Verzwijgen bestaan van zoon
prins Hendrik kostte funktie
hoofdkommissaris Van 't Sant
WADDENZEE Koningin Wilhelmina overwoog echtscheiding
V.N.-ploeg
in Namibië
LEGER VERDRIJFT
KOLONISTEN
VAN JORDAANOEVER
Onroerend goedbelasting
Middenschouwen hoger
Bezetting-
stadhuis Veere
opgeheven
Koningin
Wilhelmina
verachtte
defaitisten
„Encyclopedieën
onder
colportagewet"
Komst voorzitters
zionistenfederaties
Dode
bij schietpartij
AGENDA
LEZING
2
Het is een beetje tragisch dat met
name rond grote waterstaatkundige
beslissingen, de belangen van de na
tuur en de landbouw nogal eens met
elkaar plegen te botsen. Veel van
wat thans in Friesland speelt, vindt
zyn herkenningspunten in de des
tijds gevoerde strüd om een open
Oosterschelde, al zijn er verschillen.
De provincie Friesland wil een dijk
aangelegd zien, waardoor partieel
een deel van de Waddenzee wordt
geblokkeerd en vierduizend hektare
vruchtbare grond vrij komt, die be
stemd zou worden voor pootaard-
appelteelt. Een aantrekkelijk land
bouwkundig projekt.
De Waddenzee echter staat onder
bescherming van de status van na
tuurgebied en heeft als zodanig na
tionale en internationale aandacht.
Het kabinet heeft het plan van de
inpoldering derhalve geschrapt en
dat is bij de Friezen niet zo goed
gevallen. Het noorden staat derhalve
ook weer voor een dilemma. Feit is
dat stukjes afknabbelen van de Wad
denzee het gevaar in zich houdt dat
de natuurkundige waardevolle es
sentie van het gebied verloren gaat,
want partiële inpoldering kan een
precedent scheppen.
Van Esbjerg (Denemarken) tot
Friesland staan belangengroepen te
trappelen iets met de Waddenzee te
doen en dat is niet in overeenstem
ming met de intentie het gebied als
hoogst belangrijk natuurreservaat te
behouden.
In politieke kringen vindt men dat
er een aparte Waddenwet moet ko
men, waarop terug gevallen kan wor
den zodra deelplannen aan de orde
komen. Alternatief voor het betrok
ken in te polderen deel van de Wad
denzee is het op Delta-hoogte bren
gen van de thans bestaande zeedijk.
Enfin, by elkaar is het een komplex
van toestanden die wij uit de Zeeuw
se praktijk kennen.
De emoties in Friesland zijn door
een en ander alweer hoog opgelaaid
en de betreffende bewindsman (mi
nister van verkeer en waterstaat)
heeft al toegegeven dat de regering
er ook moeilijk mee zat, omdat een
belangrijk provinciaal belang moest
worden afgewogen tegenover een na
tionaal (en zelfs internationaal) be
lang.
Er ligt dus nu een uitspraak van
het kabinet op tafel (niet inpolde
ren), maar of dit het laatste woord
zal zijn moet nog worden afgewacht.
Duidelijk zijn de meningen in de
Tweede Kamer ook rond dit teer lig
gende vraagstuk verdeeld en ook in
dit opzicht dringt zich een vergelij
king op met hetgeen Zeeland in de
zestiger en zeventiger jaren met be
trekking tot de Oosterschelde heeft
meegemaakt.
AMSTERDAM. Bij een steekpartij
in een Amsterdamse tram is zater
dagavond een 31-jarige inwoner van
de hoofdstad, M. Schouten, ernstig
gewond geraakt.
TEHERAN. De Iraanse overheid
heeft meegedeeld dal in twee ge
vechten in het noorden en midden
van Koerdistan zeventien Koerdische
opstandelingen zijn gedood.
WINDHOEK, Namibië (zuidwest-
Afrika), 15-10. In Namibië wordt
spoedig een militaire ploeg van de
Verenigde Naties verwacht om plan
nen te bestuderen voor een gedemili
tariseerde zone langs de noordelijke
grens. Dit heeft één van de belang
rijkste kranten van Namibië, „Die
Republikein", maandag gemeld. Een
woordvoerder van het Zuidafrikaan-
se ministerie van buitenlandse zaken
noemde het bericht echter voorbari
ge spekulatie.
