Den Bommel
in oude ansichten
ONZE PUZZELRUBRIEK
aktiviteiten
kultureel centrum
Profiel van
van sociaal
Melissantse met veel energie
zoekt woning
Een charmant boekje
55
55
„HET DIEKHUUS"
ZIERIIvZEESCHE NIEUWSBODE januaki 1075
9
GOEREE-OVERELAKKEE, januari - Het jaar is nau
welijks nieuw, of het oude vraagt alweer de aandacht,
ditmaal in de vorm van een charmant ansichtenhoekje
over de plaats Den Bommel op Goeree-Overflakkee.
De Europese Bibliotheek teZaltbommel gaf het - uiter
aard rijk geïllustreerde - werkje uit en de inleidende
tekst zowel als de bijschriften hij de foto's, zijn van de
heer M. Bakelaar, die zijn plaatsgenoten met dit boek
aan zich heeft verplicht.
Ook het grondgebied van Den Bommel is aan de zee ontrukt. De gemeente
(thans niet meer zelfstandig) is volgens de bekendste gegevens ontstaan in
1481, toen de stichting van de Heerlijkheid St. Adolfsland tot stand kwam.
Bedijking en verdere ontwikkeling worden hierna in grove lijnen gevolgd.
Tot 1812 behoorde Den Bommel burgerlijk tot Ooltgensplaat, maar veel dank
zijn de Bommelaren verschuldigd aan de heer Anth. v. d. Weel, die de zelf
standigheid wist te bewerkstelligen. Die duurde tot 1966, toen het werd op
genomen in de gemeente Oost-Flakkee.
M1DDELHARN1S, januari. - Sociaal Kultureel Cen
trum „Het Diekliuus", gevestigd aan het Zandpad te
Middelharnis heeft het programma '74-'75 (winter)
breeduit hekend gemaakt in de Diekhuuskrant. Deze
Diekhuuskrnnl is recentelijk voor het eerst versche
nen en het ligt in de bedoeling dal er tien keer per jaar
zo'n krant gaat verschijnen. Op een aantal plaatsen
waar veel mensen komen, zoals bank- en posliustellin-
gen en in wachtkamers worden er een aantal exempla
ren voor geïnteresseerden neergelegd.
I11 de eerste editie van de Diekhuuskrant wordt een opsomming gegeven van
de verschillende aktiviteiten. Het is zeker interessant hiervan eens kennis
te nemen en een indruk te hebben van de veelzijdigheid van het werk, dat
liicr aan de hand is.
Den Bommel (de naam zou zijn ont
leed aan de zeegod Bommelnecker)
dan in oude „ansichten", met voor
aan de Schaapsweg, als één dei-
mooiste provinciale wegen van F.lak-
kee, vooral nog op een 1940-foto,
toen de weg nog niet was verbreed.
Ook hier blijkt weer, dat verbreden
en groter maken gepaard gaat met
verlies aan schoonheid. „Den Tram"
kwam in Den Bommel in 1909, maar
het station lag twee kilometer ver
weg. Suikerbieten werden destijds
per wagon vervoerd naar Middel
harnis.
Een mooie groep mannen (kijken
wie het allemaal zijn) bij de herbouw
van een schuur in 1915. Monumen
tale huizen had Den Bommel ook, zij
het niet altijd uit een klassieke
bouwperiode. Heel simpel was de
Beneden Oostdijk (de „witte straat")
destijds nog onverhard en aan on
derwijs heeft het in Den Bommel ui
teraard ook niet ontbroken.
Schoolkinderen
Vertederend zijn de plaatjes van
schoolkinderen, als de openbare
school in 1922, met heel martiaal op
gesteld het schoolhoofd, de heer
Drent.
Ook uit latere jaren schoolfoto's en
verderop in het boek opnamen van
leerlingen der christelijke school aan
de Molendijk, met - strohoed in de
hand - meester Vcrbrugge.
-Talrijke straten verder en fraaie
boerenhuizen, waarvan helaas de
hoeve van de familie A. H. West
dorp aan de Beneden Oostdijk. na
1953 werd afgebroken. Een rib uit
het lijf van Den Bommel. „Iets" was
de installatie van burgemeester jhr.
Stern in 1910 en het Stoofhof moet
De fraaie molen van Den Bommel in
cle twintiger jaren.
vroeger eldorado voor kunstschilders
zijn geweest. Trouwens ook de Bo
ven Oostdijk droeg sporen van char
mante landelijkheid, evenals de
Voorstraat, present met een zeld
zaam fraaie foto, o.m. van een veer-
karos.
Het kerkje
Pastorie en oude weeshuis voeren
plaatjesgewijs naar het karakteris
tieke kerkje, met een achtkantige to
ren uit 1759. De eerste steen voor de
kerk werd gelegd op woensdag 6 no
vember 164-7.
