ONDER VERDACHTE OMSTANDIGHEDEN Zuid-Afrika en de terluikse groei van de kernbomclub zomerprijzen bij intermeubel deurloo 7 BLIK DOOR HET WERELD ZIFRIK7.FFSCI1F MFÜtTSnODF Dinsdag 20 augustus 1977 Nr. 221 f«8 De vermoede Zuidafrikaanse kern bom heeft bezorgde reacties opge roepen, vooral van de grote kern- bombezitters: VS, Rusland, Engeland en Frankrijk. Uit Zuid-Afrika kwam vlot de ontkenning dat een proefex plosie werd voorbereid en trouwens ook dat Zuid-Afrika zelfs maar de kernplitsing voor iets anders wilde gebruiken dan voor stroomopwek king. Die ontkennig maakte geen diepe indruk, omdat men kan weten dat de Zuidafrikaanse regering er geen behoefte aan heeft al voortijdig de wereldopinie tegen zich in het harnas te jagen - als de bom er een maal is is het nog vroeg genoeg. Het is net als met ontkenningen van voorgenomen devaluaties - die moe ten wel komen of het nu waar is of niet. In ieder geval is zeker dat Zuid- Afrika in de beste positie verkeert om zich een kernbom te vervaardi gen. Het land heeft uraniummijnen en sinds enige tijd moet er een fa briek werken waarin het uranium wordt verrijkt. Tot het geschikt is voor kernreactoren, maar in principe kan het prodede met wat langer doordraaien ook uranium vervaardi gen dat voor wapens geschikt is. Verdere technische kennis is voor handen: èr zijn vooral met de bonds republiek en Frankrijk nogal innige contacten geweest. Maar ieder die kan bouwt nog geen kernbom. Waarom Zuid-Afrika het zou doen is niet erg redelijk te ver klaren, maar dat was hel in het In diase geval evenmin. Er zit natuur lijk iets in de redenering dat de gro te mogendheden kennelijk allemaal kerwapens nodig hebben voor hun veiligheid, evenals de grote militaire bondgenootschappen waarmee niet- bezitters van de bom onder de para plu van een kernmacht schuilen. Nu, als zij kernwapens nodig hebben voor hun veiligheid, waarom een buiten alle bondgenootschappen staande staat niet? Voorlopig heeft zo'n bom voor Zuid-Afrika weinig werkelijke betekenis ze is weinig geschikt om bijvoorbeeld orde op zaken te stellen in Soweto. Maar als het ooit zover komt dat heel zwart Afrika wil op trekken tegen de republiek zou een dergelijk wapen met vergelding kun nen dreigen waarover men wel even zal nadenken. Het is inderdaad niet moeilijk zich situaties voor te stel len waarin zo'n bom het heilloos be gin kan zijn van veel misère. Groeiende markt Zuid-Afrika heeft nimmer het ver drag tegen de verspreiding van kern wapens -het non-proliferatieverdrag - getekend. Zomin als bijvoorbeeld Brazilië dat er eveneens op aange zien wordt aspiraties te koesteren om een bom te maken. En ook Israël heeft zich nooit verplicht in de zin van het verdrag. Het is trouwens vrijwel zeker dat Israël iets in de geest van kernwapens heeft, vermoe delijk in zodanige toestand dat het binnen een paar dagen klaar kan zijn als de regering het nodig acht doordat het land zodanig bedreigd wordt dat alleen de opperste wan hoopspoging nog uitkomst lijkt te bieden. Zo kan men bombezitter zijn nog net zonder er echt al een te hebben - een idee dat Zuid-Afrika wellicht kan copieren. Waarbij het dan wel nodig is dat degenen die ooit een aanval zouden willen doen wel weten - of sterk mogen vermoe den - dat het wapen er is. Is de idee dat de kernmachten- club zich ondanks alles toch terluiks uitbreidt in het algemeen al niet aangenaam voor de hele wereld, spe ciaal Frankrijk en West-Duitsland zitten met directe onaangename