„Zelfwerkzaamheid van dorps
bewoners is vereiste bij het
leefbaar houden kleine kernen"
Dorpsbewoners maken films
over hun eigen „kleine kern"
„DORP BIEDT WEINIG
VOOR DE TIENERS"
'n Ei hoort erbij
Emeline Kleber
STREEKNIEUWS
Plattelandsvrouwen
Bij tentoonstelling „Leefbaarheid"
KEllKYVERVE, 25-9. In het verslag over de eerste bestaansperiode van
het lïRW-experiment kleine kernen Schouwen-Duiveland wordt gemeld, dat
vanuit de Bond van Plattelandsvrouwen een groep agrarische huisvrouwen
zich in huiskamerbijeenkomsten is gaan beraden over de leefbaarheid
van hun dorp en hun eigen positie daarin. Hierbij waren in totaal ongeveer
veertig vrouwen betrokken.
Uit deze gesprekken kwam vooral
naar voren dal er in de meeste dor
pen gebrek is aan voorzieningen en
aktiviteiten voor jongeren. Vooral in
de leeJ'tijdskategorie van 12 tot 1G
jaar is dit een probleem, met als
voornaamste oorzaak dat deze jonge
rengroep weinig mobiel is. Aan dit
punt zou uitgebreid aandacht moe
ten worden besteed en daarom is
Emeline Kleber, de l'unktionaris van
het kleine kernen-projekt, van plan
gesprekjes te houden met tieners. De
voorkeur gaat er naar uit om het ini
tiatief tot dergelijke aktiviteiten te
doen nemen door plaatselijke over
koepelende organisaties, zoals bij
voorbeeld een dorpsraad.
Rijksweg 18
Een tweede belangrijk punt, dat
bij deze huiskamerbijeenkomsten ter
sprake kwam, was het verkeerspro
bleem van Rijksweg 18 Mensen die
niet direkt in de kom van de dorpen
Nieuwerkerk en Oosterland wonen,
hebben vanwege het drukke verkeer
grote moeite de-rijksweg over te ste
ken en het dorp te bereiken.
„Een technisch moeilijk bereik
baar dorp is ook een sociaal moeilijk
bereikbaar dorp. We hebben hier
duidelijk met een leefbaarheids
probleem te maken. Het verdient
aanbeveling deze zaak dan ook bin
nen het „kleine kernen-projekt" in
het oog te houden", vult het verslag
hierbij aan.
SCHARENDIJKE
Winterseizoen jeugdsoos
Na vier weken gesloten te zijn ge
weest opent jeugdsoos ..Trace" za
terdag 29 september weer de deuren
voor hel jongere publiek. Aan de
vormgeving van de sociëteitsruimte
is niet veel veranderd, met uitzon
dering van de jaarlijkse schilder-
beurt. Het bestuur had graag de
ruimte wat groter gemaakt, maar dit
was niet mogelijk daar deze aan het
onderhandelen is met de gemeente,
over verbouw of nieuwbouw in de
toekomst. Wel gaat jeugdsoos „Tra
cé" door met het organiseren van
aktiviteiten voor jongeren, waarin
vooral de popmuziek centraal zal
staan. Zo zal Raymond van hel
Groenewoud en de Centimeters dins
dag 1G oktober een optreden in het
Dorpshuis te Ellemeet verzorgen.
Voorverkoop van kaarten begint za
terdag 29 september in de sociëteit.
Verder staan nog op het programma,
zaterdag 10 noveipber de rockforma
tie „Turbo" en op 15 december „Pho
ney and the Hardcore" en 12 januari
de formatie ..White Honey".
KERKYVERVE
Opbrengst kollekte
De PIT-kollekte, die in Kerkwerve
werd gehouden, heeft 1 184.20 opge
bracht. Dank aan burgerij en koliek-
trices voor bovengenoemd resultaat.
OIJYVERKERK
Opbrengst kollekte
De kollekte 1979 voor het Konin
gin Wilhelmina Fonds kankerbestrij
ding) heeft te Ouwerkerk opgebracht
f 937,21. Het vorig jaar bedroeg de
opbrengst f 786,62, dit jaar r-uim 19°/o
meer.
