DIENSTKRING DELTAKUST
KRIJGT DOMICILIE
OP „NEELTJE JANS''
5
ZIERIKZEE - In oktober van dit jaar is de instelling te
verwachten van de Dienstkring Deltakust, die haar do
micilie zal krijgen in het dienstgebouw voor de storm
vloedkering Oosterschelde. Deltakust is een nieuwe
dienstkring van Rijkswaterstaat, die in het kader van
een algehele reorganisatie in Zeeland in het leven is ge
roepen.
Hoofd van de Dienstkring Deltakust wordt ing. Henk
Verhey, geen onbekende in deze contreien, want hij be
kleedt sinds 1966 dezelfde funktie bij de Dienstkring
Zierikzee.
Dienstkring Deltakust wordt onder andere verant
woordelijk voor het bedienen van de schuiven van de
pijlerdam. Ing. Verhey verwacht dat ze gemiddeld één
maal per jaar om veiligheidsredenen zullen moeten wor
den gesloten. Daarnaast zullen ze ter kontróle inciden
teel worden gesloten en geopend.
Een team deskundigen wordt inge
schakeld wanneer er moet worden
beslist of de schuiven in werking
moeten worden gesteld, waartoe on
der anderen een metereoloog en spe
cialisten van het waterhuishoudkun
dig centrum behoren.
De verantwoording ligt bij het
hoofd van de dienstkring, die echter
behalve met de adviezen van het
team ook rekening dient te houden
met nog niet helemaal uitgesproken
richtlijnen. Feit is, dat straks binnen
zeer uitgewerkte richtlijnen moet
worden gewerkt. ,,Maar er zal toch
iemand op die knop moeten
drukken", zegt ing. Verhey lako-
niek.
Meer open
,,Ik denk dat we meer moeten
beslissen over „open houden" dan
over „sluiten", verwacht de heer
Verhey, die voordat het specialisten
team op „Neeltje Jans" samenkomt,
ruimschoots tevoren wordt gewaar
schuwd voor storm en verwachte
hoog-waterstanden.
„Je moet exact weten wat er ge
beurt als de boel dichtgaat. Belang
rijk is in welke mate het milieu zal
worden beïnvloed als de schuiven
dicht gaan, terwijl dat achteraf niet
nodig bleek te zijn. Wanneer die
gesloten toestand korte tijd duurt,
lijkt mij de schade uiterst beperkt.
Het zou ook kunnen gebeuren dat
de schuiven bijvoorbeeld 24 uur
dichtblijven, waardoor in dezelfde
periode een hoge waterstand in de
Oosterschelde aanwezig blijft. Het
zoete water klotst dan tijdelijk hoog
tegen de dijken en wat zullen de ge
volgen zijn voor deze waterkeringen?
Een lage waterstand die langer dan
normaal zal duren, kan eveneens zijn
invloed hebben, speciaal op de
planten- en diefenwereld in de
Oosterschelde". In elk geval denkt
ing. Verhey dus, dat het maar weinig
zal voorkomen dat de schuiven van
wege te hoge waterstanden de
Oosterschelde zullen afsluiten. De.
beslissing „open laten" zal veel va
ker vallen.
Verdere beheerstaak
Hoewel de bediening van de schui
ven een spectaculair onderdeel is van
het werk dat Deltakust gaat verrich
ten, strekt de beheerstaak ervan zich
veel verder uit. Dichtbij „huis" be
treft dat het beheer (ook op weten
schappelijk terrein) en onderhoud
van stormvloedkering en Room-
potsluis, maar ook het Grevelingen-
meer met omliggende kunstwerken
behoort bij Deltakust. Dat betekent
dus: Grevelingenmeer, Brouwers-
dam (plus doorlaatsluis), Grevelin-
gendam (plus schutsluis en Flakkee-
se spuisluis). Een gunstige zaak voor
het beheer vindt ing. Verhey het, dat
één dienstkring - in dit geval Delta-
kust - alle „kranen" van het Greve
lingenmeer, dat thans een zeer hoog
•zoutgehalte heeft, geheel in handen
heeft. (De Philipsdam en de Oester-
dam worden te zijnertijd onderge
bracht bij de dienstkring Schel
de/Rijnkanaal).
Het werkgebied van Deltakust om
vat voorts zeeweringen, rijkszeewe
ringen Kop van Schouwen, Veerse-
gatdam, Oosterschelde tot Zeeland-
brug, de Noordzee voor de zeewerin
gen tot de terratoriale grens en ver
schillende haventjes en opslagplaat
sen.
Deltakust gaat dus natte objekten
beheren, hoofdzakelijk zeeweringen.
Het beleid van de overheid staat na
melijk een funktionele indeling
voor, hetgeen een scheiding tussen
natte en droge werken inhoudt. De
Dienstkring Zierikzee houdt zich
thans nog steeds bezig met beide ta
ken en is een van de laatste in Neder
land met deze kombinatie. Ook aan
deze situatie komt echter een eind,
wanneer omstreeks oktober van dit
jaar Deltakust wordt ingesteld.
