deurloo
Nog eens de historie
van de oude stad Zierikzee
De „J. Henri Dunant" meert af
in haven le Zijpe
KOOPJES HALEN
„WICO"
STREEKNIEUWS
Het waterverbruik
tijdens de augustus-hittegoli
op Schouwen-Duiveland
KOSTUUMS
98.00
Solozeilers komen aan de start
ZIERIKZEESCHE MLUWSBODE Donderdag H september 1975 Nr. 21757
Veel verloren, veel behouden
(id
ZIERIKZEE - Het vorig artikel van dr. Noteboom, die
destijds een causerie hield over Zierikzee voor de Ver
eniging „Stad en Lande" eindigde met liet vestigen van
de aandacht op de oude school in de Nieuwe Boogerd-
straat. De school voert naar de houw van huizen in een
nog niet zo lang geleden periode.
Toen ongeveer een halve eeuw geleden hier nieuwe
huizen werden gebouwd, lag het voor de hand dat de
neo-stijlen een goede kans kregen. Torentjes, kantelen,
geglazuurde bakstenen en dergelijke, vielen in de
smaak.
Als voorbeelden van weinig gelsaagdc nieuwe bouw van huizen en gevels
uit die tijd worden genoemd: Oude Haven 12, Havenpark 30, Havcnplein 3,
4 en 15, Wandeling 6 t/m 11, Meelstraat 20, Oude Haven 5, Nieuwe Haven 103
en de R.K. Parochiale lagere school van 1905 in de Hoge Molenstraat.
3
Nieuwe ondergevels in „gedurfde
stijl" zien we o.m.: Havenplein 20 en
Lange. Nobelstraat 14, 26 en 28. Naar
de vele houten ondergevels wordt
hier niet verwezen. Zelfs vindt men
in onze stad nog sporen van Jugend
stil: gevels Wandeling 11, Bagijne-
straat 17 en het winkelinterieur van
Mol 17.
In het algemeen vond men de
nieuwe huizen wel mooi. Ze ston
den er recht en fris bij en ze waren
alle gebouwd onder de Woningwet
1901, die imperatief het maken v' n
een bouwverordening voorschreef.
Het jaarverslag van de gemeente
over 1910 vermeldt zelfs met lof,
„dat de verschillende winkels allen
in uiterlijken staat zeer vooruitgaan
daar oude voorgevels worden ver
vangen door nieuwe in modernen
stijl, terwijl andere zaken worden
overgebracht naar ruimere pariden".
„Fraaie woningen"
De heer P. D. de Vos, die als ge
meentearchivaris de veranderingen
in het stadsbeeld aandachtig heeft
gevolgd, schreef anno 1913 in een
artikel over het gesloopte Oudeman
nenhuis in de Manhuisstraat, dat
ter plaatste „nu nieuwe fraaie wo-
Adverien/ir
BIJ
ZIERIKZEE. 10-9. De zeer w anne
dagen in het begin van augustus
hebben, aldus deelt de NV Water-
maatschappij Zuid West Nederland
(VVMZ) mee, voor een nieuw rekord
in de watcrafgiftc gezorgd.
In de periode van 4 tot en met 8
augustus, kwamen hoge tot zeer ho
ge dagafgiftes voor. met vrijdag 8
augustus als absolute topdag, toen
totaal 152.289 m3 door de pompsta-
stions afgezet werd. Met uitzonde
ring van Zeeuwseh-Vlaanderen.
kwamen in alle regio's in het ver
zorgingsgebied van W.M.Z. de hoog
ste etmaalverbruiken die ooit gere
gistreerd werden, voor.
Hoewel de waag naar wutci groot
was. deden zich in hei systeem van
winning-zuivering-lransport - dis
tributie geen noemenswaardige stag
naties vi»or. Een uitzondering was
ningen g.ezet zijn" (nrs. 11 t/m 23).
Het-klinkt ons wat vreemd in de
oren. Het kon toen reeds anders in
Zierikzee. Dit lieten terzelfdertijd
de architecten W. C. L. de Vos van
Nederveen Cappel en J. J~. Wesse-
ling, resp. ingenieur van het Water
schap Schouwen en directeur van de
Ambachtsschool alhier, zien door de
bouw van een bankgebouw met di-
rekteurswoning in oude stijl in het
Havenpark; thans hotel Mondragon
en AMRO-bank, nrs. 21 en 23.
De voornoemde architecten had
den bij het maken van hun ontwerp
uitdrukkelijk opdracht gekregen
voor de Zeeuwsche Landbouwbank
een kantoor met directeurswoning
te bouwen met een oude gevel, waar
in de reeds bestaande zandstenen
ornamoniten - drie maskarons en
kopjes (1617) - moesten worden ge
plaatst.