OOSTERLAND
„Help ze een handje"
Veilig Verkeer Nederland doet -
mede door het kader van het Inter
nationale Jaar van het Kind - op
nieuw een dringend beroep op ieder
een de jonge weggebruiker te be
schermen.
Onder het motto „Help ze een
handje", wil men het kind bescher
men tegen de vele gevaren op de
weg. Ouderen kunnen een bijdrage
leveren aan de veiligheid van hun
en andeiTnans kinderen. De leer
krachten van alle 8500 scholen ^oor
Lager onderwijs en buitengewoon
lager noderwijs in Nederland wor
den aan de hand van door VVN sa
mengesteld lesmateriaal voor de
klassen 1 t/m in de gelegenheid
gesteld tijdens de verkeersles extra
aandacht te besteden aan allerhande
verkeerssitauties welke vooral voor
kinderen problemen scheppen. Met
een wandplaat en een lesbrief, zo
mede de bladen „Op voeten en fiet
sen" en de „Jeugdverkeerskrant",
richt Veilig Verkeer Nederland zich
vooral ook tot de jeugd zeil'. De
leerlingen krijgen genoemde brief
en bladen mee naar huis, omdat er
namelijk een les instaat die samen
met dê ouders kan worden gedaan.
VVN heft zich ook tot de gemeente
lijke overheid gewend met het ver
zoek de verkeerssituatie om en na
bij de scholen zo veilig mogelijk te
maken cn mede te werken aan het
lot stand komen van speciaal aan
gegeven schoolroutes.
BRUINISSE
Herv. Vrouwengroep
Dinsdagavond 25 september kwam
de Herv. Vrouwengroep „Helpt El
kander" weer bijeen. Wegens afwe
zigheid van de presidente mevrouw
B. de Waal-Jumelet. nam mevrouw
De Korte-Padmos de honeurs waar.
Na een woord van welkom en aan
sluitend hierop gebed door mevr. De
Korte, werd gezongen Ps. 105 de ver
zen 1 en 4. Mevr. Kik-Boudeling
hield hierna een meditatie. Na de
pauze kwamen de heren Van der
Kroon van de vereniging Veilig Ver
keer Nederland en sekretaris De
Rijke van de plaatselijke afdeling
Bruinisse aan het woord. De heer De
Rijke sprak eén inleidend woord
waarna de heer Van der Kroon aan
de hand van dia's op vele aktuele
vraagstukken inging. Met name
werd gewezen op het belang" van
verkeersmaatregelen welke de vei
ligheid van onszelf en in het bijzon
der onze kinderen helpen bevorde
ren. Het bijbrengen van begrip voor
de verkeerssituatie behoort o.a. me
de tot de taak van Veilig Verkeer
Nederland. De heren werden har
telijk dank gezegd voor deze inte
ressante en leerzame uiteenzetting.
Tot slot werd gezang 291 de verzen
1 en 9 gezongen waarna mevr. Kik-
Boudeling eindigde met dankgebed.
Wijnavond
Vrijdag 12 oktober organiseert de
Stichting Dorpshuis Bruinisse de
vijfde wijnavond in 't Durs'uus,
deze avond zullen The Evergrens de
muziek verzorgen.Voor tijd zie
agenda.
een konkreel geval tot een bevredi
gende oplossing te komen omtrent
het probleem van de winkelvoorzie
ningen. Het is een algemeen erkend
kleine kernen-probleem, waarover
talloze studies en artikelen zijn ver
schenen. „In principe zijn vrijwel
alle kleine winkeltjes gedoemd te
verdwijnen als de huidige eigenaar
er uitstapt", staat als mening in het
verslag; „Het geheel van juridische
en ekonomische regelingen drukt
bijzonder zwaar op dergelijke klein
schalige bedrijven en maakt het
voortbestaan van deze wezenlijke
voorzieningen des te onzekerder."