con sequenties. In zwart Afrika wordt het stellig niet gewaardeerd dat bij voorbeeld Frankrijk tot voor kort rustig is doorgegaan met de levering van wapens en nog minder dat de Fransen ook aan Zuid-Afrika aller lei kerninstallaties leveren voor energieproduktie en onderzoek. Daar bij komt automatisch een massa ken nis mee, zoals West-Duitsland ook een grote leverancier is van speciale technieken en kenis op dit gebied. Met name de Zuidafrikaanse verrij- kingsinslallatie is geïnspireerd op Duitse vindingen, waarbij het in zwart Afrika niet plezierig aandoet dat men in Bonn lauw heeft gerea geerd op allerlei berichten dat ma terialen op .dit gebied met valse fac turen naar Zuid-Afrika zijn ver scheept waardoor een embargo mak kelijk kon worden omzeild. Politiek heeft geen land er be hoefte aan overhoop te liggen met Afrikanen, bijvoorbeeld niet met Ni geria dat zich heeft ontwikkeld tot een grote olieleverancier. En, als men de toestand zakelijk wil bezien, zwart Afrika is een groeiende markt die nu al veel groter is dan alleen Zuid- Afrika. Dat daarom erop mag reke nen hoe langer hoe meer alleen te komen staan. Maar hoe een kern bom in die situatie verbetering moet brengen is moeilijk in te zien. Advertentie eiken lektuurbak 59.- voetenschommels 59.75 massief eiken bloementafels 75 cm hoog 49.75 zie etalage niemand is voordeliger dan intermeubel~deufioo prijzen zijn geldig t/m 10 september meelstraat 3 V zierikzee KORTE BERICHTEN UIT HET BINNENLAND UTRECHT. Een huisarts die een patiënt een dodelijke dosis aconitine heeft voorgeschreven, heeft van het centraal medisch tuchtcollege een waarschuwing gekregen. Hij was bij dit college in beroep gegaan tegen de uitspraak van het tuchtcollege in eerste aanleg, dat hem de zwaarde re maatregel van een berisping had opgelegd. DEN HAAG. Twee verkoopsters van een zaak in huishoudelijke ar tikelen in Den Haag brachten tegen de avond een cassette met 5500 gul den naar een bank in de Wagen straat. Vlakbij de bank gekomen, werd een van de twee meisjes, die de cassette in een tas bij zich had, van achteren aangevallen. Zij (19 jaar) kreeg een klap op haar hoofd, verloor haar evenwicht en haar aan valler greep de tas. BERGEN OP ZOOM. Hot ontbro ken van ervaring met nieuwe tech nieken om duunfieo storingsvrij te kunnen werken is 6én van de be langrijkste oorzaken dut bij General Electric Plastics b.v. grote hoeveel heden benzeen en methyleenehloride zijn ontsnapt. Dit vertelde ir. M. van Doorn, hoofd van de afdeling vei ligheid bij General Electric. Flitsen uit het buitenland WASHINGTON. De gemiddelde overlevingskans van kankerpatiën ten is in Amerika de afgelopen 20 jaar nauwelijks groter geworden, ondanks de vorderingen van de me dische wetenschap en de miljarden subsidies van de regering. Dit staat in het jongste rapport van het Na tionale Kankerinstituut in de V.S., dat vrijdag in Washington is gepu bliceerd. DAMASCUS. De Palestijnse be vrijdingsorganisatie (PLO) heeft la ten weten, dat zij zich houdt aan de besluiten van de Palestijnse nationa le raad en van de Arabische topkon- ferentie in Rabat van oktober 1974, waarin resolutie 242 van de Veilig heidsraad van november 1967 wordt afgewezen. JAKARTA. Een aardbeving met een kracht van 6,4 op de schaal van Richter, is om 19.04 uur donderdag geregistreerd door het meteriologisch instituut in de Indonesische hoofd stad Jakarta. Het epicentrum van de aardbeving bevond zich op 325 kilo meter ten zuiden van het