C. O. J. Hendrikse neemt
afscheid van „Bij en vereniging"
Overzicht van bijzondere werken
in aanbiedingsbrief
TE WEINIG BEGELEIDING
VOOR BESTUREN
VAN PEUTERSPEELZALEN
Op Schouwen-Duiveland
Initialen zijn voldoende
In gemeente Dili vel and
NIEUWERKERK, 3-2. B. en w. van
de gemeente Duiveland geven in hun
aanbiedingsbrief by de gemeentebe
groting een opsomming van alle bij
zondere werken die gereed gekomen
zijn of die nog worden uitgevoerd.
Dat zijn: restauratie van de ko
renmolen te Nieuwerkerk; verbouw
en uitbreiding van het voormalig
N.H. verenigingsgebouw tot „Dorps
huis" te Oosterland; verbouwen van
de voormalige Conferentiezaal tot
„Voorkerk" te Oosterland. Plannen
dienst gemeentewerken: uitbreiding
van de Chr. Lagere school te Oos
terland met één lokaal; aanleg van
een zwemslciger te Sirjansland:
verbreding en verbetering van de
Baalpapenweg te Ouwerkerk; riole-
ringsstruktuurplan van Witteveen
en Bos; aanleg sportveldenkomplex
te Nieuwerkerk; vernieuwen van de
toren te Sirjansland; verbetering en
verbreding gedeelte Bredeweg te
Sirjansland; aanleg tennisbaan te
Nieuwerkerk en de aanleg van pers
leidingen van Ouwerkerk en Sir
jansland naar de Centrale Rioolwa-
comina L. Dekker, d. van J. A. Dek
ker en J. Snijders (Kerkwerve).
SCHARENDIJKE
Zangavond
Heden (vrijdag)avond wordt in de
hervormde kerk te Scharendijke in
samenwerking met de bijbelkiosk-
vereniging een zangavond gehouden.
De bijdrage in de kosten via de kol-
le'kle en in het werk van de bij bel-
kioskvereniging door opgave als lid
is vrijblijvend. De bekende zanger
Jaap Jan Hunze zingt op deze avond
enkele oude en nieuwe liederen. Me
dewerking verlenen verder de Chr.
gemengde Zangvereniging „Sursum
Corda" o.l.v. J. A. C. Schouls, de kin
deren van de Chr. Jfa'fr. School, orga
nist Henk Leendertse en trompettist
Jan Terpstra. Het thema van deze
avond is' „Com nu met Sangh"
OUWERKERK
Ophalen oud papiet
Zaterdag 4 februari zal SVOWK
weer oud papier ophalen. Gebun
deld gereed zetten wordt op prijs
gesteld.
BRUINISSE
Kollekte Kinderzorg
Over het laatste kwartaal van
1977 werd voor kinderzorg een be
drag van f 384,87 bij elkaar gekol-
lekteerd. De volgende kollektantjes
hebben dit bedrag bijeen gekollek-
teerd: Diana van Gilst f 25,68; Piete-
ko de Koning f 27,41; Ineke de Ko
ning f 55,12; Ellen Schilperoort
f 18,25; Fenny Ottens f 33,50; Ans
Plug f 22,90; Cora de Ronde f 21,70;
Janneke Kik f 34,65; Jeannette
Schraver f 12,80; Mieke Okkerse
f 63,14; Anneke Okkerse f 40,00,
Margaret de Korte f 12,47; Nina Ju-
melet f 17,25.
Herkeuring maten en gewichten
Voor inwoners van Bruinisse zal
een herkeuring van maten, gewich
ten en meetwerktuigen plaats vin
den in de gemeente Nieuwerkerk op
maandag 13 maart van 11 tot 12 uur
en van 13.00 tot 16.30 uur.
terzuivering te Bruinisse, door het
waterschap Schouwen-Duiveland.
In voorbereiding zijn: de bouw
van een kleedlokaal voor het sport
veld te Ouwerkerk; riolering en be
strating voor bedrijfsterreinen ie
Oosterland; bouw kleedlokaal voor
sportveld te Nieuwerkerk; Renova
tieplan en uitbreiding Openbare la
gere school te Nieuwerkerk; riole
ring van de Zandweg nabij de cam
pings te Sirjansland en verbetering
Sportweg te Sirjansland. Verder:
verbetering brandweergarage te
Oosterland en aanleg van het .sport
veldenkomplex te Oosterland dooi
de Grontmij. Verder doei het kolle
ge nog mededelingen over een aan
tal andere zaken.
