Premier Thatcher nam een kijkje
in het geteisterde Liverpool
AGENDA
Rekord-produktie 1981
- van graan in de wereld
BESTEM MINGS- Engeland zit met zijn rellen
PLANNEN
Steun voor
„zwarte
Britten"
Schietend einde
ether-ruzie
Pompbediende
doodgeschoten
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
KLOOSTER
2
Eerst het autoverkeer, dan het
landschap. Zo luidt de vernietigende
(volgordekkritiek, die een kommis
sie, ingesteld door G.S.' van Zuid-
Holland, heeft gespuid ten aanzien
van bestemmingsplannen. Deze vol
gorde, zo menen de in de kommissie
samengevloeide deskundigen, leidt
er toe, dat - binnen het raam van
bestemmingsplannen nooit land
schappelijk winst wordt geboekt,
maar vrijwel altijd verlies. Zo'n in
een rapport neergelegde kommissie
mening is natuurlijk ook maar weer
een mening, maar er worden in dit
land zoveel bestemmingsplannen
voorbereid en vastgelegd, dat elke
wat afstandelijke (r.) benadering
welkom is.
Zo keert de kommissie zich ook te
gen de gewoonte, dat een bouwloka-
tie .automatisch" geheel met zand
wordt opgehoogd. Behalve de kosten
van de zandaanvoer, noteert die ge
woonte ook een verarming van het
landschap. Later wordt weliswaar
groen aangebracht, maar (meesterlij
ke uitspraak van de kommissie) dat
groen is dan slechts „een blaadje sla
rond een stukje vlees".
Bij het invullen van bestem
mingsplannen is vaak sprake van
verstarring, de methodiek is vrijwel
altijd dezelfde: eerst een verkeers
systeem, dan bebouwing (met de
rondweg of één hoofdweg als enige
verbinding) en dan wordt er (ook)
nog iets aan het landschap gedaan.
De kommissie bepleit dan relevante
landschappelijke elementen in het
totaalkader een belangrijke, zo niet
de eerste rol gaan spelen.
Eerst dient dus wat er is aan land
schappelijk fraais of mogelijk geïn
ventariseerd en dat moet behouden
en ingeschakeld in het totaalpatroon.
Mensen die zich later vestigen in de
bebouwing van een bestem
mingsplan, blijken doorgaans veel
gevoel te hebben voor die al aanwezi
ge gegevenheden en mogelijkheden.
Geen wonder dan ook dat de kom-
missie.een warm pleidooi houdt voor
royale inspraak van de burgerij bij
het ontwerpen van plannen.
Het gaat er kennelijk om dat aller
lei speelse elementen (een lichte ver
hoging in een vlak landschap, een
boom, een horizonbepalend element
e.d.) blijven ingeschakeld in het to
taalbeeld. Het is de moeite waard
eens te zien of dat hier en daar in het
verleden wel altijd is gebeurd. Dat
blijkt niet het geval te zijn; soms kon
dat wellicht niet anders, soms - ook
wellicht - wél en daar wil de kommis
sie de algemene aandacht eens op
vestigen.
Flitsen
uit het buitenland
NEW YORK. Sekretaris-generaal
Kurt Waldheim van de Verenigde
Naties heeft maandag bij het begin
van de VN-konferentie over Cambod
ja de in het konflikt gewikkelde par
tijen opgeroepen „konstruktief" aan
een oplossing voor de problemen te
werken.
NEW DELHI. 200 mensen zijn om
gekomen en honderden dakloos ge
worden als gevolg van moessono
verstromingen die India de afgelo
pen twee weken getroffen. Dit meldt
het Indiase persbureau PTI.
