„Pelverbod voor partikulieren betekent einde van Nederlandse garnalenhandel" De garnalen-kwestie van dag tot dag BOUWVERGUNNING VOOR OOSTERSCHELDEWERKEN KAN VEERE MILJOENEN OPLEVEREN streeknienws Garnaalhandelaar F. Jansen uit Brouwershaven: Ook Wester schouwen kan claimen 4 BROUWERSHAVEN - „Als dkt waar is, nou dan weet ik het helemaal niet meer!" Dit is de reaktie van de heer F. Jansen uit Brouwershaven, eigenaar van een garna- lenhandel, op het kabinetsbesluit van vrijdag dat de gar- nalenpellerij in partikuliere woningen per 1 mei van dit jaar definitief verboden gaat worden. „Ik voorzie een katastrofe, dat het einde van de garnalenhandel in houdt", aldus de heer Jansen. Het besluit viel volgens Jansen, zonder overleg met de VeBeGa (de verenigde garnalenhandelaars) of het Produktschap van Vis en Visprodukten. Wel werd overleg gepleegd over het in voerverbod van garnalen, met uitzondering van de Hol landse garnaal, binnen de E.E.G. Het kabinetsbesluit, dat de pellerij verbiedt, houdt ook in dat er geen ontheffingen meer zullen worden af gegeven. Het streven is er op gericht om garnalen te laten pellen in enkele goed uitgeruste centra waar een doel treffende kontrole mogelijk is. In het bedrijf van de heer Jansen in Brouwershaven staan zes pelmachi- nes, die per uur ongeveer twintig kg garnalen kunnen pellen. Verder maak(te) Jansen gebruik van huis pellers in Oost-Groningen, waar de garnalen worden aangevoerd. Dit spaart onnodige transportkosten uit. In Brouwershaven wordt al sinds ja ren niet meer door partikulieren ge peld. Voor deze gemeente is het ver bod ten aanzien van wèrkgelegen- heid dus niet van belang, maar wel voor de naar schatting vijf a zesdui zend pellers die Nederland telt. Veel pellers wonen in Stellendam en om geving: Ouddorp, Goedereede en Me lissant. Onmogelijk Een centrum van garnalenpellers waarvan het kabinet spreekt is naar het oordeel van de heer Jansen onmo gelijk. „In een centrum pellen bete kent een héél andere manier van wer ken. De thuispellers kunnen hun tijd bijvoorbeeld zelf indelen en worden per kilo betaald. In een bedrijf, zoals, het ministerie nu lanceert, zullen mensen in vaste dienst moeten gaan pellen, en per uur of per week moe ten worden uitbetaald." ,,Ten eerste zullen de huispellers niet genegen zijnom in een bedrijf te gaan werken en ten tweede worden op deze manier de garnalen zo duur, dat ze niet meer te betalen zullen zijn. Daarbij komt nog eens dat een centrum nooit zo flexibel op vraag en aanbod kan inspringen als de huispellers dat kunnen. Neem nu de afgelopen week. Vrijdag pas werden de eerste garnalen aangevoerd. Hoe moet dat dan in zo'n centrum? Moet dat de rest van de week dan maar leegstaan?" Gar nalenbesluit De ministerraad is akkoord gegaan met de ontwerp-algemene maatregel van bestuur, krachtens de Warenwet die regels stelt om een goede bakteri- ologische kwaliteit van de garnalen te kunnen waarborgen. Het gebeurde op initiatief van staatssekretaris Van der Reijden (W.V.C.) en met in stemming van diens kollega's van landbouw en visserij en van ekono- mische zaken. Het „garnalenbesluit" is volgens de bewindslieden noodza kelijk geworden doordat de afgelo pen weken veertien mensen overle den na het eten van besmette garna len, terwijl ongeveer honderd perso nen dysentrie kregen. Waar de besmette garnalen vandaan komen is nog niet zeker. Tot dusver wijzen de gegevens in de richting van Zuid- Oost-Azië. De heer Jansen hierover: „Het is nog helemaal niet bekend, of die besmetting via garnalen is overge bracht. Het vermoeden bestaat, ja. Maar dat is nog geen reden om zó te werk te gaanEr is bijvoorbeeld een gezin in Sneek, dat ook dysentrie heeft. De laatste