Geschiedenis,
betekenis en achtergronden
Enorme brand in
West-Duitsland
Grote
kindersterfte
in Mexico
Frontale botsing
eist drie doden
HUZEWKTBAG
VAN HET VADERLANDSE ERF
Boer en tuinder
zijn ontevreden
over het arbeidsinkomen
Verdronken
in woestijn
Wisselstoring-
door warmte
Negen miljoen
sigaretten
verbrand
LAATSTE NIEUWS
4
(III)
ZIERIKZEE. Ook persoonlijke initiatieven worden genomen om huizen een
naam te geven. Hier een huis - ..Huize Kort Dag- aan de Zevengetij straat.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
In 16.Ï9 werd Abraham Swaen ervan beschuldigd dat
hij overspel zou hebben gepleegd met zijn dienstbode.
Op aandrang van de Zierikzeese kerkeraad werd be
sloten dat de predikanten er niet meer zouden dineren.
Maar reeds in 1660 werd, na een verhoor van Abra
ham Swaen door de Classis, dit besluit weer inge
trokken.
Na het overlijden van Abraham Swaen in 1670 werd de herberg voort
gezet door zijn weduwe Aechtje Tobias Ketelaar (1612-3677). Eén van de
kinderen, Anthony Swaen, verkreeg in 1677 de herberg in eigendom. Na
diens overlijden in 1696 werd Cornelis de Cater de nieuwe kastelein. Zijn
weduwe, Josina de Jonge, zette in 1701 de herberg voort.
l)e Zierikzeese huisnamen
ZIERIKZEE. Tijdens een op
vrijdag 8 augustus te houden
bijeenkomst in de Vierschaar
van het stadhuis zal de laat
ste huisnaam-geving met eni
ge plechtigheid gepaard gaan.
In verband met deze gebeurte
nis schreef de „Stad en Lan-
de"-sekretaris. de heer H. Uil.
over de namen van huizen een
uitgebreid artikel, dat wij in
verschillende afleveringen zul
len publiceren.
In 1705 verkocht Josina de Jonge
de herberg „de Groote Soutkeete"
aan de in Middelburg geboren Rob
bert de Persv Zijn weduwe. Catha-
rina van StoJlenburg. verkocht in
1732 de herberg voor 650 vlaamse
ponden aan Nicolaes Langespé. Hij
was afkomstig uit Zuid-Beveland en
hield hier 40 jaar lang herberg.
Onder zijn opvolger Johannes Vis
ser kreeg hel gebouw zijn huidige
gevel. Van hel stadsbestuur kreeg
hij in 1777 26 jaar lang vrijstelling
Van belasting op zijn huis om de
houten gevel in een stenen te ver
anderen. Kort daarna zal de gevel
zijn geplaatst.
Zijn weduwe kreeg in 1782 een
tapvergunning om de herberg voort
te zetten. In 1805 werd het huis ver
kocht aan de laatste herbergier Wil
lem Hahn. Van 1808 tot 1809 woonde
hier Anna Pieternella de Kam. we
duwe van Gerard de Wilde. Van 1811
tot 1821 wordt de metselaar Jacob
van 't Hof als. eigenaar vermeld.
3821—1834
Van 1821 tot 1834 werd het huis
bewoond door achtereenvolgens jhr.
mr. Ocker Gevaerts, Abraham de
Waal en Cornelis Anthony Can.
ontvanger van de in- en uitgaande
rechten en van de accijnzen. Corne
lis de Jonge oefende van 1835 tot
1837 hiep het chirurgijnsvak uit. Dc
deurwaarder. Martinus Costerus. be
woonde het huis van 1837 tot 1854.
waarna het huis betrokken werd
door de zeehandelaar Hendrik Al-
bert van IJsselsteijn.
In 1865 werd bet huis pastorie. Ds.
Ellas Cornells Jungius, hervormd
predikant woonde er tot zijn vertrek
naar Deventer i" 1868. Het huis
werd hierna bewoond door mevrouw
C. L. Ch. I). Abresch. weduwe
Graswinckel moeder van ds. Gras-
winckel. De volgende bewoner werd
in 1872 Johann Hermann Christian
Heyse. emeritus Luthersch predi
kant.
