Oogsthulp voor Zuidwest BIJDRAGE TOT HISTORIE
Nederland komt nu op gang VAN BIJZONDER DORP
Nieuwe gemeentelijke commissies
te Bruinisse
VERDIEN JE EIGEN ZAKGELD!
bezorger te
Noordgouwe
ERIC DE NOORMAN
5
Eerste toezeggingen zijn binnen
Uit Dreischors verleden (door J. L. Braber)
MipDELBURG, 28-10. De oogsthulpuctie voor de
boeren in zuidwest-Nederland begint gestalte te krij
gen. De eerste toezeggingen die bet Landbouwschap
heeft gekregen komen uil Friesland: 35 trekkers met
chauffeurs, twee aardappelrooiinachines, ongeveer 25
landwagens en 40 mensen die landbouwmachines kun
nen bedienen.
Voorzover het Landbouwschap tot nu toe heeft kunnen nagaan bestaat
er dringende behoefte aan 200 roolmachines, 400 laad wagens, 600 trekkers,
plus de mensen die trekkers en machines kunnen bedienen.
Alle geregistreerde boeren in het
zuidwesten krijgen nu een circulaire
toegestuurd waarop ze kunnen in
vullen hoeveel produkten er nog in
de grond zitten en welke hulp van
mensen en machines ze nodig den
ken te hebben.
Zodra de weersomstandigheden
verbeteren - voorlopig ziet het daat
nog niet naar uit, want maandag re
gende en hagelde het weer in het
gebied - hoopt men onmiddellijk de
door boeren en loonwerkers elders
in Nederland beschikbaar gestelde
machines per legervoertuig naar het
zuidwesten te kunnen brengen. Mi
nister Van der Stee van landbouw
en visserij heeft, tijdens het bezoek
dat hij zaterdag aan Zeeland bracht,
toegezegd het transportprobleem met
zijn collega Vredeling van defensie
te zullen bespreken. Wil die inder
daad legerautos ter beschikking stel
len, dan mag de rekening daarvoor
bij het ministerie van landbouw
worden gepresenteerd.
Ook zou minister Van der Stee
met zijn collega van defensie spre
ken over een soepeler oogstverlofrc-
geling.
Van het ministerie van defensie
werd maandagavond vernomen dat
de ministers wel reeds van gedach
ten hebben gewisseld over de oogst-
problemen, maar dat nog geen be
sluit van minister Vredeling uit de
bus is gekomen.
nog eens een beroep om hulp op zo
wel boeren als loonwerkers. Van de
loonwerkers kwamen reeds positieve
reacties.
Niet overal in het land, zo bleek
tijdens deze bespreking, zal het de
boeren gemakkelijk vallen om hun
zuidwestelijke kollega's hulp te bie
den. In Groningen, de IJsselmeer-
polders en het Gelderse rivierkleige
bied zit nog 10 tot 25 procent van de
aardappelen in de grond. Bij het
oogsten van dit gewas is nu de mees
te haast, meer dan bij de suikerbie
ten. In Zuid-Limburg is nog hele
maal geen aardappel gerooid. De
boeren daar proberen nu hulp te
krijgen van hun Noordlimburgse col
lega's.
Eerste doel van de samenwerken
de landbouworganisaties in het zuid
westen is nu: in elk geval nog een
deel van de oogst binnenhalen. In de
tweede plaats doen zü hun best' om
tot een bijzondere regeling te komen
voor overheidshulp aan die boeren
die door de oogstcatastrofe in acute
financiële moeilijkheden zijn ge
raakt.
Minister Van der Stee heeft tijdens
zijn bezoek aan Zeeland de aandacht
gevestigd op de mogelijkheden van
de groepsregeling zelfstandigen van
bijstandswet: hulp voor levensonder
houd en voor het bedrijf. Maar de
zuidwestelijke landbouworganisaties
willen volgens de secretaris van hun
overlegorgaan, ir. D. Luteijn, „geen
regeling waarbij de boeren hun hand
moeten gaan ophouden bij de ge
meentelijke sociale dienst". Men wil
liever een regeling via het Land
bouwschap of de provinciale directie
bedrijfsontwikkeling van het minis
terie van landbouw.
De heer Luteijn vindt wel dat hel
bezoek van minister Van der Stee
heeft bijgedragen tot groter begrip
voor de moeilijkheden van de boeren
in het zuidwesten.