Het blad zei bevestiging van het
VN-bezoek te hebben ontvangen na
het (nog niet onthulde) antwoord van
Zuid-Afrika aan de vijf westelijke
landen die een internationaal erken
de formule voor de onafhankelijk
heid van Namibië proberen te vin
den.
DEN HAAG, 15-10. In liei begin van (le jaren twintig
heeft zieli een ernstige krisis voorgedaan in hel huwe
lijk van koningin Wilhelmina en prins Hendrik. De
koningin overwoog stappen te ondernemen, opdat
haar in 1901 gesloten huwelijk ontbonden zou wor
den.
Reden daartoe was de relatie die de prins in de eerste helft van de twin
tiger jaren onderhield met een vrouw die „Elisabeth le Roi" wordt ge
noemd en als zodanig de geschiedenis zal ingaan. Uit die relatie werd een
zoon geboren, die van ,zyn moeder de naam Henry mee heeft gekregen.
Dit blykt in het negende deel van
de Geschiedschrijving van het Ko
ninkrijk der Nederlanden in de
Tweede Wereldoorlog door prof. dr.
Lou de Jong.
DEN IIAAG, 15-10. Koningin Wil
helmina verachtte defaitisten. Al op
die grond kenden talrijke leden van
het Londense kabinet-De Geer sinds
de zomer van 1940 geen goed meer
doen in haar ogen.
Dit blijkt uit het dinsdag versche
nen negende deel van de op twaalf
delen begrote reeks Het Koninkrijk
der Nederlanden, in de Tweede We
reldoorlog van de hand van prof. di.
L. de Jong. Prof. De Jong is dit jaar
wegens het bereiken van de pen
sioengerechtigde leeftijd afgetreden
als directeur van het Rijksinstituut
voor Oorlogsdocumentatie in Am
sterdam.
Het twee helften omvattende ne
gende deel, getiteld Londen, is tot
dusverre het omvangrijkste in de
reeks: de wetenschappelijke uitgave
van dit doel beslaat bijna zestien
honderd pagina's. Prof. De Jong be
schrijft er in, voortbouwend op lij
nen die in eerdere delen al werden
aangegeven, de gang van zaken in
de Tweede Wereldoorlog binnen en
rond de Nederlandse groepen in Lon
den en daarbuiten.
DEN HAAG, 15-10. De CDA-Twee-
de Kamerleden Andela-Baur en Bei-
nema vinden dat encyclopedieën
voortaan onder de colportagewet
dienen te vallen, gezien de omvang
en aard van de verkopen. In schrif
telijke vragen verzoeken de twee ka
merleden de staatssecretaris Haze-
kamp van economische zaken op zo
kort mogelijke termijn maatregelen
hiertoe te treffen.
DEN HAAG, 15-10. De voorzitters
van verschillende Europese zionis
tenfederaties zullen naar Nederland
komen om zich gezamenlijk te be
raden over de ontwikkeling van dc
verhoudingen tussen West-Europa
en het Middenoosten. Dit heeft de
voorzitter van de Nederlandse Zio
nistenbond, A. van Gelderen, beves
tigd. „We willen eens rustig van ge
dachten wisselen over wat wij daar
aan zouden kunnen bijdragen", aldus
Van Gelderen.
Uit veiligheidsoverwegingen wilde
hij tijd en plaats van de bijeenkomst
niet bekendmaken.
Op een zeker tijdstip heeft de
vrouw de relatie met de prins ver
broken en is naar België verhuisd.
Prins Hendrik heeft de toen in Brus
sel zetelende Nederlandse gezant jhr.
dr. C. G. W. F. van Vredenburch ver
zocht „Elisabeth le Roi" namens hem
le benaderen. De gezant voldeed aan
dit gehoor en zou zelf eveneens een
liaison d' amour met de vrouw zijn
aangegaan.
