HET FLAT-MYSTERIE
Met de lente in de bol en
met de dood op de hielen
'ZIN IN...
Dit biedt
de beeldbuis
ELEKTRO
LIEVENSE
deurloo
mode
De padden gaan op pad:
Aktieplan voor
Midden-Amerika
van Reagan
Voortvluchtige
Italiaanse
ex-generaal gepakt
Prinses Margriet
bezoekt
Noord-Nederland
'Holtf it|ode
Sittard eert
Toon Hermans
Veronica komt
naar Renesse
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 8 april 1983 Nr. 23299
9
Padden hebben een rare kronkel. Eind maart/begin
april gaan ze massaal op pad naar de waterplas waar ze
ooit zelf zijn geboren. Soms hoeven ze daarvoor maar
honderd meter te lopen, maar af en toe moeten ze vele ki
lometers afleggen. Sloten en ander water dat ze onder
weg tegenkomen, laten ze links liggen. Alleen die plas
vol jeugdherinneringen is goed genoeg. Daar ook willen
zij zich weer voortplanten.
Een pad op pad naarzijn" plas vol jeugdherinneringen. Foto:Grasduinen".
Zondag 10 april, 21.45 uur, Nederland 1: ,,De witte raa/". Met nog eens aan
dacht voor hetFestival of Fools" uit 1980, met o.a. Django Edwards.
In het maartnummer van het na-
tuurtijdschrift „Grasduinen" staat
een uitgebreid artikel over dit merk
waardige trekgedrag van de alom be
kende gewone pad, die nog overal in
Nederland te vinden is: in vennen,
duinen, moerassen, op heidevelden,
eilanden, in bossen en zelfs in
stadsparken met voldoende water.
's Winters rust de pad ondergronds
uit van de enerverende zomermaan
den en komt dan in het vroege voor
jaar naar buiten. Zaken als tempera
tuur en vochtigheid zijn bepalend
voor de aanvang van de jaarlijkse
paddetrek. Bij een minimumtempe
ratuur van 5 graden Celsius en een
hoge vochtigheidsgraad van de lucht
gaat het paddeleger 's nachts op pad.
Zonder eerst op zoek te gaan naar
voedsel. Het waarom van deze bede
vaart naar de eigen geboorteplaats is
nog steeds niet duidelijk. Op het
eerste gezicht heeft het alleen maar
enorme risico's.
Riskante tocht
Tijdens de trek staat de pad bloot
aan het dodelijk gevaar om platgere-
den te worden. In ons overbevolkte
land is de kans dat er onderweg een
autorijbaan overgestoken moet wor
den bijzonder groot.
Padden zijn koudbloedige dieren
en daardoor traag bij lage tempera
turen, hetgeen de pad extra kwets
baar maakt. Bovendien hebben deze
beesten de neiging om in het licht
van een naderende auto te verstar
ren. Het trieste gevolg is dat er jaar
lijks duizenden, misschien wel tien
duizenden padden het leven laten tij
dens de voorjaarstrek.
Kontakten onderweg
Vaak lopen de honderden trekken
de mannetjes- en vrouwtjes elkaar
Advertentie
Voor een paar guldens meer
een beste kwaliteit
Mc. Gregor
Hermiel
Wilson Glenny
Tenson
Robe di Kappa
LaCoste
Melka
(reeds „merk"-overhemden
vanaf f 25,—)
onderweg, al tegen het lijf. De heren
maken van deze ontmoeting direkt
misbruik door de andere sexe zonder
omhaal te bespringen en hen tijdens
de rest van de trek als draagbaar te
gebruiken.
De vrouwtjespadden zijn ver in de
minderheid. Op ongeveer zes man
netjes is er slechts één vrouwtje. Het
is dan ook niet ongebruikelijk dat
die door meerdere mannetjes tegelijk
als lastdier wordt gebruikt.
