De beste wensen
zijn altijd welkom!
HET VERMOLMDE VOETSTUK
Tachtig jaar Kerstfeest-viering
van de Zondagsschool
Bijzonder jubileum Nieuwerkerk
Altijd
gordel om
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 14 december 1979 Nr. 22625
7
(III)
NIEUWERKERK, december. De heer C. Wandel Sz„ zo juist genoemd, is 25
jaar aan de zondagsschool werkzaam geweest. In zijn tijd hebben de leerlin
gen eens een uitstapje gemaakt naar Renesse, zingend heen en zingend terug
per R.T.M.
Als mijn inlichtingen juist zijn, is
dit de enige keer geweest. Toen de
heer C. Wandel de kwart eeuw vol
had, heeft hij het zondagsschoolwerk
neergelegd. Het jubileum was zo
doende tegelijk het afscheid.
Tijdens de Kerstfeest-viering op 26
december 1940, die toen in Rehoboth
gehouden werd wegens de verplichte
verduistering, heb ik hem namens de
kerkeraad mogen toespreken en hem
mogen danken voor het werk, dat hij
al die tijd met grote trouw heeft ver
richt. Namens de kerkeraad en de
leerlingen werd als aandenken een
boekwerk aangeboden.
Ondertussen was mej. P. Wandel,
toen mevrouw v. d. Berg-Wandel,
meer aktief aan de zondagsschool
gaan meewerken. Zij kreeg nu de lei
ding.
Tweemaal onderbroken
Wierp de verduistering van Reho
both, om zo te zeggen, reeds schadu
wen vooruit, het zondagsschoolwerk
moest anderhalf jaar onderbroken
worden wegens de totale evacuatie
van Nieuwerkerk aan het einde van
de Tweede Wereldoorlog. Op 26 de
cember 1945 kon weer Kerstfeest ge
vierd worden in de kerk. Daarna
ging alles zijn normale gang.
Vijftigjarig bestaan
Vermelding verdient wel het feit
dat het vijftigjarig bestaan in 1949
feestelijk is gevierd in het oude Re
hoboth. Van de Nederlandsche Zon
dagsschool Vereeniging was men
aanwezig om een film te draaien.
De belangstelling was groot: 's
middags voor de kinderen en 's
avonds twee keer voor een groep ou
deren. Ds. v. d. Linden was uitgeno
digd, maar helaas verhinderd.
Wel was zeker Joh. Wandel aanwe
zig, min of meer als vertegenwoordi
ger van een vroegere generatie.
Het wordt eentonig, maar daarna
ging het werk weer gewoon door; ie
dere zondag en ieder Kerstfeest. Tot
dat 1 februari 1953 aanbrak. Een aan
tal leerlingen is bij de ramp omgeko
men en ook de leidsters mej. Maria
Wandel Wd. en mevrouw P. v. d.
Berg-Wandel. Het was een groot ver
lies, natuurlijk allereerst voor hun
familie, maar - zoals de lezer zal be
grijpen - ook voor de zondagsschool.
Bij de her-begrafenis op 16 juni 1954
Advertentie
zijn namens de zondagsschool
bloemstukken gelegd op de graven.
Opnieuw van start
Toen, na het droog vallen van de
polder, de inwoners langzamerhand
terugkeerden op het grotendeels ver
woeste dorp, had het zin om ook weer
zondagsschool te gaan houden.
Mej. A. v. d. Wielen, die al lange
tijd aan de zondagsschool verbonden
was, werd bereid gevonden om de lei
ding op zich te nemen.
Zij schreef toen in de Kerkbode:
,,Wij denken aan ons zondagsschool-
personeel: mej. Wandel en mevr. v. d.
Berg. Wij mogen niet nalaten onze
dankbaarheid uit te spreken voor-het
werk, dat ze voor de zondagsschool
hebben gedaan. Hun werk is hier
geëindigd. Anderen zullen het weer
op moeten nemen, wat wel erg moei
lijk zal zijn. We zullen hen dan ook
ontzettend missen in alles. We hopen
dat God ons de wijsheid, 't verstand
en de moed zal geven om het werk,
dat zij geëindigd hebben, weer voort
te zetten".
