ROTTERDAMMER WAS PASSAGIER
OP ONHEILSBOOT „LELY" IN 1911
het eind van het jaar verwacht mag
worden, werd plotseling aangekon
digd, dat Zierikzee verlost zou wor
den van de zogenaamde oliebollen-
lucht. De direktie van Emulsion Hol
land B.V. deelde namelijk mede, dat
een nieuwe methode was ontwikkeld
om de door dit bedrijf veroorzaakte
stank tegen te gaan.
Landbcjuwvereniging ,,C. et C" te
Burgh-Haamstede vierde haar 75-
jarig bestaan.
Na een uitvoerige diskussie ver
klaarde de gemeenteraad van
Westerschouwen het beroepschrift
van de heer J. O. Reehorst over de ge
weigerde vergunning voor muur
schildering op diens winkelpand aan
de Hogezoom te Renesse, gegrond.
De tekening mocht gehandhaafd blij
ven.
Bij de behandeling van de algeme
ne beschouwingen in de gemeente
raad Westerschouwen noemde de
fraktie-voorzitter van het CDA, de
heer L. Tieleman het hoo.fdstuk
volkshuisvesting het meest deprime
rende uit de gehele aanbiedingsnota.
Prioriteit
De VVD-fraktie was van mening
dat de volkshuisvesting prioriteit
diende te hebben bij de werkzaamhe
den van het kollege van B. en W. en
dat alle raadsleden het daarbij met
alle ten dienste staande middelen zou
dienen te steunen, dit deelde de frak-
tiewoordvoerder dr. H J. van Zuylen
mee.
Tijdens een informatieavond die
door de stichting Jeugd Schouwen-
Duiveland was belegd, deelde de
heer C. van Woerkom mee, dat het
nieuwe welzijnsbeleid een stukje po
litiek zou gaan worden.
De exploitatiemaatschappij „Mon-
dragon" wees er met nadruk op dat
zij zich volledig bewust was van de
kontraktuele verplichtingen tegen
over de gemeente Zierikzee tot ex
ploitatie van de Concertzaal tot 1984.
Tijdens de behandeling van de al
gemene beschouwingen van de ge
meenteraad Westerschouwen deed de
RU-fraktie een aantal voorstellen tot
verbetering van de verkeerssituatie,
de PvdA-fraktie noemde het volks
huisvestingsbeleid van het kollege
verkeerd. Aan het slot van de ge
meenteraadsvergadering nam de
heer J. Lustig (PvdA) afscheid.
Hefschip
De bouw van het hefschip, nodig
voor het transport van de pijlers
voor de stormvloedkering in de
Oosterschelde werd gegund aan het
Rijn-Schelde-Verolme concern.
Tijdens de algemene Vergadering
van Cebeco-Zuidwest deelde voorzit
ter de heer J. van Iwaarden mee dat
de struktuurverandering binnen
Cebeco-Zuidwest het gezicht niet
heeft veranderd.
I> ZIERIKZEE. Het uitbaggeren van de
haven nabij de Zuidhavenbrug vorm
de het begin van de werkzaamheden,
die tot een geheel nieuwe brug zullen
leiden.
De totale uitgaven van de sociale
zorg van de Intergemeentelijke Soci
ale Dienst Schouwen-Duiveland/St.
Philipsland stegen op de begroting
voor 1980 in vergelijking met 1979
met een bedrag van f 748.262,—
waardoor de kosten op
f 14.143.700,—kwamen.
In de rekreatiezaal ,,Het vliegtuig"
op camping Duinrand" te Westen-
schouwen hield de konklijke muziek
vereniging .Witte van Haemstede"
haar jaarlijkse donateursuitvoering.
Tenslotte:
het laatste nieuws
Het slot van ons jaaroverzicht zet
zich eigenlijk voort in de Nieuwsbo
des die u ongetwijfeld nog in de lek-
tuurbak hebt liggen, of waar u zo
juist uw schoenen op zat te poetsen.
Mogelijk heeft u zelfs het laatste
nieuws van dit jaar al in de vislucht
gehuld. De jongste gebeurtenissen en
voorvallen in onze streek zullen u,
kortom, nog scherp voor de geest
staan en wij hebben ze om die reden
en terwille van een snellere repro-
duktie hier niet opgenomen.
Sneller", inderdaad, want een
komplete samenvatting van dit oude
jaar hadden wij u anders pas in het
nieuwe jaar kunnen aanbieden.
En wie wil er dan in 1980, met al
zijn kersverse nieuws, nog ouwe
koek...?
