HET VERLEDEN VAN OPA LANGEREIS Presidentschap der V.S. triomf voor de tweede garnituur Parlementaire delegatie terug uit Rusland Saharavolk lijdt honger Manoeuvres Warschaupact De Colombo- konferentie Busongeluk in Oostenrijk BLIK DOOR HET WERELD VENSTER Hartpatiënten naar Genève Anti-rook-aktie N.C.R.V. Rijlessen duurder Geen devaluatie van de gulden De beloning- van chauffeurs Man omgekomen bij brand Premieregeling binnenschilderwerk „Lange Jan" viel verkeerd Knaapje ging rijden „Groene hel" overleefd 4 SCHIPHOL, 22-8. Diep onder de indruk van onofficiële bezoeken aan prof. Zacharov en aan de moeder van de reeds maanden lang gevangen zittende jeugdige Boekovski is de Nederlandse parlementaire delegatie onder voor zitterschap van dr. A. Vondeling, die een bezoek van ruim een week aan Rusland heeft gebracht, zaterdagochtend uit Moskou op Schiphol terugge keerd. De politieke malaise in de V.S. is nog lang niet voorbij sincls Nixon en Watergate. De conventie van de Re- publikenise partij xoas vrijwel alleen interessant doordat ze dit nog eens nadrukkelijk belichtte. Al wordt zo iets natuurlijk nooit gezegd, de con ventie werd uiteraard aanzienlijk versomberd omdat men haast zeker wist bijeen te zijn om de aanstaande verliezer van de presidentsverkiezin gen aan te wijzen. Want de opinie peilingen gaven al een hele tijd Ford noch Reagen kans te winnen van Jimmy Carter, de Democratische kandidaat. Dat is natuurlijk koffie- dik-kijkerij en dan nog wel een hele campagnetijd voor de stembusgang van november, maar ditmaal is dit niet zo geweldig riskant: Carter heeft op eigen kracht bewezen dat hij de mensen aanspreekt en hij heeft een partij achter zich die niet verwik keld is in allerlei akelige veten. En- bovendien heeft hij voor dat hij niets te maken heeft gehad met Washing ton en ivat daar allemaal voor onfris gebeurde, terivijl ook duidelijk is dat hij zijn kandidatuur bepaald niet te danken heeft aan gerommel vah de beroepspolitici, ook al een slag men sen dat geen beste naam meer heeft bij de gemiddelde Amerikaan. Niet dat de Democraten doelbewust dit zo gespeeld hebben - het partij apparaat is alleen zo verstandig ge weest deze gang van zaken te accep teren en er het beste van te maken viel. Vergelijk dit met het spektakel van de Republikeinse conventie. De grote ruzie ging tussen Reagan en Ford. Als twee vleugels in een partij met elkaar overhoop liggen is dit acceptabel: slechts twee grote par tijen maken in de V.S. een kans en wat elders een strijd tussen verschil lende partijen kan zijn moet daar dus wel binnen zo'n grote partij uitge vochten worden. Maar hier ging het helemaal niet tussen vleugels - bei de heren ontlopen elkaar in gezind heid zeer weinig: ze zijn even con servatief, maar proberen elkaar op het persoonlijke vlak vliegen af te vangen wat een schouxospel oplevert dat geen van beiden tot eer strekt. Reagan ging dan bovendien nog met handige foeven tewerk, zoals zijn po ging de conventier eg els zodanig te laten veranderen dat Ford al van te voren zou moeten zeggen met wie hij in zee icilde gaan als kandidaat voor het vice-presidentschap. Een zaak van niet hel minste belang, behalve dan dat een aantal potentiële Ford- steuners gegarandeerd zou schrikken van de tweede man en toch maar op Reagan zou stemmen. Zoals het ook een foef van Reagan was om zelf wel vooraf zijn tweede man aan te wijzen en zowaar een gegarandeerd vooruitstrevende heer Schweiker. Aardig om vooruitstrevende stem men binnen te halen? Nauwelijks want in de V.S. weet ieder dat een vice-president in wezen niets te zeg gen heeft maar slechts voorhanden moet zijn voor het geval de presi dent sterft of om onfraaie redenen heen moet gaan, iets waaraan men liever niet denkt