HET VERLEDEN VAN OPA LANGEREIS
Europa krijgt haast
een eigen zee
Stomme fout
kost het E.G.-
landbouwfonds
vele miljoenen
Aktienummer „De Zuidwester"
van N.V.V. Zeeland
7
BLIK DOOR HET WERELD
Flitsen"
uit het buitenland
Wat biedt
de BEELDBUIS
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Dinsdag 18 me! 1976 Mr. 21895
De Europese Gemeenschap wil ook
een visserijzone van tweehonderd,
mijl uit de kust uitroepen, dat lekte
- niet toevallig - uit na het einde van
de conferentie over het zeerecht in
New York. Een zonder voorzichtige
manier van aankondigen ivas uiter
aard geboden want het is nogal een
moeizame procedure vaak om een
EG-besluit. tot stand te laten komen.
Bovendien is wel zeker dat niet alle
lidstaten er zo gelukkig mee zullen
zijn. Engeland bijvoorbeeld dat juist
overhoop ligt met IJsland over zo'n
visserijzone zou op die manier zijn
eigen positie sterk ondergraven: het
kan moeilijk nog IJsland kwalijk ne
men wat het zelf - weliswaar in
Europees verband - ook doet. Een
«nder aspect van de zaa.k is natuur
lijk ook dat het afkondigen van zo'n
voor anderen verboden zone best
voorafgegaan kan worden door over
leg met andere partijen over de na
delen die zij ervan ondervinden en
hoe dit een beetje op te lossen. Ten
slotte was de IJslandse zone bijzon
der onaangenaam ook voor de VV'est-
duitse vissers die er plachten te ko
men, maar Bonn heeft met Reykja
vik een overeenkomst gesloten waar
over de Duitse staatssecetaris Wi-
sclinewski zich onlangs zeer tevre
den toonde.
Wat voor de Britten doorslag kan
geven is dat IJsland niet alleen door
vis te vangen voor een groot deel
van de nationale inkomsten moet
zorgen, maar vooral door de vis weer
te verkopen. En de Europese Ge
meenschap is daarbij een niet te ver
waarlozen klant. Nu Londen en
Reykjavik, naar tal van keren geble
ken is, niet best met elkaar kunnen
praten, levert een gesprek tussen
Brussel en de IJslanders misschien
meer op. Meer voor de Britten en
meer voor de IJslanders die voor
rechten op het gebied van invoer
heffingen best zouden waarderen.
Niet dat het bedekt aangeduide
Europese initiatief om een tweehon-
derdmijlszone in te stellen ingege
ven is door de kwestie-IJsland. Met
meer interesse kijken de Brusselse
voormannen van Europa naar tvat
de V.S. doet.
Nog zeker twee zittingen nodig
Daar is de wet om zo'n zone in te
stellen al getekend door president
Ford en op 1 maart volgend jaar kan
de regeling ingaan. Tenzij voordien
een br eed-internationale overeen
komst op dit gebied verwezenlijkt
kan worden. En dat waarover de
grote zittingen van de zeerechtcon
ferentie gaan. Daar komen wel meer
zaken aan de orde, zoals wie de mi
nerale schatten op de bodem van de
oceanen mag exploiteren, doorvaart-
rechten doordat bij uitbreiding van
de zones heel wat internationaal
vaarwater ineens tot territoir van
een land wordt - kortom tal van as
pecten die echter allemaal zodanig
in elkaar grijpen dat men wel moet
werken aan een groot allesomvattend
akkoord. Nu is weer zo'n zitting af
gewerkt en de vergaderaars menen
er nog zeker twee nodig te hebben.
De volgende is weer in New York
en zal begin augustus beginnen en
pas achter in september eindigen.
Dan komt er weer een begin 1977
plus een slotconferentie om alles
keurig tot een pakket samen te voe
gen.
Dat wil zeggen dat de conferentie
reeks nog niet afgerond is als de V.
