Z.L.M.-KRINGVOORZITTER GEEFT
OVERZICHT VAN LANDBOUWASPEKTEN
DR. C. BOERTIEN IN
BROUWERSHAVEN
PROGRAMMABOEKJE
Ir. H. Sanders sprak op
Z.L.M.-kringvergadering
f
Sombere vooruitzichten
De Ring-promotion
Haamstede
in de toekomst
STREEKNIEUWS
KONINKLIJKE HARMONIE KUNST EN EER'
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag IS tebruari 1980 Nr. 22659
3
ZIERIKZEE, 14-2. „We zullen een groene vuist moeten
vormen en u leden, zult uw organisatie moeten laten we
ten hoe en wanneer die groene vuist eventueel een harde
vuist zal moeten worden," aldus voorzitter L. J. van
Gastel donderdagmiddag tijdens de Z.L.M.-kringverga
dering in het „Huis van Nassau".
Tijdens het werkbezoek van dr. C. Boertien aan Brouwershaven raakte het
gezelschap in de Jachtwinterberging van de firma gebr. Van Ast aan de
Noorddijk verzeild tussen jachten, in prijs variërend van vijf duizend gulden
tot een half miljoen, zorgvuldig bijeengezet in de loods, die een oppervlakte
van 3500 m2 meet. Binnenkort, zo vertelde de heer Ph. J. van Ast in zijn praat
je vooraf (zie foto), komt er naast deze nog zo'n even grote berging bij. Dat
wordt dan de derde loods, want elders in Brouwershaven staat er nog een van
3000 m2.
V.l.n.r. gemeentesekretaris de heer C. M. Padmos, dr. C. Boertien, de heer
Ph. J. van Ast, mevrouw Chr. van Ommeren-Verwoerd en mevrouw J. B.
Boertien-Velema.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
Wandeling van het gezelschap door een pittoresk straatje, net op tijd gereed
gemaakt voor het bezoek van de kommissaris der koningin, de direkteuren J.
C. D. Stigter en O. S. Strikwërda van Kavero waren trots op dat straatje in
het Zomerhuizenterrein ,,De Grevelingen" té Den Osse, want daar ligt het,
waarheen de tweede visite van het gezelschap leidde. De bouwstijl van de
huisjes en de mini-ducdalfjes doen inderdaad aan een vissersdorp denken, ge
heel volgens de ideeën van het Brouwershavense gemeentebestuur. Het
straatje voert omhoog naar ,,De Bult", een zandhoop van 250 m3. Op dat ter
rein van 3000 m2 komen voorzieningen, zoals restaurant, winkel, overdekt
zwembad, sauna, boetiekjes. De heer Boertien vernam dat de zaken, na de al
gemene inzinking in deze sektor, weer beter gaan.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
Terwijl de heren van het gezelschap bij het werkbezoek van de heer Boer
tien de bijzondere raadsvergadering bijwoonden, smaakten de dames het ge
noegen een bezoek te brengen aan de ..Heesterlust" te Schuddebeurs, be
woond door de familie J. A. Limburg. In het midden op de foto de gastvrouw.
Daarna voegde het gehel gezelschap zich, met de leden van de gemeenteraad
en hun echtgenoten, weer bijeen voor een gezamenlijk diner in „Hostellerie
Schuddebeurs".
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
(Vervolg pag. 1)
denstanders van Burgh genegen zijn
zich bij de Ring-Promotion" aan te
v sluiten.
Onder de huidige omstandigheden
is dit geen haalbare kaart daar men
moeilijk iets kan gaan organiseren,
terwijl de middenstand ter plaatse
van geen enkele belangstelling blijk
geeft.
Veel stof tot gesprek leverde ook
de overweging van het bestuur op,
om een programmaboekje te laten
verschijnen en dit huis aan huis in de
Westhoek te verspreiden in een
oplage van 10.000. De kosten hier
voor worden geraamd op f 7000,—
welke door middel van advertenties
zou moeten worden gedekt.