op conventies. Maar wel kwam Schweiker uit een staat met nogal wat gedelegeerden op de conventie die zich wel geroepen zou den voelen hun staatgenoot niet in de steek te laten. Figuur geslagen? Het zijn juist de typische activitei ten van politici waarvan de meeste Amerikanen genoeg hebben, die Rea gan bedreef - des te merkwaardiger omdat hij nel als Carter inderdaad niets met Washington, te maken heeft en dus vrijwillig en moedwil lig precies ophief ivat nog in zijn voordeel pleitte. Dat deed ook zijn activiteit, terwijl die van Ford te wensen overliet. Op zichzelf sloeg Ford al een rot- figuur dat hij als zittende president niet zonder enige moeite de kandi datuur in de wacht kon slepen, zoals te doen gebruikelijk: geen president die een volgende ambtsperiode am bieerde had ooit zoveel moeite als Ford om zijn eigen partij achter zich te krijgen. Komt dit omdat hij niet echt gekozen is maar slechts in het Witte Huis belandde doordat eerst Agnew als vice-president moest ver- dwijnen wegens onfrisse handelingen en vervolgens ook Nixon? Dat zegt de Ford-aanhang die er ook op wijst dat daardoor Ford ook niet de inge speelde Witte-Huisstaf heeft om hem te helpen die andere naar herverkie zing strevende presidenten wel had den. Maar het komt ïn feite veel meer ómdat Ford in het Witte Huis als een kleurloze ambtenaar braaf zijn werk heeft zitten doen zonder dat er iets van hem uitging. Zelfs zijn eigen partij ziet hem kennelijk alleen maar als een nette tijdelijke kracht maar niet als een leider. De natie kan moeilijk een hogere dunk van hem hebben dan zijn partij. Het gevecht tussen deze twee he ren die beiden op hun manier over tuigend hebben aangetoond tot de tweede garnituur te behoren is uit eindelijk gewonnen door Ford, die daarbij waarschijnlijk nog heel wat te danken had aan de lof die hem werd toegezwaaid door zijn vice-pre sident Nelson Rockefeller, een der weinige vooruitstrevenden in de Re publikeinse partij en die daarom vanwege het duel tussen de twee conservatieve aspiranten voor de kandidatuur al een tijd geleden door Ford overboord was gezet en op de conventie ook amper applaus kreeg. De brave en nette heer Ford mag omdat de Republikeinen niet beter in huis hebben, het opnemen tegen de heer Carter die met al zijn merk waardigheid één ding is wat Ford zeker niet is: een personlijkheid. BAZEL, 21-8. De ongeveer 70.000 vluchtelingen uit de westelijke Sa hara, die in 14 kampen aan de Al gerijnse grens wonen, worden vol gens de particuliere Zwitserse hulp organisatie „Terre des Hommes door de hongerdood bedreigd. Ook de medische voorzieningen zijn ontoerëikend. Kinderen ster ven al aan ondervoeding. Terre des Hommes heeft zelf al 112.000 fran ken beschikbaar gesteld en zegt dat er absoluut meer hulp moet komen. WARSCHAU, 21-8. De strijd krachten van de S. U., Polen, DDR en Tsjechoslowakijc zullen van 9 tot 16 september in het westen van Polen met in totaal ongeveer 35.000 militairen gezamenlijke manoeuvres houden. De Poolse kranten schreven dat er tactische eenheden en afdelingen van land- en luchtmacht aan mee doen. Het doel van deze oefening „Schild 76" genaamd, is volgens of ficiële opgave „verdere volmaking van de kunde der leiders, staven en strijdkrachten van de verbonden legers". De manoeuvres worden gehouden in het gebied Bydgoszcz-Szczecin- Worclaw. Niet meegedeeld is of ook waarnemers' uit het buitenland zijn uitgenodigd. UTRECHT, 21-8. Tussen de verte genwoordigers van de werkgroep hartchirurgie buitenland van de ge zondheidsraad, de ziektekostenver zekeraars en de ziekenfondsen is op een vergadering by de Ziekenfonds raad volledige overeenstemming be reikt over open hartoperaties by Ne derlandse patiënten in het Centre Medical de