Handhaaf dagrekreatieve
funktie Kop van Schouwen
Uitbreiding stadhuis
Staatsbosbeheer wil
rustgebieden in Kop
van Schouwen voor reeën
Staatsbosbeheer wil stopzetting
onttrekking grondwater in
natuurmonument Kop van Schouwen
Organisatie
van beheer
Nieuw rekord
Volkeraksluis
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 13 januari 1984 Nr. 23458
3
Staatsbosbeheer meldt in concept-beheersvisie:
BURGH-HAAMSTEDE - De huidige dagrekreatieve
funktie van de Kop van Schouwen voor strandbezoek en
andere rekreatievormen, die gericht zijn op het kennis
nemen van en genieten van de kenmerken van natuur en
natuurschoon (wandelen, fietsen en paardrijden) dient te
worden gehandhaafd. Verder moet rekening worden ge
houden met de gevolgen van het bestaande, vastgestelde
beleid op het gebied van de rekreatie, met name zoals dat
is neergelegd in het Streekplan Schouwen-Duiveland.
Dat meldt de concept-beheersvisie Kop van Schouwen,
opgesteld door Ingenieursbureau Oranjewoud in op
dracht van Staatsbosbeheer Zeeland.
Vergroting van de mogelijkheden
voor wandelen, fietsen en paardrijden
is toelaatbaar, mits dit geen afbreuk
doet aan de waarden van natuur en
natuurschoon in de omgeving van het
pad.
Verbetering van het toezicht is in
verband met de doelstellingen van de
concept-beheersvisie gewenst De Na
tuurbeschermingswet geeft geen mo
gelijkheid toezicht op partikuliere ter
reinen te garanderen. In het algemeen
zal daarom voldoende uitzicht op par
tikuliere terreinen niet realiseerbaar
zija
Gestreefd dient te worden naar het
ontwikkelen van een centrum voor na-
tuuredukatie en voorlichting. Verder
dienen andere vormen van voorlich
ting te worden ontwikkeld, zoals een
systeem van informatieve bebording,
folders en artikelen. De concept-be
heersvisie stelt dat voorlichting van
groot belang is voor het behoud van
natuur en natuurschoon. Het centrum
De concept-beheersvisie vindt een fiets- en voetpad langs het noordelijke deel
van de Hoogenboomlaan wel toelaatbaar, maar geeft de voorkeur aan het
auto-arm maken van het noordelijk deel door verplaatsing van het parkeer
terrein bij het Watergat. Hierdoor zal dit pad niet noodzakelijk zijn.
BURGH-HAAMSTEDE - Staatsbosbeheer van Zeeland stelt in de concept-
beheersvisie voor de Kop van Schouwen dat rustgebieden voor reeën dienen
te worden ingesteld. In gebieden, die van belang zijn voor weidevogels in de
meeuwenkolonie moet de rust gedurende het broedseizoen worden gegaran
deerd. Hetzelfde geldt voor gebieden waar Kiekendieven (en mogelijk veldui-
len) broeden of kunnen broeden. De rustgebieden zullen waarschijnlijk voor
een groot deel met elkaar samenvallen.
Een plattegrond van de benedenverdieping van de stadhuisuitbreiding. Ver
klaring van de cijfers: 1. Afdeling bevolking; 2. Bodenkamer; 3. Spreekka
mer; 4. Receptie; 5. Afdeling Voorlichting; 6. Afdeling personeelszaken; 7.
Wachtruimte; 8. Entree; 9. Vierschaar.
Het natuurmonument Kop van
Schouwen is van grote betekenis
voor de rekreatie. In de concept-be
heersvisie wordt ingegaan op de mo
gelijkheden voor rekreatie binnen
het kader van de doelstellingen (be
houd en herstel van natuurweten
schappelijke waarden en behoud en
herstel van natuurschoon). Daarbij
gaat het vooral om extensieve rekrea
tievormen die een duidelyke relatie
hebben met de kenmerken en waar
den van de omgeving. Het behoud
van de waarden van natuur en na
tuurschoon is mede om deze rekrea-
tieve betekenis van belang. Achter
uitgang van deze waarden kan ook
uit oogpunt van rekreatie als onge
wenst worden beschouwd, omdat het
juist voor de bedoelde rekreatievor
men kwaliteitsverlies van de omge
ving met zich mee kan brengen.
