Streekarchief kommissie
bespreekt ruimteprobleem
Nemag b.v. biedt burgemeester
gerenoveerde ambtsketen aan
Ter gelegenheid van komst kranen
Het Zeeuws Orkest
STREEKNÏEUWS
,,K E" naar St. Hilaire
Maar muzikaal feestprogramma
gaat hier ook door
Restauratie Meelstraat-panden
ZIERÏKZEESCHE NIEUWSBODE Donderdag 22 mei 1980 Nr. 22711
3
De burgemeester, de heer Grootveld en (nog net zichtbaar) wethouder De Rij
ke bekijken vol bewondering de gerenoveerde ambtsketen.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
ZIERIKZEE, 20-5. Ter gelegenheid van de plaatsing van
twee kranen van 25 ton in de fabriek van Nemag bood de
heer ing. R. Grootveld, directeur van Nemag b.v. dins
dag rond het middaguur burgemeester Th. H. de Meester
een gerenoveerde ambtsketting aan.
„Deze dag is voor Nemag bijzonder
heuglijk, omdat vandaag in de fa
briek twee van onze grootste kranen
worden geïnstalleerd, die we hard
nodig hebben voor het monteren en
installeren van de grijpers.
Onder meer hiermee renoveren we
het bedrijf tot een grijperfabriek en
we vonden het leuk om ook de ambts
ketting te renoveren," aldus de heer
Grootveld in het toekomstige kan
toor aan de Deltastraat.
De geschiedenis vertelt dat jaren
geleden een groot aantal industriëlen
een bezoek aan het stadhuis heeft ge
bracht. De groep mensen vond de
ambtsketen eigenlijk niet overeen
komen met de allure van de stad Zie-
rikzee. de ambtsketen zou aangepast
moeten worden aan de rijke historie
van Zierikzee.
„Dat verhaal is blijkbaar blijven
leven, want op een gegeven dag werd
ik benaderd door de heer Grootveld
met het verzoek de ambtsketen voor
een renovatie af te staan. Na overleg
met het kollege van b. en w. is daarin
toegestemd," vertelde de burge
meester.
Opdracht
De eerste burger omschreef de in
stallatie van de zware kranen
(woensdag werden nog twee kranen
van tien ton geplaatst) als een mijl
paal in de geschiedenis van het be
drijf.
De Nemag heeft overigens op
dracht gekregen de grootste grijper
ter wereld te bouwen, die in Zierik
zee zal worden gemonteerd. Hij
weegt 33 ton en neemt in één hap 55
ton erts mee. De grijper is bestemd
voor de Maasvlakte.
„U doet het stap voor stap, want u
heeft een lopend bedrijf te Rotter
dam. Toch zien we heel duidelijk een
ontwikkeling gaande," aldus de heer
De Meester.
De keten is wat langer en zwaarder
geworden. Om en om zijn er schakels
toegevoegd met de Z, hétgeen ook in
het Zierikzeese wapen naar voren
komt.
Luchtfoto
Om niet te vergeten van wie het ge
schenk afkomstig is heeft het echt
paar D. en E. Piersma (een ex-
Zierikzeese) uit Dokkum, beiden zil
versmid in de ambtsketen het be-
drijfsembleem van Nemag verwerkt.
Als tegengeschenk bood de burge
meester in aanwezigheid van de we
thouders L. J. van Gastel en P. de
Rijke en de gemeentesekretaris A. G.
Izeboud een luchtfoto van Zierikzee
aan.
Dinsdagavond vond in de Concert
zaal te Zierikzee het debuut plaats
van het jonge Zeeuwse talent Frank
Mol.
In een toernee van vijf concerten
door heel Zeeland heeft hij, samen
met het Zeeuws Orkest, het volgende
programma: Serenade voor strijkor
kest, Elgar; Pianoconcert no. 2, Cho
pin; Symphonie no. 7, Beethoven.
Voorwaar geen gemakkelijk pro
gramma.
Het pianoconcert van Chopin
bestaat uit drie delen: 1. Maestoso, 2.
Allegretto, 3. Allegro vivace.
Het eerste deel werd goed
gespeeld, pianist en orkest hielden
elkaar prima in de gaten. Wat opviel
was de mooie, zuivere klank van de
vleugel. Achteraf hoorde ik dat het
pas een nieuwe is.
