X
zet maandelijks
automatisch
een bedragje
'vakantiegeld'
opzij.
Rabobank Q
HET LAATSTE HOUVAST
1 Arabieren kopen
wolkenkrabber
Twijfel aan Portugals kansen
op demokratie
intermeubel
Geïntegreerde opleiding
leerkrachten nieuwe basisschool
BLIK DOOR HET WERELD
Blijf bij de tij
Gemeentebestuur
Rome stapt op
Z1ERIKZEESCIIE NIEUWSBODE Donderdag 3 oktober 11)74 Nr. 215U0
Advertentie
Het heeft even gespannen in Por
tugal maar toch zet het land onon
derbroken de opmars naar een nieu
we demokratie voort. Zo wordt het
in Lissabon graag optimistisch voor
gesteld. Maar de werkelijkheid is
toch wel wat bedenkelijker. Voor het
eerst is het bijna gekomen tot een
rechtstreekse konfrontatie tussen
links en rechts en het feit dat leger
en linkse betogers eendrachtig sa
menwerkten om een rechtse beto
ging te voorkomen laat tivijfels rij
zen of demokratie nu echt wel zo'n
kans maakt. Blijkbaar heeft uiterst
rechts een poging willen wagen tot
een tegencoup die keurig in de kiem
is gesmoord. Maar of de overwin
naars van de spannende zaterdag nu
zelf zulke voortreffelijke bescher
mers der demokratie zijn staat nog
te bezien.
Eind april leek het allemaal vrij
simpel: de strijdkrachten waren de
diktatuur van Caetano naar het mo-
del-Salazar zat en eisten terugkeer
naar de demokratie, hoe moeilijk dit
zou gaan na bijna een halve eeuw
diktatuur. Het naar voren schuiven
van de Spinola bezorgde de vernieu
wers een vertrouwen wekkende vlag
om alle weldenkende Portugezen on
der te verzamelen. Hij immers had
nog onder Caetano al een boek ge
schreven waarin hij de heilige kolo
niale oorlog van het regime aanviel
en het was duidelijk dat Portugal
eerst van die beklemmende last in
Afrika bevrijd moest worden voor
orde op zaken kon worden gesteld.
Het heeft er nu veel van dat de jon
ge officieren - van de beweging der
strijdkrachten - de Spinola gebruikt
hebben voor hun doel en dat ze hem
zo langzamerhand overbodig achten.
De kommunisten
Feit is dat illegaal onder Salazar
en Caetano de kommunistische par
tij het best kans heeft gezien haar
organisatie intakt en sterk te hou
den. Van haar ook is grote invloed
uitgegaan op de strijdkrachten, al
thans de kringen van de jonge offi
cieren. Sinds april hebben de kom
munistische organisaties, hoewel be
paald niet opvallend vertegenwoor
digd in de regering, zich stevig ge
nesteld in sleutelposities daarbij ge
holpen door de jonge officieren. En
de Portugees CP is een zeer Mos-
kougetrouwe met slechts een zeer
geringe hang naar werkelijke demo
kratie. Een Franse toestand waarin
de mogelijkheden van een kommu-
nistisch-socialistisch volksfront
reëel zijn, bestaat in Portugal niet;
dit komt niet doordat de socialisti
sche partij dit uit afkeer weigert
maar omdat deze daarvoor bij de
kommunisten de bereidheid mist.
Vraag de nieuwe
intermeubelkatalogus
gratis
meelstraat 31 zierikzee
ALKMAARDe laatste etappe van
de wereldreis van het echtpaar
Hoekmeijer van Zaandam naar Alk
maar, werd een ware triomftocht.
Vele plezierscheepjes begeleidden de
„Elizabeth" op de laatste kilometers.
Hier een overzicht tijdens de vaart
in het Noordhollands Kanaal.
Hiertegenover staat ter rechter
zijde niet veel. Wel heeft zich om de
figuur van de Spinola iets gekris
talliseerd van liberaal-konservatief
karakter maar het mist elke organi
satie. Wat wel historisch meer sa
menhang vertoont zijn die groepen
die een terugkeer naar de oude Sa-
lazaristische tijd verkiezen, zeker nu
zij met angst in het hart de verlink
sing van het bewind gadeslaan.
