DE HISTORIE VAN EEN VROEGER GASTHUIS
EN HET HONDERDJARIG
BESTAAN VAN „GEBR. VERTON" TE BURGH
tamboer
4
l C. Wandel Zn.
Konflikt rond
„Groote Beer"
Boetvaardige
verkeerszondaars
ONZE PUZZELRUBRIEK
Uit Sülumwens verleden
(Slot)
De zakelijke vader van de gebroeders Verton kocht in 1905 voor f 1200
van de gemeente Burgh het gehele „aermuus". Tot die tijd woonde hier nog
de familie C. Bom-Groenleer en J. van Felius. De eerste die in de bollen
bij Bijlevclt of als kantonnier zijn geld verdiende, betaalde tot dan f 30 huur
per jaar, terwijl de laatste er van de gemeente gratis mocht wonen. Alleen
de stalling van de ouderwetse J. van der Heijden brandspuit bleef aan de
zuidzijde in een ander vertrek, totdat ook dit in 1947 bij dit pand kwam.
Toen rond en na de eeuwwisseling
velen over de aanschaf van een klok
of zakhorloge (Raöpe) dachten, lever
den,, de Vertons" honderden uur
werken in geheel Schouwen. Men
kon dan wel niet direct betalen,
maar dat deerde niet, want wekelijks
werd 30 a veertig cent bij de afbeta-
lers afgehaald. Dat waren toen han
gende „regulateurs" later de staan
de „bim-bam" klokken. De kennis
van uurwerken had Jac. Verton
(1875-1931) zichzelf geleerd.
Samen met de onafscheidelijke J.
M. Rademaker (overleden in 1949)
repareerden zij vele uurwerken. Ra
demaker een fervent B.S.A. rijder
was hier een kleine dertig jaar als
horlogemaker werkzaam. Hij had
zijn apart werkplaatsje achter hét
tweede raam rechts van de voordeur
(zie foto) .Nauwkeurig kon hij de tijd
aflezen van een groot zakhorloge
van de Belgische treinmachinisten,
dat op een standaardje' voor hem
stond. Reeds voor 1900 hadden de
Vertons te doen met de Burghsc
kerktoren wat betreft het luiden en
op gang houden van de klok. Het
laatste werd door hen tot 1966 ge
daan. In hun bezit is nog een afre
keningsschrift van 1900 tot 1930 met
familienamen waarvoor tijdens be-
gravenissen werd geluid. Opvallend
is dat het luidloon in die periode on
veranderd op 80 cent per half uur
bleef.
Nieuw torenuurwerk
Na het overlijden in 1916 van L.
J. Verton, de eigenlijke oprichter
werd dit bedrijf door de twee broers
Jaap en Lauw Verton voortgezet.
Ze levreden het nieuwe torenuur
werk na de brand van 1924, en nog
maals na het bombardement van
1945. Ook bezit men nu nog de 18
centimeter lange sleutel van de to
rendeur van vóór de brand.
De schoenmakerswerkplaats was
ook een apart vertrekje achter het
raam direkt rechts van de voordeur.
Van de schoenmakers zijn te noe
men A. de Koene, Ko van Beveren,
B. Tuinder en J. B. Semijn. De laat
ste werkte met zijn komst in 1917
nog éen halfjaar samen met Tuinder
Semijn bleef niet minder dan 44 jaar
bij zijn leest achter het Burghse
raam van Verton. In 1957 vier jaar
voor het beëindigen van zijn loop
baan kreeg hij de onderscheiding
ridder in de orde van de Nederlandse
Leeuw.