Naar aanleiding van het verslag
van de plechtigheid van dc eerste
steenlegging voor de bouw op 1 no
vember 1916 door het zoontje van de
directeur, Arn. Chr. Gcldcrman,
laakte de gcmeentcbouwmecster M.
N. van Dorth de keus van de archi
tecten in een ingezonden stuk in de
Zierikzeesche Nieuwsbode. Volgens
hem moest een architect „de volle
vryheid" hebben en liet plan voort
komen uit diens „eigen fantasie".
Een oude gevel zou slechts herin
neren aan de woorden „Nil novi sub
sole" (Er is niets nieuws onder de
zon; Pred. 1:9). Ir. C. L. de Vos pa
reerde deze aanval met de medede
ling, dat door de opdrachtgever uit
drukkelijk was verlangd een bank
gebouw met oude gevel.
In hoeverre de gemeen tebouw-
mees(cr de algemene mening der
burgerij weergaf, weten wij niet.
Zeker was hij niet onder de indruk
West-Zeeuwsch-Vlaanderen, waar
de druk op het leidingnet tijdens de
piekuren (7-9 uur en 17-19 uur), aan
de lage kant was. Ook in het ooste
lijk deel van Schouwen-Duiveland
en Goeree-Overflakkee was er tij
dens de piekuren sprake van een
drukvermindering. Voor deze twee
voormalige eilanden wordt momen
teel hard gewerkt aan uitbreiding
van het produktie- en transportsy
steem, aldus de W.M.Z.
De flinke regenbuien tijdens het
weekeinde van 9 en 10 augustus
zorgden tijdig voor „verlichting". De
waterafgifte was maandag 11 augus
tus weer praktisch geheel tot hot
normale ..maandag-peil" teruggeval
len Enige a fgifle-cijfers over zo
merse topdagen bij W.M.Z. op
Schouwen-Duiveland: 4 augustus
1975: 9.391 m3; 8 aug. 1975 10.386 m\
Van de neo-klassieke huizen mag
men denken wat men wil.
geraakt van het neo-renaissance
woonhuis van de familie Fokker
(1904), dat in 1964 moest plaats ma
ken voor de huidige Raiffeisenbank
(Havenpark 4).
Thans kunnen we ook andere
stijlproducten uit de tijd van de
bouw van de panden Havenpark 21
en 23 met elkander vergelijken. We
beperken ons tot Wandeling 6 t/m
11, Meelstraat 20 en Havenplein 3.
Geconcludeerd kan worden, dat de
gevels van het hotel Mondragon en
de AMRO-bank daarbij vergeleken
„het ergens nu nog goed doen''. In
tussen vragen we ons af wat een
volgende generatie zal opmerken
over de gevels Mol 15 en 19, die bei
de in een kort tijdsbestek gereed
kwamen!
Kritiek
Toch kwam er in de twintiger ja
ren wat kritiek op de bebouwing
der laatste decennia. Blijkbaar viel
het uitzicht op den duur niet mee.
Sommigen, wilden wat ondernemen
om het oude karakter van de stad
te bewaren. Het isolement van het
eiland was wat doorbroken en ve
len hadden door reizen of lectuur
geleerd de schoonheid van steden uit
't verleden en heden kritisch te bekij
ken. Bovendien waren door de ar
chivaris De Vos vele artikelen ge
publiceerd betreffende de geschie
denis van de stad en het eiland,
waaruit de aandachtige lezer goed
begreep dat Zierikzee een uitzonder
lijk mooie stad is!
ZIERIKZEE
Kursus Z.V.U.: moderne
Nederlandse letterkunde
De Zeeuwse Volksuniversiteit
heeft voor 197o-:j76 een kursut*
„Moderne Nederlandse letterkunde
voorbereid te Zierikzee. Als -t:dei
treedt op de heer W. C. van ras
sen, leraar aan de Rij'*.sschole..-ge^
meenschap „Prof. Zeeman", pl
maandagavond 13 oktober (voor tijd:
zie agenda) zal de eerste les plaats
vinden in het gebouw van de R.S.G.
(Manhuisstraat). Dan zal de leider
de opzet van de kursus nader toe
lichten. De bedoeling is, dat 10 les
sen worden gegeven van 2 uur, die
om de 14 dagen zullen, plaatsvinden.
Als leidraad wordt gebruikt het
leerboek van W. Drop. Indringend
lezen deel 2 (Uitgave Wolters en
Noordhof). Deelnemers kunnen zich
opgeven aan het bureau der Z.V.U.,
postbus 124, Middelburg (tel. 01180-
12715).
