Zaken doen met niet-leden ondermijnt de coöperatie EXPOSITIE OVER WATERSNOODRAMP Sukses voor „Crescendo" op winterkonkoers Goes Controleurs voor handhaving visserijwet Laatste stuk Kosmos-1402 verbrand Reagan maakt Israël verwijten REIZIGERSVERVOER PER TREIN MET TWEE PROCENT GESTEGEN Ir. D. Luteijn voor C.C.C.: Zoet water voor de landbouw N.S. jaarcijfers 4 Ir. Luteijn: Jonge boeren zijn kritischer ten opzichte van de coöperaties. ZIER1KZEE - „Het bestaansrecht van de coöperatie komt voort uit economische solidariteit. De ledendomi- nantie dient essentieel te zijn bij het funktioneren van die coöperatie. Er moet gestreefd worden naar beharti ging van lange- en korte termijn belangen voor diverse ledengroepen. In toenemende situaties zullen de coöpe raties bij de algemene landbouwpolitiek betrokken wor den. De duidelijke keuze voor het lidmaatschap mag niet omzeild worden; ook in de tachtiger jaren zal die keuze bepaling het fundament van de coöperatie vormen." Aan het woord ir. D. Luteijn. voor zitter van de Nationaal Coöperatieve Raad (N.C.R.), maandagmiddag in restaurant „Mondragon" tijdens een druk bezochte bijeenkomst van de Stichting Coöperatief Contact Cen trum (C.C.C.) West-Nederland. Inspelend op de situatie, dat de nieuwe voorzitter van de N.C.R. af komstig is uit Zuid-West-Nederland (Wilhelminadorp) was besloten deze vergadering te beleggen, zodat ir. Lu teijn niet alleen in Den Haag maar ook in „eigen regionen" eens zijn zeg je kon doen over „de coöperatieve ge dachte in 1983". gekeerd dienen te worden, maar in eigen schatkist moeten worden be houden. Extra faciliteiten voor de le den dienen, volgens hem, alleen doorgevoerd te worden bij voldoende eigen vermogen. Het zich buiten de eigen branche begeven van de coöperaties (diversi- fikatie) noemde Luteijn zaken, die niet in het verlengde van de coöpera tieve aktiviteiten liggen". Hij vond dit een moeilijk punt, dat overigens niet met „een schaartje geknipt" kan worden. Adviesraad: DEN HAAG - De voorlopige adviesraad voor de binnenvisserij is voor het aanstellen van onbezoldigde bijzondere controleurs, die wor den belast met handhaving van de Visserijwet. In een advies hierover aan staatssecretaris Ploeg van landbouw en visserij zegt de raad van een dergelijk controlekorps zeer positieve effecten te verwachten, met name door preventie en educatie, maar ook door het opsporen van visserijovertredingen. Vernieuwd bestuur Tevens werd van de gelegenheid gebruik gemaakt het vrijwel geheel vernieuwde C.C.C.-bestuur voor te stellen, te weten: P. Noordermeer (voorzitter); J. Akkermans (sekreta- ris); Mr. J. Oggel,; S. J. van Lange- raad; A. de Koeyer; drs. N. Groot; W. Poppe en J. de Jonge. Heel kort memoreerde ir. Luteijn in zijn inleiding het ontstaan van de coöperaties ongeveer honderd jaar geleden, voortvloeiend uit de slechte situatie voor de toenmalige produ centen. „Door de jaren heen is de coöpera tie blijven staan in de maatschappij en heeft zich voortdurend aangepast. Elke coöperatie, die te lang bij vroe ger heeft stilgestaan, bestaat nu niet meer", aldus Luteijn. Het grootste sukses van de boerencoöperaties noemde spreker het feit, dat de boe ren een evenwaardige marktpartij zijn gaan vormen. De goede struk- tuur binnen de coöperaties en de juiste aan- en verkoop van produk- ten droegen, naar zijn mening, daar toe bij. Twee ontwikkellingen Hij signaleerde twee belangrijke ontwikkelingen de afgelopen jaren: 1) Het toenemend aandeel van de coö peraties in de agrarische omzet; 2) De sterke samenbundeling van coöpera ties tot grote eenheden. Spreker durfde de stelling aan, dat de concentratie van coöperaties voor waarde was voor een aanzienlijke produktieverbetering. Als negatief effekt van de samenbundeling noem de hij