„Duiveland zoals het was"
historische foto-reportage
te Nieuwerkerk
STREEKNIEUWS
november
Sint en knechts op 30
SI nil fit uk van een reeks
DUIVELAND, november - Onder eindredaktie van
de lieer J. L. Braber te Dreischor, vescheen. bij de Uit
geverij Steengracht teZierikjsee het laatste deel in de
„Zoals het was"-reeks, gewijd aan de gemeente Dui
veland.
In het boek komen de dorpen Nieuwerkerk, Ouwerkerk, Oosterland en
Sirjansland aan de orde, in de spiegel van het verleden. „Duiveland, zoais
het was" is een coproduktie van een drietal mensen, die zich niet de tekst
belastten. Ds. M. G. Westerhof schreef over Niéuwerkerk; de heer J."Berre-
voets schreef over Ouwerkerk en de heer L. A. Capélle nam Oosterland én
Sirjansland voor zijn rekening.
Advertentie
Stuur uw uicuwjuarxwpus
voor het Oudejaarsnummer
g in!
Gaarne vóór 2 december a.s.
ZÏERIKZEESCHE NIEUWSBODE
POSTBUS 1 - ZIERIKZEE
Zo ooit en ergens dan heeft dit
„zoals het was-boekje zin, daar de
ramp van 1953 en de daarop gevolg
de diep insnijdende herverkaveling
het beeld van de onderwerpelijke
dorpen en h*un omgeving, drastisch
hebben gewijzigd. Niet zonder enige
emotie zulleiL_velen in dit boek dan
ook de onherroepelijke en soms ab
rupt verdwenen „paden van hun
jeugd" herkennen.
In tegenstelling rhet vroegere uit
gaven willen wij de bespreking hier
inhoudelijk summier houden, om de
verrassing voor de lezer zo gaaf
mogelijk te maken en ons derhalve
beperking tot enkele „toppers".
Voor Nieuwerkerk is dat onder
meer. een 1937-foto van een 15-tal
paarden (toen nog wèl) uit de „Stal
len Steendijk", vertegenwoordigd op
een tentoonstelling van de Z.L.M.
Een magnifieke plaat, die tevens
aantoont hoe grote verliezen het
platteland boekte aan eigen karakte
ristiek door de - overigens noodza
kelijke - mechanisering.
Topverlies voor Nieuwerkerk zal
altijd blijven de zes-kantige toren,
vernield in de oorlog.
Groepen, verenigingen, zangkoren,
schoolklassen uiterajard in dit his
torisch exposé van het al heel oude
dorp Nieuwerkerk, dat bekend
stond en staat om zijn Oranjegezind
heid.
Nieuwerkerk was vroeger een
prachtig dorp en beelden van Kerk
straat, het toenmalige „Straetpad"
en andere plekjes tonen dit aan.
Aparte foto's uiteraard van de
ramp, die juist ook te Nieuwerkerk
zo hevig toesloeg.
Aanvullend zijn unieke plaatjes
opgenomen van het gehucht Capelle,
dat geheel door de vloed werd ver
slonden.
Kerk en toren
Ouwerkerk onderging zijn grote
metamorfose door de gruwel van de
oorlog, die als zware tol kerk en to
ren eisten. De geschoren linden
rond de Ring blijken al oud. Men
ziet ze op een fraai plaatje van een
Oranjefeest in 1923, naast een foto
met „veel volks", tijdens het „De
Ruyterfeest" in 1907.
Ook voor Ouwerkerk de obligate
..mensenplaatjes" en een fotografi
sche opsomming van fraaie gebou
wen. die helaas verdwenen (boerde
rijen „Dorpszicht" en het „Hoge
Huis").
Telkens in het Ouwerkork-gedecl-
te een lijntje naar de ramp en de
tijd nadien en verder heel exklusief
een tweetal plaatjes van het gehucht
Vianc, waar de Duivelandse jeugd
vroeger heen trok om te zwommen.
