
vanuit het Hulstkampgebouw in Rot
terdam.
21.50 uur Achter het nieuws
22.25 uur De Speurder. Afl. Isabelle,
het spookverschijnsel. Een jonge
vrouw beweert dat ze haar psycho
therapeut heeft vermoord, Faber gaat
op zoek naar het lijk..
23.15 uur Simon Garmigelt. Simon
Garmiggelt vertelt uit zijn eigen
werk.
23.30 uur Journaal
23.35 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden
Nederland 2
9.30 uur Engels basisonderwijs klas
5. The secret of the last druid.
13.00 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden
15.30 uur Laurel Hardy, film van
de dikke en de'dunne uit 1930. Op de
vlucht voor een politie-agent raken
Stan en Ollie verzeild in het landhuis
van Colonel Wilburforce Buckshot.
Wanneer deze met zijn personeel het
huis verlaten heeft verkleden Stan en
Ollie zich als huiseigenaar en butler.
15.58 uur Blikskaters. Kinderen ma
ken hun eigen reportages over onder
werpen die hen na aan het hart lig
gen.
16.14 uur Punky Brewster. Afl. 16:
Brandon, ik hou van je.
16.39 uur Van hier tot Tokio. Portret
ten van kinderen. Afl.: Indianenkin-
deren.
16.54 uur Verhalen van de Zwarte
Raaf, griezelprogramma voor kinde
ren.
17.06 uur Jipsloop, kleuterserie. Afl.
2: Jipsloop krijgt een kadootje. (herh)
17.12 uur Een mama is een ei, kinder
programma.
17.40 uur TEMA; Huisvesting van ou
deren.
18.10 uur Staatsloterij. Eerste trek
king van de 753ste loterij.
18.15 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
18.30 uur Sesamstraat.
18.45 uur Jeugdjournaal.
19.00 uur Journaal.
19.12 uur Uitzending van de Commu
nistische Partij Nederland (C.P.N.)
19.22 uur Van Gewest tot Gewest.
Vandaag: 1. De sportschool Tilburg;
ook voor gehandicapten. 2. de
baksteenindustrie. 3. film over inge
nieur Lely.
20.10 uur Panoramiek, actualiteiten
magazine.
20.55 uur Don Carlos, Duits tv-spel.
T.g.v. de 225e geboortedag van Frie-
drich Schiller maakte de ARD een te
levisieserie van dit drama waaraan
Schiller meerder jaren gewerkt heeft.
22.30 uur Journaal.
22.45 uur Studio Sport
23.15 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden.
BRT 1
17.55 uur Journaal.
18.00 uur Tik Tak, kleuterprogram
ma. (herh.).
18.05 uur Plons, kinderprogramma.
18.10 uur Zeppelin, informatief kin
dermagazine. Presentatie: Rafaël
Troch.
18.35 uur Korte film
18.45 uur Kapitein Zeppos, Vlaamse
tv-serie. Afl.: Tweng. Met o.a. Senne
Rouffaer, Raymond Bossaerts en
Vera Veroft.
19.10 uur Uitzending door derden.
19.40 uur Paardekoersen, mededelin
gen en programma-overzicht.
19.45 uur Journaal.
20.10 uur Namen noemen, spelpro-
gramma.
20.55 uur Kijk uit! Verkeersinforma
tie.
21.00 uur Allemaal beestjes, amfi-
biën en reptielen in de Spaanse Pyre-
neën.
21.30 uur Verrassende vertellingen.
Afl. Huwelijksplannen, een verhaal
van Stanley Ellin, ingeleid door Ro-
ald Dahl.
21.55 uur Eiland, kunstmagazine.
22.55 uur Journaal en Paardekoer
sen. Aansl. Coda: 'Sonnet' van Fer-
nand Handtpoorter uit: De gekwetste
tuin.
BRT 2
19.00 uur Zonen en dochters (Sons
and daughters), Australische tv-serie.
Met: Ann Henderson-Stires, Rowena
Wallace, Alexandra Fowler e.a.
19.25 uur Uit je doppen, deeltijds le
ren.
19.40 uur Mededelingen en pro
gramma-overzicht.
19.45 uur Journaal.
20.20 uur Snookertoernooi. Aansl.
Basketbal. Samenvattende reportage
vanuit Vorst in het kader van de Eu
ropese Beker voor landskampioenen.
Donderdag 16 januari
Nederland 1
09.30 en 13.00 uur Nieuws voor doven
en slechthorenden
15.30 uur Mag ik 's met je praten?
16.00 uur Daktari, serie. Afl.: De ge
vangenen.
16.50 uur Het bootje, kinderprogram
ma.
17.00 uur EO-Kinderkrant. Wetens
waardigheden, experimenten, truuk-
jes, film en een verhaal gepresen
teerd door Lanny van Rhee en Wim de
Knijff
17.30 uur Journaal
17.46 uur Tijdsein-Buitenland, actua
liteitenprogramma. Met: Aad Kam
steeg.