Wankele demokratie
Vermoedelijk hebben deze Salaza-
risten om taktische redenen de gro
te demonstratie ten gunste van de
Spinola op zijn minst gestimuleerd
om zich daarachter te kunnen ver
schuiven voor het beramen van een
o-mwenteling - de wapenvondsten en
voorbereidingen om zowel premier
Gonsalvez als president de Spinola
te vermoorden wijzen erop. De Spi
nola die dit niet doorzag in tegen
stelling tot uiterst links en de offi
cieren, heeft onder druk van de be
weging van de strijdkrachten deze
rechtse demonstratie nog afgelast.
Waarbij hij een nieuwe deuk in zijn
aanzien opliep.
Uiterlijk is alles weer als vóór za
terdag. Maar wat de vooruitzichten
op terugkeer naar demokratie toch
wel ernstig tempert is dat die dag
ook is gebleken dat de twee krach
tigste en best-georganiseerde groe
peringen van het moment de kom
munistische is met legersteun en de
Salazaristische. En geen van beide
zijn het soort groeperingen bij wie
men de demokratie echt veilig mag
achten.
ROME, 2-10. Het gemeentebestuur
van Rome is afgetreden. De coalitie
van centrum-links - naar het pa
troon van de Italiaanse regering -
besloot hiertoe naar aanleiding van
de wens van de socialisten om ook
de communisten bij het bestuur van
de hoofdstad te betrekken. De chris
ten-democraten onder leiding van
burgemeester Celio Darida willen
daar niet van weten.
De communistische partij van Ita
lië is de grootste van Westeuropa.
Het al dan niet betrekken van deze
partij bij het bestuur is ook op na-
tonaal plan een omstreden zaak.
Jongen dood door trein
LOCHEM, 2-10. De zesjarige Jan-
Arend Koops uit Bathem bij Lochem
is om het leven gekomen toen hij op
een met knipperlichten geveiligde
overweg in Bathem onder de trein
uit Hengelo liep. De jongen was met
vriendjes bij de overweg aan het
spelen. Voorzover valt na te gaan
holde hij de overweg op toen er een
trein gepasseerd was zonder daarbij
te letten op de trein die uit tegen
overgestelde richting kwam.
PARIJS, 2-10. Een machtige fi
nanciële groep uit de Arabische olie
wereld wil in Parijs en omgeving
onroerend goed kopen. Onderhande
lingen over een wolkenkrabber in
het nieuwe zakencentrum aan de
westkant van Parijs bij het ver
keersknooppunt Rond-Point de la
Defense (waarde bijna 275 miljoen
gulden) zijn „in een vergevorderd
stadium", zo heeft de eigenaresse
van het bouwwerk - dat bekend
staat als Manhattan-toren - maan
dag bekendgemaakt.
Er zijn al veel
goede helmen
DEN HAAG, 2-10. De bromfietser,
die nog geen helm heeft, doet er
goed aan, niet te wachten tot 1 fe
bruari 1975, de nieuwe datum,
waarop de draagplicht wordt inge
voerd, maar nu reeds een helm te
kopen. Dit zegt de Consumenten
bond in een nabeschouwing over zijn
valhelmonderzoek. Het is de bond
eerst thans gebleken, dat er een
grote spreiding bestaat in de kwa
liteit van vele merken en men heeft
dus kans een goede helm te kopen.
In de Consumentengids noemt de
bond een aantal merken, waarvan
hij zegt, dat men de grootste kans op
een goede helm heeft, als men deze
merken aanschaft.
KORTE BERICHTEN
UIT HET BINNENLAND
WAGENINGEN. De antiekdief-
stallen aan de Zuid-Veluwezoom
gaan onverminderd voort. Bij een
inbraak in een' woning in Wagenin-
gen-Hoog (de villawijk van de
Landbouwhogeschoolstad) verdwe
nen diverse antiquiteiten ter waarde
van bijna f 30.000,
SCHIPHOL. Met de overhandi
ging van een cheque ter waarde van
f 100.000,- aan de voor zitter van het
bestuur van de stichting „Terre des
Hommes", de heer C. J. Hoogendijk,
heeft de president van Lions Inter
national de heer J. Balbo, dinsdag
middag op Schiphol de aktie van
Lions International ten behoeve van
de hongerende bevolking in Ethio
pië besloten.
