Oude „ansichten" vertellen
van Thools stadje
JACHTHAVEN BRUINISSE
STREEKNIEUWS
Jeugd
niet zo gezond
Bakfietsend
door Nederland
Sint Maartensdijk vroeger
Sinl Maartensdijk „draaft op" in opnieuw een erg in
tiem <'ii charmant hoekje „Sint Maartensdijk in oude
ansichten", niet een historische inleiding en aanteke
ningen hij een keur van oude foto's, van de heer 1'.
Jasperse.
Weer een typisch herinneringsboekje, dat de aandacht priemt up het
„ilorpeltyn Sint Maartensdijk op Tholen, mogelijk reeds in 1389 een stad:
de stadsrechten echter werden pas in 1470 en 1490 verleend.
Hier in dit typische plaatsje heeft „het leven van alledag zich vanaf het
prille bestaan voltrokken tussen de vesten met poorten en achter de walle"
met de Pluimpot als begrenzing".
Belangrijk monument is de Maar
tenskerk, met een restant van de
graftombe van Florïs van Borselen.
Maar Sint Maartensdijk heeft meer
waardevol bezit, getekend door de
historie.
Er wonen op, Schomven-Duive-
lancl nogal wat "'s Mercliekse" men
sen; vooral voor hen moet dit boek
je een kostbaar bezit zijn. Heel uniek
is het Kapoenhof, de vroegere stand
plaats van het op 15 juli 1691 afge
brande Kapoenhuis en dan de plaats
„waar eens het slot van .Jacoba"
heeft gestaan.
Schoolfoto's
Er is in dit heimweeboekjë druk
gewerkt met oude foto's van school
klassen; alleen van de openbare
school. Mochten - een vraag - de
kindertjes van de andere school
vroeger niet op de foto? Het stad
huis dateert van 1628 en heeft twee
stenen mensenhoofden in de gevel.
Hoeveel Zeeuwen zullen die hebben
gezien, of liever niet gezien? Vroeg
al (1913) was er een bewaarschool in
Sint Maartensdijk; het is heel ont
roerend de gezichten van. de kleuters
nog eens te bekijken op een oude
foto.
Sint Maartensdijk heeft verder een
ruim Marktplein en dat kwani vaak
voor de lens in vroeger dagen. On
misbaar voor de bewoners was vroe
ger een monumentale van een hek
werk voorziene pomp.
Zangconcours
Een gebeurtenis was in 1935 een
zangconcours van de Zeeuwse Zan-
gersbond „Zang Veredelt". Het
bracht talrijke zangkoren voor het
stadhuis van Sint Maartensdijk bij
een. Veel had het stadje te danken
aan de arts dr. J. Tazelaar, die zijn
patiënten niet minder dan zes en
veertig jaar diende en in 1969 over
leed. Plaatjes verder van de „Thool-
se dracht", die de nodige gelijkenis
heeft met de Schouwse en een koste
lijk plaatje van een „travaille" met
paard voor de smidse van J. de Wolf.
De haven
Dominerend verder de haven met
„alles d'r op en d'r an"; levendig
element in een plaatsje dat in de
schaduw bleef, en te weinig gekende
bijzonderheden biedt. Op de Weeg
brug - plaatje van 1915 - dromden
heel wat mannen samen om do toe
stand te bespreken. Een ontmoe
tingspunt (1910) was van de West
Vest, de Korte Vest en de Kleine
Kaai; een typische benaming „Ach-
ter 't Bos".
Koninging Wilhelmina bezocht
Sint Maartensdijk in 1924 en natuur
lijk is er een foto van het feestco
mité, mooi in het zwart en met hoed.
Plaatjes verder van een winter
(1950), van het elektriciteitsgebouw
en het heel intieme Kaadje om
streeks 1930. Schaapherders van toen
heetten Van Hemert. In „De Woud-
hoek" staat de uit 1868 gebouwde
korenmolen „De Nijverheid".
