Oud-kommando
Bob Williamshouse doet zijp
verhaal uit 1945
CD A-leider Van Agt accepteert
formateurschap niet
TOCH SNELLERE BESLISSING
INZAKE DE OOSTERSCHELDE
Gezinsdrama
op Sicilië
^vissers
naar
de Hebriden
De brand in
Menten-villa
Doorgereden
na ongeluk
„Raid" op Schouwen-Duiveland
Geheel nieuwe situatie
AGENDA
Twee doden
in het verkeer
WEER
2
DEN HAAG, 18-7. Minister U'estcrtorp van verkeer en waterstaat zegt
dat helkabinet nog vóór 1 september een beslissing zal nemen over de
grootte van de doorstroomopenlng van de stormvloedkering in de Oostcr-
schelde. Hij schrijft dit in een brief aan de vaste commissie van verkeer
en waterstaat.
Robert Williamshouse, nu achter een koele „vredespils"
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
ZIERIKZEE, 18-7. Zonder applaus, in stikdonkere
nachten, de gevechtsbepakking aangegespt, de gezich
ten zxVart gemaakt, de Tommyguns schietklaar. Zo
trokken Engelse kommando's er „destijds" op uit, met
Noord-Beveland als startbasis, om aan de overkant -
op Schouwen-Duiveland „wat te rommelen".
Eén van hen was Robert („Bob" voor zyn vrienden) Williamshouse uit
het Engelse Ipswich. Maandag troffen we hem in een heel wat gesoigneer-
der omgeving, achter een koele vredespils in een stedelyk etablissement
en vertelde hy over die ruige tpd, zo lang geleden weer al, maar altyd on
vergetelijk voor degenen, die er bij waren. De jongemannen van toen im
mers wérden gestigmatiseerd door het gruwelijk gebeuren, dat oorlog heet.
Men kent de situatie: Schouwen-
Duiveland moest wachten tot mei
1945, voordat het licht van de bevrij
ding gloorde, maar vooral ook Noord-
Bevel and was schouwplaats van al
lerlei krijgshandelingen, die o.m. ten
doel hadden de bezetter op Schou
wen-Duiveland plaagstoten uit te
delen en de zaak te verkennen, of
dit gebied wellicht stormrljp was of
viel te maken.
Bob hierover: „het moet januari
1945 geweest zijn, toen we'raids on
dernamen naar Schouwen. Landing-
Aircrafts-boten werden hiervoor
gebruikt. Er waren in totaal wel
zo'n achthonderd mannen, om die
gevaarlijke reisjes te maken".
„In één boot konden acht mensen.
Ik herinner me een tocht, waarbij
een landing werd gemaakt aan de
dijk, ten westen van de plaats waar
nu de Zeelandbrug ligt. Er was vuur-
kontakt. Eén van onze mensen sneu
velde, maar acht Duitse militairen
werden krijgsgevangen gemaakt."
Terugtocht
Mr. Williamshouse weet vooral
nog bijzonderheden van de moeilijke
terugtocht naar Noord-Beveland.
Aan boord de kommando's, het lijk
van de gesneuvelde en de Duitse
krijgsgevangenen, die kennelijk niet
genoeg protektie boden voor een
aanval van een Duitse M.T.B., die
daar op. de woelige Schelde tot han
delen overging. Zigzaggen natuur
lijk en proberen uit de situatie te
komen. Dat lukte wel, maar nie
mand aan boord wist nog precies
waar men was. Er doemde een dijk
op: landen, aan wal krabbelen en
daar stond de mastodont van een
molen. Een Schouwsë molen? Nie
mand had zekerheid.
Er werd op dc deur geklopt cn
daar meldde zich dc Noordbeveland-
sc mulder, gewekt uit zyn slaap.
Toen was natuurlijk alles o.k. cn
werd er snel kontakt gelegd met de
staf in Kortgenc, waar de raid ook
begonnen was.
Verslag werd gedaan en de krijgs-
goVarrgenep werden opgeborgen in
een schuur.
