RAMPHERDENKING EN
BEZINNING WEDEROPBOUW
SCHOUWEN-DUIVELAND
Prins Bernhard reikt
verzetskruisen uit
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
WA>
Wk
P
LAATSTE NIEUWS
Horb zou zich
hebben
opgehangen
ÏüqJS>
Z1ERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
REOAKTIE, ADMINISTRATIE EN BEZORGING
Telefoon (01110) 6551.
Voor telefoonnummers na 17.30 uur: zie pagina 2 onder de rubriek
„Agenda".
Uitgave B.V. Drukkerij v/h Lakenman Ochtman, Jannewekken 11,
4301 HH Zierikzee. Postbus 1, 4300 AA Zierikzee.
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES:
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling f 37,00, per jaar 141,00. Losse
nummers 75 cent. De abonnementsprijzen zijn inclusief 4% BTW.
Verschijnt maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag. Advertentieprijs
45 .cent per losse mm; „Sucpesjes" (t/m 4 regels) t 5,60. Vraagt onze
contractprijzen! De advertentieprijzen zijn exclusief 4% BTW.
Donderdag 3 februari 1983
139ste jaargang Nr. 23263
WAARIN OPGENOMEN
(1797 - 1889)
In dit nummer: Herdenkingsbijeenkomst Rode Kruis
Hervormde Kerk Nieuwerkerk
NIEUWERKERK - „Wat bedoelen we nou eigenlijk met deze herdenking. Willen we
onszelf wijsmaken, dat we het zo goed hebben gedaan of dienen we deze gelegenheid
aan te grijpen om ons te bezinnen op de gebeurtenissen in 1953. Een ramp op een wijze
en met een omvang als in 1953 zal zich niet herhalen. Zuid-West Nederland werd niet
aan haar lot overgelaten, hoewel er nog veel moet gebeuren en waakzaamheid blijft
geboden. De geïsoleerde eilanden werden aaneen gesmeed en de beslotenheid van de
woonkernen verdween. Het is goed tussen de beslommeringen van alle dag nu aan de
ramp van 1953 terug te denken en waar kan dat beter geschieden dan in de besloten
heid van de kerk, waar rangen en standen niet bestaan
Deze woorden sprak Zeelands
kommissaris dr. C. Boertien dinsdag
avond tijdens de plechtige rampher
denkingsbijeenkomst in de Her
vormde kerk te Nieuwerkerk. Een
herdenking, die door zeer veel be
langstellenden werd bijgewoond
evenals door een groot aantal geno
digden, onder wie vijf regio-burge
meesters, te weten (uiteraard) J. van
Bommel, J. L. Niemantsverdriet-
Leenheer, C. Slabbekoorn, T. C. Hek
man en W. den Boer, door de voltallig
Duivelandse gemeenteraad en door
dijkgraaf M. J. Steur.
Over het waarom van deze herden
kingsbijeenkomst sprak ook Duive-
lands burgémeester J. van Bommel.
Hij wees erop, dat deze bijeenkomst
een herdenking van de ramplachtof-
fers betrof, maar ook een bezinning
diende te zijn op hetgeen daarna is 1
gebeurd. Een herdenking, die niet be
doeld was om oude wonden open te
halen, maar om aandacht te schen
ken aan de feiten. In dit verband ci
teerde de eerste burg een passage van
J. M. de Nooijer uit het bekende
rampboek .Gekwelde Grond".
Keerpunt
in 1955 nog voorschreef dat de afslui
ting van de Oosterschelde voorrang
zou hebben boven die van het Brou-
wershavense Gat. Tijdens de huidige
stormen bestaat volgens de eerste
burger, onder de Zeeuwse bevolking
nog steeds ongerustheid, zolang de
Oosterschelde niet kan worden af
gesloten.
Terugblikkend op die dertig jaren
na de ramp, konstateerde kommissa
ris Boertien, dat zuidwest Nederland
in die tijd werd beveiligd tegen de
elementen. Met technische middelen
wordt getracht nu en voorgöed een
scheiding te maken tussen land en
water, een zaak waar de jongere ge
neratie mee wordt vertrouwd ge
maakt.