LONDEN, 13-7. Premier Margareth Thatcher van En
geland heeft maandag een bezoek gebracht aan het door
straatoproer geteisterde Liverpool, op het ogenblik
waarop haar kabinet zich bezon op nieuwe maatregelen
om een einde te maken aan de onlusten in grote en klei
nere steden.
ftfevrouw Thatcher, die per auto van Londen naar Liverpool was gebracht,
sprak gedurende twintig minuten met mensen in Lodge Lane in de wijk Tox-
teth, waar bij het oproer in het weekeinde gebouwen afbrandden. Daarna be
gaf zij zich naar het hoofdbureau van politie, waar zij sprak met agenten. Van
het korps in Liverpool zijn er 300 gewond.
De politie deelde mee dat de rellen
van zondagavond in Engeland niet zo
wijdverbreid waren als op de twee
voorgaande avonden. De minister
van binnenlandse zaken, William
Whitelaw, verklaarde dat de
rechtstreekse konfrontatie met de
politie was veranderd in „misdadige
straatschenderij
TEHERAN, 13-7. De Iraanse „be
wakers van-de revolutie" hebben aan
de „zwarte Britten" een boodschap
gestuurd waarin zij „hun heldhaftige
opstand tegen de tirannie" steunen
en hun aktie om „het vermolmde en
bloedzuigende Britse imperialisme
op de knieën te dwingen", zo heeft
het officiële Iraanse persbureau Pars
dinsdag meegedeeld.
„Een dergelijke revolutionaire
daad betekent nieuwe hoop op vrij
heid voor de onderdrukte volkeren
in de wereld, die door het imperia
lisme van Engeland en de VS tot sla
ven zijn gemaakt. Steunen op Allah
en eensgezind hebben de Iraniërs zich
bevrijd van het juk van die misdadi
gers en hun glorievolle Islamitische
revolutie onder leiding van iman
Chomeini verzezenlijkt", aldus de
boodschap.
WARSCHAU. Paus Johannes Pau-
lus heeft in een zondag in de R.K.
kerken in Polen voorgelezen schrij
ven gezegd dat het Poolse volk recht
heeft over zijn eigen lot te beslissen.
Ook betuigde hij steun aan het her
vormingsproces in zijn vaderland.
BRUSSEL. België zal een gat van
ruim 6,8 miljard gulden moeten vul
len om het begrotingstekort voor vol
gend jaar op een aanvaardbaar ni
veau te houden. „Dat zal een enorme
inspanning kosten", aldus de Belgi
sche premier, Mark Eyskens.
BRUSSEL. De tien EG-landen zijn,
ondanks de recente afwijkende reak-
tie van Moskou, niet van plan hun
vredesinitiatief inzake Afghanistan
op te geven.
BERN. Het officiële geschenk van
de Zwitserse natie aan prins Charles
en Lady Diana van Engeland zal
bestaan uit een schoorsteenpendule
in klassieke regency-stijl maar met
kwarts-binnenwerk.
NEW YORK. De Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken
Alexander Haig en zijn Japanse kol-
lega Sunao Sonoda hebben maandag
volledige overeenstemming bereikt
over Tokio's veiligheidsverplichtin-
gen in het Verre Oosten. Dit heeft een
Amerikaanse woordvoeder meege
deeld.
MAPUTO, MOZAMBIQUE. De mi
litaire rechtbank van Mozambique
heeft maandag bekend gemaakt dat
twee manner die tegen de regering
vochten voor vuurpelotons zijn te
rechtgesteld wegens sabotage en spi
onage.
Schotland
Er deden zich echter voor het eerst
rellen voor in Schotland. In Dundee
werd een politieauto omgegooid en
werden drie „benzinebommen" naar
de politie gegooid.
In de midden-Engelse stad Lei-
cester vielen 500 zingende en krijsen
de jongelui eerst met benzinebom
men en stenen de politie aan en sloe
gen daarna aan het brandschatten.
Het gevolgde patroon was gelijk
aan dat van vorige week. Het oproer
brak uit in de naargeestige fabrieks-
wijk Highfields, waar veel gezinnen
van Aziatische en Westindische af
komst wonen, maar er deden ook
veel blanke jongelui mee.