Bovendien kampt de pad met een
beperkt gezichtsvermogen èn een
mager gevoel voor logica en
bespringt regelmatig alle beesten en
voorwerpen die gelijkenis vertonen,
zoals kikkers en grote salamanders
maar ook een kluit modder of een
stuk hout.
Wilde taferelen
Eenmaal bij het watertje van
bestemming aangekomen, vormen
zich kluiten en kluwens van padden
die elkaar, om in de gunst van een
vrouwtje te komen, naar het leven
staan.
Soms zijn deze taferelen zo wild
dat de vrouwtjespad in het vuur van
de strijd om haar gunsten onder wa
ter wordt geduwd en verdrinkt. Gaat
alles echter goed dan zeult de aan
staande moeder haar ega dagenlang
op haar rug mee door het water tot
dat de eierafzetting begint. Het man
netje bevrucht de eitjes; blijft daarna
nog een dag of wat in de plas rond
hangen en verdwijnt dan naar zijn
droge zomerresidentie.
Het vrouwtje maakt het werk af
door de ongeveer twee meter lange
wirwar van eitjes behendig tussen
twee plantenstengels te spannen.
Daarna vertrekt ook zij naar een zo
merverblijfplaats, die nooit ver van
de broedplaats vandaan ligt en waar
bij voorkeur veel voedsel te vinden
is.
Beide echtgenoten doen zich tot
september tegoed aan insekten en
spinnen om dan terug te keren naar
het winterkwartier onder de grond,
waarna de hele geschiedenis zich her
haalt.
Ondertussen groeien de duizenden
padde-eieren in tien dagen uit tot le
venslustige zwemstaarten. Om
streeks juni/juli zijn ze volgroeid en
wemelt het langs de oevers van klei
ne padjes, die net als hun ouders ie
der jaar weer naar hun eigen geboor
teplaats zullen terugkeren om te pa
ren.
Aktiegroepen
Alle amfibieën in ons land mogen
dan wel beschermd zijn, de auto
walst ongestraft over deze bescher
mende levens heen. Op sommige
plaatsen in ons land worden dan ook
heel wat paddenvolken ernstig be
dreigd.
Hopelijk komt het hier niet zo ver
als in Engeland, waar grote padden-
populaties geheel uitgestorven zijn.
Zo niet, dan zal dat voor een groot
deel te danken zijn aan de vele tien
tallen aktiegroepen en de Landelijke
Werkgroep Amfibieën en Reptielen
(WARN), die zich inspannen om de
pad een veilige doortocht te verle
nen. In sommige gemeenten worden
op paddetrekavonden en nachten
zelfs wegen geheel afgesloten om de
padden de ruimte te geven.
MANAGUA - Salvadoriaanse gue-
rillastrijders hebben de Amerikaan
se inlichtingendienst CIA beschul
digd van het organiseren van de
moord op guerillaleidster Melida
Amaya Montes. „Een verraderlijke
misdaad begaan voor de sinistere
bendes van de CIA", aldus een in Ma
nagua uitgegeven communique van
het bevrijdingsfront FMLN.
BRUSSEL - De nieuwe leider van
de Sowjet-Unie, Joeri Andropov, zal
waarschijnlijk de hoogste prioriteit
geven aan versnelling van de econo
mische groei en zal daartoe de import
uit de westerse landen sterk vergro
ten. Dit heeft een Amerikaanse des
kundige op het terrein van de ekono-
mische betrekkingen tussen oost en
west, Jan Vanous, donderdag gezegd.
NEW YORK - President Reagan
heeft vorig jaar zijn goedkeuring ge
geven aan een breed opgezet plan
voor Midden-Amerika. Het plan
voorzag in heimelijke operaties, poli
tieke druk en direkte militaire en
economische hulp om te voorkomen
dat er in Midden-Amerika meer „sta
ten naar Cubaans model" gevestigd
zouden worden. Dit blijkt uit een ge
heim document dat donderdag in de
New York Times werd gepubliceerd.