Eveneens in het kader van de reor
ganisatie bij Rijkswaterstaat in Zee
land verdwijnt de Dienstkring Zie
rikzee. De werkzaamheden van deze
dienstkring worden dan overgehe
veld naar andere of nieuwe dienst-
kringen, zoals Deltakust.
De droge werken, waaronder we-
genonderhoud valt, komen dan on
der verantwoordelijkheid van de
Dienstkring Goes. Ing. Verhey vindt
dat jammer, want in feite zou hij het
onderhoud van de Schouwse wegen
liever van dichterbij uit geregeld
willen zien. „Maar misschien veran
dert dat als Goeree-Overflakkee bij
Zeeland komt", zegt hij optimistisch,
want dan kan het zijn dat er voor bei
de „eilanden" een nieuwe droge
dienstkring zal komen.
Niet tot in het oneindige
Hoewel hij toegeeft dat de funktio
nele scheiding tussen natte en droge
werken zeer efficiënt kan werken, is
ing. Verhey er in sommige gevallen
niet zo enthousiast over dat deze situ
atie „tot in het oneindige wordt door-
gevoerd".
„Met rijksweg 18, 25 kilometer
lang, heb ik geen enkele moeite,"
verklaart hij zich nader, „maar bij
een klein stukje weg lijkt het met
toch beter wanneer er een keuzemo
gelijkheid zou zijn".
Als voorbeeld noemt hij de tien ki
lometer lange (of liever „korte") weg
over de Brouwersdam, waaraan
straks natte en droge werkzaamhe
den moeten worden verricht door
twee verschillende dienstkringen,
namelijk Deltakust en Goes. Hetzelf
de geldt voor de verkeersweg die
straks over de pijlerdam komt te lig
gen. Deltakust beheert in de toe
komst de gehele stormvloedkering
en omgeving behalve de verkeers
weg.
Bij de Dienstkring Zierikzee, waar
ongeveer dertig man in dienst is, zijn
er vijf werknemers voor het wegen-
onderhoud. Die krijgen dus een ande
re „baas" de droge dienstkring Goes.
Personeel graag mee
Voor de overige werknemers is - op
de heer Verhey na - nog niet bepaald
waar ze zullen komen. Ing. Verhey
hoopt dat deze administratieve en
technische ambtenaren „en bloc"
kunnen overkomen naar de Dienst
kring Deltakust. In de loop van het
jaar zal worden uitgesproken wat er
precies zal gaan gebeuren.
„Het probleem dat onze mensen
staat te wachten staat niet in verhou
ding tot de enorme problemen van de
Deltadienst in dit opzicht", tekent
ing. Verhey hierbij aan.
Zeker is in elk geval, dat er bij Del
takust op den duur een man of 65 no
dig is, met name is de civiel
technisch dienst. Daarnaast zal Del
takust twee peilschepen nodig heb
ben, puur voor de kontróle van de
stormvloedkering en blijft het schip
de „Bellaard" in de Grevelingen
werken.
Behalve Deltakust wordt voor het
onderhoud van de stormvloedkering
een man of tien nodig geacht van de
werktuigbouwkundige en elektroni
sche dienst (WED), die in Hansweert
zetelt.
Nu reeds betrokken
Ing. Verhey houdt zich thans bezig
met het organisatieschema van Del
takust, dat bij de direktie Zeeland in
Middelburg wordt ingediend, maar
uiteindelijk moet worden goedge
keurd door „Den Haag". Ook in an
dere opzichten is het toekomstige
dienstkringhoofd al met Deltakust
bezig door zijn betrokkenheid bij de
aanleg van de Roompotsluis en de in
richting van het dienstengebouw. Te
vens wordt de dienstkring Zierikzee
al geruime tijd ingeschakeld bij be
paalde beheerswerkzaamheden*-fop-
„Neeltje Jans".
Zeeweringenman
Het nieuwe dienstkringhoofd van
Deltakust is zelf overigens met hart
en ziel een „zeeweringenman", ver
telt hij. En dat heeft te maken met
het onverwachte dat waterbeheer
sing altijd met zich mee blijft bren
gen.
Zijn liefde voor het vak weg- en
waterbouw ontstond in 1953, toen hij
Omdat de toekomstige werkkring
van ing. Verhey onder de Schouwse
kust blijft, kan hij in Zierikzee blij
ven wonen. Dat betekent een opluch
ting voor zowel hem als zijn echtge
note, die beiden volkomen in deze
stad zijn ingeburgerd. Het heeft er
namelijk even naar uitgezien, dat hij
door rijkswaterstaat naar verder
weg zou worden overgeplaatst. Ook
werd hem een funktie aangeboden
bij de direktie Zeeland in Middel
burg. Een bevordering, maar uitslui
tend bureau-werk en daar voelde de
ze „zeeweringenman" niet bijster
veel voor.
