Fries rijdt al 40 jaar lang met melk over Zeeuwse wegen
Gebruikers oude Bakkersschool
gaan bij gemeente pleiten voor
handhaving van de gekozen naam
Onderzoek gebreken schuiven
stormvloedkering afgerond
Melktransporteur Torensma uit Nieuwerkerk gaat de VUT in
De Driehoek volgerls Stichting Jeugd,
Rode Kruis en CJV een prima naam
Verontreiniging
Borsselse bodem
Gunstig resultaat
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Donderdag 12 december 1985 Nr. 23845
5
NIEUWERKERK - „Ik zou zo mijn werk weer over willen doen, maar dan wel het
tweede deel en niet de eerste jaren. Toen was het echt aanrommelen met slecht mate
riaal en ontevreden boeren. Toen wist je niet beter, maar als ik er op terugkijk, dan
was het tot 1954 eigenlijk een moeilijke tijd". Voor altijd Fries, maar al 40 jaar in Zee
land woonachtig, spreekt F. (Frits) Torensma over zijn werk als vrachtrijder voor de
Vereniging van Zuivelprodukten (VZ), later de Melkunie Holland CMC. Na 40 jaar
chaufferen, waarvan de laatste 25 jaar voor de Melkunie, gaat Torensma (61) nu in de
VUT. Een opmerkelijke man, die door zijn vele bezoeken aan de Schouwen-Duive-
landse boeren een goede bekende is binnen eilandelijke melkbranche.
Torensma aniio '85. Zijn oude vrachtauto ingeruild voor een moderne vrachtwagen. Het is voorbij
F rits Torensma als 23-jarige jongeman bij zijn eerste simpele vrachtauto in
1948.
ZIERIKZEE - De drie gezamenlijke gebruikers van de
voormalige Bakkersschool hebben een brief opgesteld
voor de gemeente Zierikzee, waarin zij te kennen geven
de omstreden naajn De Driekhoek toch te willen behou
den. Een meerdecneid van de Zierikzeese gemeenteraad
heeft deze naarri eerder afgewezen, omdat het onder
meer geen historische waarde zou bezitten., „Ik kan niet
zeggen, dat de Nieuwe Kerk nu zo'n historische naam
heeft", aldus jeugdwerkleider Gabri de Groot tijdens de
vergadering fan de Stichting Jeugd Schouwen-
Duiveland.
Tijdens de vergadering bleek, dat
het bestuur niet verwacht had. dat de
gemeente zich nog wilde beraden
over de naam. orvdat het CJV, het Ro
de Kruis en de Stichting Jeugd de uit
eindelijke gebri/ikers zijn. De Groot
vond De priohoek een prima naam
en zette zijn n/ening kracht bij met
een opmerking van een andere ge
bruiker, die ie driehoek een sym
bool, een san/envoeging van de com
ponenten lichamelijk (Rode Kruis),
geestelijk (ÖJV) en maatschappelijk
(Stichting JÏugd) vond.
/Open dag
De jeuslwerkleider liet zich bij
zonder lo/end uit over de gehouden
open dag waar zo'n 500 belangstel
lenden oyer de vloer kwamen. Ook is
het nieuwe onderkomen prima ge
schikt vb or de stichting, die het in
middels/heeft ingericht als volwaar
dig katVoor. Het was dan ook voor de
eerste yeer. dat het algemeen bestuur
hier v«rgaderde. Omdat het officiële
huurcdntract nog niet opgesteld is,
bestas er nog onduidelijkheid over
de oryierverhuurmogelijkheden aan
de di/erse verenigingen. Het bestuur
hoonhier snel meer zicht op te krij
gen .7
Op verzoek van het Rode Kruis en
hef1 CJV gaat de stichting mogelijk
do administratie bijhouden van de
gfiamcnlijkc rekeningen, zoals gas.
xttter en de onderverhuur. Hiervoor
Vil zij dan wel een geringe vergoe
ding vragen. Het algemeen bestuur
kon hier mee instemmen. ..Het voe
ren van een gezamenlijke admi
nistratie heeft verder als voordeel,
dat een en ander door de accountant
wordt gecontroleerd", aldus De
Groot.
Die accountant heeft inmiddels ook
zijn goedkeuring gegeven aan het
tweede financiële termijn van de
stichting. Penningmeester J. de
Kreuk stelde het bestuur voor, om
een electronische schrijfmachine en
een video-recorder aan te schaffen.
Omdat het te besteden bedrag binnen
de begroting blijft hoefde het alge
meen bestuur hierover geen goedkeu
ring te geven, maar deed dit toch.