Eén klein klasje
Op 7 februari 1954 begon zij met
één klein klasje in het kerkgebouw
van de Katholiek Apostolische Ge
meente. Zelf was ik die eerste keer
aanwezig. Ik herinner me de vertel-
Flitsen
uit het buitenland
WASHINGTON. Voor het eerst
sinds tien jaren is de Nasa begonnen
met het ontwikkelen van een nieuw
soort voortstuwingsmotortje, kleine
elektrische raketjes die gebruikt
kunnen worden voor het zenden van
televisietoestellen naar twee kome
ten, waaronder die van Halley.
MADRID. Het stoffelijk overschot
van de Spaanse koning Alfonso XIII,
die bijna 30 jaar geleden te Rome in
ballingschap overleed, zal eind janu
ari a.s. naar Spanje worden overge
bracht. Daar zal het met militaire eer
worden bijgezet in de koninklijke
kapel in het klooster van El Escorial,
waar twee dynastieën Spaanse
vorsten zijn begraven.
ling van mej. v. d. Wielen over de
Goede Herder en over de gelijkenis
van het verloren schaap. Naar ik
meen, was deze keuze kenmerkend
voor de manier waarop mej. v. d.
Wielen het zondagsschoolwerk altijd
heeft opgevat. Een paar weken later
kreeg ze hulp, o.a. van de heer W. L.
Dorst, die al ervaring had op dit ge
bied en die tot 1969 aan de zondags
school verbonden is gebleven.
Begin februari werden allerlei
schenkingen ontvangen, zoals een
harmonium, een flanelbord, boekje
om uit te zingen en een bedrag in geld
om kerstboomversierselen voor te
kopen.
KOUROU. De Europese raket Ari-
ane, de eerste van een serie die in de
komende tientallen jaren zullen wor
den gelanceerd, gaat zaterdag 15-de-
cember van de ruimtevaartbasis
Kourou in Frans Guyana omhoog.
SEOEL. De stafchef van het Zuid-
koreaanse leger, generaal Tsjoeng
Seoeng-Hwa, is in Seoel gear
resteerd, zo wordt van welingelichte
zijde vernomen. Hij wordt ervan ver
dacht te hebben afgeweten van het
komplot tegen de vermoorde presi
dent Park Tsjoeng Hi.
MINNEAPOLIS. Een 67-jarige
man die als eerste in de Verenigde
Staten kunstbloed heeft ontvangen,
is ontslagen uit het ziekenhuis van de
universiteit van Minnesota. ,,Ik voel
me werkelijk flink, net zo als 25 jaar
geleden", zei hij bij thuiskomst.
GENEVE. De Chinese vollksrepu-
bliek heeft de Verenigde Naties offi
cieel laten weten dat zij haar zetel op
de ontwapeningskonferentie in Ge-
nève gaat innemen. Dit heeft een VN-
funktionaris woensdag meegedeeld'.
WASHINGTON. De landen van de
OPEC, de organisatie van olie expor
terende landen, hebben dit jaar een
overschot van zestig miljard dollar
op hun betalingsbalans, zo heeft de
Amerikaanse onderminister van fi
nanciën, Anthony Solomon, dinsdag
verklaard.
WASHINGTON. De Verenigde Sta
ten hebben Iran opdracht gegeven
meer dan 180 diplomaten van de
Iraanse missies in Amerika terug te
roepen.
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
ROTTERDAM. De,Zweedse verze
keringsmaatschappij Atlantika re
kent erop, dat de Stord-werf in het
Noorse stadje Leirvik volgend jaar
augustus het Russische superdok ge
repareerd heeft, dat dinsdag is afge
leverd door de ,,Smit Rotterdam" en
de ,,Smit London".
DEN HAAG. Voor de tiende maal
in suksessie is in Den Haag de Edo
Bergsma-ANWB-pijs uitgereikt. Dit
maal ging de prijs naar de „eminence
grise van de natuurbeschrijving", de
heer J. P. Strijbos.
ROTTERDAM. Er dreigt akuut ge
vaar nu het gevoel van onbehagen in
de oude stadswijken groeit. De in
spraak van de bewoners staat op de
tocht. Het wordt steeds moeilijker
om de huren na renovatie van huizen
niet te veel te laten stijgen.
