HET LAATSTE HOUVAST
Ekonomische krisis
ook door psychologische
effekten!
BLIK DOOR HET WERELD
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE Vrijdag 25 oktober 1974 Nr. 21579
7
Het belangrijkste resultaat van
Kissingers zevende reis door het
Nabije Oosten heeft minder met Is
raël van doen dan met de krisis die
de wereldekonomie teistert. Saoedi-
Arabië was al enige tijd de mening
toegedaan dat een verdere verhoging
van de olieprijzen hoogst ongewenst
was en een verlaging voor ieder
heilzaam zou werken. Maar zolang
het als eenling dit standpunt hul
digde had het weinig effekt, ook al
is het land de grote olieleverancier
van de wereld. De redenering waar
voor koning Feisal al enige t\jd voel
de schijnt Kissinger nu ook elders in
de Ardbische wereld met enig sukses
verkocht te hebben. Waarbij het be
langrijkste is dat de sjah van Per-
zië tot ongeveer dezelfde slotsom is
gekomen.
Deze twee vorsten, die beide der
mate autokratisch regeren, dat ze
persoonlijk beslissen hoe hun land
handelt, zijn beiden geplaatst voor
ongeveer het omgekeerde probleem
als dat van het industriële westen.
Ze zitten met een massa geld, waar
mee ze iets moeten doen. Voor de
sjah leek het probleem vrij eenvou
dig: hij kocht fabrieken in alle mo
gelijke landen om pijlsnel de Perzi
sche industrialisatie aan te zwenge-
Ine. Het is een bezigheid waarmee
hij ongeveer zo ver is gegaan als hij
kan gaan - de fabrieken moeten ook
bemand worden en er moeten klan
ten gevonden worden voor de pro-
dukten, iels wat by het ontbreken
van een thuismarkt niet zo eenvou
dig is.
Vervolgens is de sjah aan het be
leggen gegaan en op niet geringe
schaal. Zijn opvallendste aankoop
was een grote portie van het Duitse
f bedrijf Krupp, waarbij hij terstond
gekonfronteerd werd met de andere
kant van het probleem: het bedrijf
waarin hij zich een fors aandeel
kocht heeft te kampen met de eko
nomische krisis, zoals vrijwel alle
bedrijven.
Vicieuze cirkel
En daarmee komt hij in hetzelfde
schuitje als koning Feisal, eveneens
beschikkend over enorme bedragen
maar zonder de Perzische mogelijk
heden om op grote schaal te indu
strialiseren in eigen land. Voor hem
was de keus slechts tussen goud of
aandelen in de Westerse industrie.
Nu als hij naar de beurskoersen
kijkt in hun neergang dan kan hij
zich evenmin erg gelukkig voelen.
De olieleveranciers merken dat de
ekonomie gesmeerd wordt door de
olie en dat ze er inderdaad wel be
lang bij hebben dat die industrie dan
ook gesmeerd loopt. Bovendien zit
er een element van een vicieuze cir
kel in de situatie: naarmate de eko
nomische misère toeneemt wordt
ook de behoefte aan olie geringer of
het vermogen die te kopen, wat het
zelfde effekt heeft.
Het laatste is o.a. al het geval met
menig ontwikkelingsland ook al
NICOSIA. Ook de korte oorlog dit
jaar op Cyprus laat zijn sporen van
menselijk leed na. Met door onze
kerheid en diep verdriet getekende
gezichten, doen een moeder en een
verloofde van een Grieks Cyprisch
soldaat, hier navraag over het lot
van de hun dierbare, die sinds de
Turkse invasie vermist wordt. Bei
de vrouwen werken vrijwillig voor
het Rode Kruis.
verschuift het een groot deel van
zijn budget van de aanschaf van in
dustriële produkten weg (met kwa
lijk effekt op de leverende industrie
naar de olieaankoop. Nu is het iets
te eenvoudig om de hoge olieprijzen
alleen als de kwade pier te beschou
wen. Tenslotte is het boeiende van
de ekonomie vaak dat niet alles te
berekenen valt. Misschien nog meer
dan de feitelijke prijsstijging bederft
het psychologisch effekt ervan de
wereldekonomie. Een begrijpelijke
terughoudendheid in de investerin
gen leidt al tot verminderde aktivi-
teit, maar te bewijzen is nooit of die
terughoudendheid echt gewettigd is
- maar welk bedrijf valt zich graag
builen?
