ai;
HET INBRAAK-MYSTERIE
HET NABIJE OOSTEN
Carter brengt
op curieuze wijze beweging
in vastgelopen gesprek
Israël verwerpt
plan-Brezjnev
Heroïnevondst
te Parijs
10)
bas mar de jager
Turkse studente
gedood
Belangrijk
E.E.G.-besluit
Zestig stuks vee
verbrand
Bijzondere
tentoonstelling
Haal nu de nieuwe
aanbiedingskrant van de Slegte
n
ZIERIKZEESCIIE NIEUWSBODE Donderlaj 24 maart 1877 Hr, 2207Ö
7
BUK DOOR HIT WERËLB
VENSTER
De Amerikaanse president Jimmy Carter beweegt zich op het terrein van
de buitenlandse politiek met een merkwaardig elan. Een hoofdpunt is na
tuurlek de kwestie van het Nabije Oosten, waarvan het voornaamste pro
bleem is dat de standpunten over en weer zo hopeloos vast zitten dat nie
mand eigenlyk weet hoe men er beweging in krijgt. Carter heeft een paar
dingen gedaan om de vastzittende affaire wat losser te krijgen, zij het op
een enigszins eigenaardige manier.
Die is ivel betiteld als de diploma
tie van de berekende blunder. Zo
sprak hij de delegaties van de VN-
assemblee toe - een gelegenheid waar
bij hij ook de hand schudde van de
PLO-waarnemer - met vermelding
van de idee dat na zoveel jaren de
Palestijnen toch wel een „tehuis"
mochten hebben. Vervolgens kwam
er een beetje geredekavel of het
woord „homeland" dat hij gebruikte
iets meer is dan een „home" en of
dit nu wel of niet te vergelijken was
met het begrip tehuis waaruit de
staat Israël uiteindelijk gesproten is.
Men kan dus zeggen dat het vaag
was, maar niet helemaal vrijblij
vend. De VS annonceerden wel de
gelijk dat hun er iets aan gelegen is
de Palestijnen in de een of andere
vorm een gebied te laten betrekken
waarin ze zichzelf regeren, wat toch
wel de minste interpretatie van thuis
mag heten. Of dat nu als provincie
van Jordanië is of als een door Jor
danië en Israël gekontroleerd gebied
of wat dan ook - dat is een bepaald
niet makkelijke puzzel maar dan wel
eentje die toch weer een stap ver
der is dan de huidige. Het gesprek
kan zich zo naar voren verplaatsen.
De term is Carter niet in dank af-
gegnomen in Israël en trouwens ook
niet helemaal door de Palestijnen.
Zoals de vreugde ook niet algemeen
was toen Carter tevoren in gesprek
ken met de Israëlische premier Ra
bin wat goochelde met de termen le
gale grenzen en verdedigbare gren
zen. Dat is voor Israël de moeilijkste
zaak - terugkeer naar de oude, wet
telijke grenzen is tot daartoe als
maar garanties bestaan dat het land
niet via die grenzen makkelijk on
der de voet gelopen kan worden. Er
zijn al oplossingen voor bedacht
met Israëlische troepen langs de
Jordaan, terwijl de westelijke oever
weer onder Jordaanse gezag komt
en dergelijke meer. Teer hierbij is
dat geen soevereine staat andermans
legers binnen de grenzen wenst.
Stammenbasis
Waf Carter bereikt is dan wel geen
oplossing maar hij heeft wel kans
gezien netelige onderwerpen ter ta
fel te brengen en ter diskussie te
stellen zonder dat al van te voren de
betrokken partijen begonnen te tie
ren van „nooit" en onmogelijk
Dat wil aliemaal niet. zeggen dat
dingen die bespreekbaar gemaakt
worden ook besproken zullen wor
den. Het Palestijnse parlement in
ballingschap - zoals men de PLO-as-
semblee in Cairo mag betitelen - is
wel teleurgesteld dat het van de
grote Arabische broers niet meer
steun krijgt en zelfs geprest wordt
tot matiging, maar men is er nog
niet zover dat open en officieel de
staat Israël wordt erkend zoals bij
voorbeeld Egypte dit in bedekte ter
men al lang heeft gedaan. En zolang
PLO officieel streeft naar „vervan
ging" van de staat Israël door een
staat Palestina kan men niet ver
wachten dat Israël veel heil ziet in
gesprekken, laat staan overeenkom
sten met de Palestijnen, zeker niet
als die een „eigen gebied" alleen be
schouwen willen als een springplank
naar het grote doel. Intussen gebeurt
ter plekke ook het een en ander.