eiland Sumba. PAMPLONA. Na een week van soms felle straatprotesten ztfn zon dag bij Pamplona volgens de orga nisatoren bijna 100.000, volgens of ficiële cjjfers ca. 50.000 baskischc na tionalisten bijeengekomen om zelf bestuur en vrijlating van politieke gevangenen te eisen. WASHINGTON. De westelijke lan den zijn, gealarmeerd door de Sow- jet-Unie, gezamenlijk opgetreden om te voorkomen dat Zuid-Afrika een experimentele kernexplosie zou uit voeren. Dit heeft de Washington Post zondag onthuld. TEL AVIV. De Israëlische premier Menachem Begin is aan het officiële banket, dat ter ere van zijn vijfdaag se bezoek aan Roemenië werd gege ven, in een heftige woordenwisseling geraakt met zijn Roemeense collega Manea Manescu, zo meldden Israëli sche dagbladen. JERUZALEM. Een Arabische ad vocaat, de 36-jarige Hasin ïsmail Al Shaochi, die zich specialiseert in het verdedigen van guerrillastrijders die op de westoever van de Jordaan gevangen zijn, is begonnen met een campagne tegen de huidige Pales tijnse bevrijdingsorganisatie P.L.O. TOKIO. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Cyrus Vance is vanuit Peking in de Japanse hoofdstad Tokio aangekomen waar hij de Japanse leiders zal inlichten over zijn gesprekken in Peking. JAKARTA. Bij de recente aardbe vingsramp in het oosten van Indo nesië zijn volgens de jongste gege vens in totaal 110 mensen om het leven gekomen, zo heeft het Indone sische persbureau Anara vrijdag be kendgemaakt. SANTIAGO. De Chileense politie heeft zeven personen gearresteerd die hadden deelgenomen aan een klandestiene politieke bijeenkomst in de hoofdstad Santiago. MOSKOU. Moskouse brandweer lieden hebben de hele nacht van vrijdag op zaterdag gestreden om een brand meester te worden die woedde in de Amerikaanse ambas sade, maar bij het aanbreken van de dag steeg nog steeds rook op uit het tien verdiepingen tellende ge bouw. Het grootste deel van het dak leek te zijn ingestort. BEIROET. De Russische staats- en partijleider, Leonid Brezjnjev, gaat op 1 september naar Libië voor de viering van het feit, dat acht jaar geleden door middel van een militai re staatsgreep een einde werd ge maakt aan de monarchie. SCHARENDIJKE. In het kader van de C.J.V.-bejaardendag, werd ook een bezoek gebracht aan „Dolfirodam". De begeleider de heer D. Dool kreeg een (vriendelijk?) duwtje van een trainster en kwam in het bassin, tussen de dolfijnen teredht. Vermelden wij nog dat de bejaarden op de thuisreis in de bus nog werden getrakteerd op ijs. Rond 6 uur was men weer terug te Zie rikzee. (Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode) Zaterdag 3 september, 20.15 uur, Nederland I: Uitblazen ...in Den Bosch. Met o.a. de Twee Pinten. Wat biedt de BEELDBUIS WOENSDAG 31 AUGUSTUS NED. 1: Op woensdag een middag- Uitzending eerst een aflevering van de Flintstones waarin een gespleten persoonlijkheid een rol speelt, daar na weer een film met Danny Kaye in de hoofdrol De kampioen melkboer. Kaye speelt een melkboer die per CAIRO. Bij een ontploffing in een fabriek in Cairo zijn 14 mensen om gekomen en zes gewond, zo meldde de Egyptische pers vrijdag. In de fabriek werden gasflessen gevuld met butaangas. BEIROET. Frankrijk gaat Irak voor rond een miljard dollar aan militair materieel en wapens leveren die grotendeels in de vorm van Iraakse olie worden betaald, zo meldt het in Beiroet verschijnende dagblad „Le Reveil" vrijdag. Volgens de krant hebben de twee landen het verdrag voor deze transaktie