Duikteam vindt komplete
geldkist in VOC-schip
f
Nederlandse en Duitse autoriteiten
werken nauw samen bij problematiek
Oudheidkamer Bruinisse laat
publiek levensomstandigheden
begin negentiende eeuw zien
Koppelbazen houden alleen
boek met de papiervernietiger"
CNV:
Aktie onjuist
pressiemiddel
Massale
vissterfte
in de Maas
Voor de kust van Walcheren
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
2
RENKUM - Nagenoeg het hele grensoverschrijdende
werkverkeer met Duitsland, is voor wat betreft het zoge
noemde „kolonneverkeer", het uitzenden van groepjes
bouwvakkers voor bouwprojekten in de Bondsrepu
bliek, in handen van Nederlandse koppelbazen. Deze
fraude komt voort uit de behoefte aan uiterst goedkope
inleenkrachten, die na afloop van het bouwprojekt mak
kelijk weer zijn te ontslaan. De prijzen, die door Neder
landse koppelbazen bij Duitse aannemers worden be
dongen, liggen 25 tot zelfs 35 procent onder het legale
uurloon. Op deze wijze werken vele duizenden Nederlan
ders in Duitsland.
Het speciale, 15 man sterke recher
cheteam dat bijna twee jaar met de
koppelbazenaffaire bezig is geweest,
werd in het leven geroepen na tips
uit de Renkumse burgerij, dat men
sen met een uitkeriVig zich lieten be
talen voor werk, dat zij verzwegen
voor uitkerende instanties. Aan het
opsporingsteam namen onder meer
de politie van Renkum, Arnhem,
Doetinchem en Huissen, het GAK in
Arnhem en sociale rechercheurs uit
Ede en Arnhem deel. Het onderzoek
stond onder leiding van de Arnhemse
officier van justitie, mr. E. Gelder
man, die de zaak tegen de twee
hoofdverdachten (morgen) dinsdag
ook voor de Arnhemse rechtbank zal
brengen.
dinsdag terecht voor de rechtbank in
Arnhem.
Funktioneren
Het team funktïoneerde van no
vember 1981 tot heden en stak in to
taal 16 manjaren in het onderzoek.
Tegen 80 verdachten werd proces ver
baal opgemaakt en meer dan 120
mensen in Nederland en Duitsland
werden verhoord. Het dossier van de
zaak omvat meer dan 20 ordners, en
kele duizenden fotocopieën van be
langrijke stukken en dozen vol be
wijsmateriaal.
Dat zegt de politie van Renkum
naar aanleiding van een zeer uitvoe
rig fraude-onderzoek naar de aktivi-
teiten van een vooral vanuit Arnhem
opererende koppelbazenorganisatie,
die fiskus en uitkerende instanties
de afgelopen jaren voor vele tiental
len miljoenen guldens heeft bena
deeld. De twee hoofdverdachten,
over wie de politie tijdens een pers-
konferentie in Doorwerth geen nade
re mededeling wilde doen, staan
Busstaking:
DEN HAAG - De Vervoersbond
CNV doet niet mee aan de akties in
het openbaar vervoer op Voorne-
Putten en Rozenburg, die erop neer
komen dat het buspersoneel vanaf
zaterdag het publiek gratis liet rei
zen. Dit heeft bestuurder Ad Smit
van de Vervoersbond CNV vrijdag
meegedeeld.
Hij noemde de aktie een onjuist
pressiemiddel, zeker in de onderha
vige situatie. Het CNV zal dan ook
zijn leden in Zuid-West Nederland
adviseren normaal hun werk te blij
ven doen, aldus Smit.
Smit: ,,Wij vinden die aktie moreel
onjuist, omdat het publiek wordt
aangezet tot wetsoverteding, en de
chauffeurs tot overtreding van hun
cao-bepalingen. Bovendien is de zaak
tot mislukken gedoemd, omdat het
zo goed als zeker is dat er juridische
stappen tegen kunnen worden onder
nomen.
En tenslotte: het effekt is ave
rechts. Er komt immers minder geld
binnen, zodat het gevolg uiteindelijk
is dat er bezuinigd moet worden, mo
gelijk op arbeidsplaatsen. De men
sen zijn dus gewaarschuwd: als ze
een CNV-chauffeur treffen, dan moe
ten ze wél betalen".
Het aantal bij de CNV aangesloten
buschauffeurs op Voorne-Putten en
Rozenburg bedraagt volgens Smit
enkele tientallen.