Belangrijk gegeven in het boekje
„Den Bommel" is de haven, met ver
schillende saillante plaatjes present,
w.o. één met de „Prinses Beatrix",
de boot, die destijds - tot 1964 - de
verbinding onderhield met de Hoek-
sewaard en Numansdorp.
Heel veel mensen verder op een
plaat van de installatie van burge
meester Donkersloot en verder kijk
jes op feesten, de Molendijk, de ger.
kerk, en de molen van 1735.
- Verdwenen is een café in de Zuid
zijde, een buurtschap van Den Bom
mel. De muziekvereniging „E.M.M."
is er o.m. op een plaat van 1935 en
dan komen rampfoto's uit 1953.
Aantrekkelijk
De dames van de chr. zangvereni
ging „Excelsior" droegen in 1912
hoeden; dat staat vast en na nog wat
foto-tutti frutti - tot slot „De Kraak-
boot", die dienst deed tot 1938. Bij
elkaar een aantrekkelijk „toen-boek
je", voor Bommelaren om te water
tanden.
Plaatje van de Molendijk, in oude
stijl.
Het Diekhuus heeft een voor de
gehele regio unieke akkomodatie op
biljartg'ebied. Vier biljarts staan er
namelijk in het Diekhuus. Er bestaat
dan ook ruimschoots de gelegenheid
te biljarten n.l. voor de 60-plussers
iedere middag, behalve op zaterdag
en zondag van 1 tot 5 uur en voor
de jongeren op de soosavonden, vrij
dags van 19.30 tot 23.00 uur en elke
eerste en derde zaterdag van de
maand* op dezelfde uren. Verder be
staat er ook een biljartclub, speciaal
voor diegene die zich met biljarten
als sport bezig willen houden en
voor hen die echt biljarten gillen
leren. De biljartzaal is voor de club
van 7.30 tot 9.30 uur open. De con
ti ibutie voor deze biljartclub be
draagt f 5,per maand, lessen en
koffie inbegrepen.
Muzieklessen
en handenarbeid
Direkteur Jan Verdonk kan alle
inlichtingen geven over de muziek
lessen die ook wel in het Sibeliushuus
gegeven worden (tel. 01870-3640). In
het Bakhuus, dependance van het
Diekhuus is er op maandagmiddag,
dinsdag, woensdag en donderdag
middag handenarbeid en spel voor
gemengde groepen, met uitzondering
van dinsdagsmiddags. Die middag is
er namelijk handenarbeid en spel
voor meisjes van 6 t/m 12 jaar
evenals op vrijdagmiddag. Op don
derdag en vrijdagavond kunnen de
meisjes van 12 t/m 16 jaar terecht in
het Bakhuus. Voor de jongens is er
op zaterdagmorgen van 10 tot 11 uur
gelegenheid om te timmeren en an
dere handenarbeid te verrichten.
T aleiicursussen,
creclie en sozen
In het Diekhuus zelf weer worden
verschillende talencursussen gegeven
n.l. Engels, Frans en Duits. Winke
lende of werkende moeders kunnen
hun kinderen in de creche brengen
waar ze op dinsdag en donderdag
onder de hoede zijn van A. Tieks, op
maandag en woensdag van C. Schip
pers en op woensdag en vrijdagmor
gen van M. Dambruin. De crèche is
op woensdagmiddagen gesloten.
Verder zijn er in het Diekhuus
De (kei-st)puzzel van vorige maand
is blijkbaar nogal goed aangeslagen.
Bij de redakfie werd een groot aan
tal inzendingen bezorgd. Overigens
was de puzzel niet al te gemakkelijk.
Dit was merkbaar aan het flinke
aantal fouten dat in het totaal aan
oplossingen moest worden aange
streept.
Onder de inzenders van foutloze
oplossingen werden de drie beschik
baar gestelde waardebonnen verloot.
De eerste prijs, een waardebon van
f 50,gaat naar:
dc heer S. J. Matlhijsse
Hoge Kerkstraat 2, Nieuwerkerk.
Tweede prijs (waardebon van f 25,
dc heer J. G. Maliepaard
Hilstraat 6, Oude Tongc.
Derde prijs (waardebon van f 10,
dc heer K. A. Stoel
Slabberswerf 16, Zicrikzcc.