Prettig om hier
te blijven
„Ik ga nog steeds fluitend naar
mijn werk en weer naar huis", aldus
de heer Verhey, „En ook daarom
vind ik het zo prettig om hier te kun
nen blijven."
Daarnaast heeft hij in Zierikzee
zijn bestuurlijke funkties in de sport.
Zowel hij als zijn echtgenote Nel
zijn altijd fervente handballers ge
weest en hijzelf was de eerste voor
zitter van de handbalvereniging Del
ta Sport, die hij vijftien jaar geleden
mee hielp oprichten.
:s hij v rzitter van de af
deling Zeeland van hef/'Nederlands
Handbal Verbond en sekretaris van
de Rotery. Raakvlakken met zijn
werk heeft zijn redakteurschap van
het blad Otar (het orgaan van wa
terstaatkundige ambtenaren bij
rijkswaterstaat) en het samenstellen
van het jaarboek provinciale wa
terstaat Nederland, een adressen
bestand dat ieder jaar wordt aange
past ten behoeve van bedrijven die
werkzaamheden verrichten voor
rijkswaterstaat. Daarnaast heeft
ing. Verhey zitting in verschillende
begeleidingskommissies, onder an
dere die van het rekreatieprojekt
Kabbelaarsbank in verband met het
beheer van rijkswaterstaat over de
Grevelingen.
Deze luchtopname geeft een schitte
rend overzicht van het werkgebied
van de stormvloedkeringdat straks
een van de beheerstaken van Di'enst-
kring Deltakust wordt. Rechts de
werkbrug naar het werkeiland
Neeltje Jans, een evenwijdige lijn
vormend met de zestien pijlers in het
sluitgat De Hammen.
Foto: Rijkswaterstaat.
als geboren Vlissinger meehielp met
h$t dichten van de dijkgaten van de
Boulevard in zijn woonplaats.
dienstkring een schitterende noemt
vanwege havens, de enorme sluizen
en de kanalen.
Na zijn HTS-opleiding en dienst
tijd koos hij uit drie aanbiedingen
(alle in het Zeeuwse) een betrekking
bij Rijkswaterstaat in Terneuzen,
waar hij in '59 kwam te werken als
technisch ambtenaar op de tekenka
mer. Hij hielp mee met het in kaart
brengen van het gehele gebied met
het oog op het verbreden van het ka
naal Gent/Terneuzen. Hij kende de
hele streek, die hij op de fiets door
kruiste, en was betrokken bij de
voorbereiding binnen en buiten en de
uitvoering van dat projekt.
Opleiding
hoofd dienstkring
In 1962 werd hij door de hoofddi-
rektie van Rijkswaterstaat met nog
vier anderen geselekteerd uit zestig
aanmeldingen -van waterstaatkundi
ge ambtenaren om te worden opge
leid tot hoofd dienstkring. Deze kur-
sus. wordt niet op een school gevolgd,
maar is een eigen opleiding van
Rijkswaterstaat. „De techniek
wordt opgepoetst, je wordt opgeleid
in de administratieve/bestuurlijke
sfeer, waarbij veel te pas komt over
beheer, technische onderdelen, over
regels, wetten en vergunningen. Je
moet verslagen maken en tentamens
afleggen."
Praktische ervaring deed ing. Ver
hey op in IJmuiden, waarvan hij de
Naar Zierikzee
Het werk stond hem aan, maar de
woonomgeving niet. Zowel hij als
zijn echtgenote gaven er de voorkeur
aan in een rustiger omgeving te wo
nen. Na de praktische ervaring („die
hoort er bij* want je wordt niet met
een na je opleiding hoofd van een
dienstkring") kwam die kans.
Meestal begin je als diensthoofd bij
een kleine dienstkring en ing. Ver
hey kreeg de keus tussen Lochem
(met het Twentekanaal) en de - toen
nog kleine - dienstkring Zierikzee.
De benoeming in Zierikzee kwam
voor het Zeeuwse echtpaar (me
vrouw Verhey komt uit Souburg) als
geroepen. Eerst bivakkeerden ze tij
delijk in een houten huisje in Renes-
se. later verhuisden ze naar de Julia-
nastraat (waar ze nog steeds wonen)
en waar destijds ook het kantoor van
de Dienstkring Zierikzee was ge
vestigd. Met het voortschrijden van
de Deltawerken werd dat kantoo-
echter al spoedig veel te klein.
In begin '67 kwam de bovenverdie
ping vrij van het rijksgebouw aan
het Havenpark, waarvan het kanton
gerecht hoofdhuurder is.
Wanneer daar straks het bordje
van de Dienstkring Zierikzee van de
buitenmuur wordt verwijderd, ver
dwijnt tevens een ongeveer honderd
jarige waterstaatstraditie uit Zierik
zee, hoewel deze vestiging daar vroe
ger onder andere benamingen
bestond.
Ing. Henk Verhey, benoemd tot hoofd Dienstkring Deltakust, ..verhuist" van
een historisch paiid in Zierikzee naar het moderne bedieningsgebouw voor de
stormvloedkering op Neeltje Jans".