Kern wapen vraagstuk
De laatste stand
...betrokkenheid is enorm
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 25 oktober 1985 Nr. 23818
11
ZIERIKZEE - De betrok
kenheid bij het kernwa
pen vraagstuk in de Neder
landse samenleving is
enorm. Zowel voor- als te
genstanders hebben er de
afgelopen jaren vaak over
gesproken. Ook in zoge
naamde rustige regio's in
de zin van gebieden waar
weinig protestacties plaats
hebben, heeft de raketten-
kwestie toch haar eigen le
ven geleid. Schouwen-Dui-
veland bijvoorbeeld, door
gaans geen voorloper bij
politieke conflicten, heeft
ook haar partij terdegen
meegeblazen.
Opvallend veel actievoer
ders tegen de plaatsing
hebben hun beste beentje
voorgezet en struinden van
huis tot huis, om de fel be
geerde handtekeningen in
de wacht te slepen. In to
taal 4100 mensen hebben
een handtekeningenkaart
afgegeven en volgens
schatting hebben nogeens
2000 mensen hun kaart
rechtstreeks ingestuurd
naar het Komité Kruisra
ketten Nee (KKN).
Geen meerderheid op
Schouwen-Duiveland lijkt
het dus, maar actievoerster
Ruitenbeek uit Noordgou-
we wil zover niet gaan. „We
weten niet hoeveel mensen
hun handtekening instuur
den en daarom mogen we
dus ook niet zomaar uit
gaan van een meerder- of
minderheid van de bevol
king, die zich tegen plaat
sing richt.
Wij zijn in ieder
geval erg tevreden met het
resultaat".
Volks petitionnement
ZIERIKZEE - Het volkspetitionnement zit er haast op. Hoe
wel het totaal aantal handtekeningen nog niet bekend is, wist
de voorzitter van het KKN vorige week al te melden, dat mini
maal 3 miljoen mensen hun krabbel op de wit-gele-kaart had
den gezet. Voor de organisatie een overtuigend bewijs, dat de
meerderheid van de bevolking tegen plaatsing is. Voor de voor
standers van plaatsing het bewijs dat slechts drie miljoen men
sen hun afkeuring kenbaar hebben gemaakt. Een opvallender
resultaat laat een enquête van het bureau Inter/View zien.
Hieruit blijkt dat 55 procent van de Nederlandse bevolking uit
stel van plaatsing wil in verband met het komende topoverleg
tussen Gorbatsjov en Reagan. Verdeeld over de drie grootste
partijen in het land ziet de enquête-uitslag er als volgt uit: CDA-
aanhang 48 procent, PvdA-aanhang 76 procent en van de VVD-
ers ziet 25 procent heil in uitstel van plaatsing. Met deze cijfers
in de hand lijkt er in Nederland een meerderheid voor uitstel te
zijn, maar ook voor deze steekproef hebben inmiddels eerste te
genstanders hun ongelovigheid ten aanzien ervan geuit. Mor
gen, zaterdag, is de spanning voorbij, wanneer het KKN tijdens
een slotmanifestatie in de Utrechtse Houtrusthallen het resul
taat van zeven weken handtekeningen ophalen bekend maakt.
Ook vanuit Schouwen- Duiveland gaan belangstellenden er
naartoe. Voor de late beslissers wacht Petra Ruitenbeek (tele
foon 01112-2113) op tegenstanders, die geen vervoer hebben. Mo
gelijk is er voor enkelen nog een plaats in een auto te regelen.
Hoewel het laatste woord nog niet
gesproken is, lijkt de strijd gestre
den. Al jaren hebben de voor- en te
genstanders van de kruisvluchtwa-
pens hun zegje kunnen doen en
anderen hun standpunt duidelijk
kunnen maken. In Nederland is
waarschijnlijk geen ziel meer te vin
den, die van de huidige regering nog
anders verwacht, dan een positief en
vooral definitief plaatsingsstand
punt. En de tegenstanders hebben
hun hoop nu voornamelijk gericht op
een clausule in het kamerbesluit van
in de eerste plaats voorstanders van
plaatsing en voeren daarnaast (toe
vallig) ook nog een liberaal beleid,
om de grote werkloosheid tegen te
gaan. De linkse partijen zijn voorna
melijk tegenstanders en dat zij een
socialistische wending voorstaan om
zaken als het financieringstekort en
de inflatiecorrectie aan te pakken
lijkt bijzaak. Ongeacht de uitkomst
van de discussie heeft het besluit dit
voordeel, dat de rust wederkeert en
politiek Nederland zich weer lang
zaam splitst van twee partijen recht
dige Ontwapening (ICTO) zijn ook
zonder de uitslag van het petitionne
ment verklaarbaar.