Onderwys
Als opvolgers van de heer Dekker
en mej. De Glopper zijn aan de
Openbare Lagere school te Nieu
werkerk benoemd: mej. C. E. van
Iwaarden en de heer H. E. F. Frie-
sen. Het personeel van de O.L.
school te Sirjansland is uitgebreid
met een tweede leerkracht, nl. mej.
S. Bruijning. Met ingang van 14 ok
tober 1977 is opnieuw een noodlo-
kaal van de O.L. School te Nieuwer
kerk in gebruik genomen. De voor
bereiding van deze school is gevor
derd. De bouw van het vijfde lokaal
aan de Chr. school te Oosterland is
reeds begonnen. Het gemiddeld aan
tal leerlingen van de scholen in de
gemeente, is als volgt:
Nieuwerkerk: bijz. kleuterschool
87; O.L. school 132; bijz. lagere
school 95. Totaal 314 leerlingen.
Oosterland: Openbare kleuterschool
48; bijz. kleuterschool 47; O.L.
school 141; bijz. school 143. Totaal
379 leerlingen. Ouwerkerk: Open
bare kleuterschool 15; O.L. school
41. Totaal 56. Sirjansland: O.L.
school 24 leerlingen.
Rekreatie
In 1977 waren weer 5 kampeerex-
ploitatievér gunningen van kracht,
en de totale bezettingsgraad bedroeg
650. Er werden tien boerenerfver
gunningen afgegeven, die gelegen
heid gaven tot 53 standplaatsen.
Door 47 kampeerders werd gebruik
gemaakt hiervan.
Verkeer
Ook in het afgelopen jaar zijn
door de raad enige verkeersmaatre
gelen genomen. Te Nieuwerkerk
werd aan de westzijde van het ge
deelte van de wethouder van Klin-
kenstraat, tussen de Burgem. van
Eetenstraat en de Dolfijnstraat, een
parkeerverbod ingesteld. Tevens is
door de raad een gedèelte van de
Dolfijnstraat aangewezen als woon
erf. Voor het -dorp Sirjansland zijn
eveneens een tweetal verkeersmaat
regelen genomen. Besloten werd om
het links afslaan van de Korte Post-
straat naar de Lage weg te verbie
den. Ditzelfde werd ook besloten
met betrekking tot het rechts af
slaan van de Dorpsstraat naar de
Lage weg. Tevens is in de Lage weg
het parkeerverbod uitgebreid, waar
door het thans aan beide zijden van
deze weg verboden is te parkeren,
en een vlotte doorstroming van het
verkeer is gewaarborgd.
Sociale zaken
In de loop van 1977 heeft de raad
het belangrijke besluit genomen om
toe te treden tot de „Intergemeente
lijke Sociale Dienst voor Schouwen-
Duiveland en St. Philipsland". Deze
dienst is per 1 januari 1978 in wer
king getreden, en verwacht wordt
dat deze dienst ieder jaar de raad
een verslag zal doen toekomen.
ZIERIKZEE, 3-2. Het ontbreekt (le besturen van peu
terspeelzalen op Schouwen-Duiveland aan begelei
ding. Van de acht peuterspeelzalen, die hebben meege
daan aan een enquête van de Provinciale Werkgroep
Kindercentra Zeeland, krijgen slechts in twee peuter
speelzalen, de leidsters of besturen een of andere vorm
van begeleiding.
De peuterspeelzaal in Zierikzcc.
zo blykt uit de resultaten van het
onderzoek dal werd gehouden door
het provinciaal opbouworgaan stich
ting Zeeland, heeft het vragenformu
lier niet teruggestuurd.
In totaal deden 75 van de 88 peu
terspeelzalen in Zeeland mee aan de
enquête. Een van de konklusies van
onderzoeker, drs. J. A. M. Schouten
is, dat de begcleidingssituatie op uit
voerend en bestuurlijk vlak vooral op
Schouwen-Duiveland, het platteland
van Walcheren en Reimerswaal in
verhouding tot andere regio's weinig
rooskleurig is. Hij konkludeert ver
der, dat de besturen hel rnecsl be
hoefte hebben aan begeleiding op
financieel en organisatorisch vlak en
dat de leidsters het hardst een peda
goog en psycholoog kunnen gebrui
ken.
