BROUWERSHAVEN
...oase van rust
voor de toerist...
m
Watersportvereniging Brouwershaven
is „groots" op organisatie
Europese kampioenschappen Tornado
4
BROUWERSHAVEN - Het hoeft nauwelijks enig betoog, dat het toerisme voor
Schouwen-Duiveland van levensbelang is. Zonder dit facet zou het meest noordelijke
gedeelte van Zeeland in de kortste keren bankroet zijn. Weliswaar willen veel van de
autochtone bewoners het nog niet zo zien, van nabij betrokkenen zijn hier wel degelijk
van overtuigd. Toeristencentrum nummer een op Schouwen-Duiveland is ontegenzeg
gelijk Renesse, maar niet alleen deze kern vaart wel bij de komst van de duizenden va
kantiegangers. Ook Brouwershaven is zo'n gemeente al funktioneert het toerisme hier
heel anders. „Elke Brouwenaar is, of hij wil of niet, betrokken bij het toerisme",
meent Rinus Hanse, VVV-administrateur van Brouwershaven. „In Brouwershaven
hebben we voornamelijk met verblijfsrekreatie te maken, terwijl met name Renesse
het moet hebben van dagrekreatie. Een groot verschil is ook, dat Brouwershaven veel
minder campings rijk is. Daar staat de overheersing van de watersport tegenover.
Brouwershaven is nautisch zeer gunstig gelegen. Als je de haven van Brouwershaven
of Den Osse uitvaart zit je meteen op zeer ruim water en kun je alle kanten op. Dat is
een punt, dat zeer veel toeristen aantrekt".
Het VVV-kantoor in Brouwersha
ven is op een duidelijk minder pro
fessionele leest geschoeid dan de
kantoren in Renesse en Burgh-
Haamstede. „Bij ons is het slechts
een onderdeel van het hele gebeuren.
We proberen de toeristen met een
vriendelijke glimlach van de ge
wenste informatie te voorzien, maar
we komen hier vaak op een heel an
dere manier in kontakt met de toe
risten. Het is bij ons net een winkel.
We hebben veel mensen, die je per
jaar herhaaldelijk terugziet. Je gaat
je klanten zodoende beter kennen.
Het gaat bij ons vaak om mensen, die
in Brouwershaven of de naaste omge
ving een tweede huisje hebben. Ze
zijn na verloop van tijd min of meer
uitgekeken op Brouwershaven en
willen zodoende eens een keer wat
verderop. Voor die informatie ko
men ze dan bij ons binnen", legt Ri
nus Hanse uit. „Een andere groep is
de passantengroep watersporters. Zij
komen vaak zonder vervoer in Brou
wershaven aan en willen dan ge
bruik maken van het openbaar ver
voer om eens elders te gaan neuzen.
Het hoe en waar naar toe komen ze
dan bij ons vragen".
Permanent
Naast administateur Rinus Hanse
wordt het gros van het baliewerk in
het Brouwse VW-kantoor verricht
door Thea Bakker. Het kantoor is
vanaf Pasen tot half september van
maandag tot en met zaterdag tijdens
kantooruren geopend. Het andere
jaargedeelte is het kantoor op de za
terdag gesloten.
Brouwershaven heeft zich in de
voorbije jaren een naam opgebouwd
op watersportgebied, voornamelijk
dank zij de inspanningen van Wa
tersportvereniging Brouwershaven.
Toch zijn er wel degelijk ook andere
aspekten, die de toerist aantrekken.
