De boer wil nu wel erg graag
dat het droog wordt
k
Voorlichter J. H. Zwart legt
funktie bij Consulentschap neer
Warm pleidooi voor bouw
landschap-aangepaste boerderij
ONZE PUZZELRUBRIEK
5
De landbouw
Nieuwe kaas
Wijziging
erfrecht
De narcose
Politiek-
inhoudelijk"
Afscheid van regio-landbouw
Krankzinnig
plan
„Vrouwen
vrede"
-voor
Te nat voor
ploegen
Verlies aan schilderachtigheid
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 23 oktober 1981 Nr. 23002
DEN HAAG, 22-10. Het beetje aardappelen en suiker
bieten dat nog in de grond zit lijdt nog niet onder de vele
regen van de laatste tijd, maar in de loop van de volgen
de week zal het toch wel droog moeten worden zodat
men weer met de machines het land op kan. Het rooien
van de beide gewassen staat nu stil.
Dat zeiden donderdag de akkerbouwdeskundigen van het landbouwschap.
Van de uien, die wel reeds allemaal de grond uit zijn, ligt nog een kwart op het
land, in het belangrijke zuidwest-Nederlandse uiengebied zelfs 40 procent. De
bedoeling van dat op het land laten liggen is eigenlijk de uien te laten drogen,
maar nu lijdt de kwaliteit onder de regen. Dit terwijl er dit jaar in ons land
juist uien van uitstekende kwaliteit zijn geoogst.
DEN HAAG, 21-10. De Ne
derlandse zuivelindustrie pre
senteert dit jaar als nieuwtje
fabriekskaas die, niet als boe
renkaas, van „rauwe" (dus on-
gepasteuriseerde) melk ge
maakt is. Na de Kollumer
en de „Terpkaas" uit Fries
land komt nu de „Texelaar" de
markt op. De bevoorrading
van winkels met deze kaas van
het Goudse type begint op 26
oktober. Minister drs. J. de
Koning van landbouw en vis
serij nam dinsdag in Den Haag
het eerste exemplaar in ont
vangst.
„Texelaar" (geen schape-,
maar koeiekaas) wordt ge
maakt in de tot Melkunie Hol
land behorende fabriek „De
Eendracht" op Texel, volgens
een door Melkunie Holland en
de Nationale Coöperatieve
Zuivelverkoopcentrale NCZ
gevonden produktiemethode.
Verkocht wordt het nieuwe
produkt door de Nederlandse
Kaasunie.
(ASSAA/W\AAAA/WWWIAAAA/W>
DEN HAAG, 21-10. In het wetsont
werp tot wijziging van het erfrecht in
boek vier van het nieuwe Burgerlijk
Wetboek is de positie van de langstle
vende echtgenoot aanzienlijk ver
sterkt. Deze versterking geldt zowel
voor het geval dat er sprake is van
een testament, als voor het geval dat
er geen laatste wil is opgemaakt. Het
wetsontwerp dat inmiddels bij de
Tweede Kamer is beland, zal naar
verwachting omstreeks 1985 in wer
king treden.
UTRECHT, 22-10. In de Nederland
se ziekenhuizen worden jaarlijks
acht negenhonderdduizend narko-
ses gegeven. Tachtig tot honder pa
tiënten overlijden in aansluiting op-
de narkose en in zestig procent van
deze gevallen heeft de anesthesist
mogelijk een verwijtbare fout ge
maakt. Deze gegeven heeft prof. dr.
J. F. Crul, hoogleraar in de anesthe
siologie in Nijmegen, verzameld voor
een kongres in Rotterdam, volgende
week, waarop zal worden gepro
beerd een nieuwe gedragskode voor
anetsthesisten op te stellen.
DEN HAAG, 22-10. Het kabinet is
niet gevallen als gevolg van een be
drijfsongeval of een beperkt zakelijk
konflikt. Het kabinet is gevallen om
dat twee visies over de bestrijding
van de ekonomische krisis funda
menteel zijn gebotst. De kabinetskri-
sis is heel nadrukkelijk politiek-
inhoudelijk van aard.
