4:
OORLOG IRAN-IRAK
KAN ZICH UITBREIDEN
TOT REGIONAAL KONFLIKT
i /fi.
\M w w
Opstandelingen
in Kaboel
KERNENERGIE? Nog weinig uitzicht
AGENDA
De Vondelkerk
te Amsterdam
„Opschonen
prijskompensatie
De Amsterdamse
metro
De „Prinsendam
naar het dok
Vaccin
tegen geelzucht
Dagboek
Anne Frank
Den Uyl
over kabinet
Flitsen
uit het buitenland
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
ZWEMMEN
2
Welk standpunt men ook wil inne
men, in ieder geval wordt de provin
cie Zeeland - als gevolg van de aan
wezigheid van een kerncentrale te
Borssele - in hevige mate gekonfron-
teerd met deze nieuwe - en omstreden
- vorm van energie. Er is zo heet het
officieel, een situatie ontstaan, waar
bij kernenergie als voedingsbron
voor met name de Zeeuwse industrie,
niet meer valt weg te denken en off-
ciële maatregelen zijn op die situatie
afgestemd. Zo is ook verklaarbaar,
dat de provinciale staten hun fiat ga
ven aan het plan tot de bouw van een
opslaggebouw voor laag- en middel
radio-aktief afval bij de kerncentra
le. Ook moet er geld op tafel komen
voor een lekke condensor in de cen
trale; samen kost dit de lieve som
van 37.700.000,-.
Zit Zeeland met deze miljoenenin
vestering op de goede weg? Helaas is
het als met zoveel markante zaken,
ook de kernenergie zit stevig in de
omarming van de politiek, hoewel de
opmerking mag gemaakt, dat vóór-
en tegenstanders van kernenergie
,,door de partijen heenlopen". Dat op
zich maakt de zaak diskutabel. Dui
delijk is dat met een opslaggebouw
voor afval de zaak niet fundamenteel
is opgelost. Weliswaar is een periode
van negen jaar niet niks, maar de du
re voorziening is toch duidelijk tijde
lijk en wat zal er nadien gebeuren,
als de afvalberg verder ongehinderd
is door gegroeid?
Het is een evidente zaak dat kerne
nergie - ondanks alle geruststellin
gen - een uiterst omstreden zaak is en
zeker zal blijven, zolang het pro
bleem van de radio-aktieve afval
niet echt en beslissend is opgelost.
De reaktie van geïnteresseerde
groepen wekt herinneringen aan de
eerste tijden van de strijd om behoud
van een goed milieu. Toen is ook
vaak gezegd, dat die groepen te hard
van stapel liepen en dat er veel onge
nuanceerde kritiek werd gespuid.
Dat kan allemaal wel waar zijn,
maar we leven nu na Lekkerkerk en
na ontstellend veel plaatsen, waar al
lerlei chemische rommel maar is
neergesmeten.
Gelukkig is op dit punt de wetge
ver thans alert; er is inmiddels een
geheel andere situatie gegroeid (be
ter milieubeheer, wat op de water
verontreiniging, e.d.) en (tijd maakt
wijs) het lijkt niet geheel uitgesloten
dat in een (verdere) toekomst, de ker
nenergie toch zoveel weerstand ont
moet, dat de energievoorziening een
andere koers gaat volgen. Wind- en
zonne-energie, aanvullende gasvoor-
ziening en kolenvergassing, zouden
de slagwoorden moeten worden van
de nieuwe tijd.
Onmogelijk? Niemand kan het
„hard" maken en duur; duur wél,
maar wat te denken op dit punt van
kernenergie. Zie de laatste Borssele-
investering.
DEN HAAG, 6-10. De PvdA-
kamerleden Van Ooijen en Niessen
menen, dat er een eind moet komen
aan de situatie, waarin de Vondel-
kerk in Amsterdam thans verkeert.
In schriftelijke vragen aan staatsse-
kretaris Wallis de Vries (c.r.m.) wij
zen zij er op, dat de kerk ernstig is be
schadigd en van binnen volkomen is
leeggesloopt en geruïneerd.