Gefingeerde naam
De naam „Elisabeth le Roi" plaatst
De Jong in zijn boek tussen aanha
lingstekens, omdat deze gefingeerd
is. De naam is gebruikt door voor
malig hoofdkommissaris van politie
te Den Haag, F. van 't Sant, de enige
vertrouweling van koningin Wilhel
mina in deze kwestie. In 1956 heeft
Van 't Sant de toedracht aan De
Jong medegedeeld, nadat hij jaren
lang (en daarna tot aan zijn dood in
1966) deze voor het koninklijk huis
zwaar kompromitterende details tot
voor de hoogste instanties heeft ver
zwegen. Wegens zijn manipulaties in
dezen, is hij in opspraak geraakt en
heeft ontslag genomen als hoofdkom
missaris.
Prof. De Jong acht het waarschijn
lijk dat koningin Wilhelmina niet
op dc hoogte is geweest van het be
staan van het natuurlijke kind van
haar man. De ware identiteit van de
„Elisabeth le Roi" is De Jong niet
bekend, zo heeft hij verklaard.
In de jaren dertig heeft de vader
landse pers meedere keren al dan
niet duidelijke verbanden gelegd tus
sen de amoureuze escapades van
prins Hendrik en de affaire Van 't
Sant. Over „Elisabeth le Roi", die
aan het eind van de jaren twintig
Europa heeft verlaten, na „afge
kocht" te zijn door de zoon van de
inmiddels overleden gezant Van Vre
denburch, was tot op heden echter
niets bekend.
JERUZALEM, 15-10. Israëlische
militairen zyn maandag begonnen
met het verdrijven van honderden
religieuze militante kolonisten, die
op de westelijke Jordaanoever tien
tallen illegale posten opgericht had
den. De kolonisten protesteerden met
Draaiorgel
ingerekend
UTRECHT, 15-10. De Utrecht-
se politie heeft een draaiorgel
in beslag genomen. Dat ge
beurde na een klacht van een
winkelier die het beu was, dat
het orgel urenlang voor zijn
nering deuntjes bleef draaien.
Ondanks herhaald aandrin
gen van de politie wilde de or
geldraaier van geen wijken
weten. Tenslotte zag de politie
zich genoodzaakt het pierre-
ment, inklusief 26 muziekboe
ken en een centenbak, mee
naar het bureau te nemen.
hun aktie tegen wat zij noemden de
magere toewijzing van gebied voor
Joodse nederzettingen.
Met een gericht schot op de ban
den heeft een militair voorts gepro
beerd de auto van een prominent
extreem-rechts parlementslid tot
stoppen te dwingen, aldus Radio-Je-
ruzalem.
Mosje Sjamir, die kort geleden het
regerende Likoed-blok van premier
Menachem Begin verliet en zich bij
de nieuwe nationaal-religieuze par
tij „Tehija" (herleving) aansloot, wil
de naar een „waarnemerspost" rij
den die joodse kolonisten in de nacht
hadden gevestigd. Bij een wegver
sperring kwam het tot een heftige
woordenwisseling tussen net Knes-
seth-lid en de soldaat. „Als de Pales-
tijnen hier vrij mogen rondlopen,
dan mag ik als jood dat ook", zei
Sjamir, die daarop kans zag door te
rijden. De soldaat schoot toen op een
band, maar miste deze.
EINDHOVEN. Volvo Car B.V. is
in principe bereid in de fabriek in
Born ongeveer 35 miljoen gulden te
investeren, waardoor de perskapa-
citeit kan worden uitgebreid met
vier nieuwe persen.
VEERE, 15-10. Maandagmorgen
hebben acht jongelui van de sport
club Veere het stadhuis van Vecie
bezet. De jongelui zyn het niet ctns
met het tempo waarmee de gemeen
te Veerc de sportvelden in deze ge
meente aanlegt.
De acht jongelui zijn rond had!
acht het gebouw binnengedrongen en
hielden het bezet tot ongeveer kwa> t
over elf. B. en W. van Veere die
zich in hun bureaus hadden terug
getrokken wisten de bezetters na
gesprekken met het bestuur van de
sportclub Veere ertoe te bewegen
de bezetting op te heffen. De acht
jongelui zijn door de politie ver
hoord. Daarna zullen twee van nen
samen met het bestuur van de sport
club Veere een gesprek hebben met
het college van B. en W. van Veere.