ScliiU'cixlijke
Dat winkelbestand komt ten aan
zien van Scharendijke aan de orde
in verband met de sterke rekreatie-
ve ontwikkeling aldaar in de afge
lopen vijf jaar. Daar zijn winkels,
maar het inkopen doen van de
plaatseijke bevolking wordt in de
weekends door de overstroming" van
rekreanten sterk bemoeilijkt. „Hel
winkelbestand is in de laatste jaren
nauwelijks aangepast aan deze ont
wikkeling, hetgeen veel ongenoegen
veroorzaakt bij de allochtone bevol
king.
„Kenmerkend is", aldus het rap
port, dat de autochtone bevolking
zich hierbij grotendeels neerlegt of
de zaak niet^ (zichtbaar) als proble
matisch ervaart".
De „nieuwkomers" in Scharendij
ke wonen hoofdzakelijk in de wijk
de „Putmeet". waar een wijkraad
zich in eerste instantie richt op de
voorziënirtgen in die woonbuurt,
maar de leden ervan zouden graag
zien dat. de raad werd uitgebouwd
tot bijvoorbeeld een overkoepelend
dorpsraad.
Emeline Kleher, funktionaris van hei ..kleine kernen-projektSchouwen-
Duiveland. „Geen enkel dorp is onleefbaar!".
(Foto: Zierikzeesehe Nieuwsbode)
KERKWERVE, 25-9. „Neem de leerliiigennorm voor
de scholen. Die richt lijnen zijn centraal opgesteld, ge
richt op de steden. Het moet in principe mogelijk zijn,
zeker door middel van dit projekt. die bestaande rege
lingen ten opzichte van de kleine kernen aan te pas
sen".
Over de kontaktmogclijkheden tus-
en autochtonen en allochtonen heeft
een kleine werkgroep uti het BRYV-
experiment van gedaehten gewisseld
met het kollege van b. en w. van
Middenscliouwen.
Rekreatie
Wat Bruinisse betreft wordt aan
getekend dat de explosieve uitbrei
ding van de rekreatie aldaar tech
nisch vrij goed is opgevangen, maar
dat aan de maatschappelijke gevol
gen onvoldoende aandacht is be
steed.
varen dat dit over het algemeen ook
gebeurt.
Dorpsraden
In dat opzicht acht zij het bestaan
van dorpsraden heel prettig, omdat,
daardoor een kontaktmogelijkheid
aanwezig' is tussen bevolking en ge
meente en omgekeerd. Voor de ge
meentelijke herindeling lagen die
zaken immers anders, omdat iedere
kern toen zijn eigen gemeente-be
stuur had, dat daarom ook dichter
bij de inwoners stond. Duidelijk
voorbeeld is Noordgouwe, omdat
daar helemaal niets was, omdat
daar van de grond af moest worclen
begonnen. De Dorpsraad daar ont
plooide veel aktiviteiten. maar - zo
als in relatief veel kernen op Schou
wen- Puiveland - is het ontbreken
van een dorpshuis daar een aktueel
en rujprnd piobleem. „Omdat de
ciozn. i iu feite weinig gehoor
vonci V *»r haar akkommodatie-pro-
bïebm bil hel gemeentebestuur,
werd aan de regionale werkgroep
kleine kernen gevraagd een inter
mediaire funktie op z.ich le nemen.
De werkgroep heeft daarop een ge
sprek gehad met b. en w. van Brou
wershaven en de noodzaak van zo
wel tijdelijke als permanente ak-
kommodatie bepleit", staat in het
rapport te lezen.
Alle aktiviteiten samen hebben er
toe geleid dat op *1 oktober in Noord-
gouwe een informatie-avond wordt
gehouden, waarbij de wensen van de
bevolking ten aanzien van een dorps
huis aan de orde zullen komen. Het
ligt in de bedoeling daarna zo spoe
dig mogelijk over te gaan tot reali
sering van een permanent onderko
men.
Dorpshuizen
Ook in Noord wel le. waar evenzo
een dorpshuis ontbreekt, worden
door de dorpsbewoners b< -prekin
gen gevoerd met het gemeentebe
stuur over hel totstandkomen van
een voorziening. In Serooskerke on
derzoekt de dorpsgemeenschap de
mogelijkheden voor uitbreiding van
het bestaande dorpshuis.