de problemen met de bestuur baarheid en de belangenbehartiging van het individuele lid. Bij de jongere generatie is volgens Luteijn een kritischer houding ten opzichte van de coöperaties te konstateren. Dat moet volgens hem geen aanleiding zijn door prijsvoor- zieningcn op korte termijn te trach ten bij die jonge boeren in de gunst te komen. „Het omzeilen van de keuze daad door op niet of nauwelijks af wijkende voorwaarden met niet- leden zaken te doen, ondermijnt de coöperatie". Een vergelijking trekkend tussen Nederland en de E.E.C. konstateerde Luteijn, dat de concentratie in ons land groter is, dan in andere landen van de Europese Gemeenschap. Hij was van mening, dat één uniform markt- en prijsbeleid voor de E.E.G. op den duur niet te handhaven zal zijn. In het kader van noodzakelijk geachte produktievermindering, zul len de coöperaties ook meer en meer buiten de voedingsrichting kijken. Zo wordt de houtproduktie een alter natief, dat aan belangrijkheid wint. Financiën Wat betreft de financiële kant van de coöperaties was spreker van me ning. dat winsten niet al te gauw uit BONN - Het radioaktieve deel van de Sowjetrussische spionagesatelliet Kosmos 1402 is maandagmiddag in de dampkring verbrand. Sinds 12.25 uur is hij niet meer ge signaleerd. Het intreden in de dampkring gebeurde boven het zuid en van de Atlantische Oceaan, onge veer 1800 kilometer oostelijk van Brazilië, zo heeft het Amerikaanse ministerie van defensie bekendge maakt. Tegelijk met deze mededeling werd in de Bondsrepubliek de alarm toestand opgeheven, die was in gesteld met het oog op de overigens uiterst kleine kans dat radioaktieve resten van de kunstmaan op aarde te recht zouden komen. Met nadruk wees hij op het belang van ledendominantie. Spreker on derscheidde twee soorten coöpera ties, die het met deze voorwaarde het moeilijkst hebben, te weten: die met veel leden (en niet-leden) zaken doen, waardoor het verschil met partiku- liere organisatie niet altijd meer naar buiten komt (bijvoorbeeld Ra bobank of Interpolis) en de coöpera ties, waar men met werknemersbe- langen te maken heeft (bijvoorbeeld SU Avebe/Zuivel). De boeren dienen volgens Luteijn in het bestuur ook een belangrijke plaats in te nemen. Om die bestuurs- funktie goed te kunnen vervullen, zullen kadertrainingen van belang zijn. In dit verband merkte hij op, dat in het buitenland vaak een betere vorming van bestuurders op allerlei gebied plaatsvindt. „In ons land den ken we soms weieens te gauw, dat we het wel kunnen", besloot Luteijn. Flitsen uit het buitenland MADRID - Onder leiding van het Spaanse episcopaat is dit weekeinde de strijd begonnen tegen de plannen van de socialistische regering van premier Felipe Gonzalez om abortus in bepaalde gevallen toe te staan. In haar vier dagen geleden gepubliceer de voorstel wil het ksbinet abortus toelaten ingeval een vrouw is ver kracht, haar leven door de zwanger schap in gevaar komt of als er kans bestaat dat zij een misvormd kind ter wereld brengt. KERKNIEUWS Herdenkingsdienst Watersnoodramp BRUINISSE - In de morgendienst van zondag 6 februari werd in de Hervormde Kerk van Bruinisse de februariramp van 1953 herdacht. Als uitgangspunt voor zijn prediking had Ds. Teekens gekozen Openba ring 21:1 en de zee was niet meer. „De zee brengt scheiding teweeg, zij betekent bedreiging, ze huisvest boze machten. Maar de zee zal moeten ca pituleren, als ze al de doden die in haar zijn, zal moeten weergeven. Dan blijkt dat de dood definitief is over wonnen en het leven triomfeert. Op de nieuwe hemel en de nieuwe aarde mist Johannes de zee. Die is niet meer", aldus de dominee. Na de dienst speelde de organiste mevrouw P. C. Schraver-Beekman heel toepas selijk het Zeeuwse volkslied. Jeugddienst 's Avonds werd