Dr. Boertien betrok in zijn
toespraak ook de hulpverlening in
die eerste dagen na de ramp. Naar
aanleiding van een citaat uit het
Rampboek omschreef hij die helpers
van heY eerste uur als „onvervangba
re en verbeten helden". De toespra
ken tijdens deze herdenkingsbijeen
komst werden afgewisseld met koor
zang van de Chr. Gemengde Zangve
reniging „Een Naam is onze Hope"
uit Nieuwerkerk onder leiding van
dirigente mevrouw W. Bil-den Hol
lander en met orgelspel van de heer
W. Wandel.
Kans
het daadwerkelijk verzet. Enkele
duizenden van hen hebben hun inzet
met de dood moeten bekopen. Het
verzetswerk werd onder vaak uiterst
gevaarlijke omstandigheden ver
richt. Het is dan ook begrijpelijk dat
vele oud-verzetsstrijders met het ver
strijken van de jaren een gemis van
erkenning bekroop". De heer Ten
sing noemde het een goede zaak dat
koningin Beatrix enkele jaren gele
den besloot tot het in leven roepen
van het Nationaal Comité Verzets-
herdenkingskruisen, waardoor vele
oudstrijders op hun verzoek alsnog
de meer dan verdiende erkenning
wordt verleend. „De ballotage-proce
dure, die vooraf gaat aan de toeken
ning van een verzetsherdenkings-
kruis, is diepgaand en wordt met de
nodige piëteit gevolgd. Het is uiterst
moeilijk om nu nog na te gaan of ie
mand werkelijk voor een onderschei
ding in aanmerking komt omdat in
de oorlogsjaren uit veiligheidsoog
punt niets op schrift werd vast
gesteld. We moeten dan ook voorna
melijk aan de hand van herinnerin
gen van voormalige verzetsmensen
beoordelen of een gegadigde voor de
onderscheiding in aanmerking
komt".
Jeugd
Na de uitreiking van de Verzets-
herdenkingskruisen hield Prins
Bernhard een korte toespraak,
waarin hij inhaakte op de door bur
gemeester De Meester aangehaalde
noodzaak om de jeugd te blijven wij
zen op de verdiensten van de oud
verzetsstrijders. „Ieder jaar houden
we op 5 mei, steeds op een andere
plaats in Nederland een bijeenkomst
van oud-verzetsstrijders en oud-mili
tairen, waarbij de jeugd wordt uitge
nodigd. We proberen dan iets aan de
jeugd over te brengen van datgenen,
wat destijds heeft plaatsgevonden.
Hoewel veel verzetsmensen het
moeilijk vinden om over die tijd te
praten, blijft het een goede zaak om
onze jeugd begrip bij te brengen over
de offers, die destijds zijn gebracht
voor onze vrijheid".
Dankwoord
Tot slot sprak de heer P. Klooster
man uit Nisse, voormalig leider van
het verzet op Zuid-Beveland en Tho-
Ien, een dankwoord uit. Hij deed dat
op verzoek van de heer H. D. J. Swa-
ters, één van de gisteren onderschei
den verzetsmensen, die in de oor
logstijd verzetsleider was op Schou-
wen-Duiveland. De 89-jarige heer
Kloosterman dankt het gemeente
bestuur voor de volledige inzet voor
het welslagen van deze dag. Hij
noemde het een goede zaak dat de
uitreiking werd gehouden in de
historische stad Zierikzee. Dank
bracht hij ook aan prins Bernhard.
Vervolg pag. 3
BlLf
Verwachting tot vrijdagavond:
Eerst opklaringen
Eerst flinke opklaringen, later toe
nemende bewolking gevolgd door re
gen, mogelijk voorafgegaan door
sneeuw; minimumtemperatuur om
streeks nul graden, middagtempera-
tuur ongeveer plus 2 graden; matige
wind, draaiend van noordwest naar
zuid.
WEERSVOORUITZICHTEN
Verwachting t/m maandag 7 febr.
Zaterdag: Half tot zwaar bewolkt
Kans op neerslag: 80%.
Min.temp.: 0 gr.
Middagtemp.: 3 gr.
Windkracht: zuidwest 6
Zondag: Wisselend bewolkt
Kans op neerslag: 707o.