Burgemeester A. Hack van Veere
zei de grieven van de bezetters overi
gens niet terecht te vinden. Juiit
vrijdag jl. heeft hel gemeentebestuur
toestemming gekregen twee nieuwe
sportvelden aan te leggen, waarmee
in januari 1980 begonnen-zou wor
den.
Het bestuur van de sportclub Vee
re was overigens niet van de be/ti
ling op eie hoogte.
ROTTERDAM, 16-10. Bij een
schietpartij in een Griekse bar tegen
het centrum van Rotterdam is dins
dagmorgen vroeg een man doodge
schoten. Een ander raakte lichtge
wond.
De politie heeft drie mannen ge
arresteerd, die er na de .schietpartij
vandoor gingen in een auto.
De identiteit van het slachtoffer
staat nog niet vast. De politie heeft
het vermoeden dat het een Griekse
zeeman is. Volgens een woordvoei-
der ging de schietpartij om een uit
de hand gelopen ruzie, waarbij het
slachtoffer eerst tegen de grond ge
slagen en toen door het hoofd ge
schoten is.
(Vervolg van pag. 1)
AMSTERDAM. Een grotr puinhoop; dat is de enige benaming, die voor een
dergelijke situatie in de hoofdstad kan gelden. Op de hoek van de Oude Zijds
Voorburgwal en de Damstraat proberen voetgangers en fietsers hun weg
tussen de auto's te vinden, maar ook die kunnen geen kant op vanwege
werkzaamheden aan de teeg. Stratenmakers en andére werkers kunnen
vaak niets doen vanwege de geparkeerde auto's.
Wethouder Van Burg wees er op,
dat de investeringen van dë gemeen
te al behoorlijk zijn geminderd.
De heer A. B. Koster vroeg zich af
hoe het staat met het totaal aan af
schrijving cn bespaarde rente van de
gemeente. Het voorstel tot verhoging
van de belasting kan volgens hem
niet goed beoordeeld worden omdat
de gemeentebegroting voor 1980 nog
moet worden behandeld. Hij zou
daarom graag verdaging van het
voorstel willen zien.
De voorzitter releveerde, dat het
bij de gemeenten gebruikelijk is, dat
belastingverhoging aan de orde ko
men. voordat de gemeentebegroting
behandeld wordt.
Wethouder Van Burg bracht nog
naar voren, dat in de toekomst een
begroting op middellange termijn,
een meerjarenraming, misschien
wenselijk zou zijn. Hij wees de heer
Koster op de verantwoordelijkheid
die hij op zich zou laden wanneer in
de toekomst geen investeringen kun
nen worden gedaan bij gebrek aan
middelen.
Inflatiokorrektie
Wethouder Padmos benadrukte,
dat een verhoging van dc onroerend-
goedbelastingen met 3'/s#/o gezien
moet worden als een inflatickorrck-
tie.
De heer L. C. Hart zag de nood
zaak tot verhoging van de o.g.b. niet
zitten. Hij bleef tegen belastingver
hoging.
Een voorstel van de heer Koster
tot verdaging van de stemming over
het voorstel van burgemeester en
wethouder kreeg geen ondersteuning.
Do heer L. den Boer verklaarde,
dal in de fraktie van het CDA de
afspraak is gemaakt, dat niet ak
koord gegaan kan worden met de be
lastingverhoging.
Begroting
Hierna werd aan de raad overge
legd de gemeentebegroting voor 1980
met aanbiedingsbrief van burge
meester en wethouders. De begro
ting heeft een stelpost voor nieuwe
kapitaalslasten van f 200.000 en een
post voor onvoorziene uitgaven van
f 61.656.16.
Een commissie uit de raad. be
staande uit de raadsleden zonder
de wethouders, zal de begroting on
derzoeken.
De behandeling van de gemeente
begroting zal plaats vinden in de
raadsvergadering van 30 oktober a.s.
Dinsdag 23 oktober
Zierikzee
Stadhuis, 19.30 uur vergadering Ge
meenteraad.
Café-Restaurant „De Witle Raaf",
20.30 uur Vrouwencafé.
Herv. verenigingsgebouw: Vrouwen
groep „Helpt Elkander", 19.30 uur.
