nu 49,-
MASSA MARKT ELECTRO SERVICE
Paardebloemen
redden velen 't leven
Philips
1000 m2 winkelruimte
met daarbij
2000 m2 parkeerruimte
Rasterantennes
Binnenantennes
Marijnen Koelkast
Akai
Bandrecorder 1722 W
899,-
Moulinex
Elektrische
Rolveger
Linde Vrieskast
Agfa Cassettes
Audio Sonic
Saba Ultracolor
12
Dinsdag
de gehele dag gesloten
Vrijdagavond koopavond
Zaterdag na 4.30 uur
's middags gesloten
nog steeds19,95
nu 14,95
140 liter tafelmodel
van 399,- nunu 299,-
ook als deck te gebruiken
nu compleet met 2 boxen
voor
De moderne stoffer en blik
van 82,50
219,-
200 liter luxe uitgevoerd met schuifkorven
van 1048,-nu 698,-
LOW NOISE CHROOM-
c 60 nu 2,95 DIOXIDE
C 90 nu 3,95 c 90 nu 6,95
Box met 10X C60nu 24,50
Autoradio 12 volt compleet met luidspreker en
antenne
ongelooflijk voor
59,95
van 2999,-
nu 2599,-
Informeert U eens
wat U voor uw
oude TV of KTV
krijgt
MOLENWEG 4 - OUDDORP - TELEFOON 01878-1597
Draaitop-stofzuiger HR 6231. De junior uit de serie draaitopstofzui-
gers heeft een pittige 600-watt motor, die zorgt voor een grote
zuigkracht. Verdere voorzieningen van deze stofzuiger zijn: een
platte zuigmond die instelbaar is op twee standen, voor harde en
zachte vloeren; sterke kunststofbuizen met zuigkrachtregelaar; een
kleine zuigmond en een spleetzuiger. Natuurlijk heeft deze stof
zuiger ook een (ichtlopend zwenkwieltje en de drempelgeleider.
Voordeliger dan waar ook
CT 6761 telecommander
Draadloze afstandbediening SABA telecommander voor de directe
keuze van 8 programma's resp. van het AV-kanaal. 67 cm-inline-
beeldbuis. Buitengewone goede klankkwaliteit door elektronisch
gestuurde physiologische votumeregeling. Moderne techniek met
functiemodulen en ic's. Grote bedrijfszekerheid door SABA 24
uurstest. Gescheiden aansluiting voor koptelefoon en bandrecor
der. Programma-indicatie door elektronische verlichte cijfers. Be
veiligingsschakeling beeldbuis. Uitvoering lichtnotenkleur.
Als wordt GRATIS thuisbezorgd en eventueel
tegen kostprijs aangesloten
En bij storingen: voor 10 uur gebeld de zelfde
dag hersteld
„Cash en Carryprijzen met service van een speciaalzaak"
MOLENWEG
OUDDORP
TEL. 01878-1597 (NA 6 UUR 1618)
Een van de nuttigste onkruiden die er zijn
Iedereen kent dc paardebloem,
die langs wegen en in weilanden op
niet te schrale gerond overvloedig
voorkomt. De plantkunde- of nat-
tehisleraar was er verliefd op, want
aan de hand van dc bloem kon hij
.je nu eens haarfijn uitleggen wat
een composiet was. Aan de hand
van hel verhaal van dc doormidden
gesneden wortel waarvan beide de
len op lol-tal verschillende grond
werden ui'rcpoot maakte hu jc dui
delijk, da( verworven eigenschappen
nici erfelijk waren. Want het zaad
van die tv ee, uiterlijk zo verschil
lende planten, gaf, uitgezaaid op
dezelfde grond, tóch weer precies
dezelfde habitus.
Dc boer is niet. verliefd op de
paardebloem. Weliswaar is het blad
van deze plant véél voedzamer dan
gras, maar daar staan een paar ha
telijke eigenschappen van de peerde-
blofn. tegenover: ti. ze vormt een ro
zet 'lat heel lang plat op de grond
blijft hggev. zodat je dat voedzame
blad tóch niet ic pakken krijgt als
je maait; b. dank zij dat rozet ver
pest de paardebloem dn grasgroei
grondig; c. in kg blad per ha kan de
plant niet tegen goed weidegras op,
zodat ze ronduit schadelijk is.
Vandaar dal de plant hier op alle
mogelijke manieren bestreden wordt.
Daar kan men echter mee aan de
gang blijven, want langs de wegen
groeien miljoenen paardebloemen.
Via dc pluisjes zweeft het zaad over
al heen en daardoor is de plant on
uitroeibaar.
En tóch is ze een der nuttigste
planten op onze aardbol.
Teelt in dc oorlog
In 1020 ontvluchtte dr. Boris Berk
man, MoskouDeze arts wist Ame
rika binnen ie komen, erkend te
worden en zich als arts in Chicago
te vestigen. Hij had veel belangstel
ling voor natuur en landbouw en
zag, dat in de U.S.A. grote gebieden
door erosie wegspoelen en -stuiven
van de grond) bedreigd werden.
Berkman zei, dat dc paardebloem dc
b?ste plant was om voor erosie vat
bare grond vast te leggen en dat is
ook zo. Dc penwortel gaat diep de
grond in; het is een vaste plant die
men maar eenmaal behoeft Ie zaaien
en nooit te bemesten en de rozet
houdt dr grotid stevig vast. Zo be
gon de teelt in de U.S.A., die hier en
daar nog toegepast wordt, ook al
heeft men thans andere middelen
om erosie legen te gaan.