Een andere molen „De Hoop" werd
in 1847 gebouwd. Uit de winter van
1947 dateert een poolachtige foto van
ijsbergen op de Oosterschelde-slik-
ken. Een heel bijzondere boerderij is
De Markt te St. Maartensdijk in de
dertiger jaren.
„Reigersburch", uit het midden van
de 17e eeuw. Een andere prachtige
boerderij is „Het Groenewoud", met
in het interieur waardevolle zaken
als togeltableaux en een spinnedeur.
Dc land houw
Aandacht verder voor de landbouw,
o.m. met een foto van bietenrooien
en „kappen", en paarden voor de
smederij van J. Guequierrc in 1939.
Verder: graansnijden n»et de hand
en de komst van de eerste maaima-
chine en de dorsmachine. Na eerst te
zijn geroofd door dc bezetter kreeg
de toren zijn carrillon terug (1614).
ZIERIKZEE
Schoolkrant „Malta Rakkers"
en Joh. Louis de Jongeschool
Deze week verscheen, met de va
kanties in zicht, het schoolblad van
de „Malta Rakkers" en de'Joh. Louis
de Jongeschool. Uit de mededelingen
blijkt o.a. dat twintig kleuters de
„Malta Rakkers" gaan verlaten. Er
wordt in dit nummer verslag uitge
bracht van verschillende aktiviteiten
en de aandacht gevestigd op het
werk van het Rode Kruis van Zie-
rikzee voor de patiëntenschepen.
Verder: leuke uitspraken van de
kleintjes, het verslag van een ge
slaagde werkweek en een fraaie
plaat om te kleuren.
In het gedeelte van het blad be
stemd voor de Joh. L. de Jongeschool
o.a. een instruktief artikel over
EHBO: wat ouders kunnen doen en
moeten laten als hun kind een on
gelukje overkomt. Verder een over
zicht van de klasse-indeling per 1
augustus a.s.-, het vakantie-rooster,
personalia, afscheid klas 6, school
reisje, schoolkamp en wat leuke bij
dragen van de leerlingen. In dit
nummer natuurlijk ook aandacht
voor de sport en een puzzelhoekje.
De A.V.O.-kollekte
De A.V.O.-kollekte heeft alhier het
fraaie bedrag opgebracht van
f 1868,63.
Te Brouwershaven was de op
brengst f 195,
HAAMSTEDE
De komende kermis
Hoewel de kermis te Haamstede
nog niet de aantrekkingskracht van
de exploitanten heeft als voor de
kermis in juli in Renesse bestaat er
voor de kermis welke op 21-, 23- en
24 juni een grotere belangstelling
dan dat dit in voorgaande jaren het
geval is geweest. Deze maal zal aan
wezig zijn een autoscooter, een ba
by-molen, een gebak en snoepkraam
een schiettent, een bulldozer-schuui-
venspel, een klokkenspeeltent en een
suikerspin.
MIDDEN SCHOUWEN
Vergadering gemeenteraad
De raad van Middenschouwen
vergadert op vrijdag 27 juni in het
gemeentehuis te Scharendijke.
Enkele plaatjes herinneren» aan
hoog water en de februariramp en
dan is er nog een kostelijke „klap-
banke" met de oude generatie om
streeks 1915. Sint Maartensdijk in
oude ansichten, een boekje vol nos
talgie!
NIEUWERKEKK
Muzikale rondgang
Zaterdag a.s. 21 juni zal de mu
ziekvereniging „Oefening en Uit
spanning" van Nieuwerkerk een
rondgang maken door het dorp. Dit
in verband met het feit dat het
korps in nieuwe uniformen is gesto
ken. Dit is mogelijk gemaakt door
bazar, en extra giften.
Bij mooi weer, zal het zeker niet
aan belangstelling ontbreken.