(XV)
Systeem
Het coördinatiecentrum van de
Gewestelijke Raad van het Land
bouwschap in Goes wil een systeem
opzetten waarbij de ter beschikking
gestelde landbouwmachines, als er
eenmaal weer kan worden geoogst,
geen minuut stil hoeven te staan. De
gegevens over de behoefte aan
oogsthulp worden verzameld door de
gewestelijke raad en door de drie
samenwerkende landbouworganisa
ties in zuidwest-Nederland, allen in
Goes.
In Den Haag zijn maandag de se
cretarissen van de Gewestelijke Ra
den van het Landbouwschap uit het
hele land en functionarissen van het
landelijke Landbouwschap bijeenge
weest om over de oogsthulpaktie te
spreken. Het Landbouwschap deed
BRUINISSE. 28-10. Dc ambtelijke
commissies bikken door het 25-tal
waarover de gemeenteraad in Brui
nisse onlangs haar zegje deed en
kandidaten benoemde nog lang niet
uitgeput.
Leden van de Stichting Rekreatie-
plan Grevelingen zijn: burgemeester
G. Hokken, met als vervanger de
loco-burgemeester, hetzelfde geldt
voor de Verkeerscommissie Schou-
wen-Duiveland.
Van geheel andere samenstelling
is de Oudercommissie voor de Open
bare Lagere School: voorzitter is de
heer H. Kok, secretaresse mevr. G.
J. J. Krepel-Onderdijk. Penning-
meesteresse is mevr. J. B. van de
Velde-Timmerrrian. Leden: mevr. P.
Jumelet-de Koning en de heren E.
Plug en M. C. Lems.
De Commissie voor het Bedrijfs
leven bestaat uit.: G. Hokken, voor
zitter, B. de Groot, secretaris. M.
Meeuwsen, L. J. van den Bos, J. W.
Mol en C. Bolijn jr. (beiden detail
handel), P. Maaskant en D. van Dui-
vendijk (klein industrie), J. de Ron
de en mevr. Van 't Hooff-Christiaens
(horeca-sector) M. K. Krepel en L.
A. Jonker (landbouw), S. de Koning
en W. van den Berge (visserij), C.
Jumelet en L. Ottens (VW).
Advertentie
Wij zoeken een stevige knaap van een jaar of
zeventien, in bezit van fiets of bromfiets, als
J Sollicitaties: schriftelijk, mondeling of telefonisch aan het 2
kantoor van de Zierikzeesche Nieuwsbode (t.a.v. de heer
J Van Loon), Jannewekken 11, Zierikzee. Telef. (01110) 2255. J
Burgemeester G. Hokken verte
genwoordigt dan de gemeente nog in
dc Commissie voor de Schooltand-
verzorging en de Stichting Dorpshuis
Bruinisse, de Kringraad voor de
Vleeskeuringsdienst en het Algemeen
Bestuur Gemeenschappelijke rege
ling tot het Stichten van een Regio
naal Woonwagencentrum in deze
laatste twee commissie wordt hij
geassisteerd door de loco-burgemees-
ter.
Van de Commissie Wet Werkloos
heidsvoorziening en Rijksgroepen
regeling Werkloze Werknemers ma
ken deel uit: W. van Gilst, plv. S. A.
Jumelet. Leden: de consulent C.S.V.,
de direkteur van het G.A.B. Zierik
zee. A. J. Bal (vertegenw. NVV), met
als plv. L. Bal; A. Kik (vertegenw.
CNV), plv. A. Verwijs en B. Leijdek-
ker, Zierikzee (vertegenw. NKV).
Wethouder W. van Gilst is voor
zitter van de Vrijw. Reddingsbrigade
en vertegenw. van de gemeente in
de Regionale Sociale Werkvoorzie
ningscommissie van het Werkvoor
zieningsschap Schouwen-Duiveland,
(plv. in deze commissie S. A. Jume
let).