Proeven
In de kamertjes van Semijn en
Rademaker werd heel wat afgepraat
en menig Burghenaar kwam hier
het laatste nieuws opdoen. Ook het
proeven van de in 1919 aangespoelde
port gaf veel plezier. De Vertons
kochten de vaten met het onbeken
de goedje van de strand jutters en
..bottelden" het voor hun slijterij-
Het gebeurde een keer dat een
Burghenaar weer had mogen „proe
ven". Ziek naar huis gegaan, keerde
hij daar zijn maag binnenste buiten
Vol medelijden riep zijn vrouw „oh,
je bin doodziek, je spie bloed" De
nieuwe tijd kwam ook in Burgh. In
1927 moesten de hittenkar en Wo-
dan de oppashund plaats maken voor
een T-Ford, waar wagenmaker Tuin
man een „Stationkar" van maakte.
De reclame deed zijn inti'ede. Voor
de oorlog waren er op een bepaald
moment niet minder dan 33 reclame
borden aan het pand gespijkerd.
Van gemeentewege moesten deze
toen worden weggehaald.
In 1952 ovërleed L, J. Verton (ver)
koopman van dé oude garde. Tijde
lijk zette diens zoon samen met zijn
neef L.--J. J. Verton, de huidige ei-r
genaar, het bedrijf voort. Eerstge
noemde vertrok spoedig naar Zierik-
zee en ging daar als „Vertons Schoe
nen" verder. De komst van hét re
creatie tijdperk vroeg ook hier om
uitbreiding.
Advertentie
X Nieuwerkerk. Tel. (01114) 1487
O
„Flitsen"
uit het buitenland
BONN. Oud-kanselier Willy
Brandt heeft na een bezoek aan
Amerika verklaard dat men in Euro
pa het gevoel van onzekerheid dat
op het ogeblik in de VS heerst, niet
moet onderschatten en „de grole
bondgenoot moet steunen".
LONDEN. Na een „wapenstil
stand" van zeven weken tussen de
ordetroepen in Noord-Ierland en het
ondergrondse Ierse Republikeinse
leger IRA, heeft de voorlopige vleu
gel van de IRA woensdag als waar
schuwing tegen „eigenmachtig Brits
optreden" in de Noord-Ierse hoofd
stad Belfast voor het eerst weer een
bomaanslag gepleegd.
WASHINGTON. De ambassadeur
van Zuid-Vietnam in Washington,
Tran Kim Phuong, heeft de Verenig
de Staten ervan beschuldigd zich
niet te hebben gehouden aan de ak
koorden van Parijs, op grond waar
van Washington de wapens zou ver
vangen die het Zuid-Vietnamese le
ger verloor.
TEL AVIV. Op een bijeenkomst
ter gelegenheid van Pesach in Tel
Aviv heeft Israels minister van de
fensie, Simon Peres, gezegd dal de
vrecje in het Midden-Oosten hel
werk zal zijn van staatsmanschap en
niet van generaalschap.
In 1959 werd het woonhuis bij de
•zaak getrokken. Evenals in 1965
vond in 1968 (90 jarig bestaan) een
ingrijpende verbouwing plaats Ter
wijl in 1973 aan de westzijde een
showroom voor fietsen en bromfiet
sen werd aangebouwd. Want „Gebrs.
Verton" verkoopt behalve 160 jaar
schoenen ook al meer dan 50 jaar
fietsen. W. P. de Vrieze
BRUSSEL. Europees commissaris
ir, Pierre Lardinois meent dat de
Franse regering in strijd handelt
met het EEG-verdrag door de Im
port van Italiaanse wijn in Frankrijk
te verbieden. Een woordvoerder van
de Europese commissie in Brussel,
het „dagelijks bestuur" van de EG,
heeft dat in Brussel meegedeeld.
WASHINGTON. President Ford zei
op een persconferentie, na het voor
lezen van een tevoren opgestelde ver
klaring, dat hü alles zal doen wat in
zijn macht ligt om te voorkomen dat
Zuid-Vietnam en Cambodja commu
nistisch worden.