Donderdag 25 oktober
Zierikzee
Havenplein 24, Rechtswinkel 19.00-
20.00 uur.
UVV-gebouw (naast politiebureau;;
wijkvergadering Poortambacht, 20.u3
uur.
Bruinisse
Hervormd Verenigingsgebouw, 14.00-
17.00 uur en van 19.00-21.00 uur ver
koopmiddag „Tryfosa".
Het voorstel van burgemeester c.i
wethouders werd hierna in stemming
gebracht. Tegen stemden de heren
L. C. Hart en L. den Boer. Voor wa
ren de heren A. B. Koster, W. C. van
den Bosse, mevr. J. Kloet-Schellin-
gerhout en de wethouders van Burg
en Padmos. Aldus 5 stemmen voor cn
2 tegen.
Burgemeester en wethouders had
den een voorstel gedaan tot toeken
ning/verhoging van een 9-tal subsi
dies.
De heer W. C. van den Bosse ver
zocht aantekening tegen subsidietoe
kenning aan de Stichting Cultuur
spreiding Zeeland te zijn, omdat de
ze stichting voorstellingen gaf in
strijd met Gods Woord.
De heer Koster vroeg waarom
sommige subsidies met meer dan
3«/2°/o worden verhoogd. Deze op
merking gold niet voor dc Ncd. Hart
stichting en de ed. Vereniging voor
Rheumabestrijding.
De voorzitter merkte op, dat het
percentage van 3V2°/o geldt voor de
tarieven, die de gemeente in reke
ning brengt. De verschillende subsi
dies worden door de voorzitter hier
na nog eens toegelicht.
De raad ging met het voorstel van
burgemeester en wethouders ak
koord met dc gevraagde aantekening
van de heer W. C. van den Bosse.
Vrijdag 26 oktober
Zierikzee
R.K. kerk. Uitvoering Z.O. (rat). V.
20.00 uur.
Noordgouwe
Café v. d. Weijde, 20.00 uur, verga
dering Oranjevereniging Noordgou-
we/Schuddebeurs i.o.
Maandag 29 oktober
Zierikzee
Zeeuwsche Herberghe, 20.00 uur, le
zing Ned. Bond van Plattelandsvrou
wen afd. Schouwen (voor iedereen
toegankelijk).
Ellemeet
Dorpshuis, 20.00 uur, ledenvergade
ring V.O.Ó.
Dinsdag 30 oktober
Haamstede
Parkeerterrein Amro-bank, 14.00
uur, exkursie Huisvrouwen naar
kassen Sirjansland en wolspinnerij
Zonnemaire.
Woensdag 31 oktober
Brouwershaven
„De Blokkendoos" (Haven ZZ 25),
15.30 uur, feestelijke opening; 19.15-
21.00 uur, receptie.
Iedere woensdagmiddag
Noordgouwe
Verenigingsgebouwtje, 14-16 uur,
lcinderklub.
September/oktober
Zierikzee
Galerie Nobel, 13.00-18.00 uur, expo
sitie.
Iedere donderdag
Zierikzee
Poststraat 37: Wereldwinkel Schou-
wen-Duiveland; 9.30-15.30 uur.
Vanaf woensdag 19 september
wekelijks
Nieuwerkerk
„Ons Dorpshuis", 14.30 uur, bejaar-
densoos.
Dinsdag 16 oktober
Zierikzee
„Huis van Nassau": Fraktievergade-
ring VVD; 20.00 Uur.
Herv. verenigingsgebouw, 20.00 uur,
Hervormde vrouwengroep „Wees een
zegen".
Café-Restaurant „De Witte Raaf",
2.0.30 uur Vrouwencafé.
Scharendyke
Dorpshuis Ellemeet; Raymond van
het Groenewoud en de Centimeters;
21.00 uur.
Dreischor
Dorpshuis, 20.00 uur, Ned. Bond van
Plattelandsvrouwen.
Woensdag 17 oktober
Zierikzee
Concertzaal, 20.00 uur, Roemeens
Dans- en Muzickensemble „Ciocir-
lia" (ZVU).
Kerkwerve
Verenigingsgebouw, 14.00 en 19.30
uur, filmvoorstellingen door werk
groep Jeugdaktiviteiten.