Binnen het Beschermd Natuur
monument „Kop van Schouwen"
is sprake van een groot aantal ei
genaren c.q. gebruikers en ver
scheidene beherende lichamen.
Voor de uitvoering van het ge
wenste beheer is het van groot be
lang, dat deze gedragen wordt
door de diverse belanghebbenden
en dat een goede koördinatie van
het beheer op gang komt. De orga
nisatie van het beheer zal daarom
in handen worden gegeven van
een op te richten Stichting met
een brede bestuurlijke samenstel
ling, waarin overheid en partiku
liere zitting zullen hebben,
schrijft de concept-beheersvisie
Kop van Schouwen van Staats
bosbeheer.
Omtrent de samenstelling en
bevoegdheden van deze Stichting
kunnen in dit stadium enkele glo
bale ideeën worden geschetst. Een
nadere detaillering hiervan zal in
overleg met de betrokkenen tot
stand moeten komen. In het op te
richten orgaan zullen naast de
overheid, eigenaren c.q. gebrui
kers een duidelijke inbreng heb
ben, waardoor hun betrokken
heid bij het beheer wordt ver
groot. Nauw kontakt van de
Stichting is nodig met Staatsbos
beheer, met de in oprichting zijn
de Stichting voor Landschapsver
zorging van het Zeeuws Land
schap. met de Vereniging tot Be
houd van Natuurmonumenten in
Nederland, met de Stichting
Zeeuwse Schaapskudden, en met
de Jagersvereniging, die in de
Kop van Schouwen wordt opge
richt. Nadere aandacht verdient
ook de relatie met het op te rich
ten Bezoekerscentrum.
Tot de taken van de stichting
behoren de organisatie en koördi
natie van het gewenste beheer, in
overleg met de betrokkenen. Zij
kan het beheer zelf uitvoeren of
door anderen laten uitvoeren.
Verder zal de stichting een taak
hebben bij het toezichthouden in
het gebied. Aan deze stichting
kunnen dan de beheersvergoedin
gen worden gegeven. De stichting
kan dan overeenkomsten met par
ticulieren en partikuliere instel
lingen afsluiten en de vergoedin
gen regelen. De Stichting zal de
bevoegdheid hebben zelf perso
neel in dienst te nemen, belast
met de organisatie, koördinatie
en uitvoering van het werk van de
Stichting.
Verder kan gebruik gemaakt
worden van vrijwilligers en tijde
lijk personeel voor bepaalde pro-
jekten. De taak van de Stichting
op het gebied van voorlichting en
edukatie zal in samenhang met de
taken van het Bezoekerscentrum
worden uitgewerkt.
De beheersvisie dient het kader te
geven, waarbinnen de rekreatieve ont
wikkeling zich kan voltrekken uitgaan
de van de doelstellingen, die voort
vloeien uit de aan wij zing tot beschermd
natuurmonument en de voorgenomen
aanwijzing tot staatsmonument Het
karakter van de beheersvisie maakt
het niet mogelijk een afgeronde visie
op de gewenste ontwikkeling van de
rekreatie te geven. Er zijn twee bepei>
kingen:
- het plan is een sectoraal plan, dat
tot stand komt in het kader van de
aanwijzing tot natuurmonument en
- het plan is geografisch zee beperkt
In de visie wordt alleen het gewenste
beleid in de delen die zijn (worden)
aangewezen tot beschermd (Staats)na-
tuurmonument uitgewerkt
Samenhang
De concept-beheersvisie beoogt een
visie te geven op de samenhang van
rekreatie en behoud van natuur en
natuurschoon, gezien vanuit de doel
stellingen van de beheersvisie. Door
het sectorale karakter kan de concept-
Beheersvisie niet de funktie vervullen
van een rekreatie-plan voor het na
tuurmonument De visie op de relatie
van rekreatie en behoud van natuur en
natuurschoon is weergegeven in uit
gangspunten, die zijn gebaseerd op de
doelstellingen. Deze uitgangspunten
bieden een kader, waaraan wensen op
het gebied van de rekreatie kunnen
worden getoetst Op grond hiervan
heeft een toetsing plaatsgevonden van
de wensen, die zijn opgenomen in het
fietspadenplan, het ruiterpadenplan
en het voetpadenplan van de gemeen
te Westerschouwen.
