Landbouwschap begint
medisch onderzoek
Veel schade aan fruit
Greenpaece
in aktie bij
Terneuzen
Prijsstijging in horeca
voortaan vrij
Canada boycot
SU-vliegtuigen
Doodstraf
geëist
in Turks
massaproces
Twee Amerikaanse
mariniers
in Beiroet
omgekomen
San Salvador
zonder stroom
na sabotage
I
Naar arbeidsomstandigheden in agrarische sektor
BERGEN OP ZOOM - In het Mar
kiezenhof in Bergen op Zoom is tot
en met 25 september een tentoonstel
ling te zien van weefsels, gebruiks
voorwerpen, sieraden, beelden en
maskers uit de Sahara en de Sahel
(dinsdags tot en met zondags
BERGEN OP ZOOM - Voor de elfde
keer beleeft Bergen op Zoom zondag
11 september zijn jaarlijkse „Maria-
omgang".
DEN HAAG - Ongeveer honderd
Zuidkoreanen in Nederland hebben
maandagmiddag voor de Russische
ambassade in Den Haag een protest
demonstratie gehouden naar aanlei
ding van het vorige week boven Rus
sisch gebied neergehaald Zuidkorea-
anse verkeersvliegtuig met 269 pas
sagiers aan boord. De demonstratie,
waarbij sommige deelnemers hun
tranen de vrije loop lieten, had een
beheerst verloop.
DEN HAAG - Het Landbouwschap begint half oktober
een medisch onderzoek. Het hoopt op die wijze meer te
weten te komen over de arbiedsomstandigheden in de
agrarische sektor en de gezondheid van de mensen die in
deze sektor werken. Centrale vraag is echter of het zin
heeft in de agrarische wereld te komen tot een vorm van
bedrijfsgezondheidszorg. Voor het onderzoek zullen on
geveer 450 werkgevers en evenveel werknemers worden
gevraagd medewerking te verlenen. Het onderzoek
wordt uitgevoerd in de gemeenten Schipluiden, Doetin-
chem en Noordwijkerhout en in oostelijk-Noord-
Brabant en de Flevopolder. De sektoren die worden on
derzocht zijn de tuinbouw, het loonwerk, de fruitteelt,
de varkenshouderij en de bloembollensektor.
Kick van der Pol, sekretaris van de
hoofdafdeling sociale zaken van het
Landbouwschap, noemt het een
uniek onderzoek, omdat zowel werk
gevers als werknemers er in worden
betrokken. De waarde van het onder
zoek is volgens hem tweeledig. ,,Tot
nu toe blijft het altijd gissen of een
bedrijfsgezondheidsdienst bruik
baar is voor de agrarische sektor. Ik
hoop dat we op die vraag een ant
woord krijgen. Ten tweede geeft het
onderzoek indikaties over de gezond-
OTTAWA - Canada heeft vliegtui
gen van de Sowjet-luchtvaartmaai
schappij Aeroflot gedurende 60 da
gen verboden te landen op het inter
nationale vliegveld van Montreal
Dit is een vergeldingsmaatregel vooi
het neerhalen van een Zuidkoreaans
passagiersvliegtuig. De maatregel
gaat dinsdag in.
Die maatregel betekent een drasti
sche beperking van het vervoer van
Aeroflot naar Noord-Amerika. In ja
nuari 1982 trokken de Verenigde Sta
ten al landingsrechten van genoemde
maatschappij op Amerikaanse vlieg
velden in. Voor sommige charter
vluchten kreeg zij nog wel rechten.
Canada besloot ook plannen op te
schorten voor de ondertekening van
een akkoord dat Sowjet-vliegtuigen
op geregelde basis zou toestaan op
het vliegveld Gander op Newfound
land bij te tanken.
De maatregelen werden op een
perskonferentie bekendgemaakt
door de ministers van buitenlandse
zaken en transport, Allan Maceachen
en Lloyd Axworthy.
Er waren 10 Canadezen onder de
269 inzittenden die omkwamen bij
het incident met het Zuidkoreaanse
vliegtuig eind vorige week.
ISTANBUL - In een maandag te
Istanbul begonnen massaproces
heeft een militaire aanklager de
doodstraf geëist tegen 61 van de 254
verdachten die ervan worden be
schuldigd lid te zijn van de illegale
beweging Dev-Yol (revolutionaire
weg). Tegen anderen vorderde hij ge
vangenisstraffen van een tot 38 jaar.
