Een illusie armer De neutronenbom blijft een kwestie van moraal Bittere pil voor Carter 7 BLIK DOOR HET WERELD VEN STER Waddenzee vereniging voor Raad van State „Kankeronderzoek lijkt nergens op" Bond voor patiënten Miljoenen opdrachten voor Martinair Gouden Griffels voor Miep Diekman Beroving motief voor moord „Flitsen" ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Dondera&t 3 augustus 197? Nr. 22347 De neutronenbom wordt voorlopig: niet geproduceerd. Zuiver moreel be. zien een besluit van president Car ter dat toejuiching verdient. Toch krügt hü niet geringe kritiek te ver duren wat niet betekent dat die komt van moreel verdorven lieden. Echt© voorstanders van de neutro nenbom zijn er niet. Wel lieden die menen dat in deze verre van ideale wereld de grote mogendheden zich niet kunnen permitteren hun poli tiek zuiver op morele overwegingen te baseren. Te begrijpen is dat Carter weinig zin had de geschiedenis in te gaan als de man die opdracht had gege ven een wapen te vervaardigen dat een der onmenselijkste is die ooit zijn bedacht. Immers: het gaat er om veel mensenlevens te vernieti gen maar gebouwen, tanks en ande re goederen zoveel mogelijk onge rept te laten - andersom zou het moreel beter te verdedigen zijn ge weest. Een van de gebruiksmoge lijkheden waarvan hoog werd opge geven was dat het wapen als gra naat keurig op het slagveld ge bruikt zou kunnen worden, wat de tegenstander dan moest afhouden van het nemen van represailles te gen de burgerij van het land dat de neutronenbom gebruikte. Wie hier in niet erg gelooft kan zeggen dat de neutronengranaat als die zoveel makkelijker in de strijd gebracht wordt alleen maar het risico ver groot dat een gewapend konflikt tot een kernoorlog uitgroeit. Niet alleen omdat het logisch ge bruik van de neutronengranaat in Europa zou plaatsvinden, heeft pre sident Carter de Europese NATO- partners gepolst voor hij een beslis sing nam. Het zou geen zin hebben om een neutronenbom te vervaardi gen als de Europese landen hem niet op hun grondgebied willen opslaan. Maar bovendien probeerde presi dent Carter op deze manier niet al leen voor zijn zwaarwegende beslis sing te komen staan, hij hoopte de verantwoordelijkheid met de Duitse bondskanselier, de Britse premier enzovoort te kunnen delen. Die heb ben hem in dit opzicht grotendeels in de kou laten staan - men zei niet regelrecht nee maar schoof de ver antwoordelijkheid toch keurig bij Carter op de schouders. En dat is Carter duidelijk te veel geworden. Wie eerst Hij laat nu afhangen van conces sies der Russen op ontwapeningsge- biëd :'öf' hijvzijjir besluit nog tyerziet.. Dat' was volgens sommigen 'ook hét beste gebruik dat van de neutronen bom gemaakt kon worden - hem gebruiken als onderhandelingsob- jeki om bijvoorbeeld de zware Rus sische raketten uit het hart van Europa weg te krijgen. Dat is waar schijnlijk altijd een ijdele hoop ge weest, want de Russen zitten niet stil. Ze zouden inderdaad hun ra ketten wel hebben willen afbreken maar dan alleen als hun van raket ten voorziene onderzeeërs in de Oostzee talrijk genoeg zijn gewor den om het werk over te nemen. En nu is er het risico dat Carters uitstel van produktie vooral gezien wordt als een teken van zwakte dat helemaal niet uitnodigt om conces sies te doen. In dat opzicht kan niet gezegd worden dat Carters manier om de neutronenbom eerst te intro duceren als mogelijkheid en er dis cussie over te laten ontstaan en er dan van af te zien, een prachtig voor beeld is hoe men politiek zoveel mo gelijk voordeel behaalt. Integendeel, het is