Öob Williamshouse had vóór dit
avontuur al heel wat achter dc rug.
Hij was op dc invasiestranden van
Normandie en (dubbel is eens zo
dik), hij maakte ook de aanval mee
op Vlissingcn. Zijn groep drong ten-
slottp diep door in Duitsland, waar
hij de kapitulatie vierde.
Ullzoudri'lijK
Hel iiitfcohderliil-n van de toestand'
toen (Schouwen-Duiveland nog be
zet; Noord-Beveland en de rest van
Zeeland al bevrijd), wordt aanvul
lend nog eens duidelijk uit een ver
haal van een Noordbe'velandse oog
getuige. Het sluit - hoe macaber ook
- aan bij de „story" van mf. Wil
liamshouse. Drie kommando's wa
ren ,te Kortgéne ingekwartierd bij
een oude vrouw, die wat goed voor
„haar jongens", zorgde, al was zij
ook bezorgd. „Want wat die
's nachts altijd uitspookten?" „We
maken kleine reisjes",zeiden de
kommando's op een keer: „grandma,
we' take some souvenirs for you".
Het Bevelandse opoetje begreep het
niet, mdar de volgende morgen
(onze zegsman: „Je gelooft het niet,
maar is echt waar") lagen er bij het
schenkblad op dc tafel in haar knus-
RENESSE. Dit merkwaardig
schouwspel van crossauto's in rust -
voor de start - viel te zien te Re-
nesse, waar (evenals eerder te Zie
rikzee) stockcar-races werden ge
houden.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
sc kamertje', twee afgesneden Duitse
Zo ging dat toen ook, begrijpt u
wel, want oorlog is een walgelijk
bedryf, maar „in onze situatie" voer
de het tot dc bevrijding en nieuwe
levenskansen, waarover men nooit
raakt uitgedacht.
Een vraag: associeer Bob Williams
house niet niet dit gruwelverhaal.
Hij is prototype van de perfect gen
tleman en - toch in Nederland - is
hij de weg nog eens terug gegaan.
I-ïij was in Kortgene, in Kamperland
'en aan de Schouwse dijk. waar hij
ooit aan wal stapte.
De commissie had dc suggestie ge
daan de beslissing over dc grootte
van de doorsiroomopening eerst na
de kabinetsformatie te nemen. Mi
nister Westerterp wijst deze sugges
tie van de hand, omdat het ontwerp
geen verdere vertraging kan hebben.
Zolang er geen keuze is gemaakt
moet er aan de drie varianten wor
den gewerkt. Dat doet een zwaar
beroep op het toch al zeer sterk be-
Ervaring
Hij reed de weg naar Zierikzee en
konkludeert: „het is een ongewone,
merkwaardige, voor anderen niet
na te voelen ervaring". Bob is nu
„for business" hier en - na dit ver
haal - hebben we hem maar snel
losgelaten op zijn gesprekspartners,
toch blij zo'n „liberator", uit die
donkere tijd in de plaatselijke ambi
ance te hebben mogen ontmoeten.
„Bob. thanks so much for what You
did for us". En nog veel plezier „in
Holland".
MESSINA, Sicilië .18-7. Een man
in Messina op Sicilië heeft maandag
uit een raam" op dé derde verdieping
van zijn huis zijn vrouw, zoon van
zes jaar en dochtertje van een maand
naar buiten gegooid en is er toen op
zijn beurt uitgesprongen.
De 39-jarige vrouw werd op slag
gedood. De 45-jarige 'man, Pietro
Cappello en hun twee kinderen,
overleden later aan hun verwondin
gen.
Buren vertelden tegen de politie
dat er in den huize Cappello veel ru
zie was en dat de man verbonden
aan de administratie van de univer
siteit van Messina, „driftig, nëuro-
tisch en zijn gezin niet zeer toege
wijd" was.
