Bibliobus brengt reeds vijf jaar
boeken dichter bij het publiek
U i -
SP r
lav-J
kii
JUNIOR KAMER SLUIT SUKSESVOL
PROJEKT „HET GRAVENSTEEN" AF
In alle hoeken van Schouwen-Duiveland
STREEKNIEUWS
Afslankingsproces
bij Martinair
Lezing over Rechtsgeschiedenis
Woltf mpde
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 29 augustus 1980 Nr. 22767
3
SCHOUWEN-DUIVELAND, 27-8. Het is altijd inpak
ken en wegwezen. Komen en gaan. Iedere dag staan ze
weer in een ander dorp. Bibliobus „Spiegel van den ou
den en nieuwen tijdt" brengt iedere week kinder- en stu
dieboeken of romans naar alle hoeken van Schouwen-
Duiveland. Maandag 1 september doet men dat precies
vijf jaar. Een eerste lustrum, maar die dag zal waar
schijnlijk ongemerkt voorbij gaan.
Eén van de vaste bibliobus klantjes. Alie Luiting uit Nieuioerkerk, zoekt op
haar gemak een boek uit. Boeken zijn er genoeg, het kiezen is vaak zó moei
lijk.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
De bilbliobus heeft van de start af -
1 september 1975 - een vaste „beman
ning". Peter Verkaart uit Zierikzee
is de chauffeur en Mieke Overbeeke
uit Burghsluis noemt zich zelf biblio
bus assistente, ook al heeft ze sinds
kort haar groot rijbewijs gehaald en
zou zo nu en dan haar funktie ook als
chauffeuse omschreven kunnen wor
den. Ze wisselen elkaar af, maar dat
Mieke de stuwende kracht achter de
ze bibliobus is, staat als een paal bo
ven water.
Om vooral niet in de belangstelling
te staan heeft Mieke juist tijdens dit
eerste jubileum besloten een paar
weekjes op vakantie te gaan. De bus
zal het even zonder haar moeten
doen. Als vervangster zit tijdelijk J.
Walter-Kilian uit Haamstede aohter.
het afstempel-inlever b ure a ut iel Zij
is 90k een bekende voor de bibliobus
bezoekers.
Boete?
Woensdagmiddag stond de bus een
uurtje in Nieuwerkerk. Het was niet
druk en het waren voornamelijk
schoolkinderen, die een paar boeken
kwamen lenen. Er was zelfs een
meisje dat keurig een boekje inlever
de dat in oktober vorig jaar voor het
laatst was afgestempeld.
,,In zo'n geval kunnen we de men
sen niet verplichten een boete te be^
talen" zegt mevrouw Walter. ,,Een
bibliotheek die iedere dag open is, is
ook iedere dag bereikbaar. Dat zijn
wij niet, en we kunnen het zodoende
de mensen ook niet kwalijk nemen
als ze hun boeken te laat inleveren.
Ze schamen zich trouwens toch wel
als ze te laat zijn, maar een boete
kennen we niet".
„Spiegel van den ouden en nieu
wen tijdt" - een bus moet toch ook
een naam hebben, volgens Peter Ver-
kaart - komt de bus in bijna alle dor
pen op Schouwen-Duiveland, alleen
kleine plaatsjes als Looperskapelle
of Eikerzee worden niet bezocht.
„Bruinisse doet trouwens ook niet
mee" zegt Peter. „Dit dorp heeft zelf
een bibliotheek", maar dat was be
kend.
De bibliobus bezit iji' |ótaal ruim
11.000 boeken waarvan er 4000 in de
bus.kunnen staan. De 2500 leden zor
gen er voor dat deze boeken regelma
tig cirkuleren. Nieuwe boeken of
boeken die vervangen moeten wor
den, komen van de provinciale bibli
otheek in Middelburg. Het kontakt
loopt tegenwoordig echter via de
„bieb" van Zierikzee.
Vaste klantenkring
Het is gezellig werken in de biblio
theekbus. In die vijf jaren hebben ze
zo hun vast klantenkring opge
bouwd, en er komen natuurlijk altijd
weer nieuwe leden bij. „We hebben
een leuk kontakt met de mensen",
zegt Peter. „Dat is ook juist wat me
zo aantrekt in deze baan. Je hoort
veel, en door goed te luisteren heb ik
veel mensenkennis opgedaan".