Oosterland
Oosterland neemt in het boek een
belangrijke plaats in. met als Inlei
ding een oude prent (1680) van „De
Heerlykheyt van Oosterland", met -
tot nu toe - nog een goede korenmo
len (1752). Evenals bij Nieuwerkerk
hier foto-aantekeningen bij een oud
beroep (hoefsmid) en dan het Markt
plein, nog helemaal gaaf en qua om
lijsting nog zeer de moeite waard in
1902. De oudste foto toont de tuin
van dc toenmaals niet onvermaarde
dokter F. P. J. Was, een puur 19e
eeuws plaatje (1898). Kerk en toren
krijgen alle aandacht n.a.v. een
1937-plaat en dan de bekende niet
te omzeilen reeks van feesten, groe
pen. verenigingen schoolklassen enz
Een trieste 1945-plaat verder vian .de
ontstellende oorlogsverwoesting.
„Het Heerenhof"
Als uitspringer had Oosterland
vroeger „Het Heerenhof", helaas
verwoestdoor Engelse brandbom
men in 1945. Het bezit was toen in
handen van dr. Alexander Willem
baron Schimmelpénninck van der
Oye.
In. dit kader is een foto uit 1927
uitzonderlijk: inhuldigingsfeest van
de in 1926 meerderjarig geworden
ambachtsheer van Oosterland. Plaat
jes verder ook hier van verdwenen
boerderijen, als „Nieuwe Zorg" en
„De Vier Winden".
Het fraaie „Gasthuis" is present
met een 1918-plaat. Een duidelijk
pluspunt voor de Oosterland-tekst
Ouwerkerk zoals hel wan (1927).
zijn de „bon mots", die de schrijver
er in heeft vervlochten en die he#
geheel verlevendigen.
Sirjansland tenslotte een idyllisch
dorp, vertegenwoordigd met enkele
voortreffelijke foto's, o.m. van de
Dorpsstraat en het intieme (verdwe
nen) kerkje (1926). Spijtigheid aan.
het slót door een foto van de in 1953
vernielde- molen, die voorheen het.
dorp zo voortreffelijk domineerde.
„Duiveland zoals het was", een boek
om te hebben.
NIEUWERKERK, 28-11. Zaterdag
30 november doet Sint Nicolaas z\jn
intocht in Nieuwerkerk. Hij zal
worden opgehaald door de muziek
vereniging „Oefening en Uitspan
ning" uit Nieuwerkerk en „Nu met
Hope" uit Bruinisse samen met de
drumband „de Vierbannen".
Om 2.00 uur gaat het muziekgezel
schap de Sint ophalen waarna er
met de kindervriend en zijn knechts
een rondgang door het dorp zal wor
den gemaakt. Vervolgens wordt de
Sint om plm. half drie in het Dorps
huis verwacht alwaar hij welkom
BROUWERSHAVEN
Prijs voor stadgenoot
Onze stadgenoot de heer L. Smal-
heer, ontving tijdens een bijeenkomst
te Amsterdam uit handen van de
direkteur Nederland, de tweede
prijs in een door de Unesco uitge
schreven tekenwedstrijd, met de we
reldbevolking als thema, bestemd
voor de Ver. Naties. Voor mededin
ging waren - wat Nederland be
treft - de verschillende kunstakade-
mies benaderd. Een vertegenwoordi
ger van de Unesco uit Parijs was in
verband met deze prijstoekenning
naar Nederland gekomen. De prijs
bestaat uit een geldsbedrag.
KERKWERVE
Bijeenkomst N.C.V.B.-afdeJing
In het verenigingsgebouw verga
derde de N.C.V.B.-afdeling, onder
leiding van de presidente mevr.
Viergevcr-Legemaate.
Na opening op de gebruikelijke
wijze volgde Schriftlezing uit Lukas
12, over welk thema de presidente
mediteerde.