S. al hun 200-mijlszone uitroepen op
1 maart. Maar nadat de conferentie
is besloten moeten de nationale re
geringen nog aan de gang zodat het
al bijzonder optimistisch is als men
aanneemt dat die hun maatregelen
begin 1978 kunnen laten ingaan. Dat
is dan nog het snelste tempo dat de
SCHOUWEN-DUIVELAND. Het is
weer volop de tijd van de paarde
bloem. Het voorjaarswindje zorgt
voor de verspreiding van de pluizen
van deze volgens „het boekje" meest
voorkomende gele composiet. De
paardebloem komt voor op allerlei
grondsoorten; de stengel is altijd
éénbloemig, hol en bladerloos. De
plant bevat bitter, wit melksap.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
V.S. misschien hebben hopen te be
vorderen door zelf hun wetgeving
vast in orde te maken. Overigens wel
degelijk na de landen geraadpleegd
te hebben die te lijden krijgen van
de maatregel - iets wat in het IJs
landse geval achterwege bleef; de
grootste grief der Britten. Het Euro
pese voornemen nu door lekkage in
het nieuws te brengen is waarschijn
lijk de Brusselse methode om de
Europese landen ook maar niet lan
ger te laten xuachten op de uitkomst
van een inderdaad moeilijke maar
wel bijzonder langdurige conferentie.
Zeker nu tal van landen zo hun pro
blemen hebben met de visserij steekt
er iets aantrekkelijks in wat meer
zeegebied je eigendom te kunnen
noemen. Ook al zwemt daardoor
geen vis meer in de zee.
BRUSSEL, 14-5. Een stommiteit
van ambtenaren van de diensten van
de Europese Commissie (dagelijks
bestuur van de E.G.) gaat het Euro
pese Landbouwfonds waarschijnlijk
enkele honderden miljoenen guldens
kosten.
De strop is in Brussel voorlopig
berekend op een 245 miljoen gulden.
Ze is ontstaan omdat Europese han
delaren in mout bijna een jaar lang
geprofiteerd hebben van veel te hoge
exportsubsidies voor dit produkt.
ALMERIA. In de Spaanse stad
Almeria is zondagavond het dak van
een kerk ingestort met het gevolg
dat zes mensen het leven lieten en
elf werden gewond. Volgens de po
litie zijn vijf van de doden vrouwen
op leeftijd, evenals de meeste ge
wonden.
BRUSSEL. Het bericht dat de Eu
ropese commissaris Altiero Spinelli
zich voor de Italiaanse parlements
verkiezingen van 20 juni op de kan
didatenlijst van de communistische
partij heeft laten zetten, is in Brus
sel als een bom ingeslagen.
BONN. De luxe-auto van een ju-
welenhandelaar, waarin zich edel
stenen ter waarde van twee miljoen
gulden bevonden, is van het par
keerterrein van een hotel in Bonn
gestolen. De politie heeft tot dusver
geen spoor kunnen vinden.
SINGAPORE. Saigon, een stad van
3,5 miljoen inwoners, telt een mil
joen werklozen. Volgens het Zuid-
vlctnarnesc radiostation beslaat hot
merendeel van hen uit bedelaars,
verslaafden aan verdovende midde*
len, prostituees, wezen en militairen
van het vorige bewind.
NEW DELHI. Met een held uit de
vrijheidsbeweging van Bangladesj
aan-het hoofd zijn 4000 mensen naai
de grens met India gewandeld om
vreedzaam te protesteren tegen de
wijze waarop India zich het water
van de rivier de Ganges toeeigent.
HANNOVER. Boven het Quern-
heimer Moor ten noorden van
Brockum in Nedersaksen zijn een
Phantom-straaljager van de West-
duitse luchtmacht en een zweefvlieg
tuig met elkaar in botsing gekomen.
De twee inzittenden van de straal
jager konden zich met hun schiet
stoelen in veiligheid brengen, maai
de twee inzittenden van het zweef
vliegtuig zijn om het leven gekomen.
CAIRO. De binnenste stenen van
de pyramiden van Gizeh bij Cairo
zijn zo vochtig dat het zoeken naar
geheime kamers van de farao's met
röntgenstralen er ernstig door wordt
gehinderd, aldus Alyhelmy Moussa
van de Ein-Shams-universiteit.
MADRID. In Spaanse regerings
kringen is vernomen, dat de Spaanse
regering een voorgenomen rechtse
betoging in Madrid op 20 mei, ter
herdenking van de dood van Franco
en uit protest tegen democratise
ringsplannen heeft verboden.
