Geschiedenis,
betekenis en achtergronden
l)c Z. 16 ,jKon I
tërusc haven
KOOPJES HALEN
„WICO"
ikki" verliet
Monuiiienlen-
restauraties
3
PAARD TE „SIR"
STREEKNIELWS
CITROËNA2CV
Garage G. Wandel Zn.
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrjjdag 8 augustus 1975 Nr. 21788
ZIERIKZEE. Tijdens een op
vrijdag 8 augustus te houden
bijeenkomst in de Vierschaar
van het stadhuis zal de laat
ste huisnaam-geving met eni
ge plechtigheid gepaard gaan.
In verband met deze gebeurte
nis schreef de ..Stad en Lan-
de"-sekrelaris. dé heer H. Uil,
over de namen vaakhuizen een
uitgebreid artikel, dat wij in
verschillende afleveringen zul
len publiceren.
BVHGII
Grafische kunst in ichool
Zeeuwse grafische kunstenaars ex
poseren in de langzamerhand lol
kunstlempelt je gcevoluèerdc oude
Burghse school. Zeven a acht kun-
BKDINISSK. 5-8. I)r 7.. 10' „Kon
Tikki". ccn Rrlgisehr y.cekotlcr uit
Zerbruggc werd in oktober 1971 rn
volgende maanden bij de firma I'.
Maaskant en Zonen te Bruinisse ge
heel gereviseerd, omdat motoren en
andere navigatie-zaken verkeerd
waren gesteld.
Toen hel schip gereed was. de nlie-
eiisis begon in de visserij na Ie wer
ken. kwamen de deviezenmoeilijk-
heden en Van vertrek was géén spra
ke. De zich daarna afspelende ge
schiedenis deed denken aan wat de
BIJ
Kus i'.cjic ichrtjver Tljhn Ehrenburg
indertijd overkwam, toen hij als
Sovjet onderdaan was cnnten-ieerd
in Zwitverlnnd en waarvan hij ver
telt in de novelle ..Hert Schreiber
vertrekt werkelijk Telkens werd
allds vóór het vertrek gereed ge
maakt. telkens kwam er weer iets
in de weg en moesi het vertrek wor
den uitgesteld.
Maar dinsdag j.l. wak het zover, de
Z. 10. die zo lang aan de loswal en
ten laulslc'nog in dc reparatiehaven
had gelegen, kon vertrekken. De ha-
vertingéng gaf nog enkele moeilijk
heden, die het volgend lii werden
opgei o d
Uc Zierikzeese huisnamen „WATER "-TENTOONSTELLING
Beroepen waren ook onderwer
pen voor gevelstenen. In de 's-Heer
Arendstraat vond men in een pak
huis een steen met daarop afgebeeld
een kuiper die bezig was met het
vervaardigen van tonnen met er
onder Anno 1631.
In hel pand Oude llaven Noord
zijde 39 vond men de gevelsteen „De
Schacphcrder", waarop een herder
was afgebeeld die enige schapen
voor zich uit dreef.
(Vervolg van pag. 1)
Contouren
BeginselmoGef was vooral de con
touren van het stadhuis „er weer uit
te halen" en concessies op dit punt
waren soms weliswaar nieuwe vor
men, maar altijd afgeleid van de
oude. ,.|£SÊ!
Klokkenspel
Hoe ingewikkeld ook, de sladhuis-
restauratie had'een voorspoedig ver-
loop met uitzondering van de perio
de der investeringsbeperking, waar
door het gebouw enkele jaren in de
steigers stond, zonder dat kon wor
den verder gewerkt.
„Een soortgelijke situatie doet zich
thans voor met de Nobclpoort, zij hel
dat de steigers aan dit poortgebouw
thans verdwenen zijn".
Wat hel stadhuis betreft bleek 40
procent van hel houtwerk vergaan
en een belangrijke wijziging was het
brengen van hot klokkenspel binnen
de omlijning van de toren. Voorheen
- men zal zich zulks herinneren -
hingen de klokken buiten het toren
lichaam.