De beide kamerleden willen weten,
waarom het rijk niet is overgegaan
tot overname van het kerkgebouw,
dat - gebouwd tussen 1870 en 1880 -
geplaatsts is op de lijst van be
schermde monumenten.
AMSTERDAM. Koningin Beatrix
heeft in het paleis op de Dam in
Amsterdam de Prijs der Nederlandse
letteren uitgereikt aan de 80-jarige
Vlaamse dichter en schrijver Maurice
Gilliams. De prijs, die Gilliams
kreeg voor zijn gehele werk, wordt
eenmaal in de drie jaar uitgereikt.
TEHERAN/BEIROET/BAGDAD/WASHINGTON6-
10. De kans, dat de oorlog tussen Iran en Irak zich uit
breidt tot een regionaal konflikt, werd maandag alleen
maar groter.
Irak ging verhevigd tot de aanval over nadat Iran zondag een Iraaks
bestand had genegeerd in de kennelijke overtuiging, dat, zoals de Iraanse pre
sident Bani-Sadr zei, „Iran nog maar tien a vijftien dagen van de overwinning
af is". „Als anderen tussenbeide komen, zal de oorlog echter blijven voortdu
ren", zo zei hij.
De strijd ging maandag zijn derde
week in en te verwachten valt, dat
partijen, naarmate de oorlog langer
duurt, zich voor aanvulling van hun
slinkende voorraden voor hulp tot
Arabische buren zullen moeten wen
den.
Feller
Irak moet wel feller gaan aanval
len om Teheran aan de onderhande
lingstafel te dwingen, aldus diploma
ten. Maandag voerde zijn luchtmacht
de zwaartste aanval op de Iraanse
hoofdstad Teheran sinds het begin
van de oorlog uit. Drie vliegtuigen
beschadigden een militaire repara
tieafdeling op het vliegveld van Te
heran en een naastgelegen klein pe
trochemisch bedrijf, doch de raffina
derij van Teheran werd niet getrof
fen.
99
HOOGEVEEN, 6-10. Met de F.N.V.
valt niet te praten over het opscho
nen van de prijskompensatie door de
gestegen energiekosten eruit te ha
len. De kosten van verwarming
drukken zwaarder op iemand met
een smalle beurs dan op iemand met
een goed gevulde. Als wij één vinger
geven bij het opschonen van de prijs
kompensatie, dan staan kabinet en
werkgevers klaar om morgen de hele
hand te nemen.
Dit zei F.N.V.-voorzitter Wim Kok
zaterdag in Hoogeveen waar het vijf
tigjarig bestaan van de plaatslijke
F.N.V.-afdeling werd gevierd.
AMSTERDAM, 6-10. Nederlands
meest omstreden stuk spoor is klaar.
Vanaf zaterdag 11 oktober kan iede
reen per metro van het Amsterdams
Centraal Station rechtstreeks naar
de Bijlmermeer rijden. Want op 10
oktober zal het laatste en belang
rijkste stukje metro in de hoofdstad
officieel worden geopend: het onder
grondse trace tussen Weesperplein en
het station.
Dit trajekt was zo omstreden om
dat het noordelijk deel ervan dwars
door de oude Nieuwmarktbuurt
loopt. Dat betekende sloop van een
kleine honderd woningen en dat in
een buurt waar tussen 1947 en 1973 al
415 woningen waren verdwenen.
99
ROTTERDAM/NEW YORK, 6-10.
Een sleepboot zal het zaterdag door
een zware brand beschadigde cruise
schip „Prinsendam" naar een droog
dok slepen. Daar wordt de schade
aan het onder Antilliaanse vlag va
rende schip beoordeeld. Volgens de
in New york gevestigde eigenaar,
Holland-America's Cruises kwam de
sleepboot in de loop van de maanda
gavond (onze tijd) bij de nog smeu
lende „Prinsendam" aan. Twee sche
pen van de Amerikaanse kustwacht
„bewaken" op het ogenblik de op on
geveer 270 kilometer uit de kust drij
vende „Prinsendam".
Iran gaf toe, dat de Iraakse lucht
macht zondag de olie-installaties van
Tabriz in brand had geschoten en dat
deze maandag nog brandden.