allemaal hoogst onhandig gegaan. En voor de neu tronenbom is het eigenlijk nog alle maal onvoldoende. Tenslotte laat Carter tvel allerlei voorzieningen treffen om raketten in Europa ge schikt te maken voor de neutronen bom, zodat dat niet allemaal nog moet gebeiiren als hij toch besluit het ding te laten maken. Dat die dag zal komen staat vol gens sombere sceptici wel vast. De idee is er, de V.S. wekken de indruk dat de techniek mogelijk is - dan zal het ding ook gemaakt worden. Voor hun is voornamelijk de vraag: door wie het eerst? Dit zijn geen lieden die dus geloven dal er van de Sowjets iets los te krijgen is op deze manier. En de ervaring kon hen wel eens gelijk geven. Wat is logischer - vanuit het gremlin be zien - dan te denken dat Carter toch niet durfde nadat Brezjnev zijn ver manende woorden had laten horen en over de hele wereld i>erontruste' lieden met de zegen der Russen hun protest lieten horen. Meer dan lot concessies kan dit de Russen inspi reren nog eens ivat te proberen te bereiken via het wereldprotest. Hoe dun ook - van de neutronenbom zal men zeker nog horen en dan hope lijk niet de knal waarmee hij ont ploft. DEN HAAG, 2-8. Het bedrijf Up john Polymer BV te Delfzijl had door Gedeputeerde Staten nooit een uitbreidingsvergunning verleend mo gen worden voor de bouw van een Peüethaanfabriek (hoogwaardig plastic) bij haar vestiging in Delfzijl. Het 'bedrijf besdhikte niet over een vereiste oprichtingsverguttninig, aan de hand waarvan volgens d'e wet op de luchtverontreiniging een vergunning zou 'kunnen, worden ge geven voor de uitbreiding. Daarom moet de weigering van GS van Gro ningen om tot sluiting van een deel van de inrichting in Delfzijl over te gaan, vernietigd worden. Dit was de 'kern van het betoog dat mr. Karei van der Zwiet van de Landelijke Vereruigihg tot Behoud van de Waddenzee te Harlihgen me de namens deStichting Werkgroep Eemsmond. te Oronipgen dinsdag voerde voor de afdeling géscMilen van Bestuur van de Raad van State. In augustus 1977 verwierpen; GS al een beroep van deze procederende instanties. WASHINGTON, 2-8. Het Ameri kaanse Huis van Afgevaardigden heeft een zware slag toegebracht aan president Carters plan om de Amerikaanse troepen in Zuid-Korea geleidelijk terug te halen. Met 279 stemmen voor en'j.17 te gen keurde het Huis een amende ment goed van kongreslid' Samuel Stratton, dat de president machtigt om maar voor 90 miljoen dollar Amerikaanse wapens volgend jaar over te dragen aan het Zuidkö- reaanse leger. Carter had voor 800 miljoen dollar willen overdoen. DEN HAAG. In 1077 w> rd ir. Nedcrlcnd per huishouden voor 70 gulden be steed aan snijbloemen. Aan polplanten was dat 53.40 gulden. Totaal werd 550 miljoen gulden uitgegeven ac.n siergewassen oftewel 125 gulden totaal per huishouden, aldus gegevens van het Produktschap voor Siergewassen. ROTTERDAM, 2-8. lU-t kanker onderzoek in Nederland lijkt ner gens op. Aan reuma doen onderzoe kers helemaal niets en ook de oor zaken van aderverkalking worden niet serieus onderzocht. Dat zegt de Rotterdamse hoogleraar prof. dr. H. Galjaard (43) in „Monitor", het maandblad van het Academisch zie kenhuis in Rotterdam. Galjaard staat bekend om zijn krasse uitspraken, maar hij maakte enkele jaren geleden ook naam toen hij een methode bedacht om aange boren afwijkingen vroegtijdig op te sporen door vruchtwater-onderzoek. AMSTERDAM, 2-8. In Amster dam is opgericht de Algemene Ne derlandse Bond van Patiënten, een vereniging die de belangen en rech ten van bij een huisarts ingeschre ven patiënten wil behartigen. Initiatiefnemer