BIJDRAGE TOT HISTORIE
VAN BIJZONDER DORP
Hoofdoorzaak branden:
menselijke onvoorzichtigheid
Jrcisckor
Schouweii-Uuieelaiulse Sport spiegel
INGEZONDEN STUKKEN
r
tamboer
Uit Dreischors verleden
(IX)
De kerk is volgens middeleeuws systeem oost-west ge
bouwd, met de toren aan de westzijde. Het is een twee-
bonkige hallenkerk, met verschillende bouwstijlen,
zodat de bouw vele tientallen jaren zai hebben ge
duurd.
De twee noordelijke kapellen, voor de restauratic afgedekt met een les
senaardak, zjjn wellicht het begin van een derde beuk. Daarvoor pleit ook de
grote afstand tussen de noodelijke kerkmuur en de gracht. Zoals gebruikelijk
bouwde men noordelijk van het priesterkoor een sacristie, de lokaliteit waar
de priesters zich kleedden. Dit met een torentje bekroonde gebouw, was
begin 16e eeuw zodanig verzakt, dat het werd afgebroken. Zuidelijk van het
koor bouwde men de nog bestaande sacristie.
Grote kerk
Voor een betrekkelijk klein dorp,
zoals Dreischor altijd was, is de
kerk erg groot. Dal is niet alleen
omdat men destijds ter ere Gods een
groot bedehuis bouwde, of dat men
veel ruimte nodig had voor de kat
holieke eredienst, maar de kerk was
tevens begraafplaats.
Dit bewyzen nog verscheidene
grafzerken van geestelijken en wel-
gestelden, die thans in liet koor lig
gen.
Onder meer ligt er de grafsteen
van Daniël Claeszone, ridder van
Jeruzalem. Op de zerk staat het hier-
bijafgebeelde zogenaamde Jeruza-
lemskruis, wat er op duidt dat Da
niël een pelgrimstocht naar heit hei
lige land maakte. Dat was in die tijd
een langdurige en gevaarlijke reis.
DREISC1IOR. De heer J. L.
Brabcr te Dreischor, arts ter
plaatse en bekend om zijn his
torische kennis, heeft een stu
die voltooid van Dreischor,
over het manuscript waarvan
wü dc beschikking kregen. In
- naar te verwachten valt -
een groot aantal afleveringen,
willen wij dc geschiedenis van
Dreischor hier publiceren.
Een wijdingskrnis
Het hoofdaltaar stond in het oos
telijk gedeelte van het koor. Als de
cureyt. de priester, het offer op
droeg stond hij met het gezicht
naar het oosten gekeerd. -
De bisschop wijdde elke nieuwe
kerk, door de muren te zalven met
Bet heilige Chrisma, een mengsel van
olijfolie en balsem. Is getuigenis
van de - inwijdingsceremonie werden
op dé muren 12 wijdingskrulsen aan
gebracht van hout of metaal. In
Dreischor waren het kleurige ge
schilderde, in een cirkel geplaatste
ankèrkruisen, met centraal een ope
ning. Bij de aanvang van de kerk
restauratie in 1959 kwamen enkele
van deze oorspronkelijke wijdingsr
kruisen, vanonder een serie kalkla-
gen te voorschijn. Door de slechte
staat waarin de muren verkeerden
was het niet-mogelijk de kruisen te
behouden.
Heilige Adriaan
De kerk is gewijd aan de heilige
Adriaan, beschermer van de huiden-
vetters, dat zijn de leerlooiers.
Het was uiteraard een heilige
waaraan men behoefte had, zodat we
mogen concluderen, dat de schapen
huiden ter plaatse werden gelooid en
als schapenleer verhandeld werden.
Er was ook een gilde van St.
Adriaan, dat tot de hervorming bleef
bestaan. Ongetwijfeld stond in de
nog aanwezige nis in de westelijke
torenmuur, een beeld van de pa
troonheilige. De jaarlijkse omme
gang, de processie, werd op zijn
naamdag dat is 6 september gehou
den.
In de 15e en 16e eeuw was Ad
riaan de meest voorkomende voor
naam te Dreischor. Na het vernoe
men van de naaste familileden, werd
in elke plaats als naam van een
nieuwe wereldburger, die van de
belangrijkste heilige het meest ge
kozen, dus hier Adriaan.
