Een ongewenste olieleverantie
i
streeknieuws
OCnkt L| ook cilSLt~l OOn Dit is een publikatie van de in VEGIN samenwerkende Gasbedrijven.
nieuwe CV-ketel?Uw Gasbedrijf adviseert.
Van dag tot dag
Rapport van zomer 1982
over kustverontreiniging
met olie uit de „Katina"
4
In „Een ongewenste olieleverantie" is een gronologische opsomming
van de gebeurtenissen gegeven vanaf de eerste melding op zondag 13 ju
ni tot en met september. In het kort hier een greep uit de geschiedenis.
Zondag 13 juni: Direkt na de melding steeg het verkenningsvliegtuig
van Rijkswaterstaat op en signaleert de olie uit de „Katina". Vijf uur
na de aanvaring worden de kustgemeenten gewaarschuwd (Goedereede
het laatst, om 15.40 uur). Nog geen akties ondernomen.
Maandag 14 juni: Het provinciaal technisch koördinatieteam komt
bijeen en in de kustgemeente start het eerste overleg. De gemeenten
Monster, 's Gravenzande, Rotterdam (Hoek van Holland) Westvoorne
en Goedereede beginnen met reinigingswerkzaamheden. Een vertegen
woordiger van de verzekeringsmaatschappij wordt aan het koördina
tieteam toegevoegd.
Dinsdag 15 juni: De opruimingsaktiviteiten in Goedereede vorderen
maar weinig in relatie tot de omvang van de verontreiniging. Deze ge-
:meente krijgt het advies het materiaal te verdubbelen. Op grond van de
verwachte verslechtering van het weer wordt aangedrongen om op don
derdag 17 juni gereed te zijn met het strandreinigen.
Woensdag 16 juni: Het eerste kostenoverzicht vn de kustgemeente be
loopt 453.000,-. Ecotechniek (Volker Stevin) biedt een zeeftechniek
aan om olie en zand te scheiden: de thermospoelinstallatie.
Donderdag 17 juni: De gemeente 's Gravenhage is als eerste klaar met
het schoonmaken van haar strand. Vissers met Stellendam als thuisha
ven claimen het schoonmaken van hun met olie bevuilde netten (de ver
zekering handelt dit direkt af). In de meeste gemeenten vindt de afron
ding plaats van de werkzaamheden.
Vrijdag 18 juni: De verzekeringsmaatschappij geeft een garantie van
1 miljoen gulden voor opruimen en verwerken. Totaal werd verza
meld aan olie/zand: Goedereede 20.000 m3, 's Gravenzande: 50 m3, West
voorne: 4.000 m3, Maasvlakte: 6.250 m3, Den Haag: 1.000 m3 en Monster:
150 m3.
Maandag 21 juni: De proef van Ecotechniek met het zeven van olie
klonten is naar wens verlopen, de gemeente Goedereede krijgt advies
dit zeven door N.B.M. te laten geschieden.
Dinsdag 22 juni: Aantasting van opslagen door hoog water is mogelijk
in Goedereede, waar wordt besloten de verzamelde massa zo snel moge
lijk te laten uitzeven. Pas op 1 en 2 september worden de werkzaamhe
den afgesloten, alleen de verwerking van de oliefraktie (restant zand na
reiniging) moet nog plaatsvinden. Men is er nóg mee bezig....
