Voorbereidingen verzwaring-
dijkvak zuidzijde
Sint Philipsland-A. J. Polder
OS
OS
Unox erwtensoep
75 cent korting
een huis
boordevol
aanbiedingen
deurloo
OORLOG
IN LIBANON
Geslaagd najaarsreisje
bejaardenbond Nieuwerkerk
Huisvrouwen kunnen energie
besparen bij wassen witte goed
Rijke
en arme landen
Trekvogels
omgekomen
Van prothese tot mode-accessoire
4
Tropisch onkruid
Dode en gewonde
bij ongeval
in 's-Meerenhoek
Zwitserland
schoonste land
Bomen snoeien:
wanneer en hoe?
DRUKWERK
FAMILIEDRUKWERK
HANDELSDRUKWERK
Glazenwasser
stort naar beneden
Gemeente vergat
schoolmeubilair
te bestellen
ZIERIKZEE, 14-10. Er worden voorbereidingen «e-
troffen voor de verzwaring van het dijkvak aan de
zuidzijde van Sint Philipslaud (kom Sint Philipsland-
haven Anna Jacobapolder.
In de dezer dagen gehouden ver
gadering van de stuurgroep dijkver
sterkingen in Goes werd gewezen op
het feit dat »cg geen zekerheid be
staat over de vraag of hier binnen
of buitendijks zal worden gewerkt.
In het algemeen kan worden ge
steld, dat binnendijkse verzwaring
op moeilijkheden stuit bij de land
bouw en buitendijkse bij milieu-or
ganisaties. Het buitendijkse verzwa
ren van dijken is vaak de duurste
oplossing, omdat er dan een nieuwe
(steen) glooiing moet worden ge
maakt. De kosten van binnendijkse
grondverwerving spelen vaak in
verhouding tot de totale kosten van
de verhoging van een dijk een min
der belangrijke rol.
Een bijkomende zaak is, dat de
Stichting het Zeeuwse landschap be
zig is met de aankoop van de be
treffende dijk en de schorren en
slikken (totale oppervlakte 500 ha).
Provinciadle staten hebben enige
vijf jaar garantie
toegang vrij
meelstraat 31 zierikzee
tijd geleden f 250.000,voor de aan
koop van dit natuurgebied beschik
baar gesteld.
De hoop werd uitgesproken, dat
zal hebben tegen een buitendijkse
tracé, gezien de grote oppervlakte
van het gebied.
In de stuurgroep werd benadrukt,
dat binnendijkse verzwaring het
verlies zou betekenen van een niet
onaanzienlijke hoeveelhedi goede
landbouwgrond, hetgeen moet wor
den tegengegaan.
Afgesproken werd, dat het bureau
dijkversterkingen een kostenraming
zal opstellen van beide mogelijkhe
den.
Tholen
De stuurgroep heeft uitvoerig de
problemen besproken die zijn ont
staan door een binnendijkse afschui
ving (over een lengte van 300 lot 400
m) bij het werk Muyepolder-Oude-
land op Tholen. Per 1 oktober zou
het dijkvak worden opgeleverd,
maar deze datum kon niet meer
worden géhaald. De afschuivingen
zijn het gevlg van een te slappe on
dergrond, die niet bestand bleek te
gen het opgebracht dijkmassief. Er
vindt nu spoedherstel plaats in ver
band mte het komende stormseizoen.
Vanuit de vergadering werd aan
gedrongen op maatregelen die dit
soort gebeurtenissen in de toekomst
kunnen voorkomen. Gepleit werd
BHAMDOUN, 13-10. Palestijnse
militairen zijn donderdag overge
gaan op een wanhopig en. verbitterd
gevecht tegen de Syrische tanks en
infanterie in de strategische berg
plaats BHAMDOUN in Libanon. Om
elk huis wordt gevochten.
Het jongste opvlammen van de
burgeroorlog in het land heeft dood
en vernieling gezaaid in Bhamdoun,
een verzameling grijs gekleurde
villa's van rijken uit het hele Mid
den-Oosten.