In het Algemeen Bestuur Gemeen
schappelijke Regeling Metingen
Luchtverontreiniging, de Program
meringscommissie Woningbouw op
Schouwen-Duiveland, de Stuurgroep
Bestuurlijke Aanpak Zeeuwse Meer
wordt de gemeente vertegenwoor
digd door burgemeester Hokken met
als plaatsvervanger S. A. Jumelet,
terwijl wethouder S. A. Jumelet op
gezette tijden naar Middelburg tijgt
als vertegenwoordiger in de Coördi
natiecommissie Zeeuwse Visserij ge
meenten, een commissie waar met
de heren prof. Korringa, ir. Tienstra
en de H.I.D. Deltadienst en anderen
visserij belangen besproken worden,
vervanger is -burgemeester Hokken.
De commissie Stichting Weekend-
woningenpark tenslotte staat onder
voorzitterschap van wethouder Ju
melet, de heren J. W. Kleppc, M.
Meeuwsen, leden van de kant van
de gemeenteen cn de heren Schuman
Janse en De Veth namens de bewo
ners.
MANILLA. In het noorden van
het Filippijnse eiland Luzon zijn
maandag als gevolg van de orkaan
Elaine waarin windstoten van 185
kilometer per uur voorkwamen.
30.000 mensen dakloos geworden.
I'. 6
-
:nd verbranden, onthoofden, enz.
ral
deze
public
Om de
De scheepsbouwer
18. Aan een hevige onrust ten prooi sluipt
Eric verder en schuift snei achter wat struik
gewas, vanwaar hij even later dc piraten gade
slaat, die moeizaam de boot naar dc oever,
waarop hij zich bevindt, manoeuvreren. Om
hem heen is geen teken van leven van de jon
gens te zien en gedempt hun namen roepende
sluipt de Noorman voort.lot eensklaps zijn
roep zacht beantwoord wordt.
Even later slaakt Eric een zucht van opluch
ting als hij zijn zoon in de schaduw van een
grote doornstruik ontwaart. Tot zijn schrik be
merkt hij echter dat Erwin oen bloedende
wond aan een bovenarm hccfl. „Het. is niets",
/.egt dc knaap geringschattend. „Een schamp
schot van een pijl, terwijl ik in het water
sprong. De kerel kan niet eens schieten".
liet is inderdaad gelukkig veel minder ern
stig dan het er uit ziet. De wond wordt snel
verbonden cn juist willen zij hun vlucht voort
zetten. als een luid geschreeuw hen verschrikt
weer doet wegduiken. Een aantal Saksers snelt
- niet ver van hen vandaan - door de drassige
vlakte naar het struikgewas, waaruit nu twee,
drie gestalten opduiken en wegvluchten. Doch
dc speren der zeerovers vellen er twee en de
derde geeft zich kermend over.
„Dat zijn een paar van de roeislaven". fluis
tert Eric, „die moeten gelijk met ons hun kans
waargenomen hebben. Anno duivels". Nauw
lettend slaat hij dc Seksers gade. Twee keren
naar dc boot terug met de gevangen genomen
slaaf Dc rest verdwijnt, zo snel de moerassige
grond het toelaat, tussen de struiken.
Een moment aarzelt Erie. Hier blijven of
dc vlucht wagen? Hij besluit lot het laatste
cn zo sluipeft dc drie Noren even later dicht
achter elkaar langs de waterkant verder on
verder weg van de boot. Dit lijkt i'ric het vei
ligste, daar de Saksers landwaarts getrokken
zijn. En om aan hun achtervolgers te ontko
men, nemen zij dc modder, waarin /ij soms
tol aan hun ellebogen wegzakken, en dc bloed
zuigers, die zich aan hun armen hechten, graag
op dc koop toe..
Maar juist als Eric meent hel ergste gevaar
nu wel achter zich gelaten te hebben, klinkt
een zacht geritsel en uit de schaduw van dc
struiken duikt een gespierde gestalte van een
krijger op.
omdat ze de kans niet kregen zich
in een ander beroep waar te maken.
In 1810 schafte men alle lijfstraf
fen af, uitgezonderd geseling en
brandmerken. In 1813 voerde men
weer enige schavotstraffen in, maar
in 1854 verbood men van hogerhand
voor goed alle lijfstraffen.
Te Dreisclior was voor scherp rechters geen bestaans
mogelijkheid. De heul, zoals (leze man door de bevol
king genoemd werd, uil Bergen op Zoom, of - in latere
jaren - uit Middelburg of Zierikzee, moest hier in voor
komende gevallen zijn luguber werk komen ver
richten.
