"Ik had niet gedacht dat ik ooit zo
gek zou zijn om hieraan mee te doen"
Aandacht computeronderwijs
op Duivelandse scholen
4
RSG-scholieren laaiend enthousiast over nep-raadsvergadering
Initiatieven worden ondersteund
ZIERIKZEE - De leerlingen van 4 HAVO van de Rijks
scholengemeenschap te Zierikzee zijn laaiend enthou
siast over het opgezette gemeenteraadsproject, dat deze
maand in het stadhuis werd afgerond. De geschiedenis
docenten Jan van Dijk en Giel Timmermans en
gemeente-voorlichter Ger Villerius wilden de scholieren
middels een rollenspel daadwerkelijk laten kennis ma
ken met het reilen en zeilen van de gemeente
politiek.Een intensieve voorbereiding mondde uiteinde
lijk uit in een heuse raadsvergadering, waarin de ver
schillende fracties elkaar danig in de haren vlogen.'Tk
had nooit gedacht dat ik zo in spanning zou zitten," ver
tolkte één van de leerlingen de gevoelens van allen.
Aanvankelijk was het enthousi
asme van 4 HAVO niet zo groot. Nie
mand stond te popelen om zich te ver
diepen in het werk van de
verschillende raadsleden. Reactie:
"De gemeente-politiek trok ons hele
maal niet zo aan, we wisten er ook
weinig van. De landelijke politiek
volg ik wel op bescheiden wijze, maar
bij de gemeente-politiek heb ik nooit
stil gestaan. Ik wist niet dat ik ooit
zo gek zou kunnen zijn om hieraan
mee te doen."
Gemeentebegroting
Drie jaar geleden is een dergelijk
initiatief ook tot stand gekomen.
Tben werd echter de hele gemeentebe
groting behandeld, dit keer hebben
de leerlingen vier onderwerpen geko
zen, die hen het meest aantrekkelijk
leken. Tijdens de raadsvergadering
werden het Jeugd- en Jongerenwerk,
de sport, de internationale uitwisse
lingen en de werkloosheidsprojecten
behandeld. Van te voren heerste de
mening dat de sport" het moeilijk on
derwerp zou worden, maar dat bleek
de werkloosheid te zijn. Grote discus
sie ontstond over de vraag of het ver
zoek van het bestuur van de werk
loosheidsprojecten voor hogere
subsidies wel of niet gehonoreerd
moest worden. Alleen de PvdA was
voor, de andere fracties stemden te
gen. Voordat het besluit van de raad
viel, had elke fractie op zich getracht
om via de meest aansprekende ma
nier het pleit voor zich te winnen.
"Iedereen had van te voren goed in
formatie ingewonnen, want niemand
wilde onderdoen voor een ander. Je
keek wel uit dat je niet onder tafel
zou worden gepraat. Die schande
mocht je natuurlijk niet overkomen.
Maar dat leidde wel tot ellenlange
discussies, omdat de "raadsleden"
steeds met andere argumenten kwa
men."
Zeuren
Naarmate de voorbereidingen volg
den beschikten de leerlingen over
steeds meer informatie. Van alle kan
ten werden zij overspoeld met gege
vens over de rol, die zij moesten gaan
spelen. Gemeente-voorlichter Ger
Villerius gaf voorlichting over de be
voegdheden van de gemeenteraad, de
wethouders en de burgemeester. 1b-
vens werden ze ingelicht over de
gemeente-begroting 1985, de partij
programma's van de verschillende
fracties en over de beleidstoelichting
op de begroting 1985.
Bij de keuze voor de politieke par
tijen bleek dat er veel meer WD'ers
waren dan konden worden gebruikt.
Na loting kwam de verdeling tot
stand. "Ik had eerst ook voor de VVD
gekozen, maar omdat er teveel wa
ren, ben ik overgeschakeld op het
CDA," vertelt Janet van den Hoek,
die een raadslid speelde.