Genalier in Genève. Er zijn duidelijke afspraken ge maakt over de coördinatie, de or ganisatie en de financiering van deze operaties, zo deelde een woordvoer der van de Ziekenfondsraad mee. Het is de bedoeling, dat er jaar lijks ongeveer 200 patiënten naar Gepève vliegen, in kleine groepjes van twee a drie patiënten, die in een weekend vertrekken en dan veertien dagen in Genève blijven. HILVERSUM, 21-8. Ruim dertig duizend mensen hebben zich aange meld als deelnemer aan de televi sieserie „Roken? zo kom je er van af", die de N.C.R.V. in samenwer king met de stichting Leven en ge zondheid dinsdag begint. Er zullen op zeven achtereenvolgende dagen uitzendingen ter begeleiding zijn, waarvan één via de radio. DEN HAAG, 21-8. De ministers van economische zaken en van ver keer en waterstaat hebben zich ak koord verklaard met een verhoging van de tarieven van autorijscholen met ingang van 21 augustus. De ta rieven mogen dan met f 0,65 - de omzetbelasting inbegrepen - per les uur worden verhoogd, met dien ver stande dat de lesprijs voor rijonder- richt in personenauto's en op motor rijwielen een bedrag van f 27,95 (in clusief B.T.W.) niet te boven gaat. De verhoging is een gevolg van de doorberekening van verhoogde loon- en overige kosten. AMSTERDAM, 21-8. De jongste maatregelen van de Nederlandse Bank onderstrepen nog eens duide lijk dat zij vastbesloten is de externe waarde van de gulden te handhaven. Dit heeft dr. J. R. M. van den Brink, voorzitter van de Nederlandsche Bankiers vereniging, vrij dagavond desgevraagd aan het A.N.P. meege deeld. DEN HAAG, 21-8. Er is in 1977 niet. meer beschikbaar dan 2,3 miljoen gulden voor het verbeteren van de arbeidsvoorwaarden in het streek vervoer. Dat is het antwoord van minister Westerterp op de eisen van de vervoersbonden de arbeidsvoor waarden voor de werknemers in het streekvervoer gelijk te maken. Er be staan verschillen in arbeidsvoor waarden voor buschauffeurs die bij een gemeentelijk stadsver voersbe- drijf werken en de overige chauf feurs in hel streekvervoer. SCHIEDAM, 22-8. In de nacht van zaterdag op zondag is de 29-jarige kelner J. M. van den B. bij een uit slaande brand in een woning aan de Zwaansteeg in Schiedam om het le ven gekomen. Zijn lijk werd gevon den nadat de brandweer met veel materiaal uitbreiding van de brand had weten te voorkomen en de brand in de bovenetage van het pand had geblust. Vermoed wordt dat de kel ner bij roken in bed in slaap geval len. DEN HAAG. 21-8. Het bestuur van het Bedrijfschap Schildersbedrijf heeft besloten ook voor het winter seizoen 1976 1977 een premieregeling voor binnenschilderwerk door te voeren. De werkingsduur is bekort van 17 tot 15 weken, terwijl de pre mieperiode is bepaald op 8 novem ber tot en met 25 februari a.s. Flitsen uit het buitenland STRAATSBURG. Portugal heeft het lidmaatschap aangevraagd van de raad van Europa, de instelling die 27 jaar geleden werd opgericht ter bevordering van de Europese eenheid en waarvan 18 landen lid zijn, zo heeft de raad vrijdag mee gedeeld. GENEVE. De secretaris van het in Londen gevestigde, „genootschap tegen de slavernij", kolonel Patrick Montgomery, heeft om een onder zoek door de Verenigde Naties ge vraagd naar het lot van de Koer- d n in Irak, die enkele jaren gele den in verzet kwamen tegen het be wind in Bagdad BOSTON. De Amerikaanse minis ter van buitenlandse zaken, Henry Kissinger, ds zich volgens de „Bos ton Globbe" nu al druk aan het in dekken voor een toekomst als amb teloos burger. Volgens hardnekkige geruchten zou Kissinger eind dit jaar willen opstappen, zeker wan neer Jimmy Carter tot president wordt gekozen. COLOMBO. In Colombo is de vijf de 'topconferentie van niet-gebon- den landen akkoord gegaan mei het