een jeugddienst ge houden met als thema: „Gods ver bond". Aan deze dienst werd mede werking verleent door het Hervorm de kinderkoor uit Oosterland onder leiding van Rianda Dalebout. Zij brachten liederen ten gehore zoals „Er is een Heer" en „Jezus is de goe de Herder". De meisjes vereniging „De Kwa kers" onder leiding van de heer B. Bierings verzorgde de Apostolische Geloofsbelijdenis en de Schriftle zing. Ook voor de kollekte droegen zij zorg. De prediking van Ds. Teekens hield in dat God een afspraak met je wil maken, zeker ook in je jeugd. Maar, zoals ook het gezegd is, de lief de kan niet van één kant komen; de mensen zullen zich zelf óók inspan ningen moeten getroosten. Organist in deze fijne jongeren- dienst was de heer C. P. v. Eek. Na af loop gaven veel jongeren gehoor aan de oproep om de broodmaaltijd te ge bruiken en om over de preek na te praten en te zingen met het jeugd koor dat ook bleef eten. BILBAO - Duizenden bankbedien den in Spaans Baskenland hebben maandag voor een dag het werk neer gelegd uit protest tegen de afgelopen zaterdag door de Baskische afschei dingsbeweging ETA gepleegde bo maanslag op een bank. In verscheide ne Baskische steden werden tegen de ETA gerichte demonstraties gehou den, zo meldde de politie. BUENOS AIRES - De Argentijnse onderminister van buitenlandse za ken Enrique Lupiz is afgetreden. Het militaire bewind in Buenos Aires heeft Griekenland verzocht zijn be noeming als ambassadeur in Athene te bewilligen. Dit is maandag in we lingelichte kringen in de Argentijnse hoofdstad vernomen. WUERZBURG - In de Bondsrepu bliek zijn tot dusver elf mensen het slachtoffer geworden van Thallium- vergiftiging. Tien van hen liggen nog in een ziekenhuis, van wie een in le vensgevaar verkeert. De vergiftiging is het werk van een onbekende die flessen frisdrank en bier aanlengde met het uiterst giftige zware metaal. NEW DELHI - De leden van de In diase regering moeten zuiniger om springen met het belastinggeld. Pre mier Indira Gandhi heeft de mi nisters en de andere leden van de re gering maandag te verstaan gegeven dat zij minder mogen reizen en min der onkosten in rekening moeten brengen. WASHINGTON - President Reagan van de Verenigde Staten heeft Israël maandag verweten dat het het terug trekken van al zijn troepen uit Liba non vertraagt en dit land „bezet". In een interview dat hij toestond aan te levisiestations in Washington en om geving maakte Reagan bekend dat zijn bemiddelaar in het Midden- Oosten, Habib, drager is van een „voorstel en een plan" om de onder handelingen over terugtrekking van de buitenlandse troepen in Israël te bespoedigen. Philip Habin is maan dag terug in zijn bemiddelingsge-, bied. BONN - De Westduitse bondskan selier, Helmut Kohl, heeft maandag via de bezoekende Israëlische mi nister van buitenlandse zaken, Yitz hak Shamir, Israël opgeroepen het vredesinitiatief voor het Midden- Oosten van de Amerikaanse presi dent Reagan te beschouwen als een realistische manier om een oplossing te bereiken voor het konflikt. (vervolg van pagina 1) maken met beperkende maatregelen in allerlei Wetten en regels. Hierover is op de studiedag uitvoerig gedis- kussieerd, waarbij duidelijk naar vo ren kwam dat men niet tegen redelij ke milieu-eisen is, maar dat deze lasten kollektief moeten worden op gebracht". Goed „boerenland" Ook kring-voorzitter L. J. van Gastel pleitte voor een zoete Greve- lingen. „Schouwen-Duiveland kan een goed „boerenland" zijn als de klimatologische omstandigheden meewerken zoals in het afgelopen jaar. Jammer dat dit niet gold voor de zeer gevoelige grove tuinbouwge- wassen, waarvoor de beschikbaar heid over zoet water uiterst belang rijk is. Om deze reden, maar ook in het belang voor de werkgelegenheid, blijven wij pleiten voor een zoete Grevelingen", aldus Van Gastel in zijn openingsrede. Een verhoging van de pachtprijs zal naar de mening van het hoofd bestuur van de Z.L.M. van kracht worden. Een percentage van vier a vijf acht het bestuur redelijk, waar mee misschien voorkomen kan wor den dat veel verpachte grond te koop wordt aangeboden. De heffing van onroerend goed be lasting op agrarische grond wees Van Gastel zonder meer af. „Het idee, dat door middel van o.r.g.