Gereformeerde Kerk te
Zierikzee gaat honderdjarig
bestaan vieren
Regionale werkgroep Kleine
Kernen officieel gestart
Verdien zelf uw
20% korting
PAAUWE
ZONNEMAIRE
De toestand in
Oeganda
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
Een kerkelijk jubileum
Bevolking kan toekomst zelf bepalen
De positie van
de huurder
ISTA - OOSTERLAND
kin 6
.é^tn V
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Vrijdag 13 april 1979
135ste jaargang Nr. 22489
WAARIN OPGENOMEN
t1797 1089)
REDAKTIE, ADMINISTRATIE EN BEZORGING
Telefoon (01110) 2255. Voor telefoonnummers na half zes:
zits pagina 2 onder de rubriek „Agenda".
Redakteur: M. J. Bij de Vaate.
Uitgave B V. Drukkerij v/h Lakenman Ochtman. Janne-
wekken 11, 4301 HH Zierikzee, Postbus 1, 4300 AA Z'zee
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIES
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling 24,95, per jaar 95,15. Losse
dimmers 55 cent - Verschijnt maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag
Advertentieprijs 36 cent per losse mm. „Succesjes" (t/m 4 regels) 4,60.
Vraagt onze contractprijzen! De advertentieprijzen zijn exclusief 4% B.T.W
in dit nummer: Aktiviteiten Veilig Verkeer Duiveland
ZIERIKZEE, 13-4, Met een niiddagdienst. die geleid
wordt door de Vlaardingse predikant ds. Y. J, Tie-
niersma - voorheen te Zierikzee - herdenkt de Gerefor
meerde Kerk van Zierikzee op zondag 29 april het hon
derd jarig bestaan.
Uitgave van het KERKBBIEFJE veo7
de Cbr. Ger. gemeenten te Zierikzee, dat tot
dusver door den ondergeteekende werd uitgegeven, if van
heden af geNtanht.
Dientengevolge zullen voortaan de predikbeurten der
Ger. gem. (afd. St. Domimstraat) in het Zaturdrtga-
mer van den Nieuwsbode onder het Kerknieuws
en opgenomon.
Zierikzee, j>. DE LOOZE.
December 1880.
Een publikatie in het nummer van 1 januari 1S8Q. van de Zierikzeesche
Nieuwsbode, waarin de staking 10 or dt gemeld van de uitgifte der zgn. Kerk-
briejjes.
Een eeuw zelfstandigheid is dan
vol van een stedelijk kerkgenoot
schap, dat in de rij van ge-institutio
naliseerde kerkgenootschappen een
eigen profiel en karakteristiek heeft.
„Bewogen" is zo'n typisch karak
teriserend mode-adjektief als ergens
een eeuwfeest valt te vieren, maar
met betrekking tot de historie (ook)
van de Gereformeerde Kerk te Zie
rikzee, mag dit woord toch gebruikt.
Vooral geldt zulks voor de beginja
ren, de feiten en feitjes waarvan
staan opgetekend in dikke kerke-
raadsboeken, waarvan de stof even
is weggeblazen, om wat kerkhisto
rie te bedrijven.
Vooral de beginjaren geven een
beeld van een tijdperk, waarin op het
vlak van de godsdienstige beleving,
zich taferelen afspeelden, die op h.yn
beurt weer onderdeel vormen van de
stadsgeschiedenis. Te zeggen dat die
fragmenten tot. nu toe diepgaand zijn
bestudeerd, doorgesproken en neer
geschreven en „grijpklaar" liggen in
de archieven is zeker te veel gezegd.
Een eeuwfeest leent zich duidelijk
voor wat aantekeningen, zij het dat
UITDEUKEN
SPUITEN*
VINYLDAKEN
aan alle merken automobielen
Auto Louis Goedbloed
Noordwelle
Telefoon (01116) 1245
een krante-ariiekl nooit meer dan
een globale schets kan geven.