De verhouding tussen piano en or
kest was ook goed, hoewel de orkest
leden zelf bang waren dat zij teveel
overheersten, zodat zij erg hun best
deden om zo zacht mogelijk te spelen.
En juist in dat zachte had het orkest
een prachtige sonore klank. Men kon
duidelijk horen, dat met Frank Mol
hier werkelijk een jong talent bezig
was. Zijn spel getuigde van muzikali
teit en beheersing.
Ook in het derde deel was dit dui
delijk. Hier waren het orkest en de
piano niet altijd even gelijk. Nadat
het slotaccoord verklonken was,
brak er een geweldig applaus los, dat
eindigde in een staande ovatie en een
bos bloemen.
Na de pauze de 7de Symphonie van
Bëethoven. Het eerste deel stond niet
zo stevig in z'n schoenen, vooral tij
dens de rusten hoorde men bij de
eerste violen telkens het piepen van
de strijkstok tegen de snaren. Ook in
Chopin was dit al te horen geweest
en klonk enigszins storend.
Het Allegretto boeide enorm. Com
positorisch zat het heel goed in el
kaar. Het thema begon zacht en ly
risch in de lage strijkers en werkte
het hele orkest door via de altviolen,
lste en 2de violen tot het uitliep in
een climax. Hier was de orkestklank
weer bijzonder gaaf.
Hoewel er overwegend amateurs in
dit orkest spelen, mag gezegd wor
den dat het af en toe zeer professio
neel klinkt, mede dank zij de diri
gent, Louis Stotijn. Hij dirigeerde de
7de Symphonie uit zijn hoofd, had de
touwtjes goed in handen en maakte
een zeer degelijke en beheerste in
druk.
Het derde deel, Presto, liep als een
trein en werd mooi gelijk gespeeld.
Het was werkelijk een lust om naar.
te luisteren.
Het laatste deel is karaktersitiek
voor Beethoven. Al een poos te voren
is het duidelijk dat het einde nadert.
Maar iedere keer opnieuw komt er
weer een nieuwe wending. Na afloop
van dit concert klonk een daveren
applaus. De accoustiek was zo hel
der, dat zelfs de bijgeluiden van de
dwarsfluit te horen waren.
Het was jammer, dat de zaal niet
helemaal vol was. Waar waren bij
voorbeeld al die leerlingen van de
Muziekschool?
Willie Bil
In gezelschap van de heer R. Grootveld bekeek B., W. en S. aandachtig de in
stallatie van de 25 ton zware kraan in de hoge hal.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
Kringvergadering
Rode Kruis
Op donderdag 29 mei wordt in de
„Prins van Oranje" te Goes, de
Kringvergadering gehouden van het
Ned. Rode Kruis; 19.30 uur.
Snelheidskontróle
Woensdag 21 mei is op Schouwen-
Duiveland een snelheidskontróle ge
houden. De kontróle werd uitgevoerd
door de Rijkspolitie met radarappara-
tuur. In het geheel werden 21 pro
cessen-verbaal opgemaakt.
ZIERIKZEE
Uitstapje Schults B.V.
Het schildersbedrijf „Schults
B.V." te Zierikzee heeft het jaarlijk
se uitstapje achter de rug. Het zonni
ge weer van jongstleden vrijdag in
aanmerking genomen, was het een
goed idee geweest het reisje van het
najaar naar het voorseizoen te ver
plaatsen.
Het was een fijne dag en er werd
genoten van het geboden reispro
gramma. Eerst vertrok de bus naar
Stellendam, waar de Delta-expo,
kompleet met filmvertoningen over
de Stormramp in 1953 en de Delta
werken, werd bezocht. De koffietafel
in de Zaanseschans werd gevolgd
door een rondvaart van vijftig minu
ten langs bekende en onbekende mo
lens en herinneringen aan vervlogen
visserijtijden (o.a. de walvisvaart).
Een vrije wandeling besloot het be
zoek aldaar.
In Leiderdorp werden, onder het
diner, de wetens- en bezienswaardig
heden van de dag bepraat. De pretti
ge dag eindigde 's avonds om een uur
of half elf, toen het gezelschap weer
in Zierikzee arriveerde.