BRUSSEL. De Europese consu
mentenbonden willen dat de minis
ters van landbouw van de E.G., die
volgende week in Brussel vergade
ren, besluiten de heffing van invoer
rechten op nieuwe aardappelen nog
drie maanden langer op te schorten.
Ze hebben hiertoe een dringend be
roep op de ministers gedaan.
MARSEILLE. Een visser uit Cas
sis, bij Marseille, heeft een vijf meter
lange haai met een gewicht van een
ton „in zijn netten" gevangen. Op dé
kade van Cassis tentoongesteld wek
te het „monster" de nodige beroering
onder de talrijke toeristen.
WASHINGTON. Het Amerikaanse
leger blijft Amerikanen in binnen-
en buitenland in de gaten houden,
hoewel het geen duidelijk omschre
ven opdracht heeft om dat te doen.
De senaatscommissie voor de gehei
me diensten verklaarde zondag dat
het miltaire spioneren vooral door de
landmacht sterk is afgenomen, maar
niettemin voortgaat „krachtens zeer
flexibele richtlijnen van het minis
terie van defensie".
SANTIAGO DE CHILE. In drie
gevangenkampen zitten nog onge
veer duizend politieke gevangenen,
zo heeft de Chileense minister van
justitie, Miguel Schweitzer, gezegd.
Onder hen bevindt zich ook de se-
kretaris-generaal van de Chileense
communistische partij, Luis Corva-
lan.
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
DEN HAAG. Minister mr. Max
van der Stoel van buitenlandse za
ken gelooft nog steeds dat de ont
spanning tussen Oost en West zinvol
is. Niet alleen omdat de keeerzijde,
een schrpe konfrontatie, niete aan
trekkelijk en mogelijk ook gevaar
lijk is, maar ook omdat het nog
steeds mogelijk is de ontspanning
meer inhoud te geven.
ZIERIKZEE, 17-5. In een speciaal
aktienummer van „De Zuidwester",
het blad van de N.V.V. distrikt Zee
land te Middelburg, wordt een op
somming gegeven van cursussen,
die in het komende seizoen in N.V.V.
-verband door de (kader)-leden zul
len worden gegeven.
Zo wordt een cursus regionaal
welzijnsbeleid georganiseerd door
de Henri Polak Stichting, het scho-
lings- en vormingsinstituut van het
N.V.V. voor een groep leden of ka
derleden in een bepaalde regio. De
inhoud van de cursus zal toege
spitst worden op het welzijnsbe
leid in Zeeland. Verder wordt uit
voerig aandacht besteed aan de
streekkaderschool, thema-cursussen,
de scholing commissie-leden, een
cursus basisscholing en diverse be
lastingcursussen bestaande uit:
cursussen voor opleiding tot in-
strukteurs.
Herhalingscursussen voor dn-
strukteurs.
Cursussen voor invullers-nieuwe
lingen.
Cursussen voor invullers-gevor
derden.
Tot ölot wordt een toelichting gege
ven op de lessen van de studieclubs.
EINDHOVEN. Tijdens een inval
in een café in de Eindhovense bin
nenstad heeft de politie zestig gram
kalk en negentig gram kunstmest ge
vonden. Volgens politiewoordvoer
der P. Gaanderse was het waar
schijnlijk de bedoeling deze stoffen
te verhandelen als heroïne. Het ge
bruik met name van kunstmest kan
volgens hem bijzonder gevaarlijk
zijn.
DONDERDAG 20 MEI
NED. I: De E.O. heeft vanmiddag
al een uitzending met een afleve
ring van Het kleine huis op de prai
rie, waarin Pa Ingalls moet bemid
delen in een moeilijk konflikt. Om
zeven uur opent de E.O. haar avond
programma met De Kinderkrant.
Een half uur gevarieerd aanbod voor
de jeugd, met o.a. een dierenfilm,
een bijbelverhaal en een puzzel.