-belasting op agrarische gronden een bron aange boord zou kunnen worden voor ver hoging van de rijks- of gemeentein komsten is een onakseptabele lasten verzwaring voor de landbouw", al dus de kringvoorzitter. Natuurbehoud Grote waardering had Van Gastel voor al diegenen, die in december de aktie bij Zonnemaire deden slagen, waar een groot stuk dijk werd ont daan van met bacterievuur besmette struiken. Van Gastel: „Wij zijn van mening dat door goed onderhoud van de be planting, op heel Schouwen-Duive land een goede bestrijding mogelijk is. Het is bijzonder teleurstellend, dat juist bij mensen van natuurbe houd, een weerstand tegen dit onder houd is ontstaan. Natuurbehoud is beheren door goed onderhoud te ple gen. Oók als dat betekent: zagen, opruimen en verbranden. Het laten ontstaan van een „wildernis" be hoort niet bij natuurbehoud". Tot slot zei Van Gastel wel wat meer waardering van de overheid, (en niet in het minst van de minister van landbouw) voor de Nederlandse landbouw op prijs te stellen. „De rijksoverheid kampt met tekorten, het bedrijfsleven moet meer finan ciële ruimte krijgen en onze bijdrage aan de ekonomie zal verhoudingsge wijs nog groter worden. Als land bouw gaan we door, hoe moeilijk het soms is. Nog meer inzet, nog hogere produktie. We móeten wel, we kun nen niet anders!" De raad dring er bij Ploeg op aan over de instelling van het korps con tact op te nemen met zijn ambtgenoot van justitie. Ook heeft de raad ge vraagd de ernst en omvang van visstroperij en fuikendiefstal onder de aandacht van de minister van justitie te brengen. De raad verwacht dat verscherping van het opsporings- en vervolgingsbeleid een grotere pre ventieve werking zal hebben. Onvoldoende controle Leden van de adviesraad voor de binnenvisserij (zowel beroeps als sport visserij) vinden de controle op De president praatte niet over de Syrische en Palestijnse troepen in Li banon, maar beschuldigde Israël er voor het eerst van terugtrekking van alle vreemde troepen „onnodig te vertragen". Volgens hem komt de permanentie van de Israëlische troepen in Liba non er technisch op neer dat zij een „bezettingslegér" vormen. Dit had hij half december ook al tegen de Washington Post gezegd, maar de te neur waarin hij het maandag her haalde was straffer, meenden waar nemers. Hij verweet Israël voorts dat het moreel in gebreke bleef door geen ge hoor te geven aan oproepen van de „nieuwe regering in Beiroet" om uit Libanon weg te gaan, na al die jaren van revolutie en onlusten. Onderhandelen President Reagan zei dat men niet tot werkelijk onderhandelen in het Midden-Oosten kon komen, zolang de Libanese situatie niet is opgehel derd. Hij verklaarde zich bereid tot versterking van de multinationale vredesmacht van Verenigde Staten, Frankrijk en Italië, als dat nodig zou zijn. Met premier Begin van Israël heeft hij een „persoonlijke relatie" opge bouwd, zei hij tenslotter, ondanks het verschil van mening over de troe penterugtrekking. Van Schouwen-Duiveland waren twee korpsen vertegenwoordigd, te weten de Kon. harmonie "Kunst en Eer" uit Zierikzee en de Muziekvere niging "Crescendo" uit Dreischor. "Crescendo" o.l.v. de heer A. L. van Wallenburg, trad voor het voet licht met het keuzewerk "Suite on a hymn" van Henk van Lijnschooten, en kwam uit in de eerste