OOSTERLAND
Bejaarden zagen
Xorry's Middagshow"
Per autobus van de fa. Van Oeve-
ren uit Zierikaee met aan het stuur
chauffeur Tuinman, maakten de
Oosterlandse bejaarden woensdag 18
juni j.l. hun jaarlijkse trip, zoals gc-
vvochlijk onder auspiciën van het bc-
stuuur van de plaatselijke Oranje
vereniging, en ditmaal begunstigd
door ideaal zomerweer. Even 8 uur
in de morgen werd gestart vanaf het
Marktplein met ongeveer 40 bejaar
den, mevr. Klaassen-Meyer als ver
pleegster, en een viertal bestuursle
den van de Oranjevereniging.
Na nog even te Bruinisse een deel
neemster te hebben opgepikt, werd
via de Grevelingendam over Willem
stad naar Schelluinen gereden, waai
de koffie werd gebruuikt. Tevoren
had de voorzitter van de O.V., de
heer Matth. Steenpoorte, alle deelne-
mers en deelneemsters een welkom
toegeroepen in de bus. Omstreeks
half elf werd de bus weer bestegen
voor een fraaie rondrit langs de on
volprezen Oisterwijkse Vennen, om
tenslotte in Nieuwkuijk aan te lan
den waar in het café: „De Ster" niet
alleen een heerlijke koffie maaltijd
genoten werd, een echte Brabantse
maar waar ook gelegenheid gegeven
werd om de in dit café gehouden
„Corry's Middagshow" bij te wónen,
(Corry van de Rekels).
Ongeveer 5 uur was deze show af
gelopen en ging" het zoetjes aan weer
huiswaarts ongeveer half zeven
kwam men aan bij het café-restau
rant: „De Blauwe Keet" waar dit
maal op eigen terrein een uitstekend
diner werd genuttigd, zoals men dit
van „De Blauwe Keet" gewend is.
De muziekvereniging: „Oosterlands
Fanfare'' staond, traditiegetrouw,
onder leiding van directeur Jac Ca-
pelle de reizigers op te wachten in
Oud Heiligenweg met een muzikaal
welkom. Aangekomen op het Markt
plein was de heer K. van der Have
Dz. de tolk van allen toen hij zeer
hartelijke dankwoorden richtte tot
het bestuur van de O.V. die deze uit
zonderlijke mooie reis heeft georga
niseerd. De voorzitter van de O.V.,
de heer Matth. Steenpoorte Lz. sprak
hierna een dankwoord tot chauffeur
Tuinman, zuster mevr. Klaassen-
Meijer en niet het minst tot de mu
ziekvereniging, voor het muzikale
welkom.
Vergadering Raiffeisenbank
Op donderdag 26 juni a.s. roept de
Coöp. Raiffeisenbank W. A. te Brui
nisse haar leden op tot het bijwonen
van een algemene vergadering in het
vergaderlokaal van „Neffen 'd Eule",
aan het Marktplein-hoek Sint Joost-
dijk alhier. Voorzitter de heer Jac. de
Jonge. Na de opening door de voor
zitter komt aanwijzing van secreta
ris en stemopnemers, hierna volgt
aanwijzing leden, belast met voorlo
pige vaststelling der notulen. Hierna
balans, verlies- en winstrekening en
bestuursverkiezing, zomede van le
den voor de Raad van Toezicht. De
volledige agenda ligt ter inzage bij
de bank voor de leden.
BRUINISSE
Verbetering oprit
Er is weer een stuk straat in de
gemeënte verbeterd, nl. de oprit
naar de haven vanaf dé Oudestraat.
De oprit is een stuk breder gewor
den, zodat dit een hele verbetering
is, vooral voor grote auto's hier die
vaak moeilijkheden ondervonden.