GOEDEREEDE - Op maandag 7 juni kwam de Griekse tanker m.s. „Katina" in aan
varing met de Franse ertscarrier „Pengall", voor de Nederlandse kust, op ongeveer
vijftien kilometer ten noordwesten van Hoek van Holland. Hierdoor ontstond onder
de waterlijn van de tanker een scheur in een ladingtank aan bakboord, waaruit binnen
twee uur 1630 m3 zware stookolie de Noordzee instroomde. Hoewel Rijkswaterstaat,
direktie Noordzee direkt drie oliebestrijdingsschepen inzette om het vervuilde zeeop
pervlak te vegen, kon niet worden voorkomen dat zestig kilometer van de Nederland
se kust, van Scheveningen tot het noordelijke deel van Schouwen sterk met olie werd
verontreinigd. De grootste olieverontreiniging tot dus ver was een feit. Onder de veel
zeggende titel „Een ongewenste olielevering" maakte Rijkswaterstaat direktie
Noordzee een uitvoerig rapport over het verloop van de akties op zee en op de stran
den, met de gemeente Goedereede als grootste „afnemer" van de olieleverantie. Dit
rapport werd woendagmiddag in de Statenzaal van het provinciehuis in Den Haag in
de openbaarheid gebracht tijdens een officiële presentatie, waar onder meer burge
meester van Goedereede, de heer G. van Velzen het woord voerde over de ervaringen
van een kleine kustgemeente, die met dit onverwachte „genoegen" werd gekonfron-
teerd. Het kostte de gemeente overigens ruim 2,5 miljoen om het strand weer be
gaanbaar te maken voor de (overwegend) Duitse toeristen.
een week af te ronden, een feit dat
met name in het buitenland met be
langstelling werd gevolgd.
De zand-met-olie bergen werden
gereinigd via een thermospoelinstal
latie, waardoor de olie uit het zand
wordt gespoeld en zelfs verkoopbaar
is. De zandresten met toch nog een
minimale verontreiniging van olie
werden begraven (ter plekke). Als to
taalsom aan kosten noemde de heer
Hekkelman het bedrag van 4,4 mil
joen, of 10.000,- per m3, waar Neder
land gunstig afsteekt met andere lan
den. Het schoonmaakbedrag per ku
bieke meter varieert van 15,- tot
90.000,- van respektievelijk (bran
dende) benzine op zee tot moeilijk te
verwijderen vervuiling in havenbek
kens.
Voeg de kosten van Rijskwa-
terstaat (op zee) bij het al genoemde
bedrag, dan kost het bergen van de
„Katina-olie" totaal 6,4 miljoen.
Supertanker
„Dan praten we hier nog over een
kleine hoeveelheid. Het is niet on
denkbaar dat er een ongeluk gebeurt
met een supertanker, waarbij het to
tale bedrag van reiniging gemakke
lijk boven de 1 miljard kan uitko
men. Het zal duidelijk zijn, dat dan
de kleine kustgemeenten heleméól in
de financiële problemen komen", al
dus de heer Hekkelman, die evenals
Van Velzen aandrong op een duidelij
ke regeling inzake olievervuiling op
het strand.
Adviezen
Ir. J. Kaspers, plaatsvervangend
hoofd van de hoofdafdeling Zeever
keerszaken van Rijkswaterstaat, di
rektie Noordzee, behandelde op deze
bijeenkomst het meer technische
deel van de operatie zoals dat in het
rapport verwoord wordt. De afwik
keling van de „Katina-zaak" kreeg^
grote buitenlandse belangstelling:
Nederland slaat geen slecht figuur
omdat het bedrijfsleven bij de ramp
zélf met initiatieven kwam. Ir.
Kaspers is ook de samensteller van
het boekwerk „Adviezen bestrij-
dingstechnieken strandverontreini-
ging door aangespoelde olie", dat
eveneens op deze presentatiemiddag
het licht zag.
In dit advies-rapport zijn de gege
vens verwerkt van de Katina-aktie,
met het doel een bestrijdingsadvies
als leidraad aan de gemeenten te ge
ven voor het opstellen van (gemeen
schappelijke) plannen. „Het geven
van een pasklare oplossing voor het
schoonmaken van met olie verontrei
nigd strand is niet mogelijk", aldus
met advies-rapport, „omdat vele uit
eenlopende faktoren hierbij een rol
spelen".
Het adviesrapport behandelt ver
der uitvoerig alle zaken die met olie-
verontreiniging te maken kunnen
hebben, als: de omvang van de ver
vuiling, preventie, verzamelen van
olie, het kustreinigingsmaterieel, het
verwijderen met handkracht, de
opslag van olie/zand, de scheiding
van de verzamelde massa, het terug
brengen van geschoond zand, de fi
nanciële afhandeling en de toepas
sing milieuwetgeving.