Een beul voerde zowel lichamelijke
straffen, als de doodstraf in all zijn
variaties uit. Anderzijds trachtte hij
dc verdachten bekentenissen af te
dwingen, door ze op de pijnbank aan
martelingen te onderwerpen.
Had een verdachte een strafbaar
feit bekend, dan was in theorie mar
telen verboden. Toch kon iemand
die een bekentenis had afgelegd nog
op de pijnbank komen als men ver
moedde dat hij inlichtingen over
medeplichtigen zou geven.
Puimen, armen, benen en lichaam
werden met koorden van hennep
steeds sterker aangesnoerd. Dat kon
ook zonder pijnbank gebeuren. Het
aanleggen van duimschroeven was
ook een manier om bekentenissen los
te krijgen. Elke beul had voorkeur
voor bepaalde methodes, b.v. het
verhitten van voetzolen of handpal
men met kaarsvlammen'.
Het was niet toegestaan om zwan
gere vrouwen of kinderen beneden
de 14 jaar te folteren.
Weinig contact
De bevolking had over het alge
meen weinig kontakt met scherp
rechters, want ook in de middeleeu
wen verafschuwde men de beoefe
naars van zo'n rauw beroep. De on
gunstige betekenis die het woord
beul nog heeft, spreekt duidelijke
taal.
Het isolement, waarin dc beul met
zijn gezin in de bevolking kwam te
verkeren, had tot gevolg dat beuls-
kindcrcn veelal trouwden met kin
deren van scherprechters uit andere,
soms veraf gelegen steden.
Daardoor ontstonden bepaalde
scherprechtersfamilies, met soms vrij
grote inteelt. Het was als het ware
een op zich zelf staande bevolkings
groep. Scherprechterszoncn werden
ook niet gemakkelijk in een andere
werkkring toegelaten en kozen dan
ook veelal hel beroep van hun vader
De scherprechters voerden alle
vormen van doodstraf uit, ophangen.
cutic* met ten
was grote vaardigheid
Op misslagen reageerde het
op niet mis te verstane wijze
beul tegen het publiek te be
schermen waren steeds veel ge
rechts dienaren aanwezig. Dc goede
slag voor de onthoofding, moest dan
ook pet lokt geleerd worden. Een
leerling kren g theorie van zijn vader
of van een andere scherprechter bij
wie hij enige tijd stage liep. Dc slag
werd eerst op kalveren geoefend.
Anatomische kennis
Voor een scherprechter was een
redelijke anatomische kennis van het
menselijk lichaam noodzakelijk. Niet
alleen om de juiste plaats van de
sla;, te veten, naar ook om de Won-
d-tl van de beklagenswaardige
slachtoffers, na «Ie marteling te Uun-
n. i, bolland» li n. Waren er tijdens de
1c riur. ledematen ontwricht dan
moest de heul in .-iaat zijn deze weer
in goede stand te krijgen.
Vele scherprechters waren daar-
d i e, kvaam geworden in mc-
d he behandeling Dit leidde er tot
dat ze klandestion chirurgie gingen
bedrijven, l'e bevolking noemde hen
dan ook wel, evenals de chirurgijns,
meester.
Was ei n scherprechter bij de be
volking in het algemeen niet popu
lair. ze konden, wegens dc concur
rentie. nog minder goed doen bij de
in g'ldcn opgeleide chirurgijns of
de universitair gcschóoldc doctores
mcdicinae.
Verboden in 1798
"en in 1718 in Nederland hel fol-
■n werd verboden, kwamen er
aantal uerkl"/' scherprechters
n mi gen werden eerzame chirur-
i anderen belandden in dc on-
'v laag van de maatschappij.
SCHAKEN
Wedstrijden T.O.G.
Schaaknieuws s.v. T.O.G. Bruinis
se. In de jl. vrijdag gespeelde wed
strijden voor de huishoudelijke kom-
petiite werden de volgende wed
strijden gespeeld.
M. Houkam-J. C. G. Zwarts 0-1;
Th. Muller-J. de Jonge 1-0; J. v. d.
Berge-K. Bal xh.-xh\ H. Vane-C.
Klink Vz-Xk\I. Deurloo- J. Reurieh
1-0; A. v. d. Berge- S. Reurieh 1-0.
A.s. zaterdag 2 november speelt de
heer J. C. G. Zwarts zijn eerste wed
strijd om het persoonlijk kam
pioenschap van Zeeland te Middel
burg.