LUIK - De blauwzuurvergiltiging
over een afstand van meer dan 12 ki
lometer in de Maas nabij de Belgi
sche stad Luik heeft een grote schade
aan de visstand toegebracht. Meer
dan een miljoen vissen zijn gestor
ven, zo is op een perskonferentie in
Luik door de Federatie van Waalse
Sportvissers bekendgemaakt.
Hoe het blauwzuur in de Maas te
recht is gekomen is nog niet bekend.
Het kunnen, aldus het bestuur van de
federatie, zogenaamde piraten zijn
die het gevaarlijke gif illegaal heb
ben gestort, of het gif is afkomstig
van een bedrijf. Het staalbedrijf
Cockerill-Sambre dat al als schuldi
ge door sportvissers werd aangewe
zen, liet op de perskonferentie na
drukkelijk weten dat het blauwzuur
niet door dit bedrijf in de Maas is
gestort.
De Nederlandse sportvissers van
de hcngelkombinatie Juliana noem
den het een groot geluk dat het gif
niet in de Limburgse Maas is terecht
gekomen maar dat het rampgebied
beperkt is gebleven tot een gedeelte
van de rivier ten zuiden van Luik.
Illegaal
De belangrijkste oorzaak van de
fraude is volgens de Renkumse poli
tie het feit, dat Duitse aannemers uit
sluitend uit financieel gewin opzette
lijk gelegenheid geven tot het inzet
ten van illegale werknemers.
De Duitse Krankenkassen (een
soort bedrijfsverenigingen, waar
werkgevers in Duitsland maande
lijks aangifte moeten doen van per
sonen die voor hen werken en van het
genoten brutoloon, op grond waar
van verschuldigde premies worden
berekend), zijn volgens de politie te
veel uitgegaan van de goede trouw
van die werkgevers.
Die Krankenkassen kunnen vol
gens de politie zien om welke opval
lend lage uurlonen het gaat bij onder
meer uit Nederland afkomstige
werknemers die in dienst zijn van
koppelbazen, maar aksepteren des
ondanks zonder argwaan de aangif
tes, waardoor de koppelbaas zijn
onderneming" probleemloos in
stand kan houden. Volgens de Ren
kumse politie onderkennen de Duit
se Krankenkassen inmiddels dat ver
schijnsel en worden in de Bondsrepu
bliek momenteel passende maatrege
len genomen om daar een eind aan te
maken.
Vanaf het begin van het uitvoerige
politie-onderzoek, waarbij werd sa
mengewerkt met tientallen Neder
landse en Duitse instanties, waren de
aktiviteiten van het fraudeteam ge
richt op de oorzaken van deze kop-
pelbazerij en op de mensen en de or
ganisaties, die het opereren van kop
pelbazen gewild of ongewild moge
lijk maakten. Op die manier werd
het volgens de Renkumse politie ook
mogelijk aandacht te schenken aan
de in andere onderzoeken naar kop-
pelbazerij vaak onbereikbaar geble
ven „mannen achter de schermen".
Duitse aannemers huurden van Ne
derlandse koppelbazen, die daarvoor
gebruik maakten van dekmantelon
dernemingen, werknemers in op ba
sis van vaak zelf en in strijd met de
waarheid opgestelde kontrakten en
fakturen. Daaruit blijkt volgens de
politie dat de Duitse aannemer in de
praktijk vaak nog beter weet hoe hij
kontrolerende instanties moet
misleiden dan de koppelbazen.
Duitse autoriteiten zijn volgens de
Renkumse politie inmiddels gestart
met een grondige bestrijding van de
koppelbazenfraude, onder meer op
basis van de gegevens die het onder
zoek van het Nederlands fraudeteam
heeft opgeleverd. Bij die bestrijding
zal zeer intensief worden samenge
werkt met Nederlandse uitvoerings
organen en hun opsporingsdiensten.
Zwartwerkers
„Aangenomen moet worden dat de
ze vorm van koppelbazerij in de toe
komst vooral door de goed op gang
komende samenwerking tussen Ne
derland en Duitsland klappen kan
worden toegebracht", aldus de poli
tie.
„Door het nu verrichte onderzoek
kan er een groot aantal zwartwer
kers aansprakelijk worden gesteld
voor het verzwijgen van inkomsten
en het ten onrechte ontvangen van
uitkeringen, terwijl ook een groot
aantal ondernemers aansprakelijk
kan worden gesteld voor het illegaal
inlenen van personeel van Neder
landse koppelbazen".