en oprichter is de heer W. K. Petersilka. Eerder richt te hij de stichtingen Albert Schweitzerprijs en de Algemene Ne derlandse telefonische hulpdienst voor bejaarden op. De bond wil de positie van de pa tiënt verbeteren door de nadruk te leggen op het belang van de eigen verantwoordelijkheid en diens mon digheid in de hulpverlening. AMSTERDAM, 2-8. Martinair -heeft wee kontrakten voor de ver huur van vliegtuigen afgesloten, waarmee een bruto-omzet van oi'rca 73 miljoen gulden is gemoeid. Dit heeft een woordvoerder van de Chartermaatschappij bekendge maakt. Aan Singapore Airlines zal' Marti- nsair vanaf 25 'augustus voor een pe riode van- 'zeven maanden een DC- 10 met cockpitbemanning verhuren. Een optie voor nog eens vijf maan den i9 genomen. Singapore Afrlines zal' met de DC- 10 verschillende lijndiensten in het Verre Oosten onderhouden. Cabine personeel uit Singapore zal op Schip hol worden opgeleid' voor het werk in de DC-10. AMSTERDAM, 2-8. De twee gou den griffels, die dit jaar worden toegekend voor de beste Nederland se kinderboeken, zijn gewonnen dóór Miep Diekman voor „Wiele wiele stap" en Els Pelgrom voor „De kinderen van het achtste woud". Gouden penselen - toege kend voor de beste door een Neder lander geïllustreerde kinderboeken - gaan naar The Tjong King en Jan Marinus Verburg voor hun tekenin gen bij respektievelijk „Wiele wiele stap" en Annie Schmidts „Tom Tippelaar". HOEVEN, 2-8. Uit verhoren van de 22-jarige man A.M. en het 18- jarige meisje H.B., die verdacht wor den van de drievoudige moord in Hoeven, maandag, is volgens de Rijkspolitie in Breda gebleken dat als het motief voor de daad beroving moet worden gezien. De brandstichting op diverse plaat sen in het 'huis van de drie slacht offers was 'bedoeld om de sporen uit te Wissen. Sectie op de slachtoffers heeft uit gewezen dat alle drie meermalen met een' hamer zeer ernstig op het hoofd zijn getroffen1. Die slagen hadden verbrijzeling van de schedel en ern stig hersenletsel tot gevolg. De slachtoffers zijn voorts met een broodmes uit de keuken meerdere malen in de hals en borststreek ge troffen. De initialen van de ver dachten konden nog niet worden vrijgegeven. uit het buitenland BAGDAD, Irak. Het politieke showproces dat onverzoenlijke Ara bieren in Bagdad openden tegen president Sadat vpn Egypte, is vrij wel meteen verdaagd tot *19 novem ber - eerste verjaardag van wat zij zijn „kapitulatiebezoek" aan Jeru zalem noemen. WASHINGTON. De V.S. hebben besloten het naar voren brengen van eigen voorstellen om de impasse in de vredesbesprekingen in hel Midden-Oosten te doorbreken, uit te stellen tot Vance terug is van zijn reis naar Israël en Egypte. Een regeringsfunktionaris heeft dit mee gedeeld. BRASILIA. De Israëlische am bassade Brasilia heeft bij de Brazi liaanse regering een officieel ver zoek om uitlevering van de Nazi- oorlogsmisdadiger Gustav Franz Wagner ingediend die twee maan den geleden in Brazilië is gearres teerd. zo is in Brasilia vernomen. LONDEN. De technici van de Britse PTT hebben besloten vanaf woensdagochtend acht uur een langzaamaan-aktie te houden om kracht bij te zetten aan hun eis dat zij een 35-urige werkweek krijgen. Een vakbondsvertegenwoordiger heeft gezegd dat de aktie zal leiden tot „aanzienlijke vertragingen bij het telefoonverkeer". Wat biedt de BEELDBUIS VRIJDAG 4 AUGUSTUS NED. I: De TROS begint met de volgende programma's De man van zes miljoen, O, moeder wat is het heet, express naar de zon en de Engelse tv-film Blind love. In de man van zes miljoen gaat het er weer hard aan