Niet voor niets is op de PLO-konfe-
rentie groot verdriet en grote woede
geuit over de moord op de Libanese
leider Joemblatt, de zeer linkse Dru-
zenleider die de natuurlijke bondge
noot iverd van de Palestijnen in Li
banon.
Hij was weliswaar politiek al uit
geschakeld, tenminste voorlopig,
maar hij was een voortdurende ma
nende slem op de achtergrond die
ijverde voor een open staat Libanon
waarin de invloed van de bevolking
op de regering direkt zou zijn en
niet op een soort „stammenbasis"
waartoe het eigenlijk is gekomen
door de merkwaardige verdeling van
machtsposities en aantallen stem
men over de diverse bevQlkings-
groepen. Een zo gemoderniseerd Li
banon had voor de Palestijnen altijd
nog een grote steun kunnen zijn die
ze aan het door Syrië effektief tot
rust en orde gedwongen land niet
hebben zolang de Syriërs het oude
systeem overeind houden (en dat
lijken ze heilig van plan). Misschien
dat het verminderen van hoopvolle
vooruitzichten voor de Palestijnen
ook nog een beetje helpt bij Carters
streven om wat vooruitgang te bren
gen in het vastgelopen gesprek over
het Nabije Oosten.
JERUSALEM, 23-3. Israël be
schouwt het vredesplan voor het
Midden-Oosten van de Russische
partijleider Brezjnev als een wanho
pige poging van Moskou om een
„comeback" in het gebied te maken,
zo zei de woordvoerder van het mi
nisterie van buitenlandse zaken,
Shlomo Avineri.
Israël ziet wel enige nieuwe nuan
ces in het voorstel van Brezjnev,
maar echte nieuwe basiselementen
kan Jersalem er niet in vinden.
De Russische partijleider wil dat
Israël zich terugtrekt uit de bezette
gebieden en dat gedemilitariseerde
zóne wordt ingesteld, die internatio
naal gekontroleerd wórdt.
PARIJS, 23-3. Douanebeambten
hebben dinsdag op het Parijse vlieg
veld Roissy 8 kilo heroïne in beslag
genomen. Twee Maleisiërs, die van
uit Bangkok via Parijs naar Milaan
reisden, hadden de heroïne in kof
fers met dubbele bodems gedaan. De
waarde van de buit bedraagt meer
dan een half miljoen gulden. De
twee mannen zijn gearresteerd.
Zingend zaagt de timmerman de planken die gebruikt worden voor de uitbreiding en verbouwing van bas+mar de jager. Een uitbreiding
die ruimte schept, een verbouwing die de ruimte verandert. Fn daarom gaan al die goede woondingen nu de oude ruimte uit. Op Thonet-stoelen,
Gelderlander-zitgroepen, Arspect-eetkamers geven we vanaf 29 maart heel hoge kortingen. Oa's beslist niet afgezaagd.
kerkplein 57, kapelle
ANKARA, 23-3. Een 17-jarige
studente werd dinsdag doodgescho
ten toen gewapende mannen het
het vuur openden op een groep stu
denten voor de middelbare school
van de Turkse stad Corum. Een an
dere student is zwaar gewond. De
daders zijn ontkomen.
Dit jaar zijn minstens 30 mensen,
van wie de meesten studenten, het
slachtoffer geworden van politieke
terreur in Turkije.
