STADSARCHIVARIS W. H. KEIKES RTBII
OVER „ZIERIKZEE EN ZIJN REGENTEN- "-k LB
PATRICIAAT"
Rode Kruis afdeling Duiveland
schonk geld aan Turkije
Begroting 1977
blijkt moeilijk leesbaar stuk
Landbouwschap
past op de dubbeltjes
ERIC DE NOORMAN
IJsvereniging Burgh-Haamstede
gereed voor het seizoen
Om evenwicht tussen vraag
en aanbod van de grond
Afdeling Genealogische Vereniging
inderdaad
prima
stofzuigers
inderdaad
prima
koffiezetters
De Romeinse helm
Flitsen
uit het buitenland
Schouwen-Duivelandse Sportspiegel
De vorst kan komen
(IV)
Bü nadere beschouwing van de samenstelling en de instandhouding van
het Zierikzeese regentenpatriciaat springen wel enkele factoren, die van
invloed zyn geweest, naar voren. Dat zijn b.v. in de 17de eeuw de gestegen
huwelijksleeftijd, die later trouwens weer daalde, een afnemend kindertal
en een bij vlagen optredende grote kindersterfte.
ZIERIKZEE, 27-11, De Afde
ling Zeeland van de Neder
landse Genealogische Vereni
ging, bracht zaterdag een be
zoek aan Zierikzee. Ten stad-
huize hield stadsarchivaris \V.
H. Keikes een interessante le
zing over het onderwerp: Zie
rikzee en zijn regentenpatrici
aat". In een aantal vervolgen
willen wij de kauserie van de
heer Keikes hier publiceren.
Bovendien leidde een jongens
overschot er toe, dat de huwbare
mannen óf in groten getale voors
hands ongehuwd moesten blijven óf
de partner buiten de eigen groep
moesten zoeken. Het is dus duidelijk
dat er binnen bepaalde Zierikzeese
regentenfamilies veel izorg geweest
moet zijn om de „soort" in stand te
houden; met andere woorden om de
exclusiviteit van het eigen milieu*
met zijn lucratieve ambten veilig te
stellen.
Men kwam soms danig in de knoei
te zitten, hetgeen tot bizarre situaties
Icon leiden. Men zou het haast „pa
niekvoetbal" willen noemen: de hu
welijken van vrij jeugdige, niet of
nauwelijks patricische mannen met
vrij wat oudere bruiden uit het oude
Zierikzeese patriciaat. Zonder meer
dus geld- of verstandshuwelijken.
Advertentie
Dit speelde zich af in een tijd
waarin het in Zierikzee toch al niet
ongewoon was dat bij een huwelijk
in die kringen de bruid ouder was
dan de bruidegom.
Toelatingsiceftitfd
Tenslotte tolereerde de regerende
bovenlaag in Zierikzee noodgedwon
gen ook nog, dat de toelatingsleeftijd
voor regentenzoons om tot de amb
ten te worden toegelaten, steeds la
ger werd gesteld.
„Kort voor het sterfjaar van de
Republiek", aldus Roorda, „werden
enige malen regentenzoons uit de
academiestad waar ze hun studie nog
niet voltooid hadden, naar Zierik
zee gehaald om hun intrede in de
vroedschap te doen. Kenmerkend
voor'het regentenpatriciaat in het al
gemeen en in het bijzonder ook voor
deze stand te Zierikzee is het feit,
dat diegenen, die eenmaal zo hoog
op de ladder waren gestegen, bijna
nooit weer een stap terug behoefden
te doen; omdat „men zich zeer be
hoorlijk tegen onaangename even
tualiteiten wist te beschermen."
Men voelde zich veilig binnen de
beslotenheid van de eigen exclusieve
groep, die voor een groot deel kon
worden gekarakteriseerd als een
„hoogaristocratische juristencoterie".
Dat klinkt niet zo aangenaam en
wij mogen ons afvragen of die re
genten van toen dan geen enkele
positieve „inbreng" hebben gehad.