Muurschilderingen
Tijdens de kerkrestauratie kwa
men op de muren ook verscheidene
schilderingen van onder de kalkla-
gen te voox-schijn. Het waren teksten
uit de Deux Aes-Bijbel met daaron
der grafschi'iften uit de periode 1580-
1600, dus uit het begin van de refor
matie. Als versiering was soms een
duivelskop met een ring in de mond
aangebi-acht. Enkele muurschiderin-
gen zijn nog te zien, zij het in be
schadigde toestand. De oudste tek
sten op de koormuur wax*en in het
latijn gesteld, dateren dus uit een
vi-oegere periode.
Was men niet in staat om de vrij
hoge kosten van een graf in de kerk
te betalen, dan werd men in de
eveneens gewijde grond van het
kerkhof, binnen de gracht gelegen,
begraven. Alleen misdadigers en
zelfmoordenaars vonden elders hun
laatste i-ustplaats.
De altaarsteen, herkenbaar aan 5
ingekraste Wijdingskruisjes, maakt
thans deel uit van het plaveisel in
het kooi-. Enkele nissen in de koor
muren, zijn elementen uit de voor-
reformatische periode en dienden als
bergplaats van benodigdheden voor
de eredienst.
Voorbeeld van J eruzalemskruis
LAND- EN TUINBOUW
Som* dnivehknp met ring
In 1973 bedroeg de direkte schade
door brand toegebracht f 330 mil
joen. Het totaal aantal bi-anden was
24.427. Bij deze branden waren 70
doden en 686 gewonden te betreuren.
In de landbouwsektor (boerderijen
en schuren) ging voor f 29,8 mil
joen in vlammen op.
Onder de bekende brandoorzaken
die op het platteland een hoge tol ei-
sne aan brandschade behoren:
spelen met vuuiVbaldadigheid;
defekten aan elektrische appa-
x-aten/kortsluiting;
hooibroei;
onvoorzichtig gebruik van ver
brandingsmotoren.
Van een groot aantal branden is
de oorzaak erg moeilijk op te sporen.
Maar welhaast zeker mag men aan
nemen dat ook bij die groep de
menselijke onvoorzichtigheid de bo
ventoon voert.
Het menselijk leed, het verlies van
dierbare bezittingegn, de zorg om
aan nieuwe woon- en bedrijfsruimte
te komen, enz. kunnen niet in cij
fers worden uitgedrukt.
Te optimistisch
Bij het lezen van de bijna dage
lijks voorkomende kranteberichten
over branden in huizen, fabrieken en
borederijen blijft de mens toch opti
mistisch van aard. ..Bij mij gebeurt
zoiets niet?" „Dat lijken mij over
dreven maatregelen toe!" Dit zijn
uitspraken die men veel te horen
FINANCIËN EN ECONOMIE
Middelengroei
bij de Rabobanken
De maand september is gunstig
geweest voor dc middelengroei bij
de Rabobankorganisatie In deze
maand namen de middelen - waar
in de spaargelden mede zijn begre
pen - toe met f 244 miljoen, hetgeen
meer Is dan in september vorig jaar
toen de middelenannwas f 222 mil
joen beliep. In de periode januari-
september dit jaar stegen de midde
len met f 2.450 miljoen of 9 pet. te
vergelijken mot f 2.410 miljoen of
bijna 10 pet. in de eerste negen
maanden van 1073.
krijgt wanneer het ondei-werp
brandveiligheid ter tafel komt. Bijna
iedereen omgeeft zich als het ware
met een muur van optimisme. Men
wil niet of zo min mogelijk te maken
hebben met gevaren die hem of haar
bedreigen. Toch is het noodzakelijk,
ondanks die drempel, dat elk mens
steeds moet blijven streven om
brand zoveel mogelijk te voorko
men. Wie de gedachte „ik moet op
passen voor brand" in zich prent,
kan daadwerkelijk meehelpen brand
binnen de perken te houden.
In de preventie ligt nl. de kracht
van onze verdediging tegen brand.