denkbeeld van een éigen nieuws voorziening voor en over de derde wereld. MANILLA. De Filippijnse presi dent, Ferdinand Marcos, heeft een beroep gedaan op zijn volk hulp te geven aan de voornamelijk Moham medaanse gebieden, welke zijn ge teisterd dcor een aardbeving die waarschijnlijk 5.000 mensen het le ven heeft gekost. De meeste slacht offers zijn Mohammedanen. JOHANNESBURG. In Johannes- j burg zijn zaterdag leiders van acht van de negen zwarte thuislanden in spoedvergadering bijeengekomen om plannen op te stellen voor een ge meenschappelijk standpunt tegen over de blanke regering. GENÈVE. De V.N.-hoge commis saris voor de vluchtelingen heeft vrijdag verklaard dat bij de Rhode- sische aanval vorige week een vluch telingenkamp met 8.000 vluchtelin gen uit Rhodesië geheel is vernield en dat ongeveer duizend mensen zijn gedood. MADRID. Grootvorstin Maria Wladimirovna, dochter van groot vorst Wladimir Kirilovitsj, hoofd van het huis Romanov en erfgenaam van de Russische troon, en van prinses Leonide Bagration, trouwt op 22 september in Madrid met prins Friedrich-Wilhelm van Pruisen, telg van de Duitse Hohenzollern-Dynas- tie. LONDEN. Topfunctionarissen van de Britse waterleiding hebben zon dag gezegd dat de Biatten rekening moeten gaan houden met drastische beperkingen in het watergebruik. Groot-Brittannië wordt momenteel geteisterd door de ergste droogte van de laatste 250 jaar. COLOMBO/PARIJS, 21-8. Op Sri Lanka, in Colombo is de vijfde top conferentie van de niet-gebonden landen afgesloten met veroordelin gen van Israël en Zuid-Afrika, een oproep tot een olie-embargo tegen Frankrijk en Israël en een eis inzake zelfbeschikking voor het volk van Oost-Timor. Afgevaardigden zeiden dat de bijeenkomst van leidende functionarissen uit de 85 lidstaten gemakkelijk overeenstemming had bereikt wat betreft haar economi sche verklaring en bijbehorend „actieplan", maar verscheidene bit tere conflicten had doorgemaakt over politieke zaken. 67 Behalve deze meneer. Wie is hij eigenlijk? Hij kijkt de man voor zich aan. In het gebouw gaat de bel voor de koffie. De man komt overeind en gaat naar de huistelefoon. Via dit apparaat vraagt hij de koffie naar de appartementen van opa Lange- reis te brengen. ,Voor twee perso nen", voegt hij er aan toe. Het is ineens stil in het vertrek. Met bevende hand steekt Jacob Langereis een sigaar aan. Met een gouden aansteker. Een der dingen, die hij uit de woning aan de Konin- gineweg heeft meegenomen, nadat de familie Meijer was vertrokken. Hij wil wat aan de man vragen, maar de koffie kan ieder ogenblik komen, dus is het verstandiger te wachten. Alleen vraagt hij: „u wilt zeker nog steeds niet zeggen, wie u bent? En hoe u dit alles zo goed weet?" „Mijn volledige naam hoort u straks wel. Die speelt in dit alles nauwelijks een rol. Laat ik enkel vaststellen - ik zei het u reeds - dat ik met een aantal anderen in het verzet zat. Kort voor de bevrijding hebben we uw antecedenten nog eens goed bekeken. U hebt aan de oorlog verdiend, maar dat hebben de Nederlandse Spoorwegen - om maar een voorbeeld te noemen - eveneens. De schaal helde voor u naar de goede kant over, omdat u in die tijd veel mensen hebt gehol pen. Vooral met kleding, warme kle ding. die Lenie Brouwer voor u maakte. Van de stoffen, die even eens voor een belachelijk laag be drag van uw schoonvader had ge kocht." „Daar raadt u maar naar. meneer; u kunt nooit weten, welk bedrag ik er in werkelijkheid voor betaald heb „Op deze hele reis heeft dat be zoek aan de moeder van Boekovski op mij wel de diepste indruk ge maakt," aldus het VVD-kamerlid A. Ploeg. Hij vertelde dat de dele gatie gisteren eerst in de luisster- rijke omgeving van een grote prach tige zaal een lunch had