toe. Steve raakt bé trokken bij een kidnapping van een nieuwe uiterst geheime raket. Ver volgens komt het revuegezelschap in O moeder 'wat is het heet in op stand vanwege het slechte eten. Bij andere onderdelen worden delica tessen gedropt door vliegtuigen. Een landingsstrip wordt gemaakt en weldra vallen de eerste kisten om laag Het warme India wordt voor het zonnige Spanje alwaar de op vakantie zijnde landgenoten ver maakt worden met Nederlandse ar tiesten zoals Ria Valk, Nico Haak, Peter Koelewijn en vele anderen. Na het journaal wordt de avond be sloten met de Engelse film Blind LoveDe suksesvolle, doch blinde advocaat, Leonard Armitage is ver liefd geworden op zijn sekretaresse. Zij is getrouwd geweest, maar haar man heeft haar verlaten nadat hij ontdekt had dat Helen een grote moedervlek op haar lichaam had. Helen heeft hierdoor een groot minderwaardigheïdskomplex ge- kregen. Door Leonard is dit minder- waardighéïd'sgèv'oèT - verdwenen, doch als'-'hij besluitii'aar een ge bedsgenezer t$ gaan" 'omdathij zo graag zijn vrouw wil zien neemt de angst bij Helen weer toe. NÊD. II: Dit net wordt geopend met een spannende aflevering van Space 1999. De maan waarop de maanbasis zich bevindt splitst zich plotseling in tweeën en het even beeld van de maan verdwijnt in het niets. Berekeningen wijzen uit dat men in een totaal ander gedeelte van de ruimte is aangekomen in slechts enkele sékonden. Na het nieuws presenteert Koos Postema voor het eerste in het seizoen Ne derlands Elftal. De tien onbekende Nederlanders zullen met een des kundige praten over een onderwerp dat pas in het nieuws is geweest. Ook voor het eerste maal is de afle vering AA's fair, een Amerikaanse comedyserie, waarin een conserva tieve journalist moet gaan samen werken met een jonge progressieve free-lance fotografe. Bij de eerste ontmoeting van vanavond werken zijn op elkaar als een rode lap op een stier. Vervolgens komt het En gelse tv-sjiel Zes dagen in het leven van Bengt Andersscm. Bengt is een man van legen de vijftig en in het leven wel geslaagd. Hij is een goed verkoopleider, die Zweden verliet en een nieuw leven begon in Fin land en met sukses. Zijn kollega Ivar Blom is een totaal andere man. Hij kan niet van de alkohol afblij ven en dat geeft nog wel eens aan leiding voor konflikten. Maar dan belandt Bengt in het ziekenhuis en de relatie die er bestond tussen hem en Ivar wordt nu zwaar op de proef gesteld. VRIJDAG 4 AUGUSTUS NED. I: 18.50 De Fabeltjeskrant; 18.55 Nieuws; 18.59 De mam van zes miljoen; 20.22 O moeder wat is het heet; 20.52 Expres naar de zon; 21.37 Journaal; 21.55 Blind Love; 23.05 Nieuws. NED. II: 18.55 Nieuws; 18.59 Nieuws; 18.59 Space 1999; 20.00 Journaal; 20.27 Nederlands Elftal; 20.57 All's fair; 21.22 VARA-visie 22.02 Theater Thuis: Zes dagen in het leven van Bengt Andersson; 23.40 Nieuws. ZATERDAG 5 AUGUSTUS NED. I: In de middag bestaat het VAR A-pro gramma uit Jabberjaw, de Amerikaanse 'tekenfilmserie. In de tweede aflevering van de zesde lige film'serie over de Filippijnen laat Aart Staartjes ons zien dat vele boere?i naar de grote stad zijn ge trokken om er meer te kunnen ver dienen. Na deze filmbeelden een af levering van de Addams family. Via de Engelse serie Bollie Blauio ko men wij in de Film van Ome Wil lem terecht. In Studio Sport de Ne derlandse atletiekkampioenschap- pen. Voor het journaal van half tien heeft de VARA vier program ma's voor ons: Zo was Llanos, een Zweedse natuurfilm over de droge grasvlakten in Venezuela, waarna het spelprogramma van Wim Bos boom: Weet wat je deed. De drie