Op de grond waar de strijd zich
koncentreerd op het zuiden van de
Iraanse olieprovincie Choezestan,
bleven de Iraanse troepen, die enige
dagem geleden een tegenoffensief
hadden gemeld, fel weerstand bie
den. De Iraakse troepen zouden het
havengebied van Chorramsjar in
handen hebben, het grootste deel van
het zuiden der stad zou in Iraanse
handen zijn, doch elders zou van huis
tot huis worden gevochten.
Zorgen V.S.
Washington uitte zijn zorg over
hulpverlening door derden, die de
strijd alleen maar langer zou kunnen
doen duren met alle gevolgen van
dien.
Washington heeft kontakt met de
Sowj et-Unie opgenomen naar aanlei
ding van berichten, dat Moskou mili
taire hulp aan Teheran heeft aange
boden en dat Iran deze heeft afgewe
zen, zo verklaarde woordvoerder
John Trattner van het ministerie van
buitenlandse zaken. Teheran zou niet
op het aanbod zijn ingegaan, doch
eerder kritiek op de Sowj et-Unie
hebben geleverd wegens het verlenen
van militaire hulp aan Irak.
De vier AWACS-vliegtuigen zullen
omdat dit een dure zaak is, zo spoe
dig mogelijk uit Saoedi-Arabië wor
den teruggetrokken, namelijk zodra
een vervangend radarsysteem op de
grond gereed is en waneer de oorlog
tussen Iran en Irak zich stabiliseert,
zo meldde Washington maandag.
Het herhaalde overigens, dat het
zenden van de radarvliegtuigen is ge
schied om te voldoen aan „legitieme
behoeften voor de Saoedische zelf
verdediging" en dat het,geen Ameri
kaanse inmenging in het konflikt
tussen Irak en Iran inhoudt. Jordanië
heeft1 "rich bereid verklaard "desge
vraagd militaire steun aan Irak te
verlenen.
NEW DELHI, 6-10. In de Afghaanse
hoofdstad Kaboel bevinden zich bij
na 20.000 opstandelingen die de be
scherming genieten van sympathi
santen in het Afghaanse leger en de
politie. Dit heeft een Indiase krant
maandag bekendgemaakt.
Een korrespondent van de krant,
Indian Express, verbleef zes dagen in
Kaboel en sprak met opstandelingen
die zeiden dat ze in zeer korte tijd het
leven in de stad konden ontwrichten,
maar dat ze dit niet deden omdat ze
de stad niet in handen konden hou
den. De inwonertal van Kaboel is
gestegen tot ruim één miljoen we
gens de grote toeloop van vluchtelin
gen. Ongeveer 20.000 Sowjet-troepen
bewaken de stad, aldus de opstande
lingen.
De aktiviteit van de opstandelin
gen is volgens de korrespondent toe
genomen in vergelijking met acht
maanden geleden, toen hij ook in Ka
boel verbleef. De opstandelingen
hebben sympathisanten in de politie
en het leger die niet alleen als infor
mant optreden maar ook daadwerke
lijk steun en onderdak verlenen, al
dus de korrespondent.
HAMBURG. Helmut Schmidt, winnaar van de verkiezingen in de Bondsre
publiek, brengt hier - samen met zijn vrouw Loki - zijn stem uit.
AMSTERDAM, 6-10. Het centraal
laboratorium van de bloedtransfu
siedienst in Amsterdam is er in-
geslaagd een vaccin te ontwikkelen
dat mogelijk voor goed korte metten
zal maken met de leverziekte hepati
tis. Het vaccin is tot dusver met
gunstig resultaat getest op proefdie
ren en een kleine groep vrijwilligers.
De werking bleek effektief te zijn en
niet gepaard te gaan met schadelijke
nevenverschijnselen. Binnenkort zal
het serum in samenwerking met de
GGD worden getest op een groot aan
tal menselijke proefpersonen.
AMSTERDAM, 6-10. „De
aanval van het Westduitse
weekblad „Der Spiegel" op de
authenticiteit van het dagboek
van Anne Frank verbaast ons
niets. Het is de eerste niet en
zal de laatste niet zijn. Er zijn
in Duitsland groepen die ér een
enorm belang bij hebben het
dagboek de grond, in te boren.