Adverteren
In eerste instantie zouden de leden
in de gelegenheid worden gesteld
hierin te adverteren, lukt dit niet ge
heel dan zullen ook bedrijven van el
ders in de gelegenheid hiertoe wor
den gesteld, deelde de coördinator de
heer C. de Goederen mee.
De meerderheid kon zich met deze
gang van zaken niet verenigen en
vond het eigenlijk een gedwongen
extra uitgave op hun budget. Vreemd
vond men het ook, dat naar uitlatin
gen van de heer De Goederen al bleek
dat er al advertenties waren ver
kocht, terwijl er nog geen enkele
beslissing was genomen of er al dan
niet een programmaboekje wordt
uitgegeven.
De voorzitter van de VVV „Burgh-
Haamstede" dr. H. J. van Zuylen
deed het aanbod, dat het „Ring-
Promotion" programma 1980 nog in
de „Vraagbaak", welke in "een
oplaag van 6000 verschijnt en eventu
eel nog kan worden opgevoerd, zon
der kosten kan worden opgenomen.
Vier pagina's zijn hiervoor nog be
schikbaar waardoor het mogelijk is
de deelnemers hierbij te vermelden.
Door de vergadering werd besloten
dit aanbod aan te nemen en geen pro
grammaboekje uit te geven.
Uit het financieel verslag van de 2e
penningmeester de heer J. v. d. Berge
bleek dat de Ring-Promotion" 1979
met een batig saldo kon worden af
gesloten. Door de heer L. Kik werd
namens de kommissie tot het nazien
van de rekening verslag uitgebracht
waarbij hij verklaarde de boeken in
orde te hebben bevonden en advi
seerde tot goedkeuring hiervan over
te gaan, waar zonder op of aanmer
kingen toe werd besloten.
Vier dagen
Door het gemeentebestuur van
Westerschouwen is toestemming ver
leent de vier „Ring-Promotion" da
gen te houden op 3, 17, 31 juli en 14
augustus. Men zal dit jaar ook de be
schikking krijgen over een gedeelte
van de Noordstraat. Voor de centrale
regelkamer zal men pogingen in het
werk stellen hiervoor de beschikking
te krijgen over een caravan. De
openstelling van de kommerciële
kramen zal van 10.00 tot 19.00 uur
zijn.
Of de „Ring-Promotion" 1980 weer
met een vuurwerk zal worden af
gesloten zal nog nader bekeken wor
den. Besloten werd, dat de deelne
mende middenstanders in hun kra
men zaken aanbieden welke zij ook
in hun winkel verkopen en dat hier
van niet wordt afgeweken, dit om
minder gewenste situaties te voorko
men.
Tot 1 maart a.s. kunnen mid
denstanders welke aan de „Ring-
Promotion" wensen deel te nemen
zich nog aanmelden. Over de evene
menten (zoals b.v. muziekgezelschap
pen) zullen binnenkort nog nadere
mededelingen worden verstrekt.
Hij zei dit in verband met de som
bere ekonomische vooruitzichten,
die voor vele boeren grote problemen
zullen geven. De kring voorzitter uit
te in dit verband ook kritiek op de
houding van de minister van land
bouw.
In een korte terugblik op het afge
lopen jaar wees de heer Van Gastel
erop, dat de kg-opbrengsten niet
slecht zijn geweest, maar dat de prij
zen in akkerbouw en veehouderij
slechts weinig gewijzigd zijn, terwijl
het in de fruitteelt met de prijs zeer
droevig gesteld was. Hij was van me
ning, dat van een redelijke arbeids-
beloning voor vele boeren geen spra
ke zal kunnen zijn.
Dijkverhoging
Waarderende woorden had de
kringvoorzitter voor de voortvarend
heid, waarmee het Waterschap
Schouwen-Duiveland de dijkverho
ging in deze regio heeft aangepakt. In
korte bewoordingen stipte de heer
Van Gastel ook de bedreiging voor de
wereldvrede aan, een bedreiging die
zich de laatste weken in verhevigde
mate aandient.