Een zonne-hotel
SODOM, 23-3. In het Israë
lische Sodom aan de Dode Zee
staat het eerste hotel ter we
reld dat zijn klimaat volledig
regelt met behulp van zonne-
energie. Chlomo Drori, de di-
rekteur van het programma
x>oor toeristische ontwikkeling
bij de Dode Zee, voorspelt dat
binnen enkele jaren alle ho
tels in het gebied voorzien zul
len zijn van zonne-installaties
voor verwarming en koeling.
Professor Binjamin Doron,
die de technische supervisie
over het projekt heeft, zei
dinsdag bij de opening van
het hotel te hopen dat binnen
afzienbare tijd zonne-energie
gebruikt kan worden voor de
opwekking van elektriciteit en
de distillatie van water.
BANGKOK. Twee Zwitsers zijn in
de Chiang Rai provincie in het noor
den van Thailand vermoord. Dit
heeft de Zwitserse ambassade in
Bangkok bekend gemaakt. Zij zijn
door onbekende mannen met messte
ken en pistoolschoten om het leven
gebracht.
PARAMARIBO. De president van
de republiek Suriname, dr. J. H. E.
Ferrier en mevrouw E. Ferrier-Vas
zullen op uitnodiging van koningin
Juliana en prins Bernhard van 1 tot
4 juni een staatsbezoek brengen aan
Nederland. Dit heeft de regeringspu-
bliciteitsdienst (R.P.D.) in Paramari
bo bekendgemaakt.
BESANCON. De politie in het
Franse Besancon heeft een hasjbende
opgerold die in een jaar tijd drie ton
hasjiesj vanuit Amsterdam met de
Amsterdam-Milaan-express naar
Frankrijk heeft gesmokkeld. Er zijn
51 aanhoudingen verricht.
BRUSSEL. Bij de diensten van de
Europese commissie, dat is het dage
lijks bestuur van de E.G. te Brussel
werken in totaal 461 Nederlandse
ambtenaren. Dat blijkt uit een over
zicht dat de commissie verstrekt
heeft.
WASHINGTON. President Jimmy
Carter heeft dinsdag aan het congres
gevraagd om een aanzienlijke uit
breiding van het zendvermogen van
de radiostations „Stem van Ameri
ka", „Vrij Europa" en „Radio Vrij
heid", die momenteel de Sowjet-Unie
en de Oosteuropese landen bestrij
ken.
ZEVENAAR, 23-3. Bij een brand
in een veeschuur te Zevenaar zijn in
de nacht van dinsdag op woensdag
ongeveer zestig stuks vee omgeko
men. Ook is er een hoeveelheid hooi,
veevoeder en gereedschap verloren
gegaan. De schade loopt in de ton
nen. De boer is verzekerd tegen
brandschade. De oorzaak van de
brand is nog niet achterhaald.
Wat biedt
de BEELDBUIS
ZATERDAG 26 MAART
NED. I: De klapper van de zater
dagavond is uiteraard de recht
streekse reportage van de interland
voetbalwedstrijd tussen België en
Nederland. Maar daarvoor moet men
op de andere zender zijn, tenminste
als KNVB en NOS met elkaar tot
overeenstemming komen. Het eerste
net zorgt voor de niet-voetballief-
hebbers voor een aantrekkelijke
speelfilm. Dat is de rolprent De
charge van de lichte brigade uit de
Errol Flynn-cyclus. De film belicht
een negatief hoofdstuk uit de Britse
krijgshistorie. Het is namelijk de
nederlaag van Engelse soldaten in
de Krim-oorlog van ongeveer 120
jaar geleden als gevolg van een mi
litaire blunder. Lord Cadigans ca
valerie werd daarbij afgeslacht door
het moorddadige vuur van de Rus-
Advertentie
AMSTERDAM. De Amsterdamse moae-öntwerper Edgar Vos, presenteerde
zijn ontwerpen voor voorjaar en zomer. Op de foto draagt Elke een japon
van genopte zijnde met een handgeborduurd heupstuk in helle kleuren.
BRUSSEL, 23-3. In Brussel is een
belangrijk besluit genomen voor de
financiële toekomst van de Europese
gemeenschap.
