Banketbakker Wansink gaat
zijn Leids gebak inruilen
voor olie, gas en benzine
Rijke historie van
bakkerij op de Dam
Einde aan eeuwenoude traditie
ZIERIKZEE - Banketbakker P. H. Wansink en zijn
echtgenote N. T. Wansink-Bouman stoppen met ingang
van 1 januari met hun bedrijf. Dat betekent, dat er een
einde komt aan de eeuwenoude traditie, dat in het pand
Dam 14 te Zierikzee een banketbakkerij is gevestigd.
Niet alleen bezit het pand een rijke historie in deze hoe
danigheid, teruggaand tot het jaar 1731, maar ook de
naam Wansink was er vier generaties lang inee verwe
ven. Daar komt nu een einde aan. Wellicht levert dat wat
weemoed op, maar Peter Wansink en zijn vrouw willen
er toch niet echt sentimenteel over gaan doen. „Als je een
dergelijke beslissing eenmaal genomen hebt, moet je er
ook achter gaan staan", vinden beiden.
Dat je zo'n beslissing tot bedrijfs
beëindiging niet op stel en sprong
neemt, erkennen de echtelieden.
,,Nee, daar twijfel je wel een week of
vijf over", zegt Wansink en zijn
vrouw vult aan: „Daar lig je wel een
nachtje van wakker". Ten slotte werd
deze definitieve beslissing toch geno
men gebaseerd op nuchtere argumen
ten.
Als je als kleine middenstander
goed wilt blijven meedraaien zul je
van tijd tot tijd tot fikse investerin
gen komen te staan en bijna zonder
onderbreking steeds weer heel hard
moeten werken. De Wansinks ston
den voor dergelijke investeringen. De
winkel was naar hun mening aan een
fikse faee-lift toe en binnen enkele ja
ren zouden wellicht ook vervangin
gen van apparatuur in de bakkerij
moeten plaatsvinden. Die investerin
gen pleeg je uiteraard met de blik op
de toekomst gericht met in het ach
terhoofd ook de continuïteit van het
bedrijf.
Geen opvolger
Wat overgrootvader, grootvader en
vader Wansink allen wel hadden, ont
breekt Peter Wansink: een opvolger.
Zijn beide zoons zoeken het in de
technische en eiectronische sector en
voelen niks voor het banketbakkers
ambacht en ook dochterlief toont
geen belangstelling voor voortzetting
van dit eeuwenoude familiebedrijf.
„Moeten we dan zelf nog jarenlang
hard werken 0111 het bedrijf daarna
alsnog in andere handen te zien over
gaan?", vroeg Wansink zieli af. „Als
ik tien jaar jonger was geweest, had
ik het waarschijnlijk nog wel ge
daan, maar nu niet meer".
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Dinsdag 31 december 1985 Nr. 33855
Toppers
Er is veel gebeurd tussen die 12e ju
li 1844 toen Petrus Servatius Wansink
zich vestigde in deze banketbakkerij
(toen nog Dam no. B88) en december
1985 toen Petrus Henrieus Wansink
besloot ermee te stoppen. Persoonlijk
was hij aanvankelijk niet van plan in
de professie van zijn voorvaderen te
volgen. Zelf koos hij voor de oplei
ding van machinebankwerker en
electriciën. Maar toen was het nog
geen 1985 en zijn eigen beroepskeuze
kwam op de helling te staan door het
plotseling overlijden van zijn broer,
die volgens afspraak de bakkerij van
vader Wansink zou overnemen als de
tijd daar rijp voor was.
„Wil jij het nu doen?", was het ver
zoek dat hij op zeventienjarige leef
tijd van zijn vader kreeg te horen. Ja,
Peter wilde het inderdaad wel doen,
maar dat betekende wel direct een
geheel andere opleiding gaan volgen.
Het contact met de klanten werd
vanaf hun huwelijk in 1964 toen het
bedrijf ook aan hen werd overge
daan, voornamelijk verzorgd door
mevrouw Wansink. In het begin was
dat even wennen, erkent ze zelf. Ten
slotte kwam ze als PTT-lokettiste niet
uit de middenstandssector. Het om
gaan met mensen trok haar echter
zeer en ze is dan ook blij, dat de nieu
we werkkring op 't Sas haar die mo
gelijkheid ook nog zal bieden.
Het opvoeden van de kinderen
hoorde er, naast die verzorging van
de winkel, ook gewoon bij. „Maar,
dat wil niet zeggen, dat de kinderen
daardoor iets te kort gekomen zijn",
zegt de banketbakker snel. Ook me
vrouw Wansink meent, dat mensen
je ten onrechte weieens willen aan
praten dat de kinderen in een druk
Met wat gêne vertelt zijn vrouw,
dat ze graag piano speelt. „Zomaar
voor het persoonlijk plezier hoor",
voegt ze er snel aan toe. Verder houdt
ze van handwerken en lezen en is ze
actief in gymnastiek, trimmen en
jeugdwerk.