onlangs geparafeerd. JERUZALEM. Israëlische militai ren hebben op de westelijke Jor- daanoever een nieuwe nederzetting gesticht die in een later stadium „civiel gebied" zal worden, zo is vrijdag door Israëlische regerings kringen meegedeeld. De nieuwe ne derzetting in bezet gebied ligt ten noordwesten van de stad Jenin en heeft de naam Rechan gekregen. KARLSRUHE. In Karlsruhe heb ben tot dusver onbekende terroris ten vergeefs getracht de kantoren van de Westduitse staatsveiligheids dienst onder vuur te nemen met een eigengemaakte, maar volgens de po litie uiterst doeltreffende raketwer per. ongeluk in de bokserwereld geraakt. Korruptie brengt hem zelfs tot een gevecht om de wereldtitel waarin hij moet bewijzen wat hij waard is. En dat is net veel's Avonds de eerste aflevering van een zesdelige serie van regisseur Ingmar Bergman, Scenes uit een huwelijk. In deze eerste aflevering met onder meer Liv Ulmann in de hoofdrol, ontvangt het gelukkig getrouwd echtpaar Jo- han en Marianne het minder fortuin lijke stel Peter en Katarina. Als het tussen laatstgenoemden tot en dave rende ruzie komt, proberen de gast vrouw en gastheer de gemoederen ietwat te sussen. Dan het eerste deel van een andere serie of beter ge zegd cyclus. Deze Beethoven cyclus begint met het Vioolconcert in D opus 61, uitgevoerd door Zino Fran- cescatti en het Radio Philharmonisch Orkest. Een aflevering van Studio Sport besluit de uitzending op dit net. NED. II: Heeft de regen een vader is de titel van een vierdelige serie over kinderen in Peru en Columbia, waarvan vanavond de eerste editie wordt uitgezonden. Hoog in de ber gen van Peru ligt een klein dorpje. In dat dorpje woont Hermilia, een herderinnetje. Hermilia is een van die kinderen die een zeer hard be staan leiden. Gelukkig biedt deUNl- CEF de laatste jaren enige uit komst. De EO neemt daarna de uit- zneding over met Loosdrechtse Plas sen, een dokumentaire die bewijst dat je niet perse de grens over hoeft te gaan om te bemerken dat ook ons eigen land natuurschoon te bieden heeft. In de Otide Kerk van Scheve- ningen zingt daarna het Moody Cho rale, een van de rondtrekkende Amerikaanse kollegekoren. Dan op nieuw een natuurdokumentaïre, zij het dan van een plaats waar eerder te weinig dan te veel water is, de Sahara, of, zoals de titel van de re portage luidt The ividest beach in the world. Pete Brady maakte met zijn Landrover een tocht van 12.000 kilometer door deze barre, hete zan derige vlakte. WOENSDAG 31 AUGUSTUS NED. I: 10.00 Schooltelevisie; 15.30 The Flintstones; 15.55 De kampioen melkboer; 18.15 Teleac; 18.45 De fa beltjekrant; 18.55 Nieuws; 19.05 Van gewest tot gewest; 19.50 Scenes uit een huwelijk; 20.40 Beethoven-cy clus; 21.35 Journaal; 21.50 Den Haag vandaag; 22.05 Studio Sport; 22.45 Journaal. NED. II: 18.45 De fabeltjeskrant; 18.55 Nieuws; 19.05 Heeft de regen een vader; 19.30 Kenmerk; 20.00 Journaal; 20.25 Soculera; 20.30 Loos drechtse plassen; 20.55 Moody Cho rale; 21.25 The widest Beacht in the world; 22.20 Tenslotte; 22.30 Jour naal. DONDERDAG 1 SEPTEMBER NED. I: De VPRO brengt van- avond drie programma onderdelen op het scherm. Zoals gewoonlijk All in the family, waarin Archie zich bemoeit met de baby-sit-ideeën, die zijn dochter en schoonzoon erop na houden, met alle gevolgen van dien. Vervolgens Dat van die wat was dat ook alweer toen: dat had wel wat, een keuze uit drie jaar televisie van het Simplisties Verbond met heer Bie (Wim de Bie) en heer Koot (Kees van Kooten). Na het journaal een historische Duitse film Stunde Null. De film gaat over de periode waarin de basis werd gelegd voor de schei ding tussen twee Duitslanden: De Bondsrepubliek en de DDR. Dit the ma wordt uitgebeeld in aantal men sen die, nadat de Amerikanen allang vertrokken zijn, wachten op het moment dat de Russen zich uit het gebied terugtrekken. NED. II: Twee kandidaten, spel- leidster Maartje van Weegen en juryleden Henri Knap en Wim Huy- gen spelen het spel Cijfers en Let ters. In de wondere wereld onder water onderzoeken Ron en Valerie Taylor nu eens niet de levende flora en fauna, maar verdiepen ze zich in de stenen doodsheid van de geheim zinnige en niet ongevaarlijke spelon ken. Dan de eerste van een viertal (te herhalen) afleveringen van De terugkeer van de wrekers, die ge volgd zullen worden door een gloed nieuwe serie afleveringen. In ieder geval is het bekende trio in deze af levering de dood zeer genaderd: Vijf topagenten zijn omgekomen op de oefenschietbaan. Ieder van hen heeft speldeprikken op het lichaam. Ook Purdey, Gambit en Steed doen de vuurproef. Of ze er het levend vanaf brengen is nog maar de vraagNa de filmquiz Voor een briefkaart op de eerste rang, de aktualiteitenru- briek Brandpunt, gevolgd door de Europese Kampioenschappen Dansen 1977 (Latin American). Onder muzi kale begeleiding van José Marcelle's orkest worden de rumba, samba, de cha-cha-cha, de jive en pasa doble gedanst. Hans van Willigenburg voorziet van kommentaar. DONDERDAG 1 SEPTEMBER NED. I: 31.00 en 14.30 Schooltele visie; 15.00 Van hart tot hart; 16.00 Schooltelevisie; 18.45 De fabeltjes krant; 18.55 Nieuws; 19.05 AU in the family; 19.30 Dat had wel wat; 21.35 Journaal; 21.50 Stunde Null; 23.40 Den Haag vandaag; 23.55 Journaal. NED. II: 18.45 Toeristische tips; 18.55 Nieuws; 19.05 Cijfers Let ters; 19.25 De teondere wereld onder water; 20.00 Journaal; 20.25 De te rugkeer van de wrekers; 21.15 Film quiz; 22.05 Brandpunt; 22.30 Europe se damkampioenschappen; 23.45 Journaal. I r.«t door HENK VAN HEESWIJK Frida zucht diep. „Meneer, ik heb mijn aanstaande man gisteravond de medicijnen toegediend, die de zuster had klaargezet. Al ontkent zij dit. Zo staan de zaken en nliet anders." De rechercheur komt overeind. „U blijft voorlopig hier op uw ka mer. Het spijt me voor u, als u het werkelijk niet gedaan hebt, maar het ziet er werkelijk beroerd voor u uit." Nog diezelfde dag wordt Frida 's avonds overgebracht naar het poli tiebureau in Bloemendaal. Voor na der verhoor. Voorlopig voor vier en twintig uur. In afwachting van de sectie, die deze nacht zal plaatsvin den. Ze krijgt dekens, een kussen en moet haar persoonlijke bezittingen, die ze heeft meegenomen met tas en al afgeven aan een vrouw, die haar ten overvloede nog visiteert. Dan wordt ze opgesloten in een cel. Mag ze gaan slapen. Maar van slapen komt niet veel. Frida beseft nu klaar cn duidelijk, dat ze er helemaal niet best voor staat. Verdacht van schuldig te zijn aan de dood van Frits. De idioten! Wat voor belang heb ik daarbij? Kan iemand me dat uitleggen? Ze ligt de halve nacht na te den ken over de verschillende gebeurte nissen van de afgelopen dag. Komt tot do konklusie, dat de rechercheur overal wat achter zoekt. Maar dat er inderdaad bepaalde dingen verdacht lijken. Iemand, die niet weet, waar om ze 's avonds in de schemering nog naar de garage gaat, zal het la ter, als blijkt dat de patiënt onder verdachte omstandigheden