Ver. Chr. Schoolonderwijs
Op vrijdag 19 september a.s. wordt
in de zaal van de Ger. Kerk aan de
St. Domusstraat, de algemene leden
vergadering gehouden van de Ver
eniging t.g.v. Chr. Schoolonderwijs.
Op deze vergadering vindt bestuurs
verkiezing plaats. Aftredend en her
kiesbaar zijn de heren S. de Vlie
ger, ds. P. op den Velde en J. M. van
Westen, ing. Verder zijn er de va-
katures G. Hokken en ds. J. van dei-
Schee. Voorts komen de jaarstukken
aan de orde en wordt fiat gevraagd
voor verbouwing van de Chr. Mavo-
school voor een bedrag van f 200.000
Als spreker treedt op de heer W. M.
van Andel, commissaris van politie
te 's Gi-avenhage, over hel onder
werp:: „Kontakt en konflict tussen
jongeren en ouderen.
Flimkring „Ziejook"
Het nieuwe seizoen van de Film
kring „Ziejook" begint op vrijdag 12
september, met vertoning van de
film „The Gateway", van de thriller
regisseur Sam Peckinpah. De gezich
ten zijn van Ali McGraw, Steve Mc
Queen, terwijl Archie Bunker-fans
Gloria zullen herkennen in een bij
rol. De vertoning vindt plaats in het
overblijflokaal van de R.S.G. „Prof.
Zeeman".
Filmvoorstelling
in de Concertzaal
Op vrijdag-, zaterdag- en zondag
avond a.s. wordt in cle Zierikzeese
Concertzaal vertoond de film „Open
Season", („Mensenjacht"), met o.a.
Peten* .Fonda en Cornelia Sharpe
Deze „hai-de" film gaat over een
bloedige mensenjacht op een verla
ten eiland. Maar de zaken nemen
plotseling een keer als een „stille
wreker" op het eiland verschijnt.
U.V.V. bejaarden sociëteit
Op maandag 15 september a.s. gaat
de U.V.V. sociëteit voor de bejaar
den weer van start. De tijden zijn
maandagmiddag en donderdagmid
dag voor de heren, van 13.30 uur tot
16.30 uur en dinsdagmiddag voor de
dames van 13.30 uur tot 16.30 uur.
Nieuwe leden zijn van 'harte welkom
Geslaagd aan Wijn-Akademie
Aan de Wijn-akademie te Bunnik
(U.) is geslaagd voor het examen vi
noloog de heer J. van der Valk jr.
te Zierikzee.
BURGH
De leesbibliotheek
De leesbibliotheek Burgh begint
weer met het uitlenen van boeken in
Revasa: voor de jeugd op donderdag
25 september van kwart voor 4 tot
half vijf, voor de ouderen op zater
dag 27 september van 4 tot 5 uur.
HAAMSTEDE
Vergadering NCVB-afdeling
Op dinsdag 16 september a.s. ver
gadert de N.C.V.B.-afdeling in de
rekreatiezaal van de Ger. Kerk. Als
spreker treedt op de heer M. C. Ca-
pelle met het onderwerp: „Leven en
werk van Betty Smith", met dia's.
Opening seizoen „Big S"
A.s. zaterdag 13 september start
jeugdsociëteit „Big S" te Haamstede
het nieuwe seizoen 1975/1976 om
19.30 uur. Het bestuur heeft moeten
besluiten het lidmaatschapsgeld te
brengen op f 10,per seizoen. Zoals
bekend is de soos geopend voor per
sonen van 16 jaar en ouder. Het be
stuur voor dit alweer 7de seizoen zal
gekozen worden op 5 oktober a.s., uit
en door de dan ingeschreven leden.
BROUWERSHAVEN
Geslaagd
Onze stadgenote mej. C. van dei-
Schelde slaagde te Leiden voor het
diploma Doktersassistente. Mej v. d.
Schelde is werkzaam in het Zweed
se Rode Kruis Ziekenhuis te Zerik-
zeè. Zij genoot haar opleding aan de
Leidse Onderwijs Instelling te Lei
den.
ZONNEMA1RE
Slotconcert
„Nul en Uitspanning"
Zaterdag 13 september vindt in de
mobiele muziektent op het school
plein het laatstfe seizoenconcert plaats
door de harmonie „Nut en Uitspan
ning". Dit betekent het einde van een
druk seizoen, zij het nog niet hele
maal voorbij; „N. en U." heeft nog
enkele concerten op het programma.
Uitgevoerd wordt zaterdag een vlot
en populair programma, zodat mu
ziekliefhebbers aan hun trekken kun
nen komen.
DREISCIIOR
Oud-papieraktie „Crescendo"
De harmonie „Crescendo" houdt
vrijdagavond weer een oud-papier
aktie. Voor een vlot verloop hoopt
men op de medewerking van de in
woners, door alles tijdig en gebon
den gereed te zetten op een zicht
bare plaats.