Een afdoend antwoord zal buiten
gewoon moeilijk zijn te geven, maai
er behoeft geen twijfel aan te be
staan, dat de Zierikzeese regenten
uit de 17de èn 18de eeuw wel dege
lijk in vele gevallen het beste met
„hun" stad Zierikzee hebben voor
gehad en deze stad zeer zeker naar
beste weten en kunnen zullen heb
ben gediend.
Dat zij daarbij in zulke comforta
bele huizen, respectievelijk landhui
zen hebben gewoond en zo'n grote
staat konden voeren, is dan een bij
komstigheid en tevens een teken des
tijds.
DUIVELAND, 2-12. Op de gehou
den bestuursvergadering van de af
deling „Duiveland" van het Ned.
Rode Kruis, met als voorzitter burge
meester J. D. de Kam van Duiveland,
werd onder meer besloten een gift
over te maken, groot f 1500,ten
bate van de slachtoffers van de aard
bevingsramp in Turkse.
In de loop van dit jaar was ook
nog een bedrag, groot f 1.000,ge
schonken voor de slachtoffers van
de aardbevingsramp in Guatemala,
zodat dit samen f 2500,bedraagt
voor deze beide kalamiteiten. Verder
werd besloten aan de Reddingsbri
gade Zierikzee-Duiveland, die uit
sluitend paraat is aan het strandje
bij Ouwerkerk in de zomermaanden,
ter bestrijding van de onkosten, een
bedrag groot f 600,uit te keren,
zulks voor de jaren 1974 t/m 1976.
In het vervolg zal men ieder jaar
voor dit doel aan deze brigade
f 200.voteren.
Gemeente Duiveland
VVclfarc-kursus
Verder deelde op deze bestuurs
vergadering de leidster van het Wel
fare-werk van de afdeling, mevr. W.
van der Maas-van 't Hoff, mede, dat
er op de kursus voor het welfare-
werk een 18-tal deelneemsters wa
ren, n.l. 5 uit Duiveland, 1 uit Brou
wershaven, 1 uit Zierikzee, 9 uit de
Westhoek en 2 uit Dirksland. Mo
menteel lopen deze dames stage, daar
eind november de kursus voorlopig
beëindigd werd. In februari a.s. zal
nog met drie lessen deze leergang
besloten worden. Verder kan het be
stuur van de afdeling „Duiveland"
nog met genoegen meedelen dat in
plaats van de heer A. Heule, voor
heen te Sirjahsland, die naar Brui-
nisse vertrok, de heer C. Pors, Mar
grietstraat 6 te OosterJand, bereid
werd gevonden het penningmeester
schap van de heer Heule over te he
men. Een taak, die heer Heule met
veel ambitie en aklcuratesse lange
jaren heeft vervuld. Tot slot volgde
nog de mededeling dat wegens het
ontbreken van een zaal de jaarlijkse
Rode Kruisfilm in Oosterland dit
jaar niet zai kunnen worden ver
toond. Door verbouwings- c.q. uit
breidingswerkzaamheden aan de bei
de vergaderruimten is dit jaar niet
mogelijk. Deze film wordt wel in
Nieuwerkei'k op maandag 6 decem
ber a.s. vertoond.
DUIVELAND, 2-12. Bij de aanbie
ding van de gemeente-begroting
voor het jaar 1977 van de gemeente
Duiveland, op de raadsvergadering
van j.l. woensdag 22 november door
het kollege van b. en w. aan de raad
werd o.m. door het kollege een bege
leidend schrijven gevoegd, waarin
wordt opgemerkt dat deze begroting,
ook door bestuurders, als een moei
lijk leesbaar stuk wordt ervaren.
Inhoud en omvang van de bijlagen
die apart zijn bijgevoegd, maakt het
dikwijls nog moeilijker de begroting
als instrument van het gemeentebe
stuur te zien. Onder de ruim 700 be
grotingsposten zijn er enige honder
den, waarvan een bestuurder weinig
of niets kan veranderen. Rente, af
schrijvingen, salarissen, sociale las
ten, alle vaste gegevens, terwijl ook
de vele administratieve posten wei
nig speelruimte bieden. Daarnaast
heeft in de afgelopen jaren ook de
inflatie de begroting als instrument
voor besluitvorming in gevaar ge
bracht.