Uitgangspunten
Onder het hoofdstuk uitgangspun
ten voor de rekreatieve ontwikkeling
stelt de concept-beheersvisie dat in de
Kop van Schouwen geen plaats is voor
verblijfsrekreatie. De beheersvisie is
van mening dat verblijfsrekreatie een
vorm van grondgebruik is, welke niet
kan samengaan met de doelstellingen.
Op enkele plaatsen met matig gevoe
lige vegetaties kan voor incidenteel
gebruik een uitzondering worden ge
maakt
De dagrekreatieve druk vanuit de
verblijfsrekreatie op de gehele West
hoek, dus ook op het natuurmonument,
zal nog enigszins mogen toenemen,
uitgaande van het Streekplan.
De huidige indeling in meer en min
der drukke strandgedeelten dient in
hoofdlijnen te worden gehandhaafd.
Deze zonering voorkomt dat overal
een even grote invloed van de rekreatie
ontstaat Zowel vanuit rekreatief oog
punt als vanuit de gevoeligheid van de
vegetatie en de fauna is dat zeer on
gewenst Om handhaving van de hui
dige zonering te garanderen is binnen
het natuurmonument uitbreiding van
de kapaciteit van de bestaande ont
sluitingen voor gemotoriseerd verkeer
niet toelaatbaar. Vergroting van de be
reikbaarheid van duinovergangen voor
fietsers dient in elk geval in rustige
gebieden achterwege te blijven. Voor
het gebied bij het Duinhoevepad (J. J.
Boeijesweg) dient te worden gestreefd
naar afname van het aantal strandbe-
zoekers.
In het natuurmonument als geheel
mag de dagrekreatieve druk vanuit de
dagrekreatie niet toenemen. Een mo
gelijke toename van de dagrekreatieve
druk na de aanleg van de stormvloed-
keringdient dan ook buiten het natuur
monument te worden opgevangen. De
ze rekreanten komen in het algemeen
per auto. Binnen het natuurmonument
zijn er geen mogelijkheden deze re
kreanten op te vangen.
In principe wordt uitgegaan van
handhaving van de bestaande rekrea
tieve mogelijkheden op een bepaalde
plaats. Op grond van de doelstellingen
kan verkleining van de rekreatieve
funktie noodzakelijk zija
Voor de regulering van de jacht die
nen in overleg met de in oprichting
zijnde Jagers vereniging in de Kop
van Schouwen een wildbeheersplan
te worden opgesteld, dat de instem
ming heeft van de Direktie Faunabe
heer en van WVC. In dit plan zal een
regeling worden opgenomen aan
gaande de volgende punten.
het uitzetten en bij voederen van
wild. In normale omstandigheden
moet dit verboden zijn;
de soorten wild waarop en peri
odes waarin gejaagd mag worden;
De vergunningverlening voor par-
tekuliere grondwateronttrekking be
rust bij het kollege van Gedeputeer
de Staten van Zeeland. In overleg
met de provincie dient volgens de
concept-beheersvisie te worden
gestreefd naar het intrekken c.q. niet
verlenen van deze vergunningen. De
Ontwerp Grondwaterwet in het op
grond daarvan vast te stellen Provin
ciaal Gondwaterplan kunnen hier
voor in de toekomst de nodige kaders
bieden.
Ten aanzien van de waterwinning
door de WMZ is vastgesteld dat
werkzaamheden, die samenhangen
met het normale onderhoud en ge
bruik van bestaande voorzieningen,
kunnen worden voortgezet. Door het
beheer van terreinen binnen het na
tuurmonument Kop van Schouwen
zal de WMZ overigens evenzeer reke
ning moeten houden met de doelstel
ling van de beheersvisie als andere
eigenaren en/of gebruikers, schrijft
Staatsbosbeheer.