DEN HAAG, 18-6. Uit de haven
van Scheveningcn is maandagoch
tend het eerste vissersschip vertrok
ken naar de Hebriden, waar vanaf
21 juli volop haring mag worden ge
vangen. In de loop van dinsdag zul
len uit de havens van Scheveningen
en ÏJmuiden totaal nog 30 tot 40 ha
ringschepen naar de wateren ten
westen van Schotland vertrekken.
De voorzitter van de redersvereni
ging voor de Nederlandse zeevisserij,
N. Parlevliet, heeft dit maandag
meegedeeld.
AMSTERDAM, 18-7. Er is maar
één brandhaard geweest bij de brand
die in de nacht van zondag op maan
dag 'in de villa „De Horn" in Blari-
cum van de van oorlogsmisdaden
verdachte kunstverzamelaar en mil
jonair Pieter Menlert heeft gewoed.
Dit deelde de stafofficier recherche
zaken van het district. Amsterdam
der rijkspolitie, kapitein R. Border-
wijk, maandagavond mee. Het is uit
gesloten dat er meer zijn geweest.
Er stond in de- nacht van de brand
een sterke westenwind, waardoor het
vuur in de villa zo snel om zich' heen
greep dat het idee is gerezen dat er
meer brandhaarden geweest zouden
zijn.
DEN HAAG, 18-7. C.D.A.-fraktievoorzitler Van Agt
heeft maandag geweigerd een formatie-opdracht te
aanvaarden. De koningin had hein gevraagd een kabi
net te vormen, tijdens een audiëntie op Huis ten Bosch.
Dc letterlijke tekst van een communiqué van het kabinet der koningin
luidt:
Hel kabinet clcr koningin deelt mede: Hare Majesteit de Koningin heeft,
gelet op de jongstleden vrydag uitgebrachte adviezen, hedenmiddag op
palcis Huis ten Bosch, dc voorzitter van de C.D.A'.-fraktic in de tweede
kamer der staten generaal ontvangen en hem de opdracht verstrekt een
kabinet te vormen dat geacht mag worden op een meerderheid in het parle
ment te zullen steunen. Mr. Van Agt heeft de koningin verzocht deze op
dracht niet te behoeven aanvaarden.
DEN HAAG.Fraktievoorzittcr
Terlouw (D'£6) meent dat minister
en C.D.A.-fraktievoorzilter Van Agi,
beter zijn opdracht had kunnen
aanvaarden. Met zijn afwijzing ba
lanceert Van Aagt, tegen de meer
derheid van het parlement en tegen
de wens van de koningin in, op het
randje van wat staatsrechtelijk cor
rect is, aldus Terlouw.
Nieuwe konsullaties
DEN HAAG. In politiek Den Haag
verwacht men dat koningin Juliana
vandaag (dinsdag) opnieuw haar ad
viseurs zal konsulteren, nu C.D.A.-
fraktievoorzitter minister Van Agt
een formatie-opdracht heeft gewei
gerd. De bewindsman zelf sprak
deze verwachting" uit in een toelich
ting op zijn besluit de formatie-op
dracht niet te aanvaarden.
C.D.A.-fraktievoorzitter Van Agt
zei op een in Den Haag gehouden
persconferentie, dat hij. als hij dins
dag door koningin Juliana opnieuw
om advies gevraagd zal worden,
geen ander advies dan hij vrijdag
jongstleden uitbracht, zal geven. En
dit betekent, dat het C.D.A. van me
ning blijft, dat er nu een socialisti
sche informateur moet komen.
„Het opnieuw uitspreken, dat een
socialist de breuk moet helen, bete
kent geen handreiking van het C.p.
A. naar de P.v.d.A. Het is geen ge
baar van genegenheid. Het C.D.A.-
advies van dinsdag zal louter ratio
neel en consistent zijn", aldus rnr.
Van Agt.. Hij herinnerde aan een uit
spraak van P.v.d.A-fraktievoorzit-
ter Van Thijn: Of we elkaar leuk
vinden of niet, we zijn op elkaar
aangewezen.