AMSTERDAM. Burgemeester Po
lak van Amsterdam heeft de hoofd-
kommissaris verzocht een uitvoerig
onderzoek in te stellen naar de wijze
waarop de hoofdstedelijke politie
maandag de twee neergeschoten ban
kovervallers 'heeft behandeld.
BORN. Twee mannen hebben bij
een gewapende overval op het hulp
postkantoor in het Zuidlimburgse
Buchten, gemeente Born, cirka
20.000 gulden buit gemaakt.
DEN HAAG. Werkgevers stellen
vaak te hoge of niet ter zake doende
eisen voor een bepaalde vakature.
Minister Albeda van Sociale Zaken
zegt dit in zijn notitie over de knel
punten op de arbeidsmarkt die
woensdag is gepubliceerd.
HILVERSUM. De NOS-televisie
zendt in de nacht van 23 op 24 decem
ber een wereldomvattend schakel
programma uit van voornamelijk
kerstliederen.
NIJKERK. De Nijkerkse politie
heeft twintig illegale zenders in
beslag genomen. Dat gebeurde in sa
menwerking met de rijkspolitie
korpsen in Scherpenzeel, Ermelo,
Putten en Hoevelaken, alsmede de
opsporingsdienst van de PTT.
MAASTRICHT. De Rijksuniversi
teit Limburg in Maastricht heeft de
Peter Debeye-prijs voor 1980 (20.000
gulden) toegekend aan de Engelse on
derzoekers Salvador Oncada en John
Robert Vane, beide verbonden aan de
researchlabaratoria in Beckenham.
DRIEBERGEN, 13-12. De Algeme
ne Verkeersdienst van de Rijkspoli
tie in Driebergen gaat strenger optre
den tegen automobilisten die de au
togordel niet om hebben.
De overtreders krijgen voortaan
onmiddellijk een bon. Dit heeft een
woordvoerder van de Algemene Ver
keersdienst, die belast is met het toe
zicht op snelwegen, woensdagavond
meegedeeld.
Tot nu toe kregen automobilisten
niet automatisch een bon. De politie
probeerde hen eerst ,,in de gordel te
praten". De Algemene Verkeers
dienst heeft tot strenger optreden
besloten omdat ze de indruk heeft
dat tegen de gordelplicht steeds meer
wordt gezondigd.
Wat biedt
de BEELDBUIS?
ZATERDAG 15 DECEMBER
NED. I: Wieteke van Dort maakt
haar opwachting bij de kleuters met
Lawaaipapagaai waarna de uitzen
ding verder gaat met Sprookjes uit
verre landen. Voorts het jeugdmaga-
zine Wat je zegt ben je zelf, met onder
meepr aandacht voor bankrekeningen
en angst. Stuif es in wordt gevolgd
door beelden van de schaatsinterland
Nederland-N oorwegen vanuit Gro
ningen. Het avondprogramma begint
met een aflevering van Bassie en
Adriaan. Ron Brandsteder presen
teert vervolgens de Showbizzquiz.
De gasten zijn Emmylou Harris, Gor-
rie van Gorp, de Deense parodist
Dirch Passer en Jack Jersey. In de
tweede aflevering van Op dood spoor
doet Graham een handlanger van
Alan Stewart, een aanslag op het le
ven van Alan en diens vriendin. Tros
sport wordt gevolgd door een avond
je Parijs, een Frans Amerikaanse
produktie over het Parijse uit
gaansleven waarin onder meer Le
French Canan uit Moulin Rouge is te
zien. In Simonskoop wordt aandacht
besteed aan de nieuwe film van Bert
Haanstra Een pak slaag, met in de
hoofdrollen Kees Brusse en Paul
Steenbergen sr.
NED. II: Het geheim van de vlie
gende vleermens is de titel van een
avontuur van Scooby-Doo. Vervol
gens de Ontvoering. Na het journaal
volgt een aflevering van Maggie en
haar van hiernaast. Mevrouw P
neemt een baantje aan de school
waar Maggie onderwijs geeft. Hier
door legt ze beslag op het laatste
beetje privacy dat Maggie nog restte.