Dat heeft de voorzitter van de
PvdA, Max van den Berg, donder
dagmiddag gezegd in Den Haag. Hij
sprak ter gelegenheid van de opening
van het driedaags huishoudelijk kon
gres van de PvdA in het Nederlands
Congresgebouw.
Volgens Van den Berg bleek de
kloof tussen de PvdA-visie (een ak-
tief en planmatig werkgelegenheids
beleid) en de visie van de rest van het
kabinet (bezuinigingen, matigen en
de vrije markt) zo groot, dat de
PvdA-ministers wel moesten breken.
Van den Berg vindt dat hun daad ge
tuigt van „politieke moed".
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
WAALWIJK. De schoenfabriek
Jac. Bergmans in Waalwijk heeft
kollektief ontslag aangevraagd voor
vijftig werknemers van de eigen
stikkerij en de gelieerde stikkerij
Danico in Reussel. Ondernemings
raad en betrokken personeel zijn in
gelicht. Volgens een mededeling van
het bedrijf is er overleg met de vak
bonden gaande.
RIETHOVEN. De douane van
Eindhoven, de fiscale inlichtinten- en
opsporingsdienst en de rijkspolitie
Bergeyk hebben een illegale alko-
holstokerij in Riethoven bij Eindho
ven opgerold. De stokerij bevond
zich in een boerderij.
VOORBURG. Op verdenking van
een poging tot oplichting is een 22-
jarige wachtmeester van het korps
rijkspolitie door de gemeentepolitie
te Schiedam aangehouden en in ver
zekerde bewaring gesteld. Een
woordvoerder van de rijkspolitie
heeft dit meegedeeld.
De regen, aldus het Landbouw
schap, heeft ook het inzaaien van
wintertarwe vertraagd. Dat zou kon-
sekwenties kunnen hebben, maar het
is nog veel te vroeg om daar voor
spellingen over te doen.
Geen grote problemen
Bij het proefstation voor de akker
bouw in Lelystad ziet ir. M. A. van
der Beek op dit moment ook nog geen
grote problemen, maar hij voorziet
ze wel als het niet heel gauw droog
wordt. Nu het weer kouder is gewor
den zal het langer gaan duren voor
het water uit de akkergrond is ver
dwenen. Verdampen doet het niet
meer, de boer zal er pas van verlost
zijn als het naar diepere bodemlagen
is weggezakt.
De lage grondwatertemperatuur
maakt aardappelen gevoeliger voor
het gebrek „blauw". Maar op dit
ogenblik is het nog niet zo dat uit de
grond gekomen aardappelen al wer
kelijk blauw zijn.
Suikerindustrie
De suikerindustrie kan met haar
kampagne tot aan of tot over het
week-einde verder, maar vreest vol
gende week wel moeilijkheden als er
niet gauw een paar drogen dagen ko
men.
De Suiker Unie, verwerkster van
ongeveer tweederde van de Neder
landse suikerbietenoogst, had don
derdagmorgen nog genoeg gerooide
bieten op het land liggen om de fa
brieken een halve week draaiende te
houden, plus voorraad bij de fabrie
ken.
De Suiker Unie verwacht in totaal
4,4 miljoen ton bieten te moeten ver
werken. Daarvan zit bijna de helft
nog in de grond. Verwerkt is 1,8 mil
joen ton, op het land ligt nog 360.000
ton gerooide bieten en 90.000 ton.ligt
bij de fabrieken op verwerking te
wachten:
HEERLEN. Het grote sukses van
de belangengroeperingen bij de ge
meenteraadsverkiezingen woensdag
in Zuid-Limburg, is voor het C.D.A.
aanleiding terughoudendheid te be
trachten met zijn eerder geuite drei
gement, leden van deze partij uitko
mend op een andere lijst dan die van
het C.D.A. te royeren.
UTRECHT. Volgens de FNV-amb-
tenarenbond ABVA/KABO zullen de
komende jaren bij de raden van ar
beid duizend tot 1.500 van de 2.800
banan verdwijnen. Deze drastische
personeelsinkrimping is praktisch
onvermijdelijk door verdere automa
tisering en vereenvoudiging van de
kinderbijslagregeling.