Onder invloed daarvan ondergaan
de ramingen jaarlijks een sterke stij
ging zonder dat van een uitbreiding
van de aktiviteiten gesproken kan
worden.
Desondanks heeft toch de begro
ting een zeer reële betekenis. Door
het kollege zijn beleidsvoornemens
neergelegd in de ramingen van vele
begrotingsposten van de gewone
dienst, die het huishouden van de
gemeente raken. Gedacht wordt hier
bij o.m. aan het hoofdstuk: openbare
werken, onderwijs en kulturele za
ke, maatschapelijk werk en belas
tingen. De raad staat het volkomen
vrij deze beleidsvoornemens te on
derschrijven door deze posten te
aanvaarden, zoals in de ontwerp-be-
groting is aangegeven, of ze te wij
zigen naar eigen inzicht. Gelukkig is
er ook dit jaar weer een budgetaire
ruimte in de post onvoorzien, waarin
een bedrag zit „ter vrije besteding".
Natuurlijk wordt deze „vrije beste
ding". ook weer beperkt doordat een
keus gemaakt zal moeten worden uit
een aantal noodzakelijk- en wense
lijkheden.
DEN HAAG, 2-12. Het landbouw
schap gaat f 717.500 aan zijn alge
mene reserve onttrekken om voor
1977 de algemene heffing niet al te
fors te hoeven verhogen. Die heffing
zal nu 12.5 procent stjjgen in plaats
van 17,5 procent zodat de begrotings
commissie had voorgesteld.
De reserve, eind 1975 ongeveer
f 13,4 miljoen, zal nu niet meer vol
doende zijn voor het voorfinancieren
van de uitgaven in de eerste negen
maanden van het jaar, zoals e.'gen-
lijk de bedoeling was. Dat neemt
men maar op de koop toe.
Het dagelijks bestuur van hel
schap tilt zwaar aan de onzekere in
komenssituatie waarin grote groepen
boeren en tuinders op het ogenblik
49. Twee ruiters naderen uit de verte en de
Noren bespieden hen van achter dc bomen.
Eric herkent ze aan de ponies als krijgers van
Moru. Svcin wil er meteen op afstuiven, maar
Eric houdt hem togen. „Even geduld", zegt hij,
„we moeten hen levend in handen zien te krij
gen. Met een beetje geluk kunnen we hen
overbluffen. Blijf hier achter en houdt hen
scherp ln het oog".
Hij Iaat de mannen naderbij komen en treedt
hun dan plotseling in de weg. Zijn hnnd op
stekend, roept hij met krachtige stem: „Halt,
geeft u over, ge zijt omsingeld".
De kerels blijken echter in het geheel niet
uit het veld geslagen. Hij buigt zich diep ter
zijde over zijn paard en ontgaat het wapen
nog maar net. Tegelijkertijd drijft hij zijn ros
naar voren.
Ziende dat hij het doel heeft gemist, wendt
de man snel zijn padrd om, maar hij komt
niet ver, want Axe's pijl doet hem uit het
zadel tuimelen. Do «andere krijger is er in
tussen vandoor gerend.
Zijn hielen ln dc flanken van zijn rijdier
drukkend, zet Eric de achtervolging in. Svcin
probeert nog de man de pas af te snijden,
maar door een snelle wending van de vluch
tende mislukt dat. Razend vlug neemt dc man
de wijk tussen dc donkere stammen en met
oen binnensmondse vcrwehsing zet Eric zijn
paard tot nog groter spoed aan. „Er zullen
nog wel meer van deze knapen in de buurt
zijn", denkt hij. „En als hij de kans krijgt deze
te waarschuwen, zijn wij verloren".
PEKING. In China zal op korte
termijn opnieuw een nationale agra
rische konferentie georganiseerd
worden omdat de weduwe van Mao
Tse-Toen, Tsjiang Tsjing, de vorige
gesaboteerd heeft, zo is donderdag
vernoemen in diplomatieke kringen
in Peking.
LEBANON, Tennessee. De half
broer van president Ford, Leslie H.