Behoef le
„De peuterspeelzaalleidsters
blijkbaar meer georiënteerd op dc
toekomstige „onderwijssituatie van
het kind dan op de thuissituatie", al
dus drs. Schouten, „aangezien aan
de disciplines, die de relatie school
(of peuterspeelzaal) - ouderlijk huis
normaliter zou moeten onderhouden,
minder behoefte bestaat dan aan de
disciplines die ook bij de onderwijs
situatie zo van belang zijn".
Dc leidsters, zo haalt hij verder
uit het onderzoek, hebben meer
wensen ten aanzien van deskundig
heidsbevordering, dan dc besturen.
Dc besturen van peuterspeelzalen
blijken hun taak niet louter als hel
„besturen" van de speelzaal te zien.
maar geven de indruk zich ook bij
het inhoudelijke van het werk be
trokken te voelen.
Het bestuur van hel provinciaal
opbouworgaan van dc stichting Zee
land zal op vTijdag 17 februari de
uitslag van het onderzoek gaan be
spreken.
plaatst tussen de kweekbloemetjes in
de Westhoek, dit ter kompensatie
van do sterk geslonken vruchtbloe
soms in do boomgaarden".
Gymnastiek
Herinneringen in overvloed heeft
de heer Hendrikse ook aan de gym
nastiek. Oprichter was hij van zowel
„Rust Roest", als het toenmalige
„Olympia", beide lange tijd geweldig
aktieve en levenskrachtige vereni
gingen en „Rust Roest" nog.
Toen beide nog het gymnastiek-
leven bepaalden, was Zierikzee tóch
anders. Het was feitelijk één grote
familie en veel van de vooroorlogse
gezelligheid is teloor gegaan", over
weegt „C.O.J.", die alweer stapels
plakboeken tevoorschijn heeft ge
haald, o.m. van talrijke reizen naar
allerlei Europese landen en Israël.
Hij houdt tijdens zo'n reis nauwkeu
rig aantekening van alle belevenis
sen, maar daarbij blijft het niet.
Hij noteert ook allerlei bijzonder
heden over land en volk, met uiter
aard - het bloed kruipt waar het niet
gaan kan - typische merkwaardig
heden over land- en tuinbouw".
Illustraties van en bij al die
schrijfsels zijn er ook en die bestaan
dan uit tekeningen van de schrijver.
Dat blijkt een andere hobby, waar
van ook de bijen vereniging profi
teerde. Alle propagandamateriaal
weid door hem getekend en geschil
derd.
„Duizendpoot"
Met respekt gezegd, de heer Hen
drikse is een soort „duizendpoot".
Een" boeiend mens, die terug ziet op
een tot aan. de rand gevuld verleden
en die met een antieke, deugd doen
de degelijkheid, al zijn ervaringen,
ook zijn professionele, heeft geno
teerd, vastgelegd, beschreven, ge
rangschikt, in mappen geborgen, ge
ïnventariseerd, en het staat wel vast
dat bij zó'n man, in een gesprek van
enkele uren, niet alles boven water
komt. Het zou teveel worden, maar
vast staat wel - om bij de gebeurte
nis van de dag te blijven - de bijen
houders zullen hem uitbundig dan
ken en altijd een bijzondere plaats
inruimen voor deze Schouwen-Dui-
velandse boningman van het eerste
'uur.
ZIERIKZEE, 2-2. Er zijn weinig mensen wier ini tialen
voldoende zijn voor algehele herkenning door het pu
bliek. De heer C. O. J. Hendrikse (81) - markante fi
guur in het Zierikzeese leven is één van hen. Althans
dé middengeneratie heeft voldoende aan de letters ..C.
O.J." 0111 te weten wie. wat eu waar.
De beer. Hendrikse komt fvrijtUiiï) in het tjfftuws door. zijn ar-
scheid van hét bestuur van de Aftdeling Schomv^-Duivélattd van de;>7ereni-
ging ter bévordering van de Bijenteelt in Nederland. -Niet imndér dan 51
jaar heeft hij zich.bézigr gehouden, met deze zoete kompörtent.vanihct; pluri
forme verenigingsleven. Hy was - om het maar mèteeti te verklappen -.in
1923 de oprichter van de Vereniging (toen nog fraai mei twee „e" 's), „Bijen
teelt".