Het betreft een document van de
Nationale Veiligheidsraad. Het be
vat een verslag van een vergadering
van president Reagan en zijn voor
naamste adviseurs over de Ameri
kaanse politiek in Midden-Amerika.
Volgens het verslag was het plan be
doeld om te beletten dat Nicaragua
„de revolutie exporteert". Ook was
het gericht op een versterking van de
pro-Amerikaanse elementen in El
Salavador en Guatemala. De New
York Times voegt eraan toe dat de
deelnemers aan de vergadering het
erover eens waren dat Nicaragua
door middel van clandestiene activi
teit onder druk moest worden gezet.
ROME, BARCELONA - De sinds
november 1980 voortvluchtige 61-
jarige ex-generaal van de Italiaanse
semi-militaire financiële politie Do-
nato Lo Prete, is in Castell de Fels bij
Barcelona in Spanje aangehouden.
Dit is donderdag van officiële zijde
in Rome vernomen.
Lo Prete werd gezocht in verband
met een omvangrijke zwendelzaak
ten nadele van de Italiaanse staatso
liemaatschappij. Talrijke firma's in
deze branche hebben jarenlang, ge
dekt door ambtenaren van de finan
ciële politie, de oliemaatschappij
voor vele miljoenen opgelicht. Lo
Prete was toen commandant van het
korps voor Milaan en omstreken.
DEN HAAG - Prinses Margriet
opent donderdag 14 april in het Gro
ningse Haren de orthopedische in
strumentmakerij Noord-Nederland.
Aansluitend zal de prinses een kort
bezoek brengen aan het Nationaal
Rijtuigenmuseum te Leek in het ka
der van de zomertentoonstelling ter
gelegenheid van het 25-jarig bestaan.
De Rijksvoorlichtingsdienst heeft
dit meegedeeld.
Advertentie
topmerken weer ruim zijn
vertegenwoordigd in onze
nieuwe voor/aarskollekbe
Ook voor hoeden en shawls
Dam 15-19, Zierikiee Telefoon 01110 2816
LEIDEN - Drie commissarissen
van de Vleeschmeesters, met 3.000
werknemers het grootste slagerijcon
cern in ons land, en de enige direk-
teur hebben gedreigd af te treden. Ze
zijn het niet eens met enkele groot
aandeelhouders, die vijf nieuwe
kommissarissen - onder wie zij zelf -
willen benoemen en de direkteur wil
len vervangen.
SITTARD - De uit Sittard af
komstige cabaretier Toon Hermans
onthult zaterdagmiddag in de hal
van het cultureel centrum van Sit
tard zijn bronzen borstbeeld, dat is
verwaardigd door de Amsterdamse
beeldhouwer Erwin de Vries. Het ge
meentebestuur van Sittard heeft dit
meegedeeld.
Het beeldje is een geschenk van de
gemeente en van bedrijven, die aan
de (inmiddels voltooide) renovatie
van het cultureel centrum hebben
meegewerkt. Die renovatie vond
plaats in verband met het 25-jarig
bestaan van de Sittardse stads
schouwburg.
Bij de onthulling van het borst
beeld zal een Toon Hermans ge
vraagd worden om zijn geboortestad
videobanden van zijn laatste tv-
optreden te schenken. Die uitzending
hebben vele Sittardenaren door sto
ring toen niet gezien, aldus het ge
meentebestuur van Sittard. Het wil
de video-banden alsnog vertonen via
het centrale kabelsysteem in de ge
meente.
RENESSE - Veronica zal woensdag
10 augustus een live programma uit
zenden vanuit Renesse. Donderdag
hebben medewerkers van Veronica
dit besloten, in samenwerking met
de Evenementenkoimmissie en de
VVV van Renesse. Ook de gemeente
zal toestemming hiervoor verlenen.