18.25 uur Grafische technieken. Les
3: Houtsnede.
18.55 uur De Fabeltjeskrant
19.00 uur Familie Robinson, teken
filmserie. Afl.: Onder de pannen.
19.25 uur De aartsvaders. Documen
taire serie. Afl.: Vreugde en verdriet.
20.00 uur Journaal
20.28 uur Spelregel. Drie teams
trachten dertig vragen te beantwoor
den.
21.20 uur Westgeest brood en banket.
Gevarieerd programma.
21.35 uur Nederlandse orgelpracht.
Everhardt Zwart speelt op het orgel
de koraal bewerking van psalm 84 en
de Toccata en Fuga van Bach in d. kl.
t.
21.50 uur Vrije gevangenen. Van
avond over vervolgde christenen in
Afrika en met name in Ethiopië.
22.00 uur Tijdsein.
22.30 uur Grigorenko...de man die
niet zweeg. Docomentaire over gene
raal Pyotr Grigorenko die in 1964
zonder vorm van proces in een psychi
atrische inrichting werd geplaatst als
straf voor zijn kritiek op de Russi
sche autoriteiten.
23.18 uur Journaal
23.23 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden
Nederland 2
9.30 uur Van alles over communica
tie. Afl. 1: Wat bedoel je?
10.30 uur Telebord: Werk en werk
loosheid. Programma voor Fries
taligen.
11.00 uur Ons lichaam. Een serie over
het menselijk lichaam. Afl 2.: Het ge
raamte.
11.30 uur Hier en nu voor de scholen.
Afl. 7.
13.00 en 18.15 uur Nieuws voor doven
en slechthorenden
18.20 uur Paspoort voor Turken
18.30 uur Sesamstraat
18.45 uur Jeugdjournaal
19.00 uur Journaal
19.12 uur Magnum. Amerikaanse se
rie. Magnum is behoorlijk in de war,
nu hij een doodgewaande vriend
springlevend heeft gezien. Allerlei
nare herinneringen uit de oorlog ko
men weer boven.
20.00 uur Veronica film, programma
voor film- en videoliefhebbers.
20.30 uur Nederlanders overzee. Van
daag: Versuimd Brasil
21.20 uur Labyrinth, een nieuw stuk
je Nederlandse popmuziek uitge
voerd door het Rotterdams Philhar-
monisch orkest o.l.v. Rogier van
Otterloo en tal van solisten.
22.30 uur Journaal
22.45 uur Voorlichtingsprogramma
cursussen
23.05 uur Nieuws voor doven en
slechthorenden
BRT 1
14.00 uur Schooltelevisie.
17.00 uur Schooltelevisie
17.55 uur Journaal
18.00 uur Tik Tak, kleuterprogram
ma. (herh).
18.05 uur Plons, kinderprogramma.
18.10 uur Er was eens... de ruimte.
Afl. de planeet Omega.
18.35 uur Rondomons. Duitse 13-
delige serie over kinderen uit Zuid-
Amerika en West-Duitsland die regel
matig contact met elkaar hebben.
19.00 uur Tijdrover - Kwizien.
19.20 uur Uitzending door derden.
19.40 uur Mededelingen en program-
ma-overzicht.
19.45 uur Journaal
20.10 uur Kunst-zaken
20.20 uur Hoger-Lager, spelprogram-
ma met speelkaarten. Presentatie:
Walter Capiau.
20.55 uur Panorama.
21.45 uur Dallas, Amerikaanse serie.
Serie rond het wel en wee van de fa
milie Ewing met Barbara Del Ged-
des, Linda Gray, Larry Hagman e.a.
Dusty wint de All-round Cowboy-
prijs. Angelica wil met Ewing Oil in
zee gaan, maar krijgt van Pam te ho
ren dat ze net zoveel te vertellen heeft
als J.R.
22.35 uur Journaal. Aansl. Coda.
'Hommage a Ramoau' van Debussy
door Robert Croslot.
BRT 2
19.00 uur Encyclopedie (5).
19.25 uur Gezonde voeding (herh)
19.42 uur Mededelingen en program
ma-overzicht.
19.45 uur Journaal en Programma-
overzicht
20.10 uur Vidcomatch, videospelletje
met Marleen Gordts.
20.20 uur Snookertoernooi. Aansl.
Basketball.
zou Japan hiervoor gestraft moeten
worden door middel van een verbod
op de walvisvangst en het intrekken
van visrechten in de Amerikaanse
wateren. Dergelijke sancties zouden
de Japanse visindustrie ongeveer 1,8
miljard dollar gaan kosten en de wal
visindustrie stilleggen. Deze sancties
doorkruisen echter de overeenkomst
die de Amerikaanse minister van
handel Baldrige vorig jaar heeft ge
sloten met Japan en die walvisvan
gers toestaat in de komende vier jaar
1200 walvissen te vangen.