Maar ook bij de burger is een
voorzichtiger beheer van zijn koop
kracht merkbaar, wat o.a. tot ge
volg heeft dat fabrieken gaan kam
pen met onverkochte voorraden
waardoor inderdaad terecht de lust
tot investeren bekoelt. Zo zal het ef
fekt van verlaging der olieprijzen, of
althans vermindering van de stijg-
tendens, in de berekening niet zo gek
groot hoeven te zijn. Het wachten
hierbij is weer hoe het onbereken
baar psychologisch effekt zal zijn.
Flitsen
uit het buitenland
PARIJS. De staking die vorige
week donderdag begonnen is in en
kele sorteercentra van de posterijen
in Parijs, breidt zich uit. Thans is in
Parijs de staking van de sorteerders
vrijwel algemeen.
ATHENE. De drie leiders van de
militaire Junta die op 21 april 1967
de demokratie in Griekenland om
hals bracht en die de volgende ze
ven jaren de macht uitoefende, zijn
samen met twee intieme medewer
kers, in hun woningen gearresteerd
en overgebracht naar het eiland Kea
in de Cycladen.
MOSKOU. In de Moskouse metro
heeft een brandje gewoed. Op de zo
genaamde Pokrowskaja-lijn, die het
Dzerjinskiplein verbindt met het
Plein der revolutie raakte door on
bekende oorzaak een wagon der on
dergrondse in brand.
WASHINGTON. De kandidaat
voor het Amerikaanse vice-presi-
dentschap, Nelson Rockefeller, heeft
bekendgemaakt dat hij sinds 1957
bijna 25 miljoen dollar heeft ge
schonken aan allerlei instellingen en
kerken.
WASHINGTON. Vier betogers,
onder wie een Rooms-Katholieke
priester, drongen de redaktiekamer
van de American Broadcasting Com
pany binnen en maakten een kort
protest voor de mikrofoons uit naam
van politieke gevangenen in Noord-
Ierland.
NEURENBERG. Allgemeine Elek-
trizitats-Gesellschaft AEG-Tele-
funken heeft 4.300 van de 6.000
werknemers van haar fabriek voor
huishoudelijke apparaten in Neu
renberg voor de rest van de week
naar huis gestuurd wegens de on
gunstige ontwikkeling van de markt
voor deze produkten in de tweede
helft van dit jaar.
HANNOVER. Een onbekende heeft
firma's in West-Duitsland, Neder
land, Zweden en Italië voor moge
lijk enkele miljoenen guldens opge
licht door goederen met vervalste
cheques te betalen, zo heeft de
Westduitse politie meegedeeld.
GUAYAQUIL (Ecuador). De In-
teramerikaanse Ontwikkelingsbank
(IDB), de Wereldbank en het Inter
nationale Monetaire Fonds (IMF)
zijn bereid gezamenlijk financiële
hulp te verlenen aan landen die met
een tekort op hun betalingsbalans
kampen als gevolg van de hoge olie
prijzen.
WASHINGTON. De Amerikaanse
minister van justitie heeft de 43-
jarige Henry Ruth benoemd tot bij
zonder officier van justitie belast
met het onderzoek naar de Water
gate-affaire. Ruth volgt Leon Ja-
worski op met ingang van zaterdag.
Hij was tot nog toe de plaatsvervan
ger van Jaworski.
KOEWEIT. Negen mensen zijn om
het leven gekomen toen op het noor
delijke olieveld van Koeweit een
kompressor ontplofte, aldus hebben
funktionarissen van de betrokken
oliemaatschappij meegedeeld.
WASHINGTON. De Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken,
Henry Kissinger, die uit Washing
ton naar Moskou is vertrokken, on
derneemt een reis van minstens drie
weken, die hem, nu een verblijf van
enkele dagen in de Russische hoofd
stad, zal voeren naar een tiental an
dere hoofdsteden.
PEKING. De Chinese partijleider
Mao Tse-Toeng heeft de Deense pre
mier Poul Hartling ontvangen en
ongeveer een uur met hem gespro
ken. Dit is in goedingelichte kringen
in Peking vernomen.