Het programma duurt van 's och
tends zeven uur tot s middags vijf
uur. Er zullen diverse reportages
worden gemaakt op het strand en op
de weekmarkt. Wie er geïnterviewd
zullen worden en welke artiesten er
zullen optreden is nog niet bekend.
Zaterdag 9 april
Ned. 1
9.30 en 13.00 uur Nieuws voor doven
10.00 uur Teleac
15.30 uur RVU
16.00 uur Captain Caveman
16.10 uur Niels Holgersson
16.35 uur Dick Turpin
17.00 uur Orgelcursus
18.10 uur Teleac
18.55 uur De Minibios
19.05 uur Toppop
20.00 uur Journaal
20.28 uur Dallas. De opening van
Jocks testament brengt de gemoede
ren in beweging. Miss Ellie dient al
haar taktische talenten aan te wen
den om JR en Bobbie te kalmeren.
21.20 uur De Versierders. De vrien
den Lord Bhett en Danny worden
door een Russische hertogin te hulp
geroepen om haar identiteit van we
duwe van de rijke prins Ozerov aan
het licht te brengen.
22.10 uur Sportpanorama
22.35 uur Televizier
23.15 uur De toestand in de wereld
23.25 uur Journaal, 23.30 uur Nieuws
voor doven
Ned. 2
13.00 en 18.15 uur Nieuws voor doven
15.40 uur Marathon Rotterdam. Ma
rathon in de stad Rotterdam met vele
internationale tópsporters.
18.20 uur Paspoort
18.30 uur Sesamstraat
18.45 uur Toeristische tips
19.00 uur Nieuws
19.10 uur De eerste de beste. Een pro
gramma waarin enkelen trachten re-
kords te verbeteren.
38
Mevrouw, menéér, zei hij nadrukke
lijk, het lijkt me beter er geen doek
jes om te winden. Zoals u zult weten
is meneer Nieuwolda... vermoord.
Onze taak is het uit te vinden, wie
dat gedaan heeft. Al moet de onder
ste steen boven. Daartoe moeten we
dile3 weten van élle personen die er
bij betrokken zijn.
U wilt toch niet insinueren, dat me
vrouw van Herwijnen betrokken is bfj
de moord op die persoon?
Ik insinueer niets, mevrouw. Me
vrouw van Herwijnen ik zal haar
gemakshalve maar zo noemen, want
zo was ze wel algemeen bekend is
er in zoverre bij betrokken, dat hij
héér man was. Dat is, dacht ik, een
zeer nauwe betrekking.
In dit geval niet.
Zoals u het waarschijnlijk bedoelt,
zeker niet. Hij glimlachte, maar ze
bleef hem ijskoud aanstaren met
harde blauwe poppe-ogen.
Johan moest voor die mooie blauwe
ogen gevallen zfjn, dacht Martijn, die
er een sport van maakte na te gaan:
wat zag die man in die vrouw? H|j
had een man gekend die een vrouw
getrouwd had om haar zielvolle ogen,
alléén om later te merken dat ze hy
sterisch was.
Nou ja Adèle, waagde Johan, meneer
bedoelt natuurlijk...
Ze bevroor hem met haar blik.
Als u iets over mevrouw Herwfjnen
wenst te weten, sprak mevrouw
Bronkhorst (ze zei nooit iets, maar
ze sprókdan kan ik u vertellen wat
iedereen weet, dat het een bijzonder
19.50 uur Kieskeurig. Konsumenten-
rubriek.
20.10 uur Showbizzquiz. Ron
Brandsteder zal als artiesten kunnen
begroeten o.a. Jóhnnjf Kraaykamp
en het danspaar Chantal en Dumont.
21.20 uur Derrick. Ludenke wordt er
van verdacht een moord gepleegd te
hebben, maar het lukt de inspekteur
maar niet het nodige bewijsmateri
aal bij elkaar te krijgen. Op een dag
belt een dame die een afspraak
maakt maar niet komt opdagen
22.30 uur Journaal
22.45 uur Studio Sport
23.35 uur Als twee druppels water.