„Brouwershaven is een oud stadje,
dat voor zeer veel toeristen een be
paalde charme uitstraalt. Er zijn tal
van fraaie monumentale gebouwen
en andere bezienswaardigheden",
legt Rinus Hanse uit. Een van die
fraaie gebouwen is ontegenzeggelijk
het stadhuis aan de Markt. Het is
echter slechts gedurende twee uur
per jaar voor de toerist te bezichti
gen. Dit jaar bestaat daartoe de gele
genheid op 19 juli van zeven tot ne
gen uur 's avonds. De schitterende
Nederlands Hervormde Kerk is daar
entegen gedurende het seizoen iedere
middag te bewonderen. Er worden
hier ook een aantal kerkkoncerten
gegeven, die zich mogen verheugen
in een flinke belangstelling. „Het is
overigens jammer, dat er buiten de
Hervormde Kerk niet meer gebou
wen zijn, die permanent te bezichti
gen zijn. Ik ben daarom erg blij, dat
de Stichting „De Roode Lelie" bin-
Z'U
'H
■<r
i
t Si
M
BROUWERSHAVEN - Van 10 tot 20 september 1984
worden op het Grevelingenmeer bij Brouwershaven de
Europese Kampioenschappen zeilen in de Tornado
klasse gehouden. Deze kampioenschappen worden geor
ganiseerd door de Tornado-klasse-organisatie in samen
werking met de Koninklijke Watersportvereniging De
Kaag en Watersportvereniging Brouwershaven. Het ligt
in de lijn van de verwachtingen, dat deze kampioen
schappen op het voor zeilwedstrijden unieke water van
de Grevelingen een regelrechte revanche van de Olympi
sche Spelen in Los Angeles zullen zijn. De Tornado
klasse geeft over het algemeen bijzonder spektakulaire
wedstrijden te zien. De Tornado werd in 1966 door Rod
ney March ontworpen. Kwa zeileigenschappen heeft de
ze catamaran tot op de dag van vandaag zijn gelijke nog
niet gevonden. Mede door allerlei technische ontwikke
lingen is de Tornado een van de snelste catamarans. Het
schip heeft niet voor niets de eervolle vermelding „de
Rolls-Royce onder de cats" gekregen. In 1972 kreeg de
Tornado de olympische status. In 1984 is het nog steeds
de enige olympische catamaran. In Long Beach bij Los
Angeles wordt dit keer gestreden om het olympisch
goud. Het Nederlandse duo Willy van Bladel en Huub
Lambrieux uit Den Bosch geldt zowel in Los Angeles als
in Brouwershaven als een van de favorieten voor het
hoogste treedje op het ereplatform.
Watersportvereniging Brouwers
haven organiseert de Europese ti
telstrijd in samenwerking met Wa
tersportvereniging De Kaag uit War
mond, een vereniging waarmee al ve
le jaren een prima band bestaat. De
eerste kontakten werden medio 1983
gelegd. Na wat oriënterende gesprek
ken kreeg Brouwershaven in januari
de organisatie toegewezen. De uitste
kende organisatie van de wereld
kampioenschappen in de Cadet
klasse in 1983 waren voor een belang
rijk deel debet aan de toewijzing. In
de voorbije jaren bouwde Wa
tersportvereniging Brouwershaven
in den lande, maar ook ver daarbui
ten een reputatie op aangaande de or
ganisatie van grote watersportevene
menten. Via de WK in de Cadet
klasse poetste de vereniging deze re
putatie nog eens extra op. De Brouw
se vereniging is bijzonder blij met "de
toewijzing van de Europese ti
telstrijd in de Tornado-klasse, vooral
ook omdat deze klasse publicitair
veel meer zoden aan de dijk zet. Het
wedstrijdkomitee van de aanstaande
kampioenschappen is exakt hetzelf
de als dat welke de WK Cadet voor
zijn rekening nam. Een uitmuntend
verloop ligt ook daarom ook nu weer
in de lijn van de verwachtingen.
Deelnemers
De Tornado is een zeer snelle twee
rompen zeilboot, die in 1966 werd
ontworpen door een driemanschap
onder leiding van Rodney Marsh in
het Engelse watersport-Walhalla
Brightlingsea. In 1968 werden 72 Tor
nado's gebouwd, een aantal dat in
1970 al opliep tot 211. Tijdens de we
reldkampioenschappen in Florida
kwamen 41 catamarans aan de start.
In 1972 en 1974 werden respektieve-
lijk 329 en 379 Tornado's gebouwd. In
1974 werden de wereldkampioen
schappen gehouden in Honululu, ter
wijl de Europese titelstrijd bij Me-
demblik plaats vond. Op het IJssel-
meer kwamen toen 68 deelnemende
jachten aan de start. Voor de Europe
se kampioenschappen in september
op het Grevelingenmeer bij Brou
wershaven meldden zich momenteel
reeds zeventien landenploegen aan
met in totaal 70 deelnemers, zodat
een geweldige happening nu reeds ze
ker is. De topsnelheid van de Torna
do bedraagt ongeveer 45 kilometer
per uur. Op het ogenblijk zitten de
populaire Tornado-scheepsbouwers
in Duitsland, Amerika en Engeland.
Veel zeilers hebben een Reg White-
boot. White werd in 1976 olympisch
kampioen in de klasse.