Nepliuius
Dc oude Neptunes bleek totaal
versleten te zijn; een nieuwe - pre
cies gelijke - werd vervaardigd en
op de spits geplaatst.
Een heel aparte opgaaf vormde de
restauratie en het hergeven van een
kantoorfunktic aan de voormalige
Waag plus een aanpalend sigaren
winkeltje.
De Waag moest helemaal ge
sloopt, maar bij bouw en herinrich
ting is rekening gehouden met de
oude historische belijning, terwijl de
waag, als bekend, een plaatsje vond
in het gebouw nieuwe stijl.
Pandjes Meelstraat
Thans is een vergelijkbare res
tauratie aan de orde, nl. die van di ie
pandjes in de Meelstraat. w.o. het.
voormalige politiebureau. Voor dit
projekt wordt druk gepeinsd en ge
tekend. Een eerste opgaaf gold zo
veel mogelijk kantoorruimte schep
pen; later kwam het verzoek voor
de inbreng van omvangrijke kluis-
ruimten.
In derde instantie schijnt thans een
evenwicht gevonden te zijn tussen
dc verschillende desiderata.
Duidelijk is ook weer dat bij deze
pandjes de struktuur van de oude
stad er nog in zit, hetgeen voor de
restauratie zijn konsekwenties moet
hebben.
„Tempe Herenhuis"
Een ander restauratie-objékt
wordt het z.g.n. Huis der Tempelie-
ren, Zierikzees' oudste gebouw. In
I960 is daar ook al aan gerestau
reerd, maar nu wordt hel ingrijpen
der, ook u'eer niet dien verstande
dat de architelct moet kfezen tussen
lerugrestaureren naar de originele
vorm. dan wel dat compromissen
moeten worden gesloten ten aanzien
van de uiteindelijke restauratie-
vorm. Dal „eerlijk zijn" historisch
gezien, of ..oneerlijk zijn", die ói'-óf-
situatie. dat komen tot verantwoord
terug restaureren of concessies doen
of zelfs geraken tot imitatie-antiek
was het thema van de heer Van den
Bergh's causerie voor dc pauze, een
en ander ook weer geïllustreerd met
plaatjes uit de praktijk elders.
De Moiiumen I en week
In zijn inleiding en welkomstwoord
tot ereburger architekt B. V. van den
Bergh, stipuleerde burgemeester De
Meester dat het gemeentebestuur in
de Monumcntenweek nog wel meer
had willen doen.
Vooral had hierin gepast de eerste
steenlegging in de Venkelstraat, maar
(iet wachten is nog op één subisidic.
Een groot succes zijn de Monu
menten-wandeltochten, die - on
danks de hitte - honderden mensen
trekken. Heden-vrijdagmiddag vindt
de afsluiting plaats van de huis-
naamgeving cn zaterdag dan het
grote historische feest, met centraal
koning Lodewijk Napoleon.
Om liet historisch sfeertje van don
derdagavond extra te onderstrepen,
vertoonde dc heer R. ten Kale de
feestfilm uil hel jubileumjaar 1949.
Vergadering gemeenteraad
Op dé dinsdag 12 augustus a.s. te
houden' vergadering van de gemeen
teraad.' wordt een lijst van 34 inge
komen stukken aangeboden.
Het bestuur van 'de Stichting Ka
tholiek Onderwijs verzocht mede
werking voor de aanschaffing van
10 leerlingen-sets voor "de basis
school.
Het kollege doel verder een voor
stel de z.g.n. ..Pas 65" jn te voeren.
die beschikbaar komt voor personen
ouder dan 65 jaar en belangrijke re-
dukties gevend voor tram. bus en
allerlei' evenementen.
Aan de orde; komt verder nog de
vaststelling „Bouwverordening Lo
giesgebouwen" en een wijziging van
de „Verordening op de vérblijfsge-
bouwen".