In 1873 nam jhr. mr. George Lo-
dewijk Schorer. rechter, in dit huis
zijn intrek. De volgende bewoner
was eveneens rechter: jhr. mr. Lo
de wijk van Citters. Het huis diende
vanaf 1878 als woning van mr. Jas
per Mauritsz. Ganderheyden, burge
meester van Zierikz.ee,
Dr. Zegerus Theodorus Diehl, le
raar aan de Hogere Burgerschool
woonde er van 1882 tot 1886. Was
het huis reeds bewoond geweest
door een Hervormd en een Lu
thersch predikant, in 1886 werd het
pastorie van de Gereformeerde pre
dikant ds. Johannes Adriaan Goed-
bloed. In 1889 werd hij opgevolgd
door de Gereformeerde predikant
Mnttheus Keulemans.
Hierna werd hel weer een Hervorm
de pastorie. In 1895 werd het huis
betrokken door ds. Jan Cornelis Be-
nit en darana ds. Herman Jacob van
Nouhuijs. In 1907 kwam hier dc Ge
meentebouwmeester Cornelis Swar-
tebol te wonen.
Eigenaar en
fum i lie wapen
Verband tussen de eigenaar en
zijn familiewapen bij het geven van
een naam aan een huis is in een
enkel geval met zekerheid bekend.
De brouwer Cornelis Jan Eijnoutsse
begon in 1639 eCn nieuwe brouwerij.
In de gevel van deze bierbrouwerij
(thans Havenpark 14) liet hij een
gevelsteen aanbrengen met het on
derschrift: „D'Brouwery in den Ecn-
hooren". Zijn nakomelingen droegen
de naam Van der Schafte en voer-
EL AAIUN, 6-8. In het hartje van
de Sahara-woestijn is een man ver
dronken. zo heeft het Spaanse pers
bureau Cifra dinsdag gemeld.
Het was Mohammed Aliud die
verkoeling wilde zoeken toen over
vloedige regenval een einde had ge
maakt aan een periode van zes jaar
droogte. Hij ging baden in één van
de grote plassen die zich hadden ge
vormd. maar hij verdronk.
den een eenhoorn in hun familie
wapen.
Vele huisnamen zijn gewijd aan
dieren. De leeuw komt vijfmaal voor
in de varianten de Roode Leeuw
(Meelstraat 16 en St. Janstraat), de
Gouden Leeuw (Schuithaven 11 13)
en de Witte Leeuw (Manhuisstraat 3
en Nieuwe Boogerdstraat hoek Kre-
pelstraat). In de Gulden Leeuw
(Schuithaven 11 13) was in de 16de
eeuw een herberg gevestigd. In 1660
stond hier een gortmolen.
UTRECHT. 6-8. Bij Harderwijk is
een wisselstoring m de spoorbaan
ontstaan, doordal de staaldraden
waarmee de wissels worden bediend
door de warmte waren uitgezet. Eén
Intercity trein Amersfoort-Zwolle
moest worden opgeheven. Andere
treinen kregeri tot 40 minuten ver
traging. Na kwart voor elf kon het
treinverkeer weer normaal rijden,
met dien verstande dat de machinis
ten nog enige tijd een lood meekre
gen om de wissels te passeren en dat
de wissels nog met de hand bediend
moesten worden.
Een half uur later waren de trek-
draden bijgesteld.
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
ROTTERDAM. De politie in Rol-
terdam heeft twee gokbazen aange
houden. De aanhouding is een ver
volg op de inval, die de politie vo
rige week in twee grote illegale
gokclubs deed. Hierbij werden 17
personeelsleden en 16 spelers aange
houden.
MEERSSEN. Tielens Papierfabriek
b.v. in Meerssen (onderdeel van de
Koninklijke Nederlandse Papierfa
briek KNP) heeft met ingang van 4
augustus voor de vierde maal werk
tijdverkorting van ten hoogste 50
procent aangevraagd voor een perio
de van zes weken.
EINDHOVEN. De Eindhovense ge
meentepolitie heeft de 16-jarige P.
P.- uit Eindhoven aangehouden. Hij
wordt ervan verdacht begin juli sa
men met de 21-jarige J. N. twee
Duitse meisjes van 16 en 18 jaar op
gewelddadige manier t.e hebben ver
kracht.
AMSTERDAM. Bij een handelson
derneming in Amsterdam-West is
een grote partij leren jasjes gesto
len. Het betreft 375 jasjes met een
totale inkoopwaarde van f 65.000. De
inbrekers hebben tussen 29 juli en 4
augustus hun slag geslagen.