Het uurtje in Nieuwerkerk zit er
bijna op. Tijd om in Noordgouwe
vlug even een kopje koffie te drinken
bij restaurant Van de Weyde. Een
kindje levert nog net even een boekje
in. „Papa in de keuken" heet het. De
moeder vond het blijkbaar ook een
aansprekende titel, en met de woor
den: „koffie zetten kan je vader nog
net, maar dan houdt het ook op" ver
laten zij als laatsten de bus.
De boeken worden klem-vast gezet
in de schappen, we vertrekken - via
Noordgouwe - richting Kerkwerve.
„Het éne dorp is gezelliger dan een
ander" zegt de chauffeur. „Zo is
Brouwershaven één van de leukste
stopplaatsen, maar eigenlijk gaat het
er hier altijd gemoedelijk aan toe."
Kinderen onder de achttien jaar zijn gratis lid van de bibliobus. Iedere
week mogen er maximaal vier boeken meegenomen worden, maar wel eerst
even laten afstempelen.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
.Spiegel van den ouden en de nieuwen tijdtis de naam van de Schouwen-
Duivelandse bibliobus afgeleid van een bekende spreuk van Vader Cats".
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
Exkursies fruitteeltbedrijven
De Vereniging van oudleerlingen
van de tuinbouw winterkursussen
organiseert een exkursie naar twee
fruitteeltbedrijven rond Zierikzee.
Er zal een bezoekje worden gebracht
aan de bedrijven van de heren Rogge
band en van de Gebr. De Jonge.
Tevens zal een exkursie worden ge
organiseerd naar een aantal bloem-
bedrijven en ook zal de bloemveiling
in Honselerdijk worden bezocht.
Voor tijden: zie agenda.
ZIERIKZEE
Geslaagd
De dames E. M. Deurloo en J. M.
Hart zijn, na hun opleiding te hebben
gevolgd in het Zweeds Rode Kruis
ziekenhuis, geslaagd voor het diplo-
ma A-verpleegkundige.
Betrapt
In de nacht van woensdag op don
derdag heeft de politie in een koffer
ruimte van een auto gestolen goede
ren van een fritestent bij Katseveer
aangetroffen.
De politie kreeg argwaan toen zij
rijdend over een binnenweggetje bij
de Val plotseling een wagen hard zag
wegrijden. Na een achtervolging
werd één van de inzittenden, G. M.
uit St. Willebrord, op camping „Zel-
kepolder" ingerekend. De andere
twee mannen namen de benen. De po
litie heeft G.M. overgedragen aan de
gem. politie Goes.
Nieuw programma
Plattelandsvrouwen
De Nederlandse Bond van Platte
landsvrouwen, afdeling Schouwen
start weer met een nieuw program
ma. Allereerst staat voor woensdag
10 september een bezoekje aan het
werkeiland „Neeltje Jans" op het
programma.
Een kursus volksdansen gaat dins
dag 30 september van start in de
gymzaal van de school in de Nieuwe
Boogerdstraat. Voor tijden: zie agen
da.
Koncert
Koninklijke Harmonie
„Kunst en Eer"
In het kader van de aktiviteiten ter
gelegenheid van haar 150-jarig jubi
leum geeft de Koninklijke Harmonie
„Kunst en Eer" zaterdagavond 30 au
gustus voor patiënten en
medewerk(st)ers een kort koncert in
de tuin van het Zweedse Rode Kruis
ziekenhuis in Zierikzee. Voor tijd: zie
agenda.
OOSTERLAND
Bejaardenreis uitgesteld
De jaarlijkse bejaardenreis voor de
bejaarden te Oosterland zal niet op
vrijdag 12 september worden gehou
den (zoals vermeld in inze editie van
dinsdag), rpaar een week later, vrij
dag 19 september. Dit in verband met
wat moeilijkheden met de Neeltje
Jans. Op 12 september was het name
lijk niet mogelijk de groep bejaarden
te ontvangen.
BRUINISSE
Kinderbraderie
De kinderbraderie, die door de
V.V.V. van Bruinisse voor zaterdag
middag 30 augustus op het Kerkplein
was georganiseerd kan door omstan
digheden niet doorgaan. Wél gaat de
lampionoptocht door, waarmee tra
ditiegetrouw het seizoen wordt af
gesloten.
Philatelica
Het verenigingsleven te Bruinisse
begint zo zachtjes aan weer op gang
te komen. Ook de postzegelverzame
laarsvereniging Bruinisse, een afde
ling van de grote vereniging Philate
lica gaat weer bijeen komen, en wel
op 3 september aanstaande. Plaats
van samenkomst is het Nederlands
hervormd verenigingsgebouw. Zoals
gebruikelijk, zal men niet alleen
kunnen ruilen, maar ook kopen.