Catamarans zijn gebouwd voor de
snelheid. Door middel van de dubbe
le drijver ontstaat een relatief stabie
le boot. Mede door de fokkenist die
trapeze kan staan en de stuurman,
die buitenboord hangt, wordt de sta
biliteit vergroot en daarom kan er
veel zeil gevoerd worden.
De weerstand in het water is bij
een cat gering, vooral als de loefromp
boven het water zweeft en de boot al
leen op de lijromp drijft. Omdat het
gewicht laag is en het zeiloppervlak
groot zijn catamarans racemachines.
Om de bij hoge snelheid aanzienlijke
luchtweerstand te beperken is de
draaiing van de mast van groot be
lang. De mast is op een kogel op
gesteld en de hoek, die de mast
maakt met de lengteas van de boot
kan worden ingesteld tijdens het va
ren. Zodoende kan te allen tijde de
meest gunstige aanstroomrichting
van de wind in de zeilen worden ver
kregen. Om het zielprofiel zo gelijk
matig mogelijk te doen zijn, waar
door goede aërodynamische eigen
schappen worden verkregen, zijn
doorlopende zeillatten aangebracht.
Mede door het smalle grootzeil ont
staat een zeiloppervlak met veel ren
dement.
Favorieten
Chris Cairns, Australisch zeilma
ker en wereldkampioen Tornado in
1983 en 1984, was een van de eerste,
die zeilde met een voorgebogen mast
met daarbij een relatief vlak groot
zeil. De jaren daarvoor was Randy
Smith, de Amerikaanse kanshebber
op olympisch eremetaal en ook zeil
maker van beroep, toonaangevend.
Zijn meer konventionele snit
bestond uit een vrij bol grootzeil,
wat een normaal buigende mast ver
gde.
Tijdens de WK in Melbourne in ja
nuari 1984 was er een tendens zicht
baar om terug te keren op de konven
tionele Smith-snit en het koncept
van Cairns weer te verlaten. Met na
me doordat de Nederlanders Van
Bladel en Lambrieux veel belangrij
ke wedstrijden wonnen met het kon
ventionele tuig, grijpen vlak voor de
olympische wedstrijden veel zeilers
weer terug naar het oude koncept.
Maar ongetwijfeld zal het Tornado-
zeil nog veel veranderingen onder
gaan, uiteraard binnen de klassere-
gels, op zoek naar nog meer snelheid.
Paul Elvstrom, viervoudig olym
pisch winnaar en straks in Brouwers
haven titelverdediger als Europees
kampioen, is momenteel bezig met
het ontwikkelen van zijn eigen zei
len. Hij dient te worden gezien als fa
voriet nummer een op de olympische
spelen en natuurlijk ook als de grote
tegenstrever van Van Bladel op het
Grevelingenmeer.
nen afzienbare tijd een museum
opent".
Een gebeuren waar Brouwersha
ven hoog mee skoort is de Brouwse
Dag, die op zaterdag 7 juli wordt ge
houden. „Het is een dag voor het hele
gezin, maar we wilden een beetje af
van het gewone beeld van een brade
rie. Die heb je immers overal. We zijn
daarom een jaar of vijf geleden gaan
zoeken naar iets wat de braderie zou
opfleuren. Daaruit is de Muziek-
Play-In ontstaan. We zaten in Brou
wershaven zonder muziekgezel
schap, maar wilden toch iets op mu
ziekgebied hebben. We besloten toen
om de toerist erbij te gaan betrek
ken. We schreven een aantal muziek
gezelschappen in de wijde omgeving
aan met de vermelding van ons plan.
Iedereen die wilde, kon geheel vrij
blijvend naar Brouwershaven ko
men om op een grote kiosk plaats te
nemen en dan gezamenlijk te musice
ren. Dat leek ons een schitterend
idee: spelen met muziek door een
aantal mensen, die nog nooit eerder
met elkaar speelden. We gingen er
daarnaast vanuit, dat de fanatieke
muzikanten onder de toeristen vrij
wel zeker hun instrument mee zou
den nemen op vakantie. Dat bleken
we uitstekend gezien te hebben,
want inmiddels hadden we diverse
muzikanten uit allerlei landen aan
de slag tijdens de play-in. Inmiddels
is het zo, dat bepaalde toeristen hun
vakantie ophangen aan de Muziek-
Play-In. De vrijblijvendheid in het
geheel blijkt de suksesformule te
zijn", konstateert de Brouwse WV-
administrateur.