NIEUWERKERK, 13-10. De door
de afd. Bejaarden Bond gehouden
najaarsreis, die door de firma Van
Oeveren verzorgd, over de Zeeland-
brug, via Wolfaartsdyk, langs de
zuidelyke oevers van het Veerse
Meer en Arnemuiden door Middel
burg Zuid en een groot deel van
Walcheren voerde, is dermate ge
slaagd en trok zoveel deelnemers
dat het bestuur nog een extra auto
moest inzetten.
De eerste pauze werd in hotel
„Strandlust" gehouden. Het uitzicht
over de Schelde was zeer boeiend.
Precies op dit tijdstip kwamen er et
telijke zeereuzen langs. Het vertrek
sein had hier vandaan voor velen
best wat later kunnen zijn. Voor het
nog ten dele afmaken van de tocht
werd het Sloegebied „meegenomen".
Borsele was hierna aan de beurt.
Toen zette de goed ter plaatse be
kend zijnde chauffeur door een schit
terend landschap koers naar de Zee-
landbrug. In Noordgouwe in hotel
Van der Weide stond een magnifie
ke koffietafel bij aankomst al klaar.
Na een drankje vooraf werd deze
alle eer aangedaan. Een der vrouwe
lijke bestuursleden was met de lei
ding belast.
Nadat ieder voldaan was, nam de
sekretaris het woord. Hij dankte al
len hartelijk voor de gezellige mid
dag. Hij wekte de leden op, de door
de bond op dinsdagmiddag belegde
spelmiddag in grote getale te bezoe
ken. „De afdeling maakt een sterke
groeiperiode door. Werkt u allen
mee, om de gang er in te houden",
aldus de sekretaris.
Een der deelnemers dankte na
mens allen bestuur, leden, de heer
Van der Weide en de chauffeur voor
deze prettige middag.
Bij de aanvang van de tocht had
de voorzitter een welkomstwoordje
uitgesproken, waarin hij in grote
trekken de tocht uiteenzette. Terwil-
le van de tijd is men daarvan afge
weken, wat evenwel aan het geheel
geen afbreuk deed.
Omstreeks half n egen stopte do
bus bij ,,'t Dorpshuis", waar de
tocht werd beëindigd.
Het bestuur, weer al bezig met
nieuwe plannen is zeer tevreden
over deze geslaagde reis.
DEN HAAG, 13-10. Dc huisvrouwen gebruiken over het algemeen
te veel energie by het wassen van het witte goed. Alleen als dc
was echt vuil is, heeft witte goed water met een temperatuur van
95 graden nodig, maar in twee van de drie gevallen kan men vol
staan met een verhitting tot 60 graden. Als men dc huisvrouwen
ertoe zon kunnen brengen hun wasmachine zo af te stellen, dat zy
dc niet zo vuile was (70 proeent van het witwasgoed) bij 60 graden
wassen, dan zou op dc Nederlandse witte was een energiebesparing
van vijftig procent z(jn bereikt, wat overeenkomt met 100 ifüljoen
kubieke meter aardgas per jaar.
Volgens een grote detailhandel (Gerard de Lange) zou dit bereikt
kunnen worden als de fabrikanten een spaarprogramma in hun
wasmachines zouden inbouwen, d.w.z. de machines zouden voor
zien van een knop voor wassen b(j 60 graden. Als dc wasautomaat
eenmaal van een dergelijk spaarprogramma is voorzien, gaan dc
huisvrouwen er gemakkelijker toe over zuinig te wassen. Daarom
eist dc detailhandel van al zijn leveranciers, dat zij zulke automaten
gaan leveren. Er Is al een machine op dc markt met een dergelijk
programma.
b.v. voor het aankopen van pen bre
dere binnenberm, waardoor een
flauwer binnëntalud kan worden
gemaakt en een betere tegendruk
kan worden verkregen. Ook werd
erop gewezen, dat buitendijkse ver
hoging - hetgeen weliswaar duurder
is- minder risiko's van doze aard in
zich houdt.