De oplossing van de kerstpuz
zel luidt:
Horizontaal:
1. nazareth; 7. kerstmis; 14. es; 15.
pint; 17. baar 18. si; 19. star; 20. aas;
22. amor; 23. ineen; 25. traag; 27.
waal;. 29. likhout; 30. epos 33. aal;
34. se; 35. ok; 36. ara; 37. al; 40. rif
44. fa; 45. hotel; 47. liter; 49. wel;
50. lat; 52. een; 53. tel; 55. sar; 56.
vrede; 57. lee; 59. gade; 60 rai; 61.
ede; 62. kiem; 63. re; 64. ba; 65. pal;
67. ze; 69. km; 71. radar; 73. gebit;
76. ad; 78. lef; 80. do; 81. ram; 83. aa;
84. aa; 87. lak; 88. ad; 89. eendrach
tig; 91. rk; 92. meter; 93. ee; 94. ea;
95. pon; 96. ol; 98. net; 101. al; 103.
tot; 105. mad; 108. tortueus; 109. gar
diaan.
Vertikaal:
1. nes; 2. astraal; 3. april; 4. ri; 5.
enkel; 6. tt; 8. eb; 9. rabat; 10. sa;
11. trage; 12. isomorf; 13. sir: 16. la:
20. anker: 21. stoof; 24. eis; 26 ruk;
27. waas; 28. al; 31. pa; 32. saam; 38.
vol; 39. tel; 41. in; 42. kin: 43. pet;
45. herder; 46. lava; 47. leed; 48. re-
likt; 49. waar; 51. trip; 52. edel; 54.
leem; 55. sg; 58. cm; 60. raaf; 61A.
ezel; 64. bd; 66. ade; 68. eb; 70. gara-
mont; 72. ar; 74. in; 75. tokkelen; 77.
dadel; 78 laren; 79. facet; 80. dar; 82.
ver; 83. ade; 85. aha; 86. tip; 89. eel;
90. gom; 97. boe; 99 en 100. dar; 102.
er; 103. tu; 104. tu; 105. ma; 106. dd:
107. fa.
twee sozen. Eén voor 60-plussers die
elke middag behalve zaterdags en
zondags gehouden wordt en ook
Soos 140 bestaat nog steeds voor
jongeren tussen de 14 en 20 jaar.
Soos 140 is open, iedere donderdag
Mevrouw Veelenturf beschikt over
een enorme dosis energie. Het huisje
dat ze nu heeft vindt ze geweldig,
maarzo graag zou zij een lap
grond bij haar huisje hebben. „Als ik
maar een huisje kan huren, al is
het nog zo oud, als er maar een lap
grond bij is". Zij wil verven, witten
en spitten en beesten houden. Waar
voor de schuur dan ook bedoeld is.
„Ik zou ook kippen willen houden.
En misschien een geit, je hebt dan
wat verplichtingen".
Nu, zo zegt zij, zit "ik maar op de
bank en loop wat heen en weer. Ik
ga fietsen naar Ouddorp en Middel
harnis, maar dan ben ik in een om
mezien alweer terug.
Laatst was ik aan bet fietsen en
toen ben ik gewoon maar doorgere
den, totdat ik bij mijn dochter in
Rotterdam aankwam. Vyf en een
half uur heb ik er over gedaan.
Bij aankomst in Rotterdam was de
dochter van mevrouw Veelenturf na
tuurlijk zeer verb'aasd. Ben je ge
vlucht? was haar vraag.
Voor oudere mensen is het bejaar
dencentrum af, vindt mevrouw Vee
lenturf. Ze hebben een bel op het
toilet en een optimale bescherming.
Dan heb je er ook zo'n zaaltje bij,
waar de mannen komen biljarten en
ook de dames komen praten. Voor de
De nieuwe puzzel luidt als volgt:
HORIZONTAAL: 1. denkbeeldige
bewaarplaats van 's lands gelden; 8.
dicht gekruld (van hoofdhaar); 12.
talisman; 13. met gretigheid; 14.
voorzetsel; 16. bal van week mate
riaal; 17. terras op een huis; 18.
Technische Hogeschool (afk.); 19.
uiteinde v.e. niet rechtopstaand
rondhout; 21. verfrissende lekkernij;
22. vergoeding voor werk; 23. man
netjeshond; 24. staatsiezetel vooreen
vorst; 26. telwoord; 27. schuine balk
v.e. dak; 29. inhoudsmaat; 30. deel
van de voet; 32. fijn weefsel; 34. mu
ziektaken in de psalmen; 36. che
misch symbool; 38. aanwijzend
voornaamwoord; 39. onbepaald
hoofdtelwoord; 41. sleuf in een
hoefijzer; 42. deel v.e. fiets; 44. de
oudere (afk. Latijn); 45. vlaag van
eigenzinnigheid; 47. lidwoord; 49.
familielid; 51. twee personen die bij
elkaar passen (figuurlijk); 53. zich
zelf voortstuwend projectiel; 56.
boom; 58. verkregen voordeel; 60.
scheepsvloer; 61. torenomgang: 63.
hectogram; 64. niet gesloten; 66.
volksnaam van de kauw; 67. voor
zetsel; 68. muzieknoot; 69. landbou
wer; 70. hemellichaam; 72. per
adres (afk.); 73. herkauwer; 74. ma-
en vrijdag en de eerste en derde za
terdag van de maand. Bovendien be
staat er iedere donderdagavond van
9 tot 10 uur gelegenheid aan sport te
doen in de sporthal. Soos 60 plus is
iedere dag, behalve zaterdag en
zondag open, 's middags van 1 tot
5 uur.