Philatelica is een vereniging met
een behoorlijk aantal leden. Het eu
vel is ook hier, dat slechts een be
paald aantal leden de maandelijkse
avonden bezoekt. Men hoopt, dat
daar in het nieuwe seizoen verande
ring in komt. v
MIDDELBURG
Expositie
In het Zeeuws Kunstenaarscen
trum te Middelburg, Molstraat 13,
wordt van 6 tot en met 25 september
aanstaande een expositie gehouden
van etsen van Leo van Vugt.
VEERE
Barokkoncert
In de grote kerk te Veere wordt op
zaterdag 6 september een barokkon
cert gegeven door het Fiocco Ensem
ble. Op het programma staan werken
van Böhm, Monteverdi, Couperin,
Caldare, Froberger, Vivaldi en Fioc
co. Medewerking verlenen: Marianne
Verstegen, clavecimbel; Margarethe
Grolig, sopraan en Marianne-Christi
na Kypriendes, viola da gamba en
barokcello. Voor nadere inlichtingen
kan men zich wenden tot mevrouw
M. van Heel-Loeff, Fazantenlaan 11
te Veere. Telefoon: 01181-684.
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
ROTTERDAM. De Rotterdamse
rechtbank heeft donderdag twee po
litieagenten uit Capelle a/d IJssel
vrijgesproken van mishandeling van
een Surinaamse arrestant. De offi
cier van justitie had ook vrijspraak
gevraagd.
Advertentie
MAGAZIJNVERKOOP
COUPONNEN en
KAMERBREED
TAPIJT
elke zaterdag van
9.30-16.00 uur in ons
magazijn achter
„Huis van Nassau"
DEURLOO ZIERIKZEE
01110-5951
DEN HAAG. Als een chauffeur in
bedrijfstijd een verkeersovertreding
begaat is het voortaan mogelijk dat
niet alleen tegen de chauffeur, maar
ook tegen het bedrijf waar hij voor
rijdt een strafvervolging wordt in
gesteld. Dit blijkt uit richtlijnen van
het openbaar ministerie die door het
ministerie van justitie bekend zijn
gemaakt.
ARNHEM. Het personeel van de
Gemeenschappelijke Kernenergie
Centrale Nederland (GKN) in Dode-
waard heeft de regering in een open
brief gevraagd de door aktiegroepen
aangekondigde bezetting of blokka
de van het centraleterrein dit najaar
te voorkomen, of, als dat onmogelijk
is, een snelle ontruiming te be
werkstelligen. Het GKN-personeel
vindt, dat „met alle wettelijke mid
delen" tegen genoemde akties moet
worden opgetreden, omdat „in onze
rechtstaat bedreigingen en gijzeling
absoluut niet tolerabel zijn".
DEN HAAG. De belangstelling
voor de sets inhuldigingsmunten is
veel groter dan het ministerie van fi
nanciën had verwacht. Men had gere
kend op bestellingen voor 100.000 a
200.000 sets, maar aan het einde van
de besteltermijnen op 30 mei bleken
er 505.000 sets te zijn besteld.
DEN HAAG. De duur van de over
gangsperiode naar een onafhanke
lijkheid van de Nederlandse Antillen
moet pas worden vastgesteld na een
later te houden ronde-tafel-konferen-
tie. Pas na verloop van tijd kan wor
den vastgesteld hoeveel tijd de vele
werkzaamheden die gepaard gaan
met de decentralisatie van het
bestuur gaan kosten.
AMSTERDAM. De Landelijke Ak-
tiegroep Wijkverpleegkundigen
(LAW) is fel gekant tegen het opleg
gen van een boete aan mensen die de
hulp inroepen van een kruisvereni
ging, maar daar niet lid van zijn. Dit
staat in een open brief van de Aktie-
groep aan de besturen van nationale,
provinciale, regionale en plaatselij
ke kruisverenigingen. Behalve de
boete van ongeveer 45 gulden moeten
de hulpvragende niet-leden ook de
kontributie betalen.
AMSTERDAM. In een hotel in de
Haarlemmerstraat in Amsterdam
heeft de politie het stoffelijk over
schot gevonden van de 22-jarige Duit
ser R.F. Volgens de politie is de man
vermoedelijk overleden aan een te
grote hoeveelheid heroine. Het is het
28e slachtoffer van verdovende mid
delen dit jaar in de hoofdstad.