De 453 bladzijden tellende tenlaste-
leging omvat beschuldigingen inzake
38 morden, akties tot wijziging van
de grondwettelijke orde, pogingen
tot moord, gewapende aanvallen en
berovingen.
In Istanbul waren al vier massa
processen tegen leden van Dev-Yol
aan de gang. Elders in Turkije zijn
nog verscheidene van dit soort recht
zaken gaande.
Vastgeketend
aan dumpschip
VLISSINGEN - Vier leden van de
milieu-organisatie Greenpeace heb
ben zich maandag bij Terneuzen vast
geketend aan het Belgische dump
schip Falco. De aktievoerders willen
zo verhinderen dat de Falco, die
maandagochtend vertrok uit de ha
ven van Gent, haar giftige lading
overboord zet.
Door de aanwezigheid van het
Greenpeace-aktieschip Cedarlea in
de haven van Terneuzen lag de Falco
vier dagen vast bij de titaandioxyde-
fanriek NL-Vhemicals in Gent. Toen
de Laco maandagmorgen toch uit
wilde varen, ketenden de viert be
manningsleden van de Cedarlea, drie
vrouwen en een man afkomstig uit
Nederland, Engeland en Ierland, zich
vast aan de lozingspijpen van de Fal
co.
NL-Chemicals stort per jaar
300.000 ton afvalzuur in dc Noordzee,
enkele tientallen kilometers voor de
Nederlandse kust bij Walcheren.
Greenpeace eist dat het dumpen van
dit afval zo spoedig mogelijk wordt
beëindigd.
De Falco was maandagmiddag op
weg naar Vlissingen en heeft de
rijkspolitie om hulp gevraagd.
heidstoestand van de werkers in de
agrarische sektor".
Voor bedrijven met meer dan 500
werknemers is krachtens de arbeid
somstandighedenwet een bedrijfsge
zondheidsdienst verplicht. Doel
daarvan is het voorkomen van klach
ten over de gezondheid, niet het gene
zen. In de agrarische sektor met meer
dan honderdduizend kleinschalige
bedrijven geldt die verplichting niet.
Materiaal aandragen
Het schap wil met het onderzoek
materiaal aandragen voor een even
tuele diskussies binnen de landbou
worganisaties over bedrijfsgezond
heidszorg. Gedacht zou kunnen wor
den aan de opzet waarvoor in de
bouw is gekozen. Verspreid over het
gehele land opereren een ongeveer
vijftig bedrijfsgezondheidsdiensten.
Het voordeel daarvan is volgens Van
der Pol, dat de diensten aktie kunnen
ondernemen als zij met bepaalde
klachten vaak gekonfronteerd wor
den. Zij kunnen een signaal geven
aan de beleidsmensen en zeggen dat
zij onderzoek moeten gaan doen, al
dus Van der Pol.
Over de gezondheid van de mensen
in de agrarische wereld is onvoldoen
de bekend. Het ziekteverzuim lig in
het algemeen laag. Dat komt deels
doordat in het agrarisch bedrijf nog
steeds de sfeer heerst door te wrken
zolang als het kan, aldus Van der Pol,
die van oordeel is dat bij voorbeeld
naar de gezondheid van dieren al wel
het nodige onderzoek is verricht.
Van de 16.000 a 18.000 voormalige
agrarische ondernemers die thans ge
heel of gedeeltelijk afgekeurd in de
Algemene Arbeidsongeschiktheids
wet (AAW) zitten kan volgens Van
der Pol grofweg worden, gezegd dat
ongeveer de helft is afgekeurd we
gens problemen met gewrichten of de
rug. In de fruitteelt blijken veel men
sen als gevolg van het snoeien een
„tennisarm" te hebben. In de
varkens- en pluimveehouderij kan
stof voor medische problemen, irrita
tie van de longen en slijmvliezen zor
gen.
Chemische stoffen
Van der Pol wijst verder op het
werken met chemische stoffen. De
mensen werken er bewuster mee dan
tien, vijftien jaar geleden, maar toch
is er nog sprake van onbekendheid
met de gebruiksvoorschrigen.