Zeewering
In de buitenste duinenrij staat de
funktie zeewering voorop. Het be
heer en het uitvoeren van verbeterin-
genswerken, dat in het kader hier
van noodzakelijk is, dient zoveel mo
gelijk in overeenstemming te zijn
met het behoud van natuur en na
tuurschoon. Op grond hiervan geeft
Staatsbosbeheer de volgende aanbe
velingen:
een terughoudend beleid ten
aanzien van rijshout als windscherm
is gewenst;
voor bedekking en verharding
van zandpalen verdienen milieu
vriendelijke produkten de voorkeur
en
het toedienen van meststoffen
aan Helm-vegetaties is ongewenst.
De konkrete uitwerking van deze
aanbevelingen zal, voor zover het de
zeewering in beheer van Rijkswa
terstaat betreft, worden geregeld in
een overeenkomst. Er wordt naar
gestreefd ook met het waterschap
betekent ook een aanvulling van de re
kreatieve mogelijkheden in de West
hoek.
Door de gemeente Westerschouwen
zijn plannen voor voet-, fiets- en rui
terpaden naar voren gebracht Dit be
treft plannen, die in de gemeenteraad
zijn besproken en vastgesteld en bij de
planning van ruiter-, fiets- en wandel
routes in het kader van de struktuur-
schets als uitgangspunt zullen dienen.
Op grond van de uitgangspunten voor
de rekreatieve ontwikkeling is beke
ken welke paden verenigbaar zijn met
de doeleinden van de beheersvisie.
In enkele gevallen zijn wijzigingen
van het in de gemeentelijke plannen
gekozen tracé voorgesteld. Zo vindt
de concept-beheersvisie een fiets- en
voetpad langs het noordelijke deel
van de Hoogenboomlaan (van de
Prinsenhoeve naar het strand) te Re-
nesse in principe toelaatbaar. De
voorkeur gaat echter uit naar het
auto-arm maken van het noordelijk
deel van de Hoogenboomlaan door
verplaatsing van het parkeerterrein
bp het Watergat Hierdoor zal dit pad
niet noodzakelijk zijn. Wat het rui
terpad ten noorden van Renesse (om
geving Luieweg) betreft stelt de con
cept-beheersvisie dat een nieuwe
doorsnijding van dit open gebied niet
gewenst is. Een ruiterroute over be
staande trace's en voornamelijk aan
de rand van het open gebied is toe
laatbaar.
het rekening houden met broed
seizoen en rekreatieseizoen en
het instellen van rustgebieden.
In vrijwel alle terreinen van het na
tuurmonument Kop van Schouwen is
het genot van jacht verhuurd. Een
uitzondering geldt voor een gedeelte
(ca. 70 ha) van de Verklikkerduinen
en ca. 30 ha. niet aaneengesloten, van
de Vroongronden. Het gèbied in de
Verklikkerduinen is van belang als
rustgebied voor reeën en als broedge
bied voor de Bruine Kiekendief.
Schoüwen-Duiveland een dergelijke
overeenkomst af te sluiten.
Bosbouw
In dit hoofdstuk wordt de vraag
beantwoord in hoeverre handhaven
van de bosbouwkundige funktie ge
wenst is. Daarbij spelen verschillen
de argumenten een rol:
de natuurwetenschappelijke en
historisch-geografische waarde van
de gebieden en de waardering van
visueel-ruimtelijke kenmerken;
de betekenis van het gebied
voor andere funkties, bijvoorbeeld
rekreatie;
in het verleden vastgesteld be
leid en
financiële aspekten.
Er wordt gestreefd naar de ontwik
keling van loofhoutbossen met een
gevarieerde struktuur en met duur
zame loofhoutsoorten, die passen bij
de oecologie van het gebied. Vervan
ging van naaldhout door loofhout is
in principe gewenst. Een belangrijk
argument hiervoor is dat de totale-
verdamping van loofbossen geringer
is dan van naaldbossen. Vervanging
van naaldhout heeft daarvoor een
gunstige invloed op de waterhuis
houding van het duingebied.
In een deel van de Boswachterij
Westerschouwen wil Staatsbosbe
heer een opgaand bos met produktie-
doel in stand houden. In de bossen bij
Slot Haardstede zijn op verschillende
plaatsen populieren aangeplant met
het oog op de houtproduktie. Staats
bosbeheer vindt het gewenst dat deze
vorm van bos-exploitatie in de toe
komst geleidelijk wordt beëindigd.