Elk vrij uurtje werd door de leer
lingen besteed om zich in hun rol in te
leven. "Hoe meer de materie werd
bestudeerd, hoe meer ik een andere
kijk op de zaken kreeg. Je krijgt
steeds meer vragen .Voordat je aan
zo'n project meedoet denk je: waarom
moet er in de politiek zo lang over een
onderwerp worden gezeurd, maar als
je er eenmaal zelf mee bezig bent dan
ga je dat wel begrijpen," aldus Erik
de Reus, fractievoorzitter van de
VVD.
Indrukwekkend
Tijdens het gesprek dat de fractie
voorzitters hadden met hun echte col
lega's kwamen de scholieren enorm
onder de indruk van het vele werk
dat de heren verzetten. Burgemeester
Michel Ruyssenaars: "Ik had geen en
kel idee wat een burgemeester doet,
maar na het gesprek met de heer
Th.H.de Meester had ik opening van
zaken gekregen. Naderhand was ik
ervan overtuigd dat deze man het erg
druk heeft." Erik de Reus vond het
indrukwekkend dat fractievoorzitter,
van de VVD, J.J.Geleijnse, bijna alle
mappen uit zijn hoofd kende.
De scholieren hadden weinig pro
blemen met het praten namens de
fractie. Het kwam wel eens voor dat
zij persoonlijk een afwijkende me
ning er op na hielden. "Ach ja, je ei
gen mening blijft soms wat achter-
Daar heb je weer zo'n stomme
CDA'er."
De klas 4 HAVO meende dat dit de
leukste manier is om staatsinrichting
te krijgen.Over het verloop van de
raadsvergadering zelf bestond nogal
wat verschil van mening. Enkele leer
lingen vonden het verloop uiterst
rommelig, mede veroorzaakt door
een niet voldoende optreden van de
burgemeester, anderen trokken par
tij voor hem en merkten op dat hij
het juist goed heeft gedaan, zeker
voor een eerste keer. Trouwens, niet
iedereen hield zich aan de regels. Het
kwam geregeld voor dat raadsleden
door elkaar heen spraken en zich niet
tot de voorzitter wendden wanneer
zij om het woord vroegen. Dat leidde
ertoe dat de burgemeester wel dege
lijk een keer optrad. Ruyssenaars:
"Toen een raadslid een beledigende
opmerking maakte aan het adres van
een wethouder, heb ik hem het woord
ontnomen. Dat ging te ver, vond ik."
Het praten op politieke toon ging de
scholieren over het algemeen toch
aardig goed af. "Dat formele toontje
hadden we al afgekeken van de echte
raadsleden. Bij hun behandeling van
de gemeentebegroting zat 4 HAVO op
de tribune. Andy: "Toen hebben we
goed opgelet, hoe we moesten pra
ten." Raar was alleen wel dat niet
langer personen met hun voornaam
aangesproken mochten worden, maar
dat de nep-burgemeester "voorzitter"
moest worden en raadslid Janet van
den Hoek met "mevrouw Van den
Hoek" moest worden benaderd.
De leerlingen zijn bijzonder te
spreken over de medewerking, die zij
van de echte raadsleden, wethou
ders, partijvoorzitters en de burge
meester hebben gekregen. De organi
satie was prima, de leerlingen waren
volop in de gelegenheid om zich in te
leven in de gemeente-politiek.
"Uit je zelf ga je niet zomaar naar
een raadsvergadering toe. Dus we
wisten eigenlijk niets, maar nu zijn
we goed op de hoogte. Nu realiseren
we ons pas, hoe druk de raad het
heeft en dat hadden we nooit ge
dacht," aldus de scholieren.
wege, maar dat was niet erg. Je
kruipt in de huid van een ander. Je
moet tenslotte de mening van jouw
partij verkondigen, daar zit je voor,
zei één van de leerlingen.