Van der Pol: „Van een boer midden
in een weiland kun je niet verwach
ten dat hij op de verpakking nog eens
de gebruiksaanwijzing vaak nog in
verschrikkelijk kleine letters, gaat
BEIROET - Twee Amerikaanse ma
riniers van de multinationale vre
desmacht in Libanon zijn dinsdag
omgekomen bij gevechten tussen het
Libanese leger en Druzische strijders
in de buurt van de luchthaven van
Beiroet.
Dat heeft een woordvoerder van de
Amerikaanse militairen bekendge
maakt. Twee andere mariniers wer
den gewond.
De slachtoffers vielen bij gevech
ten rond het internationale vliegveld
een bunker van de Amerikanen werd
geraakt door een raket, aldus de
woordvoerder.
SAN SALVADOR - Een groot deel
van de Salvadoraanse hoofdstad,
San Salvador, zit sinds maandag zon
der stroom als gevolg van verschei
dene sabotagedaden van de guerrilla
beweging. Dat heeft een woordvoer
der van de elektriciteitsmaatschap
pij van de stad verklaard.
Het afsnijden van de stroomvoor
ziening heeft belangrijke sektoren
van handel en industrie verlamd en
voor enorme verkeersopstoppingen
gezorgd.
Volgens dè elektriciteitsmaat
schappij heeft de guerrillabeweging
verschillende relaisstations tussen
de stuwdam „Erron Grande" in het
noorden van het land en de hoofdstad
opgeblazen.
lezen." Hij pleit daarom voor meer
voorlichting over het gebruik van
chemische stoffen. Bovendien vindt
hij het zinvol het gekombineerd ge
bruik van chemische stoffen nader te
onderzoeken.
MOSKOU - De Russische politie
heeft maandag vier leden van een on
officiële vredesgroep opgepakt, toen
zij op de Britse ambassade in Moskou
een brief van premier Margaret That
cher wilden afhalen. Dit heeft een
woordvoerder van de groep meege
deeld.
SEOEL - Zuid-Korea wil nauwere
militaire samenwerking met Japan
en de VS met het oog op een dreiging
van de Sowjet-Unie na het neerschie
ten van een Zuidkoreaans lijntoestel
afgelopen week. Dat heeft de Zuid
koreaanse minister van defensie,
Yoon Sung-Min, maandagavond ge
zegd tegenover de parlementskom-
missie voor defensie.
BONN - De Westduitse bondskan
selier, Helmut Kohl, acht over
eenstemming op het Geneefse ontwa-
peningsoverleg dat dinsdag hervat
wordt, mogelijk en hoopt dat het
neerschieten van een Zuidkoreaans
vliegtuig door de Sowjet-Unie de
vorderingen niet in de weg zal staan.
Dit heeft de regeringswoordvoerder
in Bonn maandag meegedeeld.
DEN HAAG - De prijzen in hotels, restaurants en café's zijn met ingang van
13 september vrij. Dat betekent dat maximale prijsstijgingen niet langer via
prijsbeschikkingen door de overheid worden vastgesteld. Zo heeft staatsse-
kretaris Van Zeil van ekonomische zaken maandagavond meegedeeld aan de
horeca fedratie (werkgevers) en het bedrijfsschap Horeca (werkgevers en
werknemers).
soepelen. De horeca is daar volgens
Van Zeil ook aan toe. Zo liet de op 13
september aflopende prijsbeschik-
king van september vorig jaar, die
dus niet wordt verlengd, een
prijsstijging van 6,3 procent toe.
Maar daarvan is tot en met juli 1983
slechts 2,7 procent „gebruikt", zo
blijkt uit cijfers van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek. Bovendien
wees een onderzoek van de Economi
sche Controle Dienst uit dat de hore
ca de prijsgedragsregels het laatste
jaar steeds groter is gaan naleven.
Volgens Van Zeil geven
konkurrentie- en marktverhoudin
gen in de horeca niet langer aanlei
ding aan het prijsbeleid vast te hou
den. Hij gaat er van uit dat de horeca
slechts externe kostenstijgingen
(loonkosten, rente, energiekosten,
b.t.w.- en accijnsverhoging) zal door
berekenen in de prijzen en daarin bo
vendien zeer terughoudend zal zijn.