Hervormde Vrouwengroep
Op donderdag 5 juni wordt in het
Hervormd Verenigingsgebouw, de
laatste seizoensbijeenkomst gehou
den van de Hervormde Vrouwen
groep „Wees een zegen".
Geslaagd
Op 13 en 14 mei werden de eindexa
mens voor het diploma A Verpleeg
kundige gehouden in de School voor
Verpleegkundigen te Goes. De vol
gende kandidaten van het Zweedse
Rode Kruis Ziekenhuis te Zierikzee
kwamen in het bezit van dit diploma:
de dames H. de Dreu en C. Muller en
de heer J. C. G. van Damme.
Opnamen E.O.
Op vrijdag 6 juni komt de Evange
lische Omroep in de Chr. Gerefkerk
te Zierikzee voor het maken van op
namen voor het programma: „Laat
ons de rustdag wijden" op de zater
dagavond. De toegang is vrij.
Ds. B. de Graaf te Zierikzee en ds.
Chr. van der Valk te Sirjansland zul
len de meditaties verzorgen. Daar
naast verlenen muzikale medewer
king: het Chr. Geref. Koor „De
Lofstem", het Ned. Hervormd Kerk
koor te Kortgene en het Interkerke
lijk koor „Wissenkerke", allen onder
leiding van Jan van den Driest. Aan
het orgel Frans van Tilburg. De uit
zendingen van de te maken opnamen
vinden plaats op zaterdag 16 en zater
dag 30 augustus om 20.45 (Hilversum
II).
Pinksterzangdienst
Op 26 mei - Tweede Pinksterdag -
wordt in de Chr. Geref. kerk een
Pinksterzangdienst gehouden.
Hieraan werken mee: het jeugd
koor „Maranatha" uit Goes; het
jeugdkoor „Sjaloom" uit Zierikzee;
het kinderkoor „De Sjofar" uit Zie
rikzee. Instrumentale medewerking
wordt verleend door Gerard van
Wagtendonk (slagwerk), Jaap Knuist
(trompet), Kora den Boer (dwars
fluit), Anton den Boer (orgel). Ds. B.
de Graaf zal een meditatie houden.
Thema van de dienst is: „Wat bezielt
ze?" Deze Pinksterzangdienst is voor
iedereen toegankelijk. Bij de uitgang
wordt een kollekte gehouden voor
het zendingswerk.
Orgelconcert
In verband met de viering van het
150-jarig jubileum van de Koninklij
ke Harmonie „Kunst en Eer" zal op
zaterdag 24 mei in het kader van de
feestelijkheden ook een orgelconcert
worden gegeven door de organist
Dirk Jansz. Zwart in de Gasthuis-
kerk.
Het programma bestaat uit werken
van Sweelinck, Bach, Dubois (Tocca
ta), en veel bewerkingen van vader
landse liederen van Willem Mudde,
Jan Zwart en van de concertgever.
Deze zal ook improviseren over hét
lied: „Com nu met sang van soete to
nen", dat Valerius maakte ter gele
genheid van de bevrijding van Zie
rikzee in 1572.
Vrouwenkontakt
Woensdagavond 28 mei komt het
Vrouwenkontakt in de P.v.d.A. weer
bijeen in de Zeeuwsche Herberghe.
Voor tijd; zie agenda.
SEROOSKERKE
Jaarlijks reisje
Dinsdag maakten de bejaarden van
Serooskerke het jaarlijkse zomer-
reisje, dit maal waren de twee hoog
tepunten „Lips Autotron" te Drunen
en een safaritocht door de „Beekse
Bergen" te Hilvarenbeek.
Om half negen vertrok de touring
car vanaf het Dorpshuis, begunstigd
door fraai zomerweer. De eerste stop
werd gemaakt in Zevenbergschen
Hoek waar de koffie werd gebruikt.
Terwijl de chauffeur de heer A. van
Mourik de reizigers onderweg het
een en ander over de bezienswaardig
heden onderweg vertelde, werd
koers gezet naar Drunen. In het bij
behorende restaurant van Autotron
werd de lunch gebruikt, een echte
Brabantse koffietafel.
De reis werd voortgezet en koers
werd gezet naar Hilvarenbeek. Tij
dens de safaritocht werden de bezoe
kers vergast door een fikse regenbui.