aangeboden gekregen van de Opperste Sovjet en dat hij vervolgens een uur later met enkele leden van de delegatie in haar armoedige woonomstandighe den mevrouw Boekovski opzocht, de moeder van de jonge student die onthullingen deed over psychiatri sche wantoestanden in de Sovjet- Unie. In isoleercel „Zij had negen maanden lang niets van haar zoon gehoord, maar was toevallig daags tevoren voor het eerst weer bij hem toegelaten om twee uur met hem te spreken. Hij bevindt zich weer in een isoleercel, maar zoals zijn moeder zei: zijn geest in ongebroken". Sprekend namens de hele delega tie voerde in de perskamer van Schiphol dr. Vondeling het woord. Hij gaf een uitvoerig overzicht van de indrukken die in de Sovjet-Unie waren opgedaan en vertelde dat de delegatie de Russische gastheren voor een tegenbezoek heeft uitge nodigd, dat vermoedelijk tot stand zal komen in de herfst van volgend WENEN, 21.-8. Negen Westduitse vakantiegangers zijn zaterdagoch tend bij een busongeluk in Oosten rijk om' het leven gekomen. Drieën veertig mensen zijn min .of meer ern stig gewond. De reisbus uit Keulen met 52 in zittenden was in de buurt van Aggs- bach dorf in de Dónau gestort. Uit het met de wielen naar boven liggende wrak zijn acht lijken ge borgen. Een zwaargewonde vrouw stierf in een ziekenhuis. De bus was na een botsing met een personènauto van de smalle oever- weg afgeraakt en in de rivier terecht gekomen. De inzittenden hadden zeven da gen in Wenen doorgebracht en wa ren op weg naar huis. HEERLEN, 21-8. De 130 meter lan ge schoorsteen van de vroegere Oranje Nassau-mijnen in Heerlen is zaterdagochtend na het opblazen de verkeerde kant op gevallen. „Lange Jan" kwam niet op het geplande open industrieterrein terecht, maar op de Kloosterweg. Hij vernielde een kantoorgebouw en beschadigde enkele woningen. Persoonlijke ongelukken deden zich piet voor, omdat de huizen in de om geving van de Lange Jan waren on- ruimd. Diverse panden liepen glas schade op. In een groot gedeelte van Heerlen viel bovendien de elektrische stroom uit, omdat de schoorsteen ook een transformatorhuisje trof. want het geld ging bij wijze van spreken over de toonbank heen van de ene hand in de andere. Er is niets beschreven." „U sprak gisteren wel van een bedrag van vijftienduizend, maar een paar dagen tevoren haalde u zesduizend van uw bankrekening." Jacob Langereis knikte enkele malen, de ander onderzoekend aan kijkend. „Ik vermoedde in het begin van de oorlog al, dat er een lek zat op de bank. Vandaar, dat ik in het najaar van 1940 al overging naar een andere. Goed ik haalde zesduizend van de bank. om die vijftienduizend te kunnen betalen, want op dat mo ment had ik negenduizend aan baar geld bij me. Als u het niet gelooft, zal het me overigens een zorg zijn. Het was een eerlijke handel. Wat denkt u, dat Meijer gekregen zou hebben, als de Duitsers zijn voorra den in beslag namen? In werkelijk heid nul-komma-nul, zoals dat met zoveel Joodse bedrijven is gegaan. Tenslotte bereikte ik met mijn koop, dat de stoffen onze eigen bevolking ten goede kwamen". „U verdiende er anders behoor lijk aan." „Mocht ik alsjeblieft? Met alle ri sico's van verraad en inbeslagname? Om van arrestatie nog maar te zwij gen. Bovendienik was zaken man en ik koop niet iets om ermee de filantroop uit te hangen. Overi genswas het mijn oorlog? Heb ik er om gevraagd? Wie heeft dan het recht mij te veroordelen, als ik in die jaren behoorlijk geld verdien de? Ik werkte er tenslotte voor. En als het nodig was, gaf ik het net zo vlot weer uit." De koffie kwam. Zuster Robbert- sen knipoogde even naar Jacob Lan- jaar. Ook zal over het bezoek een uitvoerig rapport worden opgesteld dat aan de Tweede Kamer zal wor den aangeboden. EINDHOVEN, 