Kleuters in bruiloftssfeer
De kl euters van Bruinisse zijn.
weer druk aan de voorbereidingen
bezig van de schoolfeestdag die zij
ieder jaar krijgen in'plaats'van een
schoolreisje. Dit jaar zal het feest in.
het teken staan van de bruiloft, en
het bruiloftsfeest. Het-grote'feest zal -
dinsdag 24. juni'a.s.,-zijn Er zal di,e.
moi'gen eéri echt brüidspadc op'
school aanwezig zijn. De bruid is
niemand meer dan' dé hoofdlejdstér
mej. Blom die 's morgensop. het 'ge-
meéntehuis te Brüinisse. in het'hu-
welijk treedt en dé helé-morgén met
de kleuters féést gaat vieren/'s-Mid
dags gaat het bruidspaar naar Re-
nesse voor de kerkélijke bevestiging
van het huwelijk, waar het kleuter
klasje van mej. Blom bij aanwezig-
zal zijn. De kleuters blijven net als
voorgaande jaren op school eten.
Zeppelin
Donderdagmorgen werd boven de
geméénte Bruinièse.een Zeppelin
waargenomen die de .aandacht trok
van .velé bewonersómciat, men. niet
iedere dag een dergelijk geVaartè'in
de lucht ziet zweven. --
Hervormde Vrouwenvereniging
Voor de laatste maai dit seizoen'
komt dinsdagavond 24 juni de Her
vormde vrouwenvereniging „Helpt
Elkander" bij elkaar in het Vereni
gingsgebouw. De inleiding zal deze
avond gehouden worden door ds. R.
H. M. de Jonge.
In memóriam D. v. d. Berg Win
Op 54-jarige leeftijd is na een vrij
langdurige ziékte, in het academisch
ziekenhuis te Rotterdam overleden
de heer D. v. d. Breg Wz. De heer v.
d. Berg was een zeer békehd figuur
in de mosselwereld, hij was de oud
ste firmant van een bekend geslacht
van mossel en oesterkwekers. Gaan
we 200 jaar in de geschiedenis van
Bruinisse terug, dan vinden we het
geslacht Van den Berg al op Brui
nisse gevestigd, het bedrijf op de
Grevelingen uitoefenend. Ook op de
Yersekese bank had deze firma in
dertijd zijn oesterpercelen. De heer
Van den Berg was vele jaren be
stuurslid (met een onderbreking van
enkele jaren) van de Mosselkwe-
kersvereniging „Solidair". Naast zijn
aktiviteit voor de mosselkwekers-
vereniging, had hij nog verschillen
de andere funkties in het maat
schappelijke leven. Zo was hij lid
van de Raad van toezicht van de
Coöp. Raiffeisenbank (Rabo bank
Oost Duiveland), een funktie die
voorheen ook door zijn vader werd
bekleed. Voorts was hij voorzitter
van de Koninklijke Schippers ver
eniging „Schuttevaer" afdeling
Schouwcn-Duiveland en penning
meester van de inkoopvereniging
„Onderling Belang". terwijl hij
eveneens een aantal jaren deel uit
maakte van het bestuur van de ver
eniging tot bevordering van Gere
formeerd schoolonderwijs. Dc wa
tersportvereniging „Bru" heeft hij
acht jaar geleden mede opgericht,
waarvan hij enkele jaren voorzitter
is geweest. Onder zeer grote belang
stelling vond donderdagmiddag de
teraardebestelling plaats.
Bejaarden op reis
De bejaarden van Bru gaan
woensdag 25 juni een reisje maken
i aar Valkenburg. Tot 23 juni kan
men zich voor deze reis opgeven bij
mevr. v. d. Linde, Dorpsweg 19. óf
mevr. IJzelenberg-Olree, Molen
straat 19. De kosten voor deze reis
bedragen slechts f 25.- per persoon.
SCHIPHOL. Tijdens een korte
plechtigheid op een van de platvor
men van dc luchthaven Schiphol is
de tweede Boeing 737-200 van de Ne
derlandse chartermaatschappij
Transavia „Hollnd'" gedoopt.