Na theepauze werd de reis terug aan
vaard. Ongeveer zes uur arriveerde
het gezelschap te Serooskerke waar
in de dorpsherberg „De Waag" een
uitstekend diner wachtte.
De heer M. Geluk sprak een dank
woord uit tot het bejaardenkomité
en tot de Rode Kruishelpster me
vrouw Van 't Hooft. Tot slot van deze
geslaagde reis dan wenste de leidster
mevrouw M. van Nieuwenhuize-Gos-
liga alle aanwezigen een goede zomer
en een prettige vakantie toe.
RENESSE
Eerste seizoenweekmarkt
Woensdagmorgen 21 mei werd in
Renesse aan de Kromme Reke de eer
ste seizoenweekmarkt van het seizoen
gehouden. Alle gebruikelijke branches
waren weer van de partij en al is het
topseizoen dan nog niet losgebarsten,
het was toch zeker een gezellige drukte
in de dorpskern.
Tot en met de eerste woensdag in
september kan het publiek elke woens
dagochtend in Renesse terecht om ge
zellig te „markten".
Juttersaktie voor
lagere schooljeugd
Dinsdagmiddag werd, op initiatief
van het gemeentebestuur van
Westerschouwen een Juttersaktie ge
houden voor leerlingen van de open
bare lagere school ,,'t Staepel'of" te
Renesse. Met medewerking van de
dienst gemeentewerken werd het Re-
nesser strand vanaf de Wilhelmina-
hoeve tot de Scholderlaan door de
kinderen van aangespoeld hout en al
lerlei andere rommel gezuiverd.
De lagere klassen begonnen bij de
Scholderlaan en de hogere bij de Wil-
ZIERIKZEE, 21-5. Terwijl het jubilerende „Kunst en Eer" zich in het Nor-
mandische Saint Hilaire du Harcouet bevindt om daar in de Franse jumela-
gestad haar jubileumklanken te laten horen, gaan de evenementen in Zierik
zee gewoon door.
Zaterdag 24 mei vindt van
10.30-11.00 uur een muzikale rond
gang plaats door de muziekvereni
ging „Amicitia" uit Dirksland, een
ca. 100 leden tellende formatie met
fanfarecorps, drumband, majoretten
en mini-retten. De te volgen route is
als volgt: Calandweg, de
Brauwstraat, de Kanterlaan,
Caustraat, Werckendetstraat, de Wit
testraat, de Vagerstraat, Caustraat,
de Huyberstraat, Moggestraat, Mu-
lockstraat, Plevierstraat, de Jon-
gestraat, Moggestraat, de Huy-
bertstraat, Scheepstimmerdijk, Ou
de Haven NZ, Havenpark, Haven
plein (Beurs).
Na deze rondgang zal „Amicitia"
om 11.15 uur een concert verzorgen in
de Beurs. Dit zal duren tot ca. 12.00
Orgelconcert
's Middags van 14.00-15.00 uur
vindt een concert op het orgel van de
Gasthuiskerk aan het Havenplein
plaats door de bekende organist Dirk
Janszoon Zwart. De organist gaf
zijn_uit te voeren programma het the-
ma mee:„Een "Koninklijk concert
voor een Koninklijke Harmonie".
Voor grote belangstelling voor dit
concert tekenen ongetwijfeld de tal
loze „fans" die organist Dirk Jans
zoon Zwart op Schouwen-Duiveland
heeft. Volledigheidshalve vermelden
we nog het volledige programma zo
als de organist dat zaterdagmiddag
zal brengen. Een gevarieerd geheel
dat veel liefhebers van orgelmuziek
zeker zal aanspreken.
Programma
Het programma van het orgelcon
cert volgt hieronder:
1. Twee oud-Hollandse liederen,
bewerkt door Jan Zwart; a. Orgel
hymne „Wilt heden nu treden voor
God, de Heere"; b. Aria „Gelukkig is
het land".
2. Variaties over „Est-ce Mars",
Jan Pietersz. Sweelinck (melodie:
„Wie gaat mee, gaat mee over zee?
Houd het roer recht").
3. Preludium en Fuga in G grote
terts, Joh. Seb. Bach.