Afkeuring
Bestuurslid K. Verkerk sprak tij
dens de vergadering zijn afkeuring
uit over de gevolgde procedure bij het
aanstellen van Gabri de Groot als
interim-voorzitter van jongerencen
trum Brogum. De sociëteit verkeert
momenteel in een bestuurscrisis, om
dat Verkerk als voorzitter is op
gestapt. ..Ik had het niet meer dan
normaal gevonden, als de stichting
mij had geraadpleegd over het in
schakelen van de jeugdwerkleider.
Hij is per slot van rekening nauw be
trokken bij de problemen. Hoewel ik
nu kan instemmen met de gekozen
weg, wijs ik wel even op mijn mening
hierover", aldus Verkerk. Hij - en met
hem de overige leden van het bestuur
wilden niet over de interne proble
men bij Brogum spreken in het bij
zijn van de pers. ,,Ik draag Brogum
alsnog een warm hart toe en zie meer
De Fries leerde in het oorlogsjaar
1944 zijn vrouw kennen, die in de
noordelijke provincie geëvacueerd
was. Scheiden doet leiden, vandaar
dat Torensma in 1945 met zijn echtge
note terug ging naar Zeeland. In
Nieuwerkerk kon hij meteen aan de
slag bij de voormalige melkfabriek
De Duif. Terwijl het kersverse echt
paar bij de ouders van mevrouw To
rensma in de kost zat, verdiende To
rensma zelf zijn brood als ophaler
van de melk bij de boeren.
Karwei
Een heel karwei in die tijd. De
melkproduktie op Schouwen-
Duiveland lag nog erg laag en de VZ
voelde niet veel voor grote investerin
gen. Het gevolg van dit beleid loog er
niet om. Slechte apparatuur in de fa
briek en gebrekkige vrachtwagens
(twee anderhalf tonners). Een van die
wagens was voor Torensma en die
stond door de gebrekkige kwaliteit
van het voertuig regelmatig met pech
langs de kant. „Transportbedrijf Van
der Wekken in Zierikzee stond geluk
kig altijd voor me klaar. Daar heb ik
veel steun aan gehad", herinnert hij
zich.
De melk werd nog in emmertjes -
en later bussen - bij de boeren opge
haald. Een hele klus, want Torensma
moest de melk zelf meten en er
monsters van nemen. Een prettige
bijkomstigheid was het goede con
tact dat hij hierdoor met de veehou
ders had. Maar het slechte materieel
en het 'gesjoemel' met de melk
maakten de boeren er eigenlijk niet
vrolijker op. „Omdat het werk in de
fabriek verre van optimaal verliep,
kregen de boeren 's avonds nogal
eens hun emmer melk verzuurd terug
met de boodschap, dat het buiten de
schuld van de fabriek om was. Ik ben
blij, dat de boeren er mij nooit op
aan gekeken hebben". Toen de boe
ren later overgingen op koelinstalla
ties, werd het contact aanzienlijk
minder en schepte Torensma een ver
trouwensband met de veehouders.
Natuurlijk hielden de boeren hun
mond niet en brak in 1948 een zoge
naamde melkoorlog uit. De boeren
wilden beter behandeld worden en de
melkslijters wilden meer dan melk
publiciteit hierover in de krant niet
als een goede zaak", aldus Verkerk.
De Kreuk wilde toch even ingaan
op de reden, waarom de stichting snel
een besluit had genomen, om De
Groot aan te stellen. „We werden ge
confronteerd met een dringend ver
zoek en hadden voldoende reden om
aan te nemen, dat wanneer we hierop
niet snel zouden reageren de zaak
daar mogelijk geklapt zou zijn. We
hebben zeker niet naar het type pro
bleem gekeken". De jeugdwerkleider
mag maximaal drie maanden
interim-voorzitter zijn en per week
maximaal vier uur. De leden stemden
in met het verzoek van Verkerk, dat
deze nog een gesprek over de proble
matiek heeft met De Groot en het da
gelijks bestuur.
Positief
De jeugdwerkleider liet zich ook
positief uit over de Schouwen-
Duivelandse bijdrage aan het jonge-
renjaar. „Wanneer onze manifestatie
vergeleken wordt met de andere ne
gen in Zeeland komen we zeker niet
slecht uit de bus. Niet alleen wat het
bezoekersaantal betreft, maar zeker
gaat dit ook op voor de activiteiten-
vormen. De workshop voor popmu
ziek lijkt een vervolg te krijgen bij de
muziekscholen en het mee-speel-
theatër sloeg ook in als een bom", al
dus De Groot.
Zoals gebruikelijk had De Groot
ook weer een lijst gemaakt, waarop
hij zijn werkzaamheden had neerge
schreven. Opvallend hierin was, dat
hij nog steeds 26 procent van zijn
werktijd bezig is met arbeid op be
leidsniveau, terwijl volgens dc werk
plannen slechts 16 proeent wenselijk
geacht wordt. Uit de bezoekaantal-
lcn aan de verschillende gemeenten
werd eveneens duidelijk, dat er meer
aandacht moet komen voor de activi
teiten in de gemeente Duivcland.