ENSCHEDE. De in mei aangekon
digde reorganisatie van het Vrede-
stein concern, onderdeel van de
Amerikaanse rubberreus Goodrich,
betekent, dat bij het Enschedese be
drijf van Vredestein van de 1500
werknemers in totaal 27 man zullen
moeten worden ontslagen.
MAASTRICHT. In Zuid-Limburg
zijn valse dollarbiljetten in omloop.
Een nog onbekende heeft deze bil
jetten ingeruild bij een bank in
Gulpen voor Belgische francs. In to
taal had de man 98 biljetten van 50
dollar, waarde van ongeveer f 12.000.
DEN HAAG. De Amsterdamse po
litie heeft de 24-jarige Hagenaar W.
C. aangehouden en overgedragen
aan de Haagse politie. De man wordt
ervan verdacht op 25 april een ge
wapende overval te hebben gepleegd
op een postagentschap annex dro
gisterij in Den Haag.
AMSTERDAM. De 22-jarige Suri
namer G. R. G. uit Amsterdam, die
verleden week donderdagavond bij
een vechtpartij op de Veelaan in de
hoofdstad door een vrouwelijke
agent in de borst werd geschoten, is
in het ziekenhuis van de strafge
vangenis in Scheveningen overleden.
NORDHORN, 6-8. Een grote brand
heeft woensdag een kunststoffenbc-
drijf in Wilsum bij Nordhorn
(Noord-West-Duitsland) in de as
gelegd. De schade bedraagt onge
veer 25 miljoen Duitse mark (ruim
25 miljoen gulden).
Volgens de politie brandden zes
fabriekshallen volledig uit. Een deel
van het machinepark en alle voor
raden, waaronder stoffen ter waarde
van 15 tot 20 miljoen mark. gingen
in de vlammen op. Er vielen geen
slachtoffers.
Kortsluiting zou de brand veroor
zaakt hebben
Jongetje onder trein
UTRECHT. 6-8. Do 6-jarige Jopie
G. van den Berg uit Ede is woens
dagavond tussen Maarn en Veenen-
daal onder een trein gekomen. Het
jongetje was op slag dood. Volgens
de NS gebeurde het ongeluk op een
overweg met een automatische knip
perlichtinstallatie. waar het slacht
offer met zijn fiets wachtte voor een
trein. Toen deze voorbij was stak
de jongen de overweg over. Juist
toen er een tweede trein van de an
dere kant aankwam.
MEXICO, 6-8. In Mexico sterven
elk jaar meer dan 100.000 kinderen
onder de vijf jaar aan ondervoeding.
Dat is woensdag meegedeeld door
dr. Salvador Zubiran, direkteur van
het Nationaal Instituut voor de voe
ding in Mexico, op een medische
konferentie in Oaxtepec. Volgens
Zubiran sterven jaarlijks in Mexico
225.000 babies en jonge kinderen. In
45 procent van de gevallen is on
dervoeding de direkte of indirekte
doodsoorzaak. Ondervoeding komt
het meest voor in de indianenge-
meenschappen in het zuiden van
Mexico.
ROME, 6-8. Een dichte wolk si
garettenrook verspreidde zich
woensdag in de omgeving van Rome
toen naar schatting negen miljoen
sigaretten bij een brand in rook op
gingen.
Tien mensen moesten via het dak
van de fabriek van hel Italiaanse
staatsmonopolie voor tabak waar de
brand was uitgebroken, worden ge
red.
De A.A.W. voor
landboiiwzelfstandigen
DEN HAAG. 6-8. Het Landbouw
schap vindt, dat de zelfstandigen
niet mogen worden gedupeerd, nu
de invoering van de Algemene Ar
beidsongeschiktheidswet (A.A.W.)
mogelijk niet per 1 juli 1976 lean
worden ingevoerd. Het schap heeft
een gesprek met het kernkabinet
aangevraagd en zal erop aandringen
dat de rechten die aan de A.A.W.
voor zelfstandigen in het vooruit
zicht stelt, toch 1 juli 1976 zullen
ingaan. De wijze waarop dit kan,
zal volgens het Landbouwschap na
der moeten worden besproken. In
dat gesprek zal het Landbouwschap
tevens de algemene sociale en eco
nomischepositie van de land- en
tuinbouw bespreken.