ROTTERDAM. De Rotterdamse
narcoticabrigade heeft vijftien aan
houdingen verricht in en om een wo
ning aan de Parallelweg in Rotter
dam. Het ging volgens de politie om
een pand van waaruit veel jongeren
van harddrugs werden voorzien.
„We draaien schitterend en liggen
voor op het schema", aldus een
woordvoerder: „In onze zes fabrie
ken tezamen wordt per dag 48.000 ton
bieten verwerkt in plaats van de ge
schatte 44.000. Ook bij de CMS draai
en de fabrieken zo goed, dat men
voorligt op het normale schema. Bij
deze onderneming is veertig procent
van bieten verwerkt.
AMSTERDAM. Ongeveer 200 men
sen hebben bij het monument van de
dokwerker op het jonas Daniël Mei-
jerplein in Amsterdam deelgenomen
aan de jaarlijkse demonstratie ter ge
legenheid van het Joodse „Vreugde
der Wet" feest. De demonstratie was
georganiseerd door het solidariteits-
komité voor de Russische Joden.
NOORDWIJK. Demissionair mi
nister van landbouw De Koning zal
„serieuze aandacht" besteden aan
het advies van de bosbouwvoorlich-
tingsraad om 1800 tot 2000 tijdelijke
banen te scheppen in de bosbouw. De
bewindsman heeft dit donderdag in
Noordwijk gezegd, waar hij voor me
dewerkers van de plaatselijke bos-
wachterij sprak.
ROTTERDAM. De Stichting Uitvin
derscentrum ID/NL in Rotterdam, die
sinds 1 januari 1981 voor twee jaar kan
werken met subsidie van het ministe
rie van ekonomische zaken, heeft tien
uitvindingen van partikulieren in be
handeling die mogelijk op korte ter
mijn tot toepassing in de Nederlandse
industrie kunnen leiden.
EINDHOVEN. Op een aantal afde
lingen van Philips is uit een intern
onderzoek gebleken dat in de indirek-
te sektor een deel van de aktiviteiten
kan vervallen, waardoor gemiddeld
twintig procent van de indirekte ar
beidsplaatsen overbodig wordt Een
woordvoerder van Philips heeft dat
donderdagmiddag desgevraagd be
vestigd.
HAAMSTEDE. In april 1935 daalde de eerste „autogiro" (helicopter) op het vliegveld van Haamstede. Ijr bleek nog
een (historisch) plaatje van.
ZIERIKZEE, 22-10. Per 1 november a.s. gaat de heer ing. J. H. Zwart de-
Rijksdienst Consulentschap voor de Akkerbouw en de Rundveehouderij te
Goes met de regeling VUT verlaten. De heer Zwart is sinds 1 november 1963
op Schouwen-Duiveland werkzaam als bedrijfsvoorlichter bij de landbouw-
voorlichtingsdienst.
DEN HAAG, 22-10. Het plan
van het ministerie van volks
huisvesting en milieuhygiëne
het statiegeldsysteem voor
dranken en met name voor
melk uit te breiden en des
noods verplicht te stellen is
een krankzinnigplan,
meent prof. K. Lidgren van de
universiteit in Lund (Zweden).
Als specialist inzake milieu- en
energiezaken is fiij onder meer
adviseur voor dé Zweedse re
gering: Op een persbijeen
komst in Den Haag deelde hij
donderdag mee, dat vervan
ging van alle melkkartons
door retourflessen de Neder
landse bevolking ruim hon
derd miljoen gulden per jaar
gaat kosten. Daar staat tegeno
ver een besparing van slechts
een miljoen gulden doordat
minder afval verwerkt hoeft te
worden.
De Zweedse deskundige, die
al meer dan twintig boeken op
het gebied van de verpakking
op zijn naam heeft, baseert zijn
berekeningen op de extra
kosten die moeten worden ge
maakt voor de vervaardiging,
de opslag, het transport en de
verwerking van de vele miljoe
nen melkflessen, die dan dage
lijks in cirkulatie komen. Bo
vendien betekent terugkeer
naar de melkfles een forse ka
pitaalsvernietiging in de ver
pakking sindustrie. Om deze
reden heeft de Zweedse rege
ring van een dergelijk plan af
gezien, aldus Lidgren.
