MARKT
het verhaal
van de gulden en de daalder
ZÏER1KZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 13 september 1!W5 Nr. 23791
11
ZIERIKZEE - Iedere
donderdagmorgen
voltrekt zich hetzelfde
ritueel. Terwijl de ruime
meerderheid van de
Zierikzeese bevolking nog
op een oor ligt, stallen de
eerste marktkooplieden
langzaamaan hun waar
uit. Met een klein
hamertje en een handvol
spijkertjes worden de
leuzen op de staande
palen van de kraampjes
vastgemaakt, om
zodoende de aandacht van
het publiek te krijgen. We
schrijven ongeveer 06.00
uur. Het zal nog bijna
twee uur duren voordat
de eerste kopers de markt
met een bezoek vereren.
Al sinds het verdwijnen
van de paardenmarkt- nu
zo'n 30 jaar geleden -
heeft Zierikzee wekelijks
week opdagen, ondanks een
regenbui of gladde wegen is een
must. Van de Plasse:,,Jc bouwt een
klantenkring op, die alleen met
geregeld bezoek aan Zierikzee in
stand te houden is. Zolang je waar
in goede staat verkeert en je de
mensen goed benadert ben je
verzekerd van een redelijke omzet".
De standwerkers, die maar enkele
keren per jaar Zierikzee met een
'nieuw' produkt aandoen kennen
geen vaste klantenkring en hebben
daarom meer aan het bijelkaar
roepen van de mensen.
Het lijkt dat in tegenstelling tot
vroeger steeds minder
marktkooplieden in vervoering hun
produkten aan de man brengen. Dat
is voor velen jammer, want de
verbale leuzen als 'prachtig en mooi
en uiteraard voor een mooi prijsje'
geven do markt toch een bepaalde
charme. Maar ze zijn er nog wel. Zo
trekt een jonge tassenverkoper de
langstrekkende mensen met de
leus:,,Dameees en Here, prachtige
Rolls Royce-tassen voor de prijs van
een lelijke eend, twee tientjes
maar". De omstanders genieten
zichtbaar van zijn verkooptechniek.
Wanneer de handelaar echter de
onbrandbaarheid van zijn tassen
voorziet van een voorbeeld, dat
gebascei-d is op de laatste
vliegrampen, fronsen verschillende
wenkbrauwen en lopen de
bezoekers onopvallend verder.
Vast gegeven in en rondom de
Zierikzeese markt is marktmeester
Jan de Masier, die er nu al 18 jaar
op heeft zitten als vraagbaak,
staangeld-inner en vooral
onbudsman voor de plaatselijke
ambulante handelaren. Iedere
donderdag trekt hij langs de
kraampjes, getogen in uniform en
voorzien van een aktentas, met
daarin zijn portemonnee. Om dit
laatste voorwerp is hij echter niet
minder populair bij de
marktkooplieden. Allemaal betalen
zij hem het verschuldigde bedrag en
maken met hem een praatje over
het weer. Maar ook alle klachten
komen terecht bij De Masier, die
zich op geheel eigen wijze opstelt
tussen twee partijen bij een
conflict.
Koopman Van de Plasse beklaagt
zich over de auto's die langs zijn
kraam rijden en hierdoor de
verkoop niet gemakkelijk maken.
Hij is niet de enige die het
betreurt dat de binnenstad niet voor
het verkeer is afgesloten tijdens de
marktdag. Precies tegenover de
kraam van de sokkenhandelaar
wordt een pand verbouwd en dat
heeft tot gevolg, dat een grote
wagen pal voor zijn stand staat
geparkeerd. Aan de Masier de taak,
om voor beide partijen een
geschikte oplossing te vinden. ,,Je
moet je kunnen verplaatsen in de
schoenen van de klager en de
beklaagde". Na een gedegen
gedachtengang verliest Van der
Plasse het en blijft de wagen staan.
Ook komen er weieens klachten
binnen bij de marktmeester,
wanneer de kraampjes niet op de
oude plaats staan. Bayens:„Er is
niets zo erg, dan 's morgens aan te
komen en te zien, dat je een andere
plaats toegewezen hebt gekregen. Je
klanten moeten je toch maar weer
weten te vinden". ,,Ja", vertelt De
Masier ,,dat soort dingen komt voor
en ik probeer het dan zo goed
mogelijk op te lossen, maar ieder
een kun je nu eenmaal niet op de
wenken bedienen". Wat betreft de
vragen over een auto-vrije markt,
daarin kan De Masier zich helemaal
vinden. Als het aan hem ligt, komt
geen auto meer op het marktterrein.
Maar hij is niet de enige, die daar
over gaat.
De marktkooplieden moeten het
in Zierikzee hebben van de
zomermaanden. De opmerking, dat
Zierikzee in de winter dood is, kun
je aan de lopende band horen. Toch
geeft dit voor de meeste handelaren
geen aanleiding, om in de winterse
periode maar weg te blijven. Al
zakt de omzet dan bij sommigen tot
eenderde; het warmhouden van de
klanten blijft een vereiste. De
Ridder:,,De marktkooplieden, die
alleen bij zonnige dagen hun gezicht
laten zien, moeten steeds weer
bekendheid verwerven en dat gaat
natuurlijk ten koste van de omzet,
dat is logisch".
Vanaf het moment - ongeveer 6
jaar geleden - dat de toeristenmarkt
in Renesse zijn intrede deed zijn de
omzetten voor de handelaren in
Zierikzee iets teruggelopen. De
Masier vertelt, dat Renesse iedere
'woensdag markt heeft en daarom
een gezellige concentratie
van mensen, die op vraag
en aanbod hun waar aan
de man/vrouw brengen.