4. Allegro en Allegro moderato, G.
B. Pescetti.
5. Toccata, Th. Dubois.
6. Variaties en Fuga op het loflied
van Valerius op den Hollander en de
Zeeuw: „Waar dat men sich al keert
of wendt", W. Mudde.
helminahoeve. Bij de Jan van Renes-
seweg ontmoette de „Strandjutters"
elkaar. Ze werden voor hun enthousi
aste werk beloond met een beker li
monade en een appel.
De bedoeling van de aktie is de kin
deren te betrekken bij het schoonma
ken van het strand, om op die manier
een betere motivatie aan te brengen
en er voor te waken dat men het
strand, maar ook het hele milieu,
niet nodeloos vervuild door het ach
teloos neersmijten van allerlei afval.
Heden (donderdag) is de lagere
schooljeugd van Haamstede op het
strand aktief's Ochtends wordt een
stuk strand opgeruimd door de leer
lingen van de openbare school „De
Kirreweie", waarna het 's middags
de beurt is aan de leerlingen van de
C.N.S. „Onder de Wieken".
7. Fantasie over enkele oud-
Hollandse liederen. Dirk Janszoon
Zwart. a. „Laat zang en spel, tam
boer en fluit nu klinken tot Gods
eer" (Lied van Valerius op de inne
ming van Den Briel, 1 april 1572).; b.
„Kom nu met zang van zoete tonen"
(Lied van Valerius op de bevrijding
van Vlissingen, Veere en Zierikzee,
1572); c. „Slaat op den trommele van
dirredomdeyne" (Geuzenlied uit
1566); d. „Merk toch hoe sterk nu in 't
werk zich al stelt" (Lied van Valerius
op het ontzet van Bergen op Zoom,
1622); e. Fantasia alia Marcia op het
Wilhelmus, met als Trio de bede voor
de koningin uit Psalm 134: „Dat 's
Heren zegen op u daal".
KERKWERVE
Aanrijding
Woensdagavond te 23.30 uur vond in
de Kerkstraat in Kerkwerve een aan
rijding plaats. C. R. uit Kerkwerve reed
met zijn personenwagen op een aldaar
geparkeerd staande vrachtauto. C. R.
werd per ambulance naar het Zweedse
Rode Kruis Ziekenhuis te Zierikzee
overgebracht. Aan de personenwagen
ontstond aan de voorzijde ernstige
schade.
DREISCHOR
Oud papieraktie
„Crescendo"
Zaterdagmorgen 24 mei zal de mu
ziekvereniging „Crescendo" weer
oud papier ophalen in het dorp. De
polder zal vrijdag 23 mei worden be
zocht. De bewoners worden verzocht
het papier tijdig en goed gebundeld
gereed te zetten, hetgeen een snellere
afvoer bevordert.
Openingsconcert
Zaterdagavond 24 mei zal de mu
ziekvereniging „Crescendo" het
nieuwe muziekseizoen met een con
cert op de mobiele tent aan de Ring
openen. Het korps staat o.l.v. de heer
A. L. van Wallenburg en zal een geva
rieerd programma ten gehore bren
gen. Tijdens het musiceren blijkt een
gedeelte van de Ring voor het gemo
toriseerde verkeer gesloten. Voor
tijd: zie agenda.
OOSTERLAND
Schoolreis
Vandaag (donderdag 22 mei) ma
ken de leerlingen van de eerste en
tweede klassen van de Openbare La
gere School hun jaarlijkse schoolreis
met een busreis naar „De Efteling"
te Kaatsheuvel.
Men start om 8.30 uur en men hoopt
om 17.00 uur weer terug te zijn op het
dorp.
Op dezelfde dag gaan ook de leer
lingen van de 3e, 4e en 5e klas, die
een busreis hopen te maken naar
Schiphol, Madurodam en naar de
speeltuin „Drievliet" te Rijswijk.
Deze trip gaat om 8.00 uur van start
en men hoopt om 17.30 uur weer op
het dorp te arriveren. Gehoopt wordt
op even mooi weer als de leerlingen
hebben gehad tijdens het school
kamp van vorige week.
ZIERIKZEE, 21-5. De wijze, waarop de archieven wor
den bewaard is in verschillende bij het streekarchivari-
aat Schouwen-Duiveland St. Philipsland aangesloten
gemeenten verre van rooskleurig. Dit staat vermeld in
het jaarverslag over 1979 van het Streekarchivariaat. De
problemen kwamen woensdagmiddag wederom aan de
orde tijdens een vergadering; van de streekarchiefkom
missie in het Zierikzeese stadhuis.