De heer J. W. Eckhardt vertoonde
hierna zijn dia-serie over de flora en
fauna van Schouwen-Duiveland,
waarbij hij het geheel van commen
taar voorzag: aan de orde kwam
het leven in de zee, het vogelleven
in de inlagen en in de Domaniale
bossen en duinen. In haar dank
woord tot de spreker, toonde de
presidente zich verrast door het vele
moois in de natuur zo dicht bij huis
Zij deelde mede dat de kerstavond
gehouden wordt op 18 decemfcler a.s.
NIEUWERKERK
Eerste dagattraktie
feestmaand-aktie
De feestmaandaktie te Nieuwer
kerk, georganiseerd door de georga
niseerde Nicuwerkerkse Midden
standsvereniging, is in volle gang.
Maandag werden de eerste bonnen
verstrekt aan de consument en
woensdag was èr voor' de jeugd de
eerste dagattraktie.
De opdracht was om Zeeuwse
plaatsnamen te x*aden. De eerste en
laatste letters waren gegeven, terwijl
men aan het aantal puntjes kon zien
uit hoeveel letters het woord be-
zal worden geheten door burgemees
ter J. D. de Kam. Iedereen is van
harte welkom in „Ons Dorpshuis".
Jeugdamusement
Woensdag 4 december is er in Ons
Dorpshuis een kindervoorstelling
van Dik Trom voor kinderen van
kleuterschool en basisschool. Er
wordt opgetreden door Martin Vin-
jee's jeugdamusement uit Den Haag.
Na afloop is er een traktatie voor de
kinderen. De toegahg is geheel gra
tis en de aanvang is 's middags half
drie. Deze kindervoorstelling en de
komst van Sinterklaas wordt ver
zorgd door de Nieuwerkerkse vere
nigingsraad.
stond. Van de 17 namen (bij iedere
deelnemer lag een „plaatsnaam")
volgen er hier enkele: Breskens,
Terneuzen, Westkapelle, Nieuwer
kerk, Goes, Vlissingen. Ei- waren 155
oplossingen waarvan 89 juiste. Na
loting kwam als winnaar uit de bus:
Ronald Maliepaard. De tweede prijs
was voor Wimpje Wandel Yzn en de
derde prijs voor Elbert Lievense.
Vrijdag moet men het gewicht ra
den van artikelen in de etalage's. Het
is de bedoeling dat men als oplos
sing instuurt het totale gewicht van
alle artikelen; dus niet van alle ar
tikelen afzonderlijk.
Opbrengst Nierstichting
De kollekte voor de Nierstichting
heeft het mooie bedrag van f 644,33
opgebracht. De Nierstichting dankt
alle gevers en geefsters die er voor
hebben gezorgd dat f 644,33 aan de
Nierstichting kon worden overge
maakt. Ook dank aan alle kollektun-
ten.
Rode Kruis-films
in „Ons Dorpshuis"
Donderdag 28 november (vandaag)
brengt het Rode Kruis voor de jeugd
t/m 13 jaar en voor ouderen ('s
avonds) weer films, 's Middags om
16.00 uur wordt er voor de jeugd een
kleurenfilm gedraaid over „De
zwarte mustang". De entree voor
deze kinderfilm is f 0,75. Voor de
ouderen vanaf 14 jaar begint om
20.00 uur de film „4 For Texjas". In
deze kleurenfilm spelen Frank Si
natra, Dean Martin en Ursula An-
dress o.a. de hoofdrol. Voor deze film
is de entree f 3,In de pauze woi-dt
er een verloting gehouden t.b.v. het
Ned. Rode Kruis. Het Ned. Rode
Kruis hoopt a.s. donderdag op uw
komst.
BRUINISSE
Het bejaardenverzorgingstehuis
„In 't Opper"
Het bejaardentehuis „In 't Opper"
te Bruinisse wordt momenteel be
woond door 86 personen namelijk 9
echtparen en 68 alleenstaanden.
Van de bewoners zijn 5 echtparen
en 30 alleenstaanden uit Bruinisse
afkomstig, 1 echtpaar en 16 alleen
staanden uit Oosterland, 3 alleen
staanden uit Sirjansland, 2 echtpa
ren en 6 alleenstaanden uit Nieu
werkerk 1 echtpaar en 6 alleen
staanden uit Ouwerkerk en verder 2
alleenstaanden uit Brouwershaven
en 1 alleenstaande uit elk der ge
meenten Dreischor, Zierikzee, St.