STAVEREN. De veerdiensten Sta
veren-Enkhuizen werden in 1973
door drie veerboten onderhouden.
Totaal werden ruim 105.000 passa
giers vervoerd. De derde boot lever
de verlies op. Daarom werd in 1974
met twee boten gevaren.
UTRECHT. „Een lapmiddel" en
„een handenbinder voor het streven
naar democratisering". Deze mening
over een centraal (loon) akkoord
geeft de heer P. Spijker in „Ruim
Zicht", het officiële orgaan van het
Nederlands Katholiek Vakverbond.
AMSTERDAM. Een delegatie van
53p ersonen van de City of Toronto
onder leiding van burgemeester Da
vid Crombie is op Schiphol aange
komen voor een bezoek aan Amster
dam. Toronto en Amsterdam zijn
een zusterstadrelatie aangegaan en
dit is het eerste bezoek van de Ca
nadezen.
Conclusie in eindrapport werkgroep:
DEN HAAG, 30-9. Er dient een
geïntegreerde opleiding te komen
voor onderwijzenden voor de vier-
tot twaalfjarigen: een initiële oplei
ding - met een eerste jaar dat een
propedeutische functie heeft - en een
voortgezette opleiding - voor bijvoor
beeld taakonderwijzers, hoofden van
scholen, leerkrachten bij het buiten
gewoon onderwijs.
De ongedeelde opleiding voor één
bevoegdheid is hierbij als uitgangs
punt te kiezen, zodat de structuur
van de opleiding aansluit op de eisen
die het basisonderwijs stelt.
Dit zal komen in het eindrapport
van de Lochemse werkgroep voor de
opleidingen van onderwijzers en
kleuterleidsters. De problematiek is
actueel nu er experimenten op han
den zijn voor integratie van kleuter
en lagere scholen. De vertegenwoor
digster van de Verenigde Bijzon
dere Scholen, mw. J. F. Hagemans,
in V.B.S.-post.
De reacties op het eerste rapport
van de werkgroep zijn bekeken. Men
is thans bezig het eindadvies voor
de bewindsman op te stellen. Hierin
zal ingegaan worden op de wense
lijkheid van het samengaan van op
leidingen voor onderwijsgevenden in
het algemeen en de relatie van op
leiding met het wetenschappelijk on
derwijs.
de bank voor iedereen
WAGENINGEN. Het weekblad
Prinses, uitgegeven door Zomer en
Keuning in Wageningen (Kluwer)
zaj dit jaar ophouden te verschijnen
Besloten is de uitgave per 21 decem
ber te staken. De directie zegt dat-
het blad onvoldoende weerklank
vindt en dat men in de zware con
currentiestrijd de slag heeft verlo
ren.
DEN HAAG. Volgens het KVP-ka-
merlid Van Zeil moet ons land bij de
komende besprekingen met Amerika
over de burgerluchtvaart blijven
uitgaan van het begnsel van de
vrije lucht, waaraan overigens nu al
van Amerikaanse zijde in verhou
ding tot Nederland niet wordt vol
daan".
DEN HAAG. Minister Van der
Stoel van buitenlandse zaken heeft
de Tweede Kamer meegedeeld, dat
de regering thans over onvoldoende
gegevens beschikt om een gefun
deerd oordeel te geven over de
vraag, in hoeverre minister Kissin
ger betrokken is geweest bij de
Amerikaanse maatregelen als reak-
tie op de nationalisering van Ameri
kaanse belangen in Chili.
DEN HAAG. Minister Van der
Stoel (buitenlandse zaken) heeft met
een positief gereageerd op Russische
voorstellen om met Nederland sa
men te werken op het gebied van
olie- en gaswinning in Russische
zeeën. De voorstellen, die gedaan
werden door premier Kosygin tij
dens het bezoek van Van der Stoel
aan Moskou in april van dit jaar,
waren overigens van zeer algemene
aard.