DAMMEN
Damvereniging Zierikzee
Uitslagen clubcompetitie: A. Sa-
man-P. Kort 0-2; S. Douw-W. C.
Boot 2-0; C. M. v. d. Velde-J. de
Jonge 1-1; J. de Wild-J. HuigensO-2;
C. L. Boot-C. Monteban 2-0; J. Fol-
mér-M. de Wild 0-2; W. C. Boot-C.
Monteban 2-0; M. de Wild-A. Saman
2-0; C. L. Boot-P. Kort 2-0; C. M. v.
d. Velde-M. v. d. Wielen 0-2.
Competitie Zeeuwse
Dambond eerste klasse
Zierikzee IH. Laarens II 13-7
De persoonlijke uitslagen zijn: J.
de Jonge-P. Willemse 1-1; M. de
Wild-P. van Keulen 2-0; J. Huigens-
L. Kesteloo 2-0; C. L. Boot-J.
Moens 2-0; M. v. d. Wielen-L. W.
Davidse 1-1; W. C. Boot- R. v. d.
Broecke 0-2; J. Folmer-J. Sipma 2-0;
S. Douw-J. Verstraate 2-0; J. de
Wild-J. Janse 0-2; P. Kort-V.O.G.
1-1.
ZAALVOETBAL
Wedstrijden van
woensdag"
Morgen (woensdag) avond zal
Stella Boys wel niet veel problemen
ondervinden in het treffen met de
eigen reserves.
Old City kon in de ontmoeting te
gen RAP'73 II het wel iets lastiger
krijgen. Vertig beeft de beste papie
ren in handen in de ontmoeting met
ZZ'72 II, terwijl MEVO als favoriet
binnen de lijnen komt on het tref
fen met Brogum.
VAB moet in staat worden geacht
om Toren Boys van het lijf te hou
den.
VOETBAL
SKNWK-Oostkapelle 2-1
SKNWK-Oostkapelle was een
wedstrijd waarin het aan sensatie en
spanning zeker niet ontbrak. Zoals
zovaak in dc ontmoetingen van beide
teams viel er veel te beleven. Qua
voetbal stond het peil misschien niet
zo hoog maar dat werd grotendeels
goed gemaakt door dc inzet wcermce
beide elftallen streden.
Dc eerste gevaarlijke offensieve
daden waren van SKNWK dat in
Joost Folmcr dc gevaarlijkste aan
valler had. Eerst behoedde dc lat
Oostkapcllc van een achterstand,
vervolgens moest hun keeper zich
tweemaal tot het uiterste strekken
waarna dc bal tot tweemaal toe vai;
dc doellijn werd gehaald. Aan dc
andere kant had Hans Sloutjesdijk
in dc eerste fase zijn vorm van de
laatste weken nog eens duidelijk
getoond. Op verrassende wijze nam
Ooslkapelle halverwege dc eerste
helft dc leiding toen Gilles Maranus
direkt uit een vrije schop doelpuntte
0-1. Dezelfde speler miste in dc 35ste
minuut een ideale mogelijkheid om
Oostkapcllc op 0-2 te zetten toen hij
een strafschop naast school.
SKNWK hield ook na dc rust een
overwicht dat pos diep in de tweede
helft resulteerde in doelpunten. Uil
een hoekschop van Joost Folmcr
kopte Wim van Putten het leder on
houdbaar in dc louwen 1-1. SKNWK.
conditioneel zeer sterk (evenals in
voorgaande wedstrijden overigens)
rook dc overwinning. Het publick
steunde in de laatste fasen dc
blauw-zwartcn die vijf minuten voor
tijd op een verdiende 2-1 voorsprong
kwamen. Mei een verrassend hak-
balletje bediende Jan v. d. Zande de
snel reagerende Jan Thicry die hel
leder onhoudbaar tegen de touwen
joeg. Adric Kristalijn rondde even
later voorbereidend wcud van dc
linkervleugel net niet af. De bal
stuitte via de paal hel veld weer in.
En ook Huib dc Valk had niet hel
gewenste succes. Oostkapcllc kwam
in die laatste fase nog een keer ge
vaarlijk door maar toen was keeper
Sloutjesdijk met een bliksem rcak-
tie de bezoekende aanvallers te snel
af. Een overwinning als beloning
voor de inzet cn sterke conditie.