In hoog tempo wordt op het ogen
blik gewerkt in de omgeving vande
stadswallen van Tholen. Deze wer
ken behoren tot het bestek Tholen -
Razerny. Het hoge tempo is nodig
met het oog op de komende najaars-
sormen. Er is geconstateerd, dat de
grondslag vrij slecht is. Met het
zandspuiten bij de Deurlooppolder
is er momenteel een achterstand van
ongeveer twee weken.
NAALDWIJK12-10. Sincls deze
zomer groeit in Westlands ivater een
nieuiu soort onkruid. Het proefsta
tion voor de glastuinbouw in Naald
wijk heeft vastgesteld clat het hier
gaat om de tropische plant ivatersla.
Deze plant woekert snel voort en
richt in tropische gebieden schade
aan aan waterwegen, irrigatiekana
len en waterkrachtcentrales.
Het proefinstituut is er nog niet
zeker van of de plant in Nederland
kan overwinteren. Een woordvoerder
van het instituut zei dinsdag dat de
plant na een redelijke winter, waar
in het ivater bevriest, verdwenen
moet zijn. Het enige waarvoor men
bang is, is de thermische warmte-
verontreiniging in het water rond
Loosduinen.
Het hoogheemraadschap Delfland,
dat verantwoordelijk is voor de wa
teren in het Westland, heeft het
proefstation gevraagd de ontwikke
ling van de plant nauwkeurig in de
gaten te houden. Men is bij hei hoog
heemraadschap bang voor het snelle
aanpassingsvermogen dat planten
en dieren vertonen. Men verwijst
hierbij naar de tropische vogels die
sinds enige tijd in ons land overwin
teren. Mocht de plant de winter
overleven dan overweegt het hoog
heemraadschap een uitroeiactie. Dit
is. in dit stadium nog te kostbaar.
's-HEERENHOEK, 13-10. Woens
dagmiddag is op de provinciale
Sloeweg nabij het Zeeuwse 's-Hee-
renhoek de 54-jarige J. Salm uit Den
Haag bij een verkeersongeval om
het leven gekomen. De heer Salm
is bij het met zijn auto oversteken
van de voorrangsweg door een
vrachtauto aangereden. De vracht
auto belandde in een naast de weg
gelegen sloot. De zware ijzeren pla
ten op de vrachtauto gingen schui
ven, waarbij de chauffeur uit Co-
lijnsplaat zwaar aan het hoofd ge
wond raakte.
NEW YORK, 13-10. De kloof tus
sen de rijke en de arme landen in
de wereld kan in het laatste kwart
van de twintigste eeuw aanzienlijk
worden verkleind als de rijkere lan
den bereid zijn zich geringe opoffe
ringen te getroosten: op hun beurt
zullen de arme landen bereid moe
ten zijn tot ingrijpende sociale, poli
tieke en institutionele hervormingen.
Dit staat in het rapport van een
groep ekonomische deskundigen van
de universiteiten van Harvard en
Brandeis (in Massachusetts) die in
opdracht van de Verenigde Naties
een omvangrijk onderzoek hebben
ingesteld om te proberen inzicht te
krijgen in de ekonomische situatie.
STUTTGART, 12-10. Zwitserland
is het schoonste land van hel weste
lijk kontinent. Iedere Zwitser „pri-
cluceert" per jaar slecht 150 kilo
huisafval. DU werd bekendgemaakt
op een bijeenkomst van afvalex-
perts, die, woensdag in Stuttgart in
Wesb-Duitsland is gehouden.
Het slechtst komen de Luxembur
gers ervan af. Het gemiddeld aantal
kilo's per inwoner ligt hier op 400
kilo afval. In Italië en Wesl-Duits-
land doen. dc inwoners het op dit ge
bied vrij goed. Iedere inwoner pro
duceerthier gemiddeld slechts 200
kilo afval per jaar. Dc Denen doen
het ook nog goed met 230 kilo.