King, is donderdagochtend in de
staat Tennessee bij een verkeerson
geluk om het leven gekomen. Hij
was 53 jaar.
ST. PAUL. Een rechter in de
Amerikaanse staat Minnesota heeft
een Joodse woningbezitter en zijn
katholieke medewerker veroordeeld
en verplicht tot het betalen van
schadevergoeding wegens hun wei
gering aan een ongehuwde man en
vrouw woonruimte te verhuren.
BELFAST. In Belfast hebben don
derdagmorgen gewapende manrien
geschoten op mensen die de vroeg
mis in een katholieke kerk hadden
bijgewoond.
PERTH, Australië. Een Australi
sche heilssoldaat van 86 jaar is ont
slagen omdat hij in een loterij heeft
meegespeeld en daarin 30.000
Australische dollar heeft gewonnen.
LOS ANGELES. De Roemeense
tekstschrijver en televisieproducent
Dimitru Udrescu wil in de Ver
enigde Staten politiek asiel aanvra
gen omdat hij naar zijn zeggen niet
de Roemeense autoriteitén in kon-
flikt verkeert over professionele en
persoonlijke aangelegenheden.
LONDEN. In het Hammersmith-
ziekenhuis in Londen is vrijdagoch
tend een vijfling geboren. De drie
meisjes en twee jongens werden ge
boren doür middel van de keizersne
de. Hoewel zij erg klein zijnr maken
zij het goed.
LOS ANGELES. Een student die
op zijn motorfiets een tochtje maakte
door de bergen van Santa Monica bij
Los Angeles heeft de fossiele resten
van een 14 miljoen jaar oude walvis
ontdekt. Functionarissen van het
Natuurhistorisch Museum van Los
Angeles vinden de vondst van we
reldomvattende betekenis.
HAAMSTEDE, 1-12. Deze week
hield de IJsvereniging Burgh-Ifaam-
stede in hotel „Bom" te Haamstede
haar jaarvergadering waarvoor van
de zfjde der leden geen overweldi
gende belangstelling aan de dag
werd gelegd. Voor de aanvang van
de vergadering werd staande het
onlangs overleden jeugdlid C. Quaak
herdacht.
In zijn openingswoord sprak de
voorzitter de heer N. Duimbruin een
speciaal woord van weklom tot het
ere-lid de heer M. Evertse. In zijn
openingswoord stelde de voorzitter
vast dat het een gunstig jaar voor
de vereniging is geweest. Mede door
dat er weer eens ijs was steeg het
ledental van rond de 200 tot 426.
Een speciaal woord van dank
richtte de vooraitter tot de heer J.
Kristalijn' die zich bijzonder ver
dienstelijk heeft gemaakt bij het in
orde maken van de baan.
Gebleken is, zo zei de voorzitter,
dat in tegenstelling met hetgeen wel
eens is gesuggereerd, de baan vlug
is te berijden bij behoorlijke vorst.
De sekretaris de heer P. Adam liet
in zijn jaarverslag de georganiseer
de wedstrijden nog eens de revue
passeren.
Zo werden er o.m. hardrijwedstrij
den, een ploegenwedstrijd, school-
wedstrijden en een gekostumeerde
wedstrijd' georganiseerd. De belang
stelling hiervoor was bijzonder goed
te noemen.
Het financieel jaarverslag, dat een
klein batig saldo gaf te zien, van de
penningmeester de heer J. Kristalijn
werd met dank aan de penningmees-
Ier voor zijn stipte boekhouding on
veranderd1 goedgekeurd.
De periodiek aftredende bestuurs
leden de heren P. Adam, J. Krista
lijn en J. v. d. Zande werden herbe
noemd.
In plaats van het aftredende lid
van de financielekommissie de heer
J. Rademaker werd de heer G. Ge-
leijnse benoemd.
De kontributic
Besloten werd de kontributie dit
seizoen nog te handhaven n.l. f 6,
voor een gezanskaart tot 16 jaar.
Voor de niet leden werd de prijs
voor dagkaarten onveranderd op
f 3,vastgesteld.
