Speciale aandacht voor
geschiedenis smalstad
in jubileum-uitgave
installatiebedrijf
Zevenhonderd jaar Brouwershaven
Cijfers en
prijzen van
mossels
Uitkeringen
Mosselfonds
Sterke terugval
mosselprijzen
DEURLjOOBU
2
BROUWERSHAVEN - Over drie jaar, in 1986, zal het
zevenhonderd jaar geleden zijn dat Brouwershaven werd
gesticht. Aan een grote jubileumfeest wordt voorlopig
niet gedacht, omdat in 1977 het vijfhonderd jarig bestaan
van Brouwershaven ais stad werd gevierd. Daarom zal
tijdens het zevenhonderdjarig bestaan speciale aandacht
worden besteed aan de geschiedenis van deze smalstad.
Op initiatief van Huib Uil, adjunkt streekarchivaris, zai
tegen die tijd een bundel worden uitgegeven, waarin
b'-tcrhche studies zyn onderbracht Te denken valt
onder meer aan de gescheidenis van het stadsrecht, van
de poorten, de visserij, het stadhuis, het dialect, en de
folklor. Een aantal historici (beroeps en amateurs) is
bereid hieraan medewerking te verlenen. Wat de finan
ciële gevolgen betreft, is de zaak nog niet rond. De raad
Brouwershaven zal zich hierover binnenkort buigen.
en het stadhuis duiden nog op een
roemrijk verleden.
Nieuw
Het zijn flitsen uit de geschiedenis
van Brouwershaven. „Over deze smal
stad is betrekkelijk weinig geschre
ven- Om die redenen zal in de nieuwe
bundel niet worden voortgeborduurd
op oud materiaal. Het worden nieuwe
studies die waarschijnlijk ook een an
dere kijk geven op de geschiedenis van
Brouwershaven" zegt Huib Uil ten
slotte.
„Over het stichtingsjaar van Brou
wershaven bestaan nog wat twijfels"
legt de heer Uil uit „Dan gaan we
terug naar Floris V, graaf van Hol
land en Zeeland, die zevenhonderd
jaar geleden honderd gemeten land
binnen en buiten de dijk overnam van
Jan van Renesse. Een brief hierover
is bewaard gebleven en is gedateerd
14 januari 1285. De jaartelling liep in
die tijd echter heef anders. Graaf
Floris V gebruikte zowel de Paasstijl
als de Kerstijl. De Paasstijl wil zeg
gen dat het jaar begon met Pasen. Als
we er vanuit gaan dat de brief volgens
deze stijl is gedateerd, dan is 1285
nog het oude jaar en werd Brouwers
haven in de loop van het volgende
jaar, 1286 dus, gesticht Maar het zou
ook de Kerststijl of Jaardagstijl kun
nen zijn geweest Het blijft onduide
lijk en om drie reden vieren we het
jubileumfeest rond '85/'86. De bun
del zal tegen die tijd worden uitgege-
Graaf Floris V is dus de grondlegger
geweest van Brouwershaven. Hij
werd Graaf van Zeeland genoemd,
maar onder zijn heerschappij vielen
alleen Schouwen-Duiveland en Tho-
len. Walcheren en Zuid-Beveland vie
len onder het bewind van de Graaf van
Vlaanderen. „Het was een betwist ge
bied. Het is goed mogelijk dat Floris
Brouwershaven wilde stichten, omdat
dat paste in zijn politiek. Een verster-
kingspunt aan de Noordzijde van
Schouwen is nog niet zo slecht be
dacht Via het vaarwater de Gouwe
tussen Duiveland en Schouwen kon
den Beveland en Walcheren worden
bereikt".
ROTTERDAM - De Rotterdamse
politierechter, mevrouw mr. R. C.
Lensink-Bosman, heeft nacht na de
UEFA-cupwedstrijd Feijenoord-
Tottenham Hotspur niet kunnen sla
pen van het geweld waar zij in het
Feijenoord-stadion getuige van was
geweest. Ze zei dit tijdens een snel
rechtzitting tegen een Nederlandse
en drie Engelse voetbalsupporters.
DEN HAAG - Het onderwijsperso
neel in de rijksbegroting is in tien
jaar met dertig procent verminderd.
In 1971 bedroegen de uitgaven voor
onderwijs nog 26 procent van de tota
le rijksuitgaven. In 1981 was dit per
centage achttien. Dit blijkt uit cijfes
van het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek (CBS).