In geheel Engeland zijn ruim twee
duizend jongelui gearresteerd sinds
de rellen begonnen. Zondagavond be
droeg het aantal arrestanten enkele
honderden.
Krisis
Volgens welingelichte politieke
kringen in Londen gaat de regering
ervan uit dat zij voor een omvanrijke
maatschappelijke krisis staat en pro
beert zij nog op tijd voor het oproer-
debat van donderdag in het lagerhuis
tot de formulering van nieuwe maat
regelen te komen.
Een hiervan zou kunnen zijn de in
diening van een soort oproer w'et en
de oprichting van speciale rechtban
ken die zich snel en streng met de
oproerkraaiers bezighouden.
Een oproerwet zou de politie in
staat stellen iedereen te arresteren
die op straat bleef samenscholen na
officieel opdracht gekregen te heb
ben zich weg te scheren.
APELDOORN, 14-7. De rijkspoli
tie heeft in de nacht van maandag op
dinsdag een 40-jarige zendamateur
(27mc) aangehouden, die ervan wordt
verdsteht een twintig jaar jongere
kollega uit Voorst te hebben bescho
ten.
Beide 27mc'ers hadden via de ether
ruzie met elkaar gekregen,, waarop
de jongste besloot met enkele vrien
den verhaal te gaan halen bij de boer
derij van zijn oudere ether-rivaal in
Wilp (gem. Voorst). De laatste pakte
een pistool en schoot enkele keren in
de richting van zijn belagers. Eén ko
gel schampte de eerder genoemde
27mc'er in het gezicht. Deze moest
zich onder doktersbehandeling stel
len.
DEN HAAG, 13-7. Maandagavond
rond half acht heeft een kliënt van
een zelfbedieningspompstation aan
de Eisenhowerlaan in Den Haag de
kassabediende daar doodgeschoten
achter de balie aangetroffen.
De baliebediende was volgens de
Haagse politie het enige perso
neelslid dat die avond op het
pompstation werkte.
De doodgeschoten kassabediende
is de 52-jarige J. Houtman uit Den
Haag.
Uit het onderzoek is gebleken, dat
van dichtbij drie kogels op het
slachtoffer zijn afgevuurd, die hem
in de borst hebben getroffen. De man
moet vrijwel op slag zijn gedood. Uit
de kassa bleek geen geld te zijn ver
dwenen, zo is komen vast te staan.
Woensdag 15 juli
Zierikzee
Poppentheater „Al te Klein", St. Do-
musstraat 14.30 - 15.30 uur. Voorstel
ling „het Ogenbos".
Haamstede
Geref. Kerk. Koffiebar en volksdan
sen. Aanvang: 19.30 uur.
Hervormde Kerk. „De banken zijn
hard" (dia-reportage). 20.00 uur.
Renesse
Stoofweg/Mauritsweg. Cirkus „Ho
liday". 16.00 en 20.00 uur.
Hervormde kerk. Zomeravondkon-
cert. 20.00 uur.
Hervormde Kerk. Orgelkoncert.
20.00 uur.
Donderdag 16 juli
Burgh
Herv. Kerk. Orgelkoncert. 20.00 uur.
Haamstede
„Bruintje Beer7 (straat) Band plm.
19.00 uur.
Stoofweg/Mauritsweg. Cirkus „Ho
liday". 16.00 en 20.00 uur.
Brouwershaven
Stadhuis. Openstelling van het stad
huis. 19.00 - 21.00 uur.
Oosterland
„Oosterhof". Vergadering RABO-
bank Oost-Duiveland. 20.00 uur.
Café 't Centrum. Gezelligheidsrit,
auto of motor. 16.00 uur start.
Bij muziektent. Opening Visserijda-
gen. 14.00 uur.
WASHINGTON, 13-7. De wereldgraanproduktie zal
dit jaar het rekord van 1,63 miljard ton halen, zo heeft
het Amerikaanse ministerie van landbouw berekend.