Hoewel het verslag dus geen kon-
klusies geeft, maar wil aangeven in
welke richting er gewerkt gaat
worden, welke punten (er wordt lie
ver niet van „problemen" gespro
ken) aandacht nodig hebben, blijkt
toch dat Dorpshuizen een belangrijk
gegeven zijn bij de leefbaarheid der
dorpen. Dat vult althans te beluis
teren uit informatie vanuit de be
volking zelf.
Ook liet voortbestaan van scholen
cn die vaak ene dorpswinkel, wordt
door inwoners genoemd als essen
tieel voor die leefbaarheid.
Winkel»
In het verslag wordt gezegd, dat
hel geen eenvoudige zaak zal zijn in
Als centrale vraag wordt hierbij
aangegeven: tot aan welke grens
staat de groei van rekreatieve voor
zieningen en de nieuwbouw voor de
autochtone bevolking van relatief
kleine kernen, een gezonde maat
schappelijke ontwikkeling niet in de
weg.
Waarna wordt afgevraagd of de
ontwikkelingen kunnen worden om
gebogen of de nadelige gevolgen er
van voorkomen, wat of gemeente
besturen en partikulier initiatief
eventueel kunnen doen en of er een
bepaalde vorm van overleg tussen
de verschillende dorpen mogelijk
kan zijn, waardoor overeenkomstige
ontwikkelinggen onderkend worden
en er gezamenlijk naar oplossingen
kan worden gezocht.
Over die ontwikkelingen naar
aanleiding van de uitbreiding van
rekreatie wordt veel gepraat, had
Emeline Kleber ervaren. Men er
vaart ook de positieve kanten, maar
men is het er over eens, dat op dit
gebied niet verder moet worden ge
gaan. Haar persoonlijke mening
over de kwestie van de „tweede wo
ningen" is, dat dit soort rekreatie
geen blijvend verschijnsel zal blij
ken.
Bij de voorlopige konklusie ver
meldt het rapport, dat duidelijk is en
ook wordt verwacht, dat de presen
tatie van het rapport konkreet van
aanpak en inhoud dient te zijn.
„De bevolking is niet blij met een
experiment, en wenst in feite alleen
mee te werken, als er duidelijke ge
volgen en oplossingen uit voort
kunnen komen."
Naar die daadwerkelijke bijdra
gen wordt dan ook steeds gevraagd,
zeker waar het de harde problemen
betreft, zoals het scholenprobleem,
het gebrek aan bepaalde aktivitei
ten. het verdwijnen van een winkel.
Eerste analyse
Rond oktober van dit jaar zal een
eerste analyse van aandachtspunten
worden gemaakt cn aan de hand
daarvan zal een keuze worden ge
maakt voor nader te realiseren pro-
jekten. Het ontstane beeld van de
inventarisatie en oriëntatie van het
eerste half jaar zal, samen met een
voorzichtige visie op konkrele ont
wikkelingen. dienen als achter
grond van waaruit het projekt klei
ne kernen cn de leefbaarheid van de
dorpen benaderd zal worden.
„Overigens", zo eindigt het ver
slag. „kunnen alleen konkrete op
lossingen voor de lcefbaarhcidspro-
hlematiek en beleidsvoorstellen dit
experiment haar bestaansrecht ge
ven".
Daarbij is de inbreng van de be
volking zoals gezegd heel belang
rijk. „Niet alleen gedurende de
drie-en-een half jaar van het ex
periment. maar ook daarna", voegt
Emeline Kleber daaraan toe.
„De werkgroep „kleine scholen"
houdt zich met dit probleem bezig.
Maar het is - ook in andere opzich
ten - zaak dat de bevolking aan
geeft Ifoe haar situatie is. of het be
leid in hun dorp juist is. Boven
dien moet men van het idee afstap
pen van: „we kunnen zelf niets
doen!"