AMSTERDAM, 19-6. Volgens een
proefschrift over „Jeugd, tewerk
stelling en gezondheid", waarop de
heer H. W. A. Nijenhuis uit Den
Haag donderdagmiddag aan de
Universiteit van Amsterdam 'is ge
promoveerd lot doctor-in de genees
kunde, is sléchts 30 procent van de
jongens en meisjes „gezond", dat wil
zeggen: bij hen werden geen nega
tieve bevindingen bij een uitgebreid
keuringsonderzoek vastgesteld. Het
proefschrift is een verslag van een
door de Cargo (Commissie voor ar-
beïdsgeneéskundig onderzoek) geïni
tieerd epidemologisch onderzoek,
dfgtérend uit 1967/68. Daarbij .Werd
de gezondheidstoestand van 8.000
Nederlandsejongens en meisjes in
dë leeftijd van 14.tot en met 18 jaar
onder' de loèp genomen.
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
DEN HAAG. Binnenkort wordt
een minimumprofieldiepte voor ban
den van personenauto's verplicht. Dat
staat in nieuwe richtlijnen voor de
gebruikstoestand van banden van
motorvoertuigen en aanhangwagens.
Hóe groot dié minimumprofieldiepte
wordt, is nog piet' bekend.
WASSENAAR; Een condor en drie
sneeuwuiien zijn uit- hun hokken in
het''Dierenpark Wassenaar gestolen.
De inbrekers hebben-dé sloten ge-
^fór'ceerd..
MOORDRECHT, vPrinsë's Beatrix
heeft woensdag in Moordrecht bij
Gouda een voor Nederland bijzonder
gebouw geopend. Het ontmoetings
centrum, dat met behulp van het rijk
tot stand is gekomen, bevat moge
lijkheden tot allerlei aktiviteiten en
staat open voor alle mensen uit de
streek,
DEN HAAG. Tussen de frakties
van de PvdA en PPR en onderwijs
minister Van Kemenade bestaat ver
schil van inzicht over de koppeling
van schoolgeldvrijdom aan de ver
lenging van de leerplicht tot het 16e
levensjaar.
WEERT. Dertien chauffeurs van
het Taxi- en Ambulancebedrijf „Ra-
ta'x" zijn in staking gegaan omdat
hun werkgever niet wenst in te gaan
op hun eisen: een vijfdaagse werk
week va maximaal 45 uur, betaling
overuren, aanvulling loon tijdens
ziekte, betaling voor diensten op
zon- en feestdagen en twintig va
kantiedagen per jaar.
DEN HAAG. De Academische
Raad is het niet eens met staatsse
cretaris Klein van onderwijs en we
tenschappen om in het komende
studiejaar minder eerstejaarsstuden
ten in de geneeskunde toe le laten
dan de universiteiten kunnen opne
men.
ARNHEM. Studies hebben uitge
wezen dat oude autobanden en af
valolie als brandstof voor elektri
sche centrales technisch en organi
satorisch voldoen. Maar zelfs bij het
huidige hoge niveau van de brand
stofprijzen is een rendabele exploi
tatie nog onmogelijk.
EINDHOVEN. Donderdag is in
aanwezigheid van staatssecretaris
Hendriks aan de eerste afgestudeer
de kandidaten van de Middelbare
Beroepsopleiding Verpleegkunde
(MBOV) in Eindhoven het diploma
uitgereikt.
ARNHEM. De toren van de grote
of. Eusebiuskerk in het centrum van
Arnhem zal nog dit jaar weer uit de
steigers komen. Vorig jaar moest
een deel Van der ornamenten van
de kerktoren worden verwijderd,
omdat brokstukken daarvan los
raakten en tussen het marktpubliek
terecht kwamen.
PIJNACKER. Bij werkzaamheden
van de explosievenopruimingsdienst
in Pijnacker (Zuid-Holland) is een
granaat uit de loop van een oud
scheepskanon gevlogen. De granaat
sloeg in het perceel Prinsenhof 7.
Een scherf is terecht gekomen in een
loods aan de Nijverhcidsweg.