Dit zal vooral te danken zijn aan overvloedige tarwe- en maisoogsten in de
V.S. Als het ministerie gelijk krijgt zal de produktie in het oogstjaar 1981-82
vier procent hoven die in 1980-81 uitkomen.
Pas
aangesteld
ROQUEBRUNE-CAP-MAR-
TIN, Frankrijk, 13-7. Een pas
aangestelde nachtwaker, de
44-jarige Australiër Robert
Starr, heeft in het luxe hotel
aan de Rivièra waar hij werkte
duplicaatsleutels van negen
safeloketten gemaakt en is er
met juwelen en geld ter waar
de van 1,1 miljoen dollar van
daar gegaan, zo heeft de Fran
se politie maandag meege
deeld.
De man was op 15 april aan
genomen als eerste nachtwa
ker. De safeloketten werden
tussen drie uur en acht uur in
de nacht van donderdag op
vrijdag geopend. Starr is di-
rekt verdwenen in zijn blau
we, Duitse sportauto.
Dorpshuis. Dansen. 21.00 uur.
Vissépshavéhi. Groot vuurwerk. 22.30
uur.
Vrijdag 17 juli
Zierikzee
Huis van Nassau, Bridge Instuif-
avond, 19.30 uur.
Haamstede
Muziektent. Optreden „De Grutte-
pikkers". 19.15 - 21.00 uur.
Bruinisse
Korte Ring/Oudestraat. 10.30 uur
braderie. 15.00 uur optreden The
Sunstreams.
Dorpshuis. Dansen. 21.00 uur.
Zaterdag 18 juli
Westenschouwen
„Het Schouwse strand" Band. 16.00
uur.
Terrein Kooymansweg. Autocross.
14.00 uur.
Manege „Grol". Concours Hippique
L.R. en P.C. „De Schouwse Ruiters".
Morgenprogramma 9.00 uur, middag
programma 13.30 uur.
Brouwershaven
Ned. Herv. jeugdgebouw. Rommel
markt. 10.00 uur.
Nieuwerkerk
Rijksweg 17. Schuurfeest P.J.Z.,
21.00 uur.
Bruinisse
't Durps'uus. Bijeenkomst Vereni
ging „Algemeen Vissersbelang"
t.g.v. visserijdagen; mosselmaaltijd
12.00 uur.
Haven. Inschepen voor vlootshow,
13.30 uur en 14.00 uur afvaart.
Korte Ring/Oudestraat. Braderie
10.30 uur. Optreden hammondorga
nist 15.00 uur.
HAAMSTEDE. Tegenover de kerk aan de ene en de travaille aan de andere
kant, schiep Haamstede zich een idyllisch centrumplekje met fontein. Zo
maar midden in het dorp feitelijk, een gevoelig element in een toch al mooie
omgeving.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
Het ministerie verwacht ook dat de
oogsten in Canada, Australië en
West-Europa groter zullen uitvallen
dan vorig jaar. De Sowjet-Unie daar-
entegen zal niet meer dan 200 miljoen
ton graan van de velden kunnen ha
len, tien miljoen ton minder dan een
maand geleden nog werd verwacht
en heel wat minder dan de 236 mil
joen ton die in het ekonpmiseh plan
wordt genoemd. Het ongewoon droge
en hete weer van de afgelopen maand
heeft hiervoor gezorgd, het ministe
rie wijst er echter op dat de vooruit
zichten zich weer iets kunnen verbe
teren als het weer in de komende
maanden beter wordt.
De V.S. zullen dit jaar een rekord-
oogst van 2,81 miljard Bushel (circa
76,5 miljoen ton) binnenhalen, negen
tien procent meer dan vorig jaar.
Dorpshuis. Dansen. 20.00 uur.
Maandag 20 juli
Haamstede
Geref. Kerk. Maandagavondzang,
m.m.v. Harry Hamer, orgel en Leo
Thorn, trompet. Aanvang: 20.00 uur.