Dé' heer C. O; J. Hendrikse:'aan zijn
overvol' bureau.
(Foto: ZierikZeeschë Nieuwsbode)
mulerèn en 'het nut. van "bijénho.udeh
-.tén faveure' „van devtüinjSöüWf - 'P9~
•BPfatir,'te'Jijtóken.
Deze
- Vooral dn de .Westhoekvl.i'met
zich toenontwikekfdefiriufteclt;
waaryooif-déójhstandjlghedêiiid dié
%pqjarén al^rgunsti'g^twaf én. v;
/Déheer ,'Hehdrikse::. ^ï'angev tijg
Whs-'de bijèzihqiföérij/ r'hö'rfi-pg)
/.een! \opmérkelijlc ...yaii;off ioi'élé i-SjcJe
^gjeprppégeerdé' 'zaak, Jrha'afvJ&tejr
kwam' daar eéh stevige -kentérihgih.
Merkwaardig dat thans Wagenitfgén
(Landbouwhogeschool) weer terug
kómt op de honing". f
U- hebt al' heel wat opgeschreven',
maai'ér moét wel bij dat ik ai Üai
verenigingswerk, alleen '"hiaar c: héb
kunnen doen door samenwerking, eja
goede-verstandhouding met'" de 'm'eri-
'sen- in een sfëér Van vViëhdSc.hajp»
•zegt dé'heer Hendrikse,. want "hij 'is
duidelijk bang dat hem. 'teve;èl- lóf
Wordt itbegpzwaaidi.J
Vereniging van
Oud-leerlingen
„C-O.J." oprichter van de Turn-
bouwvereniging Schouwen-Duive
land en de Tuinboinvwinlerkursus,
dekt ook ten volle de Vereniging van
Oud-leerJingen (opgericht in janua
ri 1923), een aktieve organisatie, die
de vinger hield en houdt bij de pols
van de gevarieerde en steeds interes-
B VR GH HAAMSTEDE
Een (Zeeuwse) door de heer Hendrikse ontivorpen affiche, dat de aandacht
vestigt op de bloemenhoning.
Uit die vereniging is later de
Schouwen-Duivelandise afdeling
ontstaan, nog altijd aktief en uiter
aard - net als toen - op zoek naar de
honing voor de bijtjes.
„C.O.J." is trouwens promotor ge
weest van talrijke verenigingen, die
diep geworteld waren of zijn in de
Zierikzeese samenleving.
Van in totaal acht verenigingen -
waarvan écn Goese - was hij de
grondlegger en het begon al in de
zomer van 1910, toen de stedelijke
fietsklub „Eendracht Maakt Macht"
werd geboren, de peddelende en ont
spannende taak waarvan drie jaar
later werd overgenomen door de Ry-
wielklub „Juliana".
De klubs waren typisch voor een
tijdperk, waarin het mechanisch
vervoerswezen. tot ontwikkeling
kwam.
Dokumentatie-
materiaal
Er is nog een oude foto uit die be
gintijd van de fietserij. „De namen
ken ik allemaal nog, maar helaas
zijn alle personen op die foto over
leden", zegt de heer Hendrikse even
peinzend, nadat hij uit kasten en la
den stapels dokumentatiemateriaal
tc voorschijn heeft gehaald.
„Ik heb eerv leven lang alles ver
zameld, gerangschikt, bewaard en
opgeslagen en het enig probleem
daarbij is wal eens de jaarlijkse
schoonmaak geweest". Inderdaad
zijn werkkamer in het pand Kraan
plein 22, puilt uit van wat hier kort
heidshalve zij aangeduid als „de
spullen", met veel liefde bijeen ge
bracht in een leven boordevol par-
tikuliere- en verenigingsaktiviteiten,
die achteraf alleen maar de vraag
oproepen: „hce kan eens mens het
allemaal aangesjouwd krijgen".
santé ontwikkelingen in de tuin
bouw. 50 jaar was hij bij dit werk
betrokken en in het verlengde van
zijn opleiding aan de R.M.L.T.S.