MOSKOU. De handel van de Sow-
jet-Unie met de westerse wereld is
het afgelopen jaar met ruim de helft
toegenomen tot 12,4 miljard roebel
(ruim 43 miljard gulden) oftewel on
geveer een derde van de totale bui
tenlandse handel van het land. Dat
heeft het persbureau TASS woens
dag bekendgemaakt.
ISMALIA. Het Grote Bittermeer,
een belangrijke schakel In het Suez-
kanaal. is nog niet veilig voor de
scheepvaart. Het donkere water
maakte het nog niet mogelijk het
meer te zuiveren, van mijnen en an
dere explosieven.
Het water wordt echter helderder
en verwacht wordt dat men met het
werk tijdig gereed zal komen voor
heropening van het kanaal op de
door president Sadat genoemde
streefdatum van 5 juni.
NEW YORK. Volgens National
Broadcasting Company in New York
hebben vooraanstaande leden van
het Zuid-Vietnamese kabinet bij pre
sident van Thieu aangedrongen op
aftreden, naar aanleiding van de
militaire successen van de revolu
tionairen in het land.
CHICAGO. Donderdag zijn min
stens 27 mensen cm het leven geko
men tijdens een sneeuwstorm in
Chicago, waar op enkele plaatsen de
sneeuw bijna 40 cm dik lag, aldus
is door de politic meegedeeld.
BRUSSEL. Het Belgische Rode
Kruis heeft bekendgemaakt dat het
een gift van 35.000 gulden heeft
overgemaakt naar het Rode Kruis in
Indo-China. Het geld is bestemd
voor hulp aan vluchtelingen in
Vietnam.
BRUSSEL. Een onbekend aantal
vandalen heeft in de nacht huis ge
houden ih de St. Martinuskerk te
Asse, niet ver van Brussel. Bij een
soort heidense ritus die ze hielden
beschadigden ze een aantal kunst
werken zodanig dat ze niet meer te
hei-stellen zijn. De onbekenden heb
ben zich kennelijk in de kerk laten
insluiten. De politie kon geen in
braaksporen vinden, maar wel spo
ren die er op wezen dat men met
geweld vanuit de kerk naar buiten
is gegaan.
BEIROET. Premier Vasco Concal-
ves van Portugal heeft tüdens een
donderdag gepubliceerd vraagge
sprek verklaard, dat Amerikaanse
vliegtuigen die oorlogsmaterieel voor
Israël vervoeren, niet op de Azoren
mogen tanken.
LONDEN. De Amerikaanse olie
baron Paul Getty heeft donderdag
bekendgemaakt dat hij Groot-Bril-
lannië definitief verlaat om zijn le
vensavond te slijten in Malitau in
Calil'ornië.
SANTIAGO, Chili. Een dertigtal
personen heef tdonderdag zijn toe
vlucht gezocht in de Italiaanse am
bassade in do Chileense hoofdstad
Santiago, zo is vrijdag uit diploma
tieke bron vernomen.
ATHENE. Het Griekse parlement
heeft minister Van der Stoel don
derdag een spontaan ovationeel ap-
laus gekregen. De Nederlandse mi
nister bracht op weg naar Israël een
kort bezoek aan de Griekse hoofd
stad en heild besprekingen met pre
mier Karamanlis.
BELFAST. De Britse stautssekre-
taris voor Noord-Ierland. Merlyn
Rees, heeft donderdag in Belfast
spoedbesprekingen gevoerd met het
Britse leger en de politie. Dit ge
beurde na een dreigement van het
Ierse republikeinse leger (IRA) dat
er een eind kan komen aan hel nu
reeds zeven weken oude bestand.
Advertentie
Accountantskantoor afd. assurantiën
alle verzekeringen, pcmiornadviczcn, financieringen, hypotheken
Lindcnlaan 3
Telefoon 01870-3477
Middclharnis
(Vervolg van pag. 1)
Bij de botsing ontstond grote mate
riële schade.