SCHIPHOL. Surinamers die al ge-
boek hebben voor een goedkope reis
naar ons land na 1 september - de dag
van de visumplicht - kunnen in moei
lijkheden komen met de tarief svoor-
waarden. Tachtig procent van de pas
sagiers die de KLM en SLM vanuit
Paramaribo naar Amsterdam vliegt,
reist op een goedkoop zogeheten
Apex-tarief, dat zo'n 1200 gulden
kost. Aan dit tarief zijn voorwaarden
verbonden. Het moet een maand van
tevoren worden geboekt en betaald,
de vertrekdatum kan niet worden ge
wijzigd en bij niet-gebruik van het
kaartje krijgt de koper zijngeld niet,
terug.
Advertentie
Havenplein 6
Zierikzee
Het adres voor.
Goede reparaties aan uw
uurwerken, gouden- of zilveren
sieraden!
Met een half jaar garantie op
reparatiefouten!
Eigen ateliers met eigen
graveerinrichting
sinds 1825
DEN HAAG. De Stichting Erefil
KNIL heeft regisseur-schrijver Ge
rard Rutten opdracht gegeven een
anderhalf uur durende film te maken
over de guerilla-aktiviteiten van de
KNIL-militairen op het westelijk
deel van het vroegere Nederlands
Nieuw-Guinea. De film gaat twee
miljoen gulden kosten. Verwacht
wordt dat hij begin volgend jaar in
première kan worden gebracht.
AMSTERDAM. Ook in hoger be
roep is het bioskoopreklamefilmpje
van de firma Turmach voor Pall
Mali-sigaretten verboden. Het kolle
ge van beroep van de Reklame Kode-
kommissie is het met de kommissie
eens dat de film een onjuiste relatie
legt tussen gezonde lichamelijke in
spanning en roken.
UTRECHT. Van Gend en Loos
heeft een nieuwe landelijke dienst in
het leven geroepen, die voor een vast
bedrag en een minimum aan formali
teiten pakjes tot twintig kilo overal
in Nederland kan afleveren.
„Vrachtpak" is de naam van deze
dienst geworden, aldus genoemde on
derneming in een persbericht.
SCHIPHOL, 27-8. Het afslan
kingsproces dat de
charterluchtvaartmaatshappij Mar
tinair eventueel moet ondergaan als
gevolg van het faillissement van de
reisorganisatie Christoffel, kan lei
den tot een gedwongen ontslag voor
maximaal tien tot vijftien perso
neelsleden. Dit heeft een woordvoer
der van Martinair meegedeeld. Hij
voegde daar met nadruk aan toe dat
tot definitief ontslag voor dit aantal
personeelsleden nog niet is besloten.
In totaal werken bij Martinair zeyen-,
honderd mensen: - -
ZIERIKZEE, 27-8. Met een lezing van prof. Mr. H. W.
van Soest uit Leiden over de rechtsgeschiedenis woens
dagavond in de foyer van restaurant „Mondragon" sloot
de Junior Kamer Schouwen-Duiveland i.o. het projekt
„Gravensteen" af. Dit projekt bestond, zoals bekend uit
een - inmiddels afgelopen - expositie in en over de vroe
gere gevangenis aan de Mol, een lezing over de bouwkun
dige aspekten van dit gebouw en een lezing over de
rechtsgeschiedenis.
Het Gravensteenprojekt kan suk-
sesvol genoemd worden voor de Juni
or Kamer Schouwen-Duiveland,
want het betekent de officiële erken
ning door de landelijke federatie en
het afleggen van de i.o.-status met in
gang van 1 november aanstaande.
Prof. Van Soest ging tijdens zijn le
zing woensdagavond in eerste instan
tie uitgebreid in op de rechtsgeschie
denis in het algemeen.
Hij wees op de verschillende nor
men van fatsoen en zedelijkheid en
op de bijzondere rechtsnorm. Spre
ker deelde mede, dat er tot in de 19e
eeuw veel aanhangers (vooral vanuit
katholieke groeperingen) waren van
het zogenaamde natuurrecht, waarin
de regels onveranderlijk waren.
Omstreeks het begin van de 19e
eeuw ging de Historische School dit
ontkennen en kwam met de stelling
dat er geen enkele vastheid in het
recht bestond.