Tot 1 oktober 1969 was zijn rayon
de polder Schouwen, dus het weste
lijke deel van de regio. Zijn werkge
bied betrof toen zowel akkerbouw
als veehouderij. Na die tijd werd de
funktie weer gespecialiseerd en
kreeg de heer Zwart de akkerbouw
bedrijven van het gehele gebied tot
zijn werkterrein.
UTRECHT. De Utrechtse Bioscoop
maatschappij die de film „Het meisje
met het rode haar" in haar zalen draait
wil dat het kabelnet in Utrecht het
onmogelijk maakt dat deze film dor
een illegale zender via de kabelanten
ne in Utrecht wordt vertoond
Als bedrijfsvoorlichter heeft de
heer Zwart zeer veel kontakt gehad
met het landbouwbedrijfsleven.
Hieronder worden dan in de eerste
plaats verstaan de ruim 400 akker-
bouwbedrijven op Schouwen-Duive
land, maar ook de loonwerkbedrij-
ven, de handel en de coöperaties, de
landbouworganisaties als C.B.T.B.
en ,Z.L.M., het Waterschap, enz. In
het bijzonder werkte hij nauw samen
met de Vereniging voor Bedrijfs
voorlichting.
In deze kringen heeft de heer Zwart
daardoor in een periode van 18 jaar
veel bekendheid gekregen. Ieder die
vragen had op het gebied van land-
bouwtechnisch of bedrijfsekonomi-
sche zaken kon bij hem terecht.
Als zodanig was hij op Schouwen-
Duiveland de verbindingsman tus
sen de Schouwse en de Duivelandse
boeren het het Consulentschap te
Goes.
Op vrijdag 30 oktober a.s. zal tij
dens een officiële bijeenkomst af
scheid van hem worden genomen
door vertegenwoordigers van het be
drijfsleven en de medewerkers van
het Consulentschap. Aansluitend
hierop zal van 17.00 - 18.00 uur in het
„Tonnenmagazijn" te Brouwersha
ven een receptie worden gehouden,
waarop ieder die dat wenst persoon
lijk afscheid van de heer Zwart zal
kunnen nemen.
DEN HAAG, 22-10. De beweging
„Vrouwen voor vrede" heeft donder
dag in Den Haag minister Van Mierlo
van defensie ruim 53.000 brieven
aangeboden, waarin vrouwen zich
uitspraken tegen het gebruik van
kernwapens. Een delegatie van de.
circa vijftig in het wit gestoken vrou
wen had vervolgens op zijn departe
ment een onderhoud met de bewinds-
We verwachten een enorm aantal
inzendingen volgende week, want als
radio,£n televisie een dagje uitvallen
en hagel en regen met bakken uit de
hemel komeni. vallen, dan kan het
opbssen van onze weekpuzzel een
aardige bezigheid zijn. De oplossing
kan op een briefkaart of in een enve
loppe gefrankeerd met 65 cent, wor
den gestuurd naar: Redaktie Zierik-
zeesche Nieuwsbode, Postbus 1, Zie-
rikzee. De winnaars van de weekpuz
zel van verleden week zijn:
NIJKERK, 22-10. De nationale
ploegkampioenschappen, die deze
week vrijdag en zaterdag in Zuide
lijk Flevoland bij Nijkerk zouden
worden gehouden, zijn een week uit
gesteld. Het „Nationaal Ploegkomi-
té" van de drie centrale plattelands
jongerenorganisaties heeft hiertoe
moeten besluiten nu de regen het
land te nat heeft gemaakt.
Eerste prijs:
Mevr. A. J. Brewer-Zorge
Molenstraat 36
Zierikzee
Tweede prijs:
Mevr. Van Veen-Ruissen
Mosselstraat 30
Bruinisse
De oplossing van de puzzel:
HORIZONTAAL; -.1. renbaan; 6.
ijstaart;,12..nors; 14. pand; 15.,nr.; 17,,
mandoline; 20. b.i.; 21. dak; 23. koe
koek; 24. kan; 25. imam; 27. keker;
28. Kent; 29. Epsom; 31. net; 32. Ver
di; 33. tram; 35. Haik; 36. Eernnes; 37.
oorlog; 39. loep; 41. pier; 43. odeon;
45. log; 47. kegel; 49. puin; 50. potas;
52. mens; 53. sen; 54. wartaal; 56. lip;
57. T.T.; 58. kandelaar; 60. ge; 61.
oord; 62. laat; 64. kazemat; 65. seg
ment.