Philipsland, Wissekerke en Rotter
dam.
Op de wachtlijst staan: 12 echtpa
ren en 47 alleenstaanden uit Brui
nisse, 8 echtparen en 26 alleenstaan
den uit Oosterland, geen aanvragen
uit Sirjlansland, 3 echtparen en 8 al
leenstaanden uit Nieuwerkerk en 1
echtpaar en 1 alleenstaande uit Ou
werkerk.
In „In 't Opper' zijn 20 personen
als personeel in vaste dienst en wer
ken 5 part time krachten. Het aan
tal deelnemers aan Tafeltje dek je is
33, terwijl nog 3 personen op de
wachtlijst staan.
Opmerkelijk resultaat
Bij de onlangs gehouden distrikt-
keuring voor aquaria op 19 oktober
1974, waarvan de uitslag bekend
werd gemaakt op jl. 22 november, is
onze doi-psgenoot de heer J. Steke-
tee voor de dei-de maal als eerste
geëindigd in het distrikt Zeeland.
Hij mocht voor dit opmerkelijk re
sultaat de wisselbeker in ontvangst
nemen uit handen van de disti-ikt-
voorzitter de heer Ouwendijk.
Een en ander vond plaats in res
taurant „De Oesterbeurs" te Yerse-
ke. In een gezellige avond wahrbij
alle bezitters van de gekeux-de
aquaria bijeen kwamen, werd door
Bondskeurmeester de heer Toiney
uit Den Haag de puntenlijsten uitge
reikt.
Tot slot zij nog vermeld dat de
winnaar, zelf lid van Aquai'ium-
vereniglng „Helodea" nu mag mee
dingen naar de hoogste eer op lan
delijk niveau.
SPORT
VOETBAL
Juventus-Ajax 1-0
TURIJN, 27-11. Ajax heeft woens
dagmiddag in Turijn de eerste wed
strijd in de dei-de ronde van het
Ucfa-toernooi tegen Juventus vei-lo-
ren met 0-1. De stand was al bij de
rust boi'eikt door een doelpunt van
Damitmi in de 19c minuut.
Dukla Praag-FC Twente
PRAAG, 27-11. FC Twente heeft
woensdagavond in Piaag het eerste
duel in de dei-de i-onde van het toer
nooi om de UF.FA-cup tegen het
Tsjechische Dukla Pi-aag veidoi-en
met 1-3. Bij de rust, hadden do
Tsjechen ccn voorsprong van 3-0.
KERKNIEUWS
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te Nieuw Lekkerland: J.
C. Schuurman, Putten; te Schellui-
nen: M. B. Plette, kand., Ermelo; te
Zwartebroek: A. Vlietstra, Doorn
spijk; te Gixxot-Ammers: L. v.
Nieuwpoort, Nunspeet; te Wijk bij
Heusden: C. Evers, Leerbroek.
Aangenomen naar Tiet jerk: K. W.
Slik, Groningen; naar Voorschoten
als predikant voor bijzondere werk
zaamheden (geestelijk verzorger bij
het Hervormd psychiatrisch cenrtum
„Schjakenbosch" te Leidschendam):
A. H. Lentz, 's-Gravenhage-Loosdui-
nen; naar Goudriaan-Ottoland: D.
van Meulen, kand., Utrecht.
Bedankt voor Huizen: H. Jonger -
den, Veenendaal; voor Katwijk
(wijk Hoornes west): J. den Besten,
Huizen; voor Veenendaal: L. van
Nieuwpoort, Nunspeet.
Gereformeerde Kerken
Aangenomen naar Hoogeveen: P.
C. van der Wel, Baarn; naar Goes:
W. Stolte, Aalten.
Bedankt voor Voorburg: órs. H.