Min.temp.: -2 gr.
Middagtemp.: 1 gr.
Windkracht: n.west 5
Maandag: Kans op neerslag: 60%.
Min.temp.: -3 gr.
Middagtemp.: 0 gr.
Windkracht: n.west 3
ZON- EN MAANSTANDEN
4 febr. Zon op 8.16, onder 17.32
Maan op 0.51, onder 11.24
Laatste Kwartier: 4 februari (20.17)
HOOG- EN LAAGWATER
Zierikzee Hoogwater 'Laagwater
4 febr. 7.26 20.15 1.14 13.54
Doodtij: 7 februari
HET WEEROVERZICHT
DE BILT - In de nacht van donder
dag op vrijdag wordt het wat kouder
dan de nacht daarvoor, er wordt dan
weinig bewolking verwacht en niet
veel wind, zodat de temperatuur kan
dalen tot rond of even onder nul.
Ook vrijdag overdag zijn er eerst
opklaringen, maar in de loop van de
dag komen we onder invloed van een
oceaandepressie. De bewolking
neemt dan toe en daaruit gaat regen
vallen. In het binnenland kan de
neerslag eerst vallen in de vorm van
sneeuw. Ook in de nacht van vrijdag
op zaterdag wordt nog regen ver
wacht, maar daarna, tot en met dins
dag komen er weer opklaringen, fin-
door sneeuwbuien kunnen worden
afgewisseld. De temperatuur gaat na
zaterdag wat omlaag. In de nacht
komt er dan lichte vorst, overdag
blijft het om het vriespunt.
„Wat hebben wij van onze kans ge
maakt?" was het thema van de her
denkingsrede van ds. E. P. Kuin, die
ten tijde van de ramp Ned. Her
vormd predikant te Ouwerkerk was.
Dominee Kuin sprak zijn rede uit ge
baseerd op eigen ervaringen, een ge
geven dat bezielende en troostrijke
kracht gaf aan zijn woorden. Ook hij
had immers in 1953 tegen het woe
dend zwerk vertwijfeld uitgeroepen:
„Waar is dit goed voor?" Verwijzend
naar Jesaja 51 zei hij de troost te heb
ben ontdekt: „Ik ben uw troost" en
hij sprak over „De macht boven alle
machten, waar je bescherming kunt
zoeken".
De slachtoffers van de ramp her
denkend, gaf ds. Kuin in volle over
tuiging te kennen „Ze zijn heenge
gaan in vrede, ik heb het zelf gezien".
Een uitspraak voor de nabestaanden
om nu - dertig jaar nadien - nog moed
uit te putten, gedachtig ds. Kuins in
zet bij de bergingsdienst destijds.
De burgemeester signaleerde het
jaar 1953 als een keerpunt in de ge
schiedenis. „Alles is veranderd, van i t
de eiiandeiijke beslotenheid is niets 20 Oud-verzetsstrijders uit Zeeland krijgen onderscheiding
meer over; de landbouw werd rigou-
reus gemoderniseerd, de rekreatie
nam grote vormen aan, er kwamen
nieuwe strukturen". Een wat wrange
lering trok de heer Van Bommel uit
de geschiedenis van de Deltawet, die
De herdenkingsdienst in de Hervormde Kerk van Nieuwerkerk trok veel publiek.
Burgemeester Th. H. de Meester
memoreerde in zijn openings
toespraak de grote betrokkenheid
van de Prins bij het verzet als com
mandant van de Binnelandse Strijd
krachten tijdens de oorlogsdagen.
„Maar ook na de bevrijding en door
de jaren heen is dat zo gebleven, in
diverse funkties waarin u de belan
gen van oud-strijders en oud
verzetsmensen bleef behartigen".
Mede gezien het feit dat verzetsmen
sen, die geestelijk of lichamelijk ge
tekend waren door de gevolgen van
de oorlog, nimmer tevergeefs een be
roep deden op de steun en de inzet
van de Prins, kan worden vast
gesteld dat de mensen, die vandaag
worden onderscheiden, met erkente
lijkheid het bericht hebben ontvan
gen dat u bereid was deze uitreiking
persoonlijk te verrichten". Aldus de
heer De Meester.