VERTIKAAL: 1. rendier; 2. N.N.; 3.
bom; 4. arak; 5. asnok; 7. spier; 5.
tank; 9. Ane; 10. ad; 11. twintig; 13.
sokkel; 16. ramp; 18. Deen; 19. loet;
20. band; 22. kastelein; 24. kerkorgel;
26. Mormoon; 28. keileem; 30. manen;
32. Varik; 34. mep; 35. hop; 38.
kopstuk; 40. botter; 42. Elspeet; 44.
duet; 45. lord; 46. gaal; 48. enig; 50.
panda; 51. Saaie; 54. warm; 55. laag;
58. koe; 59. ram; 61. Oz.; 63. te.
DE NIEUWE PUZZEL
WAGENINGEN, 22-10. Velen betreuren het verdwij
nen van de traditionele - vaak schilderachtige - boerde
rijtypen uit het Nederlandse landschap.
De kritiek daarbij is dat bij het ontwerp van moderne boerderijen en bijbe
horende bedrijfsgebouwen te weinig wordt gelet op de funktie van het ge
bouw in het agrarisch landschap. Om daar verandering in te brengen zou er
meer met bouwmaterialen moeten worden gewerkt, die door struktuur en
kleur beter bij het landschap passen. Ook zouden er richtlijnen moeten komen
voor een betere landschappelijke inpassing van nieuw te bouwen boerenbe
drijven.
Dat is de mening van prof. ir. A. A.
Jongebreur, buitengewoon hoogle
raar in de landbouwarchitektuur aan
de Landbouwhogeschool in Wagenin-
gen. In zijn inaugurele rede, die hij
donderdag uitsprak ter gelegenheid
van zijn aanstelling als hoogleraar,
wees Jongebreur er op dat de vinding
van de ligbox in 1961 mede het aan
zien van het platteland de laatste
twintig jaar drastisch heeft veran
derd. „In de afgelopen tien jaar zijn
er in Nederland 20.000 boxenstallen
gebouwd (13,7 miljoen vierkante me
ter) en leverde uitbreiding van de
produktie in de varkenshouderij een
oppervlakte van 540 hektare aan
nieuwe gebouwen op. Tot 1945 heb
ben boerderijen regionaal afwisse
lend het aanzien van het landschap in
belangrijke mate beïnvloed, maar
door de grootscheepse nieuwbouw is
het verschil in typen boerderijen tus
sen de diverse streken verdwenen",
aldus Jongebreur, die meent dat er
een soort universele landbouwarchi
tektuur is ontstaan, die meer wordt
bepaald door de soort van het bedrijf
aan door het landschap of door
streekgewoonten en -tradities.
Jaarlijkse prijs
Jongebreur lanceerde het idee om
een jaarlijkse prijs in te stellen voor
gereedgekomen boerderijen die de
toets der kritiek uit het oogpunt van
landschapsinpassing, bedrijfsvoe
ring en bouwkosten kunnen
doorstaan. De sektie Landbouwbe
drijfsgebouwen van de vakgroep
Landbouwtechniek van de L.H.
denkt volgens Jongebreur de komen
de jaren een bijdrage te kunnen leve
ren als het gaat om afwegen van ei
sen bij boerderijnieuwbouw. Daarbij
spelen naast een goede landschapsin
passing ook arbeidsbehoeften, werk
omstandigheden, bouwkosten, ener
giebehoeften, veiligheid en gedrag en
gezondheid van dieren een rol.
Met name in de varkens- en pluim
veehouderij heeft een efficiënte op-
pervlaktebenutting er volgens de
hoogleraar toe geleid, dat de lig- en
loopruimte de afgelopen twintig jaar
voor fokzeugen met biggen 55 pro
cent kleiner is geworden en voor
mestvarkans 27 procent. „Hiermee
zijn de grenzen van aanpassingsver
mogen van de dieren bereikt", aldus
Jongebreur.