twaalf jaar heeft men geen garnaal aangeraakt. Ik zou weieens willen weten hoe dat dan kan". „Overigens heeft de importeur waarnaar de beschuldigende vinger wordt uitgestoken, in die periode (omstreeks Kerstmis, red.) ongeveer twintig ton garnalen verkocht. Stel nu eens, wat nog steeds bewezen moet worden en voor mij staat het helemóól niet vast, stél nu eens dat de besmetting via deze partij zou zijn gegaan. Dan kan het hoogstens over één of twee pakjes gaan. Je zou dan van een ongelukje kunnen en moeten spreken, zoals er zoveel ongelukjes gebeuren en kunnen gebeuren. Kijk maar naar de affaire Iglo." Kopersstaking „Maar wat nu zo erg is, zelfs ka- tastrofaal: de Hollandse garnaal, die niets, maar dan ook niéts met de hele zaak van doen heeft, gaat ook mee naar de afgrond. Zelfs rauwe garna len uit Senegal, die direkt worden diepgevroren en waarmee dus nooit iets kón gebeuren, die garnalen wor den ook niet meer verkocht. Het gaat zelfs nóg verder: mosselen, oesters en vis in het algemeen, èlles krijgt een tik mee van een vaag vermoeden. Wat de garnalen betreft, Hollandse of buitelandse: er is op het ogenblik een volledige kopersstaking". Als we over de aangerichte schade spreken moeten we volgens de heer Jansen nu al denken in vele miljoe nen guldens, nog afgezien van het ge schonden vertrouwen in de garnaal. Een topweek bijvoorbeeld geeft een verkoop van ongeveer 100 ton garna len te zien, nu nul komma nul. Zelfs het buitenland is geschrok ken van de alarmerende berichtge ving uit Nederland, landen als Duits land en Frankrijk, toch goede afne mers van de Hollandse garnaal, moe ten er niets van hebben. Alle handel ligt stil, inklusief die van de Neder landse garnaal. Overigens worden de meeste garnalen uit Nederland (99 geëxporteerd. Vertrouwen Het kabinet meldt nog, dat de maatregel er op gericht is, om een nauwkeurige kontrole van ingevoer de garnalen mogelijk te maken. Uit gangspunt is, dat de behandeling in het land van herkomst in alle stadia hygiënisch moet zijn overeenkomstig de daaraan gestelde normen. Op grond van internationale handelspo litieke overwegingen zullen voor de Nederlandse garnalen dezelfde re gels gelden. Het kabinet zegt voorts te hopen, dat hiermee het vertrou wen in de Nederlandse garnaal wordt hersteld. Publiciteit Hoe ziet de heer Jansen dat ver trouwen te herwinnen? „Dat hangt er helemaal vanaf hoe de media met dit probleem omspringen. Naar mijn smaak is de publiciteit de afgelopen tijd veel té negatief geweest. Alles wordt over één kam geschoren. En als het ministerie nu zo gaat begin nen De beperkende ge- en verbo den zouden volgens afspraak niet gaan gelden voor de met de hele zaak niets uitstaande hebbende Neder landse garnaal. En dan met het parti kuliere pelverbod het vertrouwen herstellen?" De VeBeGa zal zich nader beraden om de voor het besluit verantwoor delijke bewindslieden van repliek te dienen. De garnalenhandelaren leg gen zich niet zonder meer neer bij het ministeriële besluit, dat niet alleen de garnalenhandelaren en de huispel lers treft, maar ook de ongeveer hon derd vaartuigen die zich uitsluitend met garnalen vissen bezighouden, aan de kant houden. Met de ongeveer zestig vaartuigen die af en toe eens op garnalen vissen, komt de werkge legenheid van vijfhonderd man in ge vaar. Jansen: „Juist de laatste jaren heb ben de garnalenvissers enorm veel geïnvesteerd in de vloot. Deze vissers kunnen niet omschakelen, nee, die komen stil te liggen, eventueel in af wachting van betere tijden. Maar de vraag is nu maar: wat doen de ban ken in die tijd? Willen die zolang op hun geld wachten? Zo niet, dan is de hele garnalenvloot ten dode opge schreven". Bij verdienste De financiële