Daarnaast het eerste Kerstconcert
dat werd opgenomen in de Grote
kerk te Monnikendam. Hieraan werd
meegewerkt door Thijs van Leer, El-
ly Ameling, Louis van Dijk en Rogier
van Otterloo met zijn orkest. Mum-
menschanz is de titel van een Zwit
serse pantonime groep, die zeer op
merkelijke dingen doet. Met voorbe
dachte rade. Het onverwachte huwe
lijk tussen Madeleine en Denny
Bourne dwarsboomt nogal de plan
nen van dr Bickleigh. Maar hij hoeft
ASSEN. De leden van het Drents
landbouwgenootschap hebben een
motie aangenomen, waarin zij een
slagvaardig nationaal en EEG-
landbouwbeleid eisen opdat de land
bouwers een inkomen kunnen ver
werven in overeenstemming met hun
voor de samenleving onmisbare
funktie.
ARNHEM. Stroom voor huishou
delijk gebruik wordt in 1980 in veel
gebieden tien procent duurder. Die
prijsverhoging is over het algemeen
een direkt gevolg van de verhoging
van de brandstofprijzen.
in ieder geval niet meer met Julia sa
men te wonen. Voorts Voetbal '80 het
laatste nieuwsbulletin en Studio
Sport met beelden van de Europese
biljartkampioenschappen.
ZATERDAG 15 DECEMBER
NED. I: 11.30 Teleac12.00 Open
school; 13.00 Nieuws v. doven; 15.30
Nieuws; 15.32 Lawaaipapagaai; 15.45
Sprookjes; 16.00 Wat je zegt ben je
zelf; 16.25 Stuif es in; 17.25 Hardrij
den op de schaats; 18.00 Nieuws v. do
ven; 18.30 Sesamstraat; 18.45
Paspoort; 18.55 Nieuws; 18.59 Bassie
en Adriaan; 19.25 De showbizzquiz;
20.40 Op dood spoor; 21.37 Journaal;
21.55 Tros sport; 22.10 Een avond Pa
rijs; 22.55 Simonskoop; 23.15 Nieuws.
NED. II: 13.00 en 18.00 Nieuws v. do
ven; 18.25 Teleac; 18.55 Nieuws; 18.59
Scooby-Doo; 19.25 Ontvoering; 20.00
Journaal; 20.27 Maggie en haar van
hiernaast; 20.52 Kerstconcert; 21.17
Mummenschanz; 21.55 Achter het
nieuws; 22.25 Met voorbedachte rade;
23.15 Voetbal '80; 23.50 Nieuws; 23.55
Studio Sport.
ZONDAG 16 DECEMBER
NED. I: Staaltje de locomotief en
machinist Jansen openen de uitzen
ding die wordt vervolgd met Voor de
verbitterden, een liedjesprogramma
op het thema De verbazing over de
voorspoed van de goddelozenuit
psalm 72. Vervolgens een Italiaanse
registratie van het kerstoratorium
The Messiah van Handel opgenomen
in de St. Ignatius kathedraal te Ro
me. In ja, natuurlijk test Kick Stok-
huyzen drie kandidaten op hun ken
nis van flora en fauna. De rubriek
Ander nieuws besteedt aandacht aan
de rol van de Kerk in Chili. Tot slot
Han de Vries speelt Bach waarin het
hoboconcert in F, BWV 1053 wordt
uitgevoerd.
NED. II: Het middagprogramma
begint met hardrijden op de schaats,
een verslag van de interland
Nederland-Noorwegen. Vervolgens
Hoor de merel, ja ik luister een voor
stelling van de theatergroep Poëzie
Hardop, met onderwerpen als Dro
men, natuur, liefde en ouderdom. De
kunstrubriek De rode salon wordt
gevolgd door Studio Sport I en cir-
cusspel een film over het Amster
damse kindercircus Elleboog. Hierna
Sesamstraat en de rubriek Horizon
gevolgd door Studio Sport en Spre-
kershoek waarin gesproken wordt
voor de ziekte hemofelie. De VPRO
zet de uitzending voort met Hollands
spoor, Monty python's flying circus
en het tweede en laatste deel van de
Zonen van de zieke eeuw, getiteld
Onderdanen.