DRONTEN. Op de Flcvohof heeft
burgemeester H. J. L. Vonhoff van
Utrecht, een antieke stoomcarrousel
in gebruik gesteld. De molen werd in
1880 in Frankrijk gebouwd en is
thans eigendom van de kermis-ex-
ploitant J. Bakker-Denies uit Apel
doorn.
BRUINISSE. Een kijkje in de nieu
we jachthaven van Bruinisse, met
langs het plankier de afgemeerde
scheepjes.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
De slachtvee-
pluimhouderij
DEN HAAG, 19-6. De Stichting
Ontwikkelingsfonds- en Sanerings
fonds voor de Landbouw heeft een
werkgroep (slacht)pluimveehouderij
ingesteld. De werkgroep zal de
moeilijkheden op de (slacht)pluim-
veehouderij bedrijven inventariseren
zodat het O.- en S.-Fonds zich kan
beraden op maatregelen die deze be
drijfstak uit de moeilijkheden kun
nen helpen.
ZEIST. Twee Haagsche studenten
gaan vier weken lang ten bate van
het Wereldnatuurfonds op de bak
fiets door Nederland. Zij denken
daarbij al toerend langs de campings
in alle delen van het land, zo'n 2500
km af te leggen. De twee „Maartens"
- Maarten Bezemer en Maarten
Pronk, beiden 19 jaar - hadden be
hoefte aan een vakantiestunt. Ze be
sloten het Wereldnatuurfonds aan
de man" te brengen. De bakfiets zal
worden volgeladen met WNF-arti-
kelen, met een op te zenden rebus
en een handtekeningenlijst om in
het jaar van de aktie Behoud het
tropisch regenwoud"ook uit Neder
land stemmen te laten klinken het
ongerept kappen met mogelijke
rampzalige gevolgen voor de wereld
bevolking, te beëindigen.
Politie
met guldens bekogeld
EDE, 19-6. De politie van harder
wijk is donderdagnacht met zilveren
guldens bekogeld. Dit gebeurde na
dat bij een verkeerscontrole een auto
tot stoppen werd gemaand, maar
waarvan de bestuurder doorreed,
een politic-auto wilde rammen en de
drie andere inzittenden met guldens
begonnen te gooien.
De wegrijdende auto werd onmid
dellijk achtervolgd maar kon niet
dadelijk worden klemgereden. Met
assistentie van de politie in Ede,
Arnhem en Apeldoorn kon de auto
na een wilde rit over de nachtelijke
Veluwe tenslotte in Otterlo van de
weg worden gereden.
De vier jongemannen, allen acht
tien jaar oud, bleken afkomstig le
zijn van een woonwagencentra in
Harderwijk. Deventer en Kampen.
In de auto werden ongeveer 500 losse
gulden aangetroffen en een groot
aantal ongebruikte postzegels, vol
gens de politie vermoedelijk afkoms
tig van inbraak. Het viertal is op
gesloten in het politiebureau in Ede.
j j
Eerste kleuterleider
GRONINGEN. 19-G. In Gro- J
ninyen Is de 23-jarige Diclf
van der Mark uit Groningen f
als eerste Nederlander ge
slaagd als kleuterleider. Op
andere kweekscholen voor
kleuterleidsters in Nederland
volgen nog zes andere mannen
deze opleiding. Dick van der
Mark, die nu drie jaar in Gro
ningen woont, heeft twee sol
licitaties lopen, één in Rhenen
en een in Raalte. Hij is vast
besloten door te gaan, ais
kleuterleider en zal met in-
gang van het komend seizoen
de lessen voor de hoofdakte
gaan volgen.
Dick van der Mark kwam
drie jaar geleden naar Gro
ningen om de lessen aan de
Pedagogische academie te
gaan volgen. Toen de resulta
ten niet zo goed waren besloot
hij te stoppen. Tijdens ge
sprekken met kennissen kwam
tot uiting dat hij ook Wel iets
voor het vak van kleulerleider
voelde. Door zijn vooroplei
ding, HAVO, kon h\j volstaan
met een tweejarige opleiding.