bekende Nederlanders zijn Bram Stemerdink, Anton Geesink en Piet Römer. Rhoda Scott treedt op in de Twentse Schouwburg te Enschede. Het vierde programma is improvi satie. Joop Brusse heeft weer een aantal akteurs om zich heen verza- mld, die zonder tekst een gegeven opdracht gaan uitbeelden. Na het journaal de eerste speelfilm van de ze week. Het is de Franse film Ra- quin uit 1953 met in de hoofdrol Si- Skip van Rooy (22) uit. Enschedé heeft een unieke prestatie geleverd: hij is in Hamburg evenals vorig jaar Europees kampioen geworden in het Yamaha muziekkonkours voor elektronisch orgel. Het gaat in oktober 1978 weer naar Japan om daar te trachten de wereldtitel te veroveren. mone Signoret. Therese Signoret weet haar Italiaanse minnaar zo ver te krijgen dat hij de echtgenoot van Therese het fatale duwtje voor de aanstormende trein geeft. Voor het laatste journaal leest Simon Carmiggelt het verhaal Motregen voor uit zijn bundel Bemoei je d'r niet mee". NED. TI: Het tweede net is voor de AVRO. De AVRO begint.met een aflevering uit de serie De Familie Robinson, waarin Ernie op onder zoek uitgaat in de grotten. Na het journaal een aflevering van de Te rugkeer van de Saint. Als Simon Templar tot bewustzijn komt blijkt hij ontvoerd te zijn en hoort, hij via een bandrecorder dat een beeld schone dochter van een professor publiekelijk onthoofd moet worden, anders zal een zeer zware bom heel Londen verwoestenDaarna neemt Jaap van Meekren ons mee in de aktualiteit van alle dag, die bijeen gebracht is in Televizier Magazine. Hierna mogen de kijkers weer even uitblazen bij de vierde aflevering van Eens een adelaar. Sam is met verlof en hij probeert zijn gehaven de Huwelijk weer 'glad te strijken Het avondje AVRO wordt besloten met AVRO's Sportpanorama en het laatste, journaal. ZATERDAG 5 AUGUSTUS NED. I: 15.30 Nieuws; 15.32 Jab berjaw; 15.52 De Filippijnen; 16.17 Addams Family; 16.42 Bolle Blauw; 16.52 De film van Ome Willem; 18.15 Studio Sport; 18.50 De Fabeltjes krant; 18.55 Nieuws; 18.59 Zo was Llanos; 19.59 Weet wat je deed; 20.35 Applaus voor Rhoda; 21.00 Improvisaties21.37 Journaal; 21.55 Film thuis: Therese Raquin23.40 Simon Carmiggelt; 23.55 Nieuivs. NED. II: 18.55 Nieuws; 18.59 Be- réboot; 19.05 De familie Robinso7i; 20.00 Journaal; 20.28 De terugkeer van de Saint; 21.20 Televizier Ma gazine; 22.00 Eens een adelaar; 22.50 AVRO's Sportpanorama; 23.20 Nieuws. Jossa begint ineens te begrijpen, dat hij expres voor haar gekomen is. Ze spreidt haar handen en zegt, nog altijd enigszins in verwarring: „Zo u wilt, meneer. Komt u dan maar mee naar het atelier. Kan ik gelijk koffie klaarmaken." Ze gaat voor naar het grote vertrek en veegt daar een stoel schoon. En wijst naar een metalen doos op een bijzettafel. „Daar staan sigaretten. Als u me even wilt excuseren? Maak ik in tussen koffie." Maar gaat dan eerst snel naar boven om een behoorlijke bloes aan te trekken en haalt nog gauw een kam door het haar. Een poos later zitten ze tegenover elkaar en drinken koffie. En roken. De man heeft wat rondgekeken en ziet een schilderij hangen, dat hem boeit. „Van u?" vraagt hij. Jossa knikt. „Afgelopen nazomer gemaakt in de omgeving van Arten. Dat is enkele kilometers hier vandaan." „Is het te koop?" De man komt overeind, zonder haar antwoord af te wachten en loopt erheen, om het wat beter te kunnen bekijken. Ze zegt niets, maar oogt de man na. Zou hij net zo'n schooier zijn, als Sander was? Geeft-ie in dat onmogelijk grote huis van hem ook feestjes? Met sex-spelletjes, als iedereen een beet je teut is? Of durft