Dinsdag 21 juli
Brouwershaven
St. Nicolaaskerk. Orgelkoncert,
Kees van Eersel. 20.00 uur.
Woensdag 22 juli
Haamstede
Geref. Kerk. Koffiebar en film. Aan
vang: 19.30 uur.
Hervormde Kerk. „De banken zijn
hard" (dia-reportage). 20.00 uur.
Dreischor
Hervormde Kerk. Orgelkoncert.
20.00 uur.
Donderdag 23 juli
Burgh
Herv. Kerk. Orgelkoncert. 20.00 uur.
Haamstede
Ring Promotion, braderie.
Centrum. Ring Promotion. 10.00
-18.00 uur.
Renesse
Centrum. Terraskoncert. 16.30 uur.
Bruinisse
Muziektent. Poppentheater Robhett.
19.00 uur.
Vrijdag 24 juli
Zierikzee
Limburg-exkursie N.F.O. Vertrek:
ZWN-station 6.30 uur.
Zaterdag 25 juli
Zierikzee
Havenplein. Straattoneel „Het ei of
de kip". 11.00 - 12.00 uur.
Burgh
Ring. Braderie voor herv. gemeente
(bij slechtweer Z.W.N. garage). 8.30
uur.
Renesse
Terrein manege Grol. Keuring koud-
bloedpaarden. 10.15 uur.
Rode Kruisgebouw. Start Rode
Kruis wandeltocht. 10.30 uur.
Maandag 27 juli
Haamstede
Geref. Kerk. Maandagavondzang,
m.m.v. Harry Hamer, orgel en Diny
Knetsch, sopraan. Aanvang: 20.00
uur.
Woensdag 29 juli
Haamstede
Geref. Kerk. Koffiebar en sport en
spel. Aanvang: 19.30 uur.
Hervormde Kerk. „De banken zijn
hard" (dia-reportage). 20.00 uur.
Renesse
Herv. Kerk. Zomveravondkoncert.
20.00 uur.
Hervormde Kerk. Orgelkoncert.
20.00 uur.
Donderdag 30 juli
Burgh
Herv. Kerk. Orgelkoncert. 20.00 uur.
Bruinisse
Centrum. Wielerronde van Bru. 16.00
uur voor liefhebbers, voor amateurs
18.00 uur.
Vrijdag 31 juli
Haamstede
Muziektent. Optreden „Witte van
Heemstede". 19.15 - 21.00 uur.
Zaterdag 1 augustus
Brouwershaven
Centrum. Brouwsedag.
Maandag 3 augustus
Haamstede
Geref. Kerk. Maandagavondzang,
m.m.v. Art de Jonge, orgel. Aan
vang: 20.00 uur.
Woensdag 5 augustus
Zieriktee
Poppentheater „Al te Klein", St. Do-
musstmat, 14.30 15.30 uur. Gast-
voorstelling Loes v. d. Wolf met pop
pentheater „Oele-petoet".-
H aamstede
Geref. Kerk. Koffiebaren film. Aan
vang: 19.30 uur.
Hervormde Kerk „De banken zijn
hard" (dia-reportage). 20.00 uur.
Donderdag 6 augustus
Haamstede
Ring Promotion, braderie.
Centrum. Ring Promotion. 10.00
-18.00 uur.
Maandag 10 augustus
Haamstede
Geref. Kerk. Maandagavondzang,
m.m.v. Frans van Tilburg, orgel.
Aanvang: 20.00 uur.
Woensdag 12 augustus
Zierikzee
Poppentheater „Al te Klein", St. Do-
musstraat, 14.30 - 15.30 uur. Voorstel
ling „het Ogenbos".
Haamstede
Geref. Kerk. Koffiebar en volksdan
sen. Aanvang: 19.30 uur.
Hervormde Kerk. „De banken zijn
hard" (dia-reportage). 20.00 uur.
Donderdag 13 augustus
Burgh
Herv. Kerk. Orgelkoncert. 20.00 uur.