Het voorkomen van een brand is al
tijd eenvoudiger dan het blussen er
van.
MARKTBERICHTEN
Dc eiervcilingcn
BARNEVELD, 17-10.
Coöp. Vcluwse Eierveiling. Aan
voer 3.071.613 stuks (volgens vei-
linglijst 2.050.020 stuks), stemming
rustig.
Prijzen in guldens per 100 stuks:
Eieren van 50 gram 11,62-12.04; 55
gram 11.83-11,99; 60 gram 12.19-
12,46; 65 gram 13,24-13,29.
Eierveiling. Aanvoer 927.780 stuks,
stemming matig. Prijzen in guldens
per 100 stuks; eieren van 51-52 gram
11,70; 56-57 gram 12.06; 61-62 gram
12,79; 66-67 gram 13,63.
Eiermarkt. Aanvoer ca. 2.600.000
stuks, handel kalm. Eieren van 46-
48 gram f 11,30-11.50 per 100 stuks,
kg-prijs f 2,46-2,40; eieren van 50-
54 gram 1' 11,90-12,10 per 100 stuks,
kg-prijs f 2,38-2,24; eieren van 57-
61 gram f 12,30-12.70 per 100 stuks,
kg-prijs f 2,16-2,08; eieren van 64-
67 gram f 13.50-14,00 per 100 stuks,
kg-prijs f 2,11-2,09. Witte eieren van
567-67 gram 10-50 cent por 100 stuks
lager.
NEW YORK. Dc vrouw van Nelson
Rockefeller, de kandidaat voor het
Amerikaanse vicc-presidentschnp, is
donderdag geopereerd aan een kan
kergezwel in de linkerborst. De
borst moest worden afgezet.
KERKNIEUWS
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te Hull (Gild): D. R. Jon
ker, Akkerwoude c.a.; te De Noord
oostpolder (wijkgem. Bant-Rutten):
drs. R. Oost (voorheen wetenschap
pelijk medewerker aan de R.U.) te
Groningen; te Wilnls: drs. J. Hoek,
kand., Katwijk aan Zee; te Nun-
speet: G. Jonkers. Vriezenveen.
Aangenomen naar Woerden: H. M.
Cnossen, Amsterdam.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Drachten: J. Tevel,
Aalten.
Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt
Bedankt voor Ncerlandia en Win
nipeg (Can.): C. Stam, Langeslag.
Gereformeei'de Kerken Vrijgemaakt
Buiten Verband
Beroepen te Doesbui-g, Oosterbeek
/Wolfhezc en Velp: E. Zwarteveen,
Voorthuizen.
Gereformeerde Gemeenten in Ne
derland
NIEUWERKERK. Donderdag 24
oktober 's avonds half acht, ds A. v.
d. Bei'g.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Gameren en te Koot
wijkerbroek: drs. J. Hoek. kand. te
Katwijk aan Zee; te Capelle aan de
IJssel: W. Chr. Hovius te Ede; te
Polsbroek: J. R. Volk, kand. te Bun-
nilc.
Bedankt voor Voorthuizen: J. Koe
le, Nijkerk.
Toegelaten tot de Evangeliebedie
ning: J. R. Volk, Provinciale weg 43,
Bunnik (beroepbaar); J. van Haaften
Borneolaan 3, Hilversum (beroep
baar); mej. N. J. Middelhoek, Laan
van Minsweerd 25bis, Utrecht (be
roepbaar); T. A. van Rheede, Park
straat 7, Uti'echt.
Gereformeerde Kerken
Aangenomennaar Oppenhuizen;
D. Ras, kand. te Amstei-dam.
Gereformeerde Gemeenten
Beroepen te Rotevdam-Z.J. van
Haaren, Amersfoort.
Tweetal te Rotterdam-C.: A. Breg-
man, Rijssen en W. C. Lamain,
Grand Rapids.
Examens
Aan de V.U. te Amsterdam zijn ge
slaagd voor het kandidaatsexamen
theologie: J. Bonnes, Amstelveen; K.
E. Bras, Amsterdam; B. J. G. Rool-
vink, Kollum en A. Westx-a, Amster
dam. Voor het doctoraalexamen: J.
Joosten, Wormer.