De vereenzelviging met hun rol
lenspel nam hand over hand toe. An
dy van den Broek, wethouder van de
VVD:"Zelfs 's nachts speelden de
speeches door mijn kop." Janet van
den Hoek, raadslid van het CDA be
trok zelfs haar moeder bij het pro
ject. "Dan deed ik het voor en dan
moest zij luisteren," lacht ze. "Ik had
wel de zenuwen, hoor. Voor de echte
raadsvergadering had ik het niet
meer. Dat was een zenuwentoestand,
ik stond helemaal te bibberen." De
anderen kunnen dat volledig onder
schrijven. Onder gezamenlijk gelach
halen ze herinneringen aan die
angstige uurtjes op.
Docent Jan van Dijk: "Ik heb zel
den zo'n fanatieke groep meege
maakt. Het was zelfs zo gek, dat als
een leerling een opmerking maakte,
je bijvoorbeeld onmiddellijk hoorde:
DUIVELAND - De C.D.A.-fractie in de Duiveland ge
meenteraad pleitte er in haar algemene beschouwingen
op de gemeentebegroting vrijdagavond voor in de
hoogste klas van de lagere school de leerlingen spelen
derwijs kennis te laten maken met de computer. Burge
meester J. van Bommel liet C.D.A.-woordvoerder J. van
der Maas daarop weten, dat één hoofonderwijzer hier
voor reeds een cursus volgt en dat ook de andere hoofden
met het informatiepakket bezig zijn.
De burgemeester gaf te kennen,
dat initiatieven tot het opnemen van
computeronderwijs op de basis
school ondersteund zullen worden
door het gemeentebestuur.
Mevrouw A. C. Hoogendoorn-
Herfkens (PvdA) liet namens haar
fractie weten blij te zijn met deze toe
zegging. De P.v.d.A. pleitte onder het
hoofdstuk onderwijs verder voor een
tweehoofdige leiding op de toekom
stige basisschool. Mevrouw Hoogen-
doorn verwees in dit verband naar
het voorbeeld Ouwerkerk, waar de
afgelopen jaren de hoofden van lage
re school en kleuterschool in gelijk
waardige functies naast en met el
kaar de leiding hadden. De P.v.d.A.
zou dat in het toekomstige basison
derwijs graag voortgezet zien. De
P.v.d.A.-woordvoerster wees erop, dat
onderwijs geven aan vier tot acht ja
rigen immers een groot verschil ver
toont met het lesgeven aan acht tot
twaalfjarigen.
Burgemeester Van Bommel wees er
echter op, dat de meningen over de
twee-hoofdige leiding van de basis
school landelijk nogal uiteen lopen.(
Het college van Duiveland was van.
mening, dat in de plaatselijke situa
ties - met vooral kleine scholen - de
éénhoofdige leiding een goede oplos
sing. „Ook het personeel is die me
ning toegedaan", aldus de burge
meester.
Wethouder van onderwijs de heer J.
Op 't Hof had moeite met de kritiek
van de P.v.d.A.-fractie, dat vele onder
wijszaken buiten de raadsleden om
werden geregeld. Wethouder C. J. Hil-
lebrand pleitte in dit kader voor eni
ge verandering en drong erop aan dat
de onderwijscommissie wat meer bij
het werk betrokken zou worden. Wet
houder Op 't Hof herinnerde daarop
aan het feit, dat op 19 maart een ver
gadering van de commissie onder
wijs was gewijd aan zaken, die pas
het komend jaar met de hoofden der
scholen besproken zullen worden.
Verder memoreerde de wethouder
een vergadering van de commissie
onderwijs van 20 juni, waarbij twee
ambtenaren en maar slechts één com
missielid aanwezig waren geweest.
Leegstand
De C.D.A.-fractie wees op de te ver
wachten daling van het leerlingen
aantal en op de mogelijk dat een lo
kaal van de openbare lagere school in
Nieuwerkerk komt leeg te staan. De
fractie achtte het de overweging
waard, dat lokaal dan aan te passen
voor het kleuteronderwijs. De moge
lijkheid om voor de bijzondere scho
len in Nieuwerkerk en Oosterland al
les onder één dak te huisvesten achtte
het C.D.A. voorlopig niet aanwezig.