Tussen twee uitersten
„De werkelijkheid lag tussen deze
twee uitersten in. De wet kende een
zekere kontinuïteit, maar verander
de steeds in zijn ontwikkeling", al-
dus prof. Van Soest
Hij gaf verder een uitleg over het
verschil tussen de uitwendige rechts
geschiedenis (de wetgever) en de in
wendige rechtsgeschiedenis (de
rechtspraak).
Om zijn betoog wat meer toe te
spitsen op de belangrijke rol van het
Zierikzeese Gravensteen in het straf
recht, gaf de inleider eerst een uitleg
over de staatkundige inrichting van
het Rijk van Karei de Grote.
Gouwgerecht
en Schepengerecht
Het recht geldde in die tijd niet ter
ritoriaal maar per volksstam. De
graven van Karei de Grote waren
voorzitter van het zogenaamde
gouwgerecht, waar zaken van leven,
vrijheid en onroerend goed werd be
handeld.
De graaf zorgde voor de uitvoering
van de vonnissen, maar het recht
werd gesproken door de stemrecht-
hebbende aanwezige mannen tijdens
de rechtzaak. Een voorstel tot het
vonnis werd geformuleerd door de
schepenen. Naast de gouwgerechten
kende men de zogenaamde schepen
gerechten, waar schuldvorderingen
en zaken als roerende goederen aan
de orde kwamen. Ook hier was de
graaf voorzitter. De besluitvorming
lag bij de schepenen.
Na de tijd van Karei de Grote kre
gen de graven omstreeks de 11e eeuw
het ambt erfelijk in leen. De heer
Van Soest ging ook wat gedetailleer
der in op de strijd tussen de graven
van Holland en Vlaanderen om Zee
land in hun macht te krijgen. In 1323
werd dit in een verdrag te Parijs ge
regeld. De Vlaamse graaf zou voor
goed afstand doen van de grafelijk
heid van Zeeland.
Tot de taak van de graven behoor
de ook het maken van de wetten
(keuren). Spreker somde enkele be
langrijke keuren voor Zeeland op,
die vervaardigd werden in 1257,1290,
1328 en 1495. Deze keuren waren niet
van kracht voor de steden Middel
burg en Zierikzee. Tusssen 1217-1248
heeft volgens de mededeling van de
spreker Zierikzee het stadsrecht ver
worven en daarmee tevens de be
voegdheid tot het maken van wetten.
In 1303 kregen de poorters van deze
stad ook het recht belastingen te hef
fen. Sinds de 13e eeuw kende men de
funkties van rentmeester-generaal
en baljuw van Zierikzee. De baljuws
behielden hun bevoegdheid tot 1795.
Vonnissen
Prof. Van Soest ging verder in op
de voltrekking van de vonnissen op
het schavot voor het Gravensteen.
Een gebeurtenis, die veel publieke
belangstelling trok. Ook de lijfstraf
fen, zoals het geselen en het brand
merken werden voor het Gra
vensteen uitgevoerd. Formeel wer
den die lijfstraffen in Nederland in
1854 afgeschaft en omgezet in zeer
langdurige gevangenisstraffen.
Spreker wees ook op het feit, dat
men in de 16e eeuw wat meer aan
dacht ging besteden aan het verbete
ren van de gevangenen, door ze bij
voorbeeld tuchthuisstraf op te leg
gen.
Tot slot van de inleiding ging prof.
Van Soest uitgebreid in op de klach
ten over de bouwkundige situatie
van het Gravensteen in Zierikzee.
Van diverse kanten werden deze
klachten aangedragen. Er werd zelfs
in de Tweede Kamer gewezen op de
toestand van de Zierikzeese gevan
genis.
Minister Ruys van Beerenbroeck
liet weten op de hoogte te zijn de situ
atie, maar zei voorrang te willen ver
lenen aan de nieuwbouw van de ge
vangenissen in Alkmaar, Rotterdam
en Utrecht. Voor nieuwbouw van
Het Gravensteen in Zierikzee had hij
geen fondsen op de begroting be
schikbaar.
Overigens liet Staatssekretaris
van C.R.M. Wallis de Vries anno 1980
weten op de hoogte te zijn met de
noodzaak van restauratie van het
Gravensteen, maar voorlopig geen
geld voor deze werkzaamheden be
schikbaar te hebben
f
Advertentie
Elk topmerk in de mode heeft
1 haar eigen stijl en aksenten
sr^lO®) Daarom hebben wij zoveel
verschillende topmerken in huis.
Dam 19 Zierikzee Tel. 01110-2816
Nu ook voor hoeden en shawls.
1
J