De regering is altijd duidelijk ge
weest in haar standpunt en dat gaf
de voorstanders van de kruisvlucht-
wapens weinig reden tot protest. Je
gaat immers als voorstander van
Greenpeace de straat niet op, wan
neer de minister van Buitenlandse
Zaken zich hetzelfde standpunt stelt
als jezelf. Dat is ook het geval met
Europese landen heeft Nederland erg
lang gediscussieerd over het wel en
wee van de nucleaire wapens. In
West-Duitsland bijvoorbeeld zijn de
raketten onder scherp toeziend oog
van een legermacht neergezet en de
Belgische regering ging pas met haar
volksvertegenwoordigers praten toen
de raketten al over de Atlantische
Oceaan werden vervoerd. In Italië is
weinig oppositie te bespeuren ge
weest in tegenstelling tot Engeland,
waar tegenstanders met grof geweld
van de basis Greenham Common zijn
volgende week vrijdag I november),
dat de PvdA mogelijkheden geeft,
om na de verkiezingen de kruisraket
ten alsnog retour aan de Verenigde
Staten de sturen. Deze strijd lijkt nu
al het karakter van een onbegonnen
zaak te dragen. Voor een ontwikke
ling in de samenleving hebben beide
groeperingen in ieder geval (onbe
wust) gezorgd; een sterke polarisatie
op alle terreinen tussen voor- en te
genstanders.
Heftige discussie
Vrijwel alle politieke onderwerpen
op rijksniveau hebben door de hefti
ge discussie omtrent het raketten-
besluit aan belangstelling ingeboet.
De rechtse partijen in den lande zijn
tegenover elkaar in tai van grotere en
kleinere partijen met een eigen iden
titeit.
Het zijn voornamelijk de tegen
standers geweest, die duidelijk van
zich hebben laten horen. Niet alleen
de twee grote manifestaties in Den
Haag en Amsterdam waren het hoog
tepunt in de strijd, maar zeker ook
het volkspetitionnement gaat de ge
schiedenisboekjes in met superlatie
ven als groots van opzet en uniek. Dat
de voorstanders eigenlijk in verhou
ding weinig van zich hebben laten ho
ren, grijpen de tegenstanders gretig
aan. om hun meerderheid te staven.
Dat laatste moet nog blijken, maar
de slechts schaarse oproepen en pro
testacties van organisaties als het
Oud Strijders Legioen (OSL) en het
Interkerkelijk Comité voor Tweezij-
het kcrnwapenvraagstuk omtrent
Woensdrecht.
Pas na de introductie van de volks
raadpleging door het Inter Kerkelijk
Vredesberaad (IKV) ontstond bij de
voorstanders de angst, dat de handte
keningenactie van reuzeformaat de
twijfelaars over de drempel zou ha
len. Dat luidde meteen de bescheiden
advertentiecampagne van het ICTO
in. waarbij bekende Nederlanders als
Max Tailleur en Joseph Luns (uiter
aard) hun mening reflecteerden. Het
IKV reageerde alert met televi
siespotjes met onder ander Freek de
Jonge, die tegenstander is, omdat hij
weet wie voor zijn
In vergelijking met andere West-
afgestuurd. Met dit in ogenschouw
genomen scoort de Nederlandse rege
ring bij de volksraadpleging niet
slecht. Op de vraag of de regering
met alle geluiden uit de samenleving
ook daadwerkelijk iets gedaan heeft
- of nog gaat doen - levert verschillen
de antwoorden op. Zeker is in ieder
geval, dat de Nederlandse strijd nog
steeds niet tot noemenswaardige ge-
welduitspattingen is gekomen. Ieder
een kan alleen maar hopen, dat dit
ook bij de eventuele echte plaatsing
niet gebeuren zal.