Aan het woord is Emeline Kleber.
funktionaris van het BRYV-experi-
ment kleine kernen Schouwen-Dui
veland. ter aanvulling van het ver
slag over de eerste vier maanden
van hel bestaan van dit projekt.
Eerste verslag
Het is een voorzichtig gesteld ver
slag, omdat het werk van de funk
tionaris in het eerste half jaar voor
namelijk oriënternd en inventarise
rend gericht is. Er werd ook in eer-
.vtu instantie niet uitgegaan van een
doelgerichte en tevoren opgestelde
gedragslijn; veel kontakten werden
bepaald door de reeds bestaande
w< rkrelnlies van de opbouwwerker
van de Stichting Samenlevingsop
bouw met groepen en personen.
Wanneer een problematiek of akti-
viteit binnen het kader van de
„leefbaarheid van de kleine kernen"
viel. speelde de opbouwwerker deze
floor. Daarnaast werden ook nieuwe
kontakten gelegd.
„Geen enkel dorp is onleefbaar", is
de overtuiging van Emeline Kleber.
Zij is daarbij de stellige mening toe
gedaan dat zelfwerkzaamheid van de
inwoners, juist in die kleine kernen,
een vereiste is. „Het gemeenschaps
leven moet komen uit de mensen
zelf". Zij heeft als zeer positief er-
Advertentie
Per dorp zal een groepje filmers
samengesteld worden, dat in eerste
instantie een draaiboek zal maken.
Naar dat scenario wordt een film of
diaserie van ongeveer 20 tot 25 mi
nuten samengesteld, voorzien van
geluid.
Het resultaat zal binnen enkele
maanden gereed moeten zijn, want
de films en de Tentoonstelling kleine
dorpen zullen eind februari begin
maart tegelijkertijd worden gepre
senteerd.
In kleine kernen, die nu de gemeen
telijke herindeling geen eigen ge
meenteraad meer hebben, kan een
dorpsraad eventueel ook als kon
taktmogelijkheid dienen tussen ge
meente en dorpsbewoners. Bij toe
val heeft het „kleine kernen-pro
jekt," dal het belang van die dorps
raden onderstreept, onderdak gekre
gen in het voormalige gemeentehuis
te Kerkwerve, waar ook de Stich
ting Samnlevingsopbouiv is geves
tigd.
(Foto: Zierikzeesehe Nieuwsbode)
KERKWERVE. 25-9. Vanuit liet projekt kleine ker
nen is een bijzonder aardig initiatief ontstaan 0111 de
tentoonstelling „Leefbaarheid in kleine dórpen" te
voorzien van een plaatselijk aksent.
Dat gaat gebeuren door het in
schakelen van inwoners uit die klei
ne kernen op Schouwen-Duiveland.
die een film- of diaserie gaan maken
over hun eigen dorp. De funktiona
ris van het kleine kernen-projekt.
Emeline Kleber. zal dit projekt ko
ordineren.
Doel van de film zal zijn een kri
tisch beeld van het dorp te schep
pen. waarin duidelijk de aspekten
van de leefbaarheid naar voren ko
men, zoals het verdwijnen van de
middenstand, het ontbreken van een
dorpshuis en het postkantoor; scho
len die steeds minder leerlingen heb
ben en de gevolgen daarvan op het
dorpsleven.
Men hoopt op deze manier tevens
de dorpsbewoners bewust te maken
van de leefbaarheid van het eigen
dorp van nu en in de toekomst, ge
toetst aan het verleden.
Maar ook de positieve kanten van
het dorpsleven zullen daarbij wor
den belicht.
Deze week is een groep filmers bij
een gekomen, afkomstig uit de kernen
Serooskerke, Drcischor, Kerkwerve,
Noordgouwe. Noordwellc en Elle
meet, om de gezamenlijke aanpak te
bespreken. YY'anneer inwoners uit
andere dorpen belangstelling heb
ben, kunnen zij zich wenden tot
Emeline Kleber, p/a Stichting Sa
menlevingsopbouw, Ring 10. Kerk
werve. Tel. (01110) 5663.
I