Vleeskalverstallen
In de Nederlandse vleeskalverstal
len is volgens hem nog zeker 75 pro
cent van de boxen smaller dan de
vastgestelde zeventig centimeter.
Driekwart van de dieren meet het
doen met een box die zes tot titn cen
timeter te smal is. Aanpassing van
die maten brengt volgens Joigebreur
konsequenties voor het inkorten v*n
de kalverenhouder met zichmee.
Een meer verantwoorde'huishou
ding moet volgens hem Wstand ko
men door overleg tussen kilvermeik-
fabrikanten, kalfvleesjfoducenten
en de overheid. De L.H.onderzoekt
op het moment een nieure vorm van
kalverenhouden: groephuisvesting.
De eerste onderzoden bieden
perspektieven, maar zijn wel ho
gere arbeidskosten. Pjif- Jongebreur
is naast zijn nieuwe tóan als buiten
gewoon hoogleraar' plaatsvervan
gend hoofd afdeling^ouwkunde van
het Instituut voor mechanisatie, Ar
beid en Gebouwen/IMAG) in Wage-
ningen.
HORIZONTAAL: 1. soort da
mesmantel; 6. ondervraging van een
verdachte; 12. dun uiteinde van een
zweep; 14. smerig; 15. chemisch sym
bool; 17. oude lengteëenheid; 18. ge
graven diepte; 20. persoonlijk voor
naamwoord; 21. soort onderwijs
(afk.); 22. regelmaat; 24. overscharige
kaart in het kaartspel; 26. kleur; 28.
gezichtsorgaan; 29. sierlijk dier; 30.
metaal; 32. korte kous; 33. antwoord
betaald (alk. op telegrammen); 34.
grondsoort; 35. lang smal stuk; 37.
muzieknoct; 38. uitgestrekte boomlo
ze vlakte in Argentinië; 39. drager
van de wereldbol; 41. opgelegd werk;
42. waterhoudend magnesiumsili
caat; 43. rangtelwoord; 47. schrijf-
kosten (Latijn); 50. schaakterm
(afk.); 52. deel van het gezicht; 53.
bloedvat; 54. schuifbak; 55. klooster
zuster; 57. uiting van genegenheid;
58. siavel van een vogel; 59. bil
jartslok; 60. luchtig zomerverblijf;
62. opstandeling; 64. waterkering; 65.
voegwoord; 66. eminentie (afk.); 68.
kleiï besteend rijshoofd bij zeewe
ringen; 69. ongeveer (afk. Latijn); 70.
mizieknoot; 71. insnijding, kerf; 73.
doorweekt (van grond); 75.
kinststeen uit kleine stukjes mar
iner en cement; 76. oorlogsvaartuig.
VERTIKAAL: 1. schei wand in een
schoorsteen om twee rookgeleidin-
gen te hebben; 2. overblijfsel bij ver
branding; 3. dunne plek in een kle
dingstuk; 4. bittere stof; 5. land
bouwwerktuig; 7. eerstvolgende
(afk.); 8. in grove trekken; 9. op deze
plaats; 10. aardrijkskundige aandui
ding (afk.); 11. eksterachtige vogel;
13. gril, kuur; 16. op het genoemde of
bedoelde; 18. roofdier; 19. ontvlek-
kingsmiddel; 21. metaal; 23. 0,1 gram
(afk.); 24. vierwielig motorvoertuig;
25. oevergewas; 27. trekdier; 29. be
lemmering (figuurlijk); 31. troef
kaart bij diverse kaartspelen; 34.
stof; 36. R.-K. geestelijke; 38. smalle
weg; 40. schutsluis; 44. elasticiteit;
45. veel kostend; 46. stad in Duits
land; 47. adreskaartje met oog; 48.
wars van laagheid; 49. dwaas; 51.
groot rond zitkussen; 54. wapen
kreet, devies; 56. de onbekende (afk.
Latijn); 59. gehalteëenheid van goud
(afk.); 61. deel van de voet; 63. niet
scherp; 64. weinig levendig; 67.
maand van het jaar; 69. rauw, ruw
(van taal); 71. volksnaam van de
kauw; 72. chemisch symbool; 73. titel
(afk.); 74. stoomschip (afk.).