Terugblikkend op de eigen organisa
tie gaf de heer Van Gastel een over
zicht van enkele Z.L.M.-aktiviteiten.
Hij noemde het Z.L.M. scholenpro-
jekt „De boer op", dat landelijk bij
zonder gewaardeerd werd, hetgeen
tot uiting kwam door de toekenning
van de K.N.L.C.-prijs.
Ver/Ier noemde de voorzitter de
totstandkoming van een nieuw kan
toor voor de O.V.M. en het verkrij
gen van een pand aan de Oude Haven
in Zierikzee voor de vestiging van
het boekhoudbureau Schouwen-Dui
veland. Verder organiseerde de
Z.L.M. een proefkadertrainingskur-
sus voor afdelingsbesturen op Schou
wen-Duiveland. Een kursus, die vol
gend jaar waarschijnlijk een vervolg
zal krijgen in het gehele Z.L.M.-ge-
bied.
Zoete
Grevelingen
Belangrijke aangelegenheid op..
Schouwn-Duiveland achtte de
kringvoortitter ook het verkrijgen'
van een zoete Grevelingen. Door
middel van een rapport van de werk
groep „Zoetwatervoorziening Zuid-
West Nederland" en een brochure
van de Regionale Agrarische Kom
missie werden reeds verschillende
Verder vond hij dat ook de natuur
beschermers moeten gaan inzien dat
bescherming van die natuur geen
stilstand kan betekenen.
Wat betreft de verdergaande me
chanisatie kwam ir. Sanders met een
duidelijke uitspraak: „U bent de
analfabeet van de toekomst, als u
niet met een komputer gaat
werken". Hij zei te verwachten, dat
het over een kleine tien jaar heel ge
woon is, dat alle bouwplannen wor
den opgesteld door de komputer.
Verder was de spreker van mening,
dat de komputer ook een gunstige in
vloed zou kunnen hebben op de wer
king van de machines en als voor
beeld noemde hij de thans nog niet
optimaal funktionerende aardappel-
rooimachine.
Ontwikkeling
buiten Nederland
Ten aanzien van de ontwikkeling
buiten Nederland zei de heer Sanders
te hopen, dat de E.E.G. zal blijven
bestaan, vooral in verband met de
exportpositie van de Nederlandse
landbouwprodukten. In dit kader
legde hij de nadruk op het positieve
overschot van 8, f 9,- miljard dat
aspekten ten aanzien van zoet water
naar voren gebracht. „Met een studie
door het ministerie van landbouw
over het kunnen beschikken over
zoet water in onze regio, kan tevoor
schijn komen welke waarde zoet wa
ter heeft ten opzichte van de bedrijf
sontwikkelingsmogelijkheden en
welke invloed het zal hebben op de
werkgelegenheid in deze regio," al
dus de heer Van Gastel.
De voorzitter wees erop, dat de
Schouwen-Duivelandse boer pas in
dezelfde omstandigheden zal verke
ren als de boer in overig Nederland,
als hij over zoet water zal kunnen be
schikken.
Terugblikkend op de periode 1950-
1980 moest de voorzitter konstate
ren, dat de verhoging van de kg-pro-
duktie per ha over die periode gemid
deld 1 a 2 heeft bedragen, terwijl
de verhoging van de prijs per pro-
dukt naar zijn mening zeker niet
meer is geweest. „Om aan een hoger
inkomen te komen heeft men arbeid
vervangen door machines en in een
later stadium geprobeerd de opper
vlakte per bedrijf te vergroten. Be-
drijfsvergroting heeft er voor iede
reen niet ingezeten, terwijl nu grond
en gebouweninvesteringen veel
duurder zijn, zodat we ons af moeten
vragen of die aanpassing tot verbete
ring van het inkomen leidt", betoog
de de heer Van Gastel.