Vooral neo-nazi's proberen re
gelmatig om het in een kwaad
daglicht te stellen".
Aldus de heer Suijk, staflid
van de Anne Frankstichting,
in een reaktie op een artikel,
dat deze week in het Westduit
se weekblad Der Spiegel" is
verschenen. Volgens dit be
richt zou door een onderzoek
van het Duitse Bundes Krimiv
nal Ambt de diskussie over de
authenticiteit van het dagboek
opnieuw zijn opgelaaid. Het
BKA rapporteerde namelijk,
aldus Der Spiegel, dat „be
paalde passages" erin zijn ge
schreven met de - pas in 1951
uitgevonden - balpen, en der
halve pas jaren na de dood van
Anne in het dagboek terecht
moeten zijn gekomen.
De balpen-aantekeningen
bevatten evenwel uitsluitend
korrekties en een enkel aan
vullend woord, dat en marge is
aangebracht. De authenticiteit
van het stuk evenwel is abso
luut.
DEN HAAG, 7-10. De onmacht van
het kabinet Van Agt heeft ertoe ge
leid dat het parlement en de parle
mentaire democratische instellingen
met „wantrouwen en soms minach
ting" worden bejegend.
Dit zei de leider van de tweede-ka-
merfraktie van de P.v.d.A., Joop den
Uyl, dinsdag tijdens de algemene be
schouwingen van de Tweede Kamer.
Er staat veel meer op het spel dan
marginale veranderingen in het be
leid. De bestuurbaarheid van de Ne
derlandse samenleving is in het ge
ding, zo meent Den Uyl.
Jongeren die steeds beter opgeleid
worden voelen zich machteloos.
Beslissingen over de invoering van
nieuwe technologie onttrekken zich
aan het oog. De technologische ont
wikkeling loopt verder uit de hand,
en instrumenten om deze ontwikke
ling te beheersen ontbreken. Als de
politiek daarvoor geen oplossing
biedt, zullen de burgers en de jonge
ren als eersten zich tegen de politiek
keren, zo verwacht Den Uyl. De over
heid dient de verantwoordelijkheid
op zich te nemen voor beheersing van
de technologische en maatschappelij
ke ontwikkelingen opdat de proble
men van de jaren tachtig worden op-
gelóst.
BRUSSEL. Koning Boudewijn van
België heeft dinsdagochtend het ont
slag van de regering-Martens aan
vaard. Hij heeft de heer Martens be
last met het vormen van een nieuwe
regering. Dit heeft het paleis meege
deeld.
MOSKOU. De Russische dissident
Valeri Abramkin is in Moskou tot
drie jaar werkkamp veroordeeld we
gens verspreiding van anti-Sowjet
laster.
BEIROET. Jordanië heeft partiku-
liere vrachtwagens gevorderd en is
begonnen met het sturen van niet-mi-
litaire voorraden naar Irak. Dit heb
ben welingelichte kringen maandag
meegedeeld.
WARSCHAU. Na de afsluiting van
de zesde voltallige zitting van het
centraal komité van de Poolse kom-
munistische partij lijkt de strijd tus
sen de verschillende stromingen in
de partij voorlopig nog niet beslecht.
De zitting, die in totaal 24 uur duur
de, eindigde in een impasse tussen de
hecvormingsgezinden en de aanhan
gers van de inmiddels afgezette par
tijleider Edward Gierek.
MADRID. Bij een bomontploffing
voor het bureau van de Italiaanse
luchtvaartmaatschappij „Al Italia"
in Madrid zijn zaterdag twaalf perso
nen licht gewond geraakt, zo heeft de
politie van de Spaanse hoofdstad
meegedeeld.
KOEWEIT. De Sowjet-Unie zal Sy
rië en de Arabische landen verdedi
gen als Israël een atoomaanval uit
voert op deze landen. Dit heeft de Sy
rische minister van defensie, gene-
raal-majoor Moestafa Tlas, gezegd in
een vraaggesprek met de Koeweitse
krant „Al Qabas".
MANILLA. Bij een bomaanslag op
de markt van het stadje Tagum, in
het zuiden van de Filippijnen, zijn
vier doden en 68 gewonden gevallen.