0
ZONDAG 16 DECEMBER
11.00 Eucharistieviering; 13.00
Nieuws v. doven; 16.00 Teleac; 17.00
Adventsvesper; 17.30 Wilde ganzen;
18.00 Nieuws v. doven; 18.30 Teleac;
19.00 Nieuws; 19.05 Staaltje; 19.10
Zondag 16 december, 21.55, Neder
land I: Ander nieuws. De kerk steunt
meer en meer de bevrijdingsacties te
gen de dictatuur. Vooral de jongere
priesters trekken de jeugd naar zich
toe en maken hen bewust van wat er
in hun land gebeurd.
Voor de verbitterden; 19.25 The Mes
siah; 20.25 Ja, natuurlijk; 21.55 An
der nieuws; 22.30 Han de Vries; 23.00
Nieüws.
NED. II: 13.00 Nieuws v. doven;
14.45 Hardrijden; 15.30 Nieuws; 15.35
Hoor de merel; 16.20 De rode salon;
17.05 Studio Sport; 17.40 Circusspel;
18.30 Sesamstraat; 18.45 Horizon;
19.20 Studio Sport; 20.15 Sprekers-
hoek; 20.30 Vijf minuten bedenktijd;
20.35 Nieuws; 20.40 Hollands Spoor;
21.25 Monty Python; 22.05 Zonen van
de zieke eeuw; 23.05 Nieuws.
MAANDAG 17 DECEMBER
NED. I: De Tros vult de vooravond
met een aflevering van Charlie's An
gels. Hierna een aflevering van de
konsumentenrubriek Kieskeurig dat
wordt gevolgd door de western War
lock met in de hoofdrollen Richard
Widmark, Henry Fonda, Anthony
Quinn en Dorothy Malone. Deze uit
1959 daterende film speelt zich af in
een klein grensstadje, waar iedere
sheriff uit verjaagd wordt. De bevol
king besluit een ervaren revolver
heid te huren. Deze zuivert inder
daad het stadje maar is zelf ook niet
bepaald mals. Tenslotte Over leven
waarin ditmaal de zwangerschap
wordt behandeld.
NED. II: Om te beginnen Doctor
Snuggles en zijn kameraadjes ge
volgd door een editie van Toppop. De
uitzending gaat verder met Telebin-
go een spelprogramma dat het motto
hanteert spelen en laten spelen. Te
gast is dit maal de Israëlische groep
Milk and Honey. In de zesde afleve
ring van De erfenis van Aphrodite
weet David Collier inspekteur Di-
mas te imponeren met zijn verhaal.
Kort daarop krijgt hij van Morris
sons vriendin iets vreselijks te ho
ren. Televizier Magazine wordt ge
volgd door de twaalfde les van de
cursus Assertiviteit getiteld, afron
den en verder gaan.
MAANDAG 17 DECEMBER
NED. 1:13.00 en 18.00 Nieuws v. do
ven; 18.30 Sesamstraat18.45 Kort
weg; 18.50 Staatsloterij; 18.55
Nieuws; 18.59 Charlie's Angels; 19.47
Kieskeurig; 20.20 Warlock; 21.37
Journaal; 21.55 Warlock; 22.45 Over
leven; 23.30 Nieuws.
NED. II: 13.00 en 18.00 Nieuws v.
doven; 18.25 Teleac; 18.55 Nieuws;
18.59 Doctor Snuggles; 19.05 Toppop;
20.00 Journaal; 20.27 Telebingo; 21.30
De erfenis van Aphrodite; 22.20 Tele
vizier Magazine; 23.05 AVRO-
Academie; 23.25 Nieuws.
Over tafel heen stak hij zijn hand uit.
...Jij hoort voortaan hij mij, Tanja. Dit
huis het is nu ook voor jou. Samen
gaan we het proberen. Misschien kun
nen we elkaar tot steun zijn."
Haar greep dmklcmde zijn hand. „Fijn
dat ik jou weer heb, Sietn. Enne er
kwam een ondeugende tinteling in haat-
ogen, ..ik denk, dat je nu wel droog
genoeg achter je oren zult zijn. Als je
me soms wilt uitnodigen voor vana
vond ik zal je niet uitschelden voor
snottert
Daarop schoten ze beiden in een
bevrijdende lach.