Berkman wist, dat Edison óók al
paardebloemen had bestudeerd. De
wortel bevat 11.I. 4 latex, natuur
rubber dus, van zeer goede kwaliteit.
Een verwant van de paardebloem,
de saghys, werd en worclt in de Sov
jet-Unie geteeld als rubberplant, on
geveer op de manier zoals ivij vroe
ger meekrap teelden: 3 jaar laten
groeien, dan de wortels rooien en
de latex extraheren. Bovendien is
het zaad van de paardebloem rijk
aan olie. Toen men de plant nog op
uitgebreide schaal teelde in de U.S.
A., bouwde men een soort rijdende
stofzuiger om het pluizige zaad te
winnen. Dat werd via de luchtstroom
hard tegen een gazen wand aange
slagen en zo scheidde men pluis en
zaad. De paardebloemolie bleek voor
allerlei doeleinden bruikbaar te zijn.
Maar men bleef zitten met het pluis.
Bewerking tijdrovend
Dat pluis echter bestaat uit holle,
met lucht gevulde buisjes. Elk buisje
is omgeven door een waslaag. Het
is een fantastisch isolatiemiddel.
Toen in de oorlogsjaren Amerika ge
brek kreeg aan kapok heeft men hel
op grote schaal gebruikt. Het bleek
echter ook een fantastisch drijfver-
inogen te hebben: één pond pluis kon
50 pond andere stoffen drijvende
houden. Vandaar dat tijdens de oor
log de „Mae life jackets" of red
dingsgordels op oorlogsschepen ten
slollc met paardblocmenpluis gevuld
werden. Daardoor heeft de planl
duizenden mensen, het leven gered.
En dat was nog niet alles. Dc bloem
stengel is vczelacht.ig en levert een
prima grondstof voor touw.
Tot zover in '1 kort de roman van
de paardebloem. Kort na de oorlog
verschenen in Amerika vele publi-
ties over de teelt en de verwerking
van de plant. Maar daar kwam een
einde aan, toen de kapok en de rub
ber uit tropische streken weer over
vloedig toevloeiden. Want ekono-
misch kan de paardebloem niet te
gen kapok en heveaboom op, hoe
groot haar kwaliteiten ook zijn.
Misschien is dat een gevolg van
toonverschillen, maar óók speelt
een rol dat de tijd tekort is geweest
om goede rassen paardebloemen te
kweken. Verder is een driejarige
teelt nogaltijdrovend. Het rooien
van de wortels kost veel werk, even
als het verzamelen van de pluizen
en het scheiden van de pluis en
zaad. Dit alles had tot gevolg dat de
paardebloem weer afzakte tot een
vroegere status van onkruid! Wat
de erosiebestrijding betreft maakt
men óók al niet veel gebruik meer
van de plant, omdat hel zaad, als
men het niet zorgvuldig wint, hon
derden km ver afdrijft en terecht
komt op bouw- en grasland waar
men het niet wenst.
Men past daarom liever steppe-
vorming toe alsmede ploegen in
cirkel vorm of teelt planten die ge
makkelijk te maaien zijn. zoals lu
cerne en grassen. Dc rol van de
paardebloem is vrijwel uitgc.<)>ccld.
als kultuurplant. Als onkruid zal ze
nog wc 1 eeuwen lang onuitroeibaar
blijken te zijn.
Molsla
Konijnenhouders steken de pollen
graag uit, want het is een goed voe
der. Kinderen plukken de bollen met
pluizen en blazen die er af. Zoveel
pluisje er op blijven zitten, zoveel
jaar wordt men minder oud dan
honderd. Thee. getrokken van de
gedroogde bladeren, werd eertijds
gebruikt als bloedzuiverend middel
en als middel legen maagklachten
Doktoren beweren dat men er zijn
maagklachten alleen maar mee kan
verergeren. Wilt u perse tóch de
paardebloem nuffig gebruiken, dun
moet n haar gebruiken ah mólsla.
Als in het vroege voorjaar dc planl
haar groei hervat, komen er heel
wat terecht onder de molshopen. Dc
daaronder zittende blaadjes zijn
bleekgroen en zeer mals. Men kan
beter veldsla kopen bij de groente
boer, maar voor natuuraanbidders
is de molsla nog altijd je van het.
De plant is in ons taalgebied be
kend onder tientallen namen en elk
daarvan wijst op een bepaald ge
bruik of een bepaolde opvatting.
Gaat u dat maar eens na: Paarde
bloem (paarden eten het blad graag),
hondensla slecht soort sla), kaar-
debloem, kaarsjes, kettingblocm. ko-
nijnengroen, leeuwentand, melk-
blocm, molsla, papenblad. pluim
pjes, schurftbloem. stuiver, veldrijs,
wilde cichorei, uftblazerfjes, zeven
distel, zuurdistel, kankerbloem, brie
venbesteller.
Uit de wortels heeft men wel eens
ren extra kt gemaakt dat dp koffie
l{fkt. Cichorei leent zich daarvoor
uiteraard beier, U ziet het: het is al
lemaal „Ersatz" waf de plant levert.
Als dc mensheid elkaar in de haren
vliegt kan dat belangrijk zijn. In
normale tijden niet. Vandaar dal hef
geval toch uwer in de rubriek „on
kruiden" thuishoortondanks de ar
chieven vol publikatics over het nut
van de plant. Niettemin zouden wij
haar in ons landschap missen.
AMSTERDAM. Een aantal Neder
landse milieu-organisaties wil in het
najaar een Internationale aktie ter
bescherming van de Noordzee hou
den. Dé organisaties pleiten voor een
permanent overleg tussen milieu
groepen uit allé Noordzce-landen.