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
EDE. In de nacht van woensdag op
donderdag is uit een woning van een
handelaar in Ede voor f 33.000 aan
geld gestolen. Uit een wandmeubel
werd f 10.000 weggehaald en uit een
kassalade nogeens f 23.000. De in
brekers konden binnenkomen via
een openstaand klapraam.
DRUNEN. De bruidswagen van
koning Boudewijn en koningin Fa-
biola van België is te koop. De wa
gen, een Cadillac, uit 1955, is voor
zien van kogelvrije ramen en pant
serplaten. De 'bruidswagen wordt
voor een bedrag van f 25.000 aange
boden op de eerste markt voor an
tieke auto's in Nederland, die op 1,
2 en 3 november in Autotron Lips te
Drunen wordt gehouden.
DEN HAAG. De Franse voorstel
len voor een uiterlijk in december
te houden topkonferentie worden
thans door de Nederlandse regering
bestudeerd en zullen in de eerste
helft van november door de negen
ministers van buitenlandse zaken
worden besproken, aldus is in Den
Haag vernomen.
DEN HAAG. De 43-jarige Haagse
mevrouw L. I. A. Bosman heeft acht
uur lang met drie vingers beklemd
gezeten tussen een opklapbed. D at
gebeurde op haar kamer bij het op
maken van het bed 's-middags rond
drie uur.
HILVERSUM. Een tragisch mis
verstand noemde dr. P. H. van Gor-
kum, lid van de Tweede Kamer voor
de PPR het idee van veel Surina-
mers, dat zij bij terugkeer naar een
onafhankelijk Suriname alle sociale
premies, die zij tijdens hun verblijf
in Nederland hebben betaald, kun
nen meenemen.
HEERLEN. Minister Lubbers van
ekonomische zaken heeft in een
brief de voedingsbonden van NKV
en NVV laten weten dat de Heer-
lense vestiging van de Verenigde
Limburgse Bakkerijen, de VLB, (200
werknemers) gesloten moet worden.
De minister is wel bereid om de
kleinere produktie-eenheid te Ge
leen - met kans op 170 arbeidsplaat
sen - te steunen.
Wat biedt
de BEELDBUIS 9
ZONDAG 27 OKTOBER
NED. I: Dit net komt om drie uur
in de lucht met „Het programma
met de muis". De volgende 25 minu
ten kan men doorbrengen bij deel
vier van De witte steen, waarin o.m.
beelden van een vreemde circusoli
fant. Tot kwart voor vijf is daarna
de rubriek Panoramiek op het
scherm, waarin de problemen van
Suriname en de Nederlandse Antil
len o.a. behandeld worden. Voordat
Frits van Turenhout waarschijnlijk
weer een aantal mensen gelukkig en
een deel ongelukkig kan maken met
de toto-uitslagen heeft de rubriek
Werkwinkel nog tien minuten be
schikbaar. Na cle muzikale zondag
middagoverpeinzing van het IKOR
in het programma Vesper, neemt de
NOS de draad weer op en kan men
kijken naar een reportage van het
wereldkampioenschappen turnen,
vanuit de Bulgaarse plaats Varna.
Tegen half zeven is het weer tijd
voor het IKOR, met de rubriek
Woord voor woord, dat gevolgd
wordt door Paulus de boskabouter
en Meester Maesius. Deze heeft een
zodanige klap opgelopen dat hij aan
geheugenverlies lijdt. Na het jour
naal volgt als gebruikelijk Studio
Sport. Hierop aansluitend volgt Ma
gazine 1 op zondag, waarin een ge
sprek met de vertrekkende burge
meester van Rotterdam, W. Thomas
sen. Aflevering vijf van De wolven
man, die hierna volgt, toont dat de
maatschappij het sterk op Otto be
doeld lijkt te hebben. Voor de twee
de maal deze zondag is het daarna
tijd voor Panoramiek en het eerste
net gaal tenslotte de lucht uit met
het programma Zienswijze.