Ook in de Zierikzeesche Nieuwsbo
de heeft de rubriek Ingezonden brie
ven enige tijd in het teken van de
kruisraketten gestaan, al moet ge
zegd dat de discussie zich voorname
Verdeeldheid
Uiteraard ziet de Sowjet-Unie lie
ver geen kruisraketten in Nederland
staan, want zo kan de verdeeldheid
binnen de NAVO bespreekbaar blij
ven. Het afkeuren van de tegenstand
binnen de NAVO tegen de wapens is
niet helemaal fair, wanneer oppositie
vanuit het Oostblok tegen de Russen
wel als positief ervaren wordt. En zij
die terecht zeggen, dat Rusland in bij
voorbeeld Afghanistan verschrikke
lijke dingen doet krijgen steevast het
antwoord, dat diezelfde Russen in de
Tweede Wereldoorlog samen met
Amerika Europa bevrijd hebben.
Veel vragen zijn de laatste tijd met
vragen beantwoord en hierdoor heeft
de scheiding tussen de groepen voor-
en tegenstanders alleen maar een
grimmiger karakter gekregen.
Iedereen heeft nu ruimschoots de
kans gehad zijn of haar mening te
ventileren en het laatste woord is nu
aan de Tweede Kamer. Maar zoals al
eerder gezegd is hiermee de kous
naar het zich laat uitzien nog niet af.
Kabinet Lubbers-Van Aardenne wil
het boek Kernwapens nu voor goed
en altijd sluiten, maar de PvdA en
klein-links laten er liever nog even
een bladwijzer tussen liggen, om in
dien mogelijk het drukwerk nogeens
op te slaan. De opiniepeilingen laten
tot op heden nog steeds een grote
overwinning van de socialisten zien
en dat zou dan mogelijk als laatste
strohalm kunnen dienen. Als zij de
bladwijzer krijgen, dan is de kans
zeer wel aanwezig, dat de gehele dis
cussie over de kernwapens na de ver
kiezingen weer losbarst.
Het is echter de vraag of de Neder
landse bevolking na én de Brede
Maatschappelijke Discussie én de
daaropvolgende stroom van kranten-
en televisieberichten nog trek heeft
in hervatting van aldatgene dat al zo
vele malen is gezegd. Kopstukken
onder voor- en tegenstanders betwij
felen dit. Anderzijds wordt ook al
verondersteld, dat een mogelijk ka
binet Den Uil geen discussie meer op
gang wil laten komen, omdat vol
gens haar de verkiezingsuitslag het
niet plaatsen al rechtvaardigt.
En daarmee is meteen weer het
raakpunt getroffen: de polarisatie
tussen beide groeperingen. Het is on
waarschijnlijk, dat de Nederlandse
bevolking een partij alleen kiest van
wege het rakettenstandpunt. De
PvdA wordt niet in de regering gezet,
alleen vanwege haar aversie tegen de
raketten en het CDA en de VVD om
dezelfde tegenovergestelde reden ook
niet. Het is een totaal pakket aan po
litieke visies over allerlei onderwer
pen, zoals werkgelegenheid, inflatie,
onderwijs en bewapening dat de kie
zer van een bepaalde partij aan
spreekt.
Onjuist
Juist daarom lijkt het niet juist,
wanneer CDA en WD alleen door
hun aantal zetels in de Tweede Kamer
tot een positief plaatsingsbesluit ko
men. Juist daarom lijkt het onjuist,
wanneer de PvdA na een eventuele
grote winst in mei alleen op grond
daarvan de raketten weigert. Niets is
zo goed dan het raadplegen van de be
volking bij een zo gevoelig onder
werp als de kruisraket. Dat doe je als
politicus door het bezoeken van bij
eenkomsten. manifestaties en con
gressen. Of het volkspetitionnement
ook een goede volksraadpleging is,
daar lopen de meningen over uiteen.
De tegenstanders hebben het grond
wettelijke recht een petitionnement
te houden en de tegenstanders heb
ben het grondwettelijke recht zich
hiertegen te verzetten. Het laatste
woord is aan Den Haag.
Tbkst: Aad van der Wouden
Foto: Johan D. C. Berrevoets
lijk tussen twee personen heeft af
gespeeld; een voor- en tegenstander.
Een conversatie, die model kan staan
voor de vele redevoeringen, die hier
en daar gevoerd zijn. Met het niet
plaatsen van de kruisraketten geef je
de Russen een vrijkaartje Nederland
en het IKV zal financieel wel door het
Warschau-pact bijgestaan worden.
En: Wie voor de NAVO stemt -
Nederland doet dit- moet ook de con
sequenties aanvaarden. Voor alle op
merkingen is iets te zeggen, maar de
discussie wordt er niet mee opgelost.
4
A