Donderdag 18 oktober
Zierikzee
Soos Chr. Geref. kerk (Bcddewccg):
Praalavond CDA-jongcren; 21.00 u.
Bruinisse
Ned. Hervormd Ver. Gebouw. 16.00
uur: filmvoorstelling voor de jeugd.
Vrijdag 19 oktober
Zierikzee
Huis van Nassau, fraktie-vergade-
ring PvdA, 19.30 uur.
Concertzaal: Zicjook - voorstelling:
..Una giornata particolare"; 20.00 u.
Maandag 22 oktober
Zierikzee
Chr. Scholengemeenschap, schrijf-
avond Amnesty International. 19.00-
21.00 uur.
Rekreatielokaal Geref. Kerk. schrijf-
avond Amnesty International, 19.00-
21.00 uur.
Nieuwerkerk
Vergaderlokaal Badhuisstraat, 19 30
uur. interkerkelijke samenkomst.
(01110) 2255
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Telefoonnrs. na half xes
Redaktie
(D1110) 4669, (01110) 5396-
Advertenties
(01119) 660
Bezorging
(01119) 660
Nou, dat was dan weer eens iets
heel anders; vanaf Moskou achter
de Oeral dus - was de hele aarde
met kamerbreed tapijt bedekt. Een
eindeloze vlakte en daar stond ik
met twee grote koffers, in de ene
waarvan een projektor, want in Si
berië moest ik - „aan de hand van
plaatjes" - iets vertellen over Schou-
wen-Duiv eland. Jammer, vervoer
was er niet, wel gleed er hoog langs
de hemel een sigaarvormige Ufo,
maar tegen de horizon ging het niet
goed, want het ding klapte mei grote
rookontwikkeling uit elkaar.
Enfin sjouwen dus maar verder
naar de verre verte. Eindelijk doem
de een enorme barak op, vol met
vrouwen, die hard aan het studeren
waren, maar ze lieten me voorlopig
ongemoeid. Het was ook lastig, want
mijn Russisch was niet best of - lie
ver - ontbrak., geheel. Hoe dat dan
straks moest met die plaatjes?
Eindelijk kwam er een funktiona-
ris. Die verlangde projektie op een
wand, maar dan moest de projektor
om een hoekje staan. Met hand en
beengebaren betoogde ik, dat zulks
niet Icon. Geen lichtstraal zou om
een hoekje willen schijnen.
De man zei letterlijk: bij jullie in
het westen nietmaar hier wel", zo
dat een v>rij indrukwekkend oosl-
wesl-meningsverschil was ontstaan.
Dat werd stevig bakkeleien; de
projektor werd opgesteld en de licht
straal kwam terecht op een deur
vlakbij, maar niet op het als scherm
bedoelde wand. „Zie je nu wel", riep
de Russische funktionaris, terwijl ik
dat zelf had moeten roepen, want het
ging dus duidelijk niet. De plaatjes
kwamen niet op de wand.
De dames gingen er zich nu mee
bemoeien en keken toornig mijn
richting uil. Zo krijg je het natuur
lijk Spaans benauwd en een oplos
sing was niet in zicht. Gelukkig teas
er de wekker van 7 uur, die een ein
de maakte aan de gekste droom van
hel jaar, maar dat kun je niet zeker
weten en is een individualistische
benadering van de zaak. Wie weel
wat een ander droomt?
In ieder geval is duidelijk dat in
ternationale probleems-elemcnten
gemakkelijk doordringen in het on
derbewuste.
Ging hel in werkelijkheid nu ook
maar om een projektor en Jicht om
een hoekje", dan zou de wereld heel
wat rustiger en veiliger zijn. Dromen
zijn bedrog, hoewel er in de „dikke
boeken" verhalen slaan, als even
zovele bewijzen, dat ze echt zijn. Ka
merbreed lapijl achter de Oeral in
tussen zou een kans zijn voor de
meubel, en aanverwante zaken,
maar ook dot is jiktie. u>ot droom-
deskundigen er verder ook van zou
den willen denken of zeggen. Enfin
(de wekker) de lezing in Siberië is
jammerniet doorgegaan. Komt
misschien nog!
SCHIEREILANDMAN