De ministers van financiën hebben
namelijk de zogeheten „zesde
btw-richtlijn" aanvaard, een sukses
dat in december vorig jaar voorna
melijk was voorbereid door de Ne
derlandse minister van financiën,
Duisenberg. Deze richtlijn vormt de
grondslag voor de zogeheten „eigen
middelen" van de EG, die per 1 ja
nuari komend jaar zullen bestaan
uit de opbrengst van invoerrechten,
landbouwheffingen en maximaal 1
procent van de btw-opbrengst in de
lidstaten.
De gemeenschap zal daardoor vol
komen onafhankelijk worden van
nationale financiële bijdragen van
de lidstaten. Was het besluit over de
btw-richtlijn dinsdag niet gevallen,
dan zou de invoering van het „eigen-
middelen-systeem" niet mogelijk
geweest zijn.
STUTTGART, 23-3. De grootste
kultuurgeschiedkundige tentoonstel
ling van 1977 in de Duitse Bondsre
publiek opent vrijdag in Stuttgart*-
haar deuren onder de naam „Die
Zeit der Staufer".
Tot 5 juni worden in de hoofdstad
van de deelstaat Baden-Wiirttem-
berg in zestien zalen van het Alte
Schloss en in enkele kleinere expo
sitieruimten, ruim 1.000 kunstvoor
werpen, waaronder stukken van on
schatbare waarde uit de bloeitijd
van de middeleeuwen, geëxposeerd.
Zeventien landen, waaronder de
Sowjet-Unie, Frankrijk en de Ver
enigde Staten, besloten na onder
handelingen die drie jaar in beslag
namen stukken voor „Die Zeit der
Staufer" af te staan.
Flitsen
uit het buitenland
ST. ANTHONY (NOVA SCOTIA).
Het Canadese ministerie van visse
rij schat dat op de eerste dag van
de „zeehondenjacht" door Canadezen
6.030 zeehondenbabies zijn doodge
knuppeld en 5.900 door de Noren.
Een totaal dus van 11.930.
MANILLA. Zeker 30 passagiers
zijn verdronken toen tijdens storm
een veerboot op het Lanaomeer in
het zuiden van de Filippijnen zonk.
De gratis aanbiedingskrant van de Slegte
bevat weer een overzicht van zo'n honderdtal
sterk in prijs verlaagde boeken.
En als boekenweekaardigheidje krijgt elke
klant, die minstens voor 5,-besteedt, een
verhaal van Paulus de Boskabouter (ter waarde
van 3,95) cadeau. Zolang de voorraad
strekt.
't Is dus altijd de moeite waard om /-wN
even bij de Slegte langs te gaan.
De Slegte is een goeie voor voordelige boeken
Boekhandel J. de Slegte B.V., Goolsingel 83, Rotterdam. Tel.: 010 -13
sen. Het laatste uur zendtijd van de
AVRO bestaat uit een reprotage van
de hoogtepunten van De Nacht van
het Hart, die vorig weekeinde in
Rotterdam is gehouden. Een groot
aantal artiesten trad belangeloos op
ten bate van de Hartstichting. Het
zijn o.a. Frida Boccara, Heddy Les
ter, Teach Inn, Henk Elsink, Gerard
Cox, Marco Bakker en de kabaret-
groep Tekstpierement. Het middag
programma wordt verzorgd door de
KRO met o.a. het progamma Studio
Vrij, waarin aandacht wordt besteed
aan boekbinden en konijnen fokken.
Ook vanmiddag het achtste deel van
de serie De avonturen van Konny en
zijn vrienden.
NED. II: Als de voetballiefhebber
verstoken blijft van een reportage
van de interland België-Nederland,
dan begint het NCRV-programma
normaal met het kinderprogramma
Bolke de Beer, gevolgd door de amu
sementsshow Teds s.s.s.t.t.-show. De
ze show staat weer bol van de spel
letjes, liedjes en muziek. Op zijn
eigen vlotte wijze praat Ted de
Braak het programma aan elkaar.