REDAKTIE
haven. Juist zouden we de haven bin
nenvaren toen een hoge golf het schip
schip als een notedop opnam,
meesleepte en boven op de steiger
smeet. Een onheilspellend gekraak
volgde. De stoomfluit begon te hui
len om hulp roepen. Wat zou er nu
verder gebeuren, weet ik nog, dat ik
dacht. Naar mijn gedachte was de
boot gebroken en zou straks in de
golven verdwijnen. Dit was echter
niet zo. Het gekraak kwam van de
zware steigerbalken.
Er gebeurde echter niets, de boot
scheen muurvast op de steiger te zit
ten en bood weerstand tegen de
steeds aanrollende golven. Er kwam
hulp.
Het stoombootje Zijpe voer uit, zet
te koers naar buiten de haven, om als
dan in een grote bocht proberen de
haven net niet binnen te varen, maar
langszij onze boot te komen. Dit luk
te niet, zee en wind joegen het bootje
met geweld de haven in. Maar op
nieuw werd uitgevaren, weer be
schreef het bootje de draai om op de
haven aan te koersen, en jawel, dit
keer lukte de manoeuvre.
Over op de „Zijpe"
De passagiers gingen over op de
Zijpe. Dat klinkt nu wel eenvoudig
maar dat dit zo kon gebeuren moet
wel mogelijk geweest zijn door het
prachtig werk en zeemanschap van
de bemanningen der beide boten.
Volgens de oude regels werden eerst
de vrouwen met de kinderen over ge
holpen in een rustige sfeer.
Wat verder nog. De nacht doorge
bracht in een wachthuisje van de
tram, staande, gehurkt, zittend op de
grond. Ik weet van mezelf, dat ik
koud, verkleumd en nat was, maar
toch gelukkig met vaste grond onder
de voeten.
's Morgens toen het licht werd lag
daar de boot, we konden op de dam
naar de steiger onder de kop door lo
pen.
Toen wachten op de tram en die
kwam pas nadat de ravage van omge
waaide telefoonpalen en bomen van
de rails verwijderd waren. Dan nog 5
km. lopen van Zierikzee naar Kerk-
werve.
Twintig uur
De reis had geduurd van zaterdag 2
uur n.m. tot zondag v.m. 11 uur, alzo
ruim 20 uren. Zo kon het reizen verlo
pen.
De wapenspreuk van Zeeland is
fier, op de laatste dag van september
1911 is hij mij duidelijk geworden,
..Luctor et Emergo".
L. Speijer,
Rotterdam.
Voor 30 jaar
OOSTERLAND. In verband met
enige wijzigingen in het werkpro
gramma van de gemeentelijke Reini
gingsdienst zal met ingang van 1 ja
nuari de wagen van de vuinisophaal-
dienst in plaats van Vrijdagmorgen,
's Woensdagsmorgens de afvalstof
fen en het huisvuil ophalen.
BRUINISSE. Het jaar 1949 was
voor de gemeente Bruinisse een jaar
van wederopbouw bij uitnemend
heid. Niet minder dan 105 woning
wetwoningen kwamen gereed en een
nieuwe woonwijk kwam tot stand,
van een allure die men op de meeste
Zeeuwse dorpen vergeefs zal zoeken.
Het gevolg daarvan was een volks
verhuizing in het klein. Van de nood
woningen vertrok men naar de
nieuwbouw, de minder gesitueerden
en die in de kleine huisjes en de don
kere sloppen hadden gewoond, trok
ken naar de noodwoningen.
ADVERTENTIE. De direkteur der
N.V. Waterleiding Mij ..Schouwen-
Duiveland" verzoekt beleefd aanzui
vering van watergelden over het 2e,
3e en 4e kwartaal 1949 voor 1 januari.
Na die datum zal over het bedrag per
kwitantie beschikt worden, ver
hoogd met f 1,- voor administratie
kosten.
KERKWERVE. Een dezer dagen is
de nieuwe torenklok in de gemeente
gearriveerd. In het bijzijn van de ge
meenteraad alsmede de commandant
van de brandweer is deze door de
burgemeester ingeluid. De klok zal
evenals voorheen de oude, door de
Nederlands Hervormde Kerk gratis
gebruikt worden voor de aanvang
der godsdienstoefeningen.
SIRJANSLAND. Op de Tweede
Kerstdag werd in de kerk alhier het
Kerstfeest gevierd door de kinderen
van de Zondagsschool. Na de gebrui
kelijke opening zongen enige kinde
ren kerstliederen. Als inleiding op
het Kerstverhaal. In de vorm van een
aantal vragen werd een samenvat
ting gegeven van hetgeen in het afge
lopen jaar was verfeld, aan de kinde
ren.