Minder florissant ziet het er uit in
Nederland. (270 kilo), Groot-Brittan-
nië (272 kilo) en Frankrijk (200 ki
lo).
ST. OEDENRODE. In de nacht
vnn woensdag op donderdag is in St.
Oedenrodc aan de Boskantscweg de
kapitale boerderij van dc heer Van
der Vleuten totaal door brand ver
nield. Vijf kinderen, op de leeftijd
van vijf tot vijftien jaar, konden zich
ternauwernood redden.
De meeste bomen kunnen het bes-
Ie gesnoeid worden in oktober/no
vember. Maar 't snoeien van een
boom blijft een noodzakelijk kwaad!
De kunst van het snoeien is dan ook
om zo weinig mogelijk te snoeien -
namelijk ulléén om de boom te hel
pen bij het ontwikkelen van zijn
natuurlijke vorm en om problemen
op latere leeftijd te voorkomen. Door
veel snoeien ontstaat namelijk het
gevaardat de boom juist wordt ge
stimuleerd tot het vormen van extra
lakken, waardoor de kroon te zwaar
wordt en kan uitbreken.
.Verantwoord snoeien kunt u dus
alleen, als u met de natuurlijke iwrm
van de boom, de zgn. habitus, ver-
trouwd bent. Wanneer u zo een jon
ge boom in cle eerste 10 a 15 jaar in
zijn groei begeleidt, dan is snoeien
later praktisch niet meer nodig en
zult u een mooie, evenwichtig uitge
groeide boom krijgen.
Voor elke vorm van snoei geldt
overigens, dat de takken glad bij de
vertakking moeten worden afge
zaagd, zodat er geen takstomp over
blijft, die zou kunnen gaan inrotten.
Alle snoeiwonden, maar in ieder
geval die groter zijn dan 2 cm in
doorsnede, moeten altijd xvorclen af
gesmeerd met een boomivond-afdek-
of ontsmettingsmiddel, zodat ze niet
ge'infekteerd kunnen worden door
schimmels, bacterieën of insekten.
FERRARI, EMILIA-ROMAGNA,
13-10. In de afgelopen dagen zijn
duizenden watervogels omgekomen
in het water van een meertje bij
Ferrari.
Het meertje, dat eerder diende
voor het afvalvan twee suikerraf
finaderijen, werd later gebruikt als
reservaat voor trekvogels.
Uit een eerste onderzoek bleek dat
de vogels het slachtoffer wai'en van
een verontreiniging door een natuur
lijk proces van ontbinding van or
ganische stoffen, dat versneld wei'd
door het gebrek aan water. Men
overweegt nu een zuiveringsinstalla
tie aan te brengen.
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
DEN HAAG. Minister Duisenbcrg
(financiën) heeft in de Tjvcede Ka
mer - op de derde dag van de alge
mene politieke financiële beschou
wingen - meegedeeld dat het aantal
personen betrokken by een werk
tijdverkorting aanzienlijk js gedaald.
WARNSVELD. Met in beide han
den een revolver waarmee hij enkele
schoten afvuurde, is D. F. Hprneman
uit Warnsfeld, eigenaar van een tex
tielonderneming, er in de nacht van
woensdag op donderdag in geslaagd
een drietal dieven op de vlucht te
jagen. Voor zover bekend heeft hij
geen personen geraakt.
DEN BOSCH. In Noord-Brabant
heeft zich in de afgelopen maand, een
relatief gunstige ontwikkeling op de
arbeidsmarkt voorgedaan. Dit stelt
ir. A. de Wildt, hoofdinspecteur-di
recteur van de arbeidsvoorziening in
Noord-Brabant in e entoelichtipg op
de arbeidsmarktsituatie in septem
ber.