welstand van de huispellers komt volgens Jansen eveneens in gevaar. Je kan hier niet zomaar spreken van een „bijver dienste". Jansen: „In de meeste ge vallen bepaalt een extra-inkomen van zo'n vijfduizend gulden per jaar net de welstand van een gezin. Het wegvallen van dit geld betekent een inleveren van 20 tot 30 In vergelij king met deze mensen is die drie pro cent van de ambtenaren maar een schijntje Perspektief Ten aanzien van het eigen bedrijf: hier staan de banen van elf man op het spel. Opruimen, schoonmaken en schilderen zijn misschien wel nuttige dingen voor even, maar de heer Jan sen zegt dat het volkomen afhanke lijk van de toekomstige ontwikkelin gen en het perspektief voor de gar naal zal afhangen, hoelang er in Brouwershaven niet gewerkt zal worden. Geen perspektief betekent het einde van de garnalenhandel in Brouwershaven. En zijn machines dan? Kunnen die geen uitkomst bieden? Jansen: „Met deze zes machines waarmee we al veel ervaring hebben, kunnen we uiteraard niet het bedrijf in stand houden. Ook al, omdat de garnalen veel te duur worden zoals ik al op merkte. Daarvoor in de plaats zou den grote machines moeten komen, maar met de ontwikkeling daarvan is minstens een jaar gemoeid. Het is nog maar de vraag of er over een jaar a. überhaupt nog een garnalenhandel over is in Nederland, en b. of deze zo kapitaalkrachtig is om een investe ring van twintig miljoen in deze ma chines te kunnen bekostigen". Geen paniek Hoe moet het dan? Jansen: „Men sen die altijd garnalen gegeten heb ben en die ook altijd lekker vonden, die mensen moeten gewoon weer gar nalen gaan kopen. Zéker met de Ne derlandse garnalen is niets aan de hand, en de buitenlandse zou ik maar even met rust laten tot het onderzoek bewijzen heeft aangedragen. We zou den moeten ophouden om paniek te zaaien over een bedrijfstak die dat zeker niet verdient. In de honderd jaar van het bestaan van dit familie bedrijf is er nog nooit iets fout ge gaan, óók geen „ongelukjes", aldus tot slot de heer F. Jansen, die het in tegenstelling met de verwachting, bijzónder druk heeft, al was het al leen maar met journalisten tewoord staan Ook de garnalenvisserij wordt bedreigd. De honderdzestig vaartuigen van de Nederlandse garnalenvloot bieden werk aan 500 man. DEN HAAG - Staatssekretaris Van der Reijden (volksgezondheid) heeft in zijn maandag aan de Tweede kamer aangeboden garnalennota een uitgebreid verslag van dag tot dag over de garnalen-kwestie gegeven. Het overzicht ziet er als volgt uit Maandag 2 januari De Tolsteeg informeert de GGD Utrecht over een explosie van een voedselinfektie, 19 zieken van wie er 2 waren overleden. De GGD informeert op zijn beurt de Keuringsdienst van Waren in Utrecht Dinsdag 3 januari GGD Utrecht brengt Rijksinstituut voor de Volksgezondheid en Milieu hygiëne (RIVM) op de hoogte. De ziek temeldingen uit het tehuis lijken op zichzelf te staan, wat vaker voorkomt Meldingen over bedorven banketsta ven leiden het onderzoek in eerste instantie in die richting. Donderdag 5 januari RIVM onderzoekt 11 monsters van uitwerpselea Maandag 9 januari Uit onderzoeken blijkt dat in de uit werpselen van vier patiënten de Shi gella-bacil voorkomt Kerstmenu wordt bekeken: garnalencocktail op eerste kerstdag Nog een drie meldingen van de Shigella in de regio Utrecht in twee gevallen sprake van garnalen. Keu ringsdienst van waren in Utrecht heeft garnalen getraceerd tot bij de groot handel in Volendam. Dinsdag 10 januari De hoofdinspekteur van het Staats toezicht op de Volksgezondheid wordt op de hoogte gebracht Inmiddels vijf tig ziektemeldingen, vijf dodea Nieu we gevallen van garnalenkonsumptie (en ziekteverschijnselen) worden ge meld. Dit houdt nog