NED. II: Tussen zeven en half elf
vier programma's op dit net. De eer-
ste vijf kwartier leveren een avon
tuur op van McMillan en vrouw. De
politieman en zijn vrouw buigen
zich over de raadselen die zich ma
nifesteren nadat een rijk zakenman
zich uit het bovenste raam van een
torenflat heeft gestort en zijn lijk
onvindbaar is. Henk van Montfoort
is vervolgens de gastheer in Met de
muziek mee, ditmaal vanuit het Lu
xor theater in Rotterdam. De serie
Colditz, die zich kenmerkt door een
sterke formule, toont de kijkers
daarna de verdere belevenissen van
de krijgsgevangenen in het kamp.
Zowel aan Duitse als aan Engelse
zijde buigt men zich over de dood
van een Duits korporaal. De Britten
menen dat er aanwijzingen zijn die
op moord duiden. Aanvankelijk richt
de verdenking zich op de Fransen,
maar even later bekend een Poolse
officier de moord. De VARA komt
aan het eind van haar programma
met de reportage Rotterdam in de
negentiende eeuw, waarin vele oude
foto's van het oude Rotterdam zijn
opgenomen. Het grootste deel hier
van bestaat niet meer.
ZONDAG 27 OKTOBER
NED. I: 14.30 Natuurkunde is
^overal: 15.30 Nieuws15.32 De tv-
muis; 15.55 De witte steen; 16.20 Pa
noramiek: 16.45 Werkwinkel; 16.55
Toto; 17.00 Vesper; 17.32 W.K.-tur-
nen; 18.25 Woord voor woord; 18.30
Paulus de boskabouter; 18.35 Mees
ter Maesius; 19.00 Nieuws19.05 Stu
dio Sport; 20.20 1 op zondag; 21.10
De wolvenman; 21.40 Panoramiek;
22.05 Zienswijze; 23.05 Journaal.
NED. II: 18.15 De gemeenteraad;
18.52 Vooraf; 18.55 Paulus de boska
bouter; 19.00 Nieuivs; 19.05 McMillan
en vrouw; 20.20 Met de muziek mee;
21.20 Colditz; 22.15 Rotterdamin de
negentiende eeuw; 22.30 Journaal.
MAANDAG 28 OKTOBER
NED. 1: Om zeven uur zet de
TROS de jeugdserie Arpad, de zi
geuner voort. De zigeuner en zijn
vriend zijn op de vlucht voor de
Oostenrijkers. In een zigeunerkamp
hopen zij hulp te krijgen, maar ze
wordeyi echter verraden. Verlier
biedt vervolgens een nieuwe afleve
ring uit de serie Het zal je kind
maar wezen, waarin Frank Spencer,
ondanks zijn goede bedoelingen
weer heel wat op stelten zet. Na het
journaal volgt de kwis Alles of niets.
Men heeft het in de kranten kunnen
lezen: TROS-direkteur Landré is
boos geworden over het hoge bedrag
(zo'n f 20.000) dat in de vorige afle
vering van deze kwis werd uitge
reikt. Dit mag niet meer gebeuren.
Hel hoogste prijzenbedrag mag tien
duizend gulden zijn. Overigens ook
nog een prijs om je best voor te
doen. Keizer Napoleon is 36 jaar, als
hij om tien voor half tien in beeld
verschijnt in de vijfde aflevering De
liefdes van Napoleon. Hij betwijfelt
of hij van zijn zes jaar oudere vrouw
nog een troonopvolger kan verwach
ten. Zoals we ook in de vorige afle
vering konden zien is Napoleon te
genover zijn vrouw verre van liefde
vol en vriendelijk. Zijn vrouw kon-
kludeert dat hij weer een ander lief
je heeft. Kennissen proberen hem
vervolgens aan de achttien lentes
Advertentie
KOUWENBERG
Jj Voor alle
doe het zelf artikelen
op sanitair gebied
Poststraal 48 b
O tegenover het postkantoor x
N Zierikzee
Werkplaats: Meelstraat 46.
BRUINISSE. Een laatste foto in de
serie dijkhuisjes (schuurtjes) te
Bruinisse. Hier een viertal in het
oog van de lens.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
tellende domme Eleonora te koppe
len. De TROS besluit haar uitzen
ding met Aktua TV.