Tijdens het politie-onderzoek naai
de omvangrijke koppelbazerij is vol
gens de Renkumse politie gebleken
dat er dringend behoefte is aan een
landelijke regeling voor de financie
ring van speciaal in het leven geroe
pen fraudeteams. „Als de overheid
geen maatregelen treft zal dit zeker
in een tijd van bezuinigingen er toe
leiden dat de zulke teams niet gestart
kunnen worden".
Hoewel een ruwe schatting van de
Renkumse politie van de door kop
pelbazen aangerichte schade onder
meer fiskus en uitkerende instanties
uitgaat van tientallen miljoenen gul
dens, zal een konkrete bepaling van
het veroorzaakte nadeel volgens de
politie nimmer mogelijk zijn. Vol
gens opsporingsambtenaar V. Reu
kers van het Arnhemse GAK hebben
de koppelbazen geen boekhouding
bijgehouden. „Ze hadden slechs een
boekhoudkundig instrument: de pa
piervernietiger".
Iedere maandag
Jeugdsoos De Pul. Speel- en strip-o-
theek. 18.30 - 20.00 uur.
Renesse
Dorpshuis. Meer Bewegen voor Ou
deren. 16.00 - 16.45 uur.
Iedere dinsdag
Renesse
Start VVV-kantoor,
Fietswandel-
14.30 uur.
tochten. 14.00
Zonnemaire
Gymnastiekzaal. Damesgym. 21.00 -
22.00 uur.
Nieuwerkerk
Dorpshuis. Strip-o-theek. 18.30 -20.00
uur.
Iedere woensdag
Zierikzee
Consistoriekamer Gasthuiskerk. Re
petities Herv. Chr. gemengd koor.
19.30 - 21.30 uur.
Consistoriekamer Gasthuiskerk. Op
gave leden kinderen i.o, 19.00 - 19.30
uur.
Haamstede
Tot en met 17 augustus. Nederl.
DEN HAAG - Een Engels-Nederlands duikteam onder
leiding van wrakkenspecialist Rex Cowan uit Londen
heeft ongeveer een week geleden bij Vlissingen in het in
1735 vergane VOC-schip ,,'t Vliegent Hert" een komplete
geldkist gevonden. De kist bevatte twee zakken met ie
der 1000 gouden dukaten, in 1729 in Holland geslagen,
plus een aantal zakken met zilveren Mexicaanse mun
ten.
De gouden munten bevinden zich
momenteel voor onderzoek in het
Rijkspenningenkabinet in Den
Haag. Volgens direkteur drs. H. W.
Jacobi van het Penningenkabinet is
de totale waarde moeilijk te schat
ten, maar aan goud is die zeker
280.000 gulden waard.
De direkteur sprak zondag van een
„prachtige vondst". De kist was nog
geheel intakt en het goud is niet erg
aangetast. De zilveren munten heb
ben wel van het water -te lij den gehad
en moeten eerst worden schoonge
maakt, voordat ze naar het Pennin
genkabinet komen.
Het is voor het derde jaar dat het
Engels-Nederlandse duikteam pogin
gen doet voorwerpen uit het VOC-
schip op te duiken. Het team heeft
daarvoor met de Nederlandse staat
een kontrakt afgesloten. Het team
had in de twee voorgaande jaren on
der meer al meer dan 600 gouden du
katen naar boven gebracht, die ver
spreid lagen in het schip.
Afspraak
Voor de eerste twee jaar gold met
het rijk de afspraak dat het duik
team van de eventueel gevonden
muntenen andere voorwerpen van
wetenschappelijke waarde 75 pro
cent mocht houden en de staat 25 pro
cent. Voor dit seizoen was afgespro
ken dat de duikers 90 procent van de
gevonden buit mochten houden en
het rijk tien procent.
De hele duikaktie staat onder toe
zicht van het Rijksmuseum in
Amsterdam en het Stedelijk Museum
in Vlissingen.
BRUINISSE - De Oudheidkamer in Bruinisse is ge
vestigd in één van de oudste huizen in die plaats. Dit
pand werd in de tijd uitverkoren, omdat het één van de
weinige huizen is, die na de oorlog en de waters
noodramp, in de Oudestraat waren overgebleven. Het
pand heeft alle verschrikkingen goed doorstaan en is
volledig intakt gebleven. De gemeente Bruinisse besloot
in samenwerking met de Culturele Stichting Bruinisse
de Oudheidkamer in deze woning in te richten. In juli
1968, vijftien jaar geleden, werd bij het vijfhonderdjarig
bestaan van Bruinisse de Oudheidkamer geopend door
de toenmalige burgemeester Van de Linde.