Ook bij het naaldbos ten noorden
van Renesse wil men naar de omvor
ming tot een gemengd loofbos toe.
Het bosperceel nabij de J.J. Boeijes
weg te Haamstede wil Staatsbosbe
heer handhaven. Het naaldhout
dient via de kap geleidelijk vervan
gen te worden door loofhout.
Landbouw
In gebieden met een beperkt agra-
vervolg van pagina 1)
duidelijke bewegwijzering worden
aangebracht, die ook wordt inge
voerd in de andere delen van het
stadhuis.
Publiekgericht
Op de benedenverdieping worden
ook de afdelingen voorlichting en de
publiekgerichte afdelingen van
personeels- en sportzaken en welzijn.
De werkvertrekken van deze afdelin
gen zijn via een balie met de entree
ruimte verbonden, zodat op optimale
wijze voorlichting van worden gege
ven aan het publiek. Op de eerste
verdieping is een grote vergader
ruimte gekreëerd, die in twee gedeel
ten kan worden verdeeld als daartoe
behoefte bestaat. Ten behoeve van de
raadsleden is tevens een leeskamer
voor raads- en kommissiestukken in
gericht. De tweede verdieping
bestaat uit de zolder, die na isolatie
en herstelwerkzaamheden is ge-
risch gebruik is een ontwikkeling ge
richt op verschraling gewenst. Dat
betekent een beperking van de mest-
gift. In alle gevallen zal het gebruik
van kunstmest sterk worden beperkt
dan wel niet worden toegestaan. Ver
der zal vaak een beperking gelden
ten aanzien van de hoeveelheid orga
nische mest. Er zal worden gestreefd-
naar beëindiging van de akkerbouw.
Het gebruik vap chemische bestrij
dingsmiddelen is in principe verbo
den.
In het natuurmonument liggen eni
ge percelen met beperkt agrarisch ge
bruik. In overleg met het provinciaal
bestuur zijn deze gebieden voorge
dragen als reservaatsgebied.
„De funktie landbouw is in het be
schermd natuurmonument slechts in
enkele gevallen van werkelijk be
lang. Deze gebieden zijn door de pro
vincie voorgedragen voor de voor
rangsinventarisatie van relatienota-
gebieden. Het agrarisch gebruik dat
op enkele andere plaatsen kan wor
den gesignaleerd heeft incidenteel
karakter, is niet in handen van boe
ren en heeft nauwelijks een econo
misch doel. Voor deze percelen kun
nen beheersplannen ex art. 14 van de
natuurbeschermingswet worden af
gesloten", aldus Staatsbosbeheer in
de concept-beheersvisie.
Houtwallen
Ten aanzien van het beheer van
houtwallen gelden de volgende uit
gangspunten:
in houtwallen met karakte
ristieke ondergroei dient het beheer
gericht te zijn op het duurzaam be
houd van het huidige karakter.
Noodzakelijke ingrepen mogen zo
weinig mogelijk verstorend werken;
herstel van niet-beplante wal
len is in de open gebieden, met een
belangrijke funktie voor weidevo
gels, ongewenst en
in de overige gebieden wordt
herstel van niet-beplante wallen na
gestreefd.
schikt gemaakt als depotruimte voor
museale voorwerpen.
Onopvallend
Opvallend is het feit bij het bin
nenkomen van het stadhuis via de
nieuwe hoofdingang niet of nauwe
lijks de indruk wordt verkregen in
een vernieuwd pand binnen te stap
pen. De overgang van het verbouwde
gedeelte naar de Vierschaar verloopt
bijzonder onopvallend. „Dat hebben
we geprobeerd te bereiken door zo
veel mogelijk eikenhout en plavui
zen te gebruiken. Ook de nieuwe
deur tussen de uitbreiding en Vier
schaar, die precies gelijk van uitvoe
ring is als de reeds aanwezige deu
ren, draagt daartoe* bij", aldus de
heer H. Goedegebure, medewerker
van de dienst gemeentewerken. Hij
heeft de verbouwing vanaf het begin
voorbereid en bestek- en aanbeste-
dingsklaar gemaakt; ook de begelei
ding van de werkzaamheden was in
handen van de heer Goedegebure.