Luisterend naar de
verhalen van de oude
garde, die de markt al
jaren bevolkt, lijkt er in
alle tijd weinig veranderd
te zijn.
Voordat Zierikzee een echte markt
kende, zoals die nu bestaat trokken
marskramers langs de Schouwse
boeren om hun produkten van de
hand te doen. Dit gebeurde vaak
tegen een behoorlijke prijs.
Marktkoopman Van de Plasse uit
Roosendaal, die al zo'n 30 jaar in
Zierikzee meeloopt, benadrukt de
vraag naar kwaliteit. Ik sta ook
op de markt in Rotterdam. Als ik
de klanten van beide plaatsen
vergelijk, dan valt het op, dat de
Zeeuwen veel meer waarde aan
kwaliteit hechten en dat moet
natuurlijk betaald worden". Hij
illustreert deze opmerking met de
sokken die hij verkoopt. ,,Ik
verkoop kousen van de Duitse
fabrikant Stapp, die zijn zo goed,
dat de zakenman failliet is gegaan.
Deze stelling vraagt om uitleg en
die geeft Van de Plasse dan ook in
overtuiging. ,,Kijk", zegt hij, „als je
een produkt op de markt brengt dat
jaar in jaar uit in tact blijft, dan
moet je niet verwachten, dat de
consument binnen afzienbare tijd
weer sokken komt halen. Die
Stapper-sokken zijn gewoon té
goed. Met gepaste trots - hij zag het
zeker aankomen - heeft Van de
Plasse net voor het op de fles gaan
van de fabriek een grote partij
ingekocht. „De mensen blijven er
om vragen".
Het is inmiddels druk geworden
op de markt en ook
bloemenverkoper L. Bayens is druk
bezig met het schrijven van de
prijzen op de plastic stokjes, die na
behandeling een plaats in een van
de emmers met bloemen vinden.
Samen met zijn vrouw praat hij vol
lof over de bloemen, die snel een
andere eigenaar vinden. Is de
gulden op de markt dan toch nog
een gulden waard? „Ik geloof er
niets van. Vanzelfsprekend zijn we
niet duurder dan de winkels, maar
of we nou echt voor een lagere prijs
kunnen leveren betwijfel ik", stelt
Bayens vast.
Maar deze stelling wordt zeker
niet door alle collega's op dc markt
gedeeld. Visboer A. de Ridder uit
Arnemuiden vindt zijn produkten
nog steeds goedkoper. „Ik kom hier
al sinds 1968 en heb een goede vaste
klantenkring opgebouwd. Naast
kwaliteit zoeken ze toch ook een
goedkoop adresje en dat vinden ze
hier. Ik zeg niet dat alle waar hier
in Zierikzee goedkoper van de hand
gaat dan in de winkels, maar de
meeste dingen toch wel", vertelt De
Ridder, die tijdens zijn uitleg de
klanten geen tel uit het oog verliest.
Wanneer het echtpaar voor z.ijn
kraam besluit toch maar niets te
nemen vertelt hij nog snel, dat de
markt in Zierikzee natuurlijk niet
te vergelijken is met de grote broers
in Rotterdam en Amsterdam. Maar
dat het een hele gezellige is, staat
voor hem buiten kijf.
Over prijs en kwaliteit op de
markt lopen de meningen uiteen,
maar een ding staat voor allemaal
als een paal boven water. Iedere
veel mensen (vooral toeristen) de
inkopen op donderdag al in huis
hebben. „Het is wel zo, dat de
Zierikzeese kooplieden een dag
tevoren ook naar Renesse gaan,
maar de.omzet moet dan toch in
twee dagen gehaald worden in
plaats van een dag".
Dat dc markt van Zierikzee erg in
trek is bij de ambulante handelaren
blijkt uit dc wachtlijst, die De
Masier nauwkeurig bijhoudt. In
feite kan iedereen een kraampje
krijgen, mits hij of zij is
ingeschreven bij dc Kamer van
Koophandel en bekend zijn is het
Centrale Registratie Kantoor. Dit
laatste betekent, dat de koopman
voldoet aan de gestelde eisen voor
het tc koop aanbieden van waren
van alle soort. Enkele handelaren
brengen te berde, dat de
belangstelling voor de ambulante
handel vooral onder jongere
ondernemers steeds meer groeit.
Hiermee wordt duidelijk, dat de
markten nog steeds een zonnige
toekomst tegemoet gaan. Hoewel
met de intrede van vaste winkels en
koopcentra in bijna alle steden de
markt eigenlijk in belangrijkheid
heeft ingeboet, blijft zij toch be
staan. Waarschijnlijk niet zozeer
voor de gulden, die een daalder
waard zou zijn, maar vooral als een
ontmoetingsplaats voor de
plaatselijke bevolking, die naast
kwaliteit en redelijke prijzen vooral
gezelligheid zoekt.
FOrO'S: JOHAN JUNIOR
TEKST AAD VAN DER WOUDEN.
Boven: Op de markt krijgt u de stoffen precies geknipt, zoals u het wilt.
Enkele meters verder staat de groentehandelaar, die 's morgens in alle
vroegte zijn waar uitstalt, om het de klant bij de keuze zo moeilijk
mogelijk te maken(rechts). Aan agressieve verkoop doet
sokkenhandelaar Van der Plasse niet, want .,ze vragen vanzelf om mijn
Stapp-sokken, die onverslijtbaar zijn(midden). Ook bloemenkoopman
Bayens heeft het prima naar zijn zin op de Zierikzee markt, zolang hij zijn
eigen stekje maar krijgt (links). Visboer Dc Ridder (onder): zorgen voor
betaalbare en goede visproduktendat bindt klanten