Ook twee luxe hotels in de hoofdstad
Manilla waren het doelwit van bo
maanslagen. Hier vielen acht gewon
den.
TEHERAN. Iran heeft een „krach
tige veroordeling" uitgesproken
over het Amerikaanse besluit vier
„Awacs"-vliegtuigen naar Saoedi-
Arabië te sturen.
GENÈVE. Herman Rebhan, sekre-
taris-generaal van het Internationale
verbond van metaalbewerkers, heeft
woensdag bekendgemaakt dat zijn
verbond achter de staking van 24 uur
staat die is uitgeroepen door de Pool
de vakbonden om kracht bij te zetten
aan hun" eisen. -
BRUSSEL. De EG-kommissie gaat
de Europese ministerraad voorstel
len de „uitgesproken krisis" (crise
manifeste) uit te roepen voor de
staalsektor.
PEKING. Een incident aan de
grens tussen de Sowjet-Unie en Chi
na heeft aan twee mensen het leven
gekost. Het Chinese ministerie van
buitenlandse zaken heeft maandag
krachtig geprotesteerd in Moskou.
Dit heeft radio Peking bekendge
maakt.
Iedere woensdagmiddag
Noordgouwe
Verenigingsgebouwtje, 14.00-16.00
uur, kinderklub.
Iedere donderdag
Zierikzee
Poststraat 37: Wereldwinkel Schou-
wen-Duiveland; 9.30-16.30 uur en van
18.30 - 21.00 uur.
Iedere tweede dinsdag
van de maand
Zierikzee
Rode Kruis-gebouw, 16.00-17.00 uur,
adviesburo van de A.N.I.B. Bellen
voor huisbezoek de nummers (01116)
2064,(01115) 1761.
Iedere dinsdag
en donderdagmiddag
Renesse
Hervormde kerk. Bezichtiging. 14.00 -
16.00 uur.
Iedere woensdagavond
Renesse
Start en inschrijven V.V.V. Fietspuz--
zeltocht. 19.00 - 19.30 uur.
Vanaf 16 september
iedere dinsdag
Renesse
Dorpshuis. Bejaardengymnastiek.
18.30 uur.
1-11 oktober
Zierikzee
Bibliotheek. Kinderboekenweek.
(Iedere openingsmiddag, behalve
woensdag 8 oktober, sprookjes-dia's,
16.00-16.20 uur.)
Dinsdag 7 oktober
Zierikzee
Zaal Chr. Ger. Kerk. Rep. „De Lof-
stem". 20.00 uur.
„Auberge Maritime". Kindermode
show. Tijd: 19.30 uur.
Zierikzee/Nieuwerkerk
Slabberswerf 27. Vara-gespreks-
groep Schouwen-Duiveland.
Renesse
Dorpshuis. Vertrek plattelandsvrou
wen naar werkeiland. 13.30 uur.
Woensdag 8 oktober
Zierikzee
Bibliotheek. Sprookjestoneel t.g.v.
kinderboekenweek, tot 16.00 uur.
Corneliastichting. Soosavond voor
afasiepatienten en hun familieleden.
19.30 uur.
Donderdag 9 oktober
Zierikzee
Havenplein 24. Rechtswinkel.
Zaal Chr. Ger. Kerk, Zevengetij-
straat. Vergadering R.P.F, Tijd:
20.00 uur.
Mondragon. V.V.D.-kongres Ooster-
schelde. 19.30 uur.
Chr. Geref. Kerk. Zangavond van
Bartimeüs. 20.00 uur.
Schoolgebouw. Ouderavond ,,'t
Kleuterbosje". 20.00 uur.
Brouwershaven
Jeugdgebouw. Een avond van de
Kerngroep „Tekenen van Hoop",
met Jetty Schouten. Tijd: 19.30 uur.
Zonnemaire /Brouwershaven
Jeugdgebouw (Brouwershaven). Een
avond van de Kerngroep „Tekenen
van Hoop", met Jetty Schouten.
Tijd: 19.30 uur.