Goedegebure vertelt dat deze ver
bouwing van hel pand Meel.straal 4-6
de derde is die hij mee meemaakt. In
1975 werd het pand voor het eerst
verbouwd, nadat een glashandcl het
pand had verlaten. Die eerste ver
bouwing was ten behoeve van de
huisvesting van de gemeentelijke so
ciale dienst van Zierikzee. De tweede
keer wérd een verbouwing noodzake
lijk toen de Intergemeentelijke Soci
ale Dienst Schouwen-Duiveland St.
Philipsland in liet leven werd geroe
pen. De derde verbouwing is op dit
moment bijna voltooid.
WILLEMSTAD - „Een opmerkelij
ke stijging in de passage van
scheepstonnen en schepen", noemde
sluismeester J. Nefkens van de Vol-
keraksluizen dfe stijging van 5,3%
van de tonden laadruimte, die in 1983
door de sluizen bij Willemstad zijn
gepasseerd. De sluismeester sprak
tijdens de nieuwjaarsreceptie op de
sluis.
In 1983 zijn er 126.455 beroeps
vaartschepen gepasseerd, een stij
ging van 0,2% met het jaar daar voor.
Een zelfde stijging zat er in voor de
rekreatievaart, 0,2%. Er passeerden
41.612 rekreatievaartuigen in 1983.
De belangrijkste stijging deed zich
echter voor in de tonnen laadruimte
die de sluizen passeerden. Dit was
124.510.035 ton, een nieuw rekord
sinds in 1978 121 miljoen ton als re
kord werd aangemerkt. Uit deze cij
fers blijkt dat de schaalvergroting
van de schepen zich nog steeds voor
tzet. De gemiddelde tonnage van een
schip was vorig jaar 985, ca 5% groter
dan het jaar daarvoor.
Uitgever
B.V. Drukkerij v/h Lakenman
Ochtman te Zierikzee.
Direktie:
D. L. van 't Leven.
Chef-redaktie:
M. Kaat.
Advertenties en bezorging:
J. van Loon.
Kantoor
Jannewekken 11, Zierikzee;
postbus 1, 4300 AA Zierikzee;
telefoon: 01110-6551.
Woonhuisaansluitingen:
Redaktie (na 17.30 uur): 01110-
6719, 01110-4669, 01110-5396.
Fotograaf (na 17.30 uur): 01110-
3568.
Abonnementen:
Per 3 maanden (bij vooruitbeta
ling) f 38,70; per jaar t 147,80;
losse nummers f 0,75.
De abonnementsprijzen zijn In
clusief 5% B.T.W.
Verschijnt maandag, dinsdag,
donderdag en vrijdag.
Advertentietarieven:
49 cent per mm; „succesjes" (t/m
4 regels) f 6,04.
Kontrakttarieven op aanvraag.
De advertentieprijzen zijn exclu
sief 5% B.T.W.
BURGH-HAAMSTEDE - Het is niet uitgesloten dat de invloed van de waterwinning zich uit
strekt tot buiten de direkte omgeving van putten en infiltratievijvers. Aard en reikwijdte van de
invloed binnen het natuurmonument de Kop van Schouwen zijn onderwerp van een onderzoek
dat meerdere jaren zal vergenDe toegestane kapaciteit is nog niet bereikt. Bij de vergunning
verlening of -wijziging in verband met het uitvoeren van nieuwe werken om de toegestane kapa
citeit te realiserendient in het kader van het natuurbehoud gestreefd te worden naar verklei
ning van het totaal aan effekten op de omgevingaldus de concept-beheersvisie van Staatsbos-
beheeer over de Kop van Schouwen. Een lopend onderzoek naar de effekten van waterwinning
door partikulieren (campingeigenaren) op de omgeving wijst eropdat deze grondwateronttrek
king duidelijk invloed heeft op de grondwaterstand in de gebieden rond Renesse. Voor het ver
wezenlijken van de doelstellingen voor het natuurmonument Kop van Schouwen is stopzetting
van deze grondwateronttrekking van groot belang.