21-8. De Eindhoven- se politie heeft een 14-jarige knaap uit Eindhoven aangehouden, die er een gewoonte van maakte in dure auto's te gaan joyriden. Enkele we ken geleden had de jongeman de sleutels van een Eindhovense garage gestolen. Met die sleutels drong hij 's avonds de garage binnen, zocht een dure auto uit, reed er enkele dagen in rond en bracht daarna opnieuw in de avonduren de auto naar de ga rage terug. KORTE BERICHTEN UIT HET BINNENLAND TILBURG. In Tilburg heeft in de vorige nacht brand gewoed in een woning, waarbij naar later bleek de 79-jarige bewoner S. Bosmans, om het leven is gekomen. Zijn 57-jarige echtgenote en een 17-jarige zoon hebben zich kunnen redden. BUNSCHOTEN. Twee mannen hebben in de nacht van donderdag op vrijdag voor f 38.000 koffie ën vieux buitgemaakt bij een bezoek aan een. levensmiddelengrossier op het industrieterrein van Bunschoten. SITTARD. In Sittavd presenteer de de stichting „Proms" het fes'tivi- téitenprogramma van de aanstaande promotiefeesten. Déze worden van 3 tot 12 september gehouden. Aan hét festijn nemen 87. verenigingen deel-. De totalekosten arbeid en financiën die de Sittardse gemeen schap voor dit feest bedraagt zijn ruim 2 ton. ROERMOND. De middenstand van Roermond is er verdeeld over of de opening van drie grootwinkelbedrij ven op 23 en 25 september al dan niet gepaard moet gaan met een groot feest. OOSTERHOUT. De Oosterhoutse gemeentepolitie heeft drie vrouwen uit die plaats ingesloten, die ervan worden verdacht bij inbraken voor f 375.000 aan goederen en geld buit gemaakt te hebben. DARWIN, 21-8. Twee broertjes van vijf en drie jaar van de autoch tone bevolking van Australië heb ben een week zonder kleren en voedsel in de van krokodillen we melende Mangrovemoerassen in het noorden van het land overleefd. Ze werden zondag gevonden. Het oudste jongetje zwom een rivier over waar nog pas een paar wéken geleden een krokodil was gevangen om de redders te ontmoe ten die vanuit de lucht en te land naar hem en zijn broertje op zoek waren. Het jongere kind, dat een lichte longontsteking bleek te hebben op gelopen, was op de andere oever gebleven om te worden opgepikt. door HENK VAN HEESWIJK gereis, maar de man was nog te zeer geschokt, omdat deze vreemdeling - en wie weet nog. meer mensen - achter bepaalde levensgeheimen ge komen waren. Zijn verleden werd op een onbarmhartige wijze uiteenge rafeld. Het waren passages in zijn leven, die hij zelf diep had wegge borgen in zijn gedachten. Hij wilde or eigenlijk nooit meer aan herin nerd worden. Om eerlijk te zijn, had hij zich wel eens geschaamd over dingen, die hij had gedaan cn eigen lijk niet helemaal in de haak waren. Maar heeft niet ieder mens aan het eind van zijn leven van die. gebeur tenissen, waaraan hij liever nooit meer herinnerd wordt? Ze drinken koffie. En roken. Zwij gend. De klok aan cie muur tikt drif tig de sekonden weg. Al lijkt het in dit vertrek, dat de tijd even stilstaat. Ieder is zo met zijn eigen gedachten bezig. Maar ze verwijlen terug, naar vroegere tijden en perioden. Het is de bezoeker, die de stilte opnieuw verbreekt. „Ik heb nog één ding, meneer Langereis. Dat is ei genlijk het belangrijkste. Want waarotn kwam ik, als oorspronkelij ke Rotterdammer, in Alkmaar? Niet omdat de Duitsers mij zochten, want dat was toen - in 1941 - nog niet het geval. Niet omdat ik misschien weg gebombardeerd was uit de Maas stad, want ik woonde in een buiten wijk, waar geen bommen zijn geval len. Ik zal uw ogen opendoen, me neer Langereis. Het is u namelijk niet bekend, dat uw zwager, de heer Benjamin Meijer - bij u beter be kend als luitenant Meijer, nietwaar? - eën vrouw had." (wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1976 | | pagina 4