In het jaarverslag wordt de situatie betreffende de wijze van bewaren als
volgt samengevat: Brouwershaven: zeer onvoldoende; Bruinisse: uitstekend;
Duiveland: te klein en overvol; Middenschouwen overvol, zodat noodzakelij
ke overbrenging van archivalia uit Kerkwerve niet kan plaatsvinden; Sint
Philipsland: groot ruimteprobleem; Westerschouwen: uitstekend; Zierikzee:
uitstekend, maar opnamecapaciteit voor archieven van elders onvoldoende;
waterschap Schouwen-Duiveland: uitstekend, maar van zeer beperkte om
vang, zodat de oudere waterschapsarchieven wel in de gemeentelijke bewaar
plaats van Zierikzee gedeponeerd moeten blijven.
In dit verband werd reeds enkele
malen gesproken over mogelijke
oplossingen van dit ruimteprobleem.
Kluisbouw in of onder de tegenover
het stadhuis van Zierikzee gelegen
panden werd reeds enkele malen als
suggestie geopperd.
De heer C. M. Padmos, gemeentese
kretaris van Brouwershaven infor
meerde woensdagmiddag in dit ka
der of al wat meer duidelijkheid
bestaat over de eventuele vestiging
van het streekarchivariaat in de pan
den tegenover het stadhuis in de
Meelstraat.
„Niet
of nauwelijks"
„Niet of nauwelijks", luidde daar
op het antwoord van voorzitter Th.
H. de Meester, die wees op de aan
zienlijke kosten, die een dergelijke
realisering met zich meebrengt. Ge
meentesekretaris van Zierikzee de
heer A. G. Izeboud vulde hem aan
met de mededeling, dat inmiddels
wel door de gemeenteraad een kre
diet werd verstrekt voor het maken
van een plan voor deze panden. Ook
de heer Izeboud deelde echter mede,
dat er heel wat geld over tafel - o.a.
van c.r.m. - zal moeten komen, voor
dat een dergelijk plan gerealiseerd
kan worden.
De heer W. H. Keikes gaf een nade
re toelichting op de problemen voor
de gemeente Brouwershaven, die
met een zeer nijpend ruimtepro
bleem voor het gemeente-archief
kampt. Hij deelde mede, dat Brou
wershaven voor de moeilijke keus
staat een vrij kostbaar nooddepot te
realiseren.
„Stel dat er in Zierikzee gauw iets
gerealiseerd wordt, dan zou Brou
wershaven daar wel enige mate reke
ning mee willen houden", aldus de
heer Keikes.
De heer Padmos bevestigde dit en
liet weten, dat die realisering in Zie
rikzee uit het Brouwse oogpunt geen
jaren meer kan duren. „Het was toch
ook de bedoeling van de gemeen
schappelijke regeling om tot één wij
ze van bewaren van het streekarchief
te komen", vond de heer Padmos.
Ter plaatse
Burgemeester W. den Boer van
Middenschouwen kreeg desgevraagd
de mededeling dat het inderdaad zin
vol zou zijn, dat de gemeenten ter
plaatse oplossingen voor het ruimte
probleem zoeken.
De heer Steur stelde voor dat de
deelnemende gemeenten (en het Wa
terschap) gezamenlijk naar een
oplossing zoeken. Burgemeester Den
Boer wees in dit verband ook op het
belang van de bereikbaarheid van
het streekarchivariaat.
Mevrouw Mijnssen-Dutilh, provin
ciaal inspekteur van de Archieven
achtte het ook van belang dat de ar
chieven zo dicht mogelijk bij de
bestaande kluis in Zierikzee worden
ondergebracht.
De voorzitter noemde tenslotte nog
de mogelijkheid een restauratie in
fasen nader te bezien. Hij zei echter
geen „gouden bergen" te kunnen be
loven.
De vergadering kwam verder tot
vaststelling van de begroting voor
1981 en de vaststelling van een bezol
digingsregeling januari 1980. De ver
tegenwoordigers van de deelnemen
de gemeenten maakten de samenstel
lers van het jaarverslag een kompli-
ment voor het gedetailleerde en over
zichtelijke werk dat in dit verband
werd afgeleverd.