Het echtpaar geeft volmondig toe,
dat het gezin Wansink graag gebrui
ker van eigen produkt is. Sommige
trouwe klanten hebben zich al met
zorg uitgesproken over het toe
komstig gemis van het Wansink-
gebak, maar ook bij de familie zelf
vormde dit een probleem. Van vader
wordt dan ook verwacht, dat hij er
voor zal blijven zorgen dat er in het
weekend gebak bij de koffie zal zijn.
„Alleen op die voorwaarde waren we
bereid met hem mee te gaan naar 't
Sas", lacht zijn vrouw.
Sinds 1957 was hij samen met va
der in het bedrijf werkzaam. In 1962
vond een grootscheepse vernieuwing
van het winkelinterieur plaats, de
luxe uitstralend die zo fraai past bij
de produkten in een banketbakkerij.
Zuiver als service voor bepaalde
klanten verzorgde Peter in die tijd
nog wel een broodwijkje, maar dat
werd na enkele jaren ook stopgezet.
Tot vorig jaar toen ten gevolge van de
vraag van voornamelijk toeristen
weer een broodhoekje in de winkel
werd ingericht. Het brood wordt ech
ter niet door Wansink zelf gebakken,
hij houdt het bij het rijk gevarieerde
banketassortiment.
Bekende Wansink-toppers daarin
zijn het veel gevraagde Leids gebak,
petits glacé's (opgemaakte koekjes)
en de op eigen wijze vervaardigde
tompoucen. Dat Leids gebak werd
destijds geïntroduceerd door vader
Wansink, die het meebracht uit 'zijn
Haagse leerperiode. Overigens heeft
Sneeuwitje en de Zeven Dwergeneen fraai staaltje garantwerk van Peter
Wansink, die zijn etalage in het begin van zijn loopbaan vaak opsierde met
dit soort mooie suikerbouwwerken.
Natuurlijk gaat het sluiten van banketbakkerij Wansink met wat weemoed gepaard, maar het echtpaar Wansink-
Bouman heeft het besluit goed overwogen genomen en wil er dan ook niet al te sentimenteel over doen. ,,Als zo'n be
slissing is gevallen, moet je er niet meer op terugkomen, maar er achter blijven staan", aldus de heer en mevrouw
Wansink.
In overleg met zijn echtgenote
besloot hij een punt te zetten achter
de banketbakkerij en het resterend
deel van de arbeidsperiode in hun le
ven in wat rustiger tempo te verrich
ten. Derhalve bakt Wansink vandaag
voor het laatst als professioneel olie
bollen en zoekt hij z'n werkkring met
ingang van het nieuwe jaar in olie,
gas en benzine. Het echtpaar Wansink
treedt namelijk in dienst van Cebeco
als beheerders van het pompstation,
winkeltje en de weegbrug op 't Sas.
Heel wat anders dan gebak en de wa
renkennis zal dan ook wel wat omge
schoold moeten worden, maar.het
contact met. klanten blijft en dat
vindt vooral mevrouw Wansink van
groot belang. Wat er met het pand op
de Dam gaat gebeuren, is thans nog
niet bekend. De zakelijke onderhan
delingen daarover moeten nog van
start gaan.
Niet van plan
het wellicht niets met de stad Leiden
te maken, maar kan het net zo goed
relateren aan het woord lei (dakbe
dekking). Ter gelegenheid van het hu
welijk van prinses Margriet en mr.
Pieter van Vollenhoven stuurde Wan
sink hen echter wel een doosje Leids
gebak toe; ten slotte had dit paar in
Leiden gestudeerd.
Wansink heeft weieens getracht
een geheel nieuw assortiment te in
troduceren, maar daar moest hij bin
nen enkele weken reeds van terugko'-
inen, want....de consumenten bleken
veel te gehecht aan de oude ver
trouwde lekkernijen.
Dat wil niet zeggen, dat er van tijd
tot tijd niet eens iets nieuws in het as
sortiment werd gepresenteerd, maar
over het algemeen bleef de vraag
naar de reeds lang bestaande ge-
baksprodukten overheersen.
Contact met klanten
middenstandsgezin wat aandacht
missen, maar dat valt volgens haar
best mee. „Ten slotte was ik er altijd,
als de kinderen thuiskwamen".
Tijd voor vakantie is er altijd ge
weest. „Ja," zegt Wansink: „Wij ston
den op het standpunt, dat er tijd moet
zijn om vakantie te houden als je een
heel jaar hard moet werken. Als dat
niet kan, zit er iets niet goed".