Stagiaire
De jeudgwerkleider krijgt om
streeks februari een stagiaire erbij
voor 18 weken. Vier volle dagen per
week komt een meisje ervaring op
doen bij de stichting, waarbij zij aan
verschillende facetten van het jeugd-
alleen. Yoghurt en andere zuivelpro
dukten moesten op de markt komen,
maar de VZ voelde daar niet veel
voor. Geld, was het enige argument
daar tegen. Na een woelige strijd
moest de VZ het onderspit delven en
kwam zij toch gedeeltelijk over de
brug. Voor het personeel hield die
verbetering niet echt veel in, maar
voor de boeren was het duidelijk
merkbaar.
Roet
Toen de watersnoodramp roet in
het eten gooide betekende dit het ein
de van De Duif en een nieuwe fabriek
in Zierikzee moest het werk voortzet
ten. Torensma hield het echter voor
gezien en ging tot 1960 bij een ander
bedrijf werken, eveneens als chauf
feur. Hij woonde in Nieuwerkerk en
zag zichzelf niet iedere nacht op de
fiets naar Zierikzee gaan. „Als ik te
rug wilde komen, dan kon dat zo. Ik
heb dat pas na zes jaar gedaan'', zegt
Tbrensma.; hij had inmiddels„è.èjn
brommer. Die zogenaamde tweede
periode was een fijne tijd voor hem.
De boeren werden eindelijk betaald
en jongerenwerk kan ruiken. Nie
mand had bezwaar tegen de stage
plaats en er bestond in deze zelfs een
moreel plichtsgevoel, om een - zij het
misschien geringe - bijdrage te leve
ren aan het bestrijden van de jeugd
werkloosheid. De Groot droeg het
voorbeeld aan van een oud-stagiair,
die mede dankzij diens werkervaring
op Schouwen-Duiveland nu een
soortgelijke functie heeft in Goes.
Vandalisme
Tijdens de rondvraag kwam het
vandalisme in het algemeen nog ter
sprake en de 'strooptocht' van enkele
jongeren onlangs in Zierikzee in het
bijzonder. Gevraagd werd of de
jeugdwerkleider hierop zou kunnen
inspringen, omdat juist voor deze
groep weinig vertiermogelijkheden
op Schouwen-Duiveland zijn. De
Groot onderschreef dat, maar zei zon
der de toenadering van de jongeren
zelf (wie zijn het?) niet veel te kunnen
doen. „Het is een feit, dat vanuit der
gelijke groeperingen met een goede
begeleiding wel iets te organiseren is.
Ik wacht het af", aldus De Groot.
NEELTJE JANS - Diep
gaand technisch onder
zoek, getoetst door inter
nationale deskundigen,
heeft aangetoond, dat de
resterende reparaties aan
de schuiven van dc storm
vloedkering in de Ooster-
schelde beperkt kunnen
blijven tot het zorgvuldig
nabewerken van een be
perkt aantal lassen van de
buizen. Dat betekent, dat
geen demontage nodig is
van de schuiven die al tus
sen de pijlers zijn ge
plaatst.
naar vetgehalte in de melk en er werd
niet meer 'met de losse' hand gepro
duceerd.
In deze nieuwe tijd ging de ontwik
keling erg snel. Van een oude wagen,
waarop de melkbussen gestapeld
stonden, kwam de vandaag de dag
bekende zilveren tankwagen (een
dertig tonner). In plaats van emmer
tjes melk meten, sluiten de ophalers
tegenwoordig een slang aan op de
koelcellen van de boeren en alles
lijkt vol-automatisch te gaan. „We
hebben het voordeel gehad, dat de
ontwikkeling langzaamaan is ge
gaan, zodat het voor ons goed bij is te
benen".
De arbeidsvoorwaarden anno 1985
noemt Torensma prima en dat is voor
hem dan ook geen reden, om gebruik
te maken van de VUT-regeling. „Ik
had nog een paar jaar kunnen blijven
- met alle plezier -, maar dertigers
kunnen alles en zestigers denken al-
,}gs te kunnen. Je moet op een juist
moment stoppen. Ik'ben nu nog ge
zond", vertélt ;de jubilaris. Zijn
vrouw is ook blij, dat hij het voor ge
BORSSELE - Voor het terrein van
tourwagenbedrijf De Muynck in
Borssele is saneringsonderzoek in
verband met bodemverontreiniging
noodzakelijk.