(01110)2255
HUISAANSLUITINGEN
Redaktie (niet voor bezorging),
na 17.30 uur:
(01110) 5396, (01110) 5415
Advertenties
(01119) 660
Bezorging
(01119) 660
na 18.30 uur
Altijd moet ik wat weifelend la
chen, als er weer een doorgaans grote
- schare jongeren (en vaak heel prille)
geslaagd is voor het zwemexamen.
Dat is toch wat voor die jongelui; een
echt examen en een diploma op de
koop toe. Het herinnert echter on
weerstaanbaar aan vroegere toestan
den op dit gebied, die wel gezellig,
maar uiterst primitief waren, want
zwembaden immers waren eröniet.
Toch ontwaakte op een gegeven mo
ment een kollektieve drift om te wa
ter te gaan, aangestoken door toelk
vuur dan ook, al klinkt dat gek met
al dat water, want er was tweeërlei
keus: de watergang of „aan de zee
dijk".
De watergangwas voor begin
ners die vaak zonder zwembroek -
nudisme avant la lettre - in het kroos
sprongen en naar de overkant ped
delden „op z'n hondjes", gelijk be
kend de meest primitieve manier, om
zich in het water op te houden en
zelfs iets vooruit te komen.
Wie echter vijf, zeg zes, slagen had
geleerd begaf zich naar (ons aller) Vi-
ane, waar het op zomeravonden een
drukte van belang was. Waar nu het
oud roest van schepen is afgemeerd
of neergeworpen, kwam de Duive-
landse fine fleur, om de geneugten
van het zeewater te ondergaan.
Bij hoog water was het geen punt
en bij laag water feitelijk ook niet,
want er was een fikse diepe geul, die
zwemmen mogelijk maakte. Wie de
geul was overgeweest, stond bekend
als zwemmer of zwemster, want ook
de meisjes waren ontwaakt. Kuis
heid was troef, want de dames moch
ten zich uitkleden in een aan het ha
ventje palende schuur, zodat dat ook
weer geregeld was. De jongend knoei
den wat met hun zwembroeken kre
gen zo hun zwem-outfit voor elkaar.
Wie nu dacht dat we leden,onder
die primitieve toestanden en gebrek
aan akkommodatie heeft het mis.
Wel leerden we foute arm- en
beenslagen, maar we behoefden geen
schoonheidsprijs, als we maar boven
water bleven, want dat was en is)
natuurlijk wel belangrijk. Er Was -
althans voor ons - geen schoner
plaats op aarde, dan „achter het
muurtje" te Viane, waar de zon soms
fiks te keer kon gaan. Wie gezwom
men had, ging daar lekker een poosje
luieren, al moest de terugreis nog ge
maakt, per fiets natuurlijk en Idgen
er doorgaans nog heel wat wiskiinde-
sommen thuis te wachten.
Eens in de zomer was er een ge
kostumeerd zwemfeest. Niemand or
ganiseerde dat; het kwam - bij af
spraak - gewoon fantastisch tot stand
en dan stond dat stille Viane wel
even op z'n kop. Heel vaak echter
was men er ook alleen; met het zach
te prevelen van het water, dat dan-
liep tegen de basaltkeien, met Ihet
knisperen in de klappersen de
eenzame schreeuw van wat vérre
meeuwen, zo karakteristiek voor de
zeekant. Later teas er niet zoveel tijd
meer voor een zwempartijtje daar,
maar dan pikten de buitenkinde
ren„Het Stelletje" mee, op weg
naar of van school „in de stad". Wat
liggen daar voor velen schone uren.
Nu de Oosterschelde c.a. zo hevig
op de praat is, denk je automatisch
terug aan die tijd. Alleen maar lof
voor zwembaden en bij-de-tijd ak-
kommodaties, maar de verrukkin
gen onder de overkappingen, kunnen
nooit heviger zijn dan toen, want
zwemmen ging altijd door; zon of
geen zon, koud of niet koud, wind of
geen wind, want er was feitelijk
niets dat je gelukkiger maakte. Tot
dat - ook toen de herfststormen kwa
men en dan raas het ,,/ini", maar, zo
medio mei begon het alweer. Fris
nog, dat wel, maar wat gaf dat nü!
SCHIEREILA NDMA N