Gereformeerde Kerk
Zuid-Afrika breekt
met kerken in Nederland
KAAPSTAD, 17-10. De algemene
synode van de Nederduits Gerefor
meerde Kerk in Zuid-Afrika (NGK)
heeft woensdag met een grote meer-
derheid van stemmen besloten alle
banden met de Gereformeerde Ker
ken in Nederland te verbi-eken.
De synode zegt dit besluit te heb
ben genomen omdat de Nederlandse
zusterkerken het anti-racismefonds
van de Wereldraad van Kerken blij
ven steunen. De NGK zal de banden
niet verbreken als de Gereformeerde
Kei'ken in Nederland „hun besluit
de terreur aan onze grenzen te steu
nen heri-oepen voor de eerste zitting
van hun volgende synode".
Restauratie
Eusebiuskerk Arnhem
kost 12 miljoen gulden
ARNHEM, 17-10. De restauratie
van de Grote of Eusebiuskerk in
Arnhem, waar de laatste maanden
geregeld brokken steen uitvallen zal
12 miljoen gulden kosten in plaats
van de aanvankelijk geraamde vier
miljoen.
Een en ander blijkt uit een uit
drie delen bestaand eindrapport
van een werkgroep die zich onder
voorzitterschap van de heer G. A.
Wijnhorst anderhalf jaar lang over
deze materie heeft gebogen. Don
derdag is het rapport voor publi-
katie vrijgegeven.
Het zekere voor
het onzekere
WALLISELLEN, 17-10. Vier
Oostenrijkse serveersters in
een restaurant in Wallisellen,
in hel Zwitserse kanton Zu
rich, hebben besloten hel ze
kere voor het onzekere te ne-
nemen voor het geval de
Zwitserse kiezers zondag een
voorstel zonden aannemen om
het aantal buitenlanders in
Zwitserland drastisch te be
perken. Ze hebben een brief
je opgeprikt met de vraag:
„Wie wil ons trouwen opdat
we Zwitsers kunnen worden",
ondertekend met Gerti, Sonia,
Maria en Hilde, en de mede
deling „Voor alle inlichtingen
zich te vervoegen bij de kas-
ZIerlkzce krijfjt het niet gemakkelijk tegen Clinge Dreischor
nceint het voor eigen publiek op tegen RIA-W. DES trekt op
naar Philippine Dreischor II favoriet binnen de leliën tegen
Rcnesse II In de zaterdagcompetitie spelen Brouwershaven. Bruse
Boys en WIK thuiswedstrijden.
VOETBAL KNVB
DISTRIKT ZUID 1
Als het weer wat mee zit kan er
in hel komende weekeinde weer een
volledig vuelbalproyrumma worden
afgewerkt. In de 4e klas H krijgt
Zierikzee bezoek van Clinge een te
genstander die het de rood zwarten
zeker niet gemakkelijk zullen ma
ken.
AFDELING ZEELAND
ZONDAGKOMPETITIE
Dreischor gaat het in de le klas
zondagmiddag voor eigen publiek
opnemen tegen RIA-W. een elftal
dat tot nu toe heel wat betere re
sultaten weet te boeken dan in het
vorige seizoen. Li de wedstrijden te
gen Luclor en Graauw hebben de
blauw witten bewezen thuis tot hel
leveren van goede prestaties in staat
Le zijn, reden waarom wij hen niet
bij voorbaat kansloos achten. DFS
gaat bij Philippine zeker geen ge
makkelijke strijd tegemoet. Toch
zullen de oranjehemden uit de West
hoek in deze ontmoeting een goed
resultaat moeten boeken als zij een
rol van enige betekenis willen blij
ven spelen. In de 2e klas B krijgt
Renesse in eigen omgeving de han
den vol aan Robur. Ook de reserves
van DFS staan op het sportpark Van
Zuijen in het treffen met Volharding
beslist voor geen gemakkelijke taak
om er zoncler kleerscheuren af le
komen. Zierikzee UI gaat op bezoek
bij Luctor 11, waar het voor hen niet
gemakkelijk zal zijn om het eerste
winstpuntje binnen le halen. In de
3e klas F komt Dreischor II in eigen
omgeving als favoriet binnen de
lijnen tegen Renesse II. Dreischor
III gaat met weinig hoap op sukses
op bezoek bij Luctor III.