Film
De genodigden in Den Haag kregen
ook de premiere van de film die van
de Katina-operatie gemaakt is te
zien. Een half uur durende film die
een goed overzicht geeft van de
grootste vervuiling ooit op de Neder
landse stranden. Ook hier weer Goe
dereede in het middelpunt, waar
20.000 m3 zand/olie werd verzameld.
Verder waren de drie reinigingssche
pen in aktie te zien.
Den Haag- „Het was in deze zelfde zaal dat J. Hoek van Dijke zes maanden
voor de ramp met de „Katina" het noodplan presenteerde, met betrekking tot
een eventuele olieramp. Niemand had toen kunnen denken dat we zo snel al
gekonfronteerd zouden worden met de grootste olieramp die onze stranden
trof", zo begon de heer Van Velzen zijn referaat, dat hij met dia's illustreerde.
gevoteerd voor de schoonmaakopera-
tie. Inmiddels heeft de verzeke
ringsmaatschappij alles tot de laaste
cent uitgekeerd, maar de vraag blijft
of de gemeenten moeten dienen als
vóór-financier.
„Wij hebben met één hoofdaanne
mer gewerkt, in wie we veel vertrou
wen hadden, en die de hele operatie
tot in de perfektie heeft uitgevoerd",
zo liet Van Velzen een lovend woord
horen.
De betreffende aannemer beschik
te echter op zo'n korte termijn (bin
nen een week moest alles worden op
geruimd, wegens slecht-weer voor
spellingen), over zoveel machines
maar toch kon al op dinsdag een
groot aantal materieel worden inge
zet: vier kranen, acht tractors met
wagens en een buldozer. Er werd
vijftien uur per dag gewerkt, onder
leiding van de direkteur gemeente
werken met zijn adjunkt en tech
nisch opzichters van de gemeente. De
reddingspost op het strand werd in
gericht als plaatselijk krisis-centrum
dat in direkte verbinding stond met
het gemeentehuis. Vrijdag's al kon
den de eerste kranen naar huis, en op
zatérdagmiddag was het strand
schoon, al zou het nog tot 1 septem
„Een betrekkelijk kleine gemeente
stond voor een zware opgaaf: twintig
kilometer strand in onze gemeente
moest zo snel mogelijk worden
schoongemaakt met het oog op de
Duitse vakanties in het Rhurgebied,
waar veel van onze gasten vandaan
komen. De operatie werd bemoei
lijkt, doordat direkt achter de dui
nenrij een waterwingebied ligt en an
derhalve kilometer strand moeilijk
bereikbaar was. Tijdens een eerste
inspektie van het strand zag ik de
olievelden komen aandrijven, hoe
wel het strand toen nog redelijk was.
Pas de maandag er na was het hele
strand onder een laag dikke, vette,
teerachtige substantie van een halve-
tot vijf centimeter dik", aldus het re
laas van de burgemeester uit de juni
dagen van '82.
Spoed geboden
De eerste overweging om de olie
van het strand te krijgen was: een
sleuf graven en daarin de olie te be
graven. Toen werd opslag in contai
ners overwogen, maar de omvang
bleek te groot te zijn. Verder werd
vooral van de zijde van de strand
tenthouders op spoed aangedrongen
en is direkt overleg begonnen met de
provincie en hetrijk. De koördinatie
van het overleg noemde de heer Van
Velzen een uiterst belangrijk gege
ven. Een detail daaruit: het kunnen
beschikken over een goede telefo
nist, zoals de gemeente Goedereede
die toen had. De berichtstroom werd
een vloed, en de gemeente beschikte
niet over een telex om berichten te
kunnen doorgeven en ontvangen.
ber duren voor alles weer in orginele
staat was gebracht.
Wie betaalt?