Van Zeil sprak van een „vrijheid met
een grote mate van verantwoorde
lijkheid" voor de horeca. De werkge
vers en werknemers zeiden verheugd
te zijn over het loslaten van het prijs
beleid, dat twintig jaar de prijsstij
gingen in de sektor bepaald heeft.
Versoepeling
Het beleid van het kabinet-
Lubbers is er op gericht het prijsbe
leid in sektoren waar de konkurren-
tieverhoudingen het toelaten, te ver-
Omdat er echter nog geen sprake
was van een ideale situatie zal er na
het loslaten van het prijsbeleid een
prijsbewakingssysteem worden op
gezet om de prijsontwikkeling in de
horeca te volgen. De ECD zal prijson-
derzoeken doen en de CBS-cijfers zul
len nauwlettend in de gaten worden
gehouden.
V
(Vervolg van pag. 1)
vruchten tegen uiterst gereduceerde
prijzen aan de man te brengen. Daar
toe zal de komende dagen iedere par-
tikulier op zijn bedrijf terecht kun
nen om appels of peren per kist te ko
pen. De vruchten worden overdag
met man en macht geraapt en in
kisten gedaan. „Het gebeurt meestal
zo dat we de mensen zelf laten rapen,
maar om te voorkomen dat het nog
hangende fruit nog meer schade
oploopt, doen we dat zelf". Het fruit
is volgens Van de Velde nog heel
goed enkele weken houdbaar. „Maar
om het in de koelcel te bewaren heeft
geen enkele zin, omdat de gekneusde
plekken dan snel gaan rotten. En dan
is het helemaal niets meer waard."
Voor veel fruittelers is 1983 overi
gens helemaal een slecht jaar. Bijna
het gehele voorjaar heeft men te
kampen gehad niet een overvloedige
regenval. Vervolgens brak een lange
periode aan van grote droogte, die
mogelijk nog funester was. „Want
door het goeddeels ontbreken van
zoet water op Schouwcn-Duivcland
behoorde dc mogelijkheid tot kunst
matige aanvoer van water al bij
voorbaat tot de onmogelijkheden. De
vruchten zijn dit jaar daardoor naar
verhouding erg klein. En dan zo
vroeg in het najaar een dergelijke
storm, dan kun je het verder wel ver
geten." Aldus de ernstig gedupeerde
fruitteler.
Niet uitzonderlijk
De heer P. Flikweert, voorzitter
van de Nederlandse Fruittelers Or
ganisatie (N.F.O.), afdeling Noord-
Zeeland, vertelt desgevraagd dat
overal op Schouwen-Duiveland vrij
veel schade is aangebracht aan de
fruitoogst.
„Maar de situatie is van bedrijf tot
bedrijf verschillend. Vooral die be
drijven. die in het open veld liggen,
hebben het zwaar te verduren gehad.
Wanneer er een aantal fruittelcrsbe-
drijvcn bij elkaar liggen dan valt de
situatie nog wel mee. Er is echter
geen sprake van een uitzonderlijk
zware storm voor deze tijd van het
jaar."
Dinsdag 6 september
Zierikzee
's Landskamer, Havenpark 40. Alge
mene vergadering bestuur water
schap Schouwen-Duiveland. 14.00
uur.
Stadhuis-raadzaal. Extra raadsver
gadering. 17.15 uur.
Stadhuis. Vergadering advieskom
missie onderwijs. 19.30 uur.
„Huis van Nassau". Seizoenstart
Zierikzeese Bridge Klub. 19.30 uur.
Aula RSG. ZVU-kursus Frans ken
nismakingsavond. 20.00 uur.
Renesse
Start danslessen van mevr. Kramer-
de Groot. Tel. 01117-1901 of 1484.
Gymzaal. Eerste les Meer bewegen
voor ouderen. 14.30 - 15.30 uur.
Woensdag 7 september
Nieuwerkerk
Ons Dorpshuis. Eerste les volksdan
sen voor ouderen. 10.00 - 11.00 uur.
Start danslessen mevr. Kramer-de
Groot. Tel. 01117-1901 of 1484.
Donderdag 8 september
Zierikzee
Rekreatiezaal Borrendamme. Eerste
les Volksdansen voor ouderen. 10.30 -
11.30 uur.