Prijs voor
de grond
Verder was hij van mening dat de
prijs voor de grond in verhouding zal
moeten staan tot wat ze op kan bren
gen. De boer moet naar de mening
van de voorzitter, een kans krijgen
een boterham te verdienen tijdens
zijn boer zijn en niet na het beëindi
gen van zijn werk bij verkoop van de
grond, alleen geld overhouden voor
de belasting.
Tenslotte sprak de heer Van Gastel
over de verkeersveiligheid in deze re
gio.
Een belangrijke verbetering achtte
hij de aanleg van een parallelweg
langs de weg Zierikzee-Westenschou-
wen, zodat snel en langzaam verkeer
hier gescheiden zouden worden, het
geen naar zijn mening een bijdrage
tot verkeersveiligheid zou beteke
nen.
Na de openingsrede van de voorzit
ter kwam onder meer de rekening en
verantwoording over 1979 aan de or
de. De rekening sloot met een batig
saldo van-f. 3.957,—. In verband met
dit batig saldo werd besloten de
kringkontributie voor hetkomende
jaar niet te verhogen. v
De heer J. J. G. v. d. Zande werd ge
kozen als nieuw lid van idë nötulen-
kommissie. Hij volgde de heer G. W.
de Reus op. De heer Van Schelven
trad af als lid van de financiële kom
missie. In zijn plaats werd de heer G.
J. Klompe benoemd.
door de export van de landbouwpro
dukten aan de Nederlandse handels
balans wordt bijgedragen. „Die bij
drage van de landbouw is hoger, dan
die door de aardgas wordt geleverd
en dat moet maar weer eens gezegd
worden", was ir. Sanders van me
ning. Verder wees hij op het gevaar
voor de E.E.G. van een te nationale
opstelling.
Spreker wees erop, dat aan algeme
ne ontwikkelingen niets veranderd
kan worden. Hij liet er echter geen
twijfel over bestaan een afkeer te
hebben van een negatieve houding en
„het elkaar in de put praten". „Als je
met elkaar grote pessimisten wordt,
dan krijg je op den duur wel gelijk,
want dan laat je het er met elkaar bij
zitten".
Aan de hand van een tabel met ver
gelijkend cijfermateriaal van
Schouwen-Duiveland ten opzichte
van de rest van Zuid-West-
Nederland, trachtte ir. Sanders ook
enkele positieve zaken naar voren te
brengen. De tabel gaf een overzicht
van de ontwikkelingen tussen 1960
en 1978 in deze regio en in heel Zuid-
West-Nederland. Op Schouwen-
Duiveland bleek de totale opper
vlakte cultuurgrond in die periode
met 1000 ha te zijn afgenomen. De
grootste afname (550 ha) vond plaats
in het grasland. Bij de granen was
ook een vermindering te konstate
ren, een uitzondering daarop voirmt
de sterk toegenomen tarweteelt.
Verschuiving
Af te lezen was verder een sterke
afname bij de hoeveelheid peul
vruchten, evenals een verandering in
deze sektor naar aanleiding van de
konservenindustrie. Een opvallende
verschuiving vond plaats bij de han
delsgewassen, waar de belangrijk
heid duidelijk werd verlegd van vlas
naar graszaad. Een zeer grote toena
me kon genoteerd worden bij opper
vlakten aardappelen en uien. Bij de
veehouderij moest een sterke afname
van het aantal koeien gekonstateerd
worden.
„Misschien werden in Zeeland op
een aantal bedrijven, die melkkoeien
weieens wa te vroeg afgeschaft", was
het kommemnntaar van ir. Sanders
hierop.
Een toename was te konstateren
bij het aantal schapen, terwijl bij
varkens en kippen van een duidelij
ke specialisatie sprake is, gezien het
grote aantal dieren en de afname van
bedrijven, waar deze dieren gehou
den worden.
Uit een onderzoek van het L.E.I.
was inmiddels komen vast te staan,
dat op Schouwen-Duiveland pro-
centsgewijs meer kleine bedrijven
voorkomen, die speciale aandacht
nodig zullen hebben.