Een relevante vraag is: wat was
er aar. 'eretameerds" voor het be
ginjaar 1879?
Evangeliserende
aktviteit
Uiteindelijk blijkt de latere Gere
formeerde Kerk te zijn voortgeko
men uit een veld van evangeliseren
de aktiviteit, waarvan reeds sprake
is in 1863, onder invloed van gevoels
matige behoeften, die - naar mening
van (latex-) talrijke leden niet of niet
ten volle werden bevredigd in de
toenmalige Nederduits Hervormde
Gemeente. Er was dus een groep
mensen en er was ook een evangelist,
zekere C. C. A. C. John en tenslotte
was er ook een gebouwtje, gesitu
eerd aan de St. Domusstraat, dat de
zeker niet heroïsche naam „De Toe
vlucht" kreeg. We schrijven dan 1869.
Zowel kerkrechterlijke zaken als
dogmatische ovei'Wegingen bepaal
den, dat de evangelische opzet geen
blijvertje kon zijn. O.m. konden de
sakramenten van doop en avondmaal
niet worden bediend. In feite was er
ook geen kriterium voor het aanne
men van lidmaten. Deze zaken kwa
men intern uitvoerig in diskussie
in de jaren 1875 en 1876.
Mogelijkheden
Uit de diskussie vloeiden enkele
aangeduide mogelijkheden voort. De
ze mogelijkheden waren: het stichten
van een vrije kerk, het „filiaal" wor
den van een andere Nederduitse Her
vormde Kerk, dan wel aansluiting
zoeken bij de al oudere Chr. Gerefor
meerde Kerk, als een z.g.n. „pa
rochiegemeente". Een parochiege
meente impliceerde organieke sa
menhang met de Chr. Gereformeerde
Kerk, maar tevens eigen zelfstandig
heid. Tot dit laatste wei'd besloten.
Zinvol jaar
Voor een goed begrip diene, dat
van 1879-1892 (het jaar van de Af
scheiding) dus twee Chr. Ger. Ker-
Advertentie
PAASSHOW
met
paaseieren-zoekwedstrijd
ken bestonden. De ene - nieuw ge-
instituionaliseerde droeg echter de
kenmerken van de latei-e Gerefor-
meerde Kerk, ging ook mee met de
Afscheiding en daarom is het zinvol
het jaar 1879'te nemen als beginjaar,
waardoor derhalve dit jaar de eeuw
is volgemaakt. Na het genomen be
sluit wendde men zich tot de (be
staande) Chr. Ger. Kerk en verzocht
de klassis tot toelating.
De klassis van de Chr. Ger. Kerk
berichtte dat men genoegen nam -
„als gewettigd door het Presbyte
riaans kerkrecht" - met de stichting
van een Parochiale Gemeente, waar
na „De Toevlucht" als evangelisatie-
vereniging werd ontbonden.
Op 16 januari 1878 ontving men
an de nieuwe gemeente van de Pi-o-
\inciale Commissie der Chi*. Gei-ef.
Kerken, classis Zierikzee, een uitno
diging voor een vergadering te Zie-
ï-ikzee, hetgeen impliciet inhield een
erkenning van de nieuwe Parochiale
Gemeente.
De kei-keraad van de nieuwe Pa
rochiale Gemeente wendde zich tot
de kerkeraad van de Nederduits
Hervormde Gemeente, waarin offi
cieel mededeling werd gedaan van
de gang van zaken, hetgeen neer
kwam op .een scheiding met dit kerk
genootschap, waaruit „De Toevlucht"
later de Parochiale Chr. Ger. Kerk,
later de Gereformeerde Kerk ten
slotte zijn voortgekomen.