Het Rijnschip
Men gelieve in het verslag (don-
derdagnummen van het Zierikzee
bezoekende Rijnschip „Deutschland".
de zin ..aldus de heer Host Zimmer
manals volgt verder te lezen:
„ijverige allesweter aan boord enz.".
RED.
Poffertjes van Deltasport
De handbalafdeling yan.Deltasport
organiseert zaterdag 9 augustus een
poffertjes-aktie. De lekkernij wordt
bereid in de Beurs door leden van
Delta-Sport, onder supervisie van
oen gebrevetteerde kok. Verder
vindt er een verkoping plaats van
tweede hands boeken.
stenaars nemen aan de expositie
deel, die vandaag onofficieel is ge
opend. Het betreft hier een door de
provincie rondreizende kolleklie. De
expositie is geopend van maandag
tot zaterdag met 23 augustus als
slotdatum. Voor tijden: zie agenda.
BULTMSSE
B. en W. op „trektocht"
B. en w. van Bruinisse bezochten
deze week een aantal werken en ob-
jekten in de gemeente die momenteel
de aandacht verdienen.
Zo werden ondermeer de werk
zaamheden voor het aanleggen van
een vrij verval riool bekeken, als
onderdeel van do waterzuiverings
inrichting in wording, uitgevoerd
door dc Aannemers Mij Schouwen-
Duiveland. Een bezoek werd verder
gebracht aan de visfilkorderij Go-
mavi. terwijl ook een kijkje werd
genomen, op dc jachthaven ver
huurd aan de watersportvereniging
Bru.
Oud papier
Morgen (zaterdag) wordt weer oud
papier opgehaald ten behoeve van de
Mbuma-zending. Het gebundeld ge
reed zetten op de stoep bevordert
een vlotte gang van zaken.
Advertentie
/n.KlK/.Li.
De Bonte Os kvaiu tweemaal voor (Dam 19 en Verre
nieuwstraat). Hel Hért kwam in (trie huisnamen voor:
liel Herl in de Nieuwe Boogerdstraal, liet Vergulde
Herl, Schuilhaven I. en hel Hert, Varreinarkt 2. De
gevelsteen van de brouwerij het Herl in de Nieuwe
Boogerdslraat is thans ingemetseld in één van de flats
iu de IMcvicrslraal.
liet imaril kwam in vele huisnamen voor. In Zierikzee vinden wc hel Wille
Pacrl (Lange St. Jansslraat en Vcrrcnicuwstraat 7), het Pacrt in de Wicgc,
Oude Haven 50; de Drie Gekoppelde Paarden (Lange Nobelstraat 53) cn de
Vier Gekoppelde Paarden (St. Anthoniesdam). Het pand het Pacrt in dc
Wiegc, thans Ondc Haven zuidzijde 50. behoorde in 1G7I aan de erfgenamen
van Soeteman Aertsse.
Andere namen die herinneren aan
het ambacht dat eens in het pand
werd uitgeoefend zijn de Vergulde
Leeste (Dam 21) - een schoenmaker;
de Weverspoel (Verrenieuwstraat,
Oostzijde) - een wever; en de Drye
Sukei'brooden (Oude Haven Nooi'd-
zijde) - een bakker. Waarschijnlijk
woonde in het huis de Blauwe
Handt een lakenverver (Meelstraat
60) en in het huis de Drie Bonettcn
(Dom) een hoedenmaker.
De huisnamen de Gulden Keerse
of de Keerse (Verrenieuwstraat 2)
en de Kaersse (Meelstraat Zuidzijde)
verwijzen wellicht naar fabrikanten
van. kaarsen.
De officiële Cilroën-agent
van Schouwen-Duiveland:
Nieuwerkerk - Tel. (01114) 1487
„d'Apteecke"
Bij het huis d'Apteecke (I-Iaven-
plein 19) hoeven we nauwelijks
meer te twijfelen aan het feit dat
hier een apotheker zijn beroep zal
hebben uitgeoefend.
Ook in' de Gulden Mortier, Mol 21,
was een apotheker werkzaam. De
uit Antwerpen afkomstige apothe
ker Rombout Cools hield hier in de
16de eeuw apotheek.