TILBURG. Onbekenden hebben in
Tilburg uit een garage van het ex
peditiebedrijf Verhoeven een
vrachtwagen gestolen met 18.000
flessen wijn van de firma Kerstens
uit die plaats. De waarde van de
buit wordt geschat op ongeveer
70.000 gulden. Volgens de politie was
de garage aan de Ledeboerstraat
vermoedelijk niet afgesloten. Van de
daders ontbreekt elk spoor.
Reserveren
per computer
UTRECHT, 30-9. Vanaj van-
daag (dinsdag 1 oktober) kun
nen reizigers op vier NS-sta-
tions (Amsterdam CS, Rotter
dam CS, Utrecht CS en Den
Haag Centraal) via de compu
ter een zit-, lig- of slaaplaats
reserveren in een uit ons land
vertrekkende internationale
trein. Binnen enkele minuten
weten zij of er plaats is in de
trein, waarmee zij willen rei
zen. Vroeger kreeg men pas na
enkele dagen een reserve-
ringskaart thuisgestuurd.
Op bovengenoemde stations
wordt 60 procent van alle re
serveringen voor internationa
le treinen, ook de tee, ver
werkt.
EINDHOVEN. Mevrouw R. de
Backer, Belgisch minister voor Ne
derlandse cultuur en Vlaamse aan
gelegenheden in Eindhoven heeft
een Belgiëmaand geopend. Zij deed
dit tijdens een uitgebreide Vlaamse
maaltijd in de Eindhovense stads
schouwburg.
DEN HAAG. Een parlementaire
delegatie uit beide Kamers der Sta-
ten-Generaal is naar Tokio vertrok
ken om deel te nemen aan een kon-
refentie van de Inter Parlementaire
Unie.
DEN HAAG. Vandaag (donder
dag 3 oktober) zal de KLM een tus
senlanding in Bangla Desj maken
om hulpzendingen van Rode Kruis
en Leger des Heils af te leveren. De
stichting Simavi stelde medicamen
ten voor een bedrag van f 44.000,-
ter beschikking van het Leger des
Heils en in het bqzonder van de
daar werkzame Eva den Hartog.
BORGER. Het dagelijks bestuur
van de streekraad Oostgroningen
heeft de minister van sociale zaken
laten weten bezorgd te zijn over be
richten als zou het werkgelegen
heidsprogramma 1975 nog geringer
van omvang zijn dan het al geredu
ceerde programma van 1974.
UTRECHT. De 30-jarige Amers-
foortse portier D. P. D. tegen wie de
officier van justitie bij de rechtbank
in Utrecht veertien dagen geleden
wegens doodslag op zijn echtgenote
de maximale straf van 15 jaar had
geëist, is op vrije voeten gesteld. De
rechtbank achtte de doodslag niet
bewezen en sprak hem vrij.
48
De man haalde zijn schouders op.
„Deze examinator staat bekend als
iemand, die er niets mee op heeft,
als vrouwen achter het stuur plaats
nerfien. In dit opzicht loopt hij
twintig jaar achter".
„Maar dat is dan een vorm van
discriminatie," meende Truus.
„Inderdaad. Maar wat kunnen we
er aan doen? Ik vraag onmiddellijk
weer examen aan voor u. Dat is het
enige, wat ik kan doen. Want ik
weet zelf, dat u kunt rijden. En goed
ook"
Een schrale troost, want nu moest
ze weer enkele weken wachten.
In juni 1952 deed ze voor de twee
de maal examen. Ook ditmaal zakte
ze. Ze had moeilijkheden gehad met
het invoegen op een autoweg en het
oversteken van een kruispunt. Wel
iswaar had ze een andere, jongere
examinator, maar ook deze was on
verbiddelijk: „Het spijt me voor u,
maar u bent nog niet zeker genoeg.
Neemt u \iog een aantal lessen en
vraagt u dan weer opnieuw aan."