Een half miljoen
f DEN HAAG. 6-S. Er zijn in J
f Nederland 117 werknemers, a
f die een jaarlijks belastbaar in- a
f komen hebben van een half a
f miljoen gulden of meer. Dit a
f blijkt uit de voorlopige cijfers f
A van het C.B.S. inzake de inko- a
A mensverdeling in 1972. Zij be- j
A horen tot een groep van een a
j dikke vierduizend loerkhe- j
A mers die jaarlijks een ton of f
meer verdienen. De meesten a
f van deze groep (2.193) blijven a
f tussen de honderdduizend en a
i 125.000 gulden en tusseti de a
125.000 en 200.000 1.387Er
A zijn er 537, die tussen de twee a
A en vier ton per jaar verdienen i
f en 60, die tussen de 400.000 en a
i 500.000 gulden per jaar als be- j
f lastbaar inkomen hebben. f
j Het totale aantal Nederlan- a
f ders dat een half miljoen of a
meer als jaarlijks inkomen a
A heeft, bedraagt i.088. j
i
ROERMOND. 7-8. Op de rijksweg
Roermond-Venlo, onder Swalmen,
zijn woensdagavond drie personen
gedood en één gewond bij een
frontale botsing tussen twee perso
nenauto's.
Een Duitse personenauto, die in
de richting Venlo reed. raakte door
onbekende oorzaak van de weg.
kwam in de berm terecht, zwenkte
daarna naar links en botste tegen
een tegemoetkomende Nederlandse
(Slot)
Hoe men het wendt of keert, de
slechte resultaten komen of van de
regen in 1974 of van de dierlijke
veredeling. Over de regenschade zul
de minister stellig niet veel meer
willen horen, maar de dierlijke ver
edeling is een ander hoofdstuk. Het
is slecht gegaan met de varkens, hel
pluimvee en de mestkalveren. Dol
kan, maar elke minister van land
bouw zal er feestelijk vo or bedan
ken, deze slechte resultaten goed te
maken d.m.v. hogere prijzen voor
zuivere akkerbouw- en rundveehou-
derijprodukten! Dit zou nl. groot on
recht zijn t.o.v. de vele specifieke
bedrijven. Duidelijk gezegd: als Jan
sen alleen maar varkens en pluim
vee houdt, gaat hij kapot aan de lage
prijzen, maar zijn buurman Pieter-
sen die alleen maar akkerbouw en
koeien heeft, wordt vetgemest. Het
is duidelijk, dal zo'n prijsregeling
zinloos is. De logilca eist, dat elk
produkt een normale prijs moet op
brengen die voldoende arbeidsinko
men en winst overlaat voor de on
dernemer, die hem in staat stelt re
serves te vormen en klappen op te
vangen. Maar het Landbouwschap
behandelt niet geheel eerlijke wegen
als het de Tweede Kamer getallen
voorschotelt als de boven vermelde.
En men moet als kamerlid wel ter
dege onderlegd zijn om de agrari
sche addertjes onder het gras te
zien.
Men kan tegeniverpen, dat je de
boer wèl aan een beter inkomen
kunt helpen via hogere prijzen voor
granen, suikerbieten en zuivel, maat
niet via de dierlijke veredeling, om
dat die laatste of een vrije markt
kent (pluimvee, mestkalveren), of
een martkregeling op een veel te
laag pitje (varkens) zodat die geen
zoden aan de dijk zet. En dat is
waar. Maar dan moet de remedie zijn
dat in deze hoek wèl sluitende
marktregelingen komen die de on
dernemer redelijke prijzen waarbor
gen èn die tegelijk over-produklie
tegengaan.
Flitsen
uit. het buitenland
L'AQUILA, Italië. Mevrouw Maria
Sempreviva (Sempre Viva „zij leeft
nog steeds") in Torloreto bij l'Aquila
in Italië heeft woensdag haar 104de
verjaardag gevierd.
ROME. De spoorweg Rome-Napels
was woensdag op verscheidene
plaatsen geblokkeerd door honder
den woedende tomalenkwekers. De
ze protesteerden er tegen dat zij niet
de overeengekomen prijs voor hun
produkt kregen.
BERN. De Britten verbruiken de
meeste toiletzeep in Europa, gevolgd
door de Zwitsers en de West-Duit
sers. De Zwitserse Bond van zeep
en wasmiddelenfabrikanten heeft
dit woensdag bekend gemaakt.