Ook kent men in het Diekhuus een
huisvrouwenclub. Elke donderdag
avond van 8 tot 10 uur, bestaat er
namelijk voor alle huisvrouwen de
gelegenheid zich met andere dingen
dan het huishouden bezig te houden.
Natuurlijk kunnen niet alleen huis
vrouwen, al heet de club dan ook zo,
deze avond in het Diekhuis terecht.
De volgende aktiviteiten staan de
ze avond voor dc bezoekers open:
handenarbeid sloffen en Jeerbewer-
ken, werken met hout en klei, mo-
zaik, emailleren, sierraden maken en
bloemsicrkunst. Van verschillende
takken van handenarbeid bestaat
sinds november ook de gelegenheid
cursussen te volgen. Het Diekhuus
organiseert deze cursussen in samen
werking met Akademie de Liefde,
onder de naam Krcatief Centrum de
Liefde.
meesten is dat natuurlijk ideaal. Me
vrouw Veelenturf voelt er echter
niet zoveel voor om de tijd in de re-
kreatiezaal door te brengen. Zij
vindt daar „niets aan" en bovendien
verstaat zij, als er vlug gepraat
wordt, de helft niet van de Flakkee-
se taal.
Ook aan Melissant ligt het niet,
„als ik de weilanden zie dan gaat
m'n hart open en de mensen zijn
wel vriendelijk".
Alles houdt verband met de enor
me dosis energie waarover zij be
schikt. Terwijl vele mensen in deze
haastige en drukke tijd blij zjjn hun
benen te kunnen strekken is me
vrouw Veelenturf juist blij als ze
volop in de weer kan zijn.
Het stukje grond van 2 x 2 meter
dat ze nu bij haar huis heeft, wordt
dan ook goed benut. Het gras wordt
iedere keer druk gemaaid en er is
een denneboompje op te vinden dat
zij zelf geplant heeft.
Ook met deze dingen is mevrouw
Veelenturf echter zó klaar. Zolang
ze haar huisje nog niet geruild heeft
voor een vrijgelegen huis met een
stukje grond blijft ze dan maar fiet
sen. Een tijdje geleden ontving zij
een pas „nu kan ik de grens eens
over".
lie v.e. veter; 76. deel v.e. effect; 77.
deel van Europa.
VERTIKAAL: 1. de buitenste, nog
niet rijpe jaarkringen v.e. boom; 2.
uitroep; 3 eenheid van elektrische
stroomsterkte (afk); 4. stad in Italië;
5. langwerpig houtrolletje voor ga
ren: 6. boom: 7. sint (afk.); 8. in el
kaar gevlochten ring van bloemen
enz.; 9. tocht te paard;- 10. voeg
woord; 11. schietvereniging: 13.
soort onderwijs (afk.); 15. richt
snoer; 17. stand v.e. model; 18. tak
van sport; 20. kledingstuk; 22.
grondsoort; 23. advies; 25. rivier in
Duitsland; 26. zuster (afk.); 28. maat
voor het arbeidsvermogen van ma
chines (afk.); 30. vloeistof: 31. eerste
gevechtslinie v.e. strijdend leger; 33.
harlekijn; 35. gewricht; 37. vlakte
maat; 40. plant; 43. wending; 46.
mogelijkheid: 48. stad in Duitsland;
50. inwilliging; 52. Ned. Spoorwegen
(afk.); 54. bloedvat; 55. eerstkomende
(afk.); 57. beginsel van blad of
bloem; 59. boosheid; 61. korte spij
ker met bolle kop: 62. manier waar
op iemand staat; 65. hoofddeksel; 66.
meubelstuk; 69. vogel; 70. deel v.h.
jaar; 71. troefkaart bij diverse kaart
spelen; 73. 100 liter (afk.); 74. op het
ogenblik; 75. muzeknoot.
Probleem van "jonge" bejaarde
MELISSANT, januari. In het bejaardencentrum van Melissant, woont op
nummer 28 mevrouw A. Veelenturf. Mevrouw Veelenturf is 60 jaar maar
zij lykt pas 50 jaar oud te zijn. Erg fijn voelt zij zich dan ook niet, in haar
mooie huisje, vandaar dat zij een woningruil vraagt. Graag zou zij het be
jaardencentrum ruilen voor een vrijgelegen huis, liefst met schuur. Dat de
nood hoog is blijkt wel uit hel feit dat zij er bij zegt: onverschillig waar.