In de Oudheidkamer krijgt de be
zoeker een goede indruk van het le
ven aan het begin van deze eeuw. Het
pand is tweemaal per week te bezich
tigen, op woensdag- en zaterdagmid
dag van 15.00-17.00 uur. De Ou
destraat, vroeger Houtstraat gehe
ten, vanwege de bomen die er ston
den, is de voornaamste straat van
Bruinisse geweest. Het waren de rij
ke inwoners, die hun huizen bouw
den aan de Oudestraat.
„Mooie kamer"
De woning is dan ook veel groter
dan men van de buitenkant af gezien
zou zeggen. Binnen hangt een wat
Herv. Kerk. Dia-serie „De banken
zijn hard". 20.00 uur.
Renesse
VVV-kantoor. Start fiets- en wandel-
puzzeltochten. 14.00 - 14.30 en 19.00
en 19.30 uur.
Noordgouwe
Verenigingsgebouwtje, 14.00-16.00
uur, kinderklub.
Oosterland
„Open lessen". Bejaardengymnas-
tiek. 9.15 - 10.15 (v.m.).
Iedere donderdag
Zierikzee
Van 7 juli t/m 18 augustus. De Beurs.
Openluchtschaken van 19.00 - 21.00
uur. Toegang vrij.
Haamstede
Hotel Haamstede,
drive. 19.30 uur.
Zomerbridge-
Met de jongste grote vondst heeft
het duikteam van de staat de garan
tie gekregen ook volgend jaar in de
zomer weer te mogen zoeken, aldus
direkteur Jacobi van het Rijkspen
ningenkabinet.
De dienst der Domeinen draagt
zorg voor wat er met het Nederlandse
deel van de vondst gaat gebeuren.
Daarvan zal naar verwachting een
deel op de markt worden gebracht.
Het scheepswrak van de Oostindië-
vaarder 't Vliegend Hert ligt enkele
mijlen uit de Walcherense kust bij
West-Kapelle. Het schip verging in
1735 met 250 opvarenden aan boord.
Ook wijn
De duikers vonden bij hun akties
niet alleen gouden en zilveren mun
ten, maar ook gave flessen wijn en
gebruiksvoorwerpen van de beman
ning. In het Stedelijk Museum van
Vlissingen is een tentoonstelling van
de diverse voorwerpen ingericht, die
tot 11 september duurt.
Met de jongste vondst is voor dit
seizoen een einde gekomen aan de ak
ties van de duikploeg „North Sea Ar-
chealogical Expedition". Volgend'
jaar gaat de duikploeg verder op
zoek.
Een fraaie inkijk op de mooie kamer", zoals die in de Oudheidkamer in Bruinisse is ingericht.
muffige lucht, die de bezoeker on
middellijk in de sfeer van vroeger
brengt.
Met name in de zogenaamde
„mooie kamer" is het net alsof de
tijd heeft stilgestaan. In deze voorka
mer bevinden zich de pronkstukken
van de Oudheidkamer: een kabinet,
een secretaire, een plattebuiskachel
en een mannelijke en een vrouwelij
ke pop, beiden in klederdracht. De
vrouw draagt kleding uit de dertiger
jaren, terwijl de dracht van de man
van ver voor die tijd dateert.
In de kamer bevinden zich twee
originele bedsteden, waarvan er één
is veranderd in een vitrine. Daarin
liggen onder meer de mutsen voor de
vrouwen uitgestald: één zondagse en
verschillende voor door de week. De
ze mutsen zijn na 1940 geheel uit de
dagelijkse dracht verdwenen.
Een lange, smalle gang leidt naar
de achterkamer, waarin de bewoners
vroeger in de zomermaanden leef
den. „Ja, vroeger was dat zo. Dan
verhuisden de mensen na de winter
naar een ander vertrek. De mooie ka
mer werd dan schoongemaakt en niet
meer gebruikt," vertelt de heer S. A.
Jumelet, lid van de sektie Oudheid
kamer. „Voor volgend jaar bestaat
het voornemen om de achterkamer
een beter aanzien te geven. Met name
de inventaris zal wat worden aange
vuld, het is nu een beetje magertjes."
Meekrap
In de kamer tegenover de mooie
kamer bevindt zich de meest volledi
ge kollektie in Zeeland van de mee
krapkuituur.