„Tussen dit alles door speelde
maar steeds de vraag: Wie gaat dit
betalen? Daar zou ik j»raag een op
merking over willen maken: als de
gemeente een bordje of iets derge
lijks op het strand wil plaatsen, moet
er eerst een vergunning worden aan
gevraagd, meestal in zoveel-voud, en
een lange ambtelijke weg moet zo'n
vergunning gaan voor het papier alle
stempels heeft. Maar, is er plotklaps
een olieramp? Dan hoor je: ga je gang
maar! Dan is er ineens geen papier
winkel vereist, geen vergunning no
dig: stuur de rekenig maar aan de ge
meente! Als er eens iets op het strand
gedaan moet worden, hoor je van
Rijkswaterstaat: we zijn geen
strandexploitant, ik kan u verzeke
ren dat ik in die dagen weieens ver
zucht heb: we zijn toch geen gemeen
telijke kustreinigingsbedrijf", aldus
het kritisch geluid van burgemeester
Van Velzen in Den Haag, die in twee
spoedeisende gemeenteraadsverga
deringen totaal 2,6 miljoen kreeg
„Nu is het financieel nog goed ge
gaan. Een goede verzekering, de da
der was bekend, maar stel nu eens
dat dit niet het geval is, wat dan? Ja,
dan is er nog de C.R.M.-regeling,
maar die is uiterst nadelig voor de
gemeenten. Mijn konklusie na deze
ramp is deze: het is niet aanvaard
baar dat wat op het strand aanspoelt
op kosten van de betreffende ge
meente moet worden opgeruimd. Er
moet een duidelijke(r) regeling ko
men", aldus burgemeester G. van
Velzen tot slot van zijn betoog.
Gunstige faktoren
Milieu-gedeputeerde dr. J. W. Hek
kelman, die deze bijeenkomst in het
provinciehuis opende, liep aan de
hand van het rapport eveneens door
de oliegeschiedenis van '82. Naar zijn
mening waren er drie faktoren die de
uiteindelijke ramp nog binnen de
perken hielden: de hoge vloed van
zondag, die de olie hoog op het strand
zette, ten tweede de stabiele weerssi-
tuatie en ten derde dezwaarte van de
olie die daardoor niet moeilijk te ver
wijderen was. Mede hierdoor was het
mogelijk de gehele operatie binnen
ZIERIKZEE
Fiets tegen auto
Op het kruispunt Nieuwe
Haven/Bogerdstraat botste woens
dag de wielrijder A. K. uit Zierikzee
tegen de van rechts komende auto,
bestuurd door C. v. d. E. uit Zierik
zee. De wielrijder zou geen voorrang
verleend hebben. De voorzijde van
de fiets werd vernield, terwijl de au
to links-voor schade opliep.
Kop-staart botsing
Vanochtend botste J. V. uit Co-
lijnsplaat met zijn auto tegen zijn
voorganger G. M. uit Rucphen. Beide
voertuigen kwamen uit de richting
Nieuwerkerk en waren op weg naar
Haamstede. Op de rotonde kwam
verkeer van rechts, waarvoor G. M.
stopte. J. V. dacht „dat het nog wel
kon", maar zag te laat dat zijn voor
ganger stopte. Schade aan respektie
velijk achter en voorzijden van de
auto's.
Aanrijding fietser/brommer
Bij het benzinestation bij de roton
de was er dinsdag een aanrijding tus
sen een wielrijder en een bromfiets-
bestuurder. De fietser die richting ro
tonde reed (R. v. H. uit Nieuwerkerk)
passeerde een mede weggebruiker,
toen uit tegengestelde richting de
brommer van R. 't H. uit Seroosker-
ke naderde die een botsing niet meer
kon ontwijken. De fiets werd totaal
vernield, de brommer liep een verbo
gen voor-vork op.