afdeling fanfare. De jury wist hun optreden te honoreren met 96,5 punt, goed voor een eerste prijs. "Kunst en Eer" be haalde in de eerste afdeling met 89 punten een tweede prijs. De voorzit ter van de Zeeuwse Bond, tevens konkourskommissaris, de heer C. Schout, stelde in zijn slotwoord vast, dat de verleende subsidies voor dit stukje kuituur niet tevergeefs waren besteed, gezien het vrij hoge muzika le pijl op deze dag. de naleving van de Visserijwet en haar uitvoeringsvoorschriften vol strekt onvoldoende. „Onvoldoende controle, gevoegd bij verminderd normbesef en het vooruitzicht op ge makkelijk te behalen financieel voordeel (visstroperij, diefstal en fuiken), dan wel onwetendheid heb ben geleid tot een toestand, waarin beroeps- en sportvisserij aanmerke lijke schade ondervinden", aldus de raad, die heeft becijferd dat de be roepsvisserij in de binnenwateren jaarlijks zeker een schade van 2,5 miljoen gulden lijdt tengevolge van diefstal van fuiken. Per bedrijf is dat gemiddeld zevenduizend gulden. De raad heeft echter de indruk dat niet alle schade wordt gemeld. Bovendien is er een mogelijk verlies aan in komsten, omdat vissers uit angst voor diefstal op diverse plaatsen geen fuiken meer zetten. Inkomstenderving Illegale sportvissers (dus zonder viskaart of -akte) bezorgen de over heid jaarlijks een inkomstenderving van enige miljoenen guldens. Onge veer 200.000 mensen vissen volgens recente onderzoekingen zwart. Naast de overheid loopt de organisatie ter verbetering van de binnenvisserij daardoor jaarlijks nog eens ongeveer een miljoen gulden aan inkomsten mis. Verder is uit controle door de al gemene inspectie dienst gebleken dat veel vissers hun sport beoefenen zon der een vergunning van de instantie die het viswater beheert. Voor de rechthebbende op het visrecht (bij voorbeeld verenigingen) leidt dat tot derving van inkomsten, terwijl het illegale vissen ook nadelig kan zijn voor de visstand in het bewuste wa ter. Gecompliceerd Bestaande opsporingsdiensten (bij voorbeeld politie) zijn volgens de raad onvoldoende op hun taak bere kend. De controle vormt slechts een onderdeel van het totale takenpak ket. Bovendien zijn de visserij voor schriften nogal gecompliceerd. Daar om heeft de raad de instelling van een apart korps controleurs bepleit, waarbij wordt verwezen naar contro leurs van de Vogelwet, die een verge lijkbare functie uitoefenen. Bomvol De bomvolle zaal wist deze uit spraak met een krachtig applaus te waarderen. Verder werden in de dankwoorden betrokken de la dyspeaker, die elk korps aan de hand van een globale schets introduceerde, de direktie van de "Prins van Oran je", de Sekretaresse van de Zeeuwse Bond, mevrouw M.L. van der Weijde- Smits, die met haar echtgenoot zorg de voor het voorbereidend werk, en last but not least de juryleden van deze dag, de heren J.P. Laro en J.J. Koops. Deze prima georganiseerde dag werd besloten met het zingen van het Zeeuws Volkslied, muzikaal begeleid door het laatstoptredende korps, de brassband "Excelsior" uit Kloetinge, o.l.v. de heer den Toon der. UTRECHT - Het reizigersvervoer bij NS is vorig jaar met twee procent toegenomen tot 0,4 miljard reizigerski lometers. Die groei was belangrijk lager dan in 1981 toen de klandizie met drie procent toenam en nog lager dan in '70 en '80 toen een vervoersgroei van bijna vijf procent werd geboekt. Dat blijkt uit de maandag gepubli- ceerde jaarcijfers van NS over 1982. Ns vreest dat het met de vervoers groei is gedaan als het kabinet z'n plannen om het spoorkaartje de ko mende jaren fors duurder te maken doorzet. De Spoorwegen hebben eer der al laten weten dat bijvoorbeeld de tariefsverhoging van acht procent van 1 april aanstaande zal leiden tot een aanmerkelijk vervoersverlies van 200 tot 