Hobby's
Ook werden er met enthousiasme
tussentijds diverse hobby's uitgeoe
fend. Wansink blijkt een banketbak
ker van het sportieve soort. Zo was
hij destijds een actieve voetballer en
daarna werd het volleybal. Eerst als
teamgenoot in het PTT-team en later
in zijn eigen Wansink-bedrijfsvolley-
balclub. Verder verricht hij graag als
timmerman, loodgieter of electricien
allerlei klusjes in huis.
Mooie oude prent uit 1914 van de banketbakkerij op de Dam. In de deuropening de toenmalige eigenaar Godefridus
Comelis Wansink met zijn echtgenote Anna Maria Martens. Voor hen drie dochterstweede van links de toen twaalf
jarige Petrus Servatius Wansink, die later ook banketbakker zou worden. Rechts naast hem buurjongen Henning, die
later een hoedenzaak aan de andere kant van de Dam zou gaan leiden.
ZIERIKZEE - Banketbakkerij Wansink, gevestigd in
het pand Dam 14, vroeger Dam B 88, beschikt over een
rijke historie als bakkerij, die terugvoert tot het jaar
1731. Volgens de gegevens uit de streekarchieven is het
bekend, dat huizen, waarin zich een bakkersoven bevond
om die reden soms jaren aaneen, ja zelfs eeuwen lang als
bakkerij bleven functioneren.
Zo verging net ook met het huis op
de oostzijde van de Dam. In het jaar
1731 werd in dit pand voor het eerst
een oven gemaakt voor de uitoefe
ning van het bakkersbedrijf. Op 9 fe
bruari 1731 bogen de vroede vaderen
van Zierikzee zich over de vraag van
de 'pasteijbakker' Cornelis van der
Hoek of zij hem 'consent wiJJen ver
lenen tot het ovenstellen en maken
van een oven. met sijnen gevolge in
syn huijs op den Dam".
Het plaatsen van een oven werd in
de raad van 9 februari 1731 toe
gestaan, maar de vernieuwing van de
houten gevelpui werd in de vergade
ring van 13 februari 1731 afgewezen.
Cornelis van der Hoek was gehuwd
met Adriana van Setten. Ze kregen in
dit huis twee kinderen. In 1774, toen
Cornelis zeventig jaar moest worden,
ging hij met zijn vrouw stil leven in
een huis op de westzijde van de Dam
en verkocht hij zijn zaak aan de
pasteibakker Johannes van Thienen.
Toestemming
In 1780 ging deze Van Thienen ertoe
over de houten voorgevel in een ste
nen te veranderen. Hij richtte daar
toe een verzoek aan de raad van Zie
rikzee en in de vergadering van dat
college van 9 maart 1780 werd hem
toegestaan 'den houten gevel van zijn
huis op den Dam af te breken en te
vervangen door een steenen. voor
welke verbetering aan adressant voor
tien jaren vrijdom van huisschatting
(een soort grondbelasting) werd toe
gestaan'.
Johannes van Thienen bleek dc
partij der patriotten toegedaan en
daarom werd zijn winkel bij het vre
selijke oproer in Zierikzee op 24 sep
tember 1787 geheel geplunderd.
Van Thienen was getrouwd met An
na de Bruyn. Omstreeks 1796 verliet
dit echtpaar de bakkerij, die ver
huurd werd aan de doopsgezinde sui
kerbakker Tobias van der Wissel, die
er tot mei 1801 zijn beroep uitoefende.
Daarna werd het huis verhuurd aan
de slachter Jacob Nonnevis, maar in
mei 1804 betrok Van Thienen (met
zijn vrouw) weer de oude zaak. waar
hij in 1814 overleed. De weduwe bleef
toen de bakkerij voortzetten tot 1817,
in welk jaar zij overleed.
Publiek verkocht
Op woensdag 5 november 1817 werd
het huis B 88 op den Dam publick
verkocht. Bij deze openbare verkoop
werd Abraham de Vos Arn.Zn. eige
naar van het pand. Pas begin april
1818 verzocht hij de raad toelating als
bakkersbaas (wat toen nog nodig
was) en tevens verzocht hij zijn oven
te mogen verplaatsen naar het achter
deel van zijn huis. de zogenaamde
kelverkeuken. Op dit verzoek advi
seerde de Directie der Brandweer
gunstig en zijn verzoek werd 14 april
1818 door de raad toegestaan.