„Gezien de huidige situatie op de
openbare scholen, waar leegstand ge
vreesd moet worden van betrekkelijk
nieuwe lokalen, zal er een zeer voor
zichtig beleid gevoerd moeten wor
den betreffende uitbreiding van be
staande scholen", aldus C.D.A.-
woordvoerder Van der Maas.
De S.G.P.-fractie toonde zich bij
monde van de heer K. Hendrikse te
vreden met de gebouwensituatie
voor het onderwijs, temeer daar ook
Sirjansland binnenkort over een aan
gepaste school zal kunnen beschik
ken. De S.G.P. achtte het duidelijk
dat het moeilijk zal zijn voor het ge
meentebestuur besluiten te vormen
op aanvragen om lokalen bij te bou
wen. Dit ook gezien de daling van het
aantal leerlihgen.
V.V.D.-woord voerder W. P. Stouten
zei tevreden te zijn met de goede
schoolsituatie en de goed geoutilleer
de scholen. Hij erkende, dat leeg
stand van klaslokalen zal gaan door
werken op de begroting. De V.V.D.
kon zich vinden in het beleid om het
vakonderwijs terug te brengen tot de
geldende rijksnorm.
Sociale voorzieningen
De raadsfrakties besteedden ver
der in hun algemene beschouwingen
ruime aandacht aan het hoofdstuk so
ciale voorzieningen en maatschappe
lijk werk.
De S.G.P.-fractie liet weten haar in
stemming te geven aan verlenging
van het werkloosheidsproject. Het
C.D.A. was van mening, dat het werk
loosheidsproject zeker niet het enige
mag zijn om werklozen weer aan het
arbeidsproces te laten deelnemen.
Enerzijds om dit project niet blijvend
zal kunnen en mogen voorzien in ee^
aantal arbeidsplaatsen. Anderzijd;,
geeft dit soort projecten, volgens het
C.D.A., altijd aanleiding voor valse
concurrentie.
Fraude-opsporing
De P.v.d.A. ging nader in op de
plannen van de I.S.D. tot ontwikke
ling van een fraude- en opsporingsbe
leid. De socialistische fractie zei zich
te kunnen vinden in een bij de I.S.D.
onder te brengen-functionaris met op
sporingsbevoegdheid. Die bevoegd
heden moeten naar de mening van de
P.v.d.A. dan wel goed omschreven zijn
en gebonden zijn aan een procedure.
Dit ter voorkoming van de zogenaam
de „tandenborstelcontrole".
Ook de V.V.D. zei niet afwijzend te
staan tegenover de plannen tot frau
debestrijding en fraude-opsporing,
maar ook deze fractie maakte de
kanttekening, dat er geen heksen
jacht mag ontstaan.
Burgemeester Van Bommel ant
woordde dat de aanstelling van een
fraude-opsporingsambtenaar bij de
I.S.D, door het college positief wordt
benaderd. B. en w. zijn echter van me
ning, dat de financiële consequenties
in belangrijke mate voor het rijk
moeten komen. De kosten voor de ge
meente Duiveland zullen rond de
12.000,- bedragen. De burgemeester
wees erop, dat in 1982 in de financiële
verhouding hiervoor 5.600,- is uitge
trokken. Thans wordt onderzocht
welke bijdrage verder nog van het
rijk valt te verwachten. „Wij zijn wel
van mening, dat fraude een zaak is,
die moet worden aangepakt", aldus
burgemeester Van Bommel.
'n Aes
'k Bin nie „wildachtig". K'nienen, aezen, geveugel-
te, Kwaeme vroeger, bie ons tuus, nie op taefel. „Die
èrreme bêêsjes", zei m'n moeder aoltied. Meschien ei
ze wille vergoeilijke, datte m'n d'r zèllef te érrem vó
waere om „wild" t'eten, of ze lute 't zèllef nie. 'k Ebbe
't nooit kunne rieme mit 't runderlapje in 'n balletje
wost op m'n bord. Mé affijn
Anzienlijke mensen krège, toentertied, om deze
tied, rond Kossemisse in Oud en Nieuw, wat „van de
jacht"! M'n baes kreeg dat dan oak, in soms wè 's te-
véé. Dan dee 'nt uutdêêle. Zodoende kreeg 'k op 'n
keer 'n aes. Eêmae nog „in 't pak"! Ikke, gelukkig in
dankbaer kieke, mè in m'n achterööd: „Wat mot 'k
daemee?" J'ad g'n poelier, destieds. Zèllef kon 'k 'm
z'n „jas" nie uuttrekke! Eten weggooie, dat ka je nie
maeke!