(Rijks Middelbare Land- en Tuin
bouwschool) te Goes, lag zijn sekre-
tariaatswerk (ook alweer vijftig
jaar) van de Ver. v. Oud-leerlingen
van die school. Hetzelfde geldt voor
de - al genoemde - Ver. v. Oud
leerlingen Tuinb ou wwfnterkursus
Een werkzame periode van ongeveer
42 jaar mondde uit in een erelid
maatschap.
De bijen
Terug echter naar de bijen, waar
het thans exakter om gaat. Exkur-
si es, tentoonstellingen, propaganda
in woord en geschrift, dat waren de
instrumenten om de bijenteelt te sti-
Een ouwetjeuit het archief; beeld
van een „Bij env er eenifjing"-ten
toonstelling te Zierikzee in 1926. In
het midden de 'oprichter „C.Ó.J.".
Sproeierij
De tuinbouw in de twintiger jaren
daar willen we nog wel wat van we
ten, want de intensieve sproeierij
blijkt in die tijd begonnen. „Dat
was in die begintijd voornamelijk
„Bordeauxe pap" zegt hij „en ook
voor mij was het nieuw, want tijdens
dé opleiding aan de landbouwschool,
verwachtte de Ieraar nog uitsluitend
heil van het beka'lken van de boom
stammen. Inderdaad bleken bespuï-
tingen nuttig te zijn, maar niemand
kon toen vermoeden hoe sterk het
later allemaal uit de hand zou lo
pen".
De heer Hendrikse gelooft thans
heel sterk in de absolute noodzaak
van afremmen van bespuitingen.
„Er is hier en daar wel een kente
ring, maar over het algemeen wordt
er nog veel gespoten. Het zou een
goede zaak zijn, als de landbouwers
tijdig hun spuitbedoelingen zouden
doorgeven, want heel wat bijen
sneuvelen en er gaan ook veel plant
jes en bloemen dood, die voor dé ho
ning noodzakelijk zijn".
„Twee schoven"
„Ach ja", zo gemakkelijk gaal het
niet altijd in de landbouWsfeer. Ik
herinner me nog hoe moeilijk het is
geweest de landbouw te wennen aan
„twee schoven" in plaats van drie.
Elders was dat toen al gebruikelijk.
Toch weer terug op de bijen zegt
hij: „nu komen we bijen tekort, al
worden er thans ook wel kasten ge-
Sfrafeest
A«s.\ zaterdag wordt-in Haamstede
en Burgh. hét jaarlijkse Strêfe.ëst
géyièrd. Des middags, omstreeks
12.45' uur vertrekken dé. paarden
vanaf da parkeerplaats, .voor, hotel
j.Hét -igroté zwijn" via de. Hogeweg
haafhét -strand..' Aldaarworden.en
kele kilometers over liet str.and ge
galoppeerd- én' natuurlij k, gaan de
paarden even te - water. /Na terug
komst langs-de-,opritbij „De >Pünt"
het. .bèzöèk"; aan hórejea-zaken in
Westénschóuwen en dandoor de
BurghVe, poldër'- over 'de Meeldijk
naar -Burgh:. .Te ca. T4.45 uurwordt
de 'sloét-tbij het:,begin der Wéelde-
wég^op'gèWaCht dqór :'d,é,: Kon. - Mu
ziekvereniging; „:Wïtté -van Haemste-
dé' die de paarden door beide dor
pen vooraf zal marcheren. In Haam
stede zal loco-burgemeestér Steur
de ruiters en amazones toespreken
op het parkeerterrein voor het post
kantoor.
SEROOSKERKE
Vergadering
streekfederatie P.v.d.A.
Donderdag 9 februari aanstaande
houdt de streekfederatie van de P.
v.d.A. haar eerste vergadering voor
1978. De bijeenkomst wordt gehou
den in het dorpshuis te Serooskerke.
Mevrouw Riet de Boois, Tweede Ka
merlid voor de P.v.d.A- en lid van
onder meer vaste kamercommissie
voor kuituur, rekreatie en maat
schappelijk werk, zal komen spre
ken over de aanwijzing tot be
schermd natuurgebied van de Kop
van Schouwen. Gezien, de aktualiteit
van het onderwerp rekent de P.v.d.
A. op een grote opkomst.
MÏDDENSCHOUWEN
Burgerlijke stand januari 1978
Geboren: 10. Abraham M. L, Wan
del, z. van J. A. Wandel en G. H.
van der Maas (Scharendijke); 24. Ja-