Advertenties
en ingezonden stuk
Adjudant Stroo van de rijkspolitie
wist later de gemoederen enigszins
tot bedaren te brengen. Jutte heeft
intussen de heer Huspei- beschuldigd
van huisvredebreuk. Omdat Jutte's
•zoontje Hannibal overspannen zou
zijn geraakt „door het slaan tegen
deuren en ruiten gedurende de paas
nacht door leden van de fam. Has-
per", verklaart de kunstenaar de fa
milie uit Viaardingen uiteindelijk te
hebben toegelaten tot de eerste ver
dieping van „De Groote Beer". De
gezondheid van ons kindje gaat ons
boven alles" schrijft Jutte in een
gisteren (donderdag) in dit blad ge
plaatst ingezonden stuk, dat als re-
aklie bedoeld was op eerder dooi
de heer Hasper in dit blad geplaat
ste advertenties, waarin de arts er
voor waarschuwde geen geld of
goederen op zijn rekening af te ge
ven aan Jutte of geen reparaties te
verrichten aan het huis „De Groote
Beer" te Westerschouwen, daar door
hem (Hasper, red.) in dat geval niets
zou worden betaald."
Spanningen
nemen loe.
De spanningen rondom de Jutte's
in Westerschouwen zijn de laatste
weken bijzonder toegenomen. Deze
„huurkwestie" trekt sterk de aan
dacht in de Schouwse Westhoek.
Eèn en ander zou er zelfs toe heb
ben geleid dat enige partikulieren
denken over het vormen van een
„knokploeg" om de kunstenaar en
de zijnen met geweld uit „De Groote
Beer" te verdrijven.
Jutte heeft daarop overigens al bij
voorbaat geantwoord door op paas
zondag een ploeg stevige knapen,
extra versterkt met een afgerichte
herdershond, (waarschijnlijk afkom
stig uit Rotterdam) op het terrein
van de villa tè hebben laten „pos
ten", om eventueel door hem onge
wenst geachte „belangstellenden" op
een afstand te houden. Na enige
uurtjes is deze „Delta-Blitz"-knok-
ploeg weer ingerukt.
Intussen verblijven in het boven
gedeelte van het huis de hele week
al jongeren van de familie Hasper,
die hun eigen „bruggenhoofd" be
paald niet zonder strijd te leveren
in de steek willen laten.
„Geen huur"
Deze week heeft dokter Hasper te
genover onze verslaggever verklaard
dat de heer Jutte zich nu weer ver
schuilt achter zijn zoontje. „Daarom
heeft hij aangeboden om - in bijzijn
van de politie - de bovenverdieping
te ontruimen. Dat is geschied en wij
.hebben enkele deuren goed afgeslo
ten", aldus de heer Hasper. „Wat de
bovenverdeping betreft hebben wij
onze zin, en teruggekregen wal hij
geannexeerd had".
De heer Hasper verklaart verder
dat Jutte geen „huur" betaalt. „Er is
in feite geen sprake van huur en de
president van de rechtbank heeft
Jutte - al beweert de kunstenaar het
tegendeel - ook niet in het gelijk
gesteld. De president van de recht
bank heeft namelijk ons kort geding
niet ontvankelijk verklaard, aldus
de Vlaardingse arts.
Verder deelt de heer Hasper ons
nog mee dat hij zijn Schouwse wo
ning aan Jutte heeft afgestaan om
hem te willen helpen en voor slechts
zeer tijdelijk gebruik. „Jutte zou hier
zo nodig een boek willen schrijven,
maar die hele schrijverij is. een far
ce," aldus de heer Hasper. „Voor ons
waren de paasdagen niet op z'n
paasbest. eerder op z'n paas-pest".
Mevrouw Hasper zegt dat de kun
stenaar op „slinkse wijze" heeft ge
handeld, door na toestemming te
hebben gekregen een gedeelte van
de woning te gebruiken, zich te heb
ben laten inschrijven als ingezetene
van de gemeente Westerschouwen.