De voorzitter deelde de vergade
ring mee dat de baan er momenteel
weer keurig bij ligt. Het aanwezige
riet is onder geploegd en momenteel
staat er 30 cm water op, waardoor
wat dat betreft het kan gaan vrie
zen.
Besloten werd tot de aanschaf van
nog twee schijnwerpers voor het
verlichten van de baan, waardoor
het totaal op vijf wordt gebracht.
Besloten werd ook de verlichting
volgend jaar uit te breiden waarvoor
kabels zullen moeten worden gelegd
en lichtmasten geplaatst. Getracht
zal worden een konsumptiewagen
aan te trekken voor de ijsbaan. Het
materiaal waarover de vereniging
momenteel beschikt is in voortref
felijke staat.
Tot slot sprak de voorzitter de
wens uit dat men ditmaal weer een
goed schaatsseizoen zal mogen heb
ben.
Zierikzee krijgt bezoek van DOSKO DFS moet op de helft van
de inzet beslag kunnen leggen Renessc heeft de beste papieren
in handen in het treffen tegen Cortgene Dreischor II treedt aan
tegen Dreischor III Brüse Boys krijgt bezoek van BWR
SKNWK niet bij voorbaat kansloos Geen gemakkelijke taak voor
Brouwershaven.
verkeren en vindt daai'om dat mati
ging moet worden betracht bij het,
dekken van de uitgaven uit hef-
fingsgelden. Door aanvaarding van
de begrotingsvoorstellen heeft het
bestuur zich woensdag bij dit stand
punt aangesloten.
De uitgaven voor de gewone dienst
worden voor 1977 begroot op
f 21.069.150. De werkelijke uitgaven
in 1975 bedroegen ruim f 16,3 mil
joen en voor het lopende jaar is bij
na f 18,2 miljoen begroot.
De uitgavenstijging wordt voor
een belangrijk deel veroorzaakt door
de midden volgend jaar te verwach
ten aanpassing der salarissen, ter
wijl ook voorzien is in de mogelijk
heid van een -beperkte personeels
uitbreiding.
VOETBAL KNVB
DISTRIKT ZUID 1
Als de velden in het komende
weekend bespeelbaar zijn gaat Zie
rikzee 'in de 3e klasse D met de
thuiswedstrijd tegen. DOSKO aan de
tweede helft van de kompetitie be
ginnen. Zoals bijna in iedere Wed
strijd in de 3e klasse zal ook nu wel
weer het krachtsverschil niet groot
zijn ook al heeft Zierikzee te Ber
gen op Zoom met 2-i van DOSKO
weten te winnen.
AFDELING ZEELAND
In de le klas gaat DFS naar
Graauw waar de orjanehemden met
voldoende inzet in staat moeien zijn
op de helft van de inzet beslag te
leggen. De reserves van Zierikzee
krijgen in de reserve le klasse be
zoek van Zeeland Sport III, waarbij
de thuisklub voor de opgaaf staat
deze wedstrijd in winst om te zeten
als het niet regelrecht in degradatie
gevaar wil komen. In de 2e klasse B
gaan SVOWK en Dreischor het
tegen elkaar opnemen met Drei
schor als grootste kanshebber.
Renesse speelt thuis tegen
Cortgene waarbij het de beste pa
pieren in handen heeft. In de 3e
klasse G heeft DFS II op het sport
park van Zuijen de beste papieren
in handen in de ontmoeting met Zie
rikzee III. Dreischor II gaat winst
boeken in het treffen met het eigen
derde elftal, terwijl Zonnemaire
baas in eigen huis kan blijven in de
ontmoeting met Hansweertse Boys
III. Renesse II mag in staat zoorden
geacht om de uitwedstrijd tegen
Goes V tot een goed einde te bren
gen.
ZATERDAGVOETBAL
Bruse Boys krijgt in de 4e klasse
B bezoek van het Roosendaalse
BWR, een wedstrijd waarin de Boys
op de inzet beslag moeten kunnen
leggen. Slaagt Bruse Boys er inder
daad in deze wed strijd tot een goed
einde te brengen dan kan hen dit
seizoen niet veel meer gebeuren.