twee dagen aan. Donderdag 12 januari Onderzoek naar garnalen en zieken gaat met behulp van regionale genees kundige inspekteurs door. Gewezen wordt op Shigella-bacil als mogelijke bron. Garnalen als besmettingsbron nog niet afdoende bewezen: artsen. ziekenhuizen en specialisten worden nog niet benaderd. „Geen ongerust heid op grote schaal scheppen". Vrjjdag 13 januari GGD Gouda meldt drie gevallen. Vastgestelde konsumptiedata in alle gevallen: tussen 21 en 27 december. Inspekteur Volksgezondheid acht met het oog op het feit dat de garnalen ontdooid waren verkocht de kans dat er op 11 januari nog besmette garnalen in de handel zijn zeer klein. Zaterdag 14 januari Melding van een geval waarbij de garnalen na 31_ december waren ver kocht Inspekteur trekt konklusie dat er kans is op nieuwe Shigella-epede- mie. Waarschuwing aan publiek nu noodzakelijk. Eerste persbericht aan ANP gaat uit Aktiecentrum op minis terie wordt ingericht EG-partners worden ingelicht Zondag 15 januari Beleidsoverleg met onder anderen vertegenwoordigers ministeries van volksgezondheid en landbouw en vis serij, Produktschap voor Vis en Vis- produktea Besluit tijdelijk beperken de maatregelen te treffen ten aanzien van garnalen die zijn bewerkt of ver werkt buiten de EG. Ministeriële ver tegenwoordigers denken aan besluit met wettelijk en langer karakter. Maandag 16 januari Staatssekretaris Van der Reijden deelt Produktschap mee, dat overheid met betrekking tot het besluit geen financiële verantwoordelijkheid kan dragen. Tussentijdse balans: inmid dels honderd ziektemeldingen en 13 sterfgevallen. Tweede persbericht gaat uit Advies aan artsen, ziekenhui zen en specialisten gaat uit Dinsdag 17 januari Openbaar ministerie Utrecht kon digt onderzoek aan. Veertiende sterf geval wordt bekend Woensdag 18 januari Ambtelijk overleg Van der Reijden metPloeg(landbouw) en VanZeil(eko nomische zaken). Donderdag 19 januari Maatregel op grond van Warenwet wordt voorbereid Onder andere Keu ringsdienst van Waren stelt onderzoek in bij Crevettes in Volendam. Vrijdag 20 januari Ministerraad bespreekt ontwerp maatregel en aanvaardt dit in principe. VEERE - Het rijk moet wel degelijk bij de gemeenten op wier grondgebied de Oosterscheldewerken worden gebouwd een bouwvergunning aanvragen. Dat blijkt volgens burgemeester Van Montfrans van Veere uit de overwegingen in een uitspraak van de Raad van State. Zij zei dit maandagmiddag op een persconferentie. De minister van Verkeer en Waterstaat had destijds aange nomen dat de Deltawet andere regelingen, zoals de wo- ningbouwwet, automatisch buiten werking stelde. Dat blijkt niet het geval, aldus mevrouw Van Montfrans. OOSTERLAND Opbrengst kollekte De kollekte voor Kinderzorg heeft in het vierde kwartaal van 1983 in Oosterland een bedrag opgeleverd van 348,10. De kollektanten waren Corine Dane, Annelies v. d. Nieu- wendijk, Neeltje Goudzwaard, An nie de Jonge en Carina Capelle. De gevers geefsters en kollektanten worden hartelijk dank gezegd door de leidsters van de kollekte, mevr. J. v. d. Werf-Steenpoorte. BRUINISSE Winkel van Sinkel gesloten De begin april vorig jaar geopende Winkel van Sinkel van Bert Oosten is dicht. Hoewel het huurkontrakt tussen de heer Oosten en de eigenaar van het pand, de heer J. F. C. Dclf- gaauw nog tot 1 februari liep, zijn de etalages reeds leeggehaald. Er zat voor de familie Oosten geen bestaansmogelijkheid in de winkel. Na de fietsenzaak in de Nieuwstraat die een blauwe maandag geopend is geweest is dit de tweede zaak die kort na de opening moet afhaken. Wel zijn er momenteel twee zaken in De Raad van State bepaalde afge lopen vrijdag dat het dreigement van Veere de werken aan de pijlerdam - het