NED. II: Voor de tweede maal in
drie dagen kan men Doris Day aan
het werk zien. Vanavond haalt de
journaliste haar buurman over zich
kandidaat te stellen voor de ge
meenteraadsverkiezingen. Het ande
re programma voor de klok van acht
uur is het spelletje Zo moeder, zo
zoon. Als gaste in het panel deze
avond Ciska Peters. Op het journaal
laat de NCRV een aflevering van de
politieserie Kojak volgen. Deze
tracht ditmaal oplossing te brengen
in een bouwschandaal dat zelfs tol
de doodfvan een agent heeft geleid.
De bouwondernemer stelt pogingen
in het werk om de kaalhoofdige mis
daadbestrijder om het leven te bren
gen. Na Kojak volgt de BBC pro-
duktie Zwarte Safari, het verslag
van een expeditie vanuit Afrika
naar Engeland. Vervolgens belanden
de kijkers weer in spelsfeer. Om
tien uur beleeft de mini-voetbal-
shoiv namelijk zijn première. NCRV
en het weekblad Voetbal Interna
tional zijn de organisatoren van deze
mini-voetbalkompetitie, die in to
taal uit vijftien wedstrijden be
staat. In de eerste uitzending komen
een Rotterdamse ploeg en het natio
naal militair team tegen elkaar uit.
Voordat het tijds.tip aanbreekt voor
de uitzending van Symbiose (van de
NVSH) heeft de NCRV tenslotte nog
vijftien minuten beschikbaar voor
de rubriek Ander Nieuws, dat lasti
ge zaken als belasting, geweten,
plicht en armoede belicht.
MAANDAG 28 OKTOBER
NED. I: 11.10 Schooltelevisie;
18.45 Paulus de boskabouter; 18.55
Nieuws; 19.05 Arpad de zigeuner;
19.25 Het zal je kind maar wezen;
20.00 Jorunaal; 20.20 Alles of niets
21.20 De liefdes van Napoleon; 22.15
Aktua tv; 22.50 Journaal.
NED. 11: 18.15 De gemeenteraad
1S.45 Paulus de boskabouter; 18.55
Nieuws; 19.05 Doris Day; 19.30 Zo
moeder, zo zoon; 20.00 Journaal;
20.20 Kojak; 21.10 Zwarte Safari;
22.00 Mini-voetbal-show; 22.40 An
der nieuws; 22.55 Symbiose; 23.00
Journaal.
61
Hoewel het aanvankelijk een ge
zellig weekeind was en vooral Kathy
door tante Truus door en door werd
verwend, voelde de gastvrouw intuï
tief, dat er iets niet in orde was tus
sen deze twee mensen. Ze zou het
niet kunnen definiëren, want zo op
't oog was alles koek en ei tussen
dit echtpaar, al vond Truus het wel
tekenend, dal Giep en Nelie elkaar
helemaal niet meer zoenden. Wat ze
anders te hooi en te gras deden, on
verschillig of Truus er al of niet bij
was. Er viel geen enkel hard woord,
maar zondagsmorgens vond Truus,
dat te situatie té lief was. Gemaakt
lief. Te kunstmatig.
Later in de middag, toen ze in de
keuken bezig was met het avond
eten, piekerde ze er over. Wat is er
met die twee aan de hand? Hebben
zc soms entre nous ruzie gehad? Gis
teravond? Of nog eerder? Voor hun
vertrek uit Leuven? Of onderweg
hierheen? Er is een geladen toestand
Ze had een paar keer de aderen
op Gieps voorhoofd zien opzwellen,
terwijl hij glimlachte. Maar ze be
greep instincmatig, dat hij inwendig
woedend was, Waarover?
Het past me niet me er in te men
gen, dacht zc. Dit is een aangelegen
heid tussen man en vrouw zelf. Maar
prettig voel ik me niet. Je moet bo
vendien op je woorden passen, want
écn verkeerd woord kan werken als
een vonk in buskruit.
Nu het eten onitstond er een soort
climax. Nelie verklaarde opeens, dat
zo nog een dag in Nederland bleef.
„Ik moet wal kleren heb'bcn en in
Leuven kan ik niet naar m'n zin
kopen. Bovendien is in België alles
schreeuwend duur En zeker textiel."