ARNHEM - Het gemeentehuis van
het Gelderse Bergh is donderdag eni
ge uren ontruimd geweest na een te
lefonische bommelding. De omge
ving van het gemeentehuis werd af
gezet. De politie heeft echter geen ex
plosieven aangetroffen. Rond half
twee konden de vijftig ambtenaren
van de gemeente Bergh weer aan het
werk.
Voordat Brouwershaven werd ge
sticht, lag iets verder landinwaarts Bri-
dorpe, de stapelplaats voor Hollands
bier. Het water op Schouwen-Duive
land was minder geschikt voor de be
reiding van deze volksdrank en het
bier moest dus van elders vooral uit
Delft worden aangevoerd. De naam
Bridorpe wordt daarom ook wel in
verband gebracht met brieden en dat
betekent brouwea „Het bier uit die
dagen moet je absoluut niet vergelij
ken met het bier wat wij drinkea Het
alcoholpercentage lag veel lager. Het
werd toen gedronken zoals wij nu kof
fie en thee drinken", legt Huib Uil uit
Bridorpe kreeg behoefte aan een
behoorlijke haven, omdat de kreek
naar dit dorp toe langzaam ditchtslib-
de. Daarom nam Flori V land over
van Jan van Renesse, en gaf Pieter
Nobel en zijn broer de opdracht dit
werk te realiserea Rond die haven
werken huizen gebouwd: het begin
van dorp Brouwershaven. Brouwers
haven zou dus ook kunnen beteke
nen: de haven van Bridorpe.
Dat dit dorp op een dijk werd ge-*
bouwd, kunnen we nu nog waarne
men. De St Nicolaaskerk ligt tenslotte
lager dan bijvoorbeeld het stadhuis.
Vissers
De haven kreeg in de loop der tijd
een belangrijke roL Niet alleen als
invoerhaven van bier, maar ook als vis-
sershaven. In 1344 stichtte Willem IV
er een vrije haringmarkt Bovendien
kreeg het dorp tolvrijheid in Holland
en Zeeland. De voornaamste afzet
markt voor de Brouwenshavense vis
sers was Keulen, maar ook in Engelse
havens brachten zij onder meer ha
ring, zout, meerkrap en uien. In 1477
werd Brouwershaven erkend als stad.
Enkele eeuwen later, de zestiende
eeuw, was voor Brouwershaven een
bloeitijdperk. Zoutnering was een be
langrijke bron van inkomsten, er was
een jaarmarkt met een paardenmarkt,
de invoer was levendig (wijnen, bier,
fruit, touw, ijzer, boter, kaas, fluweel,
damast enz.) en verder natuurlijk de
haringvangst
In de achttiende en negentiende
eeuw slonk de welvaart meer en
meer. In 1874 breikte Brouwersha
ven met 1933 inwoners het hoogste
bevolkingscijfer van de negentiende
eeuw en misschien ook voor de
twintigste). Na het openen van de
Nieuwe Waterweg, een rechtstreek
se toegang tot Rotterdam voor zee
schepen, verdwenen de driemasters
van de Brouwershavense reed.
Ook de meestoven gingen ten gron
de. Geleidelijk daalde het bevolkings
cijfer. Landbouw werd het hoofdmid
del van bestaan. Alleen de grote kerk
'JUUUJUMg*";1'11,
Zevenhonderd jaar geleden kocht Floris V, gruaf van Holland en Zeeland,
honderd gemeten land, waarop hij het dorp Brouwershaven liet houwen. De
gravure toont Floris V zoals de zeventiende-eeuwers hem zagen.
(uit: Floris V. Prof Dr. F. W. N. Hugenholtz)
BRüfoilSSE - ZIERIKZEE - De
toch óver het ato^jeen stabiele prij
zen die de kwekers ïn hef nu vier
maanden oude mosselseizoen 1983/-
1984 konden bedingen, is hoofdzake
lijk te danken aan de goede afname
voor de Mosselinleggerijen. Een ver-
werking van 105-750 tonnen netto is
een fenomeen, dat zelden of nooit
(althans zeker niet de laatste jaren)
is voorgekomen. Daardoor wordt ook
verklaard, dat ondanks de eveneens
massale invoer van Duitse mosselen
van ruim 84.000 tonnen (tot en met 22
oktober) de prijzen redelijk bleven.