Eikelboom, Brussel.
Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt
Beroepen te Axel: J. Verkade,
Groningen-N.
Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt
Buiten Verband
Bei-oepen te Emmeloord: C. P.
Plooy, Ede.
Christelijke Gerefonrxeerde Kerken
Beroepen te Nunspeet (2e px-edi-
kantsplaats)J. van Amstel, Ensche-
de-W.; te Westzaan: Chr. Verhage,
"s-Gravenhage; te Soestdijk: B. Bij-
leveld, Bussum.
Tweetal te Rijnsburg: B. de
Romph, Naaiden en P. van Zonne
veld, Leerdam.
Bedjankt voor Emmeloord: A.
Broersma, Goes.
Gereformeerde Gemeenten
Bedankt voor Herkingen en voor
Utrecht: Chr. van der Poel, Yerseke;
voor Aalburg: P. Blok, Dirksland.
Vrije Evangelische Gemeenten
Bedankt voor Wemeldinge: Q. van
de Vrie, Rotterdam-Zuid.
Examens: Aan de V.U. te Am
sterdam zijn geslaagd voor het doc-
tox-aal examen theologie: G. J.
Smink, Amsterdam en T. Zoutman,
Amstexxiam.
Nieuw blad
voor jongeren
DRIEBERGEN, 27-11. Het Lande
lijk Centrum voor Gereformeerd
Jeugdwei'k en het Hervormde getin
te Christelijk Jongeren verbond
hebben een nieuw jongerenblad op
gericht, „Weerwoord" geheten, dat
deze maand met een oplage van
ruim 8.000 exemplaren is versche
nen. Het is een voortzetting en uit-
bi*eiding van het Gereformeerde
jongerenblad „Risico".
Voor 25 jaar....
BRUINISSE. Nadat de heer C. L.
uit Zierikzee daartoe een propagan-
dawoord had gesproken is te Brui
nisse een VARA-afdeling opgericht
met aanvankelijk 22 leden.
RE NESSE. Zaterdagmiddag vond
in een openbare raadsvergadering de
officiële installatie plaats van de
nieuwe burgemeester Mr. G. F. Lun-
slngh Toncketis. Aan de grens der
gemeente zal de burgemeester fees
telijk ingehaald worden. Na de offi
ciële raadsvergadering bestaat gele
genheid tot feliciteren.
BRUINISSE. Zoals de 19e eeuiv de
eeuw was van de stoommachine, zo
is de 20e eeuw die van de motor. Op
schier alle terrein wordt de stoom
machine door dc motor verdrongen,
niet in de laatste plaats zeker van-
ivege de goedkopere exploitatiekos
ten. Zo heeft ook kapitein J. J. d. O.
v>oor deze laatste eis moeten capitu
leren en zijn stoomsleepboot „Maas"
laten ombouwen in een motorsleep
boot, waarin een 150 PR Vomag mo
tor werd geplaatst. Verbouwing en
plaatsing van de motor geschiede
geheel bij de firma M. alhier.
HAAMSTEDE. Konden wij enkele
weken geleden meedelen, dat de
eerste van de drie nieuwe winkel
panden in de Zuidstraat geopend
was, thans kunnen wij melden dat
dc tweede zaak heropend is, of ei
genlijk is het een nieuwe zaak, want
voordien hadden ivij geen winkel in
onze gemeente in ijzcrivarenDe
heer C. M., die voor 1940 een wagen-
makerij had. heeft nu een winkel in
bovengenoemde artikelen geopend,
terwijl hij zijn wagenmakerij ineen
ruime werkplaats uitoefent, die aan
de achterzijde van zijn woning ligt.
BRUINISSE. Voor de cursus in
E.II.B.O. voor schippers, hebben rich
18 deetnemers gemeld. Zodra men
beschikt over een passende lokali
teit zal de cursus een aanvang ne
men.
Zwaar
.TOO
jeg
ox
eld.
spa
Donkere tabak. Met een soepele lange draad.
Lekkere zware Dragon.
„Zie ginds