Iedere donderdag, van 11.45-12.45
uur, carillonconcert.
Burgh
Dinsdagen en vrijdagen, exkursie
broedkolonies, 19.00 uur. Vertrek
punt Adr. v. d. Weijdeweg.
Dreischor
Elke dag, behalve zondag. Land
bouwmuseum. 13.30-16.30 uui.
12 juli t/m 4 augustus
Zierikzee
Lutherse kerk, iedere dinsdag,
woensdag, donderdag 12.00-12.30 uur
Al Icdagkcrkdiensl
16 t/m 26 juli
Rcnesse
Slot Moernvond. Foto-expositie. Del
tawerken. 14.00-17.00 cn 19.00-21.30
uur. Niet op zondag.
Maandag 18 juli
lol en met 23 juli
Drcisclior
„Plaesenuus" Kunslexpositie. 10.00-
18.00 uur.
T/m zaterdag 23 juli
Bur/sb
Kerkstraat 3. Kunstexpositie. 9.00-
17.00 uur.
Tot zaterdag 30 juli
Zierikzee
Burger Weeshuis. Binnen- en bui
tententoonstelling. 10.00-17.00 uur.
Van 4 tot 31 juli
Brouwershaven
Gemeenschapsruimte. Haven Noord
zijde 38. Tentoonstelling stad (500) en
Jacob Cats (400). 10.00-17.00 en 19.00
-21.00 uur; zondag: 12.00-17.00 uur.
laste ontwerpteam. Verder uitstel
van de beslissing over de door
siroomopening zal de datum van vol
tooiing van het werk in gevaar bren
gen, aldus minister Westerterp. Ook
ontstaat volgens hem vertraging in
het ontwerp van de sluizen in de
Philipsdam.
Uit de brief aan de vaste kamer
commissie blijkt dat de minister het
standpunt deelt van Gedeputeerde
Staten van Zeeland. Die hebben vo
rige week aangedrongen op een
snelle beslissing in een brief aan de
vaste kamercommissie van verkeer
en waterstaat.
MUNSTER, 18-7. Een riskante in
haalmanoeuvre van een studente uit
Groningen heeft maandag aan- vier
mensen het leven gekost. Een tegen
ligger op de natte weg bij Steinfurt
moest plotseling remmen toen hij
haar auto zag opdoemen, raakte aan
het slingeren en botste frontaal te
gen een vrachtwagen. Alle vier de
inzittenden - een jong echtpaar, hun
kind en de grootvader - kwamen om
het leven.
De studente reed na het ongeluk
door, en werd later op de autoweg
door de politie achterhaald. Ze is ge
arresteerd op verdenking van dood
door schuld.
GRONINGEN, 19-7. Bij het Gro
ningse Helium is in de nacht van
maandag op dinsdag tijdens een he
vig onweer een auto van de weg ge
raakt, waardoor twee mensen cm het
leven kwamen. Da.t waren de 19-
jarige Ch. J. Zwalve uit Kolham en
de 19-jarige K. H. Kemkers uit
Slochteren. De auto botste tegen
enkele bomen en kwam vervolgens
in een sloot terecht. De brandweer
van Groningen zaagde de slachtof
fers uit het wrak.
Dinsdag 19 juli
Zierikzee
Achterplein school Nieuwe Boo-
gerdstraat. Rommelmarkt Kunst er;
Eer. 9.30 uur.
Renesse
Jutteraktie. Start La one. Paal 13
14.00 uur.
Woensdag 20 juli
Renesse
Hervormde Kerk. Dubbclzangkwaj-
tet Canticum Vetum. 20.00 uur.
Bruinissc
Aquadelta. Kinderfeest. 10.15 uur.
Vrijdag 22 juli
Haamstede
Hervormde* Kerk. Britisch Columbia
Boys Choir". 20.00 uur.
Zaterdag 23 juli
Haamstede
Ring, Barbecue-dag. 11.00-18.00 uur.