Eerste kerkeraad
Konsulent voor de nieuwe ge
meente was ds. Siemense, bekend
predikant te Oosterland. Vooi-zitter
van de eerste kerkeraad was de heer
K. B. Diemen en eerste sci'iba jhr J.
L. de Jonge, loot van het adelijk ge
slacht De Jonge. Jhr de Jonge is ook
de man van de Chr. Nat. School, die
- als bekend - naar hem is genoemd.
De eerste gemeente moet uit 50 a 60
personen hebben bestaan..
Zoveel woi'dt wel duidelijk uit
oude kei-kboeken, dat de twee Chr.
Ger. Gemeenten elkaar niet iedei-e
dag' van liefde in de ogen kek^n.
Vooral de vooi'heen bestaande Clir.
Ger. Kerk, waarmee de nieuwe pa
rochiale gemeente was ge-lieerd,
bleek weinig te voelen voor echte
toenadering en samenwerking. Het is
niet eenvoudig de „diepere roerse
len," te sonderen, die hiervan de. oor
zaak zijn.
Mogelijk vond men in die oor
spronkelijke kring de nieuwe ge
meente een te wat gekunsteld insti
tuut en had men volledige samen
smelting geprefereei-d.
Het is ook lang niet zeker, of daar
in de kring van de Chr. Ger. Kerk
echt een meerdei-heid voor te vinden
zou zijn geweest.
Ger. kerken
Levend in toch een zekere isole
ment kennende de voorgeschiedenis
en gegeven het feit, dat het tussen de
twee kerkgenootschappen duidelijk
niet boterde, kan het geen vei'bazing
wekken dat de uit „De Toevlucht"
voortgevloei de kerk, in 1892 mee
ging met de (landelijke) Afscheiding,
die de instutionalisering inhield van
de Ger. Kei-ken in Nederland, waar
van de Ziei-ikzeese gemeente vanaf
dat moment officieel deel uitmaakte.
Het oorspronkelijke gebouw aan de
(Vervolg pag. 4)
ZIERIKZEE. De voorzijde van de
(jubilerende) Ger. Kerk aan de St.
Domusstraat is niet te fotograferen.
Dit is de achterzijde, genomen van
af een hoog punt. Van de schoon
heid van het exterieur zal wel nie
mand ontroerd zijn: het interieur
voldoet evenwel aan redelijke eisen.
Overigens is de situering vati de
kerk in de stad merkwaardig.
(Foto: Zierikzeesche N euwsbode)
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Wie de mensen leert sterven,
leert de mensen te leven.
Montaigne
Advertentie
•Nationaal Comité KoninginJuliana 70 ja ar
X
Stort uw bijdrage voor het verjaardagsgeschenk aan de koningin op Z—
postgironr.41979 70 of op uw bank op het speciale rek.nr 7919 t.n.v. het Nationaal Comité.
DREISCHOR 12-4. De regionale werkgroep Kleine
Kernen kan officieel aan liet werk. Donderdagmiddag
werd de - landelijk eerste - aanzet daartoe gegeven in
het Dorpshuis van Dreiselior.
Tijdens deze bijeenkomst werd er herhaaldelijk op gewezen, dat de bevol
king heel nauw is betrokken bij dit vier jaar durende experiment, dat - voor
Schouwen-Duiveland - een miljoen gulden mag gaan kostcp. „Het projekt
is niet bedoeld als onderzoek, mikt niet in de eerste plaats op allerlei idealen
en doelstellingen, maar op een zo praktisch mogelijke benadering in de kernen
zelf.
Het is een doe-experiment, van
daar de betekenis van de werk
groep," zei de voorzitter van de In
terdepartementale Commissie Regi
onaal Welzijnsbeleid di-s. KI. Laans-
ma in zijn installatietoespraak.
Decentralisatie
„De rijksoverheid kan veel meer
taken en bevoegdheden overdragen,
wanneer het proefprojekt er in slaagt
de decentralisatie gestalte en inhoud
te geven. De opgedane ervaring kan
leiden tot een veel beter gecoördi
neerd beleid tussen gemeente, pro
vincie en rijk."