„Door dat smpele feit geniet hij nu
huurbescherming. Maar hij betaalt
helemaal geen huur, alleen maar een
vergoeding van f 25,- als onkosten
vergoeding", aldus do doktersvrouw.
Jutte erkent geen enkel bezwaar
van de eigenaars van „De Groote
Beer". „Ik hou men aan de beslis
sing van de rechter en blijf hier ze
ker nog de hele zomer. De rechtbank
heeft immers geen enkele grond
kunnen vinden om tot het opzeggen
van de huur te kunnen overgaan",
aldus Jacob Jutte.
OSLO. 3-4. Hel politiebureau in
de NoordNoorse stad Tromsoe had
dinsdag de belangstelling van meer
dan honderd boetvaardige automo
bilisten die uit eigen initiatief een
boete kwamen betalen omdat zij tij
dens de Paasdagen sneller dan de
toegestane 100 kilometer per uur
over de Tromsor-brug ivoren gere
den.
Aanleiding voor de. boetvaardig
heid was een bericht in het plaatse
lijk blad „Nordlys" (Noorderlicht),
dat de politic tijdens de Paasdagen
radar- en fotokontmle op de brug
had gehouden en daarbij enkele dui
zenden verkeerszondaars had be
trapt. Om veel administratieivcrk te
besparen, zouden degenen die zich
vrijwillig meldden een boete van
maar de helft van het normaal
vastgestelde bedrag behoeven 'te Ge*
talen.
De politie tvas genadig. Zij wees
de boetvaardige verkeerszondaars
op de datum van de krant: 1 april.
WISSENKERKE. De heer F. Vlaeminck toont hier trots een kabeljauw van
ruim 7. kg, die hij na een gevecht van een half uur uit de Oosterschelde op
het droge wist te krijgen.
DEN HAAG. De minister van
volkshuisvesting en ruimtelijke or
dening heeft enige wijzigingen aan
gebracht -in de voorschriften en wen
ken voor het'„ontwerpen van wonin
gen.'en. voor ijet ontwerpen van be
jaardentehuizen. Er worden thans
hógere' eisen gesteld aan de warmte-
isolati'e in, deze met overheidssubsi
die te bouwen objecten.
SCHEEPVAART
Abida, 2-4 Schiedam.
Acila, 20-4 Lagos Roads verwacht.
Acmaea, 2-4 H. van H.
Ameland, 26-4 Frederica.
Area, 2-4 Dubai.
Atys, 17-4 Dubai verwacht.
Hieronder volgen de prijswinnaars
van de vorige week-puzzel.
De eerste prijs gaat naar:
Fransina Stouten
Sandströmweg 23
OOSTERLAND
De tweede prijs is bestemd voor:
De heer A. Voorhuis
Si. Domusstraat 48
ZIERIKZEE
De oplossing van de puuzzel is de
volgende:
HORIZONTAAL: 1. bolster; 6.
aanslag; 12. kers; 14. soos; 15. ar; 17.
ca; 18. sas; 20. om; 21. p.a.; 22. net;
24. psalter; 27. mot; 28 veer; 30. ro
man; 31. snee; 32. A.P,; 33. O.L. 35.
nar; 36. ka; 37. 11.; 38. heide; 40..
thans; 43. samba; 44. Uddel.46.
leest; 48. stern; 50. hij; 52. el; 53. rat;
55. Ra; 56. bij; 57. even; 59. koren;
61. kalf; 63. rem; 64. bongerd; 66. lot
67. Ir.; 68. zo; 69. kok; 70. eb; 72. si;
73. zede; 75. jeep; 77. fontein; 78.
kalkoen.