Hogere opbrengsten
De opbrengsten aan aardappelen,
suikerbieten en wintertarwe blijken
in deze regio hoger ten opzichte van
de rest van Zuid-West-Nederland. In
vergelijking met andere gebieden in
Nederland, blijft het Zuid-Westen in
produktiviteit achter. Ir. Sanders
was dan ook van mening, dat verbe
tering van de bodemvrichtbaarheid
alle aandacht verdient. In dit ver
band sprak hij zijn waardering uit
voor de akties: „Zeeland
Groenbemestingsland" en „Zuid
west Bodembest".
Verder wees hij op het belang van
kwaliteitsverbetering en op liet ge
vaar een deel van de markt te verspe
len als dit aspekt te weinig aandacht
zou krijgen. Hij liet er geen twijfel
over bestaan voorstander te zijn van -
bijv. bij aardappels - kwaliteitsuit
betaling, waardoor naats een kollek-
tief, ook een individueel aspekt zou
ontstaan.
Ten aanzien van het bouwplan was
ir. Sanders van mening dat dit op een
klein bedrijf niet hetzelfde kan zijn
als op een groot bedrijf. Hij noemde
verschillen in opbrengst van 1000,-
per ha tussen een bedrijf van 20 ha en
van 50 ha.
Afzetmogelijkheden
Wat betreft het zoeken naar nieuwe
afzetmogelijkheden noemde hij als
grote voorbeeld de aardappelmeelfa
brieken die op chemische produkten
zijn overgeschakeld. Nieuwe moge
lijkheden zei hij te zien in de fabrica
ge van plastic uit zetmeel, en de bio
logische landbouwmethode.
Financiering van het landbouwbe
drijf noemde hij „een moeilijk punt
zonder oplossing". Spreker wees wel
op de faciliteiten, die de bank biedt
en op de mogelijkheid in de toekomst
misschien tot een geheel andere wijze
van fianciering te komen.
Ir. Sanders besloiot zijn inleiding
met de opmerking dat men als volk
zuiniger zal moeten worden met geld,
energie, ruimte en water.
Ten aanzien van dit laatste wees
hij op het belang van de zoutwater-
voorziening in Zuid-West-Nederland.
„Als we in het Zuidwesten verstoken
blijven van zoet water zullen we er
nstig belemmerd worden in onze ont
wikkelingen v"
Statenfraktie P.v.d.A.
De Statenfraktie van de P.v.d.A. in
de provincie Zeeland, heeft zich met
de volgende vragen gewend tot het
kollege van G.S.:
1. Is het kollege bekend met het
feit, dat de Rijksdienst voor de IJs-
selmeerpolders en de direktie Na
tuurbehoud en Openluchtrecreatie
van het ministerie van C.R.M. plan
nen hebben tot aanleg van rekreatie-
eilanden in de Grevelingen in het ka
der van de meerjarenplanning inrich
ting Grevelingen?
2. Zo, ja, is het kollege op de hoogte
van de exacte inhoud van die plan
nen?
3. Kan het kollege ons meedelen,
hoe haar standpunt is t.o.v. de haar
bekende plannen, met name m.b.t.
het plan tot aanleg van een rekreatie-
eiland op geringe afstand van het
kwetsbare natuurgebied van de
Hompel voet?
4. Is het kollege bereid deze mate
rie aan de orde te stellen in de staten-
kommissie van R.O. en Milieu?
Expositie Co de Voogd
De te Burgh woonachtige kunst
schilder Co de Voogd, houdt een ex
positie van zijn werk (schilderijen,
aquarellen en tekeningen) in de bibli
otheek te Oostburg. De tentoonstel
ling zal op 8 maart worden geopend
door de heer N. Buitinga, direkteur
van de openbare bibliotheek te Vlis-
singen. De „cover" van de uitnodi
ging, bevat een repro van een schilde
rij van de Nicolaaskerk te Brouwers
haven.
ZIERIKZEE
Jaarvergadering
N.C.V.B.