ZATERDAGKOMPETITIE
In de le klas hebben Brouwersha
ven, Bruse Boys en WIK alien een
thuiswedstrijd. Brouwershaven gaat
het opnemen tegen hekkesluiter
Apollo, een wedstrijd welke de
thuisklub om niet in de gevaarlijke
Bloedplasma-avond
Bruinisse
Heden (vrijdag 18 oktober) is in
het Dorpshuis weer een Bloedplasma
avond. Er wordt dan van de mens
gevraagd voor een keer iets te doen
voor zijn medemens, een fles bloed
te geven voor hen die het nodig heb
ben, voor hen wiens leven hierdoor
verlengd zal kunnen woi'den.
Om zo'n avond te organiseren is
veel inspanning en tijd nodig en er
is veel bloed nodig. Het is echter zo
jammer dat juist op Bruinisse zo
weinig reaktie gekomen is voor deze
avond.
Het is gevraagd u voor deze avond
per aanmeldingskaart aan te melden,
doch kan men ook deze avond naar
het doi-pshuis komen en zijn bloed
beschikbaar stellen zonder zich
eei-st te hebben gemeld.
Voor de bloedafname komt een
daai'toe speciaal opgeleid team. Met
een ieder-s medewerking hoopt het
bestuur van de afdeling Bruinisse
dit team met veel bloed naar Am
sterdam terug te laten keren. Uw
bloed is bloednodig.
Afd. Ned. Rode Kruis
De peuterklas
te Scharendijke
Namens het bestuur wordt de
aandacht erop gevestigd dat de peu
terklas in Scharendijke nog steeds
bestaat.
Nu na bijna twee jaar gedraaid
te hebben blijkt er nog steeds be
hoefte te zijn aan de speelzaal. De
ouders en de kinderen blijven een
groot enthousiasme betonen, ook de
leidsters en het bestuur zijn dik te
vreden.
Wel is na twee jaar veel speel
goed aan vervanging toe, het groot
ste gedeelte kunnen wij zelf bekos
tigen, maar we zouden het gezellig
vinden als er nog eens aan ons ge
dacht werd, we houden ons name
lijk nog steeds aanbevolen voor de
bij u thuis overbodig geworden speel
tjes. b!ij onze peuters is echl alles
welkom en ze kunnen met zo ge
middeld 15 kinderen heel wat aan.
Misschien komt u nu met de na-
jaarsschoonmaak wel iets voor ons
tegen.
Misschien heeft u zelf ook nog
een peuter die u graag naar de
speelzaal wilt doen, er zijn nog wat
plaatsjes over en u kunt zich in liet
Herv. Jcugdgcbomv op maandag- of
woensdagmorgen opgeven.
Bestuur „Peuterklas Scharendijke
zóne terecht le komen, in winst moet
omzetten. Om zo ver te komen zal er
echter een grotere produktivileit
aan de dag moeten worden gelegd
dun jl. zaterdag legen Arnemuiden,
toen in de le helft het bewijs werd
geleverd dat men wel lot goed veld
spel in staal is. Bruse Boys krijgt be
zoek van Wissenkerke dat dit sei
zoen nog weinig polten heeft gebro
ken. In deze eerste thuiswedstrijd
van dit seizoen geven wij de jongens
van voorzitter Maarten Verspoor dan
ook wel een goede kans op de inzet.
Te Kerkwerve krijgt WIK de reser
ves van Arnemuiden te gast. Hoe
wel de gasten vorige week met
ruim verschil van Brouwershaven
wist te winnen menen wij toch dat
WIK zeker niet bij voorbaat geheel
kansloos is. In de 2e klas A komt
koploper Duiveland te Ooslerland
binnen de lijnen legen Bevelanders.