„Huis van Nassau". 58e Algemene
vergadering Rabobank „Zierikzee en
omgeving". 20.00 uur.
Kerkwerve
Consistorie Ned. Herv. kerk. Leden
vergadering tafeltennisvereniging
Kerkwerve. 20.00 uur.
Vrijdag 9 september
Zierikzee
Theo Thijssenschool Kanterlaan.
Prijsklaverjaswedstrijd HV Delta
Sport. 20.00 uur.
Kerkwerve
Kantine sportpark „De Vospit". Le
denvergadering W.I.K.-voetbal. 19.30
uur.
Zaterdag 10 september
Zonnemaire
Schoolplein I. M. v. d. Bijlstraat.
Slotkonsert „Nut en Uitspanning"
met aansluitend lampionoptocht.
Aanvang: 19.30 uur.
Bruinisse
Muziektent. Sluitingskoncert „Nu
met Hope" „Oefening en Uitspan
ning". 19.30 uur.
Muziektent. Start lampionoptocht.
20.30 uur.
Maandag 12 september
Zierikzee
,,'t Kofschip". ZVU-kursus Tuinaan
leg en onderhoud. 19.30 uur.
Pr. Julianaschool. ZVU-kursus En
gels kennismakingsavond. 19.30 uur.
Dinsdag 13 september
Zierikzee
„De Lichtboei". ZVU-kursus Teke
nen en schilderen kennismakings
middag. 14.00 uur.
„Huis van Nassau". Jaarvergadering
Zierikzeese Bridge Klub. 19.30 uur.
Kerkwerve
Verenigingsgebouw, Beatrixstraat.
Bejaardenbijeenkomst. 14.00 uur.
Konditorei Hogenaar. Modeshow
Ned. Ver. van Huisvrouwen afd.
Westerschouwen. 13.30 uur.
Gemeentehuis. Commissie grond- en
pachtzaken. 19.30 uur.
Donderdag 15 september
Zierikzee
Havenplein 24. Spreekuur Rechts
winkel. 19.00 - 20.00 uur.
Scharendijke
Restaurant „De Koepel", Dorps
straat 14. Informatieve bijeenkomst
met betrekking tot de oprichting van
een modelbouwvereniging. Aanvang
19.00 uur.
Vrijdag 16 september
Bruinisse
Gemeentehuis.
19.30 uur.
Raadsvergadering.
Flikweert benadrukt dat niet al
leen schade is toegebracht aan het
fruit, maar dat vooral ook veel blad-
schade is ontstaan, waardoor de nog
hangende vruchten in hun groei wor
den belemmerd. „En vooral bij de
nog jonge bomen is de klap soms
hard aangekomen. Takken zijn afge
broken en in sommige gevallen zijn
de bomen volledig uit de grond ge
rukt." Volgens de heer Flikweert va
rieert de schade van 10 tot 40
Akkerbouw
In de akkerbouw zijn geen bijzon
dere schadegevallen bekend. „Door
zo'n storm worden de gewassen er
echter beslist niet beter op. Maar de
schade is in de akkerbouw in derge
lijke gevallen moeilijk te bepalen.
Bij fruitbomen zie je wat er af ligt en
wat niet, en kun je bij wijze van spre
ken de afgebroken takken en ont
wortelde bomen tellen. In de akker
bouw is dat veel moeilijker in te
schatten."
Maandag 19 september
Zierikzee
RSG. ZVU-kursus Computerkunde/
informatika. 19.00 uur.
„Theo Thijssenschool". ZVU-kursus
Hindeloper schilderwerk. 20.00 uur.
Dinsdag 20 september
Zierikzee
„De Lichtboei". ZVU-kursus Verven
en versieren van textiel. 09.30 - 11.00
uur.
Chr. Scholen gemeenschap. ZVU- j
kursus Natuur op Schouwen-Duive
land. 19.30 uur.
Donderdag 22 septembfer
Zierikzee
RSG. ZVU-kursus Duits. 19.00 uur.
RSG. ZVU-kursus Kunstgeschiede-
nis. 20.00 uur.
Dinsdag 27 september
Haamstede
Gereformeerde kerk. Demonstratie
Conimex, Ned. Ver. van Huisvrou
wen, afd. Westerschouwen. 14.00 uur.