Aanrijding Kraanplein
Wegens een glad en nat wegdek
slipte dinsdag (19.40 uur) J. L. uit Zie
rikzee met zijn auto tegen de aldaar
geparkeerd staande auto van P. V.
eveneens uit Zierikzee. L. kwam van
af de Noordhavenpoort, de slippartij
ontstond toen hij linksaf wilde slaan.
Beide auto's liepen blikschade op.
RENESSE
Jaarfeest C.J.V.
Zaterdag 31 maart houdt de C.J.V.
De Schakel uit Renesse haar jaar
feest in het Dorpshuis te Renesse. De
C.J.V.'ers brengen een revue-achtig
programma dat als motto meekreeg:
„Vlieg mee met de C.J.V.". Het feest
begint om 19.30 uur, de toegang is
gratis en iedereen is van harte wel
kom.
Voorjaarskledingbeurs
Woensdagmiddag 11 april van
14.00-16.00 uur organiseert bestuur
en leiding van de Peuterspeelzaal te
Renesse een voorjaarskledingbeurs
in de speelzaal ten bate van de kas
van de speelzaal. Wie spullen hier
voor (kleding zowel als speelgoed)
heeft te missen kan deze op 5 en 10
april 's ochtends tussen 9 en half
twaalf inleveren bij de peuterspeel
zaal.
Ouderavond peuterspeelzaal
Op maandagavond 2 april wordt in
de peuterspeelzaal te Renesse een ou
deravond gehouden. Na het zakelijk
gedeelte voor de pauze zal de heer J.
H. Blom, hoofd van de openbare la
gere school 't Staepel'of uit Renesse,
een praatje houden op het thema
„Kind en straf". De bijeenkomst be
gint om 20.00 uur.
BURGH-HAAMSTEDE
Voorlichtingsavond
Voor belangstellenden wordt vrij
dag 30 maart in de rekreatiezaal van
de Ger. kerk te Burgh-Haamstede
een kennismakings- en voorlich
tingsavond gehouden over de
Christelijke Stichting voor Hulp aan
Gewetensvervolgden. Met behulp
van film en dia's vertelt de heer D. J.
Groot, sekretaris-direkteur van de
CSHG over de levenssituatie van de
verdrukte christenen en joden. Er
bestaat volop gelegenheid tot het
stellen van vragen. De bijeenkomst
begint om 20.00 uur.
Kollekte
De Simavi-kollekte heeft dit jaar
in Burgh-Haamstede 1317,20 opge
bracht. Alle gevers en kollektanten
wordt dank gezegd.
KERKWERVE
Bijbelgenootschap
In Kerkwerve wordt volgende
week een ledenwerfaktie gehouden
ten bate van het Nederlands Bijbel
genootschap.
Het thema van deze aktie is „Door
geven" en wordt gehouden in het ka
der van het 170-jarig bestaan van het
N.B.G. Op maandag 2 april worden
enveloppen met daarin gegevens
over het jubilerende genootschap
door de plaatselijke korresponden-
ten, mevrouw C. E. van den Hoek-
Ooms en de heer J. van der Sluis, en
enkele vrijwilligers rondgebracht.
Later in de week worden de inteken-
kaarten opgehaald. Zowel het N.B.G.
als haar medewerk(st)ers hopen op
een suksesvol jubileumjaar met veel
leden.
DREISCHOR
Diefstal fuiken
De heer J. v. d. V. uit Dreischor
deed aangifte van een diefstal van
acht fuiken, die achter zijn woning
hingen te drogen. Van de dader ont
breekt elk spoor.
BRUINISSE
De „Branding" bij Maaskant
In de vissershaven van Bruinisse
arriveerde de zee-kotter „Branding",
de GO 54 van de fa Maasvis. Machine
fabriek Maaskant voert aan het schip
diverse werkzaamheden uit, zoals re
paratie aan de gieken en de lier, er
komt een nieuw voorfront in de
stuurhut en de motor wordt gerevi
seerd. Wegens de aanpassingswerken
in de reparatiehaven wordt het kar
wei voorlopig uitgevoerd voor de los-
wal.
Advertentie