onver wacht is gestorven, verdacht vin den. Evenals het verlies van het buisje hoofdpijntabletten. Ze heeft die inderdaad verloren, maar het is immers niet te bewijzen! Allemaal een samenloop van omstandigheden. Hoewel het nu voor Frida vaststaat, dat Willeke degene is geweest, die Frits heeft gedood door opzettelijk verkeerde tabletten toe te dienen. Ze ontkent immers, dat ze Frida toe stemming heeft gegeven daarvoor? Als ze daarover een poosje nadenkt begint ze zich af te vragen, welk belang de verpleegster heeft bij de dood van Frits. Maar hoe ze piekert, ze kan er geen antwoord op geven. Immers nu Frits dood is is de vrouw ook weer met een paar dagen thuis, zonder emplooi. Na het huwelijk van haar en Frits zou zuster Willeke ze ker nog wel een poosje gebleven zijn. Hoewel ze Willeke de laatste tijd he lemaal niet mocht, zou ze zich, nadat ze Frits vrouw geworden zou zijn, niets meer van de verpleegster heb ben aangetrokken. Gestel nu eens, dat het door Wil leke allemaal met voorbedachte ra-» de in elkaar is gezetde recher cheurs zeggen nu wel, dat alle be wijzen tegen mij zijn, maar ze zul len de verpleegster toch ook wel aan de tand gevoeld hebben. Maar dan wordt de vraag gesteld: waarom? Dan komt ze natuurlijk met hetzelf de verweer: welk belang heb ik er mee? Geen enkel, want nu ben ik eigenlijk meteen al zonder werk. Nee, Frida ziet geen enkele uitweg. De volgende morgen krijgt ze al vroeg haar ontbijt in de cel, maar eet weinig, want door alle emoties heeft ze niet veel trek. Om half lien wordt ze opgehaald en naar de re cherchekamer gebracht. Daar zit de man weer, die haar vorige avond heeft verhoord. Met een kollega. Men wijst haar een stoel. Er ligt op de tafel tussen hen in een pakje si garetten. „Als u roken wilt gaat uw gang." Ja, ze heeft inderdaad behoefte aan een sigaret en inhaleert weldra met welgevallen de rook. De man vraagt: „Wie was uw huisarts in Haarlem? U hebt daar immers ka- mers, nietwaar?" Frida noemt zijn naam en geeft toe, dat ze de kamers nog steeds heeft aangehouden. Terwijl de ande re man de kamer verlaat, vraagt de rechercheur verder: „Waarom hebt u die kamers niet per 1 augustus op gezegd? U zou toch immers binnen een week trouwen? In feite woonde u al lang permanent in Aerden- hout." Frida denkt na. „Ik heb er niet bij stilgestaan. Overigens, een maand eerder of vroeger, wat doet dat er toe?" „Nee. Niet als u pas vijf en twin tigduizend gulden hebt gekregen, nietwaar?" „Hoe weet u dat?" Frida zet grote ogen op. „Dat is ons vak nu eenmaal. We komen uiteindelijk overal achter. Waarom bekent u niet? Hebt u er vannacht nog over nagedacht?" Frida haalt haar schouders op en rookt. „Met u valt niet te redeneren. U wilt me met alle geweld een moord aanpraten, want hoe meer ik er over nadenk, hoe meer het daar op begint te lijken. De idee, dat ik mijn aanstaande man zou vermoor den! Het zou om te lachen zijn, als het niet zo tragisch was." De andere man is na een minuut of tien terug in de kamer en legt een briefje neer bij de rechercheur, waarna ook hij weer gaat zitten. De polilieman kijkt er op en knikt en kele keren. En vraagt aan Frida: „Hebt u verstand van medicijnen?" De vrouw schudt haar hoofd. „Ik niet. Daarvoor moet u bij zuster Willeke zijn." „U hebt nogal eens vaak last van hoofdpijn, migraine en zo, niet?" „Perioden. Soms in geen weken, dan ineens weer dagenlang." (wordt vervolgd) f f

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1977 | | pagina 7