Uit de sportwereld zijn aanwezig de
scheidsrechter Leo van der Kroft en
de voetbaltrainer Barry Hughes.
Voor aktualiteiten kan men vervol
gens terecht bij de rubriek Hier en
Nu. Zo er geen rechtstreekse repor
tage komt van België-N ederland,
dan brengt Hier en Nu met Studio
Sport vanaf half elf in een elk ge
val een samenvatting van deze voet
bal match. Aan het eind van de
NCRV-avond staat het programma
Oktava Appèl. Dit is een impressie
van het op 3 maart in Amsterdam
gehouden concert ten bate van de
Stichting Kinderboerderij Maartens-
woude te Drachten. Aan dit concert
werkte een groot aantal koren mee.
De NOS neemt om elf uur de zen
der over voor de reportage van de
wereldkampioenschappen biljarten
te Groenlo.
ZATERDAG 26 MAART
NED. I: 10.00 Telac; 15.30 Nieuws;
15.32 Studio vrij; 16.20 Klassewerk;
17.30 Konny en zijn vrienden; 17.55
Het lied van de week; 18.15 Téleac;
18.45 De bereboot; 18.55 Nieuws;
19.05 Tennis; 20.00 Errol Flynn cy
clus; 21.35 Journaal; 21.50 Vandaag
21.55 Errol Flunn cyclus; 22.20 De
nacht van .het. hart; 23.20 Journaal.
NED. II: 17.30 Studio Sport; 18.45
Informatie Marokkanen; 18.55
Nieuws; 19.05 Bolke de beer; 19.15
Teds s.s.t.t.-show; 20.00 Journaal;
20.25 Teds s.s.t.t.-show; 21.50 Hier
en Nu; 22.30 Studio Sport; 22.55 Ak-
tava Appél; 23.05 Journaal; 23.10
W.K. biljarten te Groenlo.
„Als i k het goed begrijp, hebben
de mensen de staking verloren."
„Inderdaad. Goed, het bedrijf
breidde zich snel uit; er kwamen
nieuwe machines, Van Vessinger
zorgde voor halffabrikaten en ver
dere grondstoffen, materialen, noem
maar op, dus men had de wind vol
ledig in de zeilen. En dat is natuur
lijk helemaal geen kunst, als je vol
doende geld achter de hand hebt."
„En toen kwamen jullie vrij," vul
de Boukje aan.
„Ja, maar niet allemaal tegelijk.
Was dat maar 't geval geweest, dan
hadden we samen een vuist kunnen
maken. Ik verdenk Van Vessinger
ervan, dat hij met zijn relaties be
reikte, dat men mij het langste vast
hield en daarin is hij geslaagd, want
recht, werkelijk recht was er die
eerste paar jaren na de bevrijding
niet en zeker niet voor de politieke
délinquenten. Met hen kon men
doen, wat men wilde. Bij ons in de
barak zat een grote meubelhande
laar met zijn compagnon. Had na
tuurlijk ook voor de moffen gewerkt,
maar hij had nog ergens geld. Kon
geweldig overweg met de geestelijke
verzorger van het kamp, die in de
oorlog alles kwijt was geraakt, om
dat hij moest onderduiken en de
moffen bij hem alles weggehaald
hebben. Beloofde die geestelijke ver
zorger van alles, wat hij nodig zou
hebben voor een huis behoorlijk te
bemeubelen en wat was het resul
taat? Zonder berechting van de ene
dag op de andere vrij, zijn compag
non inkluis. Dat is maar één geval.