ADVERTENTIE. Ondergeteken
den berichten dat hare kassen en
kantoren Zaterdag 31 december na
elf uur voormiddag gesloten zullen
zijn N.V. Bank Schouwen-
Duiveland. Op Zaterdag 31 Decem
ber worden de zitdagen te Bruinisse
en te Haamstede gehouden tot 12 uur
voormiddag.
ELKERZEE. Uil een extra
contingent voor 1949 werd aan deze
gemeente bouw-volume toegewezen
voor 2 woningen ofschoon het wo
ningprobleem hiermede nog lanp
niet is opgelost is thuis enige verrui
ming mogelijk.
ZIERIKZEE. Rusthuis .Irene" vier
de het 100-jarig bestaan. Onder de ve
len, die het bestuur gelukwensten
met dit eeuwfeest, bevond zich ook
het burgemeestersechtpaar.
pendance van het gezinsvervangend
tehuis „Schouwenoord" vormen.
Nadat de verbouwing van het Ver
enigingsgebouw te Zonnemaire een
feit was, werd een openingsfeest
voor de gehele Zonnemairse bevol
king gegeven. Burgemeester C. Slab-
bekoorn droeg het gebouw, tijdens
deze gelegenheid, officieel over aan
de voorzitster van de beheerskom-
missie Dorpshuizen, mevrouw L. W.
Schouwenaar-Korstanje.
Bezoek WD-statenfraktie
De statenfraktie van de VVD
bracht een oriëntatiebezoek aan het
Zweedse Rode Kruisziekenhuis. Dit
met het oog op het regio-advies Zie
kenhuissituatie in Zeeland, dat de
staten moesten uitbrengen aan
staatssekretaris mevrouw Veder-
Smit.
Restaurant „Mondragon" kon de
financiële moeilijkheden niet of nau
welijks meer aan. Het exploitatie
tekort was te groot geworden. Drs. P.
Schotte deed als direkteur van de ëx-
ploitatiemaatschappij „Mondragon"
een principe-mededeling inzake het
ontslag van het voltallig restaurant-
personeel.
De begroting 1980 van de Techni
sche Dienstkring Bruinisse/Midden-
schouwen was lager dan die voor
1979.
De publieke uitlatingen van het
bestuur van de Nieuwerkerkse
Volkstuindersvereniging „Nut en
Genoegen" m.b.t. vervangende tuin
grond, sc hoten bij de gemeente in het
verkeerde keelgat. De raadsleden
reageerden verontwaardigd en bur
gemeester Van Bommel en wethou
der Op 't Hof bezochten een vergade
ring van de vereniging om van hun
ongenoegen te laten blijken. Uitein
delijk werd de kwestie bijgelegd.
Bij de aanbieding van de begroting
Bruinisse werd gepleit voor instand
houding van de Oudheidskamer, het
visserij- en oorlogsmuseum
Woningbouw
In de aanbiedingsnota van de ge
meente Duiveland deelden B. en W.
mede, dat de woningbouw op zich de
grootste aandacht zou krijgen en dat
het aksent daarbij zou komen te lig
gen op de sociale woningbouw. Te
vens stond in deze nota een geraamd
bedrag per leerling van 370,16 ver
meld. Er werd op gewezen dat de ge
meente uit het gemeentefonds 235,-
ontvangt per leerling. Dit houdt in
dat Duiveland voor 628 leerlingen
84.880 meer betaalt dan het rijk
vergoedt.
Met het overhandigen van het
eersteexemplaar aan de kommissaris
van de koningin in Zeeland dr. C.
Boertien, vond de presentatie plaats
van het veertigste deel in de serie
„Monografieën van kastelen".
De Nederlandse Kastelenstichting
organiseerde deze presentatie in slot
Laat verslag van ooggetuige
Vijduizendste kalf
Op het bedrijf van de heer M. den
Boer aan de Miereweg, werd liet vijf
duizendste kalf geboren en als zoda
nig geregistreed door de fok- en kon-
trolevereniging Schouwen-Duive-
land.
„Het grote probleem voor de klei
ne kernen blijkt toch wel te zijn het
instandhouden van de scholen", dit
was een uitspraak van de P.v.d.A.-
fraktie in de begrotingsvergadering
van de gemeenteraad Brouwersha
ven. Het onderwerp onderwijs kreeg
veel aandacht in deze vier uur duren-
debijeenkomst. De raad sprak zich in
navolging van Zierikzee uit voor sa
menwerking tussen de streekzieken
huizen Zierikzee en Goes.