In de kamer staan verschillende
werktuigen, die werden gebruikt bij
de teelt van meekrap. De meekrap-
teelt was in vroeger dagen, naast de
mosselvisserij, de belangrijkste
vorm van bestaan. In de vitrine ligt
de meekrapwortel, waaruit men de
rode verfstof produceerde. Daarmee
werden textiel en verschillende an
dere dingen geverfd. Aan de muren
hangt volop informatie over de mee
krapkuituur.
„Het bezoekersaantal ligt heel
laag. Per jaar komen er ongeveer
achthonderd mensen een kijkje ne
men. Dat is jammer. In vergelijking
met het aantal toeristen, dat hier 's
zomers aanwezig is, wordt de Oud
heidkamer slecht bezocht," aldus de
heer Jumelet.
Renesse
Vertrek Slotlaan. Rondleiding Slot
Moermond, 19.00 uur. Kaarten voor
dien bij VVV-kantoor.
Noordgouwe
Dorpshuis: kaartavond, 20.00 uur.
Nieuwerkerk
„Rehoboth". Uitlenen van boeken.
Van 18.30 tot 19.15 uur.
„Oosterhof". Bejaardensoos. 14.00
tot 17.00 uur.
Dorpshuis. Strip-o-theek. 18.30 -20.00
uur.
Maandag t/m zaterdag
Dreischor
Landbouwmuseum, Mr. P. Mogge-
straat 5. 13.30 - 16.30 uur.
Iedere tweede donderdag
van de maand
Zierikzee
Stadhuis Zierikzee, Meelstraat. Zit
ting huurkommissie van 9.00 tot
11.30 uur.
Dagelijks
Van 15 tot en met 27 augustus
Zierikzee
Galerie „Tussen de Havens",
Visstraat. Tentoonstelling werken
over Zierikzee door amateur
schilders, uitgaande van de Evene
mentenkommissie. Iedere dag (be
halve 's zondags en op maandagoch
tend) van 10.00-13.00 en van
14.00-17.00 uur, bovendien op
dinsdagavonden van 19.00-21.00 uur.
Tot en met 6 augustus
Zierikzee
Burgerweeshuis. Zomertentoonstel-
ling, maandag tot en met zaterdag
10.00 tot 17.00 uur.
Elke donderdag
t/m 18 augustus
Zierikzee
Beuze. Openluchtschaak. 19.00 tot
21.00 uur.
Tot en met 27 augustus
Haamstede
Bewaerschole. Expositie het leven op
het land (van Westerschouwen). Za
terdag en zondag gesloten. Ope
ningstijden 14.00-17.00 uur.
Tot 31 augustus
Haamstede
Kerkgebouw Noordstraat 34. Exposi
tie Afrikaanse kunst. Dagelijks.
Maandag 8 augustus
Haamstede
Ger. kerk. Maandagavondzang met
Frans van Tilburg, orgel en Adrie v.
d. Veen, hoorn. 20.00 uur.
Scharendijke
Putmeet. Optreden zang- en dansen
semble Pol'ana. 20.00 uur.
Dinsdag 9 augustus
Zierikzee
Rode Kruis gebouw, Paternoster
straat. Verkoop Welfare artikelen.
10.00 uur.
Bioscoop. Franck en Frey. 14.00 uur.
Uitgeven
B.V. Drukkerij v/h Lakenman
Ochtman te Zierikzee.
Direktie:
D. L. van 't Leven.
Chef-redaktie:
M. Kaat.
Advertenties en bezorging:
J. van Loon.
Kantoor
Jannewekken 11, Zierikzee;
postbus 1, 4300 AA Zierikzee;
telefoon: 01110-6551.
Woonhuisaansluitingen:
Advertenties en bezorging (na
18.30 uur): 01119-1660.
Redaktie (na 17.30 uur): 01110-
6719, 01110-4669, 01110-5396.
Fotograaf (na 17.30 uur): 01110-
3568.
Abonnementen:
Per 3 maanden (bij vooruitbeta
ling) f 37,00; per jaar 141,00;
losse nummers f 0,75.
De abonnementsprijzen zijn In
clusief 4% B.T.W.
Verschijnt maandag, dinsdag,
donderdag en vrijdag.
Advertentietarieven:
48 cent per mm; „succesjes" (t/m
4 regels) f 5,92.
Kontrakttarieven op aanvraag.
De advertentieprijzen zijn exclu
sief 4% B.T.W.