Het verhaal naar het boek De Donke
re kamer van Damocles, van de hand
van Willem Frederik Hermans,
speelt zich af in de oorlogszomer van
1944 in Voorschoten. In de tuin van
een zekere Ducker belandt een para
chutist Dorbeck, die een geheim
agent blijkt te zijn en bovendien
sprekende vergelijkenis vertoont
met Ducker
Zondag 10 april
Ned. 1
9.30 en 13.00 uur Nieuws voor doven
15.15 uur Teleac
16.00 uur Nieuws
16.05 uur Stuif es in
17.05 uur Honderd beroemde schilde
rijen. Een doek van de hand van Paul
Cezanne zal nader bekeken worden.
17.15 uur Ontdek je plekje. Harder
wijk staat dit keer in het middel
punt.
17.20 uur Studio Sport
18.00 uur Sprekershoek
18.15 uur Sesamstraat
18.30 uur Uit de mond gespaard
19.00 uur Studio Sport
19.55 uur Lotto
20.00 uur Nieuws
20.10 uur Panoramiek
20.40 uur Humanistisch verbond
20.45 uur De achterkant van het ge
lijk. Marcel van Dam zal o.a. in dit
programma ontvangen: de heer Vre-
deling, Marein de Koning en psychia
ter A. van Dantzig.
21.45 uur De witte raaf. Een impres
sie van het Festival of Fools dat in
Advertentie
Aanleg
Elektr.- en waterinstallaties
Verkoop
en reparaties
Elektrische apparaten
Radio-apparatuur
Televisie - Video - enz.
hoogstaande vrouw is, die heel veel
goed werk gedaan heeft en nog doet,
en die alleen maar de fout van zovele
vrouwen heeft gemaakt, namelijk
met de verkeerde man te trouwen. Ze
keek niet naar Johan, die Martijn
met iedere sekonde sympathieker
werd, al was het maar uit medege
voel.
U hebt haar al lang gekend?
van vóór haar eh- trouwen. Een be
treurenswaardige misstap.
Leek een geschikte vent, murmelde
Johan, en zweeg, verrast over z|jn
eigen stoutmoedigheid.
Adèle had niet geluisterd.
U kende haar reeds als zuster Tillie,
zoals ze algemeen bekend stond?
Ja. Ze neeft die werkkring toen op
gegeven.
Ze ging nog wel es... begon Johan.
Ik zei, ze heeft haar werkkring opge
geven.
Ja maar Adèle Johan was niet zel
den zeker van zijn zaak, en verheugd
dat hij wist. wat zijn vrouw blijkbaar
niet wist ik heb haar verleden
week nog in uniform gezien.
O ja? vroeg Martijn. Verleden week
nog?
Adèle was één en al afwijzing, maar
Johan, verheugd met het zeldzaam
gebeuren van een aandachtig gehoor,
liet zich niet stoppen.
Ik weet het nog goed, want het was
dezelfde dag van eh... die avond.
Wat raaskal jc nu toch, Johan. Die
dag van die avond!
Ze keek met iets van verontschuldi
ging naar Martijn.
1980 in de fabriekshallen van de
ADM werd gehouden.
22.35 uur De verbeelding. Kunstma
gazine.
23,25 uur Journaal, 23.30 uur Nieuws
voor doven
Ned. 2
12.00 uur Capitool
12.45 uur Schooltelevisie
15.30 uur Teleac
17.00 uur Wie weet
17.55 uur Teleac
18.25 uur Nieuws voor doven
18.30 uur Teleac
19.00 uur Nieuws
19.05 uur Mr. Merlin. De scheikunde
leraar van Zac probeert de vondsten
van mr. Merlin uit.