Vervolgens is het de beurt aan de
rubriek Windkracht 16, waarin in
eerdere uitzendingen gestelde vragen
worden beantwoord. Drie kwartier
duurtisde Amerikaanse film De Amish
mensen uit 't verleden. Een produk-
tie over de gemeenschap van oud
doopsgezinden die leeft in de staat
Pennsylvania in de V.S. De gemeen
schap, die van oorsprong uit Zwit
serland afkomstig is, heeft een apar
te kuituur. Praktisch alles wat ze
nodig heeft, verbouwen en maken de
Amish zelf. De E.O. vervolgt haar
programma met de aktualiteitenru-
brjek Nader Bekeken, daarna is er
een kwartier geestelijke muziek in
de rubriek Van U wil ik zingen. Om
tien uur komt de VPRO aan bod met
Machiavelli, over de lagen en listen,
deugden en ondeugden in politiek en
kuituur.
NED. II: De VARA begint haar
uitzending met de eerste aflevering
van een zesdelige Duitse serie over
de Afrikaanse kuituren die lang
zaam verdwijnen. De eerste afleve
ring van de serie getiteld Terra
Africa, gaat over de Pygmeeën in
Kameroen. In de seniorenshow Dat
ik dit nog mag meemaken wordt
weer eens flink de draak gestoken
met de problemen in de bejaarden
wereld. Daar zorgen o.a. Coen Flink,
Leen Jongewaard, Adèle Bloemen-
daal en Wieteke van Dort voor. Na
het journaal en Achter het nieuws
weer een half uur Britse humor met
een aflevering van Daar komen de
schutters. Het peloton van kapitein
Mainwaring heeft een weekend
kamperen in het vooruitzicht. Maar
rust is de manschappen niet ge
gund, want als een Duits vliegtuig
neerstort is het hun taak om de be
manning gevangen te nemen. Na 25
minuten konsumentenvoorlichting
in de rubriek Koning Klant gaat het
doek op voor VARA's Internationale.
Het spelprogramma onder leiding
van Koos Postëma mag zich verheu
gen in een konstant waarderingscij
fer van de kijkers. Achter het
nieuws komt om tien voor elf nog
eens terug op de buis. Het gedicht
Terugblik, geschreven door Herman
Romer, besluit de VARA-avond.
DONDERDAG 20 MEI
NED. I: 11.10 en 14.00 Schooltele
visie; 15.00 Het kleine huis op de
prairie; 16.00 Schooltelevisie; 18.15
Teleac; 18.45 Toeristische tips; 18.55
Nieuws; 19.05 Kinderkrant; 19.30
Windkracht 16; 19.55 Mensen uit het
verleden; 20.40 Nader bekeken; 21.20
Van U wil ik zingen; 21.25 Tenslot
te; 21.35 Journaal; 21.50 Machiavelli;
23.10 Journaal,
NED. II: 18.45 Ti-ta-tovenaar
18.55 Nieuws; 19.05 Terra Africa;
19.30 Dat ik dit nog mag meemaken;
20.00 Journaal; 20.25 Achter het
nieuws; 20.40 Daar komen de schut
ters; 21.15 Koning Klant; 21.40
VARA's internationale; 22.50 Achter
het nieuws; 23.25 Gedicht; 23.26 Den
Haag vandaag; 23.40 Journaal.
VRIJDAG 21 MEI
NED. I: Van Nature bijt om zeven
uur de spits af. Enkele onderwerpen
waarin het dier in zijn natuurlijke
omgeving centraal staat, worden
door Tanja Koen gepresenteerd, zo
als het safaripark in Arnhem, een
dierenhospitaal in Londen en het
kinderspreekuur bij een dierenarts.
De volgende 65 minuten gaan op
aan een programma waarin even
eens een dier centraal staat; het
paard. Deze viervoeter en zijn berij
der komen in de ring voor de finale
van de NCRV Springtrofee 1975-
1976. Tegen negen uur begint Onder
behandeling, het gevarieerde maga
zine over zaken die de gezondheid
van de mens betreffen. Onder be
handeling besteedt ditmaal aan
dacht aan het zieke kind thuis, en in
het ziekenhuis, het zelfonderzoek bij
Advertentie
Vrijdag 21 mei, 20.25 uur, Neder
land II: Hardheid 10. Nadine wordt
hier bedreigd door het hoofd van
een konkurrerende smokkelaarsben
de Jussuf genaamd.
vrouwen en de dure medicijnen. De
rubriek Open Boek biedt o.m. een
gesprek tussen Karei van 't Reve en
de Russische in Parijs wonende dis
sidente schrijver Andrei Sinjawski.