Het Gravensteen is tevens stempel
post voor de monumentenwandeling,
die eindigt op het stadhuis.
(Foto's; Zierikzeesche Nieuwsbode)
Keersluis gestremd
Het zuidelijk deel van het Witte
Paert (Verrenieuwstraat 7). was van
af 1583 eigendom van de lakenkoop
man Jacob Jansse, die tot 1613 tevens
stadsgevangenmeester was. Het noor
delijk deel van het huis werd van
1749 tot 1786 bewoond door de chi
rurgijn Pieter Beye. Het zuidelijk
deel werd van 1732 tot 1762 bewoond
door clc slager Johannes Boudewijnse
Beye, broer van dc chirurgijn.
Waarschijnlijk door de weduwe
van Pieter Meerman, winkelierster
werden de beide delen tot een pand
verenigd.
Opgedragen aan dc eenhoorn wa
ren twee huizen (Havenpark 14 en
Mol 5), aan de draak één pand (Mol
9). Ook dieren als de Ram (Verre
nieuwstraat), dc Bonte Koe (Kerk
hof Noordzijde), dc Slange (Dam 3).
de Ha se (Melkmarkt 11). de Catle
(Havenplein 24 cn Maarstraat 11) en
het Schaap met zijn jongen (Vis-
straai 15) kwamen voor.
De vogels
Gaan we over naar de vogels dan
zien we dat de zwaan voorkomt in
vier huisnamen: de Swaen. Krepel-
straat; de Witte Swacn, Havenpark
1; de Gulden Swaen. I-Iavenpark 40
cn dc Drie Zwaantjes, Dam 20. De
Advertentie
haan komt tweemaal voor (Post-
straat 2 en Appelmarkt 16). Verder
komen nog voor: de Kievit (Paar
denstraat). de Pauwe (Mol 11). de
Drie Papegaaien (Melkmarkt 2) en
de Blauwe Gans (Verrenieuwstraat
8 10).
Opvallend is dat de bierbrouwe
rijen bijna allen de naam van een
dier of vogel droegen: het Wille
Pacrt (Lange St. Jansstraat), dc
Swaen (Noordzijde Krepelstraat),
het Hert en de Witte Leeuw in dc
Nieuwe Boogerdstraat, den Een
hoorn (Havenpark 14) en de Haan
(Appelmarkt 16). -Uitzondering is de
brouwerij den Oranjeboom in de
Lange St Jansstraat.
Dc huisnaam was in veel geval
len direkt verbonden met het be
roep van de eigenaar. De azijnfa-
brikant Adriacn Jansse Asijnman
liet in 1641 een steen in zijn huis
metselen, met daarop een vat en
het onderschrift „In *t Azynvat"
(Havenplein 22).
ZIERIKZEE. In het Gravensteen -
het is daar lekker koel - trekt dc
tentoonstelling van de Watermaal-
schappij de nodige publieke aan
dacht.
Di* keersluis Ie Ziei ik/er zal r.n
frrdau 0 augustus <e f7.1.7 uur tot
zondag 10 augustus 05.00 uur ge
stremd zijn.
Fraktievergndering P.v.d.A.
Op maandag 11 augustus wordl in
hel „Huis van Nassau" ccn fraktie-
vergadcring gehouden van dc PvdA.
Voor tijd: zie agenda.
Boot „op die plaats"
SIRJANSLAND. Üit is een Sirjans- een der benen. Het dier moest een dat gebeurde op de stoep ran dc
landspaard, dat averij opliep aan medische behandeling ondergaan en woning. Merkwaardig genoeg...
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
Bij een vorig jaar gehouden mani
festatie rond dc Oude Haven werd
veel hinder ondervonden van een
dwars in dc haven gestationeerd
schip, dal vanaf liet Krnanplcin hel
zicht onlnam aan honderden zich
hier ophoudende kijkers (touwtrek
ken). Wij hopen dat dc situering za
terdag zodanig zal zijn. dat dit euvel