Zondag 31 juli
Haamstede
R.K. Slrandkprk. Jongerenkoor uil
Roosendaal. 10.00 uur.
Vrijdag 5 augustus
Zierikzee
Veld naast kleuterschool '1 Mieren
nest, Levend ganzenbord, aanvang
14.00 uur.
(01110) 22SS
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Telefoonnrs. na half zes
(01110) 2938, (01110) 2416.
(01110) 4669
Advertenties
(01119) 660
Bezorging
(01119) 660
Door het slechte weer (nu ja,
welk weer is slecht; vraag het de
boerenopeens intens nieuwsgierig
geworden naar het weer van veertig
jaar geleden. Hel weerbericht van
19 juli 1937 luidde: Verwacht tol
den avond van 20 jui: Meest zwakke
Noordelijke tot Oostelijke wind,
licht bewolkt, droog en warm
weer". Er was - even vertaald - op
die datum in 1937 niets aan de
hand. Wel een wolkje aan de lucht
maar dat deed geen pijn en het was
droog en het was warm. We zijn er
dus niet op vooruitgegaan en dat in
40 jaar. Overigens, zijn we die me
teorologische weldaad uit 1937 ook
weer mooi vergeten. Niemand zegt:
„weet je nog wel, op die 19e juli in
1937". Welnee, mensen we vergeten
het allemaalook al zou hel een zo
mer plensen of schroeien.
Hei droge, warme juliweer van
toen overigens belette de wereld
niet, om er fiks legen aan ie gaan.
Ten westen van Madrid werd stevig
gevochten en op dit punt is de we
reld er dus ook al niet op vooruit ge
gaan, want op verschillende plaat
sen wordt er nog alt\icl fiksen ein
deloos gevochten.
Wie duikt daar verder op uit de
nevelen van 1937; wel prof. Jean
Picard- natuurlijk, die het hoger op
zocht en met zijn ballon poogde een
stratosfeertocht te maken. Dat ging
toen echter niet door, want de prof
kwam maar 3 km hoog, door een
brandje in de ballonmand en hij wil
de naar 32 km. Nieuw plan van hem:
opstijgen met 2000 kleine aan elkaar
gekitte ballonnetjes.
Intusen een werkelijk schitterend
bericht uit Ellemect/Elkerzec. Daar
gingen dc leden van dc Afdeling van
den Bond v. Staatspcnsionering, op
een droge, zonnige morgen een auto
ritje maken. Uit hel verslag: „men
was vroeg genoeg op het vliegveld
Haamstede gc-arrivccrd, om op zijn
gemak op het terras, dal ruim uit
zicht gaf, op het vliegveld, gezeten
de oehlendthee te gebruiken en hel
landen van een machtige Douglas
gade te slaan". Kfjk, dal was nu nog
eens een ouderwets uitje. „Op zijn
gemak", „oehlendthee", „ruim uit
zicht", kom daar nou er eens om.
Overigens waren er tc Zierikzee
heel wat vreemdelingen", gewapend
met. kijker cn „photographictoestel",
allemaal bij gelegenheid van de
landbouwtentoonstelling. In dc
krant verder smeekbeden dc rijwiel-
plaatjes (onzaliger nagcdachelnis)
niet achteloos weg tc gooien, maar
op ie sturen voor het T.B.C.-Steun-
fonds.
Te Nieuwcrkerk was iels lolligs.
Eerder (op Koninginnedag) was er
een optocht en dc aandacht trekken
de wagen was die met het nage
maakte jacht de „Piet Hein". Nieu-
werkerkse jongelui maakten foto's
van de bootstuurden die naar prins
en prinses cn ze kregen een vriende
lijk dankbrief je terug. Die dingen
gebeurden, terwijl dc Zicrikzee-Ve-
teranen „in drukkende hitte" oplrok-
ken tegen Dreischor f. dat met Ct-i'
verslagen werd. Een boeiende wed
strijd, die ook iedereen vergeten cal
cgn:
sctttprftlanpman