De Japanse vis- en walvisindustrie
heeft laten weten dat sanctiemaatre
gelen de Amerikaans-Jjapanse han
delsrelaties ernstig zouden schaden.
Het Amerikaanse ministerie van
Justitie is van mening dat de beslis
sing van het hof van beroep een on
toelaatbare inmenging is in het bui
tenlands beleid van de regering. De
handelsrelatie tussen Japan en de VS
staat de laatste tijd toch al onder
druk door het grote overschot van Ja
pan in de handel met de VS.
De beslissing van het hoogge
rechtshof zich met de zaak in te laten
is een nederlaag voor de milieugroe
peringen, die menen dat het oordeel
van de lagere juridische instantie de
finitief zou moeten zijn.
UTRECHT - BSO/Bureau voor
Systeemontwikkeling, het in Utrecht
gevestigde computer- en programma-
tuurbedrijf, heeft met de Europese
ruimtevaartorganisatie (ESA) con
tracten gesloten voor de levering van
programmatuur.
ZIERIKZEE
Bond van Opzichzelfstaanden
Op woensdag 22 januari zal worden
gehouden een algemeen openbare
vergadering van de Bond van Opzich
zelfstaanden in het Huis van Nassau.
Lange Nobelst raat 1 te Zierikzee. Aa-
vang 20.00 uur.
Er is dringend behoefte aan nieuwe
actieve bestuursleden. Zeer welkom
zijn mensen die op bestuurlijk ni
veau enige ervaring hebben en willen
helpen om de Bond te laten voortbe
staan.
Onze vereniging bestaat 8 jaar. Zij
die als lid willen toetreden tot onze
Bond zijn van harte welkom. Over
het programma van onze activiteiten
kunt u inlichtingen verkrijgen bij
mevr. Van Andel. tel. OHIO 3679.
GOES
Prima Donna
Prima Donna, de werkgroep van
lesbische vrouwen in Zeeland, orga
niseert zondag 19 januari een thema
middag. Drs. Elvire Polak uit Am
sterdam (geschiedkundige) houdt een
inleiding onder de titel ..Een nachte
lijk ritje, lesbische vrouwen in het
Romeinse Rijk". Aanvang 15.00 uur in
het v rou wenon t moet i ngscent rum
Jet. Zusterstraat 13 te Goes.
67, Gejaagd rondspeurend in de half
duistere stal ontdekt de Noorman een
klein achterdeurtje en met Svein op zijn
hielen glipt hij zo geruisloos mogelijk
naar buiten. Het idee om Egil mee te ne
men laat hij even snel varen als het op
komt. want het gevaar dat de knaap zou
tegenstribbelen is niet denkbeeldig.
Met een peinzende uitdrukking op zijn
gezicht laat de jongen hen echter
gaan en nog nahijgend verschuilen
zij zich in een donkere hoek, bij de palli-
sade.
Inmiddels staat Egil - nog steeds in ge
dachten verzonken - de komst van de
edele heer Skapti af te wachten.
„Zo knaap." snauwt deze, met een loe
rende blik in 't rond, „je stond zo net te
smoezen met die twee nieuwe krijgers
van mij Wat zijn dat voor streken?
Wat heeft dat te betekenen?"
Merkwaardig genoeg laat de jongen
zich in 't geheel niet van de wijs brengen
door Skapti's dreigende manier van
doen. Integendeel, het schijnt een soort
onverschillige dwarsheid bij hem op te
wekken.
„Mag ik niet praten met wie ik wil?"
zegt hij dan bedaard.
„Brutale rekel!" snauwt Zwarte Skap
ti. „beloon je zó mijn goedheid? Waar
zijn die twee onderkruipers''"
Nonchalant haalt Egil de schouders op
en de uitdrukking op zijn jongensgezicht
is onverzettelijk.
„Weet ik niet. wég! Jij houdt prins Er-
win gevangen en dat vind ik een ge
mene streek!"
Ondanks zijn vertoon van dapperheid
zinkt de knaap het hart in de schoenen,
als hij de duivelse uitdrukking op Skap
ti's gezicht ziet.
„Zo-o-o-o, dus dat weet jij." prevelt de
ze danen dat hebben die twee brave
landlopers jou verteld
Ademloos hebben Eric en Svein vanuit
hun schuilplaats toegeluisterd maar de
rest van Skapti's woorden gaan verloren
in een vaag rumoer van schuifelende
voetstappen en gesmoorde kreten.
„Wel bij mijn helm. Noorman," stoot
Svein nijdig uit. „blijf jij hier rustig
staan terwijl die boef die kleine jongen
daar een aframmeling geeft .Vooruit,
erop af