19.30 uur Countdown
20.10 uur Dynasty. Fallon neemt de
wijk naar Haïti maar ze slaagt er niet
in anoniem te blijven.
21.00 uur Vakwerk. Palingvisser en
boswachter zijn de beroepen die cen
traal staan.
21.25 uur Capricorn one. Een ruimte
schip wordt bemand naar Mars
gestuurd. Verwikkelingen treden op
als blijkt dat de konstruktie van de
ruimtepakken niet deugt.
23.25 Journaal, 23.30 uur Nieuws
voor doven
Maandag 11 april
Ned. 1
9.30 en 13.00 uur Nieuws voor doven
16.00 uur Mr. Merlin. Herhaling
16.25 uur Countdown. Herhaling
18.25 uur Teleac
18.55 uur Maja, de bij
19.20 uur Tom en Jerry
19.25 uur The Flintstones
20.00 uur Journaal
20.28 uur Lou Grant. Lou komt in ak-
tie als op een bijeenkomst het ge
rucht de ronde doet dat een ontvoe
ring op stapel staat.
21.20 uur Brandpunt, in de markt.
Nieuwe ontwikkelingen op econo
misch gebied staan hierin centraal.
22.15 uur Slaapwandelaar. Een En
gelse thriller, waarin een vrouw lijdt
aan slaapwandelen en gedurende
haar verblijf in Londen weet ze niet
of ze een man in haar slaapkamer in
werkelijkheid of in droomtoestand
heeft gezien.
23.25 uur Journaal, 23.30 uur Nieuws
voor doven
Ned. 2
13.00 en 18.15 uur Nieuws voor doven
18.30 uur Sesamstraat
18.45 uur Jeugdjournaal
19.00 uur Nieuws
19.10 uur Slakkie en Puntmuts.
19.15 uur Zo moeder, zo zoon
19.40 uur Een piano voor mrs. Cimi-
no. Zij beheert na de dood van haar
man een muziekzaak. Ze vereen
zaamt door het verlies aan haar con
tact en begint tekenen van seniliteit
te vertonen. Het komt zelfs zover dat
haar zoons haar onder curatele stel
len.
21.15 uur Rondom tien. Reageerbuis
baby's. Dis is het thema van deze af
levering.
22.05 uur Praten in het voorhuis
22.30 uur Journaal
22.45 uur Teleac
23.15 uur Nieuws voor doven.
door TOM LODEWIJK
Die avond van het Nut, we zijn er
toch allebei geweest? Het stond in
de krant.
Martijn was op zijn quivive, hij moest
Adèle een slag vóór blijven.
Ging ze diezelfde dag diezelfde
avond, nog eh uit verplegen?
Ooh Johan, zei Adèle schouderopha
lend, wat próót je nu toch. Zie je
wel? Jc had beter die boeken...
Hoe weet u dat. meneer Bronkhorst.
Hebt u het gezien
En of! Ik stond hier, achter de gor
dijnen. Sta dikwijls zo maar es te kij
ken, wat er langs komt. Zag haar
duidelijk. Groene Morris. Zwarte
sluier, donkere bril. Dacht nog: wat
een vrouw; moet vanavond uit, en
éérst nog de plicht.
Hoe laat was dat?
Nou, 't was al donker. Na vijven in
ieder geval. We zouden juist gaan
dineren.
Hoe kun je haar dan gezien hebben,
Johan?, vroeg Adèle, zoals men
spreekt tot een kind. Het was don
ker!
Johan weifelde.
Tja Adèle, lieve, dat is natuurlijk zo.
Maar ik zag die Morris en ik dacht...
Als mensen zeggen dat ze hebben ge
dacht, blijkt dat ze meestal niet heb
ben nagedacht, sneed mevrouw Adèle
en Martijn moest haar. zijns ondanks,
in de geest een instemmend applaus
doen geworden. Want het klopte vol
komen met zijn eigen ervaringen.
(wordt vervolgd)
4
1