Verzadiging
Een evenement waar Hanse met
recht trots op is, is het door de Zierik-
zeese tafeltennisvereniging Scaldina
in samenwerking met de VW geor
ganiseerde rekreatieve tafeltennis-
gebeuren voor toeristen, dat dit jaar
op 25 juli op het programma staat.
„Het is dit jaar al weer de derde
keer, dat het evenement wordt afge
werkt in de jachtwinterberging van
de gebroeders Van Ast. In korte tijd
is het uitgegroeid naar een gebeuren,
dat zijn weerga niet kent op zijn ge
bied. We zijn bijzonder blij, dat de
Zierikzeese vereniging hier zijn
schouders onder zet, al moet je na
tuurlijk vaststellen, dat je van geluk
moet spreken, dat je over een derge
lijke akkommodatie beschikt in je
gemeente". Ondanks soms andere ge
luiden gelooft Hanse dat het niet
raadzaam zou zijn om nog verdere
uitgroei na te streven. „Het loopt nu
perfekt en het is allemaal nog te
overzien. Als het nog verder uit zou
groeien zou de organisatie de grip op
het gebeuren wel eens kwijt kunnen
raken. Ik denk, dat je als organisatie
de verzadigingsgraad bereikt hebt",
stelt hij terecht vast. Met 400 deelne
mers is het rekreatieve tafeltennisge-
beuren in Nederland het grootste
evenement in zijn soort.
Naast de genoemde evenementen
■(slechts een greep uit het program
ma, - red.) mag natuurlijk de indruk
wekkende lijst aan watersportge
beurtenissen niet worden vergeten.
„Watersportvereniging Brouwersha
ven heeft zich in korte tijd nationaal
en internationaal een faam opge
bouwd op organisatorisch gebied.
Tal van klappers aan evenementen
Het Brouwse stadhuis is op donder
dag 19 juli voor de toeristen te be
zichtigen van zeven tot negen uur.
onderschrijven deze faam. Het vorig
jaar leverde de vereniging een per-
fekte organisatie af van de wereld
kampioenschappen in de Cadet-klas
se en dit jaar staat als hoogtepunt het
Europees kampioenschap in de olym
pische Tornado-klasse op het pro
gramma. We moeten als Brouwena-
ren wel trots zijn op een dergelijke
vereniging", onderkent Hanse. De
administrateur wijst erop, dat naast
de kern Brouwershaven ook Noord-
gouwe, Zonnemaire, Dreischor en
Schuddebeurs onder het werkgebied
van de WV Brouwershaven vallen.
„Als deze kernen zijn aantrekkelijk
voor de toerist. Ze zijn stuk voor stuk
pronkstukjes om te bekijken. Boven
dien hebben we prima akkommoda-
ties op hotelgebied, maar ook zijn er
prima restaurants en cafébedrijven,
waar de toerist zijn tijd kan doden".
Een handikap vindt Hanse evenwel
het ontberen van slechtweer-
faciliteiten, niet alleen in Brouwers
haven, maar op heel Schouwen-Dui
veland.
Verhuur
„Wanneer het weer langer dan een
paar dagen slecht is, is de toerist snel
uitgekeken. Er zijn wel een paar ak-
kommodaties, maar in feite zijn het
er veel te weinig". Over het alge
meen heeft de toerist weinig op- of
aanmerkingen op Brouwershaven.
„Het enige wat hen terecht wel
eens opvalt is, dat er voor een wa
tersportgemeente nauwelijks ver
huur van motor- en zeilboten is. Men
verwacht regelmatig hier een vloot
zestien kwadraten voor de verhuur
aan te treffen net zoals dat bij het
Veerse Meer het geval is. Dat kunnen
we echter niet bieden, al evenmin als
open zeilboten of visbootjes trou
wens. Men vraagt zich af hoe dat in
een specifieke watersportgemeente
mogelijk is, maar dat is eigenlijk wel
de enige aanwijsbare tekortkoming
van Brouwershaven. Voor de rest is
de doorsnee toerist meer dan tevre
den en komt hij het volgend jaar
graag weer terug naar deze oase van
rust, want dat is iets wat hier in
Brouwershaven duidelijk voor heb
ben op Burgh-Haamstede en Renes
se. Wanneer de avond begint te val
len is het hier heerlijk stil en daar ge
niet iedereen met volle teugen
Het Brouwse VVV-toerk wordt verricht door Rinus Hanse en Thea Bakker.