De bevolking zelf kan haar toe
komst bepalen door de prioriteiten
aan te geven. De gevonden (deel-)
oplossing uit de drie experimentele
gebieden worden ge-analyseerd door
een landelijke stuurgroep, waarmee
de werkgroepen een formele relatie
hebben.
De werkgi-oepen krijgen in ieder
geval, zo benadrukte hij, geen stu
ring, wel begeleiding, van bovenaf,
waardoor het experiment zo afhan
kelijk mogelijk zal worden verricht.
Met de gecoördineerde gegevens zul
len dan 1700 kernen met een inwo
nertal van onder de 2000, samen toch
een miljoen mensen, zijn gebaat.
Juist om dat „uitstralingseffekt"
geeft dc overheid die ruggesteun. Zij
wil, in nauwe samenwerking niet de
plaatselijke bevolking en overheden,
een oplossing vinden voor de proble
men in de kleine woonkernen.
Zij benadrukte, dat de Stichting
Samenlevingsopbouw er is voor groe
pen, die begeleid of ondersteund wil
len worden in hun streven bij bij
voorbeeld het opzetten van een Kul-
turele Raad, een Vrouwenraad of
een peuterspeelzaal.
Samenwerken
Mevrouw Kleber nu zal juist gaan
samenwerken, niet alleen aangeven.
Mevrouw De Koeyer noemde als
vooi'beeld het probleem van de klei
ne scholen. „Denk niet, er is daar
niets aan te doen", waarschuwde zij.
Zij wees in dit opzicht op het buurt-
busprojekt, waarbij bevolking, dien
sten en overheid de handen effektief
ineen hebben geslagen.
Het probleem van de leefbaarheid
bestaat echter op allerlei terreinen.
Drs. Laansma vond het daarom be-
langi-ijk, dat overal in dorpen geor
ganiseerde groepen bezig zijn. Dit
(Vervolg pag. 41
LUSAKA/DAR ES SALAAM, 12-4.
Na Tanzania als eerste land in de
wereld heeft donderdag ook een an
der Afrikaans land, Zambia, de nieu
we voorlopige Oegandese regering
onder leiding van Yusufu Luie offi
cieel erkend.
Het vertrek van de nieuwe leider
naar Oeganda per vliegtuig naar
Entebbe werd donderdagmiddag uit
gesteld in vei-band met slecht weer,
maar hij hoopte later op de dag als
nog te kunnen gaan.
Het nieuwe bewind beschuldigde
intussen Idi Amin van het doden
van wel een half miljoen mensen en
riep op tot een nationale klopjacht
om hem te arresteren en aan de galg
te brengen.
DEN HAAG, 12-4. Minister De
Ruiter van justitie en staatssekreta-
ris Brokx van volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening hebben donder
dag opnieuw een aantal wijzigingen
voorgesteld in het wetsontwerp huur
en verhuur van woonruimte dat bij
de Tweede Kamer in behandeling is.
De wijzigingen betekenen volgens de
bewindslieden een aanzienlijke ver
sterking van de positie van de huur
der.
Werkgroep
Daarom is ook de werkgroep inge
steld, met een funktionaris, die ini
tiatieven moet stimuleren, begelei
den en coöi-dinei-en. Sinds 1 maart is
mevrouw drs. E. E. Kleber als funk-
tionaresse bepoemd door het bestuur
van de Stichting Samenlevingsop
bouw Schouwen-Duiveland, waar het
projekt foi-meel en administratief is
ondergebracht.
Het blijkt vaak moeilijk te zijn, had
mevrouw E. dc Koeyer-Docleman,
voorzitter van dc werkgroep begre
pen. om deze twee initiatieven niet te
verwarren.
Advertentie
uw dealer voor: M
Onze showroom is tweede paasdag geopend.
Tel. (01114) 1495 - Sini Joostdijk 41 - Burg. v. d. Havestraat 48
1
r