Ook stond hij stil bij het feit dat
van de vele goede voornemens en het
grote enthousiasme en saamhorig
heidsgevoel van vlak na de oorlog in
de huidige tijd weinig meer is terug
te vinden. „Velen hebben zich in de
jaren na de oorlog afgevraagd of de
strijd en de offers van destijds zinvol
zijn geweest, en of de wereld ook iets
had geleerd. Ik vind het dan ook jam
mer dat de vele jongeren, scholieren,
maar in feite al diegenen, die deze
oorlogsjaren niet bewust hebben
meegemaakt, hier vandaag niet aan
wezig kunnen zijn. Het is onze plicht
om ons te blijven inzetten voor het
behoud van onze vrijheid en voor de
verdediging van die waarden waar
voor de mensen, die nu onderschei
den worden, het waard vonden om
hun leven op het spel te zetten".
In zijn toespraak gaf de heer De
Meester tevens, een kort overzicht
van het werk en de omstandigheden,
waaronder dit verzetswerk door de
betrokkenen moest verricht.
Goede zaak
De heer W. J. C. Tensing, lid van
het Nationaal Comité Verzetsherden-
kingskruisen en voorzitter van de
Nationaal Federatieve Raad van het
Voormalig Verzet in Nederland, gaf
in een toespraak een korte uiteenzet
ting over de totstandkoming van het
comité. „Naar schatting zijn er in Ne
derland destijds zo'n 25.000 Neder
landers aktief betrokken geweest bij
Zij, die achterbleven werd, volgens
spreker, een kans gegeven te leren le
ven met God en medemens. „De scha
duw mijner hande, hebbe u bedekt",
hield volgens ds. Kuin de opdracht
van dienstbaarheid aan de mede
mens in. Wederom puttend uit eigen
ervaringen memoreerde hij, dat uit
de wil om verder te gaan een hechte
eenheid ontstond.
Wijzer geworden
„Wat zijn wij wijzer geworden van
de ramp?", was de vraag die hij dins
dagavond zijn gehoor voorhield. „We
hebben geleerd, dat alles wat je bezit
en bent in één ogenblik weg kan zijn.
Rijk ben je, als je elkander tegen
komt en kunt zeggen „Wij zijn rijk".
Blikkend op het leven, dat de Dui
velandse bevolking in de dorpsker
nen kan en mag beleven, konstateer
de ds. Kuin ook een rijkdom. „Maar
zitten we in geestelijk opzicht nog op
hetzelfde niveau! Zijn we bezig de
eenheid te handhaven of staan we el
kaar nog wezenlijk bij". Hij noemde
de verwerkte ervaringen van de
ramp een schat, die men niet kwijt
mag raken, juist omdat in deze tijd
nog gevraagd zal worden de eenheid
te behouden, niet alleen in Duive-
land, maar ook ver daarbuiten.
„Het gaat om mensen, die mede
mensen kennen, herkennen en erken
nen", aldus ds. Kuin. Hij besloot zijn
rede met: „Een gemeenschap kan
nooit kapot als hij staat onder de ze
gen Gods. Wie er dan ook vallen, wij
gaan door en maken het emergo tot
realiteit
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's.
DEN HAAG - Roy Horb, de voor
malige garnizoenscommandant van
Suriname en naaste medewerker
van legerleider Desi Bouterse, zou
zich hebben opgehangen. Dit heeft
de Surinaamse staatsradio SRS ge
meld.
ZIERIKZEE - Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Bern
hard heeft woensdagmorgen in de Trouwzaal van het
stadhuis van Zierikzee twintig Verzetsherdenkingskrui-
sen uitgereikt. In vier gevallen werd deze onderschei
ding posthuum uitgereikt.
Even voor elf uur gistermorgen arriveerde de Prins in
het stadhuis, waar om kwart over elf in de Trouwzaal de
plechtigheid begon. De twintig Verzetsherdenkingskrui-
sen werden uitgereikt wegens verdiensten in het verzet
tijdens de Duitse bezetting in de periode 1940-1945 in de
Zeeuwse regio.
De twintig onderscheiden oud-verzetsstrijders, samen met prins Bernhard, op de foto.