AFDELING ZEELAND
ln de le klasse krijgt SKNWK be
zoek van Veere dat momenteel hoog
op de ranglijst staat genoteerd. Hoe
wel de Nicuwerkerkcrs momenteel
heel wat minder winstpuntjes heb
ben welen te vergaren menen ivij
toch dat zij niet bij voorbaat kans
loos zijn. WIK gaat op bezoek bij
Meeuwen II waar zij winst zullen
moeten boeken om in de running te
blijven. Brouwershaven staat voor
geen gemakkelijke taak bij Wemel-
dinge, maar spelend met de inzet
van de laatste weken moet het toch
voor de Brouwenaren mogelijk zijn
een goed resultaat te boeken. In de
2e 'klas A moet MEVO in staat wor
den geacht om het bezoekende Ar-
nemuiden UI van het lijf te houden.
Duiveland, dat de puntjes broodno
dig heeft, staat in de thuiswedstrijd,
tegen Kloetinge II voor geen gemak
kelijke taak. In de 3e klasse A heeft
WIK II te Kerkwerve goede winst
kansen tegen Kloetinge IV, terwijl
DFS voor een zware opgaaf staat bij
SSV II. In de 4e klasse zullen
Brouwershaven II en WIK III el
kaar wel niet veel ontlopen. MEVO
II gaat het met goede winstkansen
opnemen tegen Wolfaartsdijk III.
ZAALHANDBAL
In de sporthal Onderdak te Zie
rikzee gaat zondagmiddag het heren
team van Delta Sport het opnemen
tegen Volharding uit Goes. Volhar
ding is dit seizoen aanmerkelijk ster
ker geworden door de fusie met Ha
ringman en heeft beschikking over
een tamelijk harde ploeg. Om bij de
eerste vier op de ranglijst te blijven,
die promoveren naar de nieuw in te
stellen landelijke 3e klasse, zal Delta
Sport deze wedsti'ijd in winst moe
ten omzetten. Voor deze wedstrijd
spelen de jeugdteams van Delta Sport
tegen die van het Middelburgse
E.M.M.
Schaakvereniging' T.O.G.
Hedenavond speelt de schaakver
eniging T.O.G. II een wedstrijd te
gen Vlissingen 4, welke gehouden
zal worden in dc kantine van re-
kreaticoord „Stoofpolder".
Voor deze wedstrijd zijn de vol
gende heren uitgenodigd: C. Klink,
R. Weyers, S. Reurich, C. v. d. Ber
ge, J. D. de Korte, R. Muller, W. v.
d. Berg, M. van Driel, en reserve is
L. Houkamp. De wedstrijd begint
om 19.00 uur.
M«aandag 6 december speelt T.O.G.
I een uitwedstrijd tegen Goes 3, wel
ke gespeeld wordt in Goes. Voor de
ze wedstrijd zijn de volgende heren
uitgenodigd: J. M. C. Zwarts. C. J.
van Bommel, I. Deurloo, K. Bal.
Douwe, H. P. Dolk. M. Houkamp en
J. dc Jonge.
LAND- EN TUINBOUW
DEN HAAG, 2-12. Dc directeur
beheer landbouw gromlrn van het
ministerie van landbouw en visserij
G. van der Lely vindt dat de over
heid zo snel mogelijk een antwoord
moet geven op de vraag hoe weer
een evenwicht tussen vraag en aan
bod van grond bereikt kan worden
op een acceptabel prijsniveau.
De situatie op de grondmarkt ver
slechtert shel. De grondmarkt ver
vult zijn funktle niet meer op een
maatschappelijk acceptabele wijze,
aldus V.sn der Lely donderdag in
Luntercn tijdens een CBTB-confe-
rentie over grondgebruik. Het hui
dige prijsniveau stelt volgens Van
der Lely vooral de financieel ster
kere bedrijven in staat grond te
kopen terwijl bedrijven die de grond
het meest dringend nodig hebben
voor hun bestaan deze race niet
meer bij kunnen houden. In een tijd
van schaarste aan grond dient juist
deze middencalcgoric van bedrijven
voorrang te hebben bij de verdeling
van de armoe, aldus dc directeur
beheer 1 a hd bouwgronden.