Vrijdag 14 augustus
Haamstede
Dorpsring. Lopende show van drum
band „Cecilia" uit Vlissingen. 19.15 -
21.00 uur.
Maandag 17 augustus
Haamstede
Geref. Kerk. Maandagavondzang,
m.m.v. Frans van Tilburg, orgel en
Reinata Heemskerk,' alt. Aanvang:
20.00 uur.
Woensdag 19 augustus
Zierikzee
Poppentheater „Al te Klein", St. Do-
musstraat, 14.30 -15.30 uur. Voorstel
ling „het Ogenbos".
Donderdag 20 augustus
Haamstede
Ring Promotion, braderie.
(01110)2255
HUISAANSLUITINGEN
Redaktie (niet voor bezorging),
na 17.30 uur
(01110) 53%, (01110) 3539
Advertenties
(01119) 1660
Bezorging
(01119) 1660
na 18.30 uur
(I)
Echt historie bedrijven in een kur-
siefje, gaat natuurlijk niet, maar
misschien - heel misschien trouwens -
kijken de toeristen ook eens naar de
Zierikzeese (en andere) straatnamen
en dan valt het oog ook op de Minder
broederstraat, ,,den blieën oek", zo
als het treffend (maar met een ,,j" er
tussen) staat op een pand in de hier
besproken straat.
Enfin, iedereen weet het natuurlijk
al, maar de straat is genoemd naar
het klooster van de Minnebroeders,
ooit één der voornaamste van Zierik
zee, want (middeleeuwen) gekloos-
terd is er hier. Als men ..min" van
Minnebroeders maar niet vertaald
met ..arm", want dat was niet het ge
val. Het klooster had vele bezittin
gen. die niet beperkt bleven tot
Schouwen, maar ook op Noord-Beve
land had men een en ander. Rond
1380 kraaide in het klooster de rode
haan en dat was - net als met huizen -
altijd katastrofaal.
Veerkracht genoeg onder de mon
niken echter. Zij begonnen aan een
suksesvolle herbouw. Helaas, de ver
storing van de orde door de brand
stak veel dieper dan het uiterlijke.
De broeders konden het niet erg meer
met elkaar vinden en dat was goed
fout, gedachtig aan de christelijke
deugd van dc naastenliefde. Binnen
de kloostermuren echter kwam het
tot handgemeen, zo erg zelfs dat een
broeder een andere broeder
doodstak.
Het stadsbestuur van Zierikzee
werd daarop behoorlijk kwaad. De
monniken werden verjaagd en de
goederen van het klooster werden in
beslag genomen. Het duurde tot 1387
tot er weer sprake was van nieuw
kloosterleven, maar men had kenne
lijk niet geleerd van de lessen uit het
verleden; ze leefden er maar een beet
je op los en bloedverwanten van
vroegere monniken togen naar het
stadsbestuur met het verzoek er iets
tegen te doen. De broeders voelden
zich bedreigd, maar namen zelf het
initiatief. Zij verkochten de bezittin
gen van het klooster en vluchtten in
de nacht met medeneming van de
..spullen".
Groot moet het klooster - met om-
tuining - zeker geweest zijn. want
Vlaamse krijgsgevangenen (1304)
vonden er een plaats en 3200 man
konden geborgen „binnen de ringmu
ren". Het reddende jaar voor het
Minderbroederklooster was 1466,
want toen liet een - kennelijk vrome -
edelman een groot legaat na. Het
ging toen weer (zij het maar even)
goed met het klooster, maar in dc re
geerperiode van Karei de Stoute liep
het erg mis.
Karei de Stoute was stoutmoedig,
maar ook behoorlijk ..stout". Hij
zorgde door allerlei maatregelen
voor grote ontevredenheid onder de
bevolking, door zijn heerszucht en
berucht werden de ..beden" (belas
tingen. die Karei de bevolking opleg
de). Daarover - en natuurlijk de Min
derbroeders - een volgende keer
SCH1EREILANDMAN