Nöe is de êêmae g'n prebleem. je kan aol die
béésten, schóón in klaergemaekt, bevrooze, bie de
slachter of de superma rt koape.
Ma toe wè! Ma. de redding was naebie! 'n Meisje,
bie ons op 't kantoor, d'r moeder, zou dat karwei wè
vó m'n wille klaere Ze woonde diepe in Schou
wen, op 'n oefje.
'k Ad a 'n autootje. Dus, 's aeven's in 't donker, op
pad. In 'n slecht weer! Sturreme in regene, dat 'n aerd
ad! M'n dooie metgezel naest m'n, op de voorbank.
Dae ad je weinig anspraeke van.
Dat meisse ad dien aevend kattegesaosie. Mè, 'k
kon gerust komme, d'r moeder wist 'r van. Z'ad getil-
lefonêêrd. Affijn. 'k kwam d'r an mit m'n „dooie
last" in wier verwelkomd in 'n lekker wèrreme keu
ken. D'r stong zó 'n wèrreme komme koffie vó m'n
neuze. 'k Wier. nae m'n gevoel, wat meewaerig ange-
kéke, dè'k zó vee trammelant most maeke vó dat aes.
Moeder verdween nae de schuure om even laeter te
rug te kommen mit 'n „uutgeklêêd" aes. Wat zag 'n
d'r „naekend" uut! ,,'k Zè 'n deu midden breken in vó
je inpakke", zei ze. 'k Oöre nog die knak van z'n rik
op de rand van 't anrecht.' Zö'k 't a geluste ad, zou 'k
'r nie mi an kunne dienke 't bêêsje op te eten!
Inmiddels was de dochter tuusgekomme in, ad d'r
■autootje achter de mienen gezet. M'n ebbe nog 'n
stuitje zitte klessebesse, in toen wi op uus an. Mè, dat
gieng nie vlot! 't Was, ès gezeid, noodweer, 'k Zou ach-
ceruut 't èrref afrieë. Zie dee dat vlot, mit de volle
lichten an. Ze bleef op de straetweg stae om m'n „bie
te lichten"! Naest m'n op de voorbank, m'n totaol ver
anderde passagier in, rond m'n ééne, totaol besloge
ruuten. Gae je gang mè! Naest ,,'t volle licht" van d'r
auto ad 'k nog 'n ullepmiddel, docht *k, êêl, 't èrref af
te kommen. D'r was naemelijk 'n afrastering langs
de dreeve mit 'n ligusteraege. 'k Docht, 'k die noe
vollege komme 'k vanzèllef op de straetpad. Dat ad je
gedocht 't Begin van die aege begon bie mien ein
de, bekant, naemelijk, an 'n paele in 'n dulleve. M'n
„leiddraed" volgend kwam 'k dan oak bekant in de
dulleve terecht, m'n dooie reisgenoot klapte tegen 't
rechter portier, in de ruute van 't portier an mien
kant wier 'n soort dekraem 'k Kè je vertelle, dan
voel je j'n eige nie prettig!
Êêl 't drama ad z'n eige afgespeeld op 'n èl verlicht
tonêêl! Tben d'r 'n trekker bie te pas kwam om m'n wi
op de weg te kriegen leek 't wè 'n wildwest-film. 't
Loeien van de sturrem, de regenvlaegen, sinister ver
licht deu de schijnwerper van de trekker in de kop
lampen van de auto's zou nie misstae.
't Aes ebben 'k weggegéé. An 'n liefèbber. Zonder
dit verael! 't Bleek 'n duur aes, al è'k 'n gekrége!
't Was 'n „wild" gebeuren
ARJAON