DUIVELAND, 10-9. Maandagmid
dag 15 september a.s. van 4 uur n.m.
tot dinsdagmorgen 16 september 8
uur v.m. kiest het Rode Kruisschip
„Henri Dunant" ligplaats in de
vluchthaven te Zijpe. met ongeveer
74 patiënten aan boord.
De dames van de afdeling „Duive-
land" van het Welfarewerk van het
Ned. Rode Kruis zullen op maandag
avond 15 september van half acht
ZIERIKZEE, 10-9. Ofschoon het
einde van het seizoen langzamer
hand in zicht komt, is september
juist voor de Zierikzeesche Water
sport Vereniging een maand waarin
nog tal van activiteiten op het pro
gramma staan.
Zo staat op zaterdag 13 septem
ber a.s. de traditionele najaarstocht
op het programma, beginnen om 6
uur 's avonds, en derhalve deze keer
dicht bij huis blijvend, nl. een be
zoekje per boot aan Goes.
Militair
uit Brouwershaven
omgekomen
BROUWERSHAVEN, 9-0. Tijdens
een oefening van de landmacht die
in West-Duitsland wordt gehouden,
is de dienstplichtig soldaat R. A.
Koster uit Brouwershaven bij een
ongeval om het leven gekomen.
Het pantservoertuig, waar hij als
boordschutter in stond, kantelde
toen het achteruit rijdend in een
greppel geraakte. Soldaat Koster
raakte tussen het voertuig en de
greppelwand bekneld en werd op
slag gedood. De andere inzittenden
van het pantservoertuig bleven on
gedeerd.
Het onderdeel waartoe soldaat
Koster behoorde, het 44ste pantser-
infanteriebalaljon neemt deel aan
een oefening van 42 pantser-infan
teriebrigade in de omgeving van
Senne Lager, aldus een mededeling
van de Jegervoorlichtingsdienst.
tot half tien n.m, aan boord van ge
noemd vaartuig zijn teneinde de pa
tiënten te verzorgen en attenties etc.
aan te bieden. Verder zal de bekende
Bóeren-kapel, onderdeel van de mu
ziekvereniging: „Oosterlands Fanfa
re" op die avond de muzikale noot
verzorgen. Zodoende zal gezamen
lijk getracht worden de opvarende
patiënten een onvergetelijke avond
te bezorgen, wat alleszins een loffe
lijk streven genoemd kan worden.
Op zondag 14 sept. a.s. zouden dan
alle schepen weer terug moeten zijn
in Zierikzee voor een nieuw feno
meen in de wedstrijdzeilerij nl. een
solo race, waarbij, uiteraard maar
1 persoon aan boord van elk schip
mag zijn. Waarbij aangetekend mag
worden dat noiTnaal elk van deze
schepen door minimaal 3 tot 6 per
sonen gevaren wordt. Een leuke
„testcase" derhalve voor de deelne
mende schippers; start 14 uur.
Races
Tot slot van het seizoen 1975 vol
gen dan de tradioinele september
wedstrijden op 27 en '28 sept. a.s.,
georganiseerd door WSV Zierikzee
en de Kon, WV de Ma^s uit Rotter
dam. Deze races, die zich jaarlijks
in éen grotere belangstelling mogen
verheugen (verleden jaar meer dan
60 schepen) beloven ook nu weereen
groot succes te worden. Gezeild zal
worden in de I.O.R. klassen, de Ne
der). Kruiser klasse en de ronde en
platbodem klassen, alsmede een
klasse voor ongemeten kajuitzeil
jachten. Deze laatste klasse zal dit
jaar voor het laatst deelnemen, aan
gezien ernaar gestreefd wordt de
meting voor de N.K.K. (Nederl.
Kruiser kl.) voor volgend jaar over
gebracht te hebben op alle ongeme
ten jachten welke van tijd tot tijd
in wedstrijden uitkomen. Andere
verenigingen rond de Oosterschelde
en uiteraard de eilandelijke zuster
verenigingen „Bru" en WV Brou
wershaven zijn van harte welkom
op deze wedstrijden.
DEN HAAG. Tijdens een perskon -
ferentie in het Haagse Onderwijs
museum is een nieuw verkooparlikel
van het Kinderfonds (Unicef) ge
ïntroduceerd onder de naam „Edu-
colHet is een pakket dat vier
bouwplaten bevat van woningen in
andere werelddelen.
Zwarte ribfluwelen
Zeer slank
Mol 5-7 Zierikzee Tel. (01110)2690
"W*
Tilbury
Aktiviteiten w.s.v. „Zierikzee"