De aanvoer van Duitse mosselen zal
in de maand november 100.000 tonnen
overschrijden en begint nu werkelijk
marktverstorend te werken. Terwijl
dus de konservenindustrie voor een
meerafname van 46.000 ton zorgde,
bleef de verzending naar België prak-
tich gelijk met vorig jaar: nu 155.227
vorig jaar 155.858 tonnen. In eigen
land was een stijging van de afzet te
zien van bijna 8000 tonnen (nu 53.890
tegen vorig jaar 46.022 ton).
Frankrijk volgt Nederland op de
voet en was een goede derde met
50.050 tonnen Een achteruitgang met
plm. 3000 tonnen, vorig jaar verzonden
naar Frankrijk 52.971 tonnen.
Jammer is nog steeds, dat naast Bel
gië en Frankrijk de Nederlandse mos
sel geen vaste voet kan krijgen in
Het Zierxkzeese brandweerkorps moest vannacht rond één uur in aktie komen om een brandende personenauto op een
weiland aan de Zwaardwcg in de gemeente Middenschouwen te blussen. Per abuis werd niet het korps van Midden-
schouwen. maar dat van Zierikzee gealarmeerd. Bij de wagen werd niemand aangetroffen. De auto brandde geheel uit.
Na onderzoek bleek dat de wagen die avond in Rotterdam was gestolen. Eigenaar is J. A. M. uit Heusden. De politie
stelt een onderzoek in.
Duitsland en andere landen. De post
„diverse landen" in het overzicht van
het Produktschap geeft een hoeveel
heid naar diverse landen aan van 3839
tonnen, vorig jaar was dat nog 6444
tonnen.
Ruim 500.000 tonnen van de aan
gevoerde mosselen kwam van de
Waddenzee en ruim 100.000 tonnen
uit Zeeland een verschil aanvoer met
vorig jaar van bijna 150.000 tonnen,
maar die meeraanvoer kwam bjjna
geheel in het Mosselfonds terecht,
(135.500 tonnen tegen nu 28.000 ton
nen). Alleen de import springt uit de
ban.
De gemiddelde prijs van f 45.80
geeft als altijd een vertekend beeld. Er
zijn mosselen die f 80,- per ton op
brengen, maar de meest verkochte
soort brengt maar f 25,- tot f 35,- op.
ZIERIKZEE-BRUIN1SSE - De dik-
gevulde pot, die door het Produkt
schap voor Vis en Visprodukten sek-
tie mosselen, wordt beheerd, het
Mosselfonds, bevat al enige tijd meer
dan drie miljoen gulden. De voor
spelling een dezer dagen dat al gauw
een uitkering uit dit Fonds aan de
kwekers zou volgen, was dan ook
niet ongegrond.
Tot 22 oktober werden maar 63 par-'
tijen in het Mosselfonds gelost en per
1 november kregen de kwekers weer
één gulden per geleverde ton terug,
terwijl de heffing werd verlaagd.
Het voornemen bestaat om per 1 de
cember weer een uitkering te geven,
terwijl de heffing dan vier gulden
wordt. Oorspronkelijk begon men
met een heffing van 7,—, die nu
straks tot 4,— per ton zal zijn gere
duceerd.
Gehoopt en verwacht wordt, dat de
scherpe prijsdaling van deze week
maar een tijdelijk verschijnsel zal
zijn, want veel aanbod en weinig
vraag betekent veel mossels, die
geen koper vinden in het Fonds, dat
daardoor natuurlijk sterk inteert.
BRUINISSE-ZIERIKZEE - Zoals
ook de effektenbeurs, soms plotse
ling koers schommelingen vertoont,
die niet waren voorzien, zo reageerde
in de week van 31 oktober tot 4 no
vember de mosselveiling te Yerseke,
door een plotselinge zeer scherpe da
ling van de prijzen.
Was vorige week al te zien, dat de
aanvoer groter was dan de vraag, dit
kwam zeker deze week nog scherper
aan het licht Nu is het vanouds zo, dat
de week waarin 1 en 2 november val
len altijd al met zwart krijt staat aange
tekend. Onze zuiderburen de Belgen
houden deze twee hoog genoteerde
Rooms-Katholieke feestdagen, Aller
heiligen en Allerzielen nog stipt vol
gens de oude regel en het zijn twee
dagen waarin de mosselkonsumptie
sterk terug loopt
Grote aanvoer
Voeg daarbij de onverminderd grote
aanvoer van Waddenzee mosselen en
de eveneens nog grote en van goede
kwaliteit zijnde Duitse mosselen en
men heeft drie faktoren, waarom een
voerverzadigde markt, oorzaak van
scherpe prijsdalingen, waarvan nu
vooral ook de beter kwaliteit mosselen
te lijden hadden.