Advertentie
Advertentie
Jannewekken 11
Zierikzee/Telef. 01110-2255
Stencil - offset en boekdruk
VERLOVINGSKAARTEN
HUWELIJKSKAARTEN
GEBOORTEKAARTEN
Een uitgebreide keuze uil
vele modellenboeken.
van klein lol groot en van
zwarl lot in vele kleuren,
voor:
BRIEFPAPIER
ENVELOPPEN
REKENINGEN
FOLDERS, ENZ.
UW DRUKKER
tHHHHHHMHMMflflHI
Tot en met 20 oktober a.s.
bij inlevering van uw cheque
DEN HAAG. In september 1976
hebben 1260 mensen te hard met hun
auto door Den Haag gereden. Het
bontst maakte het een inwoner van
de hofstad zelf die gegrepen werd
terwijl hij met een snelheid van 110
kilometer binnen de gemeentegren
zen toerde. De overtreders werden
betrapt bij radar en foto-controles.
Ook werd in de maand september
1527 maal proces verbaal opgemaakt
tegen automobilisten die door een
rood stoplicht reden.
ROTTERDAM. Ongeveer twintig
huisvrouwen uit de Rotterdamse
wijk Katendrecht hebben hun woe
de geuit'tegen wethouder W. J. van
der Have (werkaangelegenheden).
ROTTERDAM, 14-10. Doordat de
staalkabel van het bootsmanstoeltje
waarin hij werkzaam was brak is de
41-jarige glazenwasser R. Lameijze
uit Rotterdam woensdag van de 12e
verdieping van de parkflat aan de
Westzeedijk naar beneden gestort.
Met ernstige verwondingen werd hij
naar het Dijkzigtziekenhuis overge
bracht. Bij aankomst bleek hij te
zijn overleden.
ZUTPHEN, 14-10. Twee noodloka-
len van de Zutphense Martinet-MA-
VO staan al enkele maanden leeg,
omdatde leerlingen niets hebben
waar ze op kunnen zitten of mee
kunnen schrijven. De afdeling on
derwijs van de gemeente heeft ver
geten de leerlingensets, behorende
bij de lokalen te bestellen. De zaak
kwam aan het licht omdat de direk-
leur van de MAVO, de heer A. M.
van Wijk, al ettelijke malen met zijn
hoofd tegen de muur was gelopen
als hij informeerde naar het meubi
lair. Uiteindelijk was hij het zo zat
dta hij tijdens een openbare kom
missievergadering de zaak in de
openbaarheid bracht. De gemeente
heeft in een eerder stadium toege-
ezgd de noodlokalen voor 16 augus
tus jongstleden te meubileren. Door
het ontbreken van leerlingensets zit
de Marlinet-MAVO momenteel zon
der bergruimte en lerarenkamer.
Daarin wordt les gegeven.
Tussen het gouden brilletje van
Schubert en de transparante kunst-
stofbril van Emmanuelle Kahn lig
gen anderhalve eeuw geschiedenis.
Geschiedenis waarin de bril zich
ontwikkelde van een handgemaakte
prothese voor de byziende intellec
tueel tot een voor iedereen bereik
baar mode-accessoire.
Wie vandaag een bril koopt, heeft
er geen moeite mee, om een mon
tuur te kiezen, dat bij zijn of haar
gezicht en kleding past. De bril is
een mode-artikel, dat - hoewel op
grote schaal geproduceerd - ieder in
dividu iets exclusiefs kan geven, dat
zijn of haar persoonlijkheid kan on
derstrepen. De opticiën heeft brillen
genoeg in huis, om ieder een mode
bewuste keuze te laten maken.
Dal was vroeger anders. Wie eer
tijds een bril moest dragen, had niet
veel te kiezen. Zelfs tol in het begin
van de 20e eeuw werden brillen van
geval tot geval geheel met de hand
gemaakt. Voor zijn lezende klanten
kring - de kloosterling, de dominee,
de notaris, de dokter en de school
meester - maakte de opticiën van
goud, zilver of nikkel fragiele bril
letjes met vlakke, ovale glazen, die
er vrijwel allemaal hetzelfde uitza
gen. Tussen dames- en herenbrillen
was geen verschil, en met de pas
vorm was het, naar moderne maat
staven gemeten, droevig gesteld.