LOS ANGELES, Californië. Elvis
Presley is 2.5 miljoen dollar aange
boden om Rudolph Valentino, de
Boudoirridder uit de tijd van de
„stomme film", te spelen in een to
neel- en filmmusical.
personenauto. De twee inzittenden
van de Nederlandse auto zijn ge
dood. evenals de bestuurder van de
Duitse auto. Een der inzittenden
van de Duitse auto raakte gewond.
In de Nederlandse auto kwamen
om de 38-jarige M. H. Jansen uit
Swalmen en diens 70-jarige moeder
M. P Jansen-Geerlings uit Becsel
(L.). In de Duitse auto kwam de 29-
jarige Norbert Schroder uit Mdn-
chen-Gladbach om het leven.
In geen geval echter kan men deze
selctor redden door elders hogere
prijzen te eisen. Dal dit inmiddels
gebeurd is doet de zaak van de land
bouw als geheel geen goed.
Te warm
voor boerenprotest
BERGEN OP ZOOM, 7-8. Boeren
en tuinders uit de omgeving van Ber
gen op Zoom hadden afgesproken dat
zij donderdagochtend een korte pro
testactie zouden houden.
Zij waren van plan met hun trac
tors van het complex van de R.K.
Veilingvereniging Bergen op Zoom
naar de binnenstad te rijden, daar
even te blijven staan, om vervolgens
weer naar huis te gaan. Dit als pro"-
test tegen de steeds slechter wor
dende inkomenspositie van de boe
ren en tuinders. Dit heeft een woord
voerder van de boeren en tuinders
meegedeeld,
Reeds haalt een kwart van de Ne
derlandse boeren en tuinders het mi
nimumloon niet en naar de agra
riërs verwachten zal dit wel de helft
worden, indien de overheid geen
maatregelen treft. Zij protesteren ook
tegen de hogere gasprijzen.
De belangstelling voor de demon
stratie, die men donderdagochtend
had willen houden, was echter zeer
gering. Een iwoordvoerder van de ac
tiegroep schreef dit toe aan de hitte.
„In de kassen is de temperatuur
thans zó hoog. dat de tuinders de
weinige tijd dat zij niet daarin hoe
ven te werken, graag willen uitpui
len in plaats van rond te rijden op
hun tractoren", aldus de woordvoer
der.
De gijzeling'
in Koeala Loempoer
KOEALA LOEMPOER, 7-8. Hel
vertrek van het Japanse toestel uit
Koeala Loempoer is (donderdagoch
tend op het laatste moment weer
even opgehouden. Weliswaar zijn de
onderhandelingen met de leden van
het Japanse Rode Leger afgerond en
is ook de definitieve toezegging van
Libië als plaats van bestemming
binnen. Op het overeengekomen
tijdstip van vertrek, 8.30 uur (onze
tijd), was echter nog geen toestem
ming ontvangen voor een tussenlan
ding in Aden, Zuid-Jemen. waar de
DC-8 zal moeten worden bijgetankt
en voor het overvliegen van Ethio
pië op de route naar Libië.
Na de langdurige onderhandelin
gen had de Maleisische minister van
binnenlandse zaken Tan Shri Shafie
donderdagochtend vroeg aangekon
digd dat overeenstemming was be
reikt over de uitwisseling van de
resterende 15 gijzelaars, die zich aan
boord van het toestel bevinden, te
gen de vijf leden van het Rode Le
ger die in de vertrekhal van hel
vliegveld worden vastgehouden.
Toestel niet overvallers
vertrokken
SINGAPORE. 7-8. De Japanse
DC-8 is vanuit Koeala Loempoer
vertrokken naar Libië. Aan boord
bevinden zich 10 leden van het Ja
panse Rode Leger. 4 gijzelaars en
9 bemanningsleden. Dit is bekend
gemaakt door Radio Maleisië Het
bericht is in Singapore opgevangen.
Kort tevoren was in Koeala
Loempoer officieel gemeld dat de
Japanse overvallers alle 15 gijze
laars hadden vrijgelaten.
ZIERIKZEE. Binnen hei kader van
jeugdaktivileiien organiseerde „De
Lichtboeivan het Leger des Heils
viswedstrijden in de Zoete Gracht.
Onder zeldzaam fraaie weersom
standigheden, gingen de hen gels het
water in, onder supervisie van de
heer A. P. Kort.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
1