men dat in Brabant niet? Of ligt Helmond niet in Brabant? Aardrijkskunde was nooit een vak, waar ik van hield. Waar ligt daar ergens de grens tus sen Brabant en Limburg? „Het is bizonder mooi." zegt de bezoeker. En vraagt nog eens: „Is het te koop?" Jossa haalt de schouders op. ietwat verlegen lachend. „Ik weet het eigenlijk niet. Doorgaans kan ik moeilijk afstand doen van wat ik heb geschilderd. Maar eh als ik u er een plezier mee kan doen?" „Dat doet u zeer zeker. Duur?" In werkelijkheid heeft ze er weinig zin in 't kwijt te raken. Anderzijds stookt opeens een duiveltje in haar en daarom zegt ze: „Nu ja, omdat u het bent: achthonderd." De man begint te lachen. „En wat moet een ander ervoor betalen, Jossa?" Ze begrijpt hem onmiddellijk, maar zegt op vaste toon: „Voor een ander is het niet te koop, enkel voor u. Is dat duidelijk?" Hij knikt enkele malen. „Ik voel me vereerd en ga beslist niet afdin gen. „Wil je het straks inpakken? Neem ik het gelijk mee. Intussen schrijf ik een cheque uit voor acht honderd gulden." Hij gaat weer zitten en haalt, een chequeboek te voor schijn. Jossa kijkt geschrokken op. „Dat was maar een grapje, meneer. Acht honderd is natuurlijk veel te veel voor zo'n schilderijtje." De man kijkt even op naar het gezicht van de vrouw, dat rood ge worden is. „Je bent te bescheiden, Jossa. Als je dat schilderij in bij voorbeeld Amsterdam in een kunst handel laat uitstallen, kun je er duizend voor vragen en krijg je het ook." Hij buigt zich weer over het chequeboek, noteert het bedrag en plaatst zijn handtekening. Dan scheurt hij het waardevolle velletje papier eruit en overhandigt het de vrouw. „Alsjeblieft. Gelukkig wordt de kunst niet meer zo slecht betaald als vroeger. Weet je, wat Rembrandt van Rijn voor zijn eerste schilderijtje kreeg? Twintig daalders. Dertig gul den. Maar van dat bedrag kon een gezin drie maanden van eten. Dat zelfde schilderij brengt nu een paar honderdduizend op. als het geveild zou worden. Misschien nog meer." Hij maakt een niet te definiëren be door LEIDA GRAAFLAND weging met hoofd en handen. „Best mogelijk, dat dit schilderijtje van de steeds beter bekend wordende kun stenares Jossa Hunninkhuizen over een kwart eeuw het honderdvoud opbrengt. Dan heb ik het toch niet duur gekocht, wel?" Ze lacht even. „Als u het zo be schouwt „Laat dat u en meneer maar, Jossa. Voor mijn vrienden ben ik Peet." Ze staat nog met de cheque in haar hand en denkt terug aan een van die eerste keren, dal ze Sander van Slagen ontmoet. „Voor mijn vrienden ben ik Sander," zei hij toen. Analoog aan wat deze man zegt. Ze kijkt hem doordringend aan en zegt: „Oké, Peet, dat praat wat gemakkelijker. Mag ik je een paar vragen stellen?" Ze leunt nu tegen een kast en kijkt de man nadenkend aan. „Ga je gang. Wat wil je weten?" „Als ik in jouw ogen te onbeleefde vragen stel, zeg je maar: geen com mentaar. Dan weet ik genoeg. Hoe oud ben je?" „Vier en veertig. Juist vorige weck geworden." „Gefeliciteerd. En nog vele jaren in gezondheid," laat ze er droog op volgen. „Getrouwd?" „Weduwnaar. Eén zoon van twee en twintig, die volgend jaar afge studeerd is aan de Technische Hoge school. Een fijne kerel. Je zult hem misschien wel eens ontmoeten." Ze knikt. „Verder nog vrouwen in de wereld? Of vaste vriendinnen?" De man kijkt haar nu nadenkend aan. „Sorry, dat ik even met mijn antwoord op deze vraag wacht, want het is me eigenlijk niet duidelijk, waar je met al die vragen heen wilt. Heb je daar een speciale bedoeling mee?" (wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1978 | | pagina 7