Mosselen die vorige week nog voor
ƒ50,- of meer van eigenaar verwissel
den, daalden plm ƒ30,- en vonden
geep koper, zodat ze in het Fonds
terecht kwamen.
EINDHOVEN - Een demonstreren
de PTT-er heeft donderdagmorgen in
de Eindhovense binnenstad een 55-
jarige man uit Sittard mishandeld.
Het slachtoffer heeft daarvan aangif
te gedaan bij de politie. Dat heeft een
woordvoerder van het Eindhovense
korps donderdagmiddag meege
deeld.
Advertentie
Iedere maandag
Bruinisse
Jeugdsoos De Pul. Speel- en strip-o-
theek. 18.30 - 20.00 uur.
Renesse
Dorpshuis. Meer Bewegen voor
Ouderen. 16.00 - 16.45 uur.
Iedere dinsdag
Zonnemaire
Gymnastiekzaal. Damesgym. 21.00 -
22.00 uur.
Iedere woensdag
Zierikzee
Consistoriekamer Gasthuiskerk. Re
petities Herv. Chr. gemengd koor.
19.30 - 21.30 uur.
Consistoriekamer Gasthuiskerk. Op
gave leden kinderen i.o, 19.00 - 19.30
uur.
Zweedse Rode Kruis ziekenhuis. Uit
zending Radio Nomen Nescio 20.15-
21.45 uur.
Noordgouwe
Verenigingsgebouwtje, 14.00-16.00
uur, kinderklub.
Nieuwerkerk
..Rehoboth". Strip-o-theek. 18.30
-19.30 uur.
Oosterland
„Open lessen". Bejaardengymnas-
tiek. 9.15 -10.15 (v.m.).
Iedere donderdag
Zierikzee
Wereldwinkel. Thema-koffie-uurtje:
10.00 -11.00 uur en 20.00 - 21.00 uur.
Noordgouwe
Dorpshuis: kaartavond, 20.00 uur.
Dreischor
„De Drie Schapen". Bridgen, 13.30 -
17.00 uur.
Nieuwerkerk
Algemene Leesbibliotheek, „Reho
both". Uitlenen van boeken. 18.30 tot
19.15 uur.
Oosterland
„Oosterhof". Bejaardensoos. 14.00
tot 17.00 uur.
Dorpshuis. Strip-o-theek. 18.30 -19.30
uur.
Iedere vrijdag
Schouwen-Duiveland
Op alle politieburo's op Schouwen-
Duiveland: spreekuur, van 14.00 tot
17.00 uur.
Zierikzee
Rode Kruis ziekenhuis. Uitzending
Nomen Nescio. 15.45 - 16.45 uur.
Burgh
Café „Het Grote Zwijn". Klaverjas
sen. 20.00 uur.
Brouwershaven
Gemeenschapsruimte. Nutsbiblio-
theek. 19.30 - 20.30 uur.
Iedere tweede dinsdag
van de maand
Zierikzee
Rode Kruis-gebouw, 16.00-17.00 uur,
adviesburo van de A.N.I.B.
Elke eerste en.derde
donderdag van de maand
Zierikzee
Rechtswinkel, Havenplein 24. 19.00 -
20.00 uur.
Iedere tweede donderdag
van de maand
Zierikzee
Stadhuis Zierikzee, Meelstraat. Zit
ting huurkommissie van 9.00 tot
11.30 uur.
Iedere maandag
en donderdagochtend
(behalve in de schoolvakanties)
Brouwershaven
In de „Blokkendoos". Peuterspeel
zaal. Van 9.00 tot 11.30 uur.
Iedere woensdag
en donderdag
Zierikzee
Visstraat 5. Stichting Vrouweneman
cipatie Zeeland, regio Schouwen-
Duiveland en St. Philipsland. Woens
dag van 14.00 -17.00 uur en van 19.00 -
20.00 uur en donderdag van 9.00
-12.00 uur.
Vrijdag 4 november
Zierikzee
Hervormd Verenigingsgebouw. Ba
zar. 16.00 - 22.00 uur.
weekend
servicedienst
tel. (01110) 6255
Concertzaal. 50-jarig jubileumfeest,
Nederlandse Bond van Plattelands
vrouwen, afdeling schouwen. 19.30
uur.