Toch deed de opticiën wal binnen
zgn vermogen lag, om een zo fraai
mogelijk produkt af te leveren.
Neusbruggen in alle malen, groefjes
in dc rand van dc glazen om de rand
van de bril onzichtbaar te maken en
speciaal voor de zusters vervaardig
de hij de zgn. „nonnenveren", kaars
rechte polen met een oogje aan het
eind, waarmee de bril zonder hin
der van dc kap op en af gezet kon
worden.
Industrie
Na de Eerste Wereldoorlog, toen
de bril door allerlei sociale verande
ringen ook bij de gewone man in dc
belangstelling kwam. werd dc tijd
rijp voor de vestiging van een bril-
lenindustrie. In 1910 konden de op~
ticiëns al een aantal in serie gepro
duceerde ovalen brilletjes van me
taal krijgen uit Parijs, en later ook
uit Duitsland, maar de echte grote
produktie kwam uit de Verenigde
Staten. Ook in Nederland werd deze
bril populair, de „Diplomat", een
ronde doublé-bril met traditioneel in
het midden aangezette veren (poten).
De beter gesitueerden bleven lie
ver bij het oude handiverk. Om zich
extra van de massa te onderschei-
Van links naar rechts een brilletje
met een K-neus, „de Diplomat", met
W-neus, een pince-nez en een zon
nebril met mica-glaasjes.
den lieten zij de fraaiste kunststuk
ken door de opticiën vervaardigen.
Uit die tijd stammen dan ook de
prince-ner. de lorget, de face-a-main
en de randloze knijpbril dc „so-
easy".
Andere materialen
Echt mooi waren die brillen niet
te noemen. Massaprodukt of hand
werk, de bril bleef toch een prothe
se. Tol zo tegen het eind van de vro-
lijke jaren twintig, toen ontdekt
werd dat je met afneembare cellu
loid randjes een metalen bril ook
wal kleur kon geven, en dat hoog
aangezette veren niet alleen meer
zicht gaven, maar er ook leuker uit
zagen.
En in de jaren die volgden werd
de bril steeds leuker. Eerst was er
de celluloid bril van filmster Harold
Lloyd, die in vele landen een rage
werd. Later, in 193S. kwam de Nu-
mont-bril uit Amerika, èen chique
doublé glasbrilmontuur met een ty
pisch vcersysteëm, waarvan dp gla
zen randloos werden bevestigd.
De Tivcede Wereldoorlog bracht
ivat stagnatie in de ontwikkelingen
- bij gebrek aan imporlmogelijkhc-
den en aan materialen maakten de
opticiens zelfs van breinaalden nog
een soort bril - maar na de oorlog
werd de draad wat doublé glasbril-
len betreft weer opgenomen. De po
pulariteit van onze bevrijders vond
zijn weerslag in de grote vraag naar
dc Truman-glasbril en andere fraaie
glasbrillen. die de Amerikaanse in
dustrie inmiddels wist te maken.
Toen rond 1950 de eerste Nederland
se brilfabrikanten hun produktie
aanvingen, waren het dan ook der
gelijke glasbrillen, die de meeste af
trek vonden.
Toch begonnen ook andere mate
rialen dan metaal en celluloid de
aandacht te vragen. .Plastic, in de
oorlog ontwikkeld, werd meer en
meer gebruikt. Bij de opticiën eerst
alleen voor brillegtazen. later in
verbeterde vorm ook voor monturen.
Een nieuw tijdperk was aangebro
ken.
Met kunststof werden rfe moge
lijkheden O/) ongekende wijze uitge
breid. De bril kon worden tot wat
hij .nu is: niet langer een prothese
voor het leven, maar een mode-ac
cessoire voor elk seizoen.