Omdat ze ditmaal dubbel teleur
gesteld was, zei ze tegen haar in
structeur, dat ze er voorlopig verder
van af zag. Hoewel de man heftig
protesteerde, hield ze voet bij stuk
Een paar weken later nam ze een
andere instructeur in de arm. Ie
mand, die door haar collega's op het
stadhuis was aanbevolen en zette
hem uiteen, wat haar was overko
men. De man had zwijgend gelui-
terd en wees toen naar een auto.
„Gaat u eens rijden. Ik kom naast
u. Nee, dit kost niets. Ik wil eerst
zelf zien, hoe u rijdt. Ik zeg niets.,
u moet zelf uw wegen bepalen."
FEUILLETON
DOOR
HENK VAN HEESWIJK
Truus deed het. zocht gemakkelijke
en moeilijke straten in de stad, reed
op een buitenweg en doorkruiste een
paar pleinen, tot de man zei: „Ik
weet het nu wel, mevrouw. Wilt u
terugrijden naar de garage? Gaan
we samen praten."
Terug in de garage, liep hij met
de vrouw naar zijn kantoortje, wees
haar een stoel en gaf een sigaret.
Toen ze tegenover elkaar gezeten
waren, verklaarde de man op kalme
toon: „U moet meer rijden. Vooral
in de spitsuren. En 'savonds, over
smalle wegen bijvoorbeeld. U rijdt
niet. slecht, maar wel slordig. Uw
rijstijl moet gepolijst worden. Zulke
dingen ziet een examinator terstond
en onwillekeurig vormt hij dan de
eerste paar minuten al een oordeel
over de kandidaat. U moet dus leren
eleganter te rijden. Laat ik het. zo
mogen noemen. U begrijpt dit. En
dat krijgen we voor elkaar, als we
onder alle omstandigheden kunnen
rijden. Het is geen kunst om hon
derd te rijden op een autoweg met
dubbele rijbanen. De kunst is: de
wagen op een smalle, gladde weg in
het rechte spoor te houden. En in de
avondspits geen botsing te veroor
zaken. En in het pikkedonker te rij
den. Dat is mijn voorstel. Als u
soms denkt, dat ik dit alles zeg om
eens fijn aan u te kunnen verdienen
word ik kwaad. Want ik doe mijn
best voor mijn leerlingen. Dat, wil ik
ook voor u doen. Intussen kan ik
opnieuw examen voor u aanvragen.
Wat denkt u daarvan?"
Truus was geïmponeerd door de
besliste stem van de instructeur.
Enigszins weifelend antwoordde ze
met een weervrag: „En als ik brok
ken maak met uw wagen? Of in een
berm wegzak?"
De man begon te lachen. „Ik ben
tegen dergelijke dingen verzekerd.
Maar ik heb voldoende vertrouwen
in u, want u kunt rijden. Alleen de
manier waarop deugt niet."
De derde maal slaagde Truus met
vlag en wimpel. Ze kreeg van de
examinator zelfs een compliment.
„Ik voelde me sinds weken weer
eens rustig naast, een candidaat."
Ze kocht meteen een kleine Cit
roen, nadat ze haar rijbewijs had
thuisgekregen. En op het stadhuis
werd ze gelukgewenst en liet men
doorschemeren, dat ze haar kilome
ters kon declareren.
In hot. najaar van 1952 raakte Ne-
lie opnieuw in verwachting. Ditmaal
luisterde ze naar haar man en ging
ze niet meer mee op zijn reizen. Zo
dat ze wat meer vrije tijd kreeg en
die benutte door af entoe eens met
de trein naar Pui-merend te reizen
of naar haar zuster in Haarlem. Die
intussen haar kamers had verwisseld
voor een bovenhuis in een buiten
wijk van de stad. Daar zaten dc zus
ters gezellig met elkaar te babbelen
en vertelde Truus over haar werk.
Soms bleef Nelie in Haarlem slapen,
maar als ze terug wilde nam- Am
sterdam. reed Truus haar in haar
auto naar de Slotermeer, want dat
was een kwestie van ruim twintig
minuten.
Intussen verhuisden Freerk en
Trijnie Ranzijn naar een tehuis voor
ouden van dagen, nadat het meeste
van hun inboedel was verkocht,.
Want alle kamers in het lehuis wa
ren gestoffeerd en gemeubileerd.
(wordt vervolgd)
k