Woensdag 20 februari houdt de Ne
derlandse Christen Vrouwen Bond,
afdeling Zierikzee, haar jaarvergade
ring in het Hervormd Verenigingsge
bouw, 't Vrije 2. Voor tijd: zie agen
da.
Mededelingenblad
„Stad en Lande"
Verschenen is het Mededelingen
blad van de Ver. Stad en Lande,
waarin wordt herinnerd aan de uit
reiking van oorkonden op vrijdag 2
november 1979.
Ten aanzien van de restauraties,
wordt melding gemaakt in de kate-
gorie: Kleinere woonhuizen: van de
restauratie van het pand Ravestraat
44, Zierikzee, Rode Dorp 54, Ring 5
Dreischor en in de kategorie: Grotere
woonhuizen: Havenpark 3, Ring 3,
Dreischor en in de kategorie: Open
bare gebouwen: Markt 32 (Stads-
waag), Brouwershaven.
Verder in de kategorie: Bedrijven
en kantoren: Pakhuis Nieuwe Haven
51, Zierikzee. H. Doeleman H.zn. te
Dreischor, schrijft over het gerestau
reerde pand Ring 5, Dreischor,het
oudste huis van dat dorp. Verder in
dit nummer een opstel over Anroldus
Petrus Plaum (1898-1979), in leven
wagenmaker te Zierikzee.
Aanrijding
Donderdagmiddag ontstond een
aanrijding tussen een brommer en
een auto op de kruising Slabberswerf
Minnebroederstraat. Een brommer
bestuurd door J. W. uit Zierikzee zou
geen voorrang hebben verleend aan
een auto bestuurd door G. S. uit Zie
rikzee. Beide voertuigen liepen ma
teriële schade op.
NIEUWERKERK
Gekombineerde jeugddienst
In het kader van de samenwerking
tussen de Hervormde Gemeente en
de Gereformeerde Kerk, wordt op
zondag 17 februari een gezamenlijke
jeugddienst gehouden in de Ned.
Hervormde kerk. De beide plaatse
lijke predikanten; ds. W. J. Kolkert
(Herv.) en ds. P. J. Moet (Ger.) zullen
in deze dienst voorgaan.
WESTERSCHOUWEN
Bezoek Statenfraktie
P.v.d.A.
Een delegatie van de Statenfraktie
van de P.v.d.A. brengt op 22 februari
een bezoek aan de gemeente Wester
schouwen.
De streekfederatie is verzocht een
bijeenkomst te beleggen voor alle
P.v.d.A.-leden op Schouwen-Duive
land. Aan de orde komen (kunnen ko
men): Bewoningspatroon Schouwen-
Duiveland, inrichting Oosterschelde-
bekken, wegenstruktuur Schouwen-
Duiveland ziekenhuisproblematiek,
reorganisatie binnenlands bestuur.
De Federatievergadering vindt
plaats in de „Zeeuwsche Herberghe"
(Havenpark 2). Voor tijd: zie agenda.
BROUWERSHAVEN
Prijs
in dia-wedstrijd
In de landelijke dia-wedstrijd, ge
organiseerd door het blad „Leven en
Welzijn" wist mevrouw U. Stoel-
Bom voor de tweede maal een prijs te
winnen. Zij eindigde met haar inzen
ding op de 12e plaats, hetgeen haar
een waardebon van f 100,— oplever
de. De dia zal t.z.t. op de voorpagina
van genoemd blad prijken.
DEN HAAG. Koningin Juliana en
prins Bernhard hebben vanuit het
Oostenrijkse Lech (waar ze win
tersporten) een gelukstelegram
gestuurd aan Annie Borckink en Ria
Visser, die respektievelijk goud en
zilver veroverden op de Olympische
1500 meter hardrijden voor dames in
Lake Placid.
1830 Zierikzee 1980
Denkt u eraan tijdig uw advertentie
te sturen aan:
DRUKKERIJ L. O.
Jannewekken 11 - Postbus 1 - 4300 AA Zierikzee
(Vervolg pag. 1)