Ook wordt een gesprek gevoerd met
de Nederlandse schrijfster Ankie
Peijpers. Een half uurtje bont ver
maak zit verpakt in een aflevering
van de serie Nee eerlijk niet. Voor
CD en zijn vrouw Clara worden de
financiële problemen steeds groter.
De rekeningen stapelen zich op,
maar zolang Charles geen baantje
heeft, komt er geen geld binnen. De
IKON neemt bezit van het scherm
met het programma Nestgeur en
voorkeur. Een 25 minuten durend
portret van Wim Spit, de voorzitter
van het NKV.
NED. II: De belangrijkste klim
mers op de muizkale hitladder wor
den gepresenteerd in de Nationale
Hitparade. Na het journaal wordt
het startsein gegeven voor de Duitse
misdaadserie Hardheid 10. De
hoofdpersoon in deze serie is een
zekere Nadine. Deze vrouw smokkelt
in de eerste aflevering een grote,
ruwe diamant uit een verboden dia-
mantgebied in Zuid-Afrika. Dit is
de aanleiding tot een reeks geweld
dadige gebeurtenissen, waarbij me
nig slachtoffer valt. De serie bestaat
uit vijf afleveringen. Nog meer se
riewerk om tien uur. Dan een afle
vering van De Hammonds. Voor Da
vid ziet het er somber uit: het ont
slag hangt boven zijn hoofd. Voorts
acht Merroney het noodzakelijk dat
Edward wat minder aandacht gaat
schenken aan zijn privé-perikelen.
De toch al verhitte toestand wordt
nog groter als gevolg van een tele
gram dat uit Frankrijk wordt ont
vangen. De laatste 55 minuten heeft
de AVRO op deze zender gereser
veerd voor de aktualiteitenrubriek
Televizier Magazine.
VRIJDAG 21 MEI
NED. I: 10.45 Schooltelevisie; 18.15
Teleac; 18.45 Kortweg; 18.55 Nieuws;
19.05 Van nature; 19.50 Finale
springtrofee; 20.55 Onder behande
ling; 21.35 Journaal; 21.50 Praten
met de minister-president; 22.00
Open boek; 22.45 Nee, eerlijk niet;
23.10 Muzikale dagsluiting; 23.15
Nestgeur en voorkeur; 23.40 Jour
naal.
NED. II: 18.45 Ti-ta-tovenaar;
18.55 Nieuws; 19.05 Toppop; 20.00
Journaal; 20.25 Hardheid 10; 22.00
De gebroeders Hammond; 22.50 Te
levizier; 23.35 Journaal.
14
Jacob keek de vrouw een beetje
verrast aan. „Zeiden ze dat?"
„Niet beter te weten. Je ging op
een morgen vroeg naar de boer en
daar ben je nooit aangekomen.
Trouwens, niemand heeft je ooit
meer gezien. De veldwachter heeft
aangenomen, dat je ergens was ver
ongelukt."
Hij begon te glimlachen. „Nou, ik
leef nog, hoor! Ik werk bij een
beurtschipper. Al een paar jaar. Wie
bent u? En waar is iedereen?"
De vrouw zuchtte. „Dan weet je
vanzelvers nergens van, heej? Je
vader is verleden jaar op de boer
derij verongelukt. Van een hooiwa
gen gevallen en z'n nek gebroken. Je
moeder is enkele weken geleden her
trouwd, met ene Vennik. Arie Ven-
nik. Ze zijn verhuisd, je moeder en
je zusters, want de boer moest een
nieuwe arbeider hebben en daarom
moesten ze het huis uit
Jacob Langereis is ontgoocheld
weggefietst van het voormalige ou
derlijk huis. De nieuwe man van
zijn moeder heeft een klein eigen
spulletje. Onder Bargorn (Westfries
voor: Barsingerhorn) of daarom
trent. Helemaal aan de andere kant
van Schagen, halverwege Haring
huizen, heeft de nieuwe bewoonster
gezegd. En dat is "m te ver om nu
nog heen te rijden. Hij is lange af
standen fietsen helemaal niet. ge
wend en al doodop van het twee en
een half uur duwen op de pedalen.