Het klonk nochalant. Nelie rookte,
maar haar hand beefde in het geheel
niet. Ze maakte een beheerste in
druk Daarentegen was Giep rood
FEUILLETON
DOOR
HENK VAN HEESWIJK
geworden. Hij keek zijn vrouw enige
tijd onderzoekend aan. „En Kathy?"
vroeg hij. „Zij moet morgenochtend
naar school."
„Ze kan wel een dag verzuimen,
dat is helemaal niet erg," merkte
zijn vrouw kalm op. „We kunnen in
de loop van de middag met de TEE
naar Brussel en dan nemen we de
sneltrein naar Leuven. Met een uur
of drie zijn we over."
Truus begreep nu. dat er iets niet
in orde was. Want als Nelie van plan
was geweest nog een dag langer te
blijven, was ze meteen wel met dit
plan op de proppen gekomen. Doch
ze zweeg wijselijk. Ze ging naar de
bar en wilde een drankje inschenken
Giep kwam overeind en met zijn
hand wuivend, zei hij tegen zijn
schoonzuster: „Nee, laat ik het niet
doen. Zoals de situatie nu is, kan ik
beter vanavond nog terug rijden
naar Leuven."
Nelie streefde niet tegen. Het af
scheid was koel. Vooral van Nelie's
kant. „Doe voorzichtig," ried ze hem
aan. „Rijd alsjeblieft kalmpjes, he?
Je hebt alle tijd."
De beide vrouwen en het kind ke
ken dc grote wagen na, tot deze de
hoek om was. Daarna keerde ze zwij
gend naar huis terug. „Zo." zei Nelie
tot haar dochtertje, „nu gaat m'n
meisje slapen, he? Want het is de
hoogste tijd
Gewillig liet het kind zich uitkle
den, terwijl tante Truus haar naar
bed bracht. Ze babbelde nog wat met
de kleine meid en zei. dat tante de
volgende morgen mee zou gaan, de
stad in. ..Tante vraagt wel een vrije
dag; dat kan gelukkig altijd."
Beneden zag ze Nelie aan de tele
foon. Omdat het toestel in hel klei
ne kamertje 'b'ij de trap was geplaatst
met een verklikker in de hal. kon
Truus niet horen, wat haar zus zei.
Het gesprek duurde geruime t.ijd,
Truus had intussen de tafel afge
ruimd en begon in de keuken met de
afwas. Na enkele minuten kwam
haar zuster ook de keuken binnen,
pakte automatisch een afdroogdoek
om haar zus te helpen met de vaat.
„Ik ga vanavond nog weg, zus. Met
Kathy."
Truus keek haar verbaasd aan.
„En je zei tot Giep, dat je morgen
middag pas terug ging?"
De ander schudde haar hoofd.
„Camouflage. Ik heb nog een paar
uur de tijd. want ik ga helemaal niet
meer terug naar Leuven. Ik heb een
kontaktadres. Nee, niet in Den Haag.
Waar het wel is. zeg ik voorlopig
liever niet. Ik onderhoud wel kon-
takt met je."
Truus had haar werk laten rusten
haar zuster onderzoekend aankijkend
Ze begon nu iets te begrijpen. „Be
doel je, dat jullie uit elkaar gaan?"
Nelie knikte, een pan afdrogend.
„Zoiets. Giep bedriegt me. Ik heb
bewijzen. O, het duurt al een hele
poos. Al vóór hij permanent werd
benoemd als beheerder in Leuven.
In feite heeft-ie al lang genoeg van
me. Het is zijn sekretaresse, een
roodharig kreng uit. het Waalse. Je
weet wel, eentje, die zogenaamd
geen Vlaams verstaat, zo'n fanatieke
franskiljon. We hebbbn er één keer
slaande ruzie over gehad. Daarna
bleef cr een soort gewapende vrede
tussen ons." Ze grinnikte even, maar
het was helemaal niet van plezier.
De lach was uitgesproken boosaar
dig. „Vanavond, als-ie thuisgekomen
is, zal-ie best door hebben, dal ik
niet het mietje ben, waarvoor hij me
misschien nog houdt. Daarom ga ik
straks weg. Maar Kathy moet eerst
een paar uurtjes slapen."
„Waar ga je heen?"
(wordt vervolgd',