VERTIKAAL: 1. baanvak; 2. L.K.;
3. sec.; 4. trap; 5. es; 7. as; 8. Noor;
.9. som; 10. L.S.; 11. gaatels; 13. hal
ma; 16. reep; 18. Saöne; 19. start; 21.
poel; 23. te; 25. Sr.; 26 en; 27. m.n.;
29. Roemeen; 31. sandrak; 34. libel;
36. kader; 38. hal; 39. das; 41. hut;
42. sen; 45. sheriff; 47. tronk; 48.
steek; 49. vijftien; 51. ijver; 54. ar
gon; 56. blos; 58. Em.; 59. K.O.; 60.
nr.; 62. al; 64. bode; 65. deel; 68.
zet; 71. bek; 73. Zn.; 74. ei; 75. ja;
76. Po.
De nieuwe puzzel
HORIZONTAAL: 1. plantje met
witte bloempjes; 11. wijze van han
delen of doen; 12. ambtsgewaad met
de daarbij behorende kentekenen en
versierselen; 14. per adres (afk.); 15.
dwaas; 17. kleverige lijmstof; 18.
voorzetsel; 29. Ned. persbureau (afk.)
22.- groot visnet met een zak; 25.
opleidingsinstituut tot beroepsoffi
cier (afk.); 26. telwoord; 28. deel van
Azië; 29. niet vals; 30. eertijds het
typische attribuut van de nacht
wacht; 32. proper; 33. voorstelling
ener hoeveelheid door cijfers; 34.
merkteken in maten en gewichten;
35. delfstof; 37. kikvorsachtig dier;
38. voorzetsel; 39. bouwmateriaal;
40. voortreffelijk; 41. naschrift (afk.
Latijn); 43. sierlijk dier; 45. Euro
peaan; 46. letter v.h. Griekse alfabet
47. zoom v.h. land aan elk der beide
kanten v.h. water; 49. stoot; 51. ver
haal van aanzienlijke omvang; 53.
hoofdstad van gelijkmatig departe
ment in Algerië; 54. toekomstig offi
cier; 56. kenteken; 57. kledingstuk;
58. in de volle lengte; 60. plaats op
de Veluwe; 61. voorzetsel; 62. fami
lielid; 63. snelle loop; 65. bijwoord;
66, iets doen naar het voorbeeld v.e.
(indcr; 69. specerij; 71. kledingstuuk.
VERTIKAAL: 1. muzieknoot; 2.
griezelig; 3. klierachtig orgaan; 4.
sein, signaal; 5. bijwoord; 6. soort
onderwijs (afk.); 7. muziekinstru
ment; 8. gewonden bundel; 9. gelei
van met suiker gekookte vruchten;
10. en andere (afk.); 11. iemand die
iets op een dwaze wijze beoefent; 13.
vrucht; 14. rond raampje in hutten
en kajuiten; 16. vrucht; 19. iemand
die met een bootje langs de schepen
vent; 21. hoofddeksel; 23. telwoord;
24. vochtig; 25. huisdier; 27. doen
alsof iemand of iets niet bestaat; 29.
nog eens. bij herhaling; 31. inhouds
maat; 33. uithangteken bij drogiste
rijen; 36. gesloten, dicht; 37. bene
dendeel v.e. gevel; 42. verpakking
voor droge waren van ongelooide
runderhuid, boombast enz.; 44. be
kend automerk; 46. bijbelse bena
ming voor luipaard; 48. beroep, am
bacht; 49. duinvallei; 50. mannetjes
hond; 52. honingdrank; 54. in reliëf
gesneden halfedelsteen; 55. dwinge
land. gewelddadig heerser; 58. oplos
sing verkregen door b.v. as, ertseh
enz. met water uit te trekken: 59.
luchtig zomerverblijf; 62. lofdicht;
64. uitdrukking van ontkenning; 67.
paardeslee; 68. de onbekende (afk.
Latijn); 69. volksnaam van de kauw;
70. oude lengtecenheid.
De Kerkstraat te Burgh in 1935met rechts de zaak van „Gebrs. Verton'