Hij moet ook nog terug naar de
„Geertje" en heeft nu vrijwel de
hele weg tegenwind. Een andere
keer dan maar; er komen nog meer
zondagen.
Die avond, als bij weer aan boord
is en brood eet met zijn baas en
vrouw, vertelt hij heel in het kort,
dat zijn vader op de boerderij een
ongeluk heeft gehad, dat zijn moe
der en zussen zodoende weg moes
ten uit het arbeidershuisje, want de
boer had een nieuwe knecht en die
moest er wonen. Dat zijn moeder in
tussen hertrouwd was met ene Arie
Vennik, wonende tussen Bargorn en
Haringhuizen.
Teeuw Breebaart heeft belang
stellend geluisterd en denkt na.
„VennikVennikde naam
komt rne bekend voor. Zelf kom ik
van Kolhorn en dat is niet eens zo
gek ver van Bargorn. Ik zal wel
eens voor je informeren bij Aris, de
vrachtrijder. Hij woont aan de Kreil
en kent iedereen in wijde omge
ving*'.
Donderdagsmorgens is Teeuw
Breebaart op de Schager markt. Hij
heeft een paar pakjes voor vracht
rijder Aris met bestemming Kol
horn, want tot zover brengt deze
man de pakjes weg met zijn honde-
wagen. Het is druk op de markt,
maar Breebaart pikt Aris er al gauw
tussen uit. Ze geven elkaar de hand.
Breebaart nodigt de man uit een
borreltje te gaan drinken, maar
Aris weigert. Eigenlijk had Bree
baart dat kunnen weten: Aris staat
bekend als „fijn'' of „dolerend'' zo
als de afgescheidenen van de Her
vormde Staatskerk ook wel ge
noemd worden. Maar dat is voor
Breebaart vast geen probleem; ie
der mag van hem proberen op eigen
wijze zalig te worden en als Aris het
niet meer heeft kunnen vinden in
de Hervormde kerk, is dat zijn zaak.
Dus babbelen ze wat op straat. Op
zijn vraag, of de vrachtrijder ene
Vennik kent, onder Bargorn of Ha
ringhuizen. zegt de man: „Jazeker.
Hij was al een paar jaar weduw-
door HENK VAN HEESWIJK
naar, heeft vier kinderen en. is kort
geleden hertrouwd, met een weduwe
uit de Oudesluis of daaromtrent,
wier zoon twee jaar geleden veron
gelukt is en nooit meer gevonden
en verleden jaar haar man op de
boerderij."
Breebaart knikt een paar malen
en hoort Aris verder uit. Zodoende
komt hij zo goed mogelijk te weten,
waar dlie Arie Vennik ergens huist.
Met zijn eigen vier kinderen en de
twee van zijn tweede vrouw. Maar
dat Jacob Langereis helemaal niet
verongelukt is, verzwijgt hij.
Terug aan boord, tijdens de mid
dagmaaltijd, neemt Teeuw zijn
knecht onderhanden. „Jij bent weg
gelopen, zeun, twee jaar geleden.
Dat is heel wat aars dan jij ons op
de mouw speld hebt. Jij wou niet
bij die boer van je vader werken.
Nou, misschien heeft het zo wel
moeten zijn. Ik heb 't adres van je
stiefvader. Je moest er kommende
zondag maar es heen gaan".
Daar kan Jacob niet onderuit.
Hoewel hij eigenlijk helemaal geen
zin heeft, want hoe zal die stief
vader van hem zijn? Als-ie maar
niet denkt, dat ik op zijn spul kom
werken. Ik blijf aan boord. Ik blijf
op het water.
Met lood in de schoenen maakt
hij zondagsmiddags de tocht. De
wegen zijn in deze streek slecht.
Van De Stolpen via Schagerbrug
naar Schagen, dan nog een kilome
ter of drie en hij is in Barsinger
horn. Teeuw Breebaart heeft ge
probeerd uit te leggen, waar die
Arie Vennik woont, maar Jacob
moot het toch nog een keer vragen.
Ergens tussen de twee dorpen vindt
hij eindelijk.hot kleine, halfweggc-
zakte boerderijtje.
(wordt vervolgd)