belangrijkste onderdeel van die werken - onder politiedwang stop te laten zetten als er geen bouwvergun ning zou worden aangevraagd, one venredig zwaar te vinden. Dit druk middel is dan ook door het kollege afgewezen. onderhandeling die mogelijk een cu linaire bestemming krijgen. Inbraak Aquadelta Naar eerst nu bekend werd is waar schijnlijk in het weekeinde in een zo merhuisje op Aquadelta ingebroken. De voordeur van het huisje werd ge forceerd. Omdat de eigenaar, familie H. uit Heldenpanningen (Limb.) nog niet aanwezig was. kon niet worden vastgesteld óf en zo ja wat er vermist wordt. Onderzoek De Stichting Centraal Bureau voor Keuringen op Medisch-Hygiënisch Gebied (C.B.V.K.) organiseert in de gemeente Bruinisse weer een bevol kingsonderzoek op baarmoederhals kanker, op vrijdag 16 maart. Dege nen die voor dit onderzoek in aan merking komen gelieve deze datum vrij te houden in het belang van het onderzoek Het gemeentebestuur is niettemin opgelucht nu bestudering van de overwegingen in ieder geval heeft uitgewezen dat een bouwvergunning moet worden aangevraagd bij de be trokken gemeenten voor de Ooster scheldewerken. Toeristische ontwikkelingen „Het gaat niet zozeer om het geld dat we met het geven van de bouw- vergunhing binnen halen, maar wel om het principe", aldus Van Mont frans. „In de toekomst komen in dit gebied namelijk grootschalige toe ristische ontwikkelingen op gang. Daar willen wij in mee kunnen beslissen". Het afgeven van de bouwvergun ning kan Veere vele miljoenen gul dens opleveren. Voor de minister van Verkeer en Waterstaat is de uit spraak minder gunstig, omdat naar verwachting ook andere betrokken gemeenten in Zeeland, zoals de ge meente Westerschouwen, claims op tafel zullen leggen. De gemeente Veere begeleidt de Oosterscheldewerken al sinds twee jaar, alsof er een bouwvergunning was afgegeven, aldus burgemeester Van Montfrans. Dit in afwachting van de uitspraak van de Raad van State. Mevrouw van Montfrans ver wacht, dat de minister zich zal con formeren aan de uitspraak van de Raad van State en zeer binnenkort een bouwvergunning voor de pijler- dam zal aanvragen bij de gemeente Veere. ZIERIKZEE In memoriam Daniël van den Doel ZIERIKZEE - Maandag 23 januari is op vijftigjarige leeftijd onver wacht overleden Daniël van den Doel, die in 1977 met zijn gezin uit Zierikzee naar Noord wijk vertrok. Daan van den Doel dreef jarenlang een manufacturenwinkel aan de Visstraat, die hij van zijn vader had overgenomen. Zijn hart ging echter uit naar de ge zondheidszorg, hetgeen blijkt uit de aktiviteiten die hij op dat terrein ontplooide. Hij was sekretaris van het bestuur van het Rode Kruis Zie kenhuis, was bestuurslid van de Af deling Zierikzee van het Rode Kruis waarvan hij tevens het colonnewcrk coördineerde en hij was coördinator van de bloedtransfusiedienst en be heerder van de bloedbank. Tevens was de heer Van den Doel sekretaris van de Zierikzeesche On dernemers Centrale en bestuurslid van de VVV waarvoor hij een tijd lang kantoor aan huis in de Visstraat runde. In 1977 maakte hij van zijn hobby zijn werk, toen hij benoemd werd tot coördinerend hoofd van de verple ging bij de Van den Berghstichting in Noordwijk, een inrichting voor geestelijk gehandicapte kinderen. De heer Van den Doel nam daarom eind 1976 afscheid van de Zicrikzeese gemeenteraad, waarvan hij sinds 1970 deel uitmaakte, eerst als verte genwoordiger van de A.R., later na mens het C.D.A. De begrafenis is bepaald op vrijdag 27 januari om 12.00 uur op dc algeme ne begraafplaats te Noordwijk, voor afgegaan door een dienst van Woord en Gebed in de Gereformeerde Kerk aldaar.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1984 | | pagina 4