Maar als je niks had, lieten ze je
rustig zitten tot ze eens zin hadden
je te berechten. Nou ja die hele
bijzondere rechtspraak was een pas
kwil, laten we er maar over ophou
den. Maar om op de kwestie zelf te
rug te komen: mijn vader kwam het
eerst vrij, misschien ook omdat hij
al bijna zeventig was. In feite droeg
hij geen enkele schuld. Toen de ka-
pitulatie in 1940 een feit was, nam ik
uit voorzorg zo ongeveer de algehele
leiding in handen, omdat mijn vader
een knauw had gekregen. De verlo
ren oorlog was voor hem een gewel
dige teleurstelling; hij had zijn hoop
helemaal op ons leger gevestigd. Nu
ja, op een enkele uitzondering na
kwam er niets van terecht; de sol
daten en zo wilden wel, maar de lei
ding was gebrekkig. Ik was die da
gen ook in dienst en heb zelf zo het
een en ander meegemaakt. Dat alles
kon mijn vader niet meer verwer
ken. Voeg er nog bij, dat hij altijd al
anti-Duits was, mag je rustig vast
stellen, dat de arrestatie van vader
na de bevrijding waanzin was. Hij
had nooit iets met de Duitsers te
maken gehad, maar ja, de fabriek
stond nog altijd op zijn naam. Goed,
vader ging na zijn invrijheidstelling
meteen naar de fabriek. Wat daar
precies besproken is, is ons, mijn
broer en ik, nooit helemaal duidelijk
geworden. Ik denk, dat vader niet
meer helemaal honderd procent was,
lichtelijk dement, anders zou hij de
regeling, die Van Vessinger voorstel
de en hij aksepteerde, nooit hebben
aanvaard."
„Wat hield die regeling in?"
„Vader was intussen zeventig jaar.
Van Vessinger kocht hem in, in een
nieuw bejaardencentrum en betaal
de alles tot zijn dood toe. Drie jaar
later overleed hij al, dus veel heeft
't Van Vessinger niet gekos.t Zo on
geveer deed Van Vessinger ook met
Joop, mijn broer. Maar de poppen
gingen aan het. dansen, toen ik vrij
kwam. Weliswaar was mij als bijko
mende straf opgelegd, dat ik gedu
rende tien jaren geen leidende funk-
tie meer mocht bekleden en ik ver
denk er Van Vessinger van, dat hij
dit heeft bekokstoofd. In die dagen
zat de bijzondere rechtspleging vol
korruptie. Maar dat alles nam niet
door F. VAN FALCKENOORT
weg, dat ik inieder geval mede
eigenaar was van de rijwielfabriek
Vezo. Ik stelde mijn eisen. Van Ves
singer lachte me uit en zei, dat er
dertigduizend gulden voor me klaar
lagen. Die kon ik krijgen en dan op
hoepelen. Om me nooit meer te ver
tonen. Mijn woning op het terrein
van de fabriek, werd nu bewoond
door de bedrijfsleider en Van Ves
singer had het klaargespeeld, dat 't
in beslag was genomen na de be
vrijding. Zogenaamd als vijandelijk
vermogen, maar dat was natuurlijk
flauwekul, want er heeft nooit een
vijand, de Duitser dus, in gewoond.
Enkel wij. Ik heb alles goed nage
plozen, Boukjè, neem dat maar van
mij aan. Ik heb zelfs een advokaat in
de arm genomen, maar hoe ging dat
in die eei-ste jaren na de bevrijding?
Als oud-politiek delinquent was je
al verdacht en moest je er niet op
x-ekenen, dat men er erg gebrand op
was je te helpen. Dus men adviseer
de mij het hoofd in de schoot te leg
gen. Er was een expertise-rapport
over de fabriek en die taxeerde het
bedrijf, zoals dat was op de vijfde
mei 1945, ongeveer negentigduizend
gulden waard. Een lachertje, want
mijn woning alleen al was de helft
waard. Fabriek en opstallen stonden
in het jaar 1939 op de balans voor
ruim driehonderdduizend gulden,
nog gezwegen van de voorraden,
machines en halffabrikaten. Dat was
ook nog wel een dertigduizend, laag
geschat. Maar het rappoi-t was gede
poneerd bij de griffie; ik heb 't in
gezien en er een afschrift van ge
maakt. Ik heb laten onderzoeken of
het echt was, maar het tegendeel
was niet te bewijzen. Natuurlijk was
die zogenaamde expertise per 5 mei
1945 een doorgestoken kaart, maar
wat kon ik er tegen doen?"
(wordt vervolgd)