Slechts vier jaren was Abraham dc
Vos bakker in dit huis. want in 1822
verkocht hij de bakkerij aan Mari-
nus Slager. Laatstgenoemde gaf
daarvan aan het publiek kennis door
een advertentie in de Zierikzeeschc
Courant van dinsdag 17 mei 1822, lui
dende: „Den ondcrgctcckendc heeft
de eer aan zijne Stadsgenooten te be-
rigten, dat hij de Affaire als Brood
bakker op heden heeft begonnen op
den Dam, in de Bakkerij van A. de
Vos Arnz., letter B no.88, verzoekt
een ieders gunst, met belofte van een
prompte en zindelijke bediening.
Marinus Slager".
Slager deed de zaak in 1841 over
aan Pieter Laven. Dc door dezen ge
plaatste advertentie in de Zierikzee
schc Courant van dinsdag 11 mei 1841
luidde: „P. Laven heeft zich geplaatst
als Brood- en Koekbakker, op den
Dam, in de Affaire van M. Slager;
verzoekt aan zijn geëerde Stad- en
Landgenooten de gunst en recom
mandatie"
Hij was hier werkzaam tot 1844.
toen hij met zijn gezin op 12 juli naar
Sint Maartensdijk vertrok, alwaar
hij 11 oktober 1816 geboren was.
Overgedragen
Hij had namelijk de zaak overge
dragen aan Petrus Servatius Wansink
en in de Zierikzeeschc Courant van
vrijdag 12 juli 1844 las men de volgen
de advertentie: De ondergeteeken-
de. de Brood- en Kockbakkersaffaire
overgenomen hebbende van P. Laven
op den Dam, beveelt zich in de gunst
zijner geachte Stad- en Landgenoo
ten. P. S. Wansink".
Hij was gehuwd met Wilhelmina
Cornelia Koevoets. In 1898 deed hij
zijn zaak over aan zijn tweede zoon.
Godefridus Cornelis Wansink. In de
Zierikzeesche Nieuwsbode werden
twee advertenties onder elkaar ge
plaatst met de bekendmaking van de
ze bedrijfsovername.
Godefridus Cornelis Wansink was
in augustus 1898 te Breda gehuwd
met Anna Maria Martens. In 1930 gaf
Godefridus zijn zaak over aan zijn
zoon Petrus Servatius Wansink, ge-
horen te Zierikzee 30 januari 1903;
gehuwd met Cornelia Maria Collig-
non te Rotterdam op 7 oktober 1930.
De winkelpui werd veranderd in
1938. In 1942 werd ook de achtergevel
en het achterhuis met bakkerij ge
heel vernieuwd. Toen verdween ook
de houten achtergevel, waarvoor in
1871 geen toestemming werd gegeven.
Ook werd de oude met hout gestookte
oven afgebroken en daarvoor werd
een moderne heetwatcroven ge
plaatst. waardoor de kcldertoegang
op de Dam verdween. Deze toegang
dier %'e vroeger om de truf en takken
bossen (mustors) naar de oven in de
kelderruimte te krijgen.
In 1962 onderging het interieur van
de winkel een algehele vernieuwing
en twee jaar later gaf Petrus Servati
us Wansink zijn zaak over aan zijn
zoon Petrus Henrieus Wansink. gebo
ren in Zi.rikzoe op 17 januari 1940
Op 27 december 1985 verscheen er
in de Zierikzeesche Nieuwsbode weer
een advertentie: „Met ingang van 1
januari 1986 zal Banketbakkerij Wan
sink gesloten zijn. Bij deze willen wij
al onze klanten bedanken voor hot ja
renlange vertrouwen in ons gesteld.
Tbvens wensen wij u allen een geluk
kig en voorspoedig 1986"
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Uitgever:
B.V. Drukkerij v/h Lakenman Ocht-
man te Zierikzee.
Direktie:
D. L. van 't Leven.
Chef-redaktie:
M. Kaat.
Advertenties en bezorging:
J. van Loon.
Kantoor:
Jannewekken 11, Zierikzee,
postbus 1. 4300 AA Zierikzee:
telefoon: 01110-6551.
Woonhuisaansluitingen:
Advertenties en bezorging (na 18.30
uur): 01119-1660.
Redaktie (na 17.30 uur): 01110-6719.
01110-4669. 01110-5396
Fotograaf (na 17.30 uur): 01110-3568.
Abonnementen:
Per 3 maanden (bij vooruitbetaling)
f 38,70; per jaar f 147,80; losse
nummers i 0,75.
De abonnementsprijzen zijn inclu
sief 5% B.T.W.
Verschijnt maandag, dinsdag,
donderdag en vrijdag.
Advertentietarieven:
49 cent per mm; ..succesjes" (t/m 4
regels) f 6.04.
Kontrakttarieven op aanvraag.
De advertentieprijzen zijn exclusief
5% BT W.