10
Hoewel het huisje van de weduwe
Oomes erg achteraf aan de dijk lag en ze
betrekkelijk weinig kontakt had met de
dichtsbijzijnde buren, wist men al gauw-
in de wijde omgeving, dat de „knecht"
van Tine Oomes weer vertrokken was
naai Amsterdam, waar hij vandaan
kwam, en dat ze nu een nieuwe knecht
had, een jongen uit de W«»mier. Ook die
was er voor dagen nacht, dat wil zeggen
van maandagmorgen tol vrijdagavond.
En dat bij een vrouw alleen .eigenlijk
gaf dat helemaal geen pas. I let zou voor
dat vrouwtje goed zijn. als ze maar
hertrouwde. Ze had immers ook een
dochtertje van een jaar of drie? Voor
het kind ook veel beter, als er weer een
vader in huis kwam.
Er waren een paar vrijgezellen, die
op zaterdagmiddag of zondag er lang?*
fietsten of liepen. In de hoop een glimp
van het weduwvrouwtje te kunnen op
vangen. Maar het weer liet het in deze
dagen niet toe. dat je buiten kon zitten,
dus zagen ze enkel een goed onderhou
den huisje met dichte vitrage ervoor.
Eén ervan, een weduwnaar van het
No orderpad. die daar zeil' een aardig
lapje tuingrond had en meende nog
best met zichzelf voor de dag te kunnen
komen, trok de stoute schoenen aan en
reed met zijn wagen naar de dijk. Voor
zichtig reed hij de kluft al om de wagen
pal voor het huisje neer te zetten. Tine,
die de auto had zien komen, dacht een
ogenblik aan de dokter, maar iedereen
was immers gezond? Zodat ze een beet
je nieuwsgierig door het zijraam keek
om de bezoeker te zien komen. Ze zag
een magere man in een zwart pak. met
verweerd gezicht. Neeze kende
hem niet.
Ze hoorde hem de achterdeur ope
nen en zijn stem klonk: „Volk binnen?"
Tine liep naar achteren. Enkele
ogenblikken keken de beide mensen
elkaar aan. Vaag kwam zijn gezicht haar
bekend voor. Maar ze keek enkel en zei
niets.
..(loeienmiddag. vrouw Oomes. Mis
schien ken je nu- nog wel van vroeger,
van school. Ik ben Freek Prins."
Kivek Prins Ze tnoest even haar
geheugen aftasten. •In. nu wist ze het.
Op de school, in een van de hoogste
klassen had hij gezeten: een magere,
lange slungel. Zoon van Piet. een van de
tuinders aan het Noorderpad.
Door MAARTJE ZELDENRIJK
Knikkend antwoordde ze: „Nou je
h«zegt Kom maar verder. Het is
geen weerom iemand in de kou te laten
staan."
De man sloot zorgvuldig de deur
achter zich. „Zo is het. Ik dacht al is
het wat jaren geleden ik moest eens
even een poosje buurten bij Tine."
In de woonkeuken wees ze hem een
stoel bij het fornuis „(ia zitten. Prins."
Hij wreef zich in de handen. „Weer
gaas koud vandaag."
..Dat is het. Thee of koffie?"
„Wat je kunt missen. Het is mij om 't
even."
Tei-wijl ze theedronken, spraken ze
over de tuin. wat de produkten dit
najaar opgebracht hadden, wat devoor-
uiziohtcn zouden zijn voor het nieuwe
seizoen, de wat vlottere distributie vail
levensmiddelen, de schaarste in kolen
en andere zaken en tenslotte kwam hij
voor de draad met het doel van zijn
bezoek.
„Kijk es. Tine ik heb gehoord,
hoe je man om het leven is gekomen.
Dat was tragisch en dat zal je wel een
hele klap gegeven hebben. Ja. op z'n
lijd krijgt de mens slagen Ie ei-werken.
Soms is het ons te moede als Joh. die
alles kwijt raakte en alleen nog maar
een potscherf had om zich te krabben.
De Schrift is vol van deze voorbeelden.
Maar wijders staat er ook in de Schrift:
het is niet goed. dat de mens alleen zij.
I wordt vcivolgdl