LTS, Hatfieldpark 1. Feestavond
Vereniging voor Openbaar Onder
wijs. 20.00 uur.
„Huis van Nassau". Bingo-dansant
Bond voor Opzichzelfstaanden. 20.00
uur.
„Huis van Nassau". Ledenvergade
ring vogelvereniging Zang en Kleur.
20.00 uur.
Kerkwerve
Verenigingsgebouw. Schoolavond
C.N.S. 19.45 uur.
Brouwershaven
Tonnenmagazijn. Beatballetlessen.
19.00 en 20.00 uur.
Oosterland
Sportgebouw Dr. Schutterstraat.
Gymnastiekuitvoering S.V. Duive
land. 19.15 uur.
Zaterdag 5 november
Zierikzee
Busstation ZWN. Exkursie Kon. Mij.
Tuinbouw en Plantkunde. 08.00 uur.
Sasput. Aktief terreinbeheer door
Natuur- en vogelwacht. 9.15 uur.
Mosselstraat 1. Speelgoed- en sport -
beurs, speel-o-theek Schouwen-Dui
veland. 10.00 - 12.00 uur.
Hervormd Verenigingsgebouw. Ba
zar. 10.00 - 22.00 uur.
Bioscoop. Nena. 14.00 en 19.00 uur.
Noordwelle
Dorpshuis. Start puzzelrit. 13.00 uur.
Zondag 6 november
Zierikzee
Bioscoop. Nena. 20.00 uur.
Renesse
Bowling Centrum „The Country
Club". Bowlingtoernooi. 12.00 uur.
Maandag 7 november
Zierikzee
Eethuis Marktzicht. Fraktievergade-
ring PvdA. 16.30 en 19.00 uur.
Centrum Iona, Poststraat 25. Lezing
Ben Eskena, „Groei in de tuin". 20.00
uur.
„Huis van Nassau". V.Y.D.-fraktie-
vergadering. 20.00 uur.
Kerkwerve
Peuterspeelzaal Wervepad. Oudera
vond peuters. 20.00 uur.
Dinsdag 8 november
Zierikzee
UW-ontmoetingscentrum, Kerkhof
la. Kontaktavond UW. 19.30 uur.
Centrum Iona, Poststraat 25. Kursus
Voerreflexologie. 20.00 uur.
Kerkwerve
Verenigingsgebouw Beatrixstraat.
Ringdag Hervormde Vrouwengroe
pen. 9.30 uur.
Consistorie Hervormde Kerk. Zon-
dagsschoolkursus. 20.00 uur.
Haamstede
Konditorei Hoogenaar. Lezing nota
ris D. van Eek, Ned. Ver. van Huis
vrouwen, afdeling Westerschouwen.
14.00 uur.
Brouwershaven
Jeugdgebouw. Najaarsvergadering
A.N.B.O. (Algemene Nederlandse
Bond voor Ouderen). 14.30 uur.
Gymnastiekzaal. Damesgym. 19.30
tot 20.30 uur.
Noordgouwe
Uitstapje Plattelandsvrouwen
Noordgouwe e.o. naar Suikerfabriek
Dinteloord, 's middags.
Woensdag 9 november
Zierikzee
Herv. Verenigingsgebouw. Bejaar
denmiddag. 14.30 uur.
Pand Visstraat 5. Bijeenkomst Vrou
wenontmoetingscentrum, thema
„Vrouw en Theologie". 20.15 uur.
Kerkwerve
Verenigingsgebouw, Beatrixstraat.
Bejaardensoos. 14.30 uur.
Brouwershaven
„De Blokkendoos". Knutselklub
voor kinderen van 6 tot en met 12
jaar. 13.30 uur.
Bruinisse
Ned. Herv. Verenigingsgebouw.
Ruilavond postzegelvereniging.
19.30 uur.
Donderdag 10 november
Zierikzee
Parochiecentrum, Mosselstraat 4.
Thema-avond „Vrede en gerechtig
heid o.l.v. Pax Christi Zeeland. 20.00
uur.
Lange Nobelstraat 44. C.D.A.-vrou-
wenberaad. 20.00 uur.
Brouwershaven
Jeugdgebouw. Majorettes. 18.45 tot
19.45 uur.
Jeugdgebouw. Volksdansen. 20.00