Het nadere onderzoek heeft uitge
wezen, dat de verontreiniging aan de
voorkant van het terrein, bij de Oost
singel, het sterkst is, maar ook de
straat en de overkant zijn niet
schoon. In het grondwater zijn hoge
•oliegehalten aangetroffen. In enkele
monsters was het gehalte aan aroma
ten, waaronder benzeen, en aan feno
len erg hoog. Dit bleek ook het geval
te zijn in de buurt van de woning op
het terrein. Aangenomen wordt, dat
ook het grondwater onder de woning
verontreinigd is. De vier woningen
aan de andere kant van de straat zijn
nog niet door de verontreiniging aan
getast. Dat is wel het geval met de
sloot aan de achterkant van het be
drijfsterrein. Het slib is door olie ver
ontreinigd.
Dat beeft minister Smit-Kroes van
Verkeer en Waterstat meegedeeld in
haar antwoord op vragen van Tweede
Kamerleden over het achttiende
voortgangsrapport over de Ooster
schei dewerken.
In januari van dit jaar bleek uit
meetresultaten van het laswerk van
de buizen van reeds samengestelde en
nog te fabriceren schuiven, dat dit
niet aan de hoogste eisen voldeed. De
fabricage van de schuiven werd toen
onderbroken en enkele buisstukken
van nog niet geplaatste schuiven wer
den vervangen. Er volgde een inten
sief onderzoek. Op grond van de eer
ste resultaten daarvan konden
voorlopige criteria worden geformu
leerd en kort daarop werd de fabrica
ge hervat. Tijdens het onderzoek
bleek, dat de hoeveelheid af te keu
ren buis steed* verder kon worden ge
reduceerd. Dat was van groot belang
zien houdt. „Eigenlijk was hij nooit
klaar met zijn werk. Wanneer hij
thuis was, viel er altijd wel iets te
sleutelen aan de wagen. Die be
langstelling had hij al als kleuter,
toen hij met een luciferdoosje een
vrachtauto nadeed", reageert me
vrouw Torensma.
Vrije tijd
Over zijn toekomstige vrije tijd
zegt Tbrensma: „Die maak ik wel vol.
Ik heb veel familie in Friesland zit
ten, die ik straks graag ga bezoeken.
Want boven alles blijf ik een Fries. Ik
zou het daarom leuk vinden, wanneer
boven het verhaal geschreven wordt,
dat een Fries al 40 jaar over de
Zeeuwse wegen rijdt". Je afkomst
vergeet je niet, al zal Torensma zich
wel even een echte Zeeuw voelen tij
dens zijn afscheidsreceptie in restau
rant Mondragon op 19 december.
Want .naast de aanwezigheid van en
kele directieleden van CMC kaïi'Tö-
'rensma öok rékè'nen op'Roéréh'/ÖiéTh
alle jaren goedé zaken met hem héb
ben gedaan.
LEIDSCHENDAM - Het is triest
dat een partij als het CDA zich blijk
baar opmaakt een nieuwe aanslag op
het levenspeil van de meest kwetsba
re groepen in de samenleving door te
voeren. Deze constatering deed
Pvd A-fractievoorzitter Den Uyl
woensdagavond tijdens een spreek
beurt in Leidschendam.
UTRECHT - Een drastische ar
beidstijdverkorting in de vorm van
een 25-urige werkweek met behoud
van koopkracht over de hele linie is
mogelijk in het jaar 2000. De banken
zouden gezien hun krachtige positie
als koploper kunnen fungeren en
daar zou de 25-urige werkweek al
rond 1995 een feit kunnen zijn.
Dat zijn de voornaamste conclusies
uit een wetenschappelijk onderzoek
dat de Dienstenbond FNV presen
teerde. „Verhalen van de kant van de
werkgevers dat een 25-urige werk
week economisch niet haalbaar is
kunnen naar het rijk der fabelen wor
den verwezen", aldus P. Bruis, coördi
nator arbeidsvoorwaardenbeleid van
de Dienstenbond FNV op een pers
conferentie in Utrecht.
voor de planning van de fabricage
van de schuiven. De volgorde van de
fabricage en het plaatsen van de
schuiven moesten weliswaar worden
aangepast, maar het tijdstip waarop
alle schuiven geplaatst moeten zijn
komt daardoor niet in gevaar.
Het onderzoek is nu in zijn geheel
afgerond met als resultaat, dat de re
paraties beperkt kunnen blijven tot
het nabewerken van een beperkt aan
tal lassen. Bij de zestien schuiven in
het sluitgat Hammen en bij drie
schuiven in het sluitgat Schaar, die al
geplaatst waren voordat de manke
menten aan het licht kwamen, kan de
reparatie ter plaatse gebeuren. De
nog niet geplaatste schuiven waren al
eerder gerepareerd. Bij de ingebruik
neming van de stormvloedkering in
oktober volgend jaar zullen alle
schuiven aan de gestelde eisen vol
doen