Spelend zoals in de voorgaande
wedstrijden moeten de kanaries hun
goede positie op de ranglijst kunnen
behouden. Weinig krachtsverschil
verwachten wij bij het treffen tus
sen MEVO en SKNWK op het sport
park Bannink. Te Scharendijke gaat
ZSC het tegen Oostkapelle niet ge
makkelijk krijgen hoewel dit niet
wil zeggen dal de rood witten niet
op de helft van de inzet beslag zou
den weten te leggen. In de 3e klas
A moeten de reserves van SKNWK
baas in eigen huis kunnen blijven
tegen Serooskerke III. MEVO 11
krijgt in eigen omgeving de han
den vol aan Wissenkerke II. Bruse
Boys II gaat bij koploper Kapelle 11
geen ge-makkelijke wedstrijd tege
moet, terwijl Duiveland II wellicht
de helft van de inzet mee naar huis
kan brengen van het bezoek aan
Wolf aartsdijk II. Een klein kansje op
een puntenverdeling maakt ook wel
WIK II in de uit-wedstrijd tegen
Nieuwdorp III. In de 4e klas A zou
koploper Brouwershaven II bij het
bezoek aan Colijnsplaatse Boys III
wel eens zijn eerste veer moeten la
ten. DFS III maakt thuis een goed
kans op de inzet in het treffen met
WIK III, terwijl Duiveland III en
SKNWK III elkaar op het terrein
van eerst genoemde wel niet veel
zullen ontlopen. Op het sportpark
Bannink komt Bruse Boys IIJ als
favoriet binnen de lijnen in de ont
moeting mei MEVO III, terwijl
Cortgene III in eigen omgeving voor
ZSC II een moeilijk te kloppen te-
genstdnder zal zijn.
JUNIOREN
In groep A I maakt Zierikzee A 1
te Hulst tegen HVV'24 wel een kans
je op de inzet. In groep A XI staat
er slechts een wedstrijd op het pro
gramma nl. de ontmoeting te Nieu-
werkerk tussen SKNWK A I en
Bruse Boys A I, waarbij het
krachtsverschil wel niet groot zal
zijn. In groep B XVI slaan wij de
kansen van het thuisspelende MEVO
B I iets hoger aan dan van het be
zoekende Duiveland B I. WIK B I
heeft in eigen omgeving goede troe
ven in handen tegen Bruse Boys B I,
terwijl bij de ontmoeting tussen
SKNWK B J en DFS B I het terrein
voordeel wel eens net de doorslag
zou kunnen geven. Renesse B I en
Dreischor B I zullen elkaar in de
duinstreek niet veel ontlopen. In
groep B XVII heeft MEVO B II in
de thuiswedstrijd tegen DFS B II
de beste papieren in handen. Zierik
zee B II moet winst kunnen boeken
in de wedstrijd tegegn Zierikzee B
UI, terwijl ZSC B I en Brouwersha
ven B I elkaar te Scharendijke wel
niet veel zullen ontlopen.
Zierikzee I-Clinge I
Zondag a.s. ontmoet Zierikzee op
het sportpark „Bannink" Clinge,
vorig seizoen lang een kampioens
gegadigde.
Hoewel Clinge niet overtuigend is
gestart, ovei*igens speelde het nog
maar drie wedstrijden, mogen de
bezoekers toch gerekend worden tot
een der beste ploegen uit deze af
deling. Al met al een wedstrijd tus
sen ploegen die zeker in de bovenste
helft der ranglijst eindigen, en met
ons zullen velen benieuwd zijn hoe
Zierikzee in deze wedstrijd voor de
dag komt.
Feyenoord - Barcelona
niet op televisie?
HILVERSUM, 17-10. Het is nog
geenszins zeker, dat de Europacup
wedstrijd Feyenooi-d-F.C. Barcelona
op 22 oktober rechtstreeks door de
NOS-telcvisie zal korden uitgezon
den. Volgens Carel Enklaar, hoofd
van de dienst televisieprogramma
van de NOS. nemen de problemen
rond een eventuele rechtstreekse uit
zending alleen maar toe. Problemen
op financieel terrein, op het gebied
van zendtijdruil en vanwege het feit
dat onder meer de draf- en rensport
bezwaar heeft gemaakt tegen een
'directe uitzending.
Arrotmtantskantonr afd. assurantiën
alle verzekeringen, jicnsioctuidtnczcn, financieringen, ln/))otlickcn
Lindcnlaan 3
Telefoon 01370-3177
Middellwrnis