300 miljoen reizigerskilo meters ofwel twee tot drie procent. Goederenvervoer De ontvangsten uit het reizigers- vervoer stegen vorig jaar met 68 mil joen gulden (7,3 procent) tot 995 mil joen gulden, het rijk legt daar nog eens 878 miljoen op toe (817 miljoen in '81). De omvang van het goederen vervoer daalde met 13 procent tot 18,4 miljoen ton en dat vervoer lever de 269 miljoen gulden op, elf procent minder dan in '81. In de loop van '83 sluit NS 25 zwakke goederenstations en wordt een begin gemaakt met slui ting van een van de zes grote ran- (Amsterdam-Water- geerstations graafsmeer). Bij het reizigersvervoer heeft NS de groei vooral te danken aan het succes van speciale „klantenbinders" als de Daluren- kaart en openbaar vervoer-jaar- kaarten die fors in opmars zijn. Door de stijgende verkoop van de jaar kaarten liep het vervoer op de alge mene abonnementen met tien pro cent terug. Het dagrecreatie-vervoer liep ver geleken met het topjaar '81 terug. Zo werden 14 procent minder tienertoer kaarten verkocht en acht procent minder fietsen verhuurd. Door de scherpe concurrentie van de toerang- cars en de slechte economie moest NS ook internationaal een veer laten. Het totale internationale reizigers vervoer nam met zeven procent af. De speciale reisbureautreinen had den 17 procent minder klandizie en per autoslaapkaarten spoorden 16 procent minder reizigers en 11 pro cent minder auto's. BURGH-HAAMSTEDE - De herdenking van de watersnoondramp in 1953 vormde voor het bestuur van de stichting Westerschouwen Kultureel" de aanleiding om een tentoonstelling te organiseren. Hoewel in Zierikzee en elders ook exposities zijn ingericht over de stormramp, wil de stichting de beelden van dertig jaar geleden ook naar de inwoners van de gemeente Westerschouwen brengen. Vanaf vrijdag 11 februari is de tentoonstelling onder de titel Waters- noodramp 1953 op prent en dokumentte zien in „De Bewaerschole". Er zal overwegend van interessant beeldmateriaal gebruik wor- den gemaakt, maar ter omlijsting zullen boven enkele belangwek- ken voorwerpen worden getoond. Door welwillende medewerking van het bestuur van het waterschap Schouwen-Duiveland kunnen zeldzame gereedschappen en werktuigen worden getoond, die vroe ger bij werkzaamheden aan de dijk werden gebruikt, aangevuld met enige fotoafbeeldingen. Bij de expositie vormt een zogenaamd kreeftenbootje een belan grijke blikvanger. Het heeft tijdens de redding in 1953 dienst ge daan. Het was toen eigendom van de firma Schot. Leden van deze fa milie hebben met behulp van dit scheepje honderden mensen van de verdrinkingsdood gered. Door bemiddeling van de heer J. Schot BWzn. te Zierikzee en medewerking van de huidige eigenaar de heer Bouwman kan deze tastbare herinnering aan de watersnood worden getoond. Ook van de zijde van de gemeente Westerschouwen en het stree- karchivariaat .Schouwen-Duiveland en Sint Philipsland" wordt medewerking verleend. De stichting .Westerschouwen Kultureelstreeft er naar omn ook zoveel mogelijk de jeugd bij het gebeuren te betrekken. Een lesbrief zal daarbij goede diensten kunnen bewijzen. De watersnoodtentoonstelling in ..De Bewaerschole" zal geopend zijn van 11 tot en met 26 februari en is dagelijks (met uitzondering van de zondaggeopend van 2-5 uur 's middags. GOES - De Zeeuwse Bond van de Koninklijke Nederlandse Federatie van Harmonie- en Fanfare gezelschappen organiseerde afgelopen zaterdag het jaarlijkse vrije winterkonkours in de "Prins van Oranje" te Goes. De interes se tot deelname aan dit muzikale evenement was groot. Niet minder dan 20 Zeeuwse korpsen hadden voor die dag ingeschreven, zodat reeds 's ochtends om 11 uur met het konkours werd gestart.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1983 | | pagina 4