De raad van Brouwershaven ging
akkoord met de 22e begrotingswijzi
ging betrekking hebbend op een be
drag van 200.600,- voor de plannen
tot aanleg en inrichting van de jacht
haven „Den Osse", het kollege toon
de zich niet pessimistisch wat betreft
de financiële haalbaarheid hiervan.
Alle frakties (CDA, VVD en
P.y.d.A.) waren het ermee eens dat
de voorzieningen voor de bin
nensport in de kernen Noordgouwe
en Zonnemaire niet toereikend zijn.
Weg met oliebollenlucht
In tegenstelling tot hetgeen tegen
ZIJPË. Een plaatje uit het stormjaar
1911, toen een zeer hete zomer eindig
de met een geweldige storm op 30
september en 1 oktober. De toenmali
ge tramboot ..Minister Lelywerd
op de aanlegsteiger te Zijpe gewor
pen.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
Moermond. Het kasteel wordt in het
desbetreffende boekwerkje beschre
ven door streekarchivaris de heer W
H. Keikes.
ROTTERDAM, december. Het is al weer enige tijd ge
leden dat een kennis mij een artikel liet lezen uit een be
kend weekblad. De schrijver vertelde hier in over de mo
gelijkheden van de eilandbewoners in vroeger tijden
wanneer zij op reis moesten gaan. Ik ben nu 87 jaar en
kan als echte Zeeuw over die tijd meepraten.
Het was 30 september 1911 en ik
ging met groot verlof naar huis uit
militaire dienst. Van Den Haag naar
Kerkwerve mijn woonplaats. De
sergeant-majoor stond mij genadig
toe zo vroeg te vertrekken dat ik de
tram aan de Rosestraat kon halen.
Die vertrok naar ik meen, onveer
drie uur. Ik reisde samen met een
kollega jager, Oude van Zierikzee. Ik
vraag me af leeft hij nog?
veel passagiers, nogal wat militairen
met groot verlof en ook veel vrouwen
en kinderen. Het duurde niet lang, of
het was daar beneden in die boot een
regelrechte hel; huilende kinderen,
zenuwachtige, bange vrouwen.
Zeeziek
Zeeziek met de gevolgen, het was
maar een ellendig gezicht. Geweldig
ging die boot te keer, zodat all^s wat
net zeevast zat stuk ging. In de keu
ken bij de stewardes was geen bord
of kopje meer heel.
Boven het geweld van de storm
hoorde je zo nu en dan het doorslaan
van de schroef als de boot met de kop
diep in de golven dook en de schroef
boven water kwam.
Hevige trillingen voelde je door
het schip gaan. Wat een angstwek
kend iets was. Het werd mij te be
nauwd. Met nog een militair besloot
ik naar buiten te gaan, met moeite
kregen we tegen de orkaanwind in
een deur open. Wat we kregen te zien
was geweldig, zoals de zee opge
zweept werd. We bereikten het ach-,
terschip met z'n drieën. Ook de ste
wardes voegde zich daar bij ons.
We stonden achter de brug wel in
de luwte, maar met verbijstering za
gen we de golven aanrollen, hoog
opstuwend, terwijl de wind het
schuim en water van de golftoppen
blies tot aan boord.
Met daverend geweld sloeg het wa
ter neer. Dat lawaai met het kreunen
en trillen van het schip werd tot een
kabaal dat je verdoofde. Ik zie het
nog allemaal.
Zijpe in zicht
Inmiddels werd Zijpe genaderd en
dan sloeg het noodlot toe. De tot dan
toe zonder ernstige ongelukken ver
lopen reis kreeg hier een einde dat
zich ernstig aan liet zien. Er was daar
de steiger even buiten de eigenlijke
De reis verliep normaal tot Nu-
mansdorp, al was het toen al te mer
ken dat het weer verslechterde.
Destijds deed de boot Numansdorp,
Zijpe en ook Ooltgensplaat aan.
Reizigers stapten dan af en op de
boot. Dat was dan ook op 30 septem
ber 1911 de bedoeling.
Storm
Al spoedig bleek dat van aanleggen
niet veel kwam. Het lukte helemaal
niet. Hoe kapitein en bemanning hun
best deden, zij kregen de boot niet
aan de steiger. De wind was inmid
dels reeds tot storm overgegaan en de
boot werd met zoveel kracht wegge
drukt dat de vastgemaakte staalka
bels afknapten.
Met dat al was nogal wat tijd verlo
ren gegaan, het weer werd nog slech
ter en reeds begon het te donkeren.
We waren dan ook nog niet lang on
derweg of het geweld